Generacja wykresów przy pomocy MRTG

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Generacja wykresów przy pomocy MRTG"

Transkrypt

1 Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Informatyka, IV rok Administracja systemem komputerowym Generacja wykresów przy pomocy MRTG Prowadzacy: mgr inż. Bogusław Juza Wykonanie: Michał Fedorowicz, Andrzej Gruszczyk, Tomasz Gubała Kraków, 2002

2 SPIS TREŚCI 2 Spis treści 1 Wstęp 5 2 Sposób działania MRTG 5 3 Plik konfiguracyjny Konfiguracja parametrów globalnych Katalogi Współdziałanie z SNMP Zewnętrzny moduł do logowania Uruchamianie mrtg Inne parametry Konfiguracja monitorowania celów Podstawowe parametry Maksymalne wartości zmiennych Wygląd strony HTML Parametry wykresów Inne parametry Sprawdzanie wartości progowych Definiowanie wartości domyślnych Narzędzia dostępne wraz z MRTG Generowanie pliku konfiguracyjnego Generowanie strony indeksu Przykładowe konfiguracje Funkcja procesuptime() Pomiar zajętości dysków w systemie Skrypt do pomiaru procentowej zajętości dysku w systemie Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Pomiar obciążenia procesora Skrypt do pomiaru obciążenia procesora w systemie Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Pomiar ilości procesów w systemie Skrypt do pomiaru ilości procesów Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Pomiar ilości połączeń do serwera poczty sendmail Skrypt do pomiaru ilości połączeń do serwera poczty sendmail Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Pomiar ruchu na interfejsie eth i ppp w systemie linux Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG

3 SPIS TREŚCI 3 6 Dodatkowe moduły dla MRTG Moduł 14all Opis Instalacja Plik konfiguracyjny Moduł GetSNMPLinesUP Moduł IxDisk Moduł PMLines Moduł TTrafic Moduł apc_ups Moduły atmmaker, cfgmaker_atm, cfgmaker_cisco, cfgmaker_dlci Moduł cisco_bpx_mgx Moduł ciscoindex Moduł cisco_ipaccounting Moduł cpuinfo Moduł cpumon Moduł diskmon Opis Instalacja Moduł distrib Moduł get_active Moduły ipchains, ipchainacc Moduł ipfilter Moduły iptables_acc, iptables-accounting Moduł ircstats Moduł ircstats Moduł jm Moduł linux_stats Moduł memory Moduł monitor Opis Instalacja Moduł mrtg-archiver Moduł mrtg-archiver-script Moduł mrtg-blast Moduł mrtg-dynip Moduł ipacc Moduł mrtg-mail

4 SPIS TREŚCI Moduł mrtg.php Moduł mrtg_php_portal Moduł mrtgidx Moduł mrtgindex.cgi Moduł mrtgrq Opis Instalacja Moduł net-hosts Moduł rdlog Moduł rumb-stat Moduł stat Moduł whodo Moduł xlsummary

5 1 Wstęp 5 1 Wstęp MRTG (Multi Router Traffic Grapher) jest narzędziem do monitorowania i wizualizacji niemal dowolnych wielkości związanych z działaniem systemu komputerowego pracującego pod kontrolą systemu Unix bądź Windows NT. Możliwe jest także monitorowanie innych wielkości, o ile dostarczymy odpowiednie dane. Podstawowym zastosowaniem MRTG jest monitorowanie ruchu sieciowego wykorzystując protokół SNMP (Simple Network Management Protocol). Śledzić można również inne zmienne SNMP, można także użyć zewnętrznego programu dostarczającego dane, co umożliwia monitorowanie np. obciążenia procesora, sesji użytkowników itd. Dane te gromadzone są w plikach log i przedstawiane są w postaci wykresów. MRTG może obrazować zmiany na wykresie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz rocznym. Oprócz wizualizacji monitorowanych wielkości MRTG udostępnia dodatkową funkcjonalność możliwość reagowania na zmiany wartości mierzonych wielkości. Można ustalić wartości progowe minimalne i maksymalne dla każdej z monitorowanych wielkości i określić jakie akcje będą podejmowane po przekroczeniu tych progów. W niniejszym dokumencie poszczególne monitorowane obiekty nazywane są celami aby uniknąć konieczności używania za każdym razem powyższego długiego sformułowania. Określenie to jest odpowiednikiem angielskiego target, które jest powszechnie stosowane w anglojęzycznej dokumentacji pakietu MRTG. Celami mogą zatem być wspomniane wcześniej ruch sieciowy, obciążenie procesora itd. 2 Sposób działania MRTG MRTG pobiera dane o wartości monitorowanej wielkości w równych odstępach czasu. W domyślnym sposobie pracy wartości otrzymane z kolejnych odczytów są od siebie odejmowane. Jest to użyteczne w przypadku odczytywania ilości przesłanych bajtów przez interfejs sieciowy za pomocą SNMP. Otrzymujemy wtedy ilość przesłanych bajtów pomiędzy poszczególnymi odczytami. Następnie dla przedziału czasu pomiędzy przedostatnim a ostatnim odczytem obliczana jest wartość średnia transferu mówiąca ile średnio przesyłano bajtów na sekundę. Uzyskujemy ją dzieląc ilość przesłanych bajtów przez (stałą) wartość czasu, w którym zostały one przesłane. Wartości prezentowane przez MRTG są wartościami średnimi, MRTG nie obrazuje zmian mierzonej wielkości w każdym momencie. Po obliczeniu wartości średnich w przedziałach, pomiędzy którymi dokonano odczytów następuje normalizacja. Celem normalizacji jest zmiana przedziałów, w których pierwotnie dokonano pomiarów na znormalizowane przedziały o tej samej długości, lecz przesunięte tak, aby rozpoczynały się np. o pełnej godzinie. Znormalizowane wartości zapisywane są w pliku log. Aby zapobiec nieskończonemu rozrastaniu się takiego pliku dokonywanie jest scalanie otrzymanych wartości. Na podstawie znormalizowanych wartości odpowiadających przedziałom 5 minut tworzony jest wykres dzienny. Po pewnym czasie (nieco więcej niż jeden dzień) wartości z 6 kolejnych przedziałów łączone są w jedną wartość odpowiadającą 30 minutom. Wartości takie z kolei tworzą wykres tygodniowy, a po nieco więcej niż

6 3 Plik konfiguracyjny 6 8 dniach są scalane w wartości odpowiadające 2 godzinom tworząc w rezultacie wykres miesięczny. Ostatnim etapem scalania jest tworzenie przedziałów odpowiadających dniu, które to przedstawiane są na wykresie rocznym. Oprócz opisanego sposobu działania możliwe jest także dokonywanie pomiarów bez odejmowania wartości mierzonej w danej chwili od wartości poprzedniej. W dalszym ciągu jednak wartość ta dzielona jest przez przedział czasu. Innymi słowy odpowiada to domyślnemu sposobowi obliczania wartości średniej, z tym że za wartość poprzednią przyjmowane jest zawsze zero. Możliwe jest także zrezygnowanie z dokonywania jakiegokoliwek obliczania wartości średniej przez MRTG. Wartości otrzymane z pomiarów nie są odejmowane od siebie i nie są też dzielone przez przedział czasu. Jest to użyteczne, gdy mierzymy np. zajętość dysków, obciążenie procesora, czy też temperaturę. 3 Plik konfiguracyjny Plik konfiguracyjny programu MRTG zazwyczaj jest umieszczony w katalogu /etc. Można modyfikować go samodzielnie lub wygenerować go za pomocą opisanego w rozdziale 4.1 programu cfgmaker. Omawiany plik składa się z części związanej z konfiguracją parametrów globalnych, która opisana jest w sekcji 3.1, oraz dotyczącej poszczególnych celów, co opisane jest w sekcji 3.2. Tworząc plik konfiguracyjny możliwe jest wykorzystanie dodatkowej funkcjonalności MRTG, którą jest reagowanie na przekroczenie przez mierzone zmienne wartości progowych. Jest to opisane dokładniej w sekcji 3.3. Wspomniane parametry ustawia się wpisując określone słowo kluczowe zakończone znakiem :, po którym umieszcza się wartość przypisywaną do tego parametru. W przypadku parametrów dla poszczególnych celów konieczne jest umieszczenie po słowie kluczowym a przez znakiem : w nawiasach kwadratowych wybranej nazwy celu Parametr[<nazwa celu>]: <wartość parametru>. 3.1 Konfiguracja parametrów globalnych Katalogi W części globalnej konieczne jest ustawienie co najmniej jednego parametru: WorkDir określa on miejsce, w którym mają być zapisywane pliki log i generowane strony HTML wraz z plikami graficznymi z wykresami Opcjonalnie, zamiast powyższego parametru możemy podać oddzielne katalogi dla stron HTML, plików graficznych i plików log: HtmlDir ImageDir LogDir katalog dla stron HTML katalog dla plików graficznych katalog dla plików log

7 3.1 Konfiguracja parametrów globalnych 7 Nieco mniej istotna, ale dla porządku opisana tutaj, jest możliwość określenia katalogu do przechowywania plików z logo MRTG, które wyświetlane są na generowanych stronach: IconDir katalog dla plików z logo MRTG; w przeciwieństwie do powyższych parametrów powinna być to ścieżka względna wobec katalogu określonego parametrem WorkDir Współdziałanie z SNMP Aby zapewnić współpracę pomiędzy MRTG a różnymi, często niekompatybilnymi z sobą implementacjami SNMP możliwe jest ustawienie poniższych parametrów: NoMib2 SingleRequest MRTG nie pyta o własności sysuptime i sysname, których nie posiadają niektóre implementacje SNMP powoduje, że MRTG podczas jednego zapytania wysyłanego do SNMP pyta o wartość tylko jednej zmiennej, gdyż niektóre implementacje nie obsługują zapytań o kilka zmiennych równocześnie Jak zostanie to opisane w rozdziale 3.2 dla każdego celu można określić timeout. Możliwe jest także określenie tej opcji wraz z innymi dla wszystkich celów, które to ustawienia przykrywają ustawienia dla poszczególnych celów: SnmpOptions możliwe jest ustawienie następujących opcji: timeout, retries, backoff, default_max_repetitions, lenient_source_port_matching, lenient_source_address_marching Aby przyspieszyć działanie MRTG, szczególnie gdy pobiera on dane z SNMP możliwe jest uruchamianie kilku instancji programu mrtg poprzez ustawienie opcji: Fork uruchomienie kilku procesów mrtg równocześnie Zewnętrzny moduł do logowania W MRTG możliwe jest użycie zewnętrznego modułu Perl do wykonywania logowania o nazwie rrdtool. Aby skorzystać z tej możliwości należy ustawić następujące opcje: LogFormat LibAdd PathAdd jeżeli chcemy użyć programu rrdtool, to parametr powinien mieć wartość rrdtool opcjonalny parametr określający dla interpretera perla ścieżkę do modułu rrdtool, jeżeli interpreter sam nie potrafi go zlokalizować opcjonalny parametr oznaczający ścieżkę do programu wykonywalnego rrdtool

8 3.2 Konfiguracja monitorowania celów Uruchamianie mrtg Najprostszy sposób okresowego uruchamiania programu mrtg to użycie systemowego deamona cron. Taki sposób uruchamiania powoduje, że co ustalony czas uruchamiana jest nowy proces mrtg wykonujące swoje działania i kończący pracę chwilę po tym. Przy każdym uruchomieniu parsowany jest plik konfiguracyjny. Sposobem na zmniejszenie obciążenia systemu przez mrtg jest uruchomienie go jako deamona. Należy wtedy ustawić parametr: RunAsDeamon uruchamianie MRTG jako deamona Niezbędne jest także stworzenie skryptu startowego, który uruchomi deamon podczas uruchamiania systemu. Parametrem, który musi być ustawiony razem z RunAsDeamon jest Interval: Interval jak często uruchamiać mrtg Parametr ten warto ustawić jednak nie tylko, gdy uruchamiamy mrtg jako daemon. Jego ustawienie powoduje także, że nagłówek strony HTML będzie zawierał informację o czasie życia tej strony. Podobne zadanie ma parametr Refresh, który wskazuje po jakim czasie przeglądarka powinna przeładować stronę: Refresh co jaki czas przeładować stronę Inne parametry W MRTG możliwe jest także wybranie jednego z kilkudziesięciu dostępnych języków, który użyty będzie podczas generacji strony HTML: Language wybór języka, w jakim generowane będą strony HTML 3.2 Konfiguracja monitorowania celów Podstawowe parametry Podstawowym parametrem jaki należy określić aby skonfigurować monitorowanie nowego celu jest parametr Target: Target co MRTG powinien monitorować Wartość dla tego parametru można podać w jednym z kilku dostępnych formatów:

9 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 9 Basic Format ten ma postać port:community@router. Atrybut port oznacza interfejs hosta, MRTG wykorzystuje go pytając o zmienną SNMP o nazwie ifindex. router jest adresem (IP lub nazwą DNS) hosta. community jest rodzajem hasła, przesyłanego w wiadomościach SNMP i służy do autentykacji agenta SNMP. Każde urządzenie przypisane jest do pewnej community, które można rozumieć także jako grupę urządzeń. Domyślną wartością tego atrybutu jest public. SNMPv2c Użycie tego formatu powoduje wykorzystanie wersji SNMPv2c protokołu SNMP, charakteryzującego się m.in. stosowaniem liczników 64-bitowych zamiast 32-bitowych. Ta wersja protokołu nie jest jednak wspierana przez wszystkie urządzenia. Jeżeli chcemy użyć tego formatu, to na końcu dotychczasowego stringu musimy dodać cyfrę 2 poprzedzoną pięcioma znakami : omówiona tutaj składnia staje się bardziej zrozumiała po zapoznaniu się z formatem Extended Host Name Syntax, którego ten format jest w istocie częścią. Reversing Powoduje, że ruch wychodzący przedstawiany jest na wykresie jako wchodzący i vice versa. Efekt ten uzyskujemy dodając znak - przed definicją celu. Interface by IP Ten format jest użyteczny, gdy indeksacja interfejsów SNMP ulega zmianie np. przez dodanie lub usunięcie urządzenia. Używając tego formatu MRTG wysyła zapytanie do urządzenia SNMP za pomocą adresu IP i następnie próbuje znaleźć odpowiadający mu adres interfejsu SNMP. Tego formatu można używać z innymi wymienionymi tutaj formatami dodając go dodatkowo po OID a przed atrybutem community z prefiksem /. Interface by Description Formatu tego używamy w podobny sposób jak powyższego, z tym że zamiast adresów IP stosujemy opis interfejsów. MRTG wysyła wtedy zapytanie o zmienną SNMP o nazwie ifdesc. Nazwę, o którą będzie pytało MRTG wprowadzamy w pliku konfiguracyjnym z prefiksem \. w tym samym miejscu, co w poprzednim przypadku Interface by Name Format ten jest użyteczny w przypadku monitorowania interfejsów switchów. MRTG wykorzystuje wtedy podczas zapytania zmienną SNMP o nazwie ifname. Nazwę wprowadzamy ze prefiksem #. Interface by Ethernet Address Możliwe jest także podanie fizycznego adresu interfejsu. Aby użyć tego adresu należy poprzedzić go prefiksem!. Adres ten umieszczamy podobnie jak w przypadku adresu IP po OID a przed community. Poszczególne oktety adresu rozdzielane są znakami myślnika. Niektóre rutery używają identycznych adresów fizycznych dla wszystkich swoich interfejsów aby uniknąć unikalnego zidentyfikowania poszczególnych interfejsów. Uniemożliwia to działanie MRTG w takim przypadku MRTG monitoruje o napotkanym problemie.

10 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 10 Interface by Type w przypadku gdy interfejsy, które chcemy monitorować nie mają stałych wartość zmiennych SNMP ifindex, ifdesc ani też ifname to rozwiązaniem może być pytanie interfejsu o jego typ. Typ interfejsu wprowadzamy z prefiksem %. Extended Host Name Syntax We wszystkich miejscach, w których zapis community@router jest dozwolony możliwe jest także stosowanie dodatkowych parametrów dla MRTG używając składni: community@router[:[port][:[timeout][:[retries][:[backoff][:version]]]]] Znaczenie poszczególnych atrybutów jest następujące: port port UDP przez który należy połączyć się z agentem SNMP timeout początkowy timeout dla zapytań SNMP retries ile razy zapytania będą powtarzane w przypadku niepowodzenia backoff czynnik, przez który jest mnożony czas timeout przy każdym powtórzeniu version ustawienie tego atrybutu na wartość 2 powoduje, że MRTG używa wersji SNMPv2c protokołu SNMP, charakteryzującego się m.in. stosowaniem liczników 64-bitowych zamiast 32- bitowych; nie wszystkie rutery jednak obsługują tą opcję External Monitoring Scripts Wszystkie poprzednie formaty wartości przypisywanych parametrowi Target odpowiadały sytuacji, gdy wykorzystywaliśmy SNMP do pobierania danych o monitorowanych urządzeniach. Jak zostało to wspomniane w rozdziale 1 MRTG może monitorować także inne wielkości o ile dostarczymy mu odpowiednie dane. W tym celu należy stworzyć skrypt, który zwraca 4 linie zawierające: linia 1 bieżący stan pierwszej zmiennej (poprzez SNMP byłoby to wysłana ilość bajtów) linia 2 bieżący stan drugiej zmiennej (odpowiednio otrzymana ilość bajtów) linia 3 string wskazujący uptime danego urządzenia linia 4 string z nazwą celu Nazwę skryptu podajemy wtedy w znakach jako wartość przypisana parametrowi Target. Multi Target Syntax MRTG umożliwia także łączenie kilku monitorowanych celów w jeden. Jest to użyteczne w sytuacji, gdy chcemy mierzyć łączną przepustowość na kilku interfejsach dodając do siebie otrzymywane wartość. Możemy także mnożyć wartości uzyskiwane z poszczególnych interfejsów. Jako wartość parametru Target wpisujemy wtedy interfejsy, które chcemy łącznie monitorować oddzielając je znakami np. + czy * i białymi znakami. W przypadku monitorowania równocześnie kilku interfejsów jak w przypadku skorzystania z formatu Multi Target Syntax przy określaniu parametru Target zazwyczaj na stronie HTML nie jest wyświetlany uptime rutera i jego nazwa. Jeżeli te interfejsy znajdują się na tym samym hoście, to możemy spowodować, że uptime i nazwa rutera będą wyświetlane. W tym celu należy użyć parametru RouterUptime, którego wartością powinno być community@router: RouterUptime wyświetlenie uptime i nazwy rutera, mimo że MRTG pobiera dane z kilku interfejsów

11 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 11 Jeżeli monitorujemy kilka celów możemy uznać za zasadne umieszczanie generowanych przez MRTG plików w katalogach oddzielnych dla każdego celu. Umożliwia to parametr Directory, którego wartością jest nazwa katalogu. Parametr ten ma zastosowanie zarówno w przypadku używania jednego katalogu do trzymania wszystkich rodzajów plików generowanych przez MRTG za pomocą parametru WorkDir (rozdz ), jak również wyspecyfikowania oddzielnych katalogów parametrami HtmlDir, LogDir i ImageDir (również rozdz ). Katalogi powinny zostać utworzone przed rozpoczęciem działania MRTG. Directory zapisywanie plików tworzonych przez MRTG do katalogów oddzielnych dla każdego celu Duże możliwości konfiguracji monitorowania wybranych celów zapewnia parametr Options: Options ustawienie dodatkowych opcji dla monitorowanego celu Wartością przypisaną do parametru Options jest lista słów opcji oddzielonych przecinkami wybranych z predefiniowanego zestawu. Za pomocą opcji gauge i absolute możemy zmienić sposób obliczania wartości monitorowanych wielkości, o czym była mowa w sekcji 2: gauge absolute wartości otrzymane przez MRTG są traktowane jako wartości obrazujące aktualny stan monitorowanej wielkości nie są dokonywane żadne obliczenia takie jak odejmowanie bieżącej wartości od wartości poprzedniej i dzielenie przez czas pomiędzy odczytami; taki sposób działania jest użyteczny w przypadku monitorowania zajętości dysków, obciążenia procesora itp. wartość bieżąca nie jest odejmowana od wartości poprzedniej podczas dokonywania obliczeń; podobnie jednak jak w domyślnym sposobie działania dokonywane jest dzielenie przez czas pomiędzy odczytami MRTG domyślnie działa w ten sposób, że gdy nie zna wartości mierzonej wielkości w danym momencie, to przyjmuje, że jest ona równa ostatniej odczytanej wartości. W przypadku ciągłego monitorowania np. obciążenia sieciowego jest to bardziej prawdopodobna sytuacja niż przyjęcie, że nie było w tym czasie żadnego ruchu na danym interfejsie. Możliwa jest jednak zmiana tego ustawienia: unknaszero ustawienie tej opcji powoduje, że nieznane wartości mierzonej wielkości są logowane jako zero Powiązana z powyższą jest opcja withzeroes, która powoduje zmianę domyślnego zachowania MRTG w stosunku do wartości zerowych. Mianowicie podczas obliczania wartości średnich emphmrtg pomija wartości zerowe. Jeśli chcemy zmienić te sposób działania powinniśmy użyć wspomnianej opcji: withzeroes MRTG bierze pod uwagę wartości zerowe podczas obliczania wartości średniej Pozostałe opcje, które można przypisać do parametru Options opisane są następnych podrozdziałach.

12 3.2 Konfiguracja monitorowania celów Maksymalne wartości zmiennych Po ustaleniu wartości parametru Target należy ustalić jakie wartości maksymalne mogą osiągnąć monitorowane wielkości. Otrzymana wartość przekraczająca wartość określoną tym parametrem jest ignorowana. Wartości maksymalne można określić dla obu zmiennych razem lub oddzielnie dla każdej z nich: MaxBytes MaxBytes1 MaxBytes2 wartość maksymalna obu zmiennych wartość maksymalna pierwszej zmiennej wartość maksymalna drugiej zmiennej Opcjonalnym parametrem związanym z powyższymi jest AbsMax, który jest użyteczny, gdy monitorowana wielkość może przekraczać wartość określoną przez MaxBytes. Ustawienie parametru AbsMax powoduje, że wartości przekraczające MaxBytes, ale mniejsze od AbsMax będą jednak logowane do pliku log Wyglad strony HTML Za pomocą parametrów pliku konfiguracyjnego możemy ustawić wygląd generowanej strony HTML. Poniższe dwa parametry są obowiązkowe: Title PageTop tytuł strony HTML informacje wstawiane na początku strony HTML po znaczniku <body> Dla każdego monitorowanego celu możemy ustalić też następujące parametry opcjonalne: PageFoot dodatkowe informacje wstawiane na końcu strony bezpośrednio przed znacznikiem </body> AddHead wstawienie dodatkowych znaczników pomiędzy </title> i </head> w ten sposób możemy np. wstawić link do pliku ze stylami CSS BodyTag określa własny znacznik <body> Poniżej każdego wykresu wyświetlane są informacje maksymalnych, średnich i aktualnych wartościach obu monitorowanych zmiennych. Za pomocą parametru Factor można podać czynnik, przez który te wyświetlane wartości będą mnożone: Factor czynnik, przez który mnożone są wyświetlane pod każdym wykresem wartości: maksymalne, średnie i bieżące obu monitorowanych zmiennych Możliwe jest także poinstruowanie MRTG aby zamiast dodawania domyślnego rozszerzenia.html do tworzonych plików ze stronami dodawał do nich inne rozszerzenie: Extension rozszerzenie plików ze stronami www Możliwa jest także zmiana kolorów odpowiadających poszczególnym zmiennym oraz ich wartościom maksymalnym. Odpowiada za to parametr Colours, którego wartością jest string o postaci: Col1#RRGGBB,Col2#RRGGBB,Col3#RRGGBB,Col4#RRGGBB, gdzie Col1 i Col2 oznaczają odpowiednio pierwszą i drugą zmienną, a Col3 i Col4 ich wartości maksymalne. To co wpiszemy w miejscach Col1,..., Col4 pojawia się u dołu strony w legendzie. Legenda taka domyślnie dla pierwszej zmiennej wygląda przykładowo w następujący sposób:

13 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 13 ZIELONY ### Ruch przychodzacy - Bajty na sekundę Jeśli zdefiniujemy własne kolory, to zamiast jak w tym przypadku słowa ZIELONY dostaniemy to, co wpiszemy w miejsce Col1. Natomiast RRGGBB to oczywiście kolor przypisany tym wielkościom zarówno na wykresie, a w przypadku Col1 i Col2 także pod wykresem w miejscu, gdzie wyświetlane są wartości bieżące, średnie itd. każdej ze zmiennych. Colours przypisanie kolorów mierzonym wielkościom W przypadku użycia opisanej w dalszej części tej sekcji opcji dorepercent parametru Options powodującego pojawienie się jeszcze jednej wielkości podlegającej wizualizacji konieczne jest określenie jeszcze jednego koloru. Dodajemy go na końcu wspomnianego stringu. Mówiąc o kolorach na stronie HTML należy wspomnieć jeszcze o opcji Background służącej do ustawienia koloru tła generowanej strony. Oczywiście ten sam efekt można osiągnąć używając opisanego wcześniej parametru BodyTag samodzielnie tworząc znacznik <body> i określając w nim kolor. Można też użyć AddHead i za jego pomocą podać link do strony ze zdefiniowanymi stylami CSS, które dotyczyć mogą m.in. koloru tła. Background kolor tła generowanej strony HTML Używając wspomnianego już w sekcji parametru Options możemy także wpływać na postać generowanej strony HTML. W szczególności służą do tego następujące opcje, które możemy przypisać do tego parametru: bits perminute perhour noinfo wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone są przez 8 powodując wyświetlanie wartości w bitach, a nie w bajtach; zmieniane są także jednostki opisujące wykres oraz umieszczone przy wartościach maksymalnych, średnich i bieżących poniżej wykresu wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone są przez 60; podobnie jak przy poprzedniej opcji zmieniane są jednostki na wykresie oraz pod nim wszystkie wartości monitorowanych wielkości mnożone są przez 3600; jak w dwóch poprzednich przypadkach zmieniane są także jednostki na wykresie oraz poniżej informacje o uptime i nazwie komputera nie są umieszczane na generowanej stronie nopercent integer dorelpercent informacje o stosunku procentowym wartości np. bieżącej do ustalonej wartości maksymalnej nie są wyświetlane na stronie wartości poniżej wykresów zaokrąglane są do wartości całkowitych powoduje, że pod wykresami oprócz wyświetlania wartości maksymalnych, średnich i bieżących dla obu monitorowanych zmiennych wyświetlana jest jeszcze trzecia linia pokazując stosunek ruchu wejściowego do ruchu wyjściowego w skali od 0 do 100%

14 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 14 noi powoduje, że na stronie nie będą wyświetlane wartości pierwszej ze zmiennych; podobnie na wykresach nie będzie przedstawiana ta zmienna; zamiast litery i w słowie noi można użyć cyfry 1 lub 2 możemy w ten sposób zdecydować, której zmiennej nie wyświetlać; opcja ta nie wpływa na logowanie wartości zmiennych do pliku powoduje tylko ukrycie jednej z nich noo ma takie samo znaczenie jak powyższa opcja, z tym że bez użycia 1 lub 2 zamiast drugiego o dotyczy drugiej zmiennej nobanner powoduje, że na generowanej stronie nie zostanie umieszczony banner reklamowy nolegend rezygnacja z generowania legendy do poszczególnych zmiennych umieszczanej domyślnie u dołu strony Jeżeli zdecydujemy się jednak pozostawić legendę u dołu strony, to możemy określić co będzie wypisywane w niej wypisywane. Dla przypomnienia domyślnie pierwsza linia takiej legendy w polskiej wersji językowej wygląda następująco: ZIELONY ### Ruch przychodzacy - Bajty na sekundę Pierwszą część takiej linii możemy zmienić za pomocą opisanego wcześniej parametru Colours, natomiast drugą za pomocą parametrów Legend1,..., Legend4: Legend1...4 opis poszczególnych wielkości wizualizowanych na wykresie Bardzo podobne są parametry LegendI i Legend0 powodują one użycie stringów podanych za tymi parametrami zamiast domyślnych Do i Z w liniach umieszczonych pod wykresem prezentujących maksymalne, średnie i bieżące wartości mierzonych zmiennych. W powyższych liniach możliwa jest także zmiana wyświetlanych jednostek: LegendI,O ShortLegend nazwy mierzonych zmiennych jednostki, w których mierzone są zmienne Parametry wykresów Domyślnie wszystkie wykresy są skalowane w ten sposób, że jeżeli zmienne osiągają wartości mniejsze od wartości ustalonej parametrem MaxBytes, to wykres jest skalowany aby pokazać mierzone wartości. Można uniknąć takiego zachowania oddzielnie dla każdego wykresu za pomocą parametru Unscaled: Unscaled zatrzymanie skalowania dla poszczególnych wykresów Wartością tego parametru jest string, który można utworzyć z czterech liter: d (day), w (week), m (month), y (year). Wystąpienie litery w stringu oznacza zaniechania skalowania odpowiadającego jej wykresu. Stringu o takiej samym znaczeniu używamy także jako wartości parametru WithPeak, który decyduje o tym, czy oprócz wartości średnich na wykresach wyświetlać także wykres z wartościami szczytowymi:

15 3.2 Konfiguracja monitorowania celów 15 WithPeak wyświetlanie wartości maksymalnych oprócz wartości średnich Za pomocą opcjonalnych parametrów XSize i YSize można zmienić wymiary wykresów z domyślnych wartości, którymi są nieco ponad 100 i 400. Nowe wartości powinny być większe od 20, a XSize powinno być dodatkowo mniejsze od 600. XSize YSize rozmiar generowanych wykresów w poziomie rozmiar generowanych wykresów w pionie Można także zwiększyć rozmiar pikseli wykorzystując parametry: XZoom YZoom powiększenie generowanych wykresów w poziomie powiększenie generowanych wykresów w pionie Kolejną możliwością jest przeskalowanie wykresów, ale wg. autora pakietu MRTG nie daje to zadawalających efektów wizualnych. XScale YScale skalowanie generowanych wykresów w poziomie skalowanie generowanych wykresów w pionie Domyślnie MRTG wyświetla cztery linie poziome na wykresie. Zmiana ich ilości możliwa jest dzięki opcji YTics. Można także wpłynąć na etykiety liczbowe wyświetlane wzdłuż osi Y sprawiając, że ich wartości będą przeskalowane o czynnik podany jako wartość parametru YTicksFactor. YTicks YTicksFactors ilość poziomych linii wyświetlanych na wykresie czynnik skalujący etykiety tekstowe wzdłuż osi Y Po ustawieniu powyższych parametrów osi Y możemy jeszcze zmienić napis wyświetlany wzdłuż tej osi. Służy do tego parametr YLegend należy jednak uważać, aby nie wpisać zbyt długiego tekstu, bo wtedy zostanie on zignorowany. YLegend opis osi Y W sekcji omówiony został parametr Colours, którego przypomnienie w tym miejscu wydaje się celowe. Za jego pomocą można bowiem definiować kolory, za pomocą których będą rysowane wykresy poszczególnych wielkości przedstawianych na wykresach. Dokładniejszy opis tego parametru znajduje się w sekcji Używając wspomnianego już w sekcji parametru Options możemy zmienić także własności generowanych wykresów. W szczególności wymienione już opcje bits, perminute i perhour powodują przeskalowanie wykresów i wyświetlanie zmienionych etykiet przy osiach pionowych. Z kolei opcja dorelpercent umieszcza stosunkowe wartości ruchu wchodzącego (pierwszej zmiennej) do ruchu wychodzącego (drugiej zmiennej) także na wykresie. Spośród już opisanych opcji na tworzenie wykresów mają wpływ jeszcze opcje noi i noo powodując pomijanie rysowania wykresów dla jednej ze zmiennych. Dostępne są jednak jeszcze inne opcje wpływające na prezentacje wyników na wykresach: transparent noborder noarrow powoduje, że tło generowanych wykresów jest przezroczyste powoduje, że wykresy rysowane są bez domyślnego obramowania na osiach wykresu nie są rysowane strzałki

16 3.3 Sprawdzanie wartości progowych 16 Możliwe jest wreszcie zrezygnowanie z wyświetlania niektórych wykresów odpowiada za to parametr Suppress, którego powinien być string podobny zbudowany w identyczny sposób jak w dwóch poprzednich opcjach: Suppress zablokowanie wyświetlania poszczególnych wykresów Inne parametry Pakiet MRTG daje bardzo szerokie możliwości dostosowania ustawień monitorowanych celów do własnych potrzeb. W tym rozdziale opisanych jest kilka ostatnich parametrów możliwych do użycia w sekcji pliku konfiguracyjnego dotyczącego poszczególnych celów. Możliwa jest m.in. zmiana wartości mnożnika, który decyduje o użyciu przedrostków kilo, mega itd. z domyślnej wartości 1000: kilo zmiana wartości mnożnika używanego do budowania prefiksów jednostek Litery, jakie będą użyte można także zdefiniować służy do tego parametr kmg. Jego wartością jest lista liter oddzielona przecinkami zawierająca kolejne przedrostki. Dwa przecinki po sobie oznaczają brak przedrostka. Możliwe jest także zrezygnowanie z używania przedrostków pozostawiając wartość tego parametru pustą. kmg określenie przedrostków jednostek lub rezygnacja z ich użycia W przypadku stosowania zewnętrznych skryptów generujących dane dla MRTG możemy skorzystać z opcji SetEnv pozwalającej na ustawienie zmiennych środowiskowych: SetEnv ustawienie zmiennych środowiskowych 3.3 Sprawdzanie wartości progowych Oprócz wizualizacji monitorowanych zmiennych MRTG zapewnia dodatkową funkcjonalność a mianowicie reakcję na przekroczenie przez monitorowane wielkości ustalonych progów. Można ustalić progi minimalne i maksymalne dla poszczególnych zmiennych, których przekroczenie będzie powodowało wywołanie zewnętrznych skryptów, które np. wysyłają maila do administratora. Aby skorzystać z takiej możliwości należy zdefiniować następujący parametr globalny: ThreshDir katalog, w którym MRTG zapisuje informacje o przekroczeniu progów, które wykorzystuje m.in. D o uruchamiania programów określonego parametrami ThreshProgOKI i ThreshProgOKO (patrz niżej) Następnie już dla każdego monitorowanego celu należy zdefiniować wartości progowe:

17 3.4 Definiowanie wartości domyślnych 17 ThreshMinI, ThreshMinO ThreshMaxI, ThreshMaxO minimalne wartości odpowiednio dla pierwszej i drugiej zmiennej; wartości te mogą być zakończone znakiem \% wtedy są to procentowe wartości względem parametru MaxBytes maksymalne wartości odpowiednio dla pierwszej i drugiej zmiennej; podobnie jak w powyżej wartości te mogą być zakończone znakiem \% wtedy są to procentowe wartości względem parametru MaxBytes Pozostaje jeszcze określić programy uruchamiane w przypadku przekroczenia powyższych wartości. Określamy je oczywiście oddzielnie dla każdego z celów. ThreshProgI, ThreshProgO programy uruchamiane przy przekroczeniu wartości progowych przez odpowiednio pierwszą i drugą zmienną Dodatkowo można także podać nazwy programów uruchamianych, gdy wartości zmiennych co prawda są już w dozwolonym zakresie, ale z informacji znalezionych w plikach z katalogu ThreshDir wynika, że poprzednim razem wartość (wartości) zmiennej była przekroczona. Jest to program uruchamiany, gdy monitorowane wielkości wracają do normy. ThreshProgOKI, ThreshProgOKO programy uruchamiane, gdy wartości zmiennych są prawidłowe, ale w poprzednim uruchomieniu były nieprawidłowe; parametry dotyczą odpowiednio pierwszej i drugiej zmiennej Dodatkowo można wykorzystać poniższą opcję także definiowaną dla każdego z celów: ThreshDesc wartość tego parametru jest przypisywana do zmiennej środowiskowej THRESH_DESC przed wywołaniem któregokolwiek z powyższych programów 3.4 Definiowanie wartości domyślnych Konfigurując monitorowanie wielu celów za pomocą MRTG możemy skorzystać z możliwości zdefiniowania wartości domyślnych dla wszystkich celów. Jeżeli chcemy przypisać domyślną wartość parametrowi dotyczącemu konfiguracji celów, to w nawiasach kwadratowych zamiast nazwy celu umieszczamy znak _ np. Options[_]:growright,bits,nopercent. Jeżeli w dalszej części pliku konfiguracyjnego dla poszczególnego celu nie podamy wartości tego parametru (w tym przypadku parametru Options), to dla niego zostaną użyte wartości domyślne. Oprócz specjalnego znaku _ dostępne są jeszcze dwa inne używane również zamiast nazwy celu. Znak ^ powoduje, że wartość przypisana do parametru z takim znakiem jest dołączana do początku wartości specyfikującej ten sam parametr dla poszczególnego celu. Przykładowo możemy określić parametr PageTop[^]: o wartości np. <h1>wspólny nagłówek strony dla wszystkich celów</h1>, która będzie dołączana do wartości parametrów PageTop[<nazwa celu>] na ich początku. Ostatnim z tych znaków o specjalnym znaczeniu jest znak $, którego działanie jest identyczne do znaku ^, z tą różnicą, że sprecyzowana wartość dołączana jest na końcu wartości przypisanej poszczególnym celom.

18 4 Narzędzia dostępne wraz z MRTG 18 4 Narzędzia dostępne wraz z MRTG 4.1 Generowanie pliku konfiguracyjnego Konfiguracja działania MRTG możliwa jest także za pomocą programu cfgmaker. Program ten korzystając z podanych mu opcji generuje plik konfiguracyjny. Składania jego wywołania jest następująca: cfgmaker [options] [community@]router [[options] [community@]router...] Jak widać, umożliwia ona generowanie plików konfiguracyjnych dla wielu celów równocześnie, gdyż możemy podajemy równocześnie więcej hostów, które monitorujemy. Użycie poszczególnych opcji powoduje dopisanie odpowiadających im parametrów do pliku konfiguracyjnego. Zdecydowaliśmy, że nie będziemy opisywać opcji tego programu, gdyż konfiguracja za pomocą programu cfgmaker jest odpowiednikiem wykonywania tej czynności za pomocą pliku konfiguracyjnego. Skupiliśmy się na dokładnym opisaniu tej drugiej możliwości, gdyż, naszym zdaniem, jest ona bardziej intuicyjna poza tym łatwiej jest wprowadzać modyfikacje ręcznie edytując plik konfiguracyjny niż generować go od nowa. 4.2 Generowanie strony indeksu Kolejnym programem dostarczanym w pakiecie MRTG jest program indexmaker służący do generacji strony HTML indeksu zawierającej informacje o monitorowanych celach prezentując przykładowo po jednym wykresie dla każdego celu. Umożliwia to nawigację po stronach HTML poszczególnych celów. Program ten posiada następującą składnię: indexmaker [options] regexp mrtg.cfg [other.cfg...] W miejsce mrtg.cfg powinniśmy podać prawidłową ścieżkę do pliku konfiguracyjnego. Jeśli chodzi natomiast o opcje, to mamy tutaj do wyboru następujące możliwości przede wszystkim należy sprecyzować plik, do którego wpisywana jest generowana strona HTML zamiast na standardowe wyjście: --output=filename plik, do którego zapisywana jest generowana strona HTML Domyślnie plik o podanej nazwie zostanie zapisany w katalogu sprecyzowanym parametrem WorkDir lub HtmlDir (rozdz ). Można zmienić katalog, do którego zostanie zapisany ten plik podając opcję --prefix=path. --prefix=path katalog, w którym powinien zostać utworzony plik Na generowanej stronie możemy wyświetlić wybrane wykresy dotyczące wszystkich lub tylko wybranych celów. Aby wybrać, które cele mają zostać wyświetlone na tej stronie możemy skorzystać z filtrów, które porównują wartości ustawione w pliku konfiguracyjnym takie jak: tytuł strony (ustalony parametrem Title rozdz ), nagłówek strony (ustalony parametrem PageTop rozdz ) lub nazwę celu (rozdz. 3) z wyrażeniem regularnym. --filter title(=~!~)regexp --filter pagetop(=~!~)regexp --filter name(=~!~)regexp filtrowanie celów wg. tytułów filtrowanie celów wg. nagłówków stron filtrowanie celów wg. nazw celów

19 5 Przykładowe konfiguracje 19 gdzie =~ oznacza, że tytuły, nagłówki czy też nazwy celów mają być zgodne z podanym wyrażeniem regularnym, a!~ oznacza sytuację odwrotną. Wyświetlane wykresy można też posortować wg. trzech kryteriów: --sort=title --sort=name --sort=descr Można też zostawić wykresy nieposortowane: --sort=original sortowanie wykresów wg. tytułów sortowanie wykresów wg. nazw celów sortowanie wykresów wg. opisów pozostawienie wykresów nieposortowanych Możliwe jest także ustalenie parametrów generowanej strony w dość szerokim zakresie: --title=text --bodyopt=text --columns=number --ennumerate --width=number --height=number tytuł generowanej strony wartość tego parametru jest dołączana do znacznika <body>; za jego pomocą możemy ustalić np. kolory strony wyświetlanie wykresów w tabeli o podanej liczbie kolumn dodanie kolejnych numerów do tytułów poszczególnych wykresów szerokość wykresów wysokość wykresów Możliwe jest także sprecyzowanie, jaki element związany z celem (bądź ze stroną HTML przedstawiającą ten cel) użyć jako tytuł wykresu na generowanej stronie: --section=h1 użycie nagłówka określonego znacznikami <h1>, </h1> za pomocą parametru PageTop w pliku konfiguracyjnym (rozdz ) jako tytułu wykresu --section=title użycie tytułu strony jako tytułu wykresu; tytuł wykresu określamy parametrem Title w pliku konfiguracyjnym (rozdz ) --section=name użycie nazwy celu jako tytułu wykresu (rozdz. 3) --section=descr użycie opisu celu jako tytułu wykresu --section=portname użycie nazwy portu jako tytułu wykresu Wreszcie możliwe jest określenie, które z wygenerowanych wykresów mają być umieszczane na tworzonej stronie: --show=day --show=week --show=month --show=year --show=none 5 Przykładowe konfiguracje wyświetlanie wykresów dziennych wyświetlanie wykresów tygodniowych wyświetlanie wykresów miesięcznych wyświetlanie wykresów rocznych zrezygnowanie z wyświetlania jakichkolwiek wykresów Bieżący rodział zawiera opisy kilku przykładowych konfiguracji służących do pomiarów różnych wielkości w systemie komputerowym (m.in. obciążenia procesora, ilości pracujących procesów, itp). Konfiguracja taka składa się z odpowiedniego zapisu w pliku konfiguracyjnym MRTG oraz skryptu pomiarowego używanego, gdy monitorowany obiekt nie dostarcza danych przez snmp. Skrypt taki musi zwracać 4 linie:

20 5.1 Funkcja procesuptime() 20 linia 1 - bieżąca wartość pierwszej wielkości mierzonej, linia 2 - bieżąca wartość drugiej wielkości mierzonej, linia 3 - napis zawierający czas pracy komputera (w dowolnym formacie), na którym dokonywane są pomiary, linia 4 - napis stanowiący nazwę komputera. 5.1 Funkcja procesuptime() Każdy z przykładowych skryptów zamieszczonych poniżej zawiera funkcję procesuptime() służącą do przetworzenia wyniku polecenia uptime, tak aby uzyskać z niego potrzebne dane o czasie pracy komputera, na którym wykonywane są pomiary. Kod funkcji: function procesuptime() { #resultuptime zawiera wynik wywołania polecenia uptime uptime= echo $resultuptime awk { #dla czasu w~dniach if ( index($0,"day")!= 0 ) { #wypisanie ilości dni print $3; if($3 == 1) print "dzień"; else print "dni"; #dla czasu w~minutach if( index($0,"min")!= 0 ) { #wypisanie ilości minut print $5,"min"; } #dla czasu w~godzinach else { #wypisanie ilości godzin print substr($5,1,length($5)-1); } } #dla czasu w~minutach else if( index($0,"min")!= 0 ) { #wypisanie ilości minut

21 5.2 Pomiar zajętości dysków w systemie 21 } print $3,"min"; } #dla czasu w~godzinach else { #wypisanie ilości godzin print substr($3,1,length($3)-1); } } ; 5.2 Pomiar zajętości dysków w systemie Skrypt do pomiaru procentowej zajętości dysku w systemie Opis: Skrypt służy do pomiaru procentowej zajętości wybranego dysku w systemie. Zwraca on również czas pracy oraz nazwę komputera, dla którego dokonywane są pomiary. W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym wymagany jest program rsh (lub ssh). Dodatkowo należy sprawdzić wartość zmiennej rsh w skrypcie i w razie potrzeby dokonać jej modyfikacji. Działanie: Skrypt używa rsh w celu wywołania polecenia df na zdalnym komputerze. W przypadku systemu operacyjnego SunOS polecenie to uruchamiane jest z parametrem -k. Otrzymany wynik przetwarzany jest następnie przez awk w celu znalezienia linii odnoszącej się do właściwego dysku i wyłuskania z niej jego procentowej zajętości. Poza tym skrypt korzysta z polecenia uptime w celu uzyskania czasu pracy komputera. Gdy pomiary wykonywane są na komputerze lokalnym, dodatkowo używane jest polecenie hostname, aby uzyskać nazwę tego komputera. Kod skryptu: # Sposób użycia: diskspace.sh machine os disk # gdzie: # machine - nazwa lub IP komputera # os - system operacyjny komputera; dopuszczalne # wartości to sunos i~linux # disk - nazwa dysku w~systemie (a właściwie filesystem) # lub miejsce jego podmontowania #Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciążenia procesora na~zdalnym #komputerze. Wymagana jest poprawna konfiguracja rsh - plik.rhosts na #komputerze zdalnym. rsh="rsh";

22 5.2 Pomiar zajętości dysków w systemie 22 #sprawdzenie poprawnej ilości parametrów skryptu if [ $# -ne 3 ]; then echo "Usage: diskspace.sh machine os disk"; echo " os: sunos linux"; exit 1; fi #zmienna przechowywująca nazwę komputera, dla którego tworzone są #charakterystyki machine=$1; #dla systemu operacyjnego SunOS if [ $2 == "sunos" ]; then #pomiary wykonywane na~komputerze lokalnym - procentowa zajętość dysku #i czas pracy komputera. Dokonuje się też tutaj pobrania nazwy komputera. if [ $1 == "localhost" ]; then resultdisk= df -k awk -v disk=$3 \ { if($1 == disk $6 == disk) print $5; } ; resultuptime= uptime ; machine= hostname ; #pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - procentowa zajętość dysku #oraz czas pracy komputera else resultdisk= $rsh $1 "df -k" awk -v disk=$3 \ { if($1 == disk $6 == disk) print $5; } ; resultuptime= $rsh $1 "uptime" ; fi; #dla systemu operacyjnego Linux (podobnie jak dla systemu SunOS) elif [ $2 == "linux" ]; then if [ $1 == "localhost" ]; then resultdisk= df awk -v disk=$3 \ { if($1 == disk $6 == disk) print $5; } ; resultuptime= uptime ; machine= hostname ; else resultdisk= $rsh $1 "df" awk -v disk=$3 \ { if($1 == disk $6 == disk) print $5; } ; resultuptime= $rsh $1 "uptime" ; fi; #w przypadku podania błędnego systemu operacyjnego następuje wypisanie #informacji o~sposobie uruchamiania skryptu i~zakończenie jego pracy else echo "Usage: diskspace.sh machine os disk";

23 5.2 Pomiar zajętości dysków w systemie 23 echo " exit 1; fi os: sunos linux"; #przetworzenie wyniku polecenia uptime, tak aby uzyskać z~niego tylko #informacje odnośnie czasu pracy komputera - wywołanie funkcji #procesuptime() procesuptime; #wypisanie procentowej zajętości dysku echo $resultdisk; #w tym skrypcie mierzona jest tylko jedna wielkość, zero zwracane jest #jako wartość drugiej wielkości do~mrtg echo 0; #wypisanie czasu pracy i~nazwy komputera echo $uptime; echo $machine; #jeśli wszystko się powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0 exit 0; Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Target[wierchroot]: /usr/local/mrtg-2/contrib/diskspace/diskspace.sh \ localhost linux /dev/hda4 MaxBytes[wierchroot]: 100 Options[wierchroot]: gauge,growright,noarrow,unknaszero,noo,nopercent, noborder Unscaled[wierchroot]: dwym YLegend[wierchroot]: % dysku ShortLegend[wierchroot]: % dysku LegendI[wierchroot]: zajętość dysku Legend1[wierchroot]: Procentowa zajętość wybranego dysku Title[wierchroot]: wierch.ds5.agh.edu.pl PageTop[wierchroot]: <H1>Zajętość dysku / </H1> <TABLE> <TR><TD>Serwer:</TD><TD>wierch.ds5.agh.edu.pl</TD></TR> </TABLE> Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG opisuje generowanie statystyk obrazujących procentową zajętość dysku /dev/hda4 znajdującego się na lokalnym komputerze pracującym w systemie Linux. Bieżące wartości wielkości mierzonej dostarczane są przez skrypt diskspace.sh. Maksymalna wartość mierzonej wielkości to 100% (parametr MaxBytes). Użyte w przykładzie opcje (parametr Options) powodują, że wynik pomiaru traktowany jest jako wartość mierzonej

24 5.3 Pomiar obciążenia procesora 24 Rysunek 1: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru zajętości dysku wielkości w danym momencie, generowane wykresy przebiegają od lewej do prawej, oś X nie jest zakończona strzałką, nieznana wartość pomiaru w danym momencie traktowana jest tak, jakby wynosiła zero, MRTG nie generuje wykresów dla drugiej wielkości oraz nie zamiesza wartości procentowych w statystykach pod wykresami. Ostatnia opcja powoduje, że rysunki z wykresami nie zawierają obramowania. Generowane wykresy nie są skalowane (parametr Unscaled), czyli wartości przedstawiane są zawsze w przedziale od 0 do 100%. Kolejne 4 parametry (YLegend Legend1) konfigurują opisy wykresów oraz legendę, parametr Title wskazuje, co ma być umieszczone pomiędzy znacznikami <TITLE></TITLE> w generowanej stronie www, natomiast PageTop zawiera fragment HTML-owego kodu strony umieszczanego zaraz za znacznikiem <BODY>. Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym wykresem dla pomiaru zajętości dysku przedstawia rysunek Pomiar obciażenia procesora Skrypt do pomiaru obciażenia procesora w systemie Opis: Skrypt służy do pomiaru obciążenia procesora przez procesy użytkowników i procesy systemowe. Zwraca on również czas pracy oraz nazwę komputera, dla którego dokonywane są pomiary. Za wzór do napisania tego skryptu posłużył wadliwie działający skrypt do pomiaru obciążenia CPU, dołączony do MRTG w wersji Dla zapewnienia poprawnej pracy wymagane jest zainstalowanie programów sar i rsh (lub ssh) na komputerze, na którym mają być wykonywanie pomiary. Ponieważ dystrybucje linuxa często nie

25 5.3 Pomiar obciążenia procesora 25 zawierają programu sar, będącego częścią pakietu sysstat, dlatego należy go doinstalować. Aktualną wersję pakietu sysstat można znaleźć pod adresem: W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym być może potrzebna będzie modyfikacja wartości zmiennej rsh w skrypcie. Działanie: Skrypt używa programu rsh w celu uruchomienia programu sar na zdalnym komputerze. Sar próbkuje obciążenie procesora przez procesy użytkowników i procesy systemowe co sekundę, przez 10 sekund (komenda: sar -u 1 10). Podsumowanie próbkowania zwracane jest do skryptu, który następnie dokonuje jego przetworzenia tak, aby zwrócić wyniki, w odpowiednim dla MRTG, formacie. Poza tym skrypt korzysta z polecenia uptime w celu uzyskania czasu pracy komputera. Gdy pomiary wykonywane są na komputerze lokalnym, dodatkowo używane jest polecenie hostname, aby uzyskać nazwę tego komputera. Kod skryptu: # Sposób użycia: cpuinfo.sh machine os sar # gdzie: # machine - nazwa lub IP komputera # os - system operacyjny komputera; dopuszczalne # wartości to sunos i~linux # sar - ścieżka do~komendy sar # #Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciążenia procesora na~zdalnym #komputerze. Wymagana jest poprawna konfiguracja rsh - plik.rhosts na #komputerze zdalnym. rsh="rsh"; #Sprawdzenie poprawności parametrów skryptu if [ $# -ne 3 ] [ $2!= "sunos" -a $2!= "linux" ]; then echo "Usage: cpuinfo.sh machine os sar"; echo " os: sunos linux"; exit 1; fi #zmienna przechowywująca nazwę komputera, dla którego tworzone są #charakterystyki machine=$1; #pomiar wykonywany na~komputerze lokalnym - obciążenie CPU, czas pracy

26 5.3 Pomiar obciążenia procesora 26 #komputera oraz pobranie jego nazwy, aby nie zwracać localhost if [ $1 == "localhost" ]; then resultcpu= $3 -u 1 10 grep Average ; resultuptime= uptime ; machine= hostname ; #pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - obciążenie CPU oraz #czas pracy komputera else resultcpu= $rsh $1 "$3 -u 1 10 grep Average" ; resultuptime= $rsh $1 "uptime" ; fi; #dla systemu operacyjnego SunOS if [ $2 == "sunos" ]; then #wypisanie wartości obciążenia CPU przez użytkowników i~system echo $resultcpu awk {print $2; print $3;} ; #dla systemu operacyjnego linux else #wypisanie wartości obciążenia CPU przez użytkowników i~system echo $resultcpu awk {print $3; print $5;} ; fi #przetworzenie wyniku polecenia uptime, tak aby uzyskać z~niego tylko #informacje odnośnie czasu pracy komputera - wywołanie funkcji #procesuptime() procesuptime; #wypisanie czasu pracy oraz nazwy komputera, dla którego generujemy #statystyki echo $uptime; echo $machine; #jeśli wszystko się powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0 exit 0; Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Target[erniecpu]: /usr/local/mrtg-2/contrib/cpuinfo/cpuinfo.sh \ ernie.icslab.agh.edu.pl sunos sar MaxBytes[erniecpu]: 100 Options[erniecpu]: gauge,growright,noarrow,unknaszero,nopercent, noborder Unscaled[erniecpu]: dwym YLegend[erniecpu]: % obciążenie CPU ShortLegend[erniecpu]: % CPU LegendI[erniecpu]: CPU Użytkownicy:

27 5.3 Pomiar obciążenia procesora 27 LegendO[erniecpu]: CPU System: Legend1[erniecpu]: Obciążenie procesora przez procesy użytkowników Legend2[erniecpu]: Obciążenie procesora przez procesy systemowe Legend3[erniecpu]: Maksymalne obciążenie procesora przez procesy użytkowników w~ciągu 5 minut Legend4[erniecpu]: Maksymalne obciążenie procesora przez procesy systemowe w~ciągu 5 minut Colours[erniecpu]: ŻÓŁTY#e8d127,CZARNY#000000,CIEMNO ZIELONY#008e00, BORDOWY#ba0015 WithPeak[erniecpu]: ymw Title[erniecpu]: ernie.icslab.agh.edu.pl PageTop[erniecpu]: <H1>Obciążenie CPU</H1> <TABLE> <TR><TD>Serwer:</TD><TD>ernie.icslab.agh.edu.pl</TD></TR> </TABLE> Rysunek 2: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru obciążenia procesora

28 5.4 Pomiar ilości procesów w systemie 28 Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG opisuje generowanie statystyk przedstawiających procentowe obciążenie procesora zdalnego komputera ernie.icslab.agh.edu.pl pracującego w systemie operacyjnym SunOS. Bieżące wartości wielkości mierzonej dostarczane są przez skrypt cpuinfo.sh. Powyższa konfiguracja różni się od zamieszczonej wcześniej konfiguracji dla pomiaru zajętości dysku, gdyż dodatkowo: generowane są wykresy dla dwóch mierzonych wielkości (brak tutaj opcji noo), powstające wykresy tygodniowe, miesięczne i roczne zawierają maksymalne wartości obciążenia procesora w ciągu 5 minut (parametr WithPeak), następuje tutaj przedefiniowanie standardowych kolorów wykresów (parametr Colours). Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym i tygodniowym wykresem dla pomiaru zajętości obciążenia procesora przedstawia rysunek Pomiar ilości procesów w systemie Skrypt do pomiaru ilości procesów Opis: Skrypt służy do pomiaru ilości procesów pracujących na podanym komputerze. Zwraca on również czas pracy oraz nazwę komputera, dla którego dokonywane są pomiary. W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym wymagany jest program rsh (lub ssh). Dodatkowo należy sprawdzić wartość zmiennej rsh w skrypcie i w razie potrzeby dokonać jej modyfikacji. Działanie: Skrypt używa programu rsh w celu wylistowania katalogu /proc na podanym komputerze (polecenie ls -1 /proc). Otrzymany wynik przetwarzany jest następnie przez awk w celu obliczenia ilości podkatalogów poszczególnych procesów. Ponieważ w wielu systemach, w katalogu /proc znajdują się nie tylko informacje dotyczące procesów, ale również wiele innych dodatkowych informacji, potrzebne jest zastosowanie odpowiedniego wzorca wyłuskującego tylko właściwe podkatalogi. Poza tym skrypt korzysta z polecenia uptime w celu uzyskania czasu pracy komputera. Gdy pomiary wykonywane są na komputerze lokalnym, dodatkowo używane jest polecenie hostname, aby uzyskać nazwę tego komputera. Kod skryptu: # Sposób użycia:./procnum.sh machine # gdzie: # machine - nazwa lub IP komputera # #Komenda rsh potrzebna przy pomiarze obciążenia procesora na~zdalnym #komputerze. Wymagana jest poprawna konfiguracja rsh - plik.rhosts na

29 5.4 Pomiar ilości procesów w systemie 29 #komputerze zdalnym. rsh="rsh"; #sprawdzenie poprawnej ilości parametrów skryptu if [ $# -ne 1 ]; then echo "Usage: procnum.sh machine"; exit 1; fi #zmienna przechowywująca nazwę komputera, dla którego tworzone są #charakterystyki machine=$1; #pomiar wykonywany na~komputerze lokalnym - ilość procesów, #czas pracy komputera oraz pobranie jego nazwy if [ $1 = "localhost" ]; then resultproc= ls -1 /proc awk \ /[0-9]/ { nproc++; } END { print nproc; } resultuptime= uptime ; machine= hostname ; #pomiar wykonywany na~komputerze zdalnym - ilość procesów oraz #czas pracy komputera else resultproc= $rsh $1 "ls -1 /proc awk \ /[0-9]/ { nproc++; } END { print nproc; } " resultuptime= $rsh $1 "uptime" ; fi; #przetworzenie wyniku polecenia uptime, tak aby uzyskać z~niego tylko #informacje odnośnie czasu pracy komputera - wywołanie funkcji #procesuptime() procesuptime; #wypisanie obliczonej ilości pracujących procesów echo $resultproc; #w tym skrypcie mierzona jest tylko jedna wielkość, zero zwracane jest #jako wartość drugiej wielkości do~mrtg echo 0; #wypisanie czasu pracy i~nazwy komputera echo $uptime; echo $machine; #jeśli wszystko się powiedzie, skrypt zwraca do~powłoki wartość 0 exit 0;

30 5.5 Pomiar ilości połączeń do serwera poczty sendmail Zapis w pliku konfiguracyjnym MRTG Target[ernieproc]: /usr/local/mrtg-2/contrib/procnum/procnum.sh \ ernie.icslab.agh.edu.pl MaxBytes[ernieproc]: Options[ernieproc]: gauge,noo,growright,noarrow,nopercent,unknaszero, noborder YLegend[ernieproc]: ilość procesów ShortLegend[ernieproc]: LegendI[ernieproc]: procesów: Legend1[ernieproc]: Ilość procesów pracujących na~wybranym serwerze Legend3[ernieproc]: Maksymalna ilość procesów z~pięciu minut WithPeak[ernieproc]: ymw Colours[ernieproc]: POMARAŃCZOWY#dd8118,ZIELONY#00b200,ŻÓŁTY#d3c11d, NIEBIESKI#1a8cd8 Title[ernieproc]: ernie.icslab.agh.edu.pl PageTop[ernieproc]: <H1>Ernie - ilość pracujących procesów </H1> <TABLE> <TR><TD>Serwer:</TD><TD>ernie.icslab.agh.edu.pl</TD></TR> </TABLE> Powyższy fragment pliku konfiguracyjnego MRTG przedstawia generowanie statystyk obrazujących ilość pracujących procesów na zdalnym komputerze ernie.icslab.agh.edu.pl. Bieżących wartości wielkości mierzonej dostarcza skrypt procnum.sh. Przedstawiona tutaj konfiguracja podobna jest do tych zamieszczonych wcześniej. Generowane tutaj wykresy są skalowane i obrazują tylko jedną wielkość mierzoną. Maksymalna wartość występujących procesów przyjęta została arbitralnie jako 10000, tygodniowe, miesięczne i roczne wykresy zawierają wartości szczytowe z 5 minut. Występuje tutaj także przedefiniowanie kolorów krzywych na wykresach. Fragment wygenerowanej strony wraz z dziennym i tygodniowym wykresem dla pomiaru ilości procesów pracujących w systemie przedstawia rysunek Pomiar ilości połaczeń do serwera poczty sendmail Skrypt do pomiaru ilości połaczeń do serwera poczty sendmail Opis: Do pomiaru ilości połączeń do serwera poczty dla poczty przychodzącej i wychodzącej można wykorzystać skrypt mrtg-mailstats autorstwa John a Littell a. Aktualną wersję, dostępną na licencji GNU, można ściągnąć z: Skrypt ten korzysta z polecenia mailstats zwracającego statystyki serwera poczty. Do poprawnego działania konieczne jest, aby sendmail generował plik ze statystykami (najczęściej jest to /etc/mail/statistics).

31 5.5 Pomiar ilości połączeń do serwera poczty sendmail 31 Rysunek 3: Fragment wygenerowanej strony dla pomiaru ilości procesów w systemie W celu wykonywania pomiarów na komputerze zdalnym należy odpowiednio skonfigurować program mailstats, tak aby nasłuchiwał on na połączenia TCP. Dokładny opis takiej konfiguracji, a także wiele przydatnych informacji odnośnie użytkowania opisywanego skryptu można znaleźć w dokumentacji dołączonej do oprogramowania mrtg-mailstats. Kilka przykładowych opcji mrtg-mailstats mrtg-mailstats [-b] [-f factor] [-m mailer] [-s host[-p port]] [-C sendmail.cf] -b zliczanie całkowitej ilości bajtów, a nie ilości wiadomości -m mailer - pobieranie statystyk tylko dla podanego mailera -s server - pobieranie statystyk z~podanego zdalnego komputera -p port - port, na~który należy się połączyć na~komputerze zdalnym

Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat

Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat Laboratorium to ma na celu poznanie narzędzi wspomagających pracę administratora oraz nauczenie się ich instalacji i konfiguracji.

Bardziej szczegółowo

instrukcja INSTALACJI www.piersa.pl APi_proxy

instrukcja INSTALACJI www.piersa.pl APi_proxy instrukcja INSTALACJI 1 1. Instalacja Proces instalacji jest prosty wgrywamy pliki na serwer nadajemy prawa chmod 777 lub 755 dla katalogu w którym znajduje się aplikacja przeważnie będzie to katalog public_html

Bardziej szczegółowo

Część II Wyświetlanie obrazów

Część II Wyświetlanie obrazów Tło fragmentu ABA-X Display jest wyposażony w mechanizm automatycznego tworzenia tła fragmentu. Najprościej można to wykonać za pomocą skryptu tlo.sh: Składnia: tlo.sh numer oznacza numer

Bardziej szczegółowo

Skanowanie podsieci oraz wykrywanie terminali ABA-X3

Skanowanie podsieci oraz wykrywanie terminali ABA-X3 Skanowanie podsieci oraz wykrywanie terminali ABA-X3 Terminale ABA-X3 od dostarczane od połowy listopada 2010 r. są wyposażane w oprogramowanie umożliwiające skanowanie podsieci w poszukiwaniu aktywnych

Bardziej szczegółowo

Aplikacje WWW - laboratorium

Aplikacje WWW - laboratorium Aplikacje WWW - laboratorium PHP. Celem ćwiczenia jest przygotowanie prostej aplikacji internetowej wykorzystującej technologię PHP. Aplikacja pokazuje takie aspekty, obsługa formularzy oraz zmiennych

Bardziej szczegółowo

Backend Administratora

Backend Administratora Backend Administratora mgr Tomasz Xięski, Instytut Informatyki, Uniwersytet Śląski Katowice, 2011 W tym celu korzystając z konsoli wydajemy polecenie: symfony generate:app backend Wówczas zostanie stworzona

Bardziej szczegółowo

Podstawy technologii WWW

Podstawy technologii WWW Podstawy technologii WWW Ćwiczenie 8 PHP, czyli poczatki nowej, dynamicznej znajomosci Na dzisiejszych zajęciach rozpoczniemy programowanie po stronie serwera w języku PHP. Po otrzymaniu żądania serwer

Bardziej szczegółowo

Programowanie w języku Python. Grażyna Koba

Programowanie w języku Python. Grażyna Koba Programowanie w języku Python Grażyna Koba Kilka definicji Program komputerowy to ciąg instrukcji języka programowania, realizujący dany algorytm. Język programowania to zbiór określonych instrukcji i

Bardziej szczegółowo

Serwer SAMBA UDOSTĘPNIANIE UDZIAŁÓW SIECIOWYCH PIOTR KANIA

Serwer SAMBA UDOSTĘPNIANIE UDZIAŁÓW SIECIOWYCH PIOTR KANIA 2015 Serwer SAMBA UDOSTĘPNIANIE UDZIAŁÓW SIECIOWYCH PIOTR KANIA Spis treści. Spis treści. 1 Wprowadzenie. 2 Instalacja / deinstalacja serwera Samby w OpenSuse. 2 Usługi Samby / porty nasłuchu. 2 Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

VinCent Administrator

VinCent Administrator VinCent Administrator Moduł Zarządzania podatnikami Krótka instrukcja obsługi ver. 1.01 Zielona Góra, grudzień 2005 1. Przeznaczenie programu Program VinCent Administrator przeznaczony jest dla administratorów

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ KALKULACYJNY komórka

ARKUSZ KALKULACYJNY komórka ARKUSZ KALKULACYJNY Arkusz kalkulacyjny program służący do obliczeń, kalkulacji i ich interpretacji graficznej w postaci wykresów. Przykłady programów typu Arkusz Kalkulacyjny: - Ms Excel (*.xls; *.xlsx)

Bardziej szczegółowo

Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat. Konspekt dla prowadzącego

Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat. Konspekt dla prowadzącego Laboratorium 5. Programy wspomagające zarządzanie I: MRTG i LinuxStat 1 Przygotowanie laboratorium Konspekt dla prowadzącego Uruchomić rutery i przełącznik cisco, wgrać na nie odpowiednie konfiguracje

Bardziej szczegółowo

Wyrażenie include(sciezka_do_pliku) pozwala na załadowanie (wnętrza) pliku do skryptu php. Plik ten może zawierać wszystko, co może się znaleźć w

Wyrażenie include(sciezka_do_pliku) pozwala na załadowanie (wnętrza) pliku do skryptu php. Plik ten może zawierać wszystko, co może się znaleźć w Wyrażenie include(sciezka_do_pliku) pozwala na załadowanie (wnętrza) pliku do skryptu php. Plik ten może zawierać wszystko, co może się znaleźć w obrębie skryptu. Wyrażenia include() i require() są niemal

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 1

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 1 Tematyka Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 1 Opracował: Konrad Kawecki Na ćwiczeniach przeanalizujemy opóźnienia transmisji w sieciach komputerowych. Na podstawie otrzymanych wyników

Bardziej szczegółowo

SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja

SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja SIP Studia Podyplomowe Ćwiczenie laboratoryjne Instrukcja Instytut Telekomunikacji Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechnika Warszawska, marzec 2015 Wprowadzenie Ćwiczenie jest wykonywane

Bardziej szczegółowo

1 Moduł E-mail. 1.1 Konfigurowanie Modułu E-mail

1 Moduł E-mail. 1.1 Konfigurowanie Modułu E-mail 1 Moduł E-mail Moduł E-mail daje użytkownikowi Systemu możliwość wysyłania wiadomości e-mail poprzez istniejące konto SMTP. System Vision może używać go do wysyłania informacji o zdefiniowanych w jednostce

Bardziej szczegółowo

Tworzenie szablonów użytkownika

Tworzenie szablonów użytkownika Poradnik Inżyniera Nr 40 Aktualizacja: 12/2018 Tworzenie szablonów użytkownika Program: Plik powiązany: Stratygrafia 3D - karty otworów Demo_manual_40.gsg Głównym celem niniejszego Przewodnika Inżyniera

Bardziej szczegółowo

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP FILTROWANIE IP mechanizm decydujący, które typy datagramów IP mają być odebrane, które odrzucone. Odrzucenie oznacza usunięcie, zignorowanie datagramów, tak jakby nie zostały w ogóle odebrane. funkcja

Bardziej szczegółowo

WPROWADZANIE ZLECEŃ POPRZEZ STRONĘ WWW.KACZMARSKI.PL INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA

WPROWADZANIE ZLECEŃ POPRZEZ STRONĘ WWW.KACZMARSKI.PL INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA WPROWADZANIE ZLECEŃ POPRZEZ STRONĘ WWW.KACZMARSKI.PL INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA WSTĘP... 2 1 UWARUNKOWANIA TECHNICZNE... 2 2 UWARUNKOWANIA FORMALNE... 2 3 LOGOWANIE DO SERWISU... 2 4 WIDOK STRONY GŁÓWNEJ...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja konfiguracji funkcji skanowania

Instrukcja konfiguracji funkcji skanowania Instrukcja konfiguracji funkcji skanowania WorkCentre M123/M128 WorkCentre Pro 123/128 701P42171_PL 2004. Wszystkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie bez zezwolenia przedstawionych materiałów i informacji

Bardziej szczegółowo

1. Umieść kursor w miejscu, w którym ma być wprowadzony ozdobny napis. 2. Na karcie Wstawianie w grupie Tekst kliknij przycisk WordArt.

1. Umieść kursor w miejscu, w którym ma być wprowadzony ozdobny napis. 2. Na karcie Wstawianie w grupie Tekst kliknij przycisk WordArt. Grafika w dokumencie Wprowadzanie ozdobnych napisów WordArt Do tworzenia efektownych, ozdobnych napisów służy obiekt WordArt. Aby wstawić do dokumentu obiekt WordArt: 1. Umieść kursor w miejscu, w którym

Bardziej szczegółowo

Sieci i systemy operacyjne I Ćwiczenie 1. Podstawowe polecenia systemu Unix

Sieci i systemy operacyjne I Ćwiczenie 1. Podstawowe polecenia systemu Unix Wydział Zarządzania i Modelowania Komputerowego Specjalność: Informatyka Stosowana Rok III Semestr V 1. Logowanie w systemie Unix. Sieci i systemy operacyjne I Ćwiczenie 1. Podstawowe polecenia systemu

Bardziej szczegółowo

IBM SPSS Modeler Social Network Analysis 16 podręcznik instalowania i konfigurowania

IBM SPSS Modeler Social Network Analysis 16 podręcznik instalowania i konfigurowania IBM SPSS Modeler Social Network Analysis 16 podręcznik instalowania i konfigurowania Spis treści Rozdział 1. Wprowadzenie do programu IBM SPSS Modeler Social Network Analysis.............. 1 IBM SPSS

Bardziej szczegółowo

Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9

Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9 Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9 Uruchamianie edytora OpenOffice.ux.pl Writer 9 Dostosowywanie środowiska pracy 11 Menu Widok 14 Ustawienia dokumentu 16 Rozdział 2. OpenOffice

Bardziej szczegółowo

Definiowanie filtrów IP

Definiowanie filtrów IP Definiowanie filtrów IP Spis treści 1. Klienci korporacyjni... 3 1.1. def3000/ceb... 3 2. Klienci detaliczni... 6 2.1. def2500/reb... 6 2 1. Klienci korporacyjni 1.1. def3000/ceb Dla każdego Klienta korporacyjnego,

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator

Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator Pierwsza wersja programu 1.0.0.1 powstała w czerwcu 2010. kod źródłowy programu zawiera ponad 6 900 wierszy. Modyfikacje/zmiany w wersji 1.0.4.0 (październik

Bardziej szczegółowo

2 Podstawy tworzenia stron internetowych

2 Podstawy tworzenia stron internetowych 2 Podstawy tworzenia stron internetowych 2.1. HTML5 i struktura dokumentu Podstawą działania wszystkich stron internetowych jest język HTML (Hypertext Markup Language) hipertekstowy język znaczników. Dokument

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja interfejsu (złącza) PENDRIVE. Plik: 2015-03-30-PEN-01 PEN_45 PL

Konfiguracja interfejsu (złącza) PENDRIVE. Plik: 2015-03-30-PEN-01 PEN_45 PL Konfiguracja interfejsu (złącza) PENDRIVE Plik: 2015-03-30-PEN-01 PEN_45 PL 1. Opis ogólny Interfejs PENDRIVE umożliwia bezpośrednie zapisywanie danych przesyłanych z wagi do pamięci typu pendrive (USB

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja podglądu obrazu z kamery IP / rejestratora BCS przez sieć LAN.

Konfiguracja podglądu obrazu z kamery IP / rejestratora BCS przez sieć LAN. Konfiguracja podglądu obrazu z kamery IP / rejestratora BCS przez sieć LAN. Aby oglądać obraz z kamery na komputerze za pośrednictwem sieci komputerowej (sieci lokalnej LAN lub Internetu), mamy do dyspozycji

Bardziej szczegółowo

Zadanie Wstaw wykres i dokonaj jego edycji dla poniższych danych. 8a 3,54 8b 5,25 8c 4,21 8d 4,85

Zadanie Wstaw wykres i dokonaj jego edycji dla poniższych danych. 8a 3,54 8b 5,25 8c 4,21 8d 4,85 Zadanie Wstaw wykres i dokonaj jego edycji dla poniższych danych Klasa Średnia 8a 3,54 8b 5,25 8c 4,21 8d 4,85 Do wstawienia wykresu w edytorze tekstu nie potrzebujemy mieć wykonanej tabeli jest ona tylko

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja SNMP z wykorzystaniem pakietu MRTG

Konfiguracja SNMP z wykorzystaniem pakietu MRTG Konfiguracja SNMP z wykorzystaniem pakietu MRTG 1. Przykładowa topologia sieci wraz z występującymi usługami. a) konfiguracja urządzenia Cisco SNMPv1; przeprowadzić konfigurację snmp: Switch(config)# snmp-server

Bardziej szczegółowo

1. Opis aplikacji. 2. Przeprowadzanie pomiarów. 3. Tworzenie sprawozdania

1. Opis aplikacji. 2. Przeprowadzanie pomiarów. 3. Tworzenie sprawozdania 1. Opis aplikacji Interfejs programu podzielony jest na dwie zakładki. Wszystkie ustawienia znajdują się w drugiej zakładce, są przygotowane do ćwiczenia i nie można ich zmieniac bez pozwolenia prowadzącego

Bardziej szczegółowo

Win Admin Replikator Instrukcja Obsługi

Win Admin Replikator Instrukcja Obsługi Win Admin Replikator Instrukcja Obsługi Monitoring Kopie danych (backup) E-mail Harmonogram lokalne i zewnętrzne repozytorium Logi Pamięć Procesor HDD Administracja sprzętem i oprogramowaniem (automatyzacja

Bardziej szczegółowo

Narzędzia do diagnozowania sieci w systemie Windows

Narzędzia do diagnozowania sieci w systemie Windows Narzędzia do diagnozowania sieci w systemie Windows Polecenie ping Polecenie wysyła komunikaty ICMP Echo Request w celu weryfikacji poprawności konfiguracji protokołu TCP/IP oraz dostępności odległego

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Widok uruchomienia polecenia apt-get install build-essential. Rys. 2. Widok uruchomienia polecenia apt-get install apache2

Rys. 1. Widok uruchomienia polecenia apt-get install build-essential. Rys. 2. Widok uruchomienia polecenia apt-get install apache2 1. Instalacja serwera WWW Aby zainstalować serwer WWW w systemie Linux, należy wykorzystać menedżer pakietów apt-get. Polecenia które należy wpisać w terminalu użytkownika root 1 : apt-get install build-essential

Bardziej szczegółowo

ABA-X3 PXES v. 1.5.0 Podręczna instrukcja administratora. FUNKCJE SIECIOWE Licencja FDL (bez prawa wprowadzania zmian)

ABA-X3 PXES v. 1.5.0 Podręczna instrukcja administratora. FUNKCJE SIECIOWE Licencja FDL (bez prawa wprowadzania zmian) Grupa Ustawienia Sieciowe umożliwia skonfigurowanie podstawowych parametrów terminala: Interfejs ETH0 Umożliwia wybór ustawień podstawowego interfejsu sieciowego. W przypadku wyboru DHCP adres oraz inne

Bardziej szczegółowo

MasterEdytor. Podprogram pomocniczy do programu mpfotoalbum 1.2 INSTRUKCJA

MasterEdytor. Podprogram pomocniczy do programu mpfotoalbum 1.2 INSTRUKCJA MasterEdytor Podprogram pomocniczy do programu mpfotoalbum 1.2 INSTRUKCJA 1. Przeznaczenie Program MasterEdytor przeznaczony jest do skonfigurowania wszystkich parametrów pracy programu mpfotoalbum. 2.

Bardziej szczegółowo

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych rk Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych pojęć, prawdopodobnie zastanawiasz się, kiedy zaczniesz

Bardziej szczegółowo

Krótka instrukcja instalacji

Krótka instrukcja instalacji Krótka instrukcja instalacji Spis treści Krok 1 Pobieranie plików instalacyjnych Krok 2 Ekran powitalny Krok 3 Umowa licencyjna Krok 4 Wybór miejsca instalacji Krok 5 Informacje rejestracyjne Krok 6 Rozpoczęcie

Bardziej szczegółowo

1 Przygotował: mgr inż. Maciej Lasota

1 Przygotował: mgr inż. Maciej Lasota Laboratorium nr 1 1/7 Język C Instrukcja laboratoryjna Temat: Programowanie w powłoce bash (shell scripting) 1 Przygotował: mgr inż. Maciej Lasota 1) Wprowadzenie do programowania w powłoce Skrypt powłoki

Bardziej szczegółowo

Rozdział ten zawiera informacje o sposobie konfiguracji i działania Modułu OPC.

Rozdział ten zawiera informacje o sposobie konfiguracji i działania Modułu OPC. 1 Moduł OPC Moduł OPC pozwala na komunikację z serwerami OPC pracującymi w oparciu o model DA (Data Access). Dzięki niemu można odczytać stan obiektów OPC (zmiennych zdefiniowanych w programie PLC), a

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi SafeIT - modułu zdalnego sterowania do sterowników kotłów CO firmy Foster v1.0

Instrukcja obsługi SafeIT - modułu zdalnego sterowania do sterowników kotłów CO firmy Foster v1.0 Instrukcja obsługi SafeIT - modułu zdalnego sterowania do sterowników kotłów CO firmy Foster v1.0 Wersja z dnia: 2017-08-21 Spis treści Opis... 3 1. Zasady bezpieczeństwa... 3 Instalacja... 3 Użytkowanie...

Bardziej szczegółowo

ArtPlayer oprogramowanie do odtwarzania plików video sterowane Artnet/DMX V1.0.1

ArtPlayer oprogramowanie do odtwarzania plików video sterowane Artnet/DMX V1.0.1 Instrukcja obsługi ArtPlayer oprogramowanie do odtwarzania plików video sterowane Artnet/DMX V1.0.1 1 ArtPlayer to proste oprogramowanie umożliwiające odtwarzanie plików video i ich wybór poprzez protokół

Bardziej szczegółowo

Graficzny terminal sieciowy ABA-X3. część druga. Podstawowa konfiguracja terminala

Graficzny terminal sieciowy ABA-X3. część druga. Podstawowa konfiguracja terminala Graficzny terminal sieciowy ABA-X3 część druga Podstawowa konfiguracja terminala Opracował: Tomasz Barbaszewski Ustawianie interfejsu sieciowego: Podczas pierwszego uruchomienia terminala: Program do konfiguracji

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne II Laboratorium. Część 1: Pliki wsadowe Windows

Systemy operacyjne II Laboratorium. Część 1: Pliki wsadowe Windows Uniwersytet Rzeszowski Katedra Informatyki Opracował: mgr inż. Przemysław Pardel v1.02 2010 Systemy operacyjne II Laboratorium Część 1: Pliki wsadowe Windows Zagadnienia do zrealizowania (3h) Budowa pliku

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator

Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator Wykaz zmian w programie WinAdmin Replikator Pierwsza wersja programu 1.0.0.1 powstała w czerwcu 2010. kod źródłowy programu zawiera ponad 6 900 wierszy. Modyfikacje/zmiany w wersji 1.0.4.0 (październik

Bardziej szczegółowo

Skrypty powłoki Skrypty Najcz ciej u ywane polecenia w skryptach:

Skrypty powłoki Skrypty Najcz ciej u ywane polecenia w skryptach: Skrypty powłoki Skrypty są zwykłymi plikami tekstowymi, w których są zapisane polecenia zrozumiałe dla powłoki. Zadaniem powłoki jest przetłumaczenie ich na polecenia systemu. Aby przygotować skrypt, należy:

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe i bazy danych

Sieci komputerowe i bazy danych Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Sieci komputerowe i bazy danych Sprawozdanie 5 Badanie protokołów pocztowych Szymon Dziewic Inżynieria Mechatroniczna Rok: III Grupa: L1 Zajęcia

Bardziej szczegółowo

Materiały dodatkowe. Raspberry Pi

Materiały dodatkowe. Raspberry Pi Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Materiały dodatkowe Raspberry Pi Opracowali: mgr inż. Tomasz Karla Data: Listopad, 2016 r. Dodatkowe informacje Materiały dodatkowe mają charakter ogólny i służą

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ1

Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ1 05-090 Raszyn, ul Gałczyńskiego 6 tel (+48) 22 101-27-31, 22 853-48-56 automatyka@apar.pl www.apar.pl Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ1 wersja 3.x 1. Opis Aplikacja ARSOFT-WZ1 umożliwia konfigurację i

Bardziej szczegółowo

I. Interfejs użytkownika.

I. Interfejs użytkownika. Ćwiczenia z użytkowania systemu MFG/PRO 1 I. Interfejs użytkownika. MFG/PRO w wersji eb2 umożliwia wybór użytkownikowi jednego z trzech dostępnych interfejsów graficznych: a) tekstowego (wybór z menu:

Bardziej szczegółowo

4. Podstawowa konfiguracja

4. Podstawowa konfiguracja 4. Podstawowa konfiguracja Po pierwszym zalogowaniu się do urządzenia należy zweryfikować poprawność licencji. Można to zrobić na jednym z widżetów panelu kontrolnego. Wstępną konfigurację można podzielić

Bardziej szczegółowo

TRX API opis funkcji interfejsu

TRX API opis funkcji interfejsu TRX Krzysztof Kryński Cyfrowe rejestratory rozmów seria KSRC TRX API opis funkcji interfejsu Kwiecień 2013 Copyright TRX TRX ul. Garibaldiego 4 04-078 Warszawa Tel. 22 871 33 33 Fax 22 871 57 30 www.trx.com.pl

Bardziej szczegółowo

Cechy systemu X Window: otwartość niezależność od producentów i od sprzętu, dostępny kod źródłowy; architektura klient-serwer;

Cechy systemu X Window: otwartość niezależność od producentów i od sprzętu, dostępny kod źródłowy; architektura klient-serwer; 14.3. Podstawy obsługi X Window 14.3. Podstawy obsługi X Window W przeciwieństwie do systemów Windows system Linux nie jest systemem graficznym. W systemach Windows z rodziny NT powłokę systemową stanowi

Bardziej szczegółowo

Wartości x-ów : Wartości x ów można w Scilabie zdefiniować na kilka sposobów, wpisując odpowiednie polecenie na konsoli.

Wartości x-ów : Wartości x ów można w Scilabie zdefiniować na kilka sposobów, wpisując odpowiednie polecenie na konsoli. Notatki z sesji Scilaba Istnieje możliwość dokładnego zapisu przebiegu aktualnej sesji pracy ze Scilabem: polecenie diary('nazwa_pliku.txt') powoduje zapis do podanego pliku tekstowego wszystkich wpisywanych

Bardziej szczegółowo

PWI Instrukcja użytkownika

PWI Instrukcja użytkownika PWI Instrukcja użytkownika Spis treści 1. Wprowadzenie... 1 2. Przebieg przykładowego procesu... 1 3. Obsługa systemu... 5 a. Panel logowania... 5 b. Filtrowanie danych... 5 c. Pola obligatoryjne... 6

Bardziej szczegółowo

Aplikacje internetowe - laboratorium

Aplikacje internetowe - laboratorium Aplikacje internetowe - laboratorium PHP Celem ćwiczenia jest przygotowanie prostej aplikacji internetowej opartej o język PHP. Aplikacja ilustruje takie mechanizmy jak: obsługa formularzy oraz obsługa

Bardziej szczegółowo

OBSŁUGA I KONFIGURACJA SIECI W WINDOWS

OBSŁUGA I KONFIGURACJA SIECI W WINDOWS OBSŁUGA I KONFIGURACJA SIECI W WINDOWS Jak skonfigurować komputer pracujący pod kontrolą systemu operacyjnego Windows 7, tak aby uzyskać dostęp do internetu? Zakładamy, że komputer pracuje w małej domowej

Bardziej szczegółowo

wersja 1.0 ośrodek komputerowy uj cm ul. mikołaja kopernika 7e, Kraków tel

wersja 1.0 ośrodek komputerowy uj cm ul. mikołaja kopernika 7e, Kraków tel S Y S T E M B A D A Ń A N K I E T O W Y C H wersja 1.0 uj cm, 31-034 Kraków tel. 12 422 99 63 Opis konfiguracji Tworzenie ankiety rozpoczynamy ikoną znajdującą się w prawym górnym rogu ekranu. Ilustracja

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4

Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4 Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4 Topologia Tabela adresacji Urządzenie Interfejs Adres IP Maska podsieci Brama domyślna R1 G0/1 192.168.0.1 255.255.255.0 N/A S0/0/1

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Laboratorium 9. Perl wyrażenia regularne. Jarosław Rudy Politechnika Wrocławska 28 lutego 2017

Systemy operacyjne. Laboratorium 9. Perl wyrażenia regularne. Jarosław Rudy Politechnika Wrocławska 28 lutego 2017 Systemy operacyjne Laboratorium 9 Perl wyrażenia regularne Jarosław Rudy Politechnika Wrocławska 28 lutego 2017 Temat obejmuje wykorzystanie wyrażeń regularnych w perlu. Wyrażenia same w sobie są w zasadzie

Bardziej szczegółowo

Podstawy JavaScript ćwiczenia

Podstawy JavaScript ćwiczenia Podstawy JavaScript ćwiczenia Kontekst:

Bardziej szczegółowo

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter.

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter. OPIS PROGRAMU TPREZENTER. Program TPrezenter przeznaczony jest do pełnej graficznej prezentacji danych bieżących lub archiwalnych dla systemów serii AL154. Umożliwia wygodną i dokładną analizę na monitorze

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja parametrów pozycjonowania GPS 09.05.2008 1/5

Konfiguracja parametrów pozycjonowania GPS 09.05.2008 1/5 Konfiguracja parametrów pozycjonowania GPS 09.05.2008 1/5 Format złożonego polecenia konfigurującego system pozycjonowania GPS SPY-DOG SAT ProSafe-Flota -KGPS A a B b C c D d E e F f G g H h I i J j K

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2 Tematyka Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2 Opracował: Konrad Kawecki na podstawie materiałów: http://www.isi.edu/nsnam/ns/tutorial/index.html Na ćwiczeniach zapoznamy się z symulatorem

Bardziej szczegółowo

Materiały dodatkowe. Simulink Real-Time

Materiały dodatkowe. Simulink Real-Time Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Materiały dodatkowe Simulink Real-Time Opracowali: mgr inż. Tomasz Karla Data: Listopad, 2016 r. Wstęp Simulink Real-Time jest środowiskiem pozwalającym na tworzenie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r.

Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r. Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r. W systemie SZOI została wprowadzona nowa funkcjonalność umożliwiająca tworzenie graficznych harmonogramów pracy.

Bardziej szczegółowo

MODUŁ INTEGRUJĄCY ELEKTRONICZNEGO NADAWCĘ Z WF-MAG SPIS TREŚCI

MODUŁ INTEGRUJĄCY ELEKTRONICZNEGO NADAWCĘ Z WF-MAG SPIS TREŚCI MODUŁ INTEGRUJĄCY ELEKTRONICZNEGO NADAWCĘ Z WF-MAG SPIS TREŚCI Instalacja modułu spedycyjnego 2-4 Konfiguracja i opis ustawień w module Poczta Polska.5-12 Zarządzanie zbiorami 13 Przygotowanie przesyłki.14-18

Bardziej szczegółowo

1. Opis. 2. Wymagania sprzętowe:

1. Opis. 2. Wymagania sprzętowe: 1. Opis Aplikacja ARSOFT-WZ2 umożliwia konfigurację, wizualizację i rejestrację danych pomiarowych urządzeń produkcji APAR wyposażonych w interfejs komunikacyjny RS232/485 oraz protokół MODBUS-RTU. Aktualny

Bardziej szczegółowo

Qmail radość listonosza. Autorzy: Bartosz Krupowski, Marcin Landoch IVFDS

Qmail radość listonosza. Autorzy: Bartosz Krupowski, Marcin Landoch IVFDS Qmail radość listonosza Autorzy: Bartosz Krupowski, Marcin Landoch IVFDS 1 STRESZCZENIE Artykuł jest przedstawieniem podstawowej konfiguracji jednego z najpopularniejszych agentów MTA (Mail Transfer Agent)

Bardziej szczegółowo

System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty

System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty Instrukcja obowiązująca do wersji 1.8.0 Spis treści 1. Moduł Analizy i Raporty... 3 1.1. Okno główne modułu Analizy i raporty... 3 1.1.1. Lista szablonów

Bardziej szczegółowo

Kierunek: technik informatyk 312[01] Semestr: II Przedmiot: Urządzenia techniki komputerowej Nauczyciel: Mirosław Ruciński

Kierunek: technik informatyk 312[01] Semestr: II Przedmiot: Urządzenia techniki komputerowej Nauczyciel: Mirosław Ruciński Kierunek: technik informatyk 312[01] Semestr: II Przedmiot: Urządzenia techniki komputerowej Nauczyciel: Mirosław Ruciński Temat 8.9. Wykrywanie i usuwanie awarii w sieciach komputerowych. 1. Narzędzia

Bardziej szczegółowo

Tytuł: Instrukcja obsługi Modułu Komunikacji internetowej MKi-sm TK / 3001 / 016 / 002. Wersja wykonania : wersja oprogramowania v.1.

Tytuł: Instrukcja obsługi Modułu Komunikacji internetowej MKi-sm TK / 3001 / 016 / 002. Wersja wykonania : wersja oprogramowania v.1. Zakład Elektronicznych Urządzeń Pomiarowych POZYTON sp. z o. o. 42-200 Częstochowa ul. Staszica 8 p o z y t o n tel. : (034) 361-38-32, 366-44-95, 364-88-82, 364-87-50, 364-87-82, 364-87-62 tel./fax: (034)

Bardziej szczegółowo

Znaki globalne w Linuxie

Znaki globalne w Linuxie Znaki globalne w Linuxie * reprezentuje jeden lub wiele znaków (wild-card character)? reprezentuje dokładnie jeden znak (wild-card character) [abcde] reprezentuje dokładnie jeden znak z wymienionych [a-e]

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Instalacja oprogramowania...j... 8 Instalacja pakietów poprzez rpm...j... 10. Listowanie zawartości folderu...j... 14

Spis treści. Instalacja oprogramowania...j... 8 Instalacja pakietów poprzez rpm...j... 10. Listowanie zawartości folderu...j... 14 Spis treści Rozdział 1. Rozdział 2. Wstęp...z...z...... 5 Aktualizacja oprogramowania...z... 7 Aktualizacja...j...j... 7 Instalacja oprogramowania...j... 8 Instalacja pakietów poprzez rpm...j... 10 Konsola

Bardziej szczegółowo

2018/10/16 20:47 1/5 3 Ekrany

2018/10/16 20:47 1/5 3 Ekrany 2018/10/16 20:47 1/5 3 Ekrany 3 Ekrany Przegląd W ekranach Zabbix można grupować informacje z różnych źródeł, co pozwala na szybki przegląd na jednym ekranie. Budowanie ekranu jest całkiem proste i intuicyjne.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7 5.0 5.3.3.5 Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7 Wprowadzenie Wydrukuj i uzupełnij to laboratorium. W tym laboratorium, będziesz korzystać z narzędzi administracyjnych

Bardziej szczegółowo

Wskaźniki a tablice Wskaźniki i tablice są ze sobą w języku C++ ściśle związane. Aby się o tym przekonać wykonajmy cwiczenie.

Wskaźniki a tablice Wskaźniki i tablice są ze sobą w języku C++ ściśle związane. Aby się o tym przekonać wykonajmy cwiczenie. Część XXII C++ w Wskaźniki a tablice Wskaźniki i tablice są ze sobą w języku C++ ściśle związane. Aby się o tym przekonać wykonajmy cwiczenie. Ćwiczenie 1 1. Utwórz nowy projekt w Dev C++ i zapisz go na

Bardziej szczegółowo

- odczytuje sygnały z analizatora sygnałów (siła, przyspieszenie, prędkość obrotowa) i obrazuje je w formie graficznej

- odczytuje sygnały z analizatora sygnałów (siła, przyspieszenie, prędkość obrotowa) i obrazuje je w formie graficznej Opis funkcjonalności OPROGRAMOWANIA Oprogramowanie powinno posiadać następujące funkcje: - działać pod systemem operacyjnych Win 7, 64 bit - odczytuje sygnały z analizatora sygnałów (siła, przyspieszenie,

Bardziej szczegółowo

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokół kontroli transmisji. Pakiet najbardziej rozpowszechnionych protokołów komunikacyjnych współczesnych

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista 5.0 5.3.3.6 Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista Wprowadzenie Wydrukuj i uzupełnij to laboratorium. W tym laboratorium, będziesz korzystać z narzędzi administracyjnych

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja SMS przez FTP

Dokumentacja SMS przez FTP Dokumentacja SMS przez FTP 1 Wprowadzenie... 2 Właściwości plików... 3 Tworzenie konfiguracji w Panelu Klienta... 4 Raporty doręczeń... 5 Historia zmian... 6 2 Wprowadzenie Usługa wysyłki SMS przez FTP

Bardziej szczegółowo

I. Program II. Opis głównych funkcji programu... 19

I. Program II. Opis głównych funkcji programu... 19 07-12-18 Spis treści I. Program... 1 1 Panel główny... 1 2 Edycja szablonu filtrów... 3 A) Zakładka Ogólne... 4 B) Zakładka Grupy filtrów... 5 C) Zakładka Kolumny... 17 D) Zakładka Sortowanie... 18 II.

Bardziej szczegółowo

Narzędzia diagnostyczne protokołów TCP/IP

Narzędzia diagnostyczne protokołów TCP/IP Narzędzia diagnostyczne protokołów TCP/IP Polecenie ipconfig pozwala sprawdzić adresy przypisane do poszczególnych interfejsów. Pomaga w wykrywaniu błędów w konfiguracji protokołu IP Podstawowe parametry

Bardziej szczegółowo

Veronica. Wizyjny system monitorowania obiektów budowlanych. Instrukcja oprogramowania

Veronica. Wizyjny system monitorowania obiektów budowlanych. Instrukcja oprogramowania Veronica Wizyjny system monitorowania obiektów budowlanych Instrukcja oprogramowania 1 Spis treści 1. Aplikacja do konfiguracji i nadzoru systemu Veronica...3 1.1. Okno główne aplikacji...3 1.2. Edycja

Bardziej szczegółowo

Najczęściej występujące problemy z instalacją i konfiguracją i ich rozwiązania.

Najczęściej występujące problemy z instalacją i konfiguracją i ich rozwiązania. Najczęściej występujące problemy z instalacją i konfiguracją i ich rozwiązania. Q. Jak uruchomić instalator? A. Trzeba nadać instalatorowi atrybut 'wykonywalny'. Można to zrobić wydając polecenie `chmod

Bardziej szczegółowo

Instrukcja EQU Kantech

Instrukcja EQU Kantech Instrukcja EQU Kantech Pobranie konfiguracji Konfiguracje Kantecha do IFTER EQU pobieramy za pomocą opcji we właściwościach integracji Kantech wskazując lokalizacje katalogu..\data\kantech. Po wskazaniu

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian w programie Win Admin Replikator

Wykaz zmian w programie Win Admin Replikator Wykaz zmian w programie Win Admin Replikator Pierwsza wersja programu 1.0.0.0 powstała w czerwcu 2010. kod źródłowy programu zawiera ponad 6 900 wierszy. Modyfikacje/zmiany w wersji 1.0.4.0 (październik

Bardziej szczegółowo

Widżety KIWIPortal. tworzenie umieszczanie na stronach internetowych opcje zaawansowane. Autor: Damian Rebuś Data: 29.06.2015 Wersja: 1.

Widżety KIWIPortal. tworzenie umieszczanie na stronach internetowych opcje zaawansowane. Autor: Damian Rebuś Data: 29.06.2015 Wersja: 1. Widżety KIWIPortal tworzenie umieszczanie na stronach internetowych opcje zaawansowane Autor: Damian Rebuś Data: 29.06.2015 Wersja: 1.3 Strona 1 z 17 1 SPIS TREŚCI 2 Metody osadzania widżetów... 3 2.1

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Topologia Cele Część 1: Zapisanie informacji dotyczących konfiguracji IP komputerów Część 2: Użycie programu Wireshark do przechwycenia

Bardziej szczegółowo

Win Admin Monitor Instrukcja Obsługi

Win Admin Monitor Instrukcja Obsługi Win Admin Monitor Instrukcja Obsługi czerwiec 2019 wersja dokumentu 1.7 dla wersji aplikacji 2.1.1.0 Spis treści: I. Wstęp 3 II. Wymagania systemowe 4 III. Ograniczenia funkcjonalne wersji demo 5 IV. Instalacja

Bardziej szczegółowo

IIIIIIIIIIIIIIIMMIMMIII

IIIIIIIIIIIIIIIMMIMMIII IIIIIIIIIIIIIIIMMIMMIII O programie Program Itelix itender Manager przeznaczony jest do zarządzania zapytaniami ofertowymi przesyłanymi za pomocą poczty elektronicznej przez firmy korzystające z systemu

Bardziej szczegółowo

Programowanie w Sieci Internet Blok 2 - PHP. Kraków, 09 listopada 2012 mgr Piotr Rytko Wydział Matematyki i Informatyki

Programowanie w Sieci Internet Blok 2 - PHP. Kraków, 09 listopada 2012 mgr Piotr Rytko Wydział Matematyki i Informatyki Programowanie w Sieci Internet Blok 2 - PHP Kraków, 09 listopada 2012 mgr Piotr Rytko Wydział Matematyki i Informatyki Co dziś będziemy robić Podstawy podstaw, czyli małe wprowadzenie do PHP, Podstawy

Bardziej szczegółowo

Ekran główny lista formularzy

Ekran główny lista formularzy Administracja modułem formularzy dynamicznych Konfigurator formularzy dynamicznych Funkcjonalność konfiguratora formularzy dynamicznych pozwala administratorowi systemu na stworzenie formularza, w którym

Bardziej szczegółowo

Dodawanie operacji dodatkowych w WAPRO Mag.

Dodawanie operacji dodatkowych w WAPRO Mag. Dodawanie operacji dodatkowych w WAPRO Mag. obowiązuje od wersji 8.21.0 Opracował i wykonał: Grzegorz Lenarczyk Asseco Business Solutions SA Oddział w Warszawie Warszawa, ul. Branickiego 13 02-972 Warszawa

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE. Tryb konsolowy ćwiczenie b

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE. Tryb konsolowy ćwiczenie b Systemy operacyjne i sieci komputerowe. Ćwiczenie 2. 1 SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE Tryb konsolowy ćwiczenie 2 012b Źródło: http://www.microsoft.com/technet/prodtechnol/windowsserver2003/pl/library/serv

Bardziej szczegółowo

Ping. ipconfig. getmac

Ping. ipconfig. getmac Ping Polecenie wysyła komunikaty ICMP Echo Request w celu weryfikacji poprawności konfiguracji protokołu TCP/IP oraz dostępności odległego hosta. Parametry polecenie pozwalają na szczegółowe określenie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: JavaScript Cookies (3x45 minut)

Ćwiczenie: JavaScript Cookies (3x45 minut) Ćwiczenie: JavaScript Cookies (3x45 minut) Cookies niewielkie porcje danych tekstowych, które mogą być przesyłane między serwerem a przeglądarką. Przeglądarka przechowuje te dane przez określony czas.

Bardziej szczegółowo

Kurs walut. Specyfikacja projektu. Marek Zając 2013-12-16

Kurs walut. Specyfikacja projektu. Marek Zając 2013-12-16 Kurs walut Specyfikacja projektu Marek Zając 2013-12-16 Spis treści 1. Podsumowanie... 2 1.1 Wstęp... 2 1.2 Projekt interfejsu... 2 1.2.1 Rozmiar głównego okna... 2 2. Słownik pojęć... 2 2.1 Definicja

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego TCP

Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego TCP Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego Topologia Cele Część 1: Przygotowanie Wireshark do przechwytywania pakietów Wybór odpowiedniego interfejsu

Bardziej szczegółowo