MÓZG W ŚWIECIE JOGI innowacja rozwijająca harmonijny rozwój ciała i pobudzająca pracę mózgu.

Transkrypt

1 Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 im. A. Mickiewicza Opole ul. Sz. Koszyka 21 \tel./fax.: (077) MÓZG W ŚWIECIE JOGI innowacja rozwijająca harmonijny rozwój ciała i pobudzająca pracę mózgu. Magdalena Sokołowska Opole 2014/2015

2 Koordynator innowacji: Magdalena Sokołowska Miejsce realizacji innowacji: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 im. Adama Mickiewicz Opole ul. Koszyka 21 tel./fax (077) Współpracujące instytucje (zadania będą się koncentrowały wokół najbliższego otoczenia szkoły, włączając w uczestnictwo społeczność lokalną oraz instytucje prozdrowotne) Okres realizacji innowacji: rok szkolny 2014/2015 Odbiorcy innowacji: uczniowie z klas III-III uczęszczający do świetlicy szkolnej Realizacja warsztatów: Realizacja zaplanowanych celów innowacji będzie odbywała się w ramach realizacji 1 godziny z art. 42 KN. Zajęcia będą prowadzone w formie zabawy łączącej w sobie ćwiczenia z zakresu kinezjologii edukacyjnej, elementów jogi, ćwiczeń relaksacyjnych, oddechowych oraz twórczego myślenia. Spotkania odbywać się będą w systemie cyklicznym 1 raz w tygodniu (45 min) w formie zabawy z jogą dla dzieci oraz warsztatów rodzinnych 1 raz w miesiącu (2 godziny). Innowacja będzie realizowana w niekonwencjonalny sposób oraz nawiązując współpracę z placówkami prozdrowotnymi oraz naukowymi włączając się w różnego rodzaju przedsięwzięciach m.in.: organizowanie warsztatów rodzinnych; współpracę z instruktorami jogi, tańca, szybkiego uczenia się, dietetyka itp.; zapoznanie z zagadnieniami poprzez oglądanie prezentacji multimedialnych; oglądanie programów jogi dla dzieci w wersji obcojęzycznej połączone z czynnym ćwiczeniem, udział w warsztatach Mózg w świecie jogi.

3 WSTĘP: Badacze mózgu przekonują, że szkoła w obecnej formule nie wspiera naturalnych procesów uczenia się i nie jest miejscem umożliwiającym indywidualny rozwój każdego ucznia. Panująca w szkołach nuda zniechęca dzieci do nauki, nie rozwija twórczego i innowacyjnego myślenia. Obecna wzór szkoły utrudnia mózgowi pracę, a przecież wszystkim zależy aby przygotować młode pokolenie do roli kreatywnych, innowacyjnie myślących twórców. Świetlica jest doskonałym miejscem na rozwijanie zainteresowań dzieci oraz wspierania ich naturalnej aktywności czyli zabawy. Z punktu widzenia neurobiologicznego rozwoju mózgu, zabawa jest intensywnym procesem uczenia się, którego nic nie zastąpi. Dzieci w wieku szkolnym dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej. Nieprawidłowe siedzenie może doprowadzić do różnego rodzaju anomalii układu mięśniowego, powodując skrzywienia i deformacje kręgosłupa. Stale zmniejsza się czas przeznaczony na ruch w ciągu dnia. Niezbędna i niezastąpiona jest zabawa z elementami jogi. Joga dla dzieci wpływa dobrze nie tylko na kształtowanie postawy fizycznej ciała, ale ma też potwierdzony pozytywny wpływ na intelektualny i emocjonalny rozwój dzieci. Szkoła jest miejscem, gdzie następuje nie tylko intelektualny rozwój dzieci, ale także emocjonalny. W tym kontekście mówi się o harmonijnej współpracy lewej i prawej półkuli mózgu. Lewa półkula odpowiada za analityczną i ekstrawertyczną stronę osobowości, natomiast prawa półkula ma charakter syntetyczny i introwertyczny. Eksperymenty przeprowadzone nad wpływem technik relaksacyjnych, ćwiczeń oddechowych, ćwiczeń jogi wskazują, że te techniki mają istotny wpływ na polepszenie pracy mózgu. Joga jest nauką, która nierozerwalnie łączy zdrowie fizyczne, psychiczne, moralne i duchowe człowieka. Zawiera w sobie uniwersalne wartości, takie jak: prawda, cierpliwość, szacunek dla życia. Joga dla dzieci to proste i przyjemne ćwiczenia dzięki którym ciało dziecka staje się sprawniejsze i silniejsze. Z roku na rok do świetlic, trafia coraz większa grupa dzieci o nieharmonijnym rozwoju, z trudnościami w nauce, zaburzeniami emocjonalnymi. Niektóre z nich nie mają motywacji do nauki, brakuje im koncentracji uwagi i skupienia na zadaniu, wykazują wady postawy, obniżoną percepcję słuchowo wzrokową, obniżoną komunikację werbalną, sprawność manualną. Obserwacja dzieci trafiających do szkoły, stale motywuje mnie do poszukiwania różnorodnych metod i rozwiązań w celu urozmaicenia pobytu dziecka w świetlicy, tak aby był to czas świadomie wykorzystany w celu właściwego wspomagania wszechstronnego rozwoju dziecka. Dlatego też, uważam że stworzona innowacja pedagogiczna oparta na zabawie łączącej w sobie ćwiczeniach z zakresu kinezjologii edukacyjnej, elementów jogi, ćwiczeń relaksacyjnych oraz oddechowych wychodzi naprzeciw potrzebom dzieci. Współcześnie są to aspekty szczególnie pożądane i doceniane, ważne w życiu każdego człowieka, szczególnie dziecka, które swą wędrówkę w świecie dopiero zaczyna. Wieloletnie praktykowanie jogi, prowadzenie Jogi o poranku dla dzieci, udział w szkoleniach dotyczących jogi, muzyki, ruchu, tańca, technik kreatywnego myślenia, pedagogiki zabawy, neuropedagogiki oraz samodzielne studiowanie literatury dały mi

4 podbudowę teoretyczną i praktyczne pomysły do stworzenia innowacji. Prowadzenie obserwacji i rozmów z uczestnikami zajęć, jak również zebrane opinie wśród rodziców dzieci dostarczyły interesujących ocen jak i zapotrzebowania dzieci na dalsze działania. Powyższe opinie wskazują na: bogactwo wykorzystywanych form i dużą atrakcyjność zajęć; umiejętność łatwej komunikacji z prowadzącym. Zauważyłam, że jest bardzo duże zainteresowanie zajęciami muzyczno - ruchowymi prowadzonymi w niekonwencjonalny sposób. Bezpośrednie angażowanie środowiska rodzinnego we wspólne zabawy muzyczno ruchowe w tym jogę, prelekcje z udziałem zaproszonych gości w formie warsztatów rodzinnych pomoże stworzyć więzi szkolno rodzinne. Rodzice będą mieli wgląd w kierunki zainteresowań i rozwoju dzieci, natomiast poprzez udział we wspólnych działaniach i przedsięwzięciach będą mogli uczestniczyć w procesie kształtowania się pasji. Zadaniem instruktora będzie rozwijanie trójstronnego dialogu, partnerstwa i współdziałania nauczycieli z dziećmi oraz ich rodzicami. CELE INNOWACJI: Głównym celem innowacji jest kształtowanie u dziecka ogólnej sprawności fizycznej, nabywanie umiejętności interpersonalnych poprzez ćwiczenia jogi oraz rozwijanie potencjalnych możliwości ukrytych w mózgu. Dzięki ćwiczeniom jogi, dzieci łatwiej skupiają uwagę, są bardziej świadome własnego ciała, skoncentrowane. Powtarzanie asan dobrze wpływa na pamięć, pobudza wyobraźnię i rozwija kreatywność. Dzieci na zajęciach uczą się szacunku do siebie i innych. Każdy ćwiczy jak umie. Realizacji celu głównego służyć mają cele szczegółowe: kształtowanie w dzieciach świadomość zdrowego trybu życia i wyrabiania nawyku dbania o kondycję i sprawność fizyczną, harmonijne rozwijanie ciała, poprzez ćwiczenia jogi, integracja funkcji półkul mózgowych, przyspieszenie rozwoju dziecka na wielu płaszczyznach (rozwój ruchowy, emocjonalny i intelektualny), obniżenie u dzieci napięć emocjonalnych, zmęczenia, zaspakajanie naturalnej potrzeby ruchu stymulującej harmonijny rozwój dziecka, rozwijanie elastyczności i ruchliwości kręgosłupa oraz stawów, wzmacnianie mięśni oraz poprawienie ukrwienia organów wewnętrznych, uspokajanie i wzmacnianie systemu nerwowego, doskonalenie zdrowej i efektywnej techniki oddychania, rozwijanie zdolności koncentracji, wzmacnianie wiary we własne możliwości dziecka, nabywanie umiejętności akceptacji siebie i innych oraz umiejętności szacunku dla życia (ludzi, zwierząt, roślin), nabywanie umiejętności komunikacji i współdziałania w grupie, rozwijanie aktywności i ekspresji ruchowej przez organizację: wystaw, pokazów, warsztatów jogi, prezentacji, spotkań rodzinnych;

5 wdrożenie do aktywnego wykorzystania wolnego czasu; rozpowszechnianie prozdrowotnych nawyków i zachowań w środowisku szkolnym i lokalnym. ORGANIZACJA ZAJĘĆ: Realizacja zaplanowanych celów innowacji będzie odbywała się w ramach realizacji 1 godziny z art. 42 KN. Zajęcia będą prowadzone w formie zabawy łączącej w sobie ćwiczenia z zakresu kinezjologii edukacyjnej, elementów jogi, ćwiczeń relaksacyjnych, oddechowych oraz twórczego myślenia. Spotkania odbywać się będą w systemie cyklicznym 1 raz w tygodniu (45 min) w formie zabawy z jogą dla dzieci oraz warsztatów rodzinnych 1 raz w miesiącu (2 godziny). Innowacja będzie realizowana w niekonwencjonalny sposób oraz nawiązując współpracę z placówkami prozdrowotnymi oraz naukowymi włączając się w różnego rodzaju przedsięwzięciach m.in.: organizowanie warsztatów rodzinnych; współpracę z instruktorami jogi, tańca, szybkiego uczenia się, dietetyka itp.; zapoznanie z zagadnieniami poprzez oglądanie prezentacji multimedialnych; oglądanie programów jogi dla dzieci w wersji obcojęzycznej połączone z czynnym ćwiczeniem, udział w warsztatach Mózg w świecie jogi. EWALUACJA INNOWACJI: Aby przekonać się, czy cele wychowawcze i edukacyjne zostały zrealizowane, a dzieci opanowały wymagane umiejętności i poszerzyły swoją wiedzę konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji. W wyniku tego procesu powstaną niezbędne informacje do oceny wartości merytorycznej i metodycznej programu oraz wskazówki do jego modyfikacji i udoskonalenia. Ewaluacji będzie podlegać: atrakcyjność innowacji dla dzieci, użyteczność czego nauczyły się dzieci podczas zajęć, strategia czy stosowane metody są skuteczne. Zostaną zastosowane różnorodne formy ewaluacyjne. Narzędziami zbierania informacji będą: kontrolnie przeprowadzona obserwacja w zakresie przyjmowania pozycji wyjściowych, rozpoczynających właściwe ćwiczenia jogi, test sprawnościowy dla dzieci, badający stopień opanowania wprowadzonych ćwiczeń z elementem jogi: słoń, drwal, drzewo, kot, pies, ryba, półlotos, kobra, opinie i refleksje rodziców, wyrażone w trakcie rozmów indywidualnych, wywiad z dziećmi na wejście dot. ich oczekiwań,

6 obserwacja bieżąca zachowań grupy podczas zajęć, wywiad na zakończenie dot. ich uwag i poglądów, frekwencja na zajęciach, opracowanie albumów i kronik. Działania podejmowane w ramach innowacji będą nieustannie dokumentowane, poprzez tworzenie następujących dokumentów: redagowanie gazetek w gablotach, publikacje nauczycielskie w biuletynie Z nauczycielskiej teki, publikacje internetowe, aktualizacja kroniki internetowej świetlicy, szkoły, prezentacje multimedialne, kronika, zdjęcia, albumy, innowacja, zapisy w dzienniku, sprawozdanie z realizacji innowacji i jego poszczególnych zadań. PRZEWIDYWANE EFEKTY: Realizacja innowacji z pewnością przyniesie pozytywne zmiany w zakresie kształtowania u dzieci ogólnej sprawności fizycznej, nabywania umiejętności interpersonalnych poprzez ćwiczenia jogi oraz rozwijanie potencjalnych możliwości ukrytych w mózgu. Dzięki ćwiczeniom jogi, dzieci łatwiej skupią uwagę, będą bardziej świadome własnego ciała, skoncentrowane. Powtarzanie asan dobrze wpłynie na pamięć, pobudzi wyobraźnię i rozwinie kreatywność. Dzieci na zajęciach nauczą się szacunku do siebie i innych co wpłynie pozytywnie na integrację grupy. UCZEŃ: rozwinie świadomość zdrowego trybu życia i wyrabiania nawyku dbania o kondycję i sprawność fizyczną, harmonijne rozwinie ciało poprzez systematyczne ćwiczenia jogi, zintegruje funkcje półkul mózgowych, zaspokoi naturalną potrzebę ruchu, pozna sposoby relaksacji obniżające napięcia emocjonalne, zmęczenie, rozwinie elastyczność i ruchliwość kręgosłupa oraz stawów, wzmocni mięśnie oraz poprawi ukrwienie organów wewnętrznych, udoskonali techniki oddychania, rozwinie zdolności koncentracji, wzmocni wiarę we własne możliwości, zaakceptuje siebie i innych oraz nabędzie szacunek dla życia (ludzi, zwierząt, roślin), pozna sposoby zdrowej komunikacji i współdziałania w grupie, rozwinie aktywność i ekspresję ruchowa poprzez udział w pokazach, warsztatach jogi, prezentacjach oraz spotkaniach rodzinnych; rozpowszechni prozdrowotne nawyki i zachowania w środowisku szkolnym i lokalnym,

7 pozna nowe sposoby aktywnego i kreatywnego spędzania czasu wolnego z rodzicami oraz nauczycielami, nauczy się wykonywać i doskonalić pozycje jogi asany, RODZIC: pozna sposoby aktywnego i kreatywnego spędzania czasu wolnego z dzieckiem, zdobędzie nowe doświadczenia, zaangażuje się w życie szkoły. SZKOŁA/NAUCZYCIEL: nawiązanie dialogu z rodzicami, wzrost współpracy z rodzicami, zaangażowanie w życie szkoły, wzrost efektywności działań szkoły względem ucznia i jego potrzeb, dostarczenie atrakcyjnych propozycji współpracy ze środowiskiem rodzinnym, kreowanie roli szkoły jako Centrum Lokalnej Aktywności. Opracowanie: Magdalena Sokołowska