PRZEDSZKOLE NR 62 BAŚNIOWE

Transkrypt

1 PRZEDSZKOLE NR 62 BAŚNIOWE Opracowały nauczycielki: mgr Grażyna Jarocka mgr Renata Szurgot Szczecin 2011/2012

2 WSTĘP Dla małego dziecka fakt rozpoczęcia edukacji przedszkolnej jest momentem przełomowym, budzącym w nim wiele emocji. Dziecko czuje się wyrwane ze znanego, rodzinnego środowiska, które gwarantuje mu poczucie bezpieczeństwa. W nowym miejscu, w którym spędzać ma codziennie wiele godzin, na początku obce jest wszystko: otoczenie, rytm dnia, posiłki, nauczyciel (zamiast mamy), gromada dzieci. Delikatny jeszcze układ nerwowy i niestabilne poczucie bezpieczeństwa utrudnia zaakceptowanie tak wielu istotnych zmian. W tym momencie rozpoczyna się trudny okres dla dzieci i ich rodziców. Część dzieci przystosowuje się stosunkowo szybko, lecz niektóre płaczą (szczególnie przy rozstaniu), tracą apetyt, mogą zdarzyć się kłopoty z usypianiem czy moczeniem się. To my nauczyciele i personel przedszkola musimy pomóc zagubionym dzieciom i rodzicom przejść ten trudny dla wszystkich okres. Musimy wykorzystać swoją inteligencję, wiedzę i możliwości, by zniwelować stres związany z nową dla nich sytuacją, by ukształtować pozytywny stosunek emocjonalny do przedszkola, nauczycieli, nowych kolegów oraz całego personelu. Chcąc przygotować dzieci oraz ich rodziców do nowej dla nich sytuacji, aby stworzyć optymalne warunki do bezstresowego przekroczenia progu przedszkolnego, powstał program adaptacyjny. Program ten skierowany jest do dzieci i ich rodziców, aby przybliżyć im pracę przedszkola, udzielić wsparcia, umożliwić poznanie wszystkich aspektów życia przedszkolnego, a tym samym zmniejszyć ich obawy czy lęki, by pozyskać zaufanie rodziców do miejsca i ludzi, którym powierzą swoje dziecko. 2

3 I. TRUDNOŚCI ADAPTACYJNE DZIECKA DO WARUNKÓW PRZEDSZKOLA Adaptacja polega na przystosowaniu się jednostki lub grupy do funkcjonowania w zmienionym środowisku społecznym. Adaptacja wg W. Okonia, czyli przystosowanie, określa się jako proces lub wynik procesu uzyskania równowagi między potrzebami jednostki a warunkami otoczenia społecznego (Słownik pedagogiczny, str. 16). Dla małego dziecka takim nowym środowiskiem jest przedszkole, gdzie zdobywa ono pierwsze (poza rodziną) doświadczenia społeczne. To nowe środowisko edukacyjne tworzy korzystne warunki do wszechstronnego rozwoju dziecka, wspomaga kształtowanie jego indywidualności i osobowości. Dlatego tak ważna jest współpraca z rodziną dziecka, wspólne zaangażowanie obu stron w łagodzenie trudności wejścia małego dziecka w przedszkolne środowisko. Kiedy dziecko przekracza po raz pierwszy próg przedszkola i rozpoczyna życie w dwóch środowiskach: rodzinnym i instytucjonalnym, to jest to jedna z najważniejszych chwil w jego dotychczasowym życiu. Musi dostosować się do nowych, obowiązujących zasad, zaakceptować nowe otoczenie, zaufać dorosłym opiekującym się nim. Nauczyć się funkcjonować w otoczeniu rówieśników, gdzie jest jednym z grupy, a uwagą i opieką nauczycielki musi dzielić się z innymi dziećmi. Dodatkowo nowe, nieznane miejsce może budzić obawy duża sala zabaw, inna, niż w domu, łazienka, leżaki zamiast własnego łóżeczka, szatnia dla całej grupy. Dlatego tak ważne jest, by dziecko nim rozpocznie edukację przedszkolną poznało i zaakceptowało nowe otoczenie, by w pierwszych dniach wchodziło do znanych już pomieszczeń, gdzie czekają atrakcyjne zabawki, by witały je osoby, które wcześniej dziecko poznało i zaakceptowało. W tym momencie najważniejsza jest rola rodziców: pozytywne nastawienie dziecka do zmian, umożliwienie przyszłemu przedszkolakowi udziału w zajęciach adaptacyjnych, wspólnych zabawach, festynie rodzinnym. 3

4 Kolejnym ważnym aspektem lepszej adaptacji dziecka jest usamodzielnianie przyszłego przedszkolaka. Ważne jest, by dziecko opanowało chociaż w pewnym stopniu następujące czynności samoobsługowe: - jedzenie łyżką, - picie z kubka, - załatwianie potrzeb fizjologicznych, - zdejmowanie podstawowych części garderoby; wkładanie kapci, - rozpoznawanie swoich rzeczy wśród innych, - wycieranie nosa, - znajomość swojego imienia i nazwiska. Umiejętność radzenia sobie w codziennej samoobsłudze w dużym stopniu wpływa na lepsze samopoczucie dziecka, powoduje, iż nie czuje się ono w nowym miejscu tak bezradne, zagubione i uzależnione od dorosłych. Część dzieci szybko i bezboleśnie przystosowuje się do nowych warunków, u innych okres adaptacji trwa dłużej. Proces ten uzależniony jest od wielu czynników, jak również od cech osobowościowych (nieśmiałość, lękliwość) czy aktualnej fazy rozwojowej dziecka. Niezwykle istotnym elementem niezbędnym w niwelowaniu trudności adaptacyjnych dziecka jest pozytywne nastawienie rodziców, ich zaufanie do personelu przedszkola oraz ścisła współpraca z nauczycielką. Postrzeganie przez rodziców przedszkola jako miejsca atrakcyjnego, bezpiecznego, budzącego zaufanie przekłada się na pozytywne emocje dziecka, a tym samym ułatwia jego adaptację do nowego środowiska. 4

5 II. CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU Cel główny programu Tworzenie warunków ułatwiających dzieciom adaptację w przedszkolu. Cele ogólne programu Skrócenie okresu adaptacji u dzieci. Ułatwianie dzieciom przekraczania progu dom przedszkole. Cele szczegółowe Rozładowanie emocji dzieci wywołanych rozstaniem z rodzicami. Zaspokajanie poczucia bezpieczeństwa u dzieci poprzez nawiązywanie kontaktu: nauczyciel dziecko. Poznanie otoczenia przedszkolnego przez dzieci oraz rodziców. Umożliwienie dzieciom uczestniczenia w formach integrujących z rówieśnikami oraz nauczycielem. Obniżenie lęku rodziców związanego z oddaniem dzieci pod opiekę przedszkola. Nawiązanie relacji z rodzicami. Pomoc rodzicom w przygotowaniu dzieci do nowego etapu w ich życiu. Motywowanie pracowników placówki do podjęcia współpracy z rodzicami sprzyjającej szybszej adaptacji dzieci. Zapoznanie rodziców z pracownikami przedszkola oraz organizacją pracy placówki. Termin realizacji programu Od miesiąca kwietnia do września. 5

6 Korzyści dla dzieci, rodziców i nauczycieli wynikające z realizacji programu Zapoznanie dzieci i rodziców z nowym otoczeniem. Zapoznanie się dzieci, rodziców, pracowników przedszkola; nawiązanie kontaktu. Zapoznanie rodziców z bazą placówki, organizacją pracy, ofertą edukacyjną. Uczestniczenie rodziców w spotkaniach; uzyskiwanie informacji na temat sposobów przygotowania dzieci do nowego etapu. Udział dzieci w formach integrujących z rówieśnikami. Pozyskanie przez nauczycieli informacji o dzieciach (ankiety dla rodziców). Rozpoznanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec przedszkola. III. FORMY DZIAŁAŃ ADAPTACYJNYCH Przygotowanie dzieci do rozstania z rodzicami to zadanie bardzo ważne i zarazem trudne. Wymaga od nauczycieli wielu przemyślanych działań oraz dużego zaangażowania ze strony rodziców. Aby ułatwić dziecku przystosowanie się do nowej sytuacji, placówka nasza oferuje szeroki wachlarz form działań adaptacyjnych. Rodzice i dzieci zapraszani są do udziału w proponowanych spotkaniach, których nadrzędnym celem jest wzajemne poznanie dzieci, rodziców, pracowników placówki, a tym samym budowanie wzajemnego zaufania będącego warunkiem udanej przyszłej współpracy. Zróżnicowanie proponowanych form umożliwia zarówno zapoznanie się rodziców z organizacją pracy placówki, jak i włączenie się we wspólną zabawę w radosnej, pogodnej atmosferze. 6

7 HARMONOGRAM FORM ADAPTACYJNYCH I. Wręczenie rodzicom folderu przedszkola miesiąc marzec - kwiecień Podczas pobierania oraz składania wniosku o przyjęcie dziecka do przedszkola rodzice otrzymują folder oraz uzyskują pierwsze informacje o placówce. Personel udziela odpowiedzi na pytania rodziców. Informuje także o planowanym terminarzu spotkań oraz formach adaptacyjnych. II. Pierwsze spotkanie z przedszkolem miesiąc czerwiec Pierwsze spotkanie z rodzicami dzieci nowoprzyjętych do przedszkola ma charakter edukacyjno informacyjny: Zapoznanie rodziców przez dyrektora z organizacją pracy przedszkola i nauczycielkami rozpoczynającymi od września pracę w grupie dzieci nowoprzyjętych. Uczestniczenie rodziców w prelekcji na temat Trudności adaptacyjne dziecka do warunków przedszkola. Omówienie sposobów przygotowania dzieci i rodziców do przedszkola wręczenie informatora Dobre rady dla rodziców (1. Mamo, Tato sprawdź, czy twoje dziecko jest gotowe do przedszkola, 2. Mamo, tato, jak możesz pomóc swojemu dziecku ). Wypełnienie przez rodziców ankiety: Informacje o dziecku w celu poznania potrzeb i upodobań przyszłych przedszkolaków. Poinformowanie rodziców o terminach kolejnych spotkań adaptacyjnych. Umożliwienie rodzicom indywidualnych konsultacji z dyrektorem i nauczycielkami. 7

8 III. Udział dzieci wraz z rodzicami w Festynie Rodzinnym w ogrodzie przedszkolnym miesiąc czerwiec Przed planowanym corocznym Festynem rodzinnym nauczycielki wysyłają imienne zaproszenia do dzieci: List do dziecka z informacją o festynie i przewidzianych atrakcjach: występy artystyczne dzieci, konkurencje rodzinne, różnorodne konkursy, kiermasze, wspólna biesiada, zabawy i tańce przy muzyce. W festynie biorą udział wszystkie dzieci z placówki, ich rodzeństwo, rodzice, zaproszeni goście oraz pracownicy przedszkola. Cele festynu: integracja dzieci, rodziców oraz pracowników przedszkola podczas wspólnych zabaw, aktywne, miłe spędzanie czasu z rodziną, zapoznanie rodziców z pracownikami przedszkola oraz organizacją pracy placówki. IV. Udział dzieci w cyklu spotkań Zabawy integracyjne - pod koniec miesiąca sierpnia Rodzice i dzieci zostają zaproszeni do udziału w zorganizowanych w popołudniowej części dnia spotkaniach adaptacyjnych, mających na celu włączenie rodziców do wspólnych zabaw z dziećmi. Podczas zabawy uczestnicy zapoznają się ze sobą, z salą przedszkolną, jej wyposażeniem. Przyszłe przedszkolaki oswajają się z nową przestrzenią, a atrakcyjność proponowanych zabaw zachęca do ponownego odwiedzania przedszkola. 8

9 V. Spotkanie organizacyjne miesiąc wrzesień Podczas spotkania omówiona zostanie organizacja pracy w aktualnym roku szkolnym: Zapoznanie rodziców z Podstawą programową oraz programami nauczania, w oparciu o które będzie przebiegała praca dydaktyczno wychowawcza w grupie. Zapoznanie z ramowym planem dnia w grupie Krasnali. Ustalenie sposobów postępowania z dzieckiem informacja dla rodziców Praktyczne rady na pierwsze dni Mamo, tato jak możesz pomóc dziecku. Wymiana spostrzeżeń i uwag między rodzicami a przedszkolem o okresie adaptacji. VI. Spotkanie integracyjne z grupą Misiów Bal piżamowca miesiąc październik Zorganizowane spotkanie integracyjne Krasnali z grupą Misiów pod hasłem Bal piżamowca ma na celu zachęcenie dzieci do leżakowania oraz niwelowanie lęku przed nową sytuacją. Udział dzieci we wspólnej zabawie, tańcach, konkursach umożliwia zapoznanie z rówieśnikami z drugiej grupy, nawiązywanie kontaktu, oswajanie się z inną formą współdziałania. VII. Udział rodziców w uroczystości Pasowanie na przedszkolaka miesiąc październik Przebieg uroczystości: Powitanie rodziców. Zaprezentowanie programu artystycznego przez dzieci. 9

10 Wspólne recytowanie treści przyrzeczenia. Pasowanie modelem dużego ołówka każdego dziecka na przedszkolaka przez panią dyrektor. Wręczenie dyplomów, upominków, słodyczy. Pasowanie rodziców oraz wręczenie im dyplomów (pasowanie na rodzica przedszkolaka). Wspólny poczęstunek, wykonywanie zdjęć. IV. EWALUACJA PROGRAMU ADAPTACYJNEGO Celowość i efektywność proponowanych przez program działań należy monitorować przez cały okres procesu adaptacyjnego. Ewaluacji programu dokonuje się w formie analizy ankiety adaptacyjnej dla rodziców, która pozwoli na uzyskanie opinii o wszystkich poczynionych oddziaływaniach adaptacyjnych przedszkola w jakim stopniu wpłynęły na dziecko oraz pomogły rodzicom w przygotowaniu dziecka do przedszkola. Placówka uzyskuje również informacje na temat oczekiwań i propozycji rodziców co do innych rozwiązań i działań sprzyjających lepszej adaptacji dzieci do warunków przedszkola. Analiza realizacji programu umożliwia wyznaczenie dalszych kierunków pracy. 10