Zespoły słuchowo-wzrokowe

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zespoły słuchowo-wzrokowe"

Transkrypt

1 Hanna Siedlecka Zespoły słuchowo-wzrokowe Badania statystyczne prowadzone w krajach Europy Zachodniej i Stanach Zjednoczonych wykazały, że występowanie wad sprzężonych wzrasta rocznie o 1% w stosunku do liczby dzieci urodzonych z izolowanymi wadami. Przyczyną tak znaczącego wzrostu sprzężonych uszkodzeń są między innymi: większe procentowe przeżycie uszkodzonych dzieci dzięki lepszej opiece lekarskiej, szczególnie neonatologicznej (rozwój intensywnej terapii noworodków) oraz coraz doskonalszy rozwój technik diagnostycznych narządu słuchu i wzroku. Jednoczesne występowanie patologicznych objawów w obrębie oka i ucha należy wiązać z analogicznym rozwojem tych dwóch narządów w życiu płodowym. Oba te narządy rozwijają się w pierwszych 12 tygodniach życia płodowego z pierwszego łuku skrzelowego. Ponadto istnieje pomiędzy nimi wiele podobieństw anatomicznych, jak np. analogia w unaczynieniu. Jest to powodem występowania wielu zespołów dziedzicznych, obejmujących zmiany chorobowe jednocześnie w obrębie narządu słuchu i wzroku. Najczęściej uszkodzenie słuchu i wzroku występuje w życiu płodowym i spowodowane jest nieprawidłowościami genetycznymi oraz takimi chorobami jak: różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia. Przyczyną mogą być również zmiany teratogenne, polekowe, wrodzona kiła, a także dziedziczne uszkodzenie słuchu. Natomiast najrzadziej uszkodzenie wzroku jako współistniejące z uszkodzeniem słuchu pojawia się w okresie poporodowym.

2 6 Zespoły słuchowo-wzrokowe Zespoły dziedziczone w sposób autosomalny, recesywny Lp. Nazwa zespołu Typ uszkodzenia słuchu Wada wzroku Objawy współtowarzyszące 1. USHERA odbiorczy, wrodzony, różny stopień uszkodzenia słuchu od średniego do głuchoty, może być postępujący 2. ALSTRŐMA odbiorczy, postępujący, występuje od wczesnego dzieciństwa do II i III dekady życia, osiągając stopień średnio-głęboki 3. HALLGRENA wrodzone, głębokie uszkodzenie słuchu lub niedosłuch wolniej postępujący niż w Zespole 4. BARDET- BIEDLA uszkodzony słuch u chorych (15%) waha się od stopnia lekkiego do bardzo znacznego, bywa postępujące 5. COCAYNE odbiorczy, występuje w wieku dziecięcym, postępuje z wiekiem i prowadzi do uszkodzenia słuchu w stopniu degeneracja barwnikowa siatkówki o charakterze obwodowym prowadząca do zaburzeń obwodowych pola widzenia aż do całkowitej utraty wzroku w wieku dojrzałym degeneracyjne zmiany siatkówki obejmują zmiany widzenia centralnego, doprowadzając do widzenia szczątkowego zmiany degeneracyjne w siatkówce o charakterze obwodowym jak w Zespole główne symptomy to: atypowe barwnikowe zwyrodnienie siatkówki, w 70 90% prowadzi do poważnych uszkodzeń wzroku zmiany degeneracyjne siatkówki, z wtórnym zanikiem nerwu wzrokowego, mają charakter postępujący i prowadzą do zaćma, jaskra, cukrzyca, zaburzenia psychiczne, zaburzenia równowagi, patologiczna pobudliwość błędników otyłość, cukrzyca, choroba nerek zaburzenia równowagi ataxia, patologiczna pobudliwość błędników lub jej brak niedorozwój narządów płciowych 55 65% (częściej u mężczyzn niż u kobiet), palcozrost (syndaktylia), 75% skłonności do chorób: serca, nadciśnienia, częstych infekcji układu moczowego, otyłość karłowatość, przedwczesny starczy wygląd twarzy, zmiany neurologiczne o charakterze Poziom rozwoju intelektualnego najczęściej w normie w normie, psychoza u 20% 70 85% Częstość występowani a wśród niesłyszącyc h 4 6% Inne uwagi

3 7 znacznym i głębokim 6. REFSUMA odbiorczy średniego stopnia pojawia się w II i III dekadzie życia i stopniowo pogarsza się, ma charakter asymetryczny i dotyczy wysokich częstotliwości całkowitej utraty wzroku w II dekadzie życia zmiany o charakterze Retinitis, pigmentoza podobnie jak w Zespole charakteryzujące się: początkowo kurzą ślepotą oraz ograniczeniami pola widzenia, występuje w różnym okresie życia, od wczesnego dzieciństwa do 30 r.ż., w 80% komplikuje je zaćma obwodowym prowadząca do zaburzeń obwodowych pola widzenia aż do całkowitej utraty wzroku w wieku dojrzałym 7. WOLFRAMA odbiorczy niedosłuch zanik nerwu wzrokowego (atrophia) 8. ALBERS SCHONBERGA stopniowo narastający niedosłuch doprowadzający w późniejszym wieku do głuchoty niedowidzenie doprowadzające do pełnej ślepoty postępującym, nadwrażliwość skóry na promienie słoneczne zaburzenia równowagi, zaburzenia mięśniowe, początkowo mięśni kończyn dolnych, następnie kończyn górnych, niedowład lub paraliż odcinków dystalnych kończyn górnych i dolnych, choroby serca o różnym nasileniu 35%, zaburzenia węchu, aż do jego całkowitej utraty, 35% utrata czucia powierzchniowego bólu i odczucia wibracji, zmiany skórne, tzw. rybia łuska wielomocz i poszerzenie układu moczowego narastający niedowład nerwu twarzowego, zmiany osteosklerotyczne w obrębie układu kostnego ucha środkowego zespół ten jest spowodowan y przez defekt enzymatyczn y, powodujący gromadzenie się kwasu fitanowego 9. FLINN AIRDA Zespoły dziedziczone w sposób autosomalny, dominujący uszkodzenie słuchu o w 90% znacznego stopnia padaczka, całkowity brak charakterze postępującym krótkowzroczność włosów, zmiany skórne rozpoczynające się we obustronna, zaćma u 50%, zanikowe, osłabienie siły wczesnym dzieciństwie i zmiany zwyrodnieniowe mięśniowej, sztywność mogące doprowadzić do siatkówki (RP) 20%, stawów, zaburzenia uszkodzenia słuchu w całkowita ślepota 5% równowagi znacznym stopniu niedorozwój umysłowy od lekkiego do umiarkowanego stopnia 10. WAARDENBU uszkodzenie słuchu typu różnobarwność tęczówek przesunięcie w kierunku 2 3%

4 8 RGA 11. GORLINA COHENA odbiorczego, wrodzone, o różnym stopniu nasilenia od znacznego do głębokiego przewodzeniowy charakter uszkodzenia słuchu 12. NORRIEGO uszkodzenie słuchu występuje u części pacjentów 13. HALLGRENA wrodzone, głębokie uszkodzenie słuchu lub niedosłuch wolniej widzenia a) nadwzroczność b) różnowzroczność c) zez zbieżny d) ampblyopia (niedowidzenie jednego oka jako następstwo zeza zbieżnego od dzieciństwa) postępujące uszkodzenie wzroku prowadzące do całkowitej ślepoty, jest to objaw stały i występuje u 100% pacjentów, małoocze zmiany degeneracyjne w siatkówce o charakterze obwodowym jak w Zespole skroniowym przyśrodkowych katów oczu, odbarwienie włosów biały lok znaczne zmiany rozwojowe w obrębie układu kostnego oraz słaby rozwój umięśnienia kończyn, zniekształcenie budowy twarzy z silnie wystającymi łukami brwiowymi, szerokim grzbietem nosa, antymongoloidalnym ustawieniem szpar powiekowych, wystającymi policzkami i nadmiernym owłosieniem ponad brwiami, liczne wady uzębienia Uszkodzenie CUN u 100% postępujące uszkodzenie mięśnia sercowego, postępujące zaburzenie niedorozwój umysłowy wszystkich uszkodzeń słuchu genetycznie uwarunkowa nych występowani e patologiczne go genu na krótkim ramieniu chromosomu X, swój patologiczny charakter ujawnia jedynie u płci męskiej mechanizm tego zespołu, jego

5 9 postępujący niż w Zespole 14. CHARGE Eear anomalities zmiany w budowie małżowiny przewodu słuchowego zewnętrznego połączone z uszkodzeniami słuchu typu odbiorczego, od stopnia średniego do głębokiego równowagi, niedorozwój fizyczny, postępujący niedowład mięśni oka Zespół słuchowo-wzrokowy o niejasnym sposobie dziedziczenia Colomba brak micrognatia, mała, (niedorozwój) części cofnięta żuchwa, tęczówki lub siatkówki oka rozszczep podniebienia, bez lub z zaburzeniami przetoka tętniczoprzełykowa widzenia Heart disease wrodzone wady serca, niektóre z nich stanowią bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia dziecka Atresia choanae zarośnięte nozdrza tylne bezpośrednio zagrażające życiu dziecka w przypadku wady obustronnej Retarded growth niedorozwój fizyczny Genital hypoplasia niedorozwój narządów płciowych 15. GOLDENHARA zespół, podobny w objawach do Zespołu CHARGE, charakteryzuje się szczególnymi deformacjami w obrębie twarzoczaszki łącznie z nietypowym osadzeniem nosa (z tego powodu dopasowanie aparatów słuchowych i okularów bywa niezwykle trudne) różnego stopnia dziedziczeni e jest konsekwencj ą mutacji w genach każda litera tego akronimu odpowiada pierwszej literze poszczególn ych objawów choroby Bibliografia 1. Admiral A. (1989), Rare genetic syndrom associated with vision and hearing defects. Deaf Blind Education, Jul. Dec. (14 17). 2. Siedlecka H., Zespół choroba mało znana. Otoskop 1/94 (2 4). 3. Siedlecka H., Smoleńska J., Zespół Waarenburga analiza przypadków. S³uch 3/96 (1 4). 4. Victor A., McKUSIK M.D. (1994), Mendelian inheritance in man. Baltimore and London.

Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu?

Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Pruszewicz według kryterium etiologicznego podzielił zaburzenia słuchu u dzieci na trzy grupy: 1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe, 2. głuchota wrodzona, 3.

Bardziej szczegółowo

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A Klinika Neurologii Rozwojowej Gdański Uniwersytet Medyczny Ewa Pilarska Dystrofie mięśniowe to grupa przewlekłych

Bardziej szczegółowo

Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe

Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA

Bardziej szczegółowo

Biologia medyczna. materiały dla studentów Kobieta (XX)

Biologia medyczna. materiały dla studentów Kobieta (XX) 1. Kobieta (XX) 1 2. Mężczyzna (XY) 3. Monosomia X0, zespół Turnera Kobieta Niski wzrost widoczny od 5 roku życia. Komórki jajowe degenerują przed urodzeniem, bezpłodność. Nieprawidłowości szkieletowe,

Bardziej szczegółowo

Wielospecjalistyczną, kompleksową, skoordynowaną pomocą obejmuje się dzieci w wieku od 0 do ukończenia 7 r.ŝ., które są:

Wielospecjalistyczną, kompleksową, skoordynowaną pomocą obejmuje się dzieci w wieku od 0 do ukończenia 7 r.ŝ., które są: PROGRAM: Wczesnej, wielospecjalistycznej, kompleksowej, skoordynowanej i ciągłej pomocy dziecku zagroŝonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie. Lekarze oddziałów połoŝniczych

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA ZABURZEŃ WIDZENIA PROWADZĄCYCH DO INWALIDZTWA WZROKOWEGO SKIEROWANY DO DZIECI W WIEKU 1-6 LAT

PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA ZABURZEŃ WIDZENIA PROWADZĄCYCH DO INWALIDZTWA WZROKOWEGO SKIEROWANY DO DZIECI W WIEKU 1-6 LAT PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA ZABURZEŃ WIDZENIA PROWADZĄCYCH DO INWALIDZTWA WZROKOWEGO SKIEROWANY DO DZIECI W WIEKU 1-6 LAT Joanna Sowińska-Szkocka Zespół Poradni Okulistycznych SPS ZOZ ZDROJE Cele programu

Bardziej szczegółowo

Przyczyny, podział i objawy. Marta Kucharczyk

Przyczyny, podział i objawy. Marta Kucharczyk Przyczyny, podział i objawy Marta Kucharczyk Mózgowe Porażenie Dziecięce jest to zespół chorobowy niepostępujących, różnorodnych zaburzeń czynności ruchowych i postawy, powstających wskutek nieprawidłowego

Bardziej szczegółowo

Wady i choroby oczu i uszu

Wady i choroby oczu i uszu Wady i choroby oczu i uszu Oko miarowe Większość osób ma oczy miarowe, to znaczy takie, które prawidłowo skupiają promienie świetlne na siatkówce. Niektórzy mają jednak oczy niemiarowe. Związane z tym

Bardziej szczegółowo

Wrodzone wady wewnątrzkanałowe

Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Występują one w przebiegu wad tworzenia się tzw. struny grzbietowej ( rozwoju kręgosłupa i rdzenia). Określane są inaczej terminem dysrafii. Wady te przyjmują postać: rozszczepu

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania. Data urodzenia. Płeć 1) Rok uzyskania uprawnienia do. kierowania pojazdami kod pocztowy.

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania. Data urodzenia. Płeć 1) Rok uzyskania uprawnienia do. kierowania pojazdami kod pocztowy. (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania Dzień Miesiąc Rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok Numer PESEL

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok. Płeć 1)

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok. Płeć 1) ... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania rok miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok Płeć 1)

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ LUB POSIADAJĄCEJ POZWOLENIE NA BROŃ

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ LUB POSIADAJĄCEJ POZWOLENIE NA BROŃ Pieczęć zakładu opieki zdrowotnej albo pieczęć lekarza uprawnionego wykonującego indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską albo pieczęć grupowej praktyki lekarskiej,

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO .. Oznaczenie podmiotu przeprowadzającego badanie lekarskie KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Zgodnie art. 15f ust. 4 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2012 r. poz. 576, z późn. zm.) wyniki

Bardziej szczegółowo

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY

Bardziej szczegółowo

Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu

Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Data... Poniższe schorzenia zazwyczaj nie stanowią przeciwwskazania do zastosowania mikropolaryzacji. Proszę zatem o udzielenie

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO ... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania dzień Miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imiona i nazwisko Data urodzenia Płeć 1) dzień miesiąc

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO WZÓR... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Data badania dzień miesiąc rok Imię i nazwisko Data urodzenia Dzień Miesiąc Rok

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4. Data badania WZÓR. dzień miesiąc rok. kierowania pojazdami KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. uprawnienia do. kod pocztowy - Płeć 1) M/K

Załącznik nr 4. Data badania WZÓR. dzień miesiąc rok. kierowania pojazdami KARTA BADANIA LEKARSKIEGO. uprawnienia do. kod pocztowy - Płeć 1) M/K Dziennik Ustaw 7 Poz. 1938 Załącznik nr 4 WZÓR... (oznaczenie jednostki przeprowadzającej badanie) KARTA BADANIA LEKARSKIEGO Data badania dzień miesiąc rok 1. DANE IDENTYFIKACYJNE OSOBY BADANEJ Imię i

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA KAMAGRA 100 mg, tabletki powlekane Sildenafil w postaci cytrynianu Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. 1- Należy zachować tę ulotkę,

Bardziej szczegółowo

Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki

Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki 2. OPIS PROGRAMU Uzasadnienie celowości wdrożenia programu: Opis problemu Wrodzone wady rozwojowe twarzowej części

Bardziej szczegółowo

www.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

www.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO PSYCHOLOGIA GŁUCHYCH

Bardziej szczegółowo

powtarzane co rok w sezonie jesiennym. W przypadku przewlekłej niewydolności

powtarzane co rok w sezonie jesiennym. W przypadku przewlekłej niewydolności Postępowanie w dystrofiach mięśniowych u młodych dorosłych Anna Kostera-Pruszczyk Klinika Neurologii AM w Warszawie Wiele chorób prowadzących do niepełnosprawności rozpoczyna się w pierwszych latach Ŝycia.

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego

Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego prof. Marek Harat Klinika Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Polska Szkoła Neurochirurgii 2017 Częstość występowania urazów

Bardziej szczegółowo

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach... SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............

Bardziej szczegółowo

Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki

Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki Program ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki 2. OPIS PROGRAMU Uzasadnienie celowości wdrożenia programu: Opis problemu Wrodzone wady rozwojowe twarzowej części

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

Nazwa przedmiotu: Rok studiów: Forma zajęć: Liczba godzin: PROGRAM ZAJĘĆ 1. Problemy rozwoju, nauczania i wychowania dziecka niesłyszącego.

Nazwa przedmiotu: Rok studiów: Forma zajęć: Liczba godzin: PROGRAM ZAJĘĆ 1. Problemy rozwoju, nauczania i wychowania dziecka niesłyszącego. Nazwa przedmiotu: Pedagogika specjalna Rok studiów: II rok, pierwszego stopnia, pedagogika, WSE UAM Forma zajęć: konwersatoria Liczba godzin: 15 PROGRAM ZAJĘĆ 1. Problemy rozwoju, nauczania i wychowania

Bardziej szczegółowo

WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA

WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA lek. Małgorzata Ludzia Klinika Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego Warszawa, 23.06.2018 Plan

Bardziej szczegółowo

Przebieg jaskry często jest bezobjawowy lub skąpoobjawowy. Do objawów charakterystycznych zalicza się:

Przebieg jaskry często jest bezobjawowy lub skąpoobjawowy. Do objawów charakterystycznych zalicza się: Jaskra Jaskra należy do grupy chorób, których wspólną cechą jest postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego. Charakteryzują ją zmiany morfologiczne w tarczy nerwu wzrokowego, ubytki w polu widzenia oraz

Bardziej szczegółowo

Zespół rowka nerwu. i leczenie

Zespół rowka nerwu. i leczenie Zespół rowka nerwu łokciowego - diagnostyka i leczenie Zespół rowka nerwu łokciowego( zrnł) jest drugą pod względem częstości występowania opisywaną neuropatią uciskową kończyny górnej. Historia leczenia

Bardziej szczegółowo

Pacjent z odsiebnym niedowładem

Pacjent z odsiebnym niedowładem Pacjent z odsiebnym niedowładem Beata Szyluk Klinika Neurologii WUM III Warszawskie Dni Chorób Nerwowo-Mięśniowych, 25-26 maja 2018 Pacjent z odsiebnym niedowładem Wypadanie przedmiotów z rąk Trudności

Bardziej szczegółowo

Żabno, dnia r.

Żabno, dnia r. Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)

Bardziej szczegółowo

UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE. Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow

UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE. Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow Upośledzenie umysłowe Obniżenie sprawności umysłowej powstałe w okresie rozwojowym. Stan charakteryzujący się istotnie niższą od przeciętnej ogólną

Bardziej szczegółowo

www.pandm.org ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA (Spina Biffida)

www.pandm.org ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA (Spina Biffida) ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA (Spina Biffida) 1.To niedorozwój i zaburzenie łączenia punktów kostnienia trzonów i łuków kręgów prowadzące do powstania szczeliny. 2.Jest wynikiem braku czasowej koordynacji etapów

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Dziedziczenie jednogenowe. Rodowody

Dziedziczenie jednogenowe. Rodowody Dziedziczenie jednogenowe. Rodowody Dr n.biol. Anna Wawrocka Rodowód jest podstawą ustalenia trybu dziedziczenia. Umożliwia określenie ryzyka genetycznego powtórzenia się choroby. Symbole rodowodu Linie

Bardziej szczegółowo

Wady refrakcji u niemowląt, dzieci i młodzieży.

Wady refrakcji u niemowląt, dzieci i młodzieży. Anna Gotz-Więckowska Wady refrakcji u niemowląt, dzieci i młodzieży. Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna UM w Poznaniu Kierownik: Prof.UM dr hab. Jarosław Kocięcki Rozwój narządu wzroku Precyzyjny

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR

ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR WSTĘP Widzenie to proces zachodzący w mózgu dzięki pracy skomplikowanego układu wzrokowego. Tylko prawidłowy rozwój tego układu pozwala nam w pełni korzystać

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 63/2007/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 20 września 2007 r.

Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 63/2007/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 20 września 2007 r. OPIS PROGRAMU ORTODONTYCZNEJ OPIEKI NAD DZIEĆMI Z WRODZONYMI WADAMI CZĘŚCI TWARZOWEJ CZASZKI Warszawa, 2007 rok 1 1. Uzasadnienie celowości wdrożenia programu Opis problemu Częstość występowania rozszczepów

Bardziej szczegółowo

Anna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW

Anna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW Anna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW Co to jest FAS? FAS czyli Alkoholowy Zespół Płodowy (Fetal Alkohole Syndrome) to zespół zaburzeń występujących u dziecka, będący wynikiem

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 17 lutego 1993 r. w sprawie warunków zdrowotnych wymaganych od osób wykonujących pracę na

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 17 lutego 1993 r. w sprawie warunków zdrowotnych wymaganych od osób wykonujących pracę na ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 17 lutego 1993 r. w sprawie warunków zdrowotnych wymaganych od osób wykonujących pracę na morskich statkach handlowych, trybu uznawania osób za

Bardziej szczegółowo

Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi...

Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi... Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi... 27 marzec 2015 16:27 Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla... W okresie wakacji 2015 roku KRUS zorganizuje turnusy rehabilitacyjne

Bardziej szczegółowo

uszkodzenie tkanek spowodowane rozszerzeniem lub zwężeniem zamkniętych przestrzeni gazowych, wskutek zmian objętości gazu w nich zawartego.

uszkodzenie tkanek spowodowane rozszerzeniem lub zwężeniem zamkniętych przestrzeni gazowych, wskutek zmian objętości gazu w nich zawartego. Barotrauma uszkodzenie tkanek spowodowane rozszerzeniem lub zwężeniem zamkniętych przestrzeni gazowych, wskutek zmian objętości gazu w nich zawartego. Podział urazów ciœnieniowych płuc zatok obocznych

Bardziej szczegółowo

Przeciwwskazania zdrowotne ograniczające możliwości wyboru kierunku kształcenia

Przeciwwskazania zdrowotne ograniczające możliwości wyboru kierunku kształcenia Wybór zawodu a warunki zdrowotne Wkrótce podejmiecie decyzję edukacyjno-zawodową (dotyczącą wyboru szkół ponadgimnazjalnych i zawodu). Ważnym czynnikiem decydującym o tym czy zostaniecie przyjęci do danego

Bardziej szczegółowo

PORADNIK DLA PACJENTKI

PORADNIK DLA PACJENTKI PORADNIK DLA PACJENTKI Walproinian Antykoncepcja i ciąża: Co powinna Pani wiedzieć Niniejsza broszura jest skierowana do kobiet i dziewcząt, które przyjmują jakikolwiek lek zawierający walproinian, lub

Bardziej szczegółowo

Czerwcowe spotkania ze specjalistami. Profilaktyka jaskry. Marek Rzendkowski Pryzmat-Okulistyka, Gliwice

Czerwcowe spotkania ze specjalistami. Profilaktyka jaskry. Marek Rzendkowski Pryzmat-Okulistyka, Gliwice Czerwcowe spotkania ze specjalistami Profilaktyka jaskry Marek Rzendkowski Pryzmat-Okulistyka, Gliwice Gliwice, czerwiec 2018 Co robić żeby czegoś nie przeoczyć?... - Wada wzroku - okulary - Jaskra ważna

Bardziej szczegółowo

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie

Bardziej szczegółowo

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi

AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI

Bardziej szczegółowo

KRÓTKOWZROCZNOŚĆ NADWZROCZNOŚĆ ASTYGMATYZM PRESBYOPIA WADY WZROKU SIATKÓWKA SOCZEWKA ROGÓWKA TĘCZÓWKA CIAŁO SZKLISTE

KRÓTKOWZROCZNOŚĆ NADWZROCZNOŚĆ ASTYGMATYZM PRESBYOPIA WADY WZROKU SIATKÓWKA SOCZEWKA ROGÓWKA TĘCZÓWKA CIAŁO SZKLISTE WADY WZROKU KRÓTKOWZROCZNOŚĆ NADWZROCZNOŚĆ ASTYGMATYZM PRESBYOPIA SOCZEWKA SIATKÓWKA ROGÓWKA TĘCZÓWKA CIAŁO SZKLISTE KRÓTKOWZROCZNOŚĆ Krótkowzroczność jest zazwyczaj spowodowana zbyt długą gałką oczną.

Bardziej szczegółowo

GIMNAZJUM SPRAWDZIANY SUKCES W NAUCE

GIMNAZJUM SPRAWDZIANY SUKCES W NAUCE GIMNAZJUM SPRAWDZIANY BIOLOGIA klasa III SUKCES W NAUCE II GENETYKA CZŁOWIEKA Zadanie 1. Cechy organizmu są warunkowane przez allele dominujące i recesywne. Uzupełnij tabelę, wykorzystując poniższe określenia,

Bardziej szczegółowo

Genetycznie uwarunkowane zespoły słuchowo-wzrokowe - możliwości diagnostyki, leczenia oraz szanse edukacyjne

Genetycznie uwarunkowane zespoły słuchowo-wzrokowe - możliwości diagnostyki, leczenia oraz szanse edukacyjne ~ Audiofonologia Tom XX 2002 Hanna Siedlecka Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa nstytut Matki i Dziecka, Warszawa Genetycznie uwarunkowane zespoły słuchowo-wzrokowe - możliwości

Bardziej szczegółowo

Choroby uwarunkowane genetycznie i wady rozwojowe

Choroby uwarunkowane genetycznie i wady rozwojowe Choroby uwarunkowane genetycznie i wady rozwojowe dr n. med. Jolanta Meller Ogólne zasady dziedziczenia Dziedziczność przekazywanie cech z pokolenia na pokolenie Genotyp zasób informacji genetycznej zawarty

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 112/2013 z dnia 26 sierpnia 2013 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie zasadności wydawania zgód na refundację produktu

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

prof.zw.drhab. n. med. A N D R Z E J K W O L E K PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN

prof.zw.drhab. n. med. A N D R Z E J K W O L E K PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN PA TR ONA T MER YTOR YCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN W NEUROLOGII NEUROCHIRURGII I * a :AfM 5f^itAweplsł ' 7 4 - «-w* T r% «I ; ' -' * * «.. i i i KWOLEK -2v

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ MARKETINGOWY. Plan na Zdrowie PZU PLAN NA ZDROWIE ZAKRES UBEZPIECZENIA PODSTAWOWEGO

MATERIAŁ MARKETINGOWY. Plan na Zdrowie PZU PLAN NA ZDROWIE ZAKRES UBEZPIECZENIA PODSTAWOWEGO MATERIAŁ MARKETINGOWY Plan na Zdrowie PZU PLAN NA ZDROWIE ZAKRES UBEZPIECZENIA PODSTAWOWEGO Dzięki ubezpieczeniu podstawowemu Plan na Zdrowie w razie następstw nieszczęśliwego wypadku (np. złamania, porażenia

Bardziej szczegółowo

Zespół Downa. to zaburzenie rozwojowe powstające na skutek obecności dodatkowego, nadprogramowego 21 chromosomu. (trisomia 21 pary chromosomów)

Zespół Downa. to zaburzenie rozwojowe powstające na skutek obecności dodatkowego, nadprogramowego 21 chromosomu. (trisomia 21 pary chromosomów) ZESPÓŁ DOWNA Zespół Downa to zaburzenie rozwojowe powstające na skutek obecności dodatkowego, nadprogramowego 21 chromosomu. (trisomia 21 pary chromosomów) Zespół Downa to zaburzenie rozwojowe powstające

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny

PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA kierowanie wzrostem i rozwojem narządu żucia w każdym okresie rozwojowym dziecka poprzez:

Bardziej szczegółowo

3. BADANIE OGÓLNE STANU ZDROWIA

3. BADANIE OGÓLNE STANU ZDROWIA ... Pieczęć zakładu opieki zdrowotnej albo lekarza uprawnionego wykonującego indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską albo pieczęć grupowej praktyki lekarskiej

Bardziej szczegółowo

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJACEJ SIĘ O UPRAWNIENIA DO KIEROWANIA POJAZDAMI I KIEROWCÓW

KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJACEJ SIĘ O UPRAWNIENIA DO KIEROWANIA POJAZDAMI I KIEROWCÓW Pieczęć zakładu opieki zdrowotnej, albo pieczęć lekarza uprawnionego wykonującego indywidualną praktykę lekarską KARTA BADANIA LEKARSKIEGO OSOBY UBIEGAJACEJ SIĘ O UPRAWNIENIA DO KIEROWANIA POJAZDAMI I

Bardziej szczegółowo

Projekt z dnia 21 lutego 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia...2011 r.

Projekt z dnia 21 lutego 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia...2011 r. Projekt z dnia 21 lutego 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia...2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Bardziej szczegółowo

wm OKREŚLANIE DŁUGOŚCI, SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE ZWROTY LICZEBNIKI CZAS 22 OBJĘTOŚCI, WAGI 30

wm OKREŚLANIE DŁUGOŚCI, SPIS TREŚCI 1. PODSTAWOWE ZWROTY LICZEBNIKI CZAS 22 OBJĘTOŚCI, WAGI 30 1. PODSTAWOWE ZWROTY 11 1.1. Formularze - słowniczek 11 1.2. Powitanie 11 1.3. Pożegnanie 12 1.4. Najpotrzebniejsze zwroty 12 1.5. Podstawowe pytania 13 1.6. Próby porozumiewania się 14 1.7. Zwroty grzecznościowe

Bardziej szczegółowo

NAJWIĘKSI PRZESTĘPCY DZIAŁAJĄ W UKRYCIU O KTÓREJ TRZEBA MÓWI Ć GŁOŚNO

NAJWIĘKSI PRZESTĘPCY DZIAŁAJĄ W UKRYCIU O KTÓREJ TRZEBA MÓWI Ć GŁOŚNO C I C H E Z A K A M A R K I L O N D Y N U NAJWIĘKSI PRZESTĘPCY DZIAŁAJĄ W UKRYCIU CZYLI NF 2 CICHA CHOROBA O KTÓREJ TRZEBA MÓWI Ć GŁOŚNO Agnieszka Wojtkiewicz Arkadiusz Wojtkiewicz Warszawa 2017 Dlaczego

Bardziej szczegółowo

WYWIAD LEKARSKI Z PACJENTEM. Wywiad służy ustaleniu etiologii dysfunkcji oraz jej wpływu na Pacjenta i jego. relacje z otoczeniem.

WYWIAD LEKARSKI Z PACJENTEM. Wywiad służy ustaleniu etiologii dysfunkcji oraz jej wpływu na Pacjenta i jego. relacje z otoczeniem. WYWIAD LEKARSKI Z PACJENTEM Wywiad służy ustaleniu etiologii dysfunkcji oraz jej wpływu na Pacjenta i jego relacje z otoczeniem. 1. DANE DEMOGRAFICZNE PACJENTA Imię i nazwisko:... Data miejsce urodzenia:...

Bardziej szczegółowo

OFERTA UBEZPIECZENIA. Zamówienie ubezpieczeń: 1. Ubezpieczenie NNW dzieci przedszkolnych

OFERTA UBEZPIECZENIA. Zamówienie ubezpieczeń: 1. Ubezpieczenie NNW dzieci przedszkolnych OFERTA UBEZPIECZENIA Zamówienie ubezpieczeń: 1. Ubezpieczenie NNW dzieci przedszkolnych Zakres i warunki ubezpieczenia Suma Ubezpieczenia Wariant Śmierć ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku

Bardziej szczegółowo

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zespoły neurodegeneracyjne Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Neurodegeneracja Choroby przewlekłe, postępujące, prowadzące

Bardziej szczegółowo

UBEZPIECZENIE DZIECI 2016/2017

UBEZPIECZENIE DZIECI 2016/2017 SUMA UBEZPIECZENIA 13 000 ZŁ W następstwie: - nieszczęśliwego wypadku Śmierć ubezpieczonego - zawału serca - krwotoku śródczaszkowego 100% sumy ubezpieczenia - ataku epilepsji - sepsy Śmierć ubezpieczonego

Bardziej szczegółowo

NR POLISY ISB

NR POLISY ISB WARUNKI UBEZPIECZENIA UCZNIÓW W PZU W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 NR POLISY ISB 13571043 WARIANT II Świadczenia podstawowe w ramach składki podstawowej Śmierć ubezpieczonego w następstwie: nieszczęśliwego

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych. Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych. Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: NEUROLOGOPEDIA Z ELEMENTAMI AUDIOLOGII I FONIATRII Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika

Bardziej szczegółowo

28 Choroby infekcyjne

28 Choroby infekcyjne 28 Choroby infekcyjne Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV)/zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) Retinopatia związana z ludzkim wirusem upośledzenia odporności Retinopatia HIV to rodzaj

Bardziej szczegółowo

Dźwięk i słuch. Percepcja dźwięku oraz funkcjonowanie narządu słuchu

Dźwięk i słuch. Percepcja dźwięku oraz funkcjonowanie narządu słuchu Dźwięk i słuch 1 Percepcja dźwięku oraz funkcjonowanie narządu słuchu Broszura ta jest pierwszą z serii broszur firmy WIDEX poświęconych słuchowi oraz tematom z nim związanym. Od fal dźwiękowych do słyszenia

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 2 LICZBA LUDNOŚCI W 2010 ROKU 2010 województwo łódzkie miasto Łódź liczba ludności ogółem 2552000 737098 0 19 r.ż. 504576 (19,7) 117839 (15,9)

Bardziej szczegółowo

STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI. Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii

STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI. Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii W trosce o młode pokolenie. Jak wychować zdrowe dziecko? Konferencja prasowa 09.09.2015 Sytuacja demograficzna

Bardziej szczegółowo

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych 1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5

Bardziej szczegółowo

BADANIA GENETYCZNE W HODOWLI KOTÓW: CHOROBA SPICHRZENIOWA GLIKOGENU TYPU IV (GLYCOGEN STORAGE DISEASE TYPE IV - GSD IV)

BADANIA GENETYCZNE W HODOWLI KOTÓW: CHOROBA SPICHRZENIOWA GLIKOGENU TYPU IV (GLYCOGEN STORAGE DISEASE TYPE IV - GSD IV) BADANIA GENETYCZNE W HODOWLI KOTÓW: OBOWIĄZKOWE CHOROBA SPICHRZENIOWA GLIKOGENU TYPU IV (NFO) GANGLIOZYDOZA (KOR, BUR) ZALECANE RDZENIOWY ZANIK MIĘŚNI (MCO) NIEDOBÓR KINAZY PIROGRONIANOWEJ (ABY, SOM) POSTĘPUJĄCY

Bardziej szczegółowo

Struktury oka, które odgrywają rolę w mechanizmie powstawania jaskry:

Struktury oka, które odgrywają rolę w mechanizmie powstawania jaskry: Jaskra podstawowe informacje Oko budowa Twardówka Siatkówka Nerw wzrokowy Ciecz wodnista Rogówka Tęczówka Mięśnie oka Źrenica Soczewka Ciało rzęskowe Ciało szkliste Struktury oka, które odgrywają rolę

Bardziej szczegółowo

Mózgowe Porażenie Dziecięce ce mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org Definicja MPD Mózgowe porażenie dziecięce opisywane jest jako grupa zaburzeń rozwoju ruchu oraz postawy ciała wynikających

Bardziej szczegółowo

CO OFERUJE OPCJA OCHRONA? RODZAJE I WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ 8 Opcja Ochrona obejmuje następujące świadczenia:

CO OFERUJE OPCJA OCHRONA? RODZAJE I WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ 8 Opcja Ochrona obejmuje następujące świadczenia: CO OFERUJE OPCJA OCHRONA? RODZAJE I WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ 8 Opcja Ochrona obejmuje następujące świadczenia: 1) w przypadku śmierci Ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku świadczenie w wysokości 100%

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA PSYCHOFIZYCZNE I POSTAWY WŁAŚCIWE DLA ZAWODU. Cechy psychofizyczne:

WYMAGANIA PSYCHOFIZYCZNE I POSTAWY WŁAŚCIWE DLA ZAWODU. Cechy psychofizyczne: WYMAGANIA PSYCHOFIZYCZNE I POSTAWY WŁAŚCIWE DLA ZAWODU Cechy psychofizyczne: - zainteresowania humanistyczne (społeczne, pedagogiczne), - umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi, - spostrzegawczość,

Bardziej szczegółowo

Działania służby medycyny pracy w aspekcie profilaktyki narażenia na hałas w miejscu pracy

Działania służby medycyny pracy w aspekcie profilaktyki narażenia na hałas w miejscu pracy Działania służby medycyny pracy w aspekcie profilaktyki narażenia na hałas w miejscu pracy Katarzyna Skręt Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Rzeszowie Hałas Dźwięk wrażenie słuchowe, spowodowane falą

Bardziej szczegółowo

II. Badania lekarskie

II. Badania lekarskie Załącznik do zarządzenia nr 7 Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 8 marca 2017 r. K A S A R O L N I C Z E G O U B E Z P I E C Z E N I A S P O Ł E C Z N E G O Oddział Regionalny / Placówka

Bardziej szczegółowo

Asymetria funkcjonalna mózgu w badaniach inteligencji i procesów poznawczych dzieci i młodzieży z niedosłuchem.

Asymetria funkcjonalna mózgu w badaniach inteligencji i procesów poznawczych dzieci i młodzieży z niedosłuchem. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU Grażyna Gwizda Asymetria funkcjonalna mózgu w badaniach inteligencji i procesów poznawczych dzieci i młodzieży z niedosłuchem. Streszczenie rozprawy

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 215/2012 z dnia 19 listopada 2012 r. o projekcie programu zdrowotnego województwa łódzkiego Program badań przesiewowych

Bardziej szczegółowo

CHOROBOWOŚĆ HOSPITALIZOWANA

CHOROBOWOŚĆ HOSPITALIZOWANA CHOROBOWOŚĆ HOSPITALIZOWANA UWAGI WSTĘPNE Ogólnopolskie badanie chorobowości hospitalizowanej prowadzone jest na podstawie Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej rozdział Zdrowie i ochrona

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie choroby Hurler

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie choroby Hurler Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY HURLER ICD-10 E-76.0 - Mukopolisacharydoza typu I (MPS I) Dziedzina medycyny: pediatria załącznik nr 23 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE. Share. Care. Cure. Zdrowie

EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE. Share. Care. Cure. Zdrowie EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE Share. Care. Cure. Zdrowie CZYM SĄ EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE? Europejskie sieci referencyjne (ERN - European

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE. Share. Care. Cure. Zdrowie

EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE. Share. Care. Cure. Zdrowie EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE POMOC PACJENTOM CIERPIĄCYM NA CHOROBY RZADKIE LUB ZŁOŻONE Share. Care. Cure. Zdrowie CZYM SĄ EUROPEJSKIE SIECI REFERENCYJNE? Europejskie sieci referencyjne (ERN - European

Bardziej szczegółowo

Implanty słuchowe jako nowoczesna metoda leczenia niedosłuchu

Implanty słuchowe jako nowoczesna metoda leczenia niedosłuchu Implanty słuchowe jako nowoczesna metoda leczenia niedosłuchu Andrzej Molisz, Janusz Siebert Katedra Medycyny Rodzinnej Gdański Uniwersytet Medyczny VI Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej

Bardziej szczegółowo

Implanty pniowe u pacjentów z NF-2 w praktyce klinicznej

Implanty pniowe u pacjentów z NF-2 w praktyce klinicznej Implanty pniowe u pacjentów z NF-2 w praktyce klinicznej Lidia Mikołajewska, Kazimierz Niemczyk, Andrzej Marchel, Agnieszka Pastuszka Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Neurochirurgii

Bardziej szczegółowo

Czy można zmniejszyć ryzyko występowania defektów genetycznych w populacji polskich koni arabskich?

Czy można zmniejszyć ryzyko występowania defektów genetycznych w populacji polskich koni arabskich? Czy można zmniejszyć ryzyko występowania defektów genetycznych w populacji polskich koni arabskich? Monika Bugno-Poniewierska, Monika Stefaniuk-Szmukier, Agata Piestrzyńska-Kajtoch, Agnieszka Fornal, Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań

Bardziej szczegółowo

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań

Bardziej szczegółowo

Układ nerwy- ćwiczenia 1/5

Układ nerwy- ćwiczenia 1/5 Układ nerwy- ćwiczenia 1/5 Badanie neurologiczne - ĆWICZENIA Wybrane elementy badania układu nerwowego (badanie nerwów czaszkowych, badanie wybranych odruchów mono- i polisynaptycznych, badanie czucia

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną

Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Mikołaj Majkowicz Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Chorób Psychicznych AMG Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną Główną cechą zaburzeń pod postacią

Bardziej szczegółowo

KURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU

KURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU KURS ROZWIJAJĄCY DLA TERAPEUTÓW Z I STOPNIEM KOMPETENCJI PROGRAM KURSU WERSJA 2014 Moduł I TMH w ortopedii Dysfunkcje i deformacje stóp dzieci i dorośli pierwotne wtórne zasady korekcji czynnej korekcja

Bardziej szczegółowo