Patologie zachowań związanych z pieniędzmi. Psychologia finansowa sb r. Agnieszka Rybka Iwona Pucyk Dorota Sipak

Transkrypt

1 Patologie zachowań związanych z pieniędzmi Psychologia finansowa sb r. Agnieszka Rybka Iwona Pucyk Dorota Sipak

2 Patologiczne zachowania Zakupoholizm Hazard Chroniczne oszczędzanie Rozwarstwienie społeczeństwa Korupcja SPIS PORUSZANYCH ZAGADNIEŃ Szara strefa Szaleńczy pęd za pieniędzmi Życie na kredyt Rozpad związków Konflikty na tle pieniędzy Terapia finansowa Poradnictwo finansowe

3 ZAKUPOHOLIZM Uzależnienie, przymus dokonywania zakupów Głównie przypadłość kobiet (80-90% uzależnionych) Obejmuje ok % ogólnej populacji Występuje zwykle między 18, a 35 rokiem życia

4 PRZYCZYNY ZAKUPOHOLIZMU Materializm Obniżona samoocena Depresja Przeżywanie niepokoju Stres

5 OBJAWY ZAKUPOHOLIZMU Obsesyjne myślenie o zakupach Przesiadywanie w centrach handlowych Wydawanie całego dochodu na zakupy Odczuwanie silnych emocji podczas zakupów Pożyczki na zakupy Nabywanie niepotrzebnych przedmiotów Ukrywanie większości zakupów Kłamanie bliskim na temat zakupów

6 TYPY ZAKUPOHOLIKÓW Kolekcjoner Innowator Łowca okazji Window shopper

7 CO SPRZYJA ZAKUPOHOLIZMOWI Ogromny wybór towarów Nieograniczona dostępność (Internet) Płatność kartą lub za pomocą przelewu Promocje, obniżki cenowe, wyprzedaże

8 LECZENIE ZAKUPOHOLIZMU Ograniczenie wyjść do sklepów Nowe hobby Lista zakupów Określona ilość pieniędzy Pomoc specjalisty (terapia)

9 CIEKAWSOTKA ŁOWCY PROMOCJI

10 HAZARD Patologiczne, destrukcyjne zaburzenie USA 82% dorosłych Polska ok. 3% populacji E-hazard

11 PRZYCZYNY HAZARDU Głębokie zaburzenie samooceny (zaburzenia "narcystyczne") Zaburzenia relacji z innymi Nieregularne stany pobudzenia.

12 LECZENIE HAZARDU Psychoterapia Grupy Anonimowych Hazardzistów Terapia w klinikach uzależnień

13 CHRONICZNE OSZCZĘDZANIE Uzależnienie od oszczędzania Przymus przeliczania Ukrywanie oszczędności Podejrzewanie wszystkich o kradzież

14 LECZENIE CHRONICZNEGO OSZCZĘDZANIA Określenie na co oszczędzamy Koszt alternatywny Terapia

15 ROZWARSTWIENIE SPOŁECZEŃSTWA W ostatnich latach nasilił się problem podziału społeczeństwa na multimiliarderów i ludzi żyjących w warunkach skrajnego ubóstwa

16 W rękach niespełna 1% najbardziej majętnych mieszkańców globu, dysponujących majątkiem powyżej miliona dolarów, znajduje się aż 39% światowego bogactwa (87,5 biliona dolarów).

17 KORUPCJA Nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści. Korupcja może w praktyce powstawać niezależnie od formy rządów.

18 SZARA STREFA Dochody osiągane z produkcji niezakazanej przez prawo, są ukrywane w całości lub w części przed organami administracji państwowej, podatkowej, celnej itp. Jest nielegalnym obrotem legalnymi towarami i usługami.

19 SZALEŃCZY PĘD ZA PIENIĘDZMI Brak innych motywatorów do pracy Brak czasu dla rodziny Rezygnacja z posiadania potomstwa Ograniczenie kontaktów towarzyskich Stres Zaburzenia i brak snu Choroby zawodowe, otyłość

20 ŻYCIE NA KREDYT Kredyt hipoteczny do 45 lat Gotówka w 15 minut Karta kredytowa limit do 100tys. Dogodne raty

21 ROZPAD ZWIĄZKÓW Pieniądze to najczęstszy powód do kłótni małżeńskiej. Jest jedną z 10 najczęstszych przyczyn rozwodów. Najlepszym rozwiązaniem problemów związanych z pieniędzmi jest rozmawianie o nich.

22 KONFLIKTY NA TLE PIENIĘDZY Konflikt par Konflikt wewnętrzny Konflikt publiczny i organizacyjny

23 KONFLIKT PAR PRZYCZYNY Odrębność kultur obu płci Odmienny stosunek do pieniędzy Różne usposobienie Usamodzielnienie finansowe kobiet

24 ZESTAWIENIE TYPOWYCH PAR DOSWIADCZAJĄCYCH KONFLIKTÓW NA TLE PIENIĘDZY Ciułacz (Hoarder) Hedonista (Spender) Planista (Planner) Marzyciel (Dreamer) Martwiący się (Money worrier) Ignorant (Money avoider) Asceta (Money monk) Menedżer (Money amasser) Wspólnotowiec (Money merger) Separatysta (Money separatist) Ryzykant ( Risk taker) Unikający ryzyka (Risk avioder) (Olivia Mellan)

25 CIEKAWOSTKA Olivia Mellan uważa, że tworzenie par przez osoby posiadające identyczny stosunek do pieniędzy też nie jest dobrym rozwiązaniem.

26 KONFLIKT WEWNĘTRZNY Źródło konfliktu w dzieciństwie Powielanie postaw rodziców Postawa przeciwna do postaw rodziców Źródło konfliktu w aktualnych doświadczeniach Zachowanie, do których jednostka nie jest przekonana

27 KONFLIKTY PUBLICZNE I ORGANIZACYJNE Dylematy zasobowe Pozadomowe sfery życia

28 TERAPIA FINANSOWA Pomaga w rozwiązywaniu konfliktów doświadczonych na tle pieniędzy. Mają charakter: Interpersonalny Indywidualny

29 ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN I ETAP Wymienienie obszarów związanych z pieniędzmi (tych z których czuje się dumny i tych które sprawiają dyskomfort); Określenie którą listę było łatwiej stworzyć i dlaczego;

30 ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN CD. II ETAP Ankieta Money Personality Quiz III ETAP Wybranie zachowania nietypowego dla pacjenta wobec pieniądza; IV ETAP Rozmowa o podłożu psychicznym problemu

31 ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN CD. V ETAP Obalenie mitów związanych z pieniędzmi VI ETAP Właściwa terapia

32 PRZYKŁADOWE ZADANIA TERAPII FINANSOWEJ DLA: Ciułacza Hedonisty Asceta Ignoranta Menadżera

33 PORADNICTWO FINASOWE Doradca finansowy jest osobą, która w obszarze usług finansowych zawodowo zajmuje się udzielaniem pomocy ludziom w osiągnięciu ich celów finansowych, opartych na ich indywidualnej sytuacji, zasobach i zdolnościach i zawsze na pierwszym miejscu stawia korzyści swojego klienta. (Stone 2000, s. 1)

34 PAKIET MOŻLIWYCH PORAD Planowanie wydatków Oszczędzanie i inwestowanie Ubezpieczenie zdrowotne i życiowe Zapewnienie funduszu na leczenie dla coraz starszych rodziców Zapewnienie funduszy na start życiowy Dbanie o emeryturę i płacenie podatków Pożyczki, kupowanie domów, samochodów

35 CECHY KLIETNA Twarde dane Miękkie cechy Płeć

36 DORADCA FINANSOWY POWINIEN CECHOWAĆ SIĘ DUŻĄ WIEDZĄ Z ZAKRESU Ekonomii i finansów Rozwiązań prawnych i systemowych Mechanizmów inwestowania na giełdzie Mechanizmów psychologicznych

37 BIBLIOGRAFIA Grażyna Wąsowicz-Kiryło (2008). Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka. Warszawa: Wyd. Difin, str

38 Dziękujemy za uwagę!