Logika i semiotyka. Znak jako jedność signifié i signifiant. Wykład VI: (Ferdynand De Saussure)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Logika i semiotyka. Znak jako jedność signifié i signifiant. Wykład VI: (Ferdynand De Saussure)"

Transkrypt

1 Logika i semiotyka Wykład VI: Znak jako jedność signifié i signifiant (Ferdynand De Saussure)

2 Językoznawstwo i semiologia Ferdynand de Saussure ( ) językoznawca, semiolog, strukturalista wykłady na Uniwersytecie Genewskim 1916: Kurs językoznawstwa ogólnego (Bally, Sechehaye) 1996: manuskrypt Szkice z językoznawstwa ogólnego (fr:2002, pl:2004) prekursorzy: (strukturalizm lingwistyczny): kazańska szkoła (J. Baudouin de Courtenay, M.Kruszewski) następcy: szkoła praska (Jakobson); szkoła kopenhaska (Hjelmslev); Bloomfield (USA); Barthes, Levi-Strauss

3 De Saussure. Językoznawstwo Materiał językoznawstwa a jego przedmiot Zadania językoznawstwa: historia języków i ich opis siły działające we wszystkich językach zakres i definicja językoznawstwa Punkt widzenia stwarza przedmiot

4 De Saussure. Językoznawstwo Zjawiska językowe charakteryzują: Aspekt dźwiękowo-artykulacyjny......tworzący wraz z pojęciem złożoną jednostkę indywidualna i społeczna strona mowy założenie ustalonego systemu i ewolucji

5 De Saussure. Językoznawstwo Należy stanąć na gruncie języka (langue) i przyjąć go za normę dla wszystkich innych przejawów mowy (langage) JĘZYK, langue (def.) zbiór niezbędnych konwencji, przyjętych przez społeczność po to, by umożliwić posługiwanie się zdolnością mowy jednostkom. MÓWIENIE, parole (def.) akt jednostki realizującej swą zdolność mowy za pomocą konwencji społecznej, tj. języka.

6 De Saussure. Mowa a język Język jest częścią społeczną mowy Znajduje się poza jednostką Jest samoistnym przedmiotem badań

7 De Saussure. Własności języka, cd. Język ma charakter jednorodny (system znaków o charakterze psychicznym) Język (jak i znaki językowe) mają charakter konkretny......ergo: język jest faktem społecznym (vs. mowa) Istnieje w zbiorowości w postaci sumy odbić złożonych w każdym mózgu

8 De Saussure. Znak Język jako nomenklatura: : DRZEWO tj. zespół znaków językowych będących powiązaniem dźwięków i uprzednio istniejących pojęć

9 De Saussure. Znak Język nie jest nomenklaturą, bo: Zakładałby istnienie pojęć poprzedzających wyrazy Nie rozróżniałby między głosowym a psychicznym charakterem nazwy Traktowałby więź nazwa-rzecz jak prostą konwencję

10 De Saussure. Znak ZNAK JĘZYKOWY, signe (def.) jest to byt psychiczny, na który składają się: pojęcie (signifié, to, co znaczone) oraz obraz akustyczny (signifiant, to, co znaczące)

11 De Saussure. (Lingwistyczny) znak

12 Własności znaku Dowolność (arbitralność) znaku językowego ale: signifiant nie zależy od swobodnego wyboru mówiącego Linearność: signifiant rozwija się w czasie i jest rozciągły

13 Własności znaku Znak jest niezmienny Jako dziedzictwo jest narzucony społeczności językowej dowolność znaku uniemożliwia racjonalną dyskusję nad zmianami ogromna liczba znaków w systemie złożony charakter systemu inercja zbiorowości

14 Własności znaku Zmienność znaku Czas, zapewniający ciągłość języka przekształca znaki językowe kontynuacja umożliwia zmianę zmiana to przesunięcie związku między signifié a signifiant

15 Wartość językowa Wartość językowa Nasza myśl jest tylko bezkształtną i nieokreśloną masą; bez pomocy znaków nie bylibyśmy w stanie odróżnić dwóch pojęć Nie lepiej ma się sytuacja z substancją dźwiękową: to plastyczny materiał, nie forma dla myśli

16 Wartość językowa Fakt językowy można zatem opisać jako szereg kolejnych podziałów wewnętrznych, ciągłych, zarysowanych równocześnie na planie pojęć (A) i na planie dźwięków (B)

17 Wartość językowa Wybór przypisujący dany dźwięk określonemu pojęciu jest w pełni dowolny. Wartości są całkowicie dowolne Dlatego zbiorowość jest konieczna, aby ustalić wartości, które pochodzą z użycia i zgody (społecznej). Tak rozumiana wartość pokazuje, że nie można uznawać składnika językowego za proste połączenie dźwięku i pojęcia

18 Wartość a znaczenie Znaczenie (signifie) jest przeciwwagą dla obrazu słuchowego Znak, z kolei, jest przeciwwagą dla innych znaków języka (Dowolną) wartość można scharakteryzować przez podanie rzeczy niepodobnej (wymiana) i rzeczy podobnej (porównanie)

19 Wartość a dźwięk mowy W wyrazie ważne jest nie brzmienie, ale różnice dźwiękowe Signifiant jest bezcielesny, ustanowiony przez różnice dzielące jego obraz od wszystkich innych

20 Znak jako jedność W języku istnieją tylko różnice. Język nie zawiera pojęć, ani dźwięków, które mogłyby istnieć przed systemem. To, co znajduje się w znaku (z signifie lub signifiant) ma mniejsze znaczenie, niż to, co znajduje się wokół, w innych znakach. Jedyny pozytywny fakt językowy stanowi połączenie signifiant i signifie (znak jest bytem konkretnym)

21 De Saussure. Związki między znakami W każdej wypowiedzi wyrazy pozostają w stosunku do siebie w związkach wynikających z linearnej natury języka To związki syntagmatyczne, (in praesentia) Znak zyskuje znaczenie dzięki temu, że stoi w opozycji do znaku poprzedzającego, następującego po nim lub obu naraz: Jan jest mieszkańcem Krakowa.

22 De Saussure. Związki między znakami Wyrazy występujące w wypowiedzi kojarzą się z innymi wyrazami, spoza wypowiedzi To związki asocjacyjne, (in absentia) Znak kojarzy się na mocy: wspólnego tematu: mieszkaniec mieszkać, mieszkanie przyrostka: mieszkaniec wybraniec analogii signifies: mieszkaniec lokator, domownik

23 De Saussure. Związki między znakami

24 De Saussure. Związki między znakami Stosunki paradygmatyczne: metafory np. jaskrawa pomyłka Stosunki syntagmatyczne: metonimie (posłużenie się atrybutem lub funkcją jakiejś rzeczy na jej oznaczenie) lub synekdochy (oznaczenie całości za pomocą części)

25 De Saussure. Słowa kluczowe Język (langue), mowa (langage), mówienie (parole) Język jako system materiał i przedmiot językoznawstwa semiologia jako dziedzina psychologii społecznej język jako nomenklatura signe, signifié i signifiant niezmienność i zmienność znaku arbitralność znaku wartość językowa związki syntagmatyczne i asocjacyjne

26 Bibliografia: SAUSSURE de, Ferdinand, Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2002, zwłaszcza Wstęp: rozdz: 2,3, Część I: rozdz. 1, 2, Część II: rozdz SAUSSURE de, Ferdinand, Szkice z językoznawstwa ogólnego, Warszawa: Wyd. Akad. Dialog, 2004.

Główne tezy Ferdinanda de Saussure a

Główne tezy Ferdinanda de Saussure a Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Paradoksy życia i twórczości Ferdinanda de Saussure a 2 3 studia w Genewie (fizyka, chemia, filozofia, historia sztuki, gramatyka grecka i łacińska), Lipsku

Bardziej szczegółowo

Przedmiot i zakres językoznawstwa.jak można badać język?

Przedmiot i zakres językoznawstwa.jak można badać język? Przedmiot i zakres językoznawstwa. Jak można badać język? Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Przedmiot językoznawstwa 2 Ferdinand de Saussure ojciec językoznawstwa Cours de linguistique générale

Bardziej szczegółowo

Ferdynand de Saussure. Regularne wymiany samogł. Zmiany nieregularne. Teoria laryngalnych: Teoria laryngalnych: W grece (jońskiej) Teoria laryngalnych

Ferdynand de Saussure. Regularne wymiany samogł. Zmiany nieregularne. Teoria laryngalnych: Teoria laryngalnych: W grece (jońskiej) Teoria laryngalnych Ferdynand de Saussure Regularne wymiany samogł. Cz. teraźn. (e) Perfectum (o) Aoryst (ø) Teoria laryngalnych pétomai leczę pepóte:mai eptóme:n Kurs językoznawstwa ogólnego peitho: przekonuję pépoitha épithon

Bardziej szczegółowo

Kultura języka. Elementy językoznawstwa. Mateusz Zeifert

Kultura języka. Elementy językoznawstwa. Mateusz Zeifert Kultura języka. Elementy językoznawstwa Mateusz Zeifert Nauki o języku Językoznawstwo, Semiotyka (semiologia), Filozofia (w tym filozofia języka), Filologia, Analiza literacka, Psychologia, Socjologia,

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Językoznawstwa

Wstęp do Językoznawstwa Wstęp do Językoznawstwa Prof. Nicole Nau UAM, IJ, Językoznawstwo Komputerowe Drugie zajęcie 13.10.2015 Pamiętamy? Saussure odróżnia Mowa (langage) Język (langue) Mówienie (parole) Language is the means

Bardziej szczegółowo

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny Wykład I: Czym jest język? http://konderak.eu/pwk13.html Piotr Konderak kondorp@bacon.umcs.lublin.pl p. 205, Collegium Humanicum konsultacje: czwartki, 11:10-12:40

Bardziej szczegółowo

DE SAUSSURE ( ) TWÓRCA JĘZYKOZNAWSTWA WSPÓŁCZESNEGO.

DE SAUSSURE ( ) TWÓRCA JĘZYKOZNAWSTWA WSPÓŁCZESNEGO. Przedmiot: WSPÓLCZESNE KIERUNKI JEYZKOZNAWSTWA Temat wykładu: FERDYNAND DE SAUSSURE (1857-1913) TWÓRCA JĘZYKOZNAWSTWA WSPÓŁCZESNEGO. (learning, dołączony do wykładów z 7 grudnia 2013) UWAGA! Zdaję sobie

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych

Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl język system znaków słownych skoro system, to musi być w tym jakiś porządek;

Bardziej szczegółowo

Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2

Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Rozkład jazdy 1 Pojęcie znaku 2 Funkcje wypowiedzi językowych

Bardziej szczegółowo

Szko ly strukturalizmu cz. 1.:praska szko la funkcjonalna

Szko ly strukturalizmu cz. 1.:praska szko la funkcjonalna Szko ly strukturalizmu cz. 1.: praska szko la funkcjonalna Uniwersytet Kardyna la Stefana Wyszyńskiego 1 Szko ly strukturalne 2 G lówne cechy szkó l strukturalnych odróżnianie synchronii i diachronii odróżnianie

Bardziej szczegółowo

3.1 Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy

3.1 Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy 3 Strukturalizm 3.1 Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy Jedną z najważniejszych szkół w dziewiętnastowiecznym językoznawstwie byli tzw. młodogramatycy. Działali oni w Lipsku w latach 70. XIX

Bardziej szczegółowo

2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta

2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Filologia, specjalność język rosyjski program język biznesu, I stopień Sylabus modułu: Wstęp do językoznawstwa (02-FL-JRB-S1-WDJ02) Nazwa

Bardziej szczegółowo

Szko ly strukturalizmu cz. 3.:glossematyka

Szko ly strukturalizmu cz. 3.:glossematyka Szko ly strukturalizmu cz. 3.: glossematyka Uniwersytet Kardyna la Stefana Wyszyńskiego Kopenhaskie Ko lo Lingwistyczne Powstanie Kopenhaskiego Ko la Lingwistycznego w 1931. Travaux du Cercle Linguistique

Bardziej szczegółowo

Anna Piotrowska Co z tym strukturalizmem? : krótki przegląd teorii i zagadnień wybranych szkół lingwistycznych

Anna Piotrowska Co z tym strukturalizmem? : krótki przegląd teorii i zagadnień wybranych szkół lingwistycznych Anna Piotrowska Co z tym strukturalizmem? : krótki przegląd teorii i zagadnień wybranych szkół lingwistycznych Językoznawstwo : współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze 5, 121-129 2011 JĘZYKOZNAWSTWO

Bardziej szczegółowo

Wstęp do językoznawstwa 2010/2011 dr Konrad Juszczyk Wstęp do językoznawstwa. dr Konrad Juszczyk

Wstęp do językoznawstwa 2010/2011 dr Konrad Juszczyk Wstęp do językoznawstwa. dr Konrad Juszczyk Nazwa przedmiotu Prowadzący (kontakt) Czas trwania Kierunek i specjalność Sposób zaliczenia Prezentacje z zajęć Bibliografia do zajęć Pytania na egzamin Opis tematów zajęć Materiały dodatkowe Wstęp do

Bardziej szczegółowo

Kultura języka prawniczego, cz. I. Mateusz Zeifert

Kultura języka prawniczego, cz. I. Mateusz Zeifert Kultura języka prawniczego, cz. I Mateusz Zeifert Językoznawstwo historycznoporównawcze (1) Początki naukowej refleksji nad językiem. Przełom XVIII. i XIX. wieku: romantyzm, odkrycie sanskrytu. Językoznawstwo

Bardziej szczegółowo

WSZECHNICA POLSKA. SZKOŁA WYŻSZA TWP w Warszawie WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA FILOLOGIA. 26 godzin wykładu

WSZECHNICA POLSKA. SZKOŁA WYŻSZA TWP w Warszawie WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA FILOLOGIA. 26 godzin wykładu WSZECHNICA POLSKA. SZKOŁA WYŻSZA TWP w Warszawie WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA FILOLOGIA Semestr zimowy, rok akad. 2013/ 2014 26 godzin wykładu Tryb zaliczenia: egzamin pisemny w sesji zimowej (luty 2014) Odpowiedzialna

Bardziej szczegółowo

Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające.

Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające. Wykład I: Elementy kognitywistyki: język naturalny Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające. Po raz pierwszy w historii można coś napisać o instynkcie uczenia się, mówienia i rozumienia języka.

Bardziej szczegółowo

Czy możemy coś powiedzieć o istocie Boga?

Czy możemy coś powiedzieć o istocie Boga? Przymioty Boga Czy możemy coś powiedzieć o istocie Boga? dowody na istnienie Boga ustaliły, że On jest, ale czy poza wiedzą o Jego istnieniu możemy coś wiedzieć o Jego istocie? Św. Tomasz twierdzi, że

Bardziej szczegółowo

Szkoła kopenhaska. Forma i substancja planu wyraŝania. Teoria planu wyraŝania i planu treści. Forma i substancja planu. Forma i substancja planu

Szkoła kopenhaska. Forma i substancja planu wyraŝania. Teoria planu wyraŝania i planu treści. Forma i substancja planu. Forma i substancja planu Szkoła kopenhaska Uniwersalna teoria języka i językoznawstwa Procedury opisu: analiza; teoria funkcji językowych Wkład w nasze myślenie o języku: Teoria planu i planu treści Teoria znaków i figur Teoria

Bardziej szczegółowo

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważniejsze teorie semantyczne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Koncepcje znaczenia 2 3 1. Koncepcje referencjalne znaczenie jako byt

Bardziej szczegółowo

FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014

FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014 FILOLOGIA POLSKA Rok akad. 2013/2014 OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Teorie językoznawcze 09.03.31/k,1,V Wydział Wydział Humanistyczny Instytut/Katedra Instytut Filologii Polskiej Kierunek

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI Uczniowie z obniżoną sprawnością intelektualną OCENA NIEDOSTATECZNA

Bardziej szczegółowo

Semiotyka logiczna (1)

Semiotyka logiczna (1) Semiotyka logiczna (1) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Wprowadzenie Jerzy Pogonowski (MEG) Semiotyka logiczna (1) Wprowadzenie 1 / 14 Plan wykładu: semestr

Bardziej szczegółowo

Dlaczego matematyka jest wszędzie?

Dlaczego matematyka jest wszędzie? Festiwal Nauki. Wydział MiNI PW. 27 września 2014 Dlaczego matematyka jest wszędzie? Dlaczego świat jest matematyczny? Autor: Paweł Stacewicz (PW) Czy matematyka jest WSZĘDZIE? w życiu praktycznym nie

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE

ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE Koło Wiedeńskie Karl Popper Thomas Kuhn FILOZOFIA A NAUKA ZAŁOŻENIA W TEORIACH NAUKOWYCH ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE Jaki jest charakter rzeczywistości językowej? ZAŁOŻENIA EPISTEMOLOGICZNE

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I ETAP EDUKACYJNY- KLASY I-III

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I ETAP EDUKACYJNY- KLASY I-III PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I ETAP EDUKACYJNY- KLASY I-III WYMAGANIA DLA UCZNIA KOŃCZĄCEGO KLASĘ PIERWSZĄ SZKOŁY PODSTAWOWEJ ( ZGODNIE Z NOWĄ PODSTAWĄPROGRAMOWĄ) Uczeń kończący

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z przedmiotu etyka

Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych. z przedmiotu etyka Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez ucznia śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z przedmiotu etyka Klasa 5, rok szkolny 2017/2018 dr Grzegorz Rostkowski Odniesienia do podstawy

Bardziej szczegółowo

Szwedzki dla imigrantów

Szwedzki dla imigrantów Szwedzki dla imigrantów Cel kształcenia Celem kształcenia w ramach kursu Szwedzki dla imigrantów (sfi) jest zapewnienie osobom dorosłym, które nie posiadają podstawowej znajomości języka szwedzkiego, możliwości

Bardziej szczegółowo

Spis treści tomu pierwszego

Spis treści tomu pierwszego Spis treści tomu pierwszego WSTĘP.... 11 DŹWIĘK JAKO ZJAWISKO FIZYCZNE...15 CHARAKTERYSTYKA AKUSTYCZNA I AUDYTYWNA DŹWIĘKÓW MOWY.. 17 SŁUCH...20 WYŻSZE PIĘTRA UKŁADU SŁUCHOWEGO...22 EMISJE OTOAKUSTYCZNE...25

Bardziej szczegółowo

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważniejsze teorie semantyczne Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Koncepcje znaczenia 2 3 1. Koncepcje referencjalne znaczenie jako byt

Bardziej szczegółowo

Elementy kognitywistyki:

Elementy kognitywistyki: Wykład I: Elementy kognitywistyki: język naturalny Kognitywistyka, poznanie, język. Uwagi wprowadzające. Po raz pierwszy w historii można coś napisać o instynkcie uczenia się, mówienia i rozumienia języka.

Bardziej szczegółowo

Marcin Józefaciuk Pojęcie znaku w językoznawstwie. Językoznawstwo : współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze 2, 43-50

Marcin Józefaciuk Pojęcie znaku w językoznawstwie. Językoznawstwo : współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze 2, 43-50 Marcin Józefaciuk Pojęcie znaku w językoznawstwie Językoznawstwo : współczesne badania, problemy i analizy językoznawcze 2, 43-50 2008 JĘZYKOZNAWSTWO nr 1(2)/2008 Marcin Józefaciuk Pojęcie znaku w językoznawstwie

Bardziej szczegółowo

1 oznacza: Co za koszmar! Co ten przedmiot. 5 Ale fajnie! Na pewno nauczę się mnóstwo ZADANIE 1. Proszę określić swój poziom entuzjazmu w.

1 oznacza: Co za koszmar! Co ten przedmiot. 5 Ale fajnie! Na pewno nauczę się mnóstwo ZADANIE 1. Proszę określić swój poziom entuzjazmu w. ZADANIE 1 Proszę określić swój poziom entuzjazmu w stosunku do nauki STATYSTYKI w skali od 1 do 5, gdzie: 1 oznacza: Co za koszmar! Co ten przedmiot robi w programie moich studiów? (lub zbliżone) zaś 5

Bardziej szczegółowo

OGÓLNE JEZYKOZNAWSTWO WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO. 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Kognitywistyka UAM, rok II

OGÓLNE JEZYKOZNAWSTWO WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO. 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Kognitywistyka UAM, rok II JEZYKOZNAWSTWO OGÓLNE Kognitywistyka UAM, rok II WYKŁAD 1: PRZEDMIOT I GŁÓWNE PROBLEMY JEZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO JERZY POGONOWSKI ZAKŁAD LOGIKI I KOGNITYWISTYKI UAM 1 Czym jest językoznawstwo ogólne? Językoznawstwo

Bardziej szczegółowo

Filozofia, Pedagogika, Wykład I - Miejsce filozofii wśród innych nauk

Filozofia, Pedagogika, Wykład I - Miejsce filozofii wśród innych nauk Filozofia, Pedagogika, Wykład I - Miejsce filozofii wśród innych nauk 10 października 2009 Plan wykładu Czym jest filozofia 1 Czym jest filozofia 2 Filozoficzna geneza nauk szczegółowych - przykłady Znaczenie

Bardziej szczegółowo

Logika i semiotyka. Znak jest Triadą... Wykład III: (Charles Sanders Peirce)

Logika i semiotyka. Znak jest Triadą... Wykład III: (Charles Sanders Peirce) Logika i semiotyka Wykład III: Znak jest Triadą... (Charles Sanders Peirce) Charles Sanders Peirce *1839, 1914 twórca pragmaty(cy)zmu i semiotyki inspiracje: Kant, Th. Reid krytyczna filozofia zdrowego

Bardziej szczegółowo

Problemy opisu języków świata

Problemy opisu języków świata Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Status etnolektu 2 3 Pojęcie etnolektu Status etnolektu Nacechowanie określenia język dialekt, żargon, gwara, slang. Przykłady: kaszubski, śląski, galicyjski,

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 4. odniesienie do obszarowych efektów kształcenia w KRK. kierunkowe efekty kształceniaopis WIEDZA

Załącznik Nr 4. odniesienie do obszarowych efektów kształcenia w KRK. kierunkowe efekty kształceniaopis WIEDZA Załącznik Nr 4. Odniesienie kierunkowych efektów kształcenia do obszarowych efektów kształcenia dla obszaru lub obszarów kształcenia przyporządkowanych temu kierunkowi Kognitywistyka z racji tradycji badawczych

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA otrzymuje uczeń, którego wiadomości i umiejętności znacznie wykraczają poza program języka polskiego

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY WIADOMOŚCI O EPOCE wiadomości Określa ramy czasowe i genezę nazwy epoki. Wymienia głównych reprezentantów omawianych kierunków literackich. Wymienia

Bardziej szczegółowo

Zasady oceniania z języka rosyjskiego. Klasy I

Zasady oceniania z języka rosyjskiego. Klasy I Zasady oceniania z języka rosyjskiego Klasy I Ocena celująca: Uczeń wykazuje szczególne zainteresowania językiem, posiada wybitne zdolności językowe, bierze udział w konkursach językowych. - stosuje domysł

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza. XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej. Św. Jana Kantego

WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza. XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej. Św. Jana Kantego WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa pierwsza XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej Św. Jana Kantego I. Zasady oceniania i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych Ocenianie

Bardziej szczegółowo

Granice ciągów liczbowych

Granice ciągów liczbowych Granice ciągów liczbowych Obliczyć z definicji granicę ciągu o wyrazie, gdzie jest pewną stałą liczbą. Definicja: granicą ciągu jest liczba, jeśli Sprawdzamy, czy i kiedy granica rozpatrywanego ciągu wynosi

Bardziej szczegółowo

Z JĘZYKA MIGOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ NR 32 im. K. K. BACZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

Z JĘZYKA MIGOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ NR 32 im. K. K. BACZYŃSKIEGO W WARSZAWIE PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA MIGOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ NR 32 im. K. K. BACZYŃSKIEGO W WARSZAWIE Klasa: Technikum ortopedyczne, klasa II 1. PZO obejmuje ocenę wiadomości, umiejętności i postaw

Bardziej szczegółowo

Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości marek.masztalerz@ue.poznan.pl

Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości marek.masztalerz@ue.poznan.pl STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA 2013, vol. 1, no. 8 (257) Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości marek.masztalerz@ue.poznan.pl Semiotyczne aspekty

Bardziej szczegółowo

Jak uczyć się języków obcych?

Jak uczyć się języków obcych? Jak uczyć się języków obcych? Język jest jedną z najbardziej przełomowych funkcji mózgu. Nauka języków obcych staje się łatwiejsza, gdy wiesz jak działa język w mózgu. Wiedza o mózgu pomoże Ci uniknąć

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z języków w klasach 1-3 szkoły podstawowej

Kryteria oceniania z języków w klasach 1-3 szkoły podstawowej Kryteria oceniania z języków w klasach 1-3 szkoły podstawowej W klasie I 1) Rozumienie prostych poleceń celujący: uczeń rozumie wszystkie polecenia używane w klasie, bezbłędnie na nie reaguje, potrafi

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty. Literatura

Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty. Literatura Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Literatura Aho A. V., Sethi R., Ullman J. D.: Compilers. Principles, Techniques

Bardziej szczegółowo

Umysł-język-świat 2012

Umysł-język-świat 2012 Umysł-język-świat 2012 Wykład X: Między psycholingwistyką a neurolingwistyką Teorie neurolingwistyczne John Hughlings Jackson (1835-1911) badał jak bodźce wywołują reakcje i złożoność reakcji Dwa poziomy

Bardziej szczegółowo

JĘZYK NIEMIECKI liceum

JĘZYK NIEMIECKI liceum JĘZYK NIEMIECKI liceum Przedmiotowy system oceniania i wymagania edukacyjne Nauczyciel: mgr Teresa Jakubiec 1. Przedmiotem oceniania w całym roku szkolnym są: - wiadomości - umiejętności - wkład pracy,

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania

Przedmiotowy system oceniania Przedmiotowy system oceniania gimnazjum - matematyka Opracowała mgr Katarzyna Kukuła 1 MATEMATYKA KRYTERIA OCEN Kryteria oceniania zostały określone przez podanie listy umiejętności, którymi uczeń musi

Bardziej szczegółowo

PRZYGOTOWANIE PEDAGOGICZNE

PRZYGOTOWANIE PEDAGOGICZNE PRZYGOTOWANIE PEDAGOGICZNE DO NAUCZANIA JĘZYKA NIEMIECKIEGO Niniejszy program studiów podyplomowych przygotowano zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Ministra Edukacji i Sportu z dnia 7 września 2004 r.

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASACH IV SP ROK SZKOLNY 2017/2018

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASACH IV SP ROK SZKOLNY 2017/2018 SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO W KLASACH IV SP ROK SZKOLNY 2017/2018 Na ocenę dopuszczającą (2) rozróżnia niektóre słowa w zdaniach obcego tekstu, prawidłowo reaguje na podstawowe

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych klasa druga zakres rozszerzony

Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych klasa druga zakres rozszerzony Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych klasa druga zakres rozszerzony Wymagania konieczne (K) dotyczą zagadnień elementarnych, stanowiących swego rodzaju podstawę, zatem

Bardziej szczegółowo

Strukturalizm. 1. Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy. 2. Prekursorzy strukturalizmu

Strukturalizm. 1. Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy. 2. Prekursorzy strukturalizmu Strukturalizm 1. Językoznawstwo pozytywistyczne. Młodogramatycy Jedną z najważniejszych szkół w dziewiętnastowiecznym językoznawstwie byli tzw. młodogramatycy. Działali oni w Lipsku w latach 70. XIX wieku.

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE - FILOZOFIA JAKO TYP POZNANIA. 1. Człowiek poznający Poznanie naukowe... 16

SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE - FILOZOFIA JAKO TYP POZNANIA. 1. Człowiek poznający Poznanie naukowe... 16 SPIS TREŚCI P r z e d m o w a... 5 P r z e d m o w a do d r u g i e g o w y d a n i a... 7 P r z e d m o w a do t r z e c i e g o w y d a n i a... 9 P r z e d m o w a do c z w a r t e g o w y d a n i a...

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA WYMAGAŃ NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA ROSYJSKIEGO DLA GIMNAZJUM

KRYTERIA WYMAGAŃ NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA ROSYJSKIEGO DLA GIMNAZJUM KRYTERIA WYMAGAŃ NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z JĘZYKA ROSYJSKIEGO DLA GIMNAZJUM OCENA CELUJĄCA : -uczeń rozumie treść wypowiedzi w nietypowych sytuacjach; potrafi odegrać rolę biznesmena, turysty... -rozumie

Bardziej szczegółowo

Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową.

Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową. Metoda Krakowska Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową. Jest to metoda sylabowa oparta na wspomaganiu

Bardziej szczegółowo

Nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej

Nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej Nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 29 maja 2014 r. Nowelizacja rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

ELIZA KRUPIŃSKA NATTIEZA STRUKTURALNO LINGWISTYCZNA SEMIOTYKA MUZYKI

ELIZA KRUPIŃSKA NATTIEZA STRUKTURALNO LINGWISTYCZNA SEMIOTYKA MUZYKI ELIZA KRUPIŃSKA (Uniwersytet Jagielloński) NATTIEZA STRUKTURALNO LINGWISTYCZNA SEMIOTYKA MUZYKI ZAŁOŻENIA I WARUNKI BRZEGOWE Niniejszy tekst przedstawia podstawowe założenia semiotyki muzyki J.-J. Nattieza.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZ. NIEMIECKIEGO W KL.III GIM

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZ. NIEMIECKIEGO W KL.III GIM OCENA CELUJĄCA - uczeń rozumie wszystkie polecenia i wypowiedzi nauczyciela w języku niemieckim, - rozumie teksty słuchane i pisane, - na podstawie przeczytanego lub wysłuchanego tekstu określa główna

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas IV-V SP

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas IV-V SP Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas IV-V SP Wymagania edukacyjne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (dysleksja, dysortografia) niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych

Bardziej szczegółowo

Pochodną funkcji w punkcie (ozn. ) nazywamy granicę ilorazu różnicowego:

Pochodną funkcji w punkcie (ozn. ) nazywamy granicę ilorazu różnicowego: Podstawowe definicje Iloraz różnicowy funkcji Def. Niech funkcja będzie określona w pewnym przedziale otwartym zawierającym punkt. Ilorazem różnicowym funkcji w punkcie dla przyrostu nazywamy funkcję Pochodna

Bardziej szczegółowo

JĘZYK JAKO KOMUNIKAT WYZWANIA I PORADY Z CYKLU: PORADY DYDAKTYKA

JĘZYK JAKO KOMUNIKAT WYZWANIA I PORADY Z CYKLU: PORADY DYDAKTYKA JĘZYK JAKO KOMUNIKAT WYZWANIA I PORADY Z CYKLU: PORADY DYDAKTYKA Definicje komunikacja ruch polegający na utrzymaniu łączności między odległymi od siebie miejscami, odbywający się środkami lokomocji na

Bardziej szczegółowo

OCENA CELUJĄCA SPRAWNOŚĆ MÓWIENIA SPRAWNOŚĆ PISANIA GRAMATYKA I SŁOWNICTWO. - wypowiedź pisemna odpowiada założonej formie,

OCENA CELUJĄCA SPRAWNOŚĆ MÓWIENIA SPRAWNOŚĆ PISANIA GRAMATYKA I SŁOWNICTWO. - wypowiedź pisemna odpowiada założonej formie, ROZUMIENIE TEKSTU - uczeń rozumie wszystkie polecenia i wypowiedzi nauczyciela w języku niemieckim, - rozumie teksty słuchane i pisane, których słownictwo, struktury gramatyczne wykraczają poza program

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu KARTA PRZEDMIOTU / MODUŁU 1. Nazwa przedmiotu: Wstęp do językoznawstwa 2. Kod przedmiotu: FG-6 3. Okres ważności karty: 2014-2017 4. Forma kształcenia: studia

Bardziej szczegółowo

Następnie przypominamy (dla części studentów wprowadzamy) podstawowe pojęcia opisujące funkcje na poziomie rysunków i objaśnień.

Następnie przypominamy (dla części studentów wprowadzamy) podstawowe pojęcia opisujące funkcje na poziomie rysunków i objaśnień. Zadanie Należy zacząć od sprawdzenia, co studenci pamiętają ze szkoły średniej na temat funkcji jednej zmiennej. Na początek można narysować kilka krzywych na tle układu współrzędnych (funkcja gładka,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen z języka angielskiego w klasach I - III:

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen z języka angielskiego w klasach I - III: Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen z języka angielskiego w klasach I - III: Kryteria oceniania ogólne Wiadomości: środki językowe, fonetyka, ortografia Umiejętności PRACUJ

Bardziej szczegółowo

Logika. dr Agnieszka Figaj

Logika. dr Agnieszka Figaj Logika dr Agnieszka Figaj O czym to będzie? Dwa fundamentalne pytania: Czym zajmuje się logika? Czym my zajmować się będziemy? Logika (grec. logos-oznacza rozum) Nauka normatywna, analizująca źródła poznania

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas I-II gimnazjum (język mniejszości narodowej)

Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas I-II gimnazjum (język mniejszości narodowej) Wymagania edukacyjne z języka niemieckiego dla klas I-II gimnazjum (język mniejszości narodowej) OCENA CELUJĄCA - uczeń rozumie wszystkie polecenia i wypowiedzi nauczyciela w języku - rozumie teksty słuchane

Bardziej szczegółowo

Wstęp do logiki. Semiotyka cd.

Wstęp do logiki. Semiotyka cd. Wstęp do logiki Semiotyka cd. Semiotyka: język Ujęcia języka proponowane przez językoznawców i logików różnią się istotnie w wielu punktach. Z punktu widzenia logiki każdy język można scharakteryzować

Bardziej szczegółowo

FP, studia 1. stopnia I C MODUŁ PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH: IC3 MODUŁ JĘZYKOZNAWCZY

FP, studia 1. stopnia I C MODUŁ PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH: IC3 MODUŁ JĘZYKOZNAWCZY FP, studia 1. stopnia I C MODUŁ PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH: IC3 MODUŁ JĘZYKOZNAWCZY IC1/26. PODSTAWY JĘZYKOZNAWSTWA 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy językoznawstwa

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH STUDIUM PRAKTYCZNEJ NAUKI JĘZYKÓW OBCYCH FORMAT EGZAMINU: EGZAMIN CERTYFIKUJĄCY Z JĘZYKA OBCEGO, POZIOM B2 Egzamin sprawdza znajomość języka obcego ogólnego na poziomie

Bardziej szczegółowo

Rozdział XI. STRUKTURA NARODOWO-ETNICZNA LUDNOŚCI

Rozdział XI. STRUKTURA NARODOWO-ETNICZNA LUDNOŚCI Rozdział XI. STRUKTURA NARODOWO-ETNICZNA LUDNOŚCI Informacje o narodowości, języku i wyznaniu mają w badaniach statystycznych specyficzny status, ponieważ odnoszą sie do najbardziej subiektywnych, delikatnych

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI Uczniowie w normie intelektualnej OCENA NIEDOSTATECZNA Otrzymuje ją

Bardziej szczegółowo

2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują): BRAK

2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują): BRAK OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia: JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE 2. Kod modułu kształcenia: 08-KODM-JOG 3. Rodzaj modułu kształcenia: OBLIGATORYJNY 4. Kierunek

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE - HISTORIA, HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO, HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA

WYMAGANIA EDUKACYJNE - HISTORIA, HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO, HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA WYMAGANIA EDUKACYJNE - HISTORIA, HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO, HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna Uczeń porządkuje i synchronizuje wydarzenia z historii powszechnej

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne po trzecim roku nauki Edukacja społeczna

Wymagania edukacyjne po trzecim roku nauki Edukacja społeczna Wymagania edukacyjne po trzecim roku nauki Edukacja społeczna Odróżnia dobro od zła, stara się być sprawiedliwym i prawdomówny. Nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym. Identyfikuje się ze swoją

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system nauczania Das ist Deutsch! Kompakt

Przedmiotowy system nauczania Das ist Deutsch! Kompakt Przedmiotowy system nauczania Das ist Deutsch! Kompakt JĘZYK NIEMIECKI DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII) OCENA CELUJĄCA Uczeń rozumie wszystkie polecenia rozumie teksty słuchane

Bardziej szczegółowo

Prawo rzeczowe. Organizacja wykładu. Pojęcie prawa rzeczowego Pojęcie prawa rzeczowego Rodzaje praw rzeczowych Prawa rzeczowe a inne prawa

Prawo rzeczowe. Organizacja wykładu. Pojęcie prawa rzeczowego Pojęcie prawa rzeczowego Rodzaje praw rzeczowych Prawa rzeczowe a inne prawa Prawo rzeczowe Pojęcie prawa rzeczowego Rodzaje praw rzeczowych Prawa rzeczowe a inne prawa Organizacja wykładu 30 h wykłady co tydzień Egzamin - czerwiec Część ogólna Prawo rzeczowe Zerówka zaliczenie

Bardziej szczegółowo

OCENA CELUJĄCA SPRAWNOŚĆ MÓWIENIA SPRAWNOŚĆ PISANIA GRAMATYKA I SŁOWNICTWO

OCENA CELUJĄCA SPRAWNOŚĆ MÓWIENIA SPRAWNOŚĆ PISANIA GRAMATYKA I SŁOWNICTWO Wymagania na poszczególne oceny (opracowano w oparciu o propozycję wydawnictwa NOWA ERA) JĘZYK NIEMIECKI - klasa VII i VIII, od roku szkolnego 2019/20, podręcznik: Das ist Deutsch. Kompakt OCENA CELUJĄCA

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Humanistyczny. Filologia polska. Studia pierwszego stopnia. ogólnoakademicki. stacjonarne

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Humanistyczny. Filologia polska. Studia pierwszego stopnia. ogólnoakademicki. stacjonarne pieczątka jednostki organizacyjnej Załącznik Nr 1.11 Uchwały Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 12/2015/2016 z dnia 15 grudnia 2015 r. OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW

Bardziej szczegółowo

Zapożyczenia. Zapożyczenia. Wstęp

Zapożyczenia. Zapożyczenia. Wstęp Zapożyczenia Zapożyczenia Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0. Wstęp Język polski należy do najcenniejszego dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Trzeba jednak pamiętać,

Bardziej szczegółowo

MATeMAtyka 3. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Zakres podstawowy i rozszerzony

MATeMAtyka 3. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Zakres podstawowy i rozszerzony MATeMAtyka 3 Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych Zakres podstawowy i rozszerzony Zakres podstawowy i rozszerzony Wyróżnione zostały następujące wymagania programowe: konieczne

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z języka niemieckiego (klasa VII) Słuchanie

Kryteria oceniania z języka niemieckiego (klasa VII) Słuchanie Kryteria oceniania z języka niemieckiego (klasa VII) Słuchanie spełnia wszystkie kryteria na ocenę bardzo dobrą bez trudu rozumie wypowiedzi niemieckojęzyczne na podstawie kontekstu sytuacyjnego oraz związków

Bardziej szczegółowo

30. godz. wykład; 14. godz. - ćwiczenia ECTS: 4. w semestrze letnim 4. dr Mikołaj Gębka,

30. godz. wykład; 14. godz. - ćwiczenia ECTS: 4. w semestrze letnim 4. dr Mikołaj Gębka, I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Podstawy socjologii 2. Kod modułu 12-DDS70 3. Rodzaj modułu : obowiązkowy 4. Kierunek studiów: Dialog i Doradztwo Społeczne 5. Poziom studiów: pierwszego stopnia

Bardziej szczegółowo

USPRAWNIANIE CZYTANIA U UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH

USPRAWNIANIE CZYTANIA U UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH USPRAWNIANIE CZYTANIA U UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH Jakie ćwiczenia są szczególnie ważne w nauczaniu uczniów dyslektycznych? Problemy uczniów dyslektycznych w głównej mierze są spowodowane deficytami językowymi

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA - PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA - PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA - PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Umiejscowienie kierunku w obszarach kształcenia Kierunek studiów Zarządzanie reprezentuje dziedzinę

Bardziej szczegółowo

Logika dla socjologów Część 4: Elementy semiotyki O pojęciach, nazwach i znakach

Logika dla socjologów Część 4: Elementy semiotyki O pojęciach, nazwach i znakach Logika dla socjologów Część 4: Elementy semiotyki O pojęciach, nazwach i znakach Rafał Gruszczyński Katedra Logiki Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2011/2012 Spis treści 1 Krótkie wprowadzenie, czyli co

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO GIMNAZJUM

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO GIMNAZJUM PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO GIMNAZJUM 1. Na lekcjach obowiązuje ucznia zeszyt przedmiotowy, podręcznik i ćwiczenia Das ist Deutsch Kompakt 2. Uczeń może otrzymać ocenę za: odpowiedź

Bardziej szczegółowo

CZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE. Beata Pituła

CZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE. Beata Pituła CZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE Beata Pituła Kłopoty z kulturą Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura Johann Gottfried Herder, Myśli o filozofii dziejów, przeł. J. Gałecki, Warszawa 1952,

Bardziej szczegółowo

Lokalizacja Oprogramowania

Lokalizacja Oprogramowania mgr inż. Anton Smoliński anton.smolinski@zut.edu.pl Lokalizacja Oprogramowania 16/12/2016 Wykład 6 Internacjonalizacja, Testowanie, Tłumaczenie Maszynowe Agenda Internacjonalizacja Testowanie lokalizacji

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO w Szkole Podstawowej Nr 2 w Kozach

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO w Szkole Podstawowej Nr 2 w Kozach PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO w Szkole Podstawowej Nr 2 w Kozach Klasy IV-VII Nauczyciele: Barbara Sztafa, Sylwia Szarlej-Wyrozumska, Jakub Syjota Ogólne zasady oceniania. 1.Każdy

Bardziej szczegółowo

Efekt Dopplera. dr inż. Romuald Kędzierski

Efekt Dopplera. dr inż. Romuald Kędzierski Efekt Dopplera dr inż. Romuald Kędzierski Christian Andreas Doppler W 1843 roku opublikował swoją najważniejszą pracę O kolorowym świetle gwiazd podwójnych i niektórych innych ciałach niebieskich. Opisał

Bardziej szczegółowo

Uczenie się języka obcego przez dzieci Monika Madej

Uczenie się języka obcego przez dzieci Monika Madej Uczenie się języka obcego przez dzieci Monika Madej Plan prezentacji pytania: - Jak dzieci uczą się języka obcego? - Jak rodzic może uczyć języka obcego swoje dziecko? - Jak sprawić, aby dziecko polubiło

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO KLASY IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 43 w BIAŁYMSTOKU

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO KLASY IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 43 w BIAŁYMSTOKU PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO KLASY IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 43 w BIAŁYMSTOKU I. ZASADY OGÓLNE Przedmiotowy System Nauczania ma na celu: 1) bieżące i systematyczne obserwowanie

Bardziej szczegółowo

Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa

Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Podział nauk Arystoteles podzielił wszystkie dyscypliny wiedzy na trzy grupy:

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne dla ucznia klasy siódmej SP z orzeczeniem PPP

Wymagania edukacyjne dla ucznia klasy siódmej SP z orzeczeniem PPP Wymagania edukacyjne dla ucznia klasy siódmej SP z orzeczeniem PPP 3445.208.2017 KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE Ocena dopuszczająca: Ocena dostateczna: Ocena dobra: Ocena bardzo dobra: klasyfikuje

Bardziej szczegółowo