SPIS Z A W A R T O Ś C I Q 0 P n A

Transkrypt

1 1

2 SPIS Z A W A R T O Ś C I Q 0 P n A T E C Z K I....,5 on* ^... H I./l. Relacja Jl(/. H ó./ j -' t) I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora!(/,a I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora II. Materiały uzupełniające relację kl s,a~3b III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora _ III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. -» III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( ) - III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 III./5. Inne.7 IV. Korespondencja V. Nazwiskowe karty informacyjne L\ VI. Fotografie }) 2

3 3

4 ROHDS Augustyn, ps. "Zając" / /, partyzant Oddzi.*%zturm. por. Loepera "Lwa" przy Ko«. *»'.- 0W-? K ielno, s. KoA&o&kowo. ' ' Lbo U Ł'fT/uu\rUV-0 Jj5s* Ur. 2.X r. w Kamieniu.W-b»^ewv-~moxsk±»-i su* Augustyna i O t y lii z d. Pionke, (W łaścicieli gosjy. rolnegpr Wcliowywał się w wielodzietne nej rodzinie lic z ą c e j *13 osób. 'Skończył czterooddziałową szkołę powszechną w miejscu zamieszkania, a nastf^fpracował w gospodarstwie rodzinnym. Był słuchaczem Kursu Przysposobienia Oświatowego Młodzieży 'do Obrony Narodowej. W latach odbył służbę wojskową w Morskim Batalionie Strzelców w We jherowie. Zmobilizowany pod koniec sierpnia 1939 r. walczył na przedpolach Wejherowa i Gdyni. Do niewol i niemieckiej dostał się na Kępie Oksywskiej. Z obozu jenieckiego został zwolniony na początku 1940 r. W tym samym roku ożen ił s ię (-a- Klarą.Kwidzińską, c f Wiktora.i Barbary z Malinowskich. Jo ul <Łf Do kobep-i-ra<?3i kasaubski-e-j został wciągnięty wraz z żoną w lis to p a- dzie 1942 r. przez J.B. lie d tk e,;"ława" i L; Kustusza,"Burza", człone k 1 ' 5 ków Kara. Gm. TOW GP w Koleczkowie. Otrzymał pseudonim "Z ając". Przydzielony został do Oddz#t Szturm, por. Loepera. Wziął udział w k i l HAfm ^ yf ku akcjach, m.in. w wypadzie na lotnisko wojskowe w S tr z e b ie lin ie w dniu 21JC r. i na lotnisko w Rumi, Brał udział w wypadach na urzędy gminne i posterunki p o lic ji wręga oraz^placowki wojskowe. Po- le g ł w bitwie partyzantów koleczkowskich,, z ^bławą niemiecką w dn r. ^rtad strumieniem Sleża /Zagórska Struga/ niedalekw le śnictwa Piekiełko. Jego zwłoki wraz z 8-ma innymi poległymi partyzantami Niemcy przew ieźli do remizy strażackiej w Bojanie w celu Jfozpo&ę nania njjabos-zaz-yków przez rodziny, a po 7 dniach zostały złożone w zbiorowej mogile przed cmentarzem w K ie ln ie. Po wojnie mogiła została włączona w obręb cmentarza.. Partyzanci, którzy uniknęli śmierci p osta w ili na n iej pomniczek. W Y W dn. 20. IV r. aresztowana została jego~*ona Klara i po 7 dniach Ai.tocfv'Ci^*v»'łw*y^y''V dostarczana przez^rtapo Gdańsk do KL Stutthof, gdzie została oznaczo^ na nr jako więzień p olityczn y. Zmarła w obozie 19.X.1944 r. Pod koniec czerwca 1944 r. żandarmi z Kielna aresztowali" syna Zyg- munta i ^ako- f le tn ie dzie'cko d o sta rczy li do obozu koncentracyjnego 4

5 ^.. w Potulicach k. Nakła. Bork B. - Nad S le ż ą..., Gdańsk 1978, passim, - -i- ruch oporu.na Lesdkach ,. t^. :L. i-fel. Fund. Archiwum Pom. AK" ~S '», v V- :łerrm---4$94vpags-i m, Boj-k E»B» - Koleczkowo..., Bojan 1993, passim, Ciechanowski K. - Ruch oporu..., ârs7 im&-49:&lr^~ź74ti}r^ ła «je i amerjr-syna-&*-rohde,^t. Bieszke, J.B.'îriedtke,, J. Sikorskiego} IjfeN^^S^sne autoraôrt^. fas] *i \l<n i Bolesław Bork 1\iI 5

6 ROHDE Klara z d. Kwidzińska, ps. nieznany, / /, c-zł* \l&tą'- GP, więźniarka KŁ Stu tthof. ' Liasv~*>uv Ur. 19.1V.1919 r. w Szemudzie Mercestwo, w---b. pow. morskim, c. r o l nika Wiktora Kwidzińskiego i Barbary z d. Malinowska. Wychowywała się w 7-osobowej rodzinie. Ukończyła jednoklasową, czterooddziało- wą szkołę powszechną w Koleczkowie. Następnie pracowała w gospodarstwie rodzinnym aż do zawarcia związku małżeńskiego w 1940 r. z Augustynem Rohde z Kamienia. U rodziła dwoje d z ie c i, z których córka zmarła w niemowlęctwie. Do konspiracji została wciągnięta wraz z mężem w listop adzie 1942 r. przez J.B. Liedtke "Ława i 1. Kustusz J y"burza, członków Kom. Gm. TOtf GP w Koleczkowie. Powierzono je j -'funkcję łączniczki pomiędzy Kom. Gm. "G ryfa, a grupami partyzanckimi w Kamieniu i K ie ln ie. Dostarczała też żywność, lekarstwa, b ie lizn ę w umowione miejsca.]mąż V, poległ w bitw ie partyzanckiejz obławą niemiecką nad Sleżą /Zagórs- A ką Strugą/ blisko leśniczówki Piekiełko położonej na tra sie Kolecz- kowo - Rumia w dniu r.z osta ła aresztowana przez miejscową p o lic ję 20.IV.1944 r. i przewieziona do katowni Stapo w Gdańsku, skąd 27.1V.1944 r. przekazano ją jako więźnia politycznego do KL Stutthof. Oznaczona została numerem Zmarła w obozie 19.X«1944 r. i została spalona w krematorium. Pod koniec czerwca 1944 r. p o lic ja kieleńska aresztowała syna Zygmunta i w wieku 3 la t dostarczyła do obozu koncentracyjnego w Potu- licach k. Nakła z przeznaczeniem na zniemczenie. Syn obecnie je s t emerytowanym nauczycielem h is t o r ii i aktywnym kombatantem. P isze opracowuje przede wszystkim o 11 wojnie światowej, obozach iymonografie wsi lesóckich. 0/ZKP w Szemudzie wydał już monogafię wsi Częstkowo. Bork B. - Nad S le ż ą..., Gdańsk 1978, passim, - Martyrologia i ruch^ oporu na Lesikach , t. VI Bibl.Fund."Archiwum Pomorski/ Toruń 1994, passim, - P o tu lice, Jantarowe Szlaki nr 4/87, - Okupacyjny lo s d z ie c i kaszubskich, Motywy nr 38,44/84, M.B. Bork - Koleczkowo..., Bojan 1993, passim, re la c je i zbiory syna Zygmunta, T. Bieszke, Ł. Pionk, B. Kustusz, J.B. lied tk e, m a to własne aut. 6

7 rf~ki*'*' Rohde Augustyn ps. "Zając" ( ), partyzant Oddziału Szturmowego Alfreda Loepera. Urodzony 2.XII.1910 r. w m. Kamień pow. Wejherowo, syn Augustyna i Otylii z d. Pionke, właścicieli gospodarstwa rolnego. Skończył czterooddziałową szkołę powszechną w miejscu zamieszkania, następnie pracował w rodzinnym gospodarstwie. Był słuchaczem Kursu Przysposobienia Oświatowego Młodzieży do Obrony Narodowej. W latach odbył służbę wojskową w Morskim Batalionie Strzelców w Wejherowie. Został zmobilizowany pod koniec sierpnia 1939 r., walczył na przedpolach Wejherowa i Gdyni. Na Kępie Oksywskiej dostał się do niewoli. Na początku 1940 r. został zwolniony z obozu jenieckiego. Po powrocie do domu ożenił się z Klarą Kwidzińską. Do konspiracji gryfowskiej został wciągnięty w listopadzie r, przez J.B. Liedtke ps. "Lawa" i Leonarda Kustusza ps. "Burza", członków Kdy Gminnej TOW GP w Koleczkowie. Pod ps. "Zając" przydzielony został do Oddziału Szturmowego Alfreda Loepera. Brał udział w kilku akcjach oddziału m.in.: - dnia 21.XI.1943 r.w wypadzie na lotnisko w Strzebie1inie i na lotnisko placówki w Rumii, - na urzędy gminne i posterunki policji, - na wojskowe. Poległ w bitwie partyzantów ko 1eczkowskich z obławą niemiecką dnia r. Jego zwłoki wraz z innymi zwłokami partyzantów zostały przez Niemców przewiezione do remizy strażackiej w Bojanie, w celu identyfikacji przez rodziny. Po siedmiu dniach został pochowany w zbiorowej mogile na cmentarzu parafialnym w Kie lnie.. Zona Klara, u r. 19.IV.1919 r., ps. nieznany, do konspiracji gryfowskiej została wprowadzona razem z mężem w listopadzie 19 42r. Pełniła funkcję łączniczki między Kdą Gminną "Gryfa" a 7

8 - J&L? grupami partyzanckimi w Kamieniu i Kie lnie. Dostarczała partyzantom żywność i bieliznę. Aresztowana przez miejscową policję So. IV r., następnie przewieziona do gdańskiego gestapo, skąd 27.kwietnia jako więzień polityczny wysłana została do Stutthofu. Zmarła w obozie 19.X r. Trzyletni syn Zygmunt pod koniec czerwca 1944 r. został przez policję kieleńską wysłany do obozu w Potulicach. w celu zniemczenia. Przeżył obóz. Jako emerytowany nauczyciel zajmuje się opracowywaniem monografii wsi lesockich i historią II wojny. Zbiory syna Z. Rohde; Materiały własne autora ( rei.: Bieszke T.,Liedtke F. i J.B., Sikorski J.); Bork B., Nad Sleżą..., Gdańsk 1978, passim; Bork M.B, Ko 1eczkowo..., Bojan 1993, passim; Ciechanowski, Ruch oporu... ( tu jako Rolida) ; Pomorskie ) 1 organizacje konsp. (poza AK)...; Sympozjum..., tom I, s.68.t>lh, 'bbo Bolesław Bork 8

9 9

10 10

11 11

12 STRESZCZENIE PARTYZANCKI BÓJ w lasach kaszubskich pod Kolerakowem W o k re s ie o k u p a c ji h itle ro w s k ie j d z ia ła ła w o k o lic a c h K o łec zk o w a w p o w. W e jh e - ro w s k im a k ty w n a g iu p a p a rty z a n c k a, k tó ra z c h w ilą s w e g o p o w s ta n ia w ro k u 1943 m o c n o d a w a ła s ię N ie m c o m w e z n a k i. C z ło n k a m i O d d z ia łu b y li m ie s z k a ń c y o k o lic z n y c h w io sek, a d o w ó d c ą p o r. A lfred L o e p e r, p rz e d w o jn ą n a u c z y c ie l w je d n e j z o k o lic z n y c h w si. Ż a n d a rm e r ia w W e jh e r o w ie n a p o le c e n ie z G d a ń s k a p o s ta n o w iła z o rg a n iz o w a ć d n ia 9. X II r. w ie lk ą o b ła w ę p o d k ry p to n im e m,,s a u ja g d. P a rty z a n c i zosta li o strz e ż e n i i u d a ło im s ię w y m k n ą ć z p u ła p k i. W o b e c te g o p o d k o n ie c lu te g o 1944 r. N iem cy p o n o w n ie p rz y g o to w a li w w ie lk ie j ta je m n ic y o b ła w ę k o le jn ą i w c z e sn y m ra n k ie m 29. II. 44 r. z m o to ry z o w a n e o d d z ia ły h itle ro w s k ie z c ię ż k ą b ro n ią m a s z y n o w ą o to c z y ły la s p o ło ż o n y m ię d z y K o le c z k o w e m i P ie k ie łk ie m, g d zie z n a jd o w a li się p a rty z a n c i p o d d o w ó d z tw e m por. L o e p e ra. G ru p a p a rty z a n tó w p r ó b o w a ła w y c o fa ć się d o z a p a so w y c h b u n k ró w w in n y m re jo n ie, le c z n ie s te ty p ie rśc ie ń w ro g a c o ra z s z c z e ln ie j z a m y k a ł o to c z o n y c h i p ró b a p rz e b ic ia się siłą n ie d a ła rezu ltatu ze w zględu n a w ielk ą p rzew ag ę b ro n i m aszynow ej w roga. Toczyła s ię c ię ż k a w a lk a p a rty z a n tó w z p rz e w a ż a ją c ą s iłą w ro g a, d o w ó d c a O d d z ia łu p o r. L o e p e r z o s ta ł c ię ż k o ra n n y i z o s ta ł u k ry ty p rz e z p a rty z a n tó w w s ta ry m n ie u ż y tk o w a n y m b u n k rz e. P ie rś c ie ń w ro g a z a m y k a ł się, s p u s to s z e n ie w s z e re g a c h w ro g ic h. a p a rty z a n c i w d a lsz y m c ią g u sta w ia li o p ó r, szerząc N ie m c y p o d o s ło n ą c iężk ie j b r o n i m a sz y n o w e j zd o ła li z b liż y ć s ię d o b u n k ró w i o b rz u c ić je g ra n a ta m i. P o n ie w a ż P o la k o m z a b ra k ło a m u n ic ji, w ię k s z o ś ć z n ic h b y ła c ię ż k o ra n n a, k ilk u p o le g ło. C ię żk o r a n n y d o w ó d c a s trz e la ł z b u n k ra, d o p u k i m ia ł a m u n ic ję, a g d y te j m u z a b ra k ło, w y rz u c a ł z b u n k r a g ra n a ty w rz u c a n e tam p rz e z w ro g a i w re s z c ie o s ła b io n y u p ły w e m k rw i s k o ń c z y ł b o h a te rs k i ży w o t. N iew ie lk iej g arstce p arty zan tó w u d ało się w ym knąć, w ziętych do n iew o li h itlero w cy zam ordow ali. W walce tej polegli śmiercią bohaterów: 1. Podporucznik Alfred Loeper 2. Kapral Paweł Liedtke 3. Kapral Stanisław Kleba 4. Szeregowiec Leonard Kustusz 5. Szeregowiec Franciszek Miotk 6. Szeregowiec Leon Nieme 7. Szeregowiec Teodor Stuba 8. Szeregowiec Klemens Stuba 9. Szeregowiec Augustyn Rode Śmiertelnie ranni: 1. Jan Libon 2. W iktor Liedtke PREZES KOŁA ZltllU ill W KOLECZkOW IE ( ) J ó z e f Bieszk 12

13 Rohde Augustyn ps. Zając ( ), par-j*. tyzant oddziału TO W Gryf Pomorski, gmina Koleczkowo, Obw. Wejherowo. Urodzony 2 X II 1910 r. w Kamieniu, pow. Wejherowo; syn właścicieli gospodarstwa rolnego Augustyna i Otylii z d. Pionk. Wychowywał się w wielodzietnej rodzinie liczącej 13 osób. Skończył czterooddziałową szkołę powszechną w miejscu zamieszkania, a następnie pracował w gospodarstwie rodzinnym. Był słuchaczem Kursu Przysposobienia Oświatowego Młodzieży do Obrony Narodowej. W latach odbył służbę wojskową w Morskim Batalionie Strzelców w W ejherowie. Zmobilizowany pod koniec sierpnia 1939 r. walczył na przertpnlacii WfijTierowa x Gdyni. Do niewoli niemieckiej dostał się na Kępie Oksywskiej. Z obozu jenieckiego został zwolniony na początku 1940 r. W tym samym roku ożenił się. Do T O W GP został zwerbowany wraz z żoną w listopadzie 1942 r. przez Józefa Bolesława Liedtke ps. Stół i Leonarda Kustusza ps. Burza, członków Kmdy Gminnej T O W GP w Koleczkowie. Otrzymał pseudonim Zając. Przydzielony został do oddziału por. Loepera. Wziął udział w kilku akcjach, m.in. w wypadzie na lotnisko wojskowe w Strzebielinie w dniu 21 X I 1943 r. i na lotnisko w Rumi. Uczestniczył w wypadach na urzędy gminne i posterunki policji oraz na placówki wojskowe. Poległ w bitwie partyzantów koleczkowskich nad strumieniem Sleża (Zagórska Struga). Jego zwłoki wraz z ośmioma innymi poległymi partyzantami Niemcy przewieźli do remizy w Bojanie przed cmentarz w Kielnie, gdzie został pochowany. Po wojnie jego mogiła została włączona w obręb cmentarza. Partyzanci, którzy uniknęli śmierci, postawili na niej mały pomnik. 147' Żona Augustyna, Klara z d. Kwidzińska, córka rolników Wiktora i Barha z Malinowskich, ur. 19 IV 1919 r. w Szemudzie, pow. Wejherowo, weszła do ko? spiracji wraz z mężem w listopadzie 1942 r. Pełniła funkcję łączniczki p o m ię ć Kmdą Gminną T O W GP Kielno (z siedzibą w Koleczkowie) a grupami partyzan C mi oddziału por. Loepera w Kamieniu i Kielnie. Dostarczała też w umówion miejsca żywność, lekarstwa i bieliznę. e W dniu 20 IV 1944 r. została aresztowana i po 7 dniach przetransportowana przez gestapo z Gdańska do obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie została ozna czona nr jako więzień polityczny. Zmarła w obozie 19 X 1944 r. Pod koni/ czerwca 1944 r. żandarmi z Kielna aresztowali 3-letniego syna Zygmunta i p r J w i do obozu przesiedleńczego w Potulicach k. Nakła. Syn przeżył wojnę. Zbiory własne autora (rei, syna Rohde Z., Buszkę T Liedtke J. B.. F S.korski J B o r k B., Koleczkowo..., Bojan 1993, passim; Tenże, Nad Sleżą, Gdańsk 197S passim; Ciechanowski K., Ruch oporu...; Pom. oi-g. konsp. poza AK... Bolesław Bork 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 18

19 19