KONSPEKT Zagrożenia cyberprzestrzeni- mit czy rzeczywistość

Transkrypt

1 KONSPEKT Zagrożenia cyberprzestrzeni- mit czy rzeczywistość Imię i nazwisko: mgr Ewa Baum Tematy: 1.1 Trudności edukacyjne ucznia uzależnionego od cyberprzestrzeni. 1.2 Uzależnienia od cyberprzestrzeni, a zachowania uczniów. WSTĘP Świat mediów atakuje przemocą, dorośli, młodzież i dzieci są stale bombardowani informacjami o wydarzeniach dramatycznych. Treści tych informacji to przemoc, agresja, zachowania społecznie niepożądane. Brutalność życia widoczna jest także w sferze baśni i bajek. Współczesne bajki ( dobranocki) są agresywne, a siła i przemoc to element kreowania postaw społecznych, Młody człowiek rzadko spotyka inne wzorce zachowań, TV, gry komputerowe, reklamy nie promują postaw prospołecznych, nie uczą zachowań empatycznych. Młodzi ludzie przyjmują role bohaterów medialnych za swoje, przenoszą je do świata rzeczywistego, nie odróżniają fikcji od rzeczywistości. Świat dorosłych nie widzi problemu, nie kontroluje własnych zachowań, które niestety bardzo często są przepojone agresją. Zapominamy o rozmowie, wymieniamy komunikaty, a stan napięcia niwelujemy poprzez relacje w sieci. We współczesnej rodzinie najważniejszym jej spoiwem jest komputer z dostępem do internetu. Internet ma być panaceum na wszystkie problemy dorosłych i dzieci, na brak ciepła rodzinnego, zaburzenia komunikacji. Rodzice, wychowawcy zdają się nie dostrzegać, jak na skutek uzależnienia od świata wirtualnego, odrealnionych obrazów świata w przekazach medialnych dochodzi do degradacji osobowości, trudności w procesie nauczania uczenia się, zaburzeń relacji interpersonalnych, rozwoju niepożądanych postaw społecznych, patologii zachowań. CYTAT Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja działał i kochał nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie, ale ja mam obowiązek troszczenia się o świat, o człowieka. Janusz Korczak 1

2 1.1 TRUDNOŚCI EDUKACYJNE UCZNIA UZALEŻNIONEGO OD CYBERPRZESTRZENI. CELE 1. Poznawczy diagnoza, rozpoznanie przyczyn trudności edukacyjnych i ograniczeń ucznia, zaburzeń emocjonalno-motywacyjnych 2. Terapeutyczny współpraca z rodzicami, indywidualizacja procesu dydaktycznego, opracowanie i wdrażanie systemu wzmocnień pozytywnych. 3. Wychowawczy funkcjonowanie szkolnej grupy wsparcia dla uczniów i rodziców dzieci uzależnionych od mediów. TEZY Ad. 1 Rozpoznanie przyczyn trudności edukacyjnych jest wstępem do podjęcia działań naprawczych. Trudności w procesie nauczania uczenia się mogą występować po stronie ucznia i po stronie szkoły, czyli nieprawidłowej organizacji procesu dydaktycznego. Tematem naszych rozważań będą przyczyny trudności występujące po stronie ucznia, a więc jego ograniczenia, zaburzenia emocjonalno-motywacyjne, dysfunkcje, słabsza kondycja układu nerwowego w następstwie uzależnienia od świata mediów. Najczęściej występujące trudności: zaburzenia koncentracji uwagi, nieumiejętność czytania ze zrozumieniem, trudności ze zrozumieniem poleceń, niski zakres ilościowy i jakościowy słownictwa, schematyczne myślenie, zaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa, agrafizm, specyficzne zaburzenia funkcji poznawczych, pobudzenie nerwowe, nadmierna aktywność emocjonalna. Zaburzenia emocjonalno-motywacyjne ujawniają się jako lęki, jąkania, tiki szczególnie u dzieci agresywnych, zaniedbanych wychowawczo, w rodzinach o niskim poziomie empatii, słabych więzach emocjonalnych a więc w rodzinach dysfunkcyjnych. W tych rodzinach spoiwem rodzinnym jest sprzęt medialny, który przejmuje funkcje rodziny, szczególnie wychowawczą, kulturową. Dzieci spędzają czas wolny przed komputerem, telewizorem, który ma im zapewnić ciepło ogniska domowego, wypełnić pustkę i ukształtować w globalnej wiosce. Ad.2 Terapeutyczny współpraca z rodzicami, indywidualizacja procesu dydaktycznego, opracowanie i wdrażanie systemu wzmocnień pozytywnych. We współpracy z rodzicami najważniejszym zadaniem terapeutycznym jest identyfikacja problemu w celu uświadomienia rodzicom skutków uzależnienia od cyberprzestrzeni i podjęcie metod naprawczych na podstawie rozpoznania problemu ( patrz wyżej) 2

3 Ad. 3 Wychowawczy 1 Zakres działań Obszary pracy wychowawczej Podstawowe metody pracy z uczniem agresywnym Szkolne programy profilaktyki agresji Podstawy projektowania skutecznej pracy wychowawczej 1.2 UZALEŻNIENIA OD CYBERPRZESTRZENI, A ZACHOWANIA UCZNIÓW CELE 1. Wychowawczy kształtowanie umiejętności zachowań ucznia- skillstreaming 2. Poznawczy definicja pojęć (agresja, przemoc), Czynniki agresywnych zachowań społeczne, psychiczne, medialne przyswojenie podstawowej wiedzy o zachowaniach agresywnych na skutek oglądania programów o znacznym wskaźniku przemocy TEZY 1. Kształtowanie umiejętności zachowań ucznia : Podstawowe umiejętności prospołeczne (słuchanie, rozpoczynanie rozmowy, prowadzenie rozmowy, przedstawianie innych osób). Zastosowanie nowych umiejętności (proszenie o pomoc, przepraszanie, aktywne słuchanie, przekonywanie innych) Umiejętności emocjonalne (znajomość własnych uczuć i emocji, wyrażanie emocji, rozumienie uczuć innych osób, wyrażanie sympatii i akceptacji, radzenie sobie ze strachem) Alternatywne umiejętności wobec agresji (proszenie o pozwolenie, pomaganie innym, negocjowanie, stosowanie samokontroli, obrona praw własnych, reagowanie na zaczepki, unikanie bójek) Umiejętność planowania (decydowanie o podjęciu działań, wyznaczanie celu, określanie swoich możliwości, szeregowanie problemów, koncentrowanie się na zadaniu 3

4 Procedury zmiany zachowań (modelowanie, odgrywanie ról, informacje zwrotne, transfer czyli przeniesienie ćwiczonych umiejętności na życie codzienne) 2. Poznawczy definicja pojęć (agresja, przemoc), agresja oznacza każde zamierzone działanie, które ma na celu wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty, bólu. Przemoc oznacza agresję, która jest połączona z zastosowaniem względnej siły lub władzy Czynniki agresywnych zachowań społeczne, psychiczne, medialne: Społeczne przemoc doświadczana w rodzinie, w środowisku szkolnym (niewłaściwy poziom wymagań frustracja lub znudzenie, związek pomiędzy liczebnością szkoły a poziomem agresji, związek pomiedzy wielkością klasy a stopniem agresywności) Psychiczne brak empatii, brak umiejętności językowego wyrażania się i argumentowania, lęk z powodu poczucia społecznego lub odczuwanego niedowartościowania. Brak więzów rodzinnych, nadmierna konsumpcja przemocy w mediach. Medialne przemoc prezentowana w mediach, przemoc wywierana przez media wywołuje silne emocje, gry komputerowe w sposób bezpośredni powodują desensybilizację emocjonalną i w dłuższej perspektywie czasowej mniejszą zdolność do współodczuwania oraz większe uznanie dla przemocy. Oglądanie medialnej przemocy podnosi gotowość do jej stosowania w rzeczywistości Literatura 1. Andrzejewska A., Dziecko w cyberprzestrzeni, Wyd. Pedagogium, Warszawa Andrzejewska A, (Nie)bezpieczny komputer. Od euforii do uzależnienia, Wyd. APS, Warszawa Andrzejewska A., hasła: Uzależnienia od mediów cyfrowych, Wirtualna rzeczywistość, Kolejne tomy Encyklopedii Pedagogicznej XXI wieku, Wyd. Żak, Warszawa. 4. Andrzejewska A., Józef Bednarek, Dariusz Szarzała, Cyberprzestrzeń szanse, zagrożenia, uzależnienia, Wyd. Pedagogium, Warszawa Bednarek J., Lubina E., Edukacja na odległość. Podstawy dydaktyki, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa Bednarek J., W. Dobrołowicz i in., Kreatywność w mediach i reklamie, Wyd. Wszechnica Polska, Warszawa

5 7. Bednarek J., Multimedia w kształceniu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa Bednarek J., Społeczeństwo informacyjne i media w opinii osób niepełnosprawnych, Wyd. APS, Warszawa Bednarek J., Witold Dobrołowicz, Kreatywność. Nowe aspekty poznawcze i praktyczne, Wyd. Wyższa TWP, Warszawa Bednarek J., Media w nauczaniu, MIKOM, Warszawa Bednarek J., Multimedia w działalności szkoleniowo-wychowawczej, Komandor, Warszawa Bednarek J., Zagrożenia w cyberprzestrzeni, [w:] Patologie społeczne, (red.) M. Jędrzejko, Wyd. WSH im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk Bednarek J., Hasła: Biała Księga, Jakość kształcenia, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli (współautor M. Sielatycki), Komputerowe gry dydaktyczne, Społeczeństwo informacyjne, Środki masowego przekazu, Programy komputerowe zarządzające szkołą, Kolejne tomy Encyklopedii Pedagogicznej XXI wieku, Wyd. Żak, Warszawa. 14. Goban-Klas T., Powstanie i rozwój mediów od malowideł naskalnych do multimediów, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków Pospiszyl I. Przemoc w rodzinie. WSiP, Warszawa Cekiera Cz. Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin