PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW

Transkrypt

1 PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU :Farmakologia i toksykologia 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra i Zakład Farmakologii 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: Rokietnicka 5a,60-806Poznań Tel. /Fax (061) /(061) Strona WWW farmakologia@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: dr hab. Przemysław Mikołajczak, prof.um 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS dr hab. med. Marzena Dworacka, prof. UM 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko - dr hab. med. Marzena Dworacka, prof. UM Tel. kontaktowy: /49 Możliwość kontaktu - konsultacje (dni, godz., miejsce): czwartki, , Rokietnicka 5a mdworac@ump.edu.pl Osoba zastępująca: Iwona Zaporowska-Stachowiak ( ) i dr hab. med. Hanna Winiarska ( ) Kontakt: IZS iwozapor@ump.edu.pl; HW - środy , Rokietnicka 5a, tel , hwiniar@ump.edu.pl 7. Osoba odpowiedzialna za rezerwację sal: Nazwisko imię:marzena Dworacka

2 Tel. kontaktowy: / Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: III Semestr: V, VI 9. Liczba godzin ogółem : 140 liczba pkt.ects: 12 zimowy Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy/letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria Katedra i Zakład Farmakologii A - letni Katedra i Zakład Farmakologii 8 22 A 28 S Razem: A Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Wykłady - Semestr zimowy/letni Tematyka wykładów Semestr zimowy Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Wykład 1. Podstawy farmakologii. Podstawy farmakodynamiki. Podstawy korzystania z baz danych o produktach leczniczych (wskazania medyczne, wskazania rejestracyjne i pozarejestracyjne, charakterystyka produktu leczniczego. A.Wesołowska Wykład 2. Opioidowe leki przeciwbólowe. Mechanizm działania i działanie farmakologiczne. Klasyfikacja. Zastosowanie. Zasady stosowania w praktyce. R.Forjasz

3 Wykład 3. Wykład 4. Nieopioidowe leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne: Mechanizm działania i działanie farmakologiczne. Klasyfikacja. Zastosowanie. Zasady stosowania w praktyce. Leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona. Środki przeciwdrgawkowe. Mechanizmy działania i działanie farmakologiczne poszczególnych grup leków. Zastosowanie. R.Forjasz P. Mikołajczak Wykład 5. Środki wpływające na krzepnięcie krwi: grupy leków, ich mechanizmy działania i działania farmakologiczne, zasady bezpiecznego stosowania. R.Forjasz Wykład 6. Indywidualizacja farmakoterapii farmakogenetyka. Znaczenie farmakogenetyki dla skuteczności i bezpieczeństwa farmakoterapii wybrane przykłady. P. Mikołajczak Wykład 7. Leki stosowane w leczeniu astmy i POChP. H.Winiarska Wykład 8. Środki wpływające na homeostazę kostnomineralną. Leki stosowane w leczeniu dny moczanowej. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. H.Winiarska Wykład 9. Terapie genowe i komórkowe. H.Winiarska

4 Wykład 10. Leki stosowane w leczeniu niewydolności serca: grupy leków stosowanych w leczeniu niewydolności serca, ich mechanizmy działania i działania farmakologiczne. H.Winiarska Wykład 11. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego: grupy leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego - ich mechanizmy działania i działania farmakologiczne. A.Wesołowska Wykład 12. Wykład 13. Wprowadzenie do chemioterapii zakażeń: przegląd mechanizmów działania chemioterapeutyków przeciwinfekcyjnych, mechanizmy oporności drobnoustrojów na środki przeciwinfekcyjne, ocena siły działania przeciwdrobnoustrojowego. Zasady prowadzenia chemioterapii zakażeń empirycznej i celowanej: zasady doboru antybiotyku, czynniki farmakokinetyczne, farmakodynamiczne i czynniki związane z pacjentem, które należy uwzględnić podczas planowania i prowadzenia terapii. Zastosowanie chemioterapii Leki przeciwinfekcyjne stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego. Współczesne zalecenia wyboru leku w leczeniu zakażeń układu oddechowego w zależności od etiopatogenezy. H.Winiarska

5 Wykład 14. Leki stosowane w leczeniu cukrzycy: insuliny i nie insulinowe środki przeciwcukrzycowe - ich mechanizmy działania i działania farmakologiczne. Zasady insulinoterapii. Zasady leczenia chorych na cukrzycę typu 1 i 2. Wykład 15. Wybrane środki przeciwnowotworowe: grupy leków, mechanizmy działania, przykłady preparatów. Działania niepożądane wspólne dla większości leków p-nowotworowych. Działania niepożądane charakterystyczne dla poszczególnych grup leków. Zastosowanie. Wykład 16. Zasady stosowania leków u chorych z bólem przewlekłym: zasady prowadzenia terapii, kolejność stosowania leków, właściwy dobór leków, bezpieczeństwo farmakoterapii bólu przewlekłego. Wykład 17. Zasady stosowania leków u kobiet w ciąży i u karmiących. Rodzaje polekowych zaburzeń związanych ze stosowaniem leków w przebiegu ciąży. Odmienności farmakokinetyki i farmakodynamiki u kobiet w ciąży, odmienności farmakokinetyki u płodu i wpływ tych różnic na bezpieczeństwo stosowania leków dla matki i płodu. Przykłady częściej stosowanych grup leków w aspekcie bezpieczeństwa ich stosowania u kobiety ciężarnej. Semestr letni

6 Wykład 18. Zasady prowadzenia farmakoterapii u dzieci i u osób w podeszłym wieku. Odmienności w zakresie fizjologii wieku rozwojowego i wieku podeszłego, które mogą mieć wpływ na skuteczność i bezpieczeństwo stosowania leków. Zasady obliczania dawek u dzieci. Wykład 19. Podstawy toksykologii toksykodynamika i toksykokinetyka i ich znaczenie w diagnostyce zatruć. Diagnostyka toksykologiczna wywiad, badanie przedmiotowe i badania dodatkowe odmienności. Pierwsza pomoc w zatruciach. Antidota. Toksykologia niektórych pestycydów i gazów klasyfikacja, mechanizm i objawy zatruć, postępowanie w ramach pierwszej pomocy Wykład 20. Toksykologia niektórych metali ciężkich klasyfikacja, mechanizm i objawy zatruć, postępowanie w ramach pierwszej pomocy. Toksykologia rozpuszczalników klasyfikacja, mechanizm i objawy zatruć, postępowanie w ramach pierwszej pomocy. Wykład 21. Zatrucia wybranymi lekami. Uzależnienia lekowe. Klasyfikacja. Charakterystyka kliniczna. Mechanizmy uzależnień. Zasady terapii. Zespół abstynencyjny. P. Mikołajczak

7 Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna SALA Ćwiczenie 1. Recepta: części recepty, niezgodności recepturowe, skróty nazw i zwrotów łacińskich stosowanych w recepturze, zasady wypisywania recept. Postacie leków: charakterystyka postaci leków. Losy leków w ustroju: wchłanianie, transport przez błony komórkowe, dystrybucja leków i ich wiązanie z białkami, biotransformacja, wydalanie, współczynnik pka i jego rola we wchłanianiu i wydalaniu leków. I.Zaporowska Ćwiczenie 2. Środki wpływające na autonomiczny układ nerwowy. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 3. Środki przeciwpsychotyczne. Środki przeciwlękowe, uspokajające i nasenne. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 4. Leki przeciwdepresyjne. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 5. Środki znieczulające miejscowo. Środki do znieczulenia ogólnego. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe działające obwodowo. Ośrodkowo działające miolityki. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 6. Środki przeciwbólowe: opioidy i antagoniści receptora opioidowego, nieopioidowe środki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne. Grupy leków, mechanizmy I.Zaporowska

8 działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Ćwiczenie 7. Leki wpływające na krzepnięcie krwi. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 8. Leki stosowane w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Leki przeciwwymiotne.leki przeczyszczające i przeciwbiegunkowe, przeciwrobacze I.Zaporowska Ćwiczenie 9. Leki stosowane w leczeniu astmy i innych schorzeń przebiegających z obturacją oskrzeli. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie.zasady farmakoterapii astmy i POChP. Leki przeciwkaszlowe i leki wykrztuśne. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. I.Zaporowska Ćwiczenie 10. Leki moczopędne. Glikozydy nasercowe i inne leki działające inotropowo dodatnio. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Farmakoterapia niewydolności serca podstawy. I.Zaporowska Ćwiczenie 11. Leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca. Leki przeciwhistaminowe. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Leki przeciwhistaminowe. I.Zaporowska Ćwiczenie 12. Leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca. Leki stosowane w zaburzeniach ukrwienia obwodowego. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania I.Zaporowska

9 niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Leki stosowane w zaburzeniach krążenia obwodowego. Ćwiczenie 13. Leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Podstawy farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. I.Zaporowska Ćwiczenie 14. Chemioterapia zakażeń I: antybiotyki betalaktamowe, makrolidy, ketolidy, linkozamidy - mechanizmy działania, spektrum działania ze szczególnym uwzględnieniem przydatności w terapii empirycznej, działania niepożądane, zastosowanie. Ćwiczenie 15. Chemioterapia zakażeń II: tetracykliny, glicylocykliny, streptograminy, oksazolidynony,chloramfenikol,aminoglikozydy, glikopeptydy, polimyksyny, sulfonamidy, pochodne imidazolu, pochodne furanu, chinolony. Środki odkażające. Ćwiczenie 16. Chemioterapia zakażeń III: leki przeciwwirusowe - mechanizmy działania, spektrum działania ze szczególnym uwzględnieniem przydatności w terapii empirycznej, działania niepożądane, zastosowanie. Leki przeciwmalarycznemechanizmy działania, spektrum działania ze szczególnym uwzględnieniem przydatności w profilaktyce i leczeniu, działania niepożądane. Ćwiczenie 17. Chemioterapia zakażeń IV: Leki przeciwgruźlicze- mechanizmy działania, spektrum działania, działania niepożądane, podstawy farmakoterapii przeciwgruźliczej. Leki przeciwgrzybicze- mechanizmy działania, spektrum działania ze szczególnym uwzględnieniem przydatności w terapii empirycznej, działania niepożądane, zastosowanie. Ćwiczenie 18. Niektóre hormony i analogi hormonów podwzgórza, przysadki mózgowej. Hormony tarczycy i przytarczyc stosowane w terapii. Leki stosowane w nadczynności tarczycy.

10 Ćwiczenie 19. Hormony i analogi hormonów nadnerczy stosowane w terapii. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Ćwiczenie 20. Hormony wysp trzustki i ich analogi. Nieinsulinowe leki przeciwcukrzycowe. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Zasady farmakoterapii cukrzycy Ćwiczenie 21. Hormony płciowe i ich analogii, hormonalna terapia zastępcza, doustne środki antykoncepcyjne, sterydy anaboliczne. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Ćwiczenie 22. Leki stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego, zakażeń układu moczowopłciowego, układu nerwowego, skóry i tkanki podskórnej, kości, układu pokarmowego. Analiza przypadków klinicznych ćwiczenia w doborze optymalnej farmakoterapii. Ćwiczenie 23. Leki stosowane w niedokrwistościach z niedoboru żelaza, witaminy B 12 i kwasu foliowego. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Ćwiczenie 24. Powtórzenie terminologii, dawek i recept.

11 Seminaria - Semestr zimowy/letni Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5. Tematyka seminariów Leki stosowane w hiperlipoproteinemiach. Grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Leki immunupresyjne - grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Środki przeciwnowotworowe.grupy leków, mechanizmy działania, działanie farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Leki stosowane w: napadach bólowych, kolkach, bólu okołooperacyjnym, bólach przewlekłych. Zasady leczenia bólu ostrego i przewlekłego. Leki stosowane w leczeniu migreny tryptany - mechanizm działania, działania farmakologiczne, działania niepożądane, przeciwwskazania, zastosowanie. Leki roślinne i ich zastosowanie w leczeniu wybranych schorzeń. Surowiec roślinny jako źródło substancji czynnych zastosowanie. Bezpieczeństwo stosowania leków pochodzenia roślinnego w skojarzeniu z lekami syntetycznymi. Farmakologia leków stosowanych w wybranych stanach nagłych: wstrząs anafilaktyczny, wstrząs kardiogenny, ostra niewydolność Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak SALA

12 serca, ciężki napad astmy, ciężkie zaostrzenie POChP, hipokalemia, hiperkalemia, stany nagłe w przebiegu nadciśnienia tętniczego, ostre zespoły wieńcowe. Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Seminarium 6. Toksykologia niektórych pestycydów, metali ciężkich, rozpuszczalników i gazów klasyfikacja, mechanizm i objawy zatruć, postępowanie w ramach pierwszej pomocy. Pierwsza pomoc w zatruciach ogólne zasady pierwszej pomocy. Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Seminarium 7. Zatrucia substancjami pochodzenia naturalnego. Zatrucia środkami żrącymi. Uzależnienia lekowe analiza przypadków. Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Seminarium 8. Toksyczność wybranych leków objawy zatruć, postępowanie w ramach pierwszej pomocy.antidota swoiste i nieswoiste. Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska Seminarium 9. Indywidualizacja farmakoterapii - farmakokinetyka w praktyce. Ćwiczenia z zakresu obliczeń farmakokinetycznych ze szczególnym uwzględnieniem przypadków chorych z niewydolnością narządową oraz w przypadkach zatruć lekami. Marzena Dworacka Hanna Winiarska Anna Wesołowska Renata Forjasz Iwona Zaporowska-Stachowiak Tamara Nowocień Julia Słyńko Agata Czarnywojtek Maciej Majcherek Halina Laskowska REGULAMIN ZAJĘĆ: 1. Studenci zobowiązani są do podporządkowania się w trakcie zajęć poleceniom nauczycieli akademickich prowadzących ćwiczenia w zakresie toku zajęć i odpowiednich przepisów BHP.

13 2. Ćwiczenia i seminaria rozpoczynają się punktualnie zgodnie z planem wyznaczonym przez Dziekanat. 3. Podstawą zaliczenia zajęć jest: Obowiązkowa obecność na ćwiczeniach i seminariach. Nieobecność usprawiedliwiona - jako usprawiedliwienie traktuje się zaświadczenie lekarskie, względnie wezwania urzędowe - władz wojskowych, sądowych, polecenia władz uczelni, itp. Usprawiedliwienie winno być przedstawione na pierwszym ćwiczeniu lub seminarium, na którym student jest znów obecny. Studenci, którzy byli nieobecni na zajęciach (niezależnie od przyczyny nieobecności) zobowiązani są do uzupełnienia wiedzy z tego zakresu do czasu kolejnych zajęć. Studenci, którzy bez usprawiedliwienia opuścili od 1 do 3 ćwiczeń i/lub seminariów oraz studenci, których nieobecności usprawiedliwione obejmują od 4 do 10 ćwiczeń i/lub seminariów w ciągu roku akademickiego są zobowiązani zdawać testowe kolokwium wyjściowe, niezależnie od średniej oceny uzyskanej z pozostałych ćwiczeń i seminariów. Studenci, których nieusprawiedliwione nieobecności obejmują więcej niż 3 ćwiczenia i/lub seminaria lub nieobecności usprawiedliwione więcej niż 10 ćwiczeń i/lub seminariów w ciągu roku akademickiego nie zostaną dopuszczeni do kolokwium wyjściowego i nie uzyskają zaliczenia przedmiotu. Decyzja o sposobie zaliczeniu przedmiotu w odniesieniu do przypadków nieobecności usprawiedliwionych przekraczających 10 ćwiczeń i/lub seminariów spowodowanych długotrwałą chorobą lub wypadkami losowymi podjęta zostanie przez egzaminatora po konsultacji z Dziekanem i Kierownikiem Katedry. Zezwala się na opuszczenie 1 ćwiczenia lub 1 seminarium z przyczyn losowych. Student ma obowiązek podać przyczynę nieobecności. Decyzja o usprawiedliwieniu ewentualnych dalszych pojedynczych nieobecności z przyczyn losowych podjęta zostanie przez egzaminatora po uprzednim indywidualnym rozpatrzeniu. Wykazanie się wiadomościami co najmniej na poziomie dostatecznym (średnia ocen cząstkowych uzyskanych ze wszystkich ćwiczeń i seminariów łącznie). Na ostateczną wspólną ocenę z ćwiczeń i z seminariów składa się ocena z testów cząstkowych 50% i ocena z odpowiedzi ustnych 50%. Podczas każdego z ćwiczeń i seminariów obowiązuje znajomość zagadnień bieżących oraz zagadnień omawianych w czasie wszystkich poprzednich zajęć od początku kursu farmakologii. Studenci uzyskują oceny cząstkowe na podstawie odpowiedzi ustnych podczas niektórych ćwiczeń i seminariów oraz wyników testów cząstkowych przeprowadzanych na zakończenie każdego z ćwiczeń i seminariów. Nieusprawiedliwiona nieobecność na ćwiczeniach lub na seminariach jest związana z otrzymaniem oceny niedostatecznej z testu cząstkowego. Końcowa ocena niedostateczna z ćwiczeń może być dwukrotnie poprawiana poprzez zdanie kolokwium wyjściowego. Uzyskanie oceny niedostatecznej z kolokwium wyjściowego oznacza niedopuszczenie studenta do egzaminu. 4.Egzamin końcowy Egzamin końcowy jest egzaminem testowym i obejmuje całość zagadnień kursu farmakologii. Ocena końcowa z farmakologii obejmuje ocenę z egzaminu końcowego (60%) oraz ocenę z ćwiczeń (40%). Studenci, których średnia łączna ocena z ćwiczeń i z seminariów przekracza 4,8 mogą przystąpić do egzaminu przedterminowego, a studenci których średnia łączna ocena z ćwiczeń i z seminariów przekracza 4,9 zostaną zwolnieni z egzaminu końcowego. Warunkiem zwolnienia z egzaminu lub przystąpienia do egzaminu przedterminowego jest

14 uzyskanie odpowiedniej średniej końcowej oceny, nie więcej niż 1 nieobecność usprawiedliwiona oraz przestrzeganie zasad ujętych w regulaminie we wszystkich jego punktach. Studenci, którzy chcieliby uzyskać zwolnienie z egzaminu mają także obowiązek zaliczenia zagadnień z opuszczonych zajęć u egzaminatora. PROGRAM ZAJĘĆ: Wykłady Podstawy farmakologii Opioidowe leki przeciwbólowe Nieopioidowe leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne Leki stosowane w chorobie Parkinsona. Środki przeciwdrgawkowe Środki wpływające na krzepnięcie krwi Indywidualizacja farmakoterapii farmakogenetyka Leki stosowane w leczeniu astmy i POChP Środki wpływające na homeostazę kostno-mineralną. Leki stosowane w leczeniu dny moczanowej Terapie genowe i komórkowe Leki stosowane w leczeniu niewydolności serca Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego Wprowadzenie do chemioterapii zakażeń. Zasady prowadzenia chemioterapii zakażeń empirycznej i celowanej. Leki przeciwinfekcyjne stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego Leki stosowane w leczeniu cukrzycy Środki przeciwnowotworowe Zasady farmakoterapii bólu Zasady stosowania leków u kobiet w ciąży i u karmiących Zasady stosowania leków u dzieci i u osób w podeszłym wieku. Podstawy toksykologii.pierwsza pomoc w zatruciach. Antidota. Toksykologia niektórych pestycydów i gazów.

15 Toksykologia rozpuszczalników. Toksykologia niektórych metali ciężkich Zatrucia wybranymi lekami. Uzależnienia lekowe. Ćwiczenia Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Recepta, części recepty, niezgodności recepturowe, skróty, postacie leków. Zasady wypisywania recept i korzystania z baz danych o środkach leczniczych. Losy leków w ustroju - wchłanianie, transport, wiązanie z białkami, biotransformacja, wydalanie, wpływ pka. Środki wpływające na autonomiczny układ nerwowy. Środki przeciwpsychotyczne. Środki przeciwlękowe, uspokajające i nasenne. Leki przeciwdepresyjne. Środki znieczulające miejscowo, leki pobudzające zakończenia czuciowe. Środki do znieczulenia ogólnego. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe działające obwodowo. Środki przeciwbólowe: opioidy i antagoniści receptora opioidowego, nieopioidowe środki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leki wpływające na krzepnięcie krwi. Leki stosowane w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Leki przeciwwymiotne.leki przeczyszczające

16 Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw i przeciwbiegunkowe, przeciwrobacze. Leki stosowane w leczeniu astmy i innych schorzeń przebiegających z obturacją oskrzeli. Leki przeciwkaszlowe i leki wykrztuśne. Leki moczopędne. Glikozydy nasercowe i inne leki działające inotropowo dodatnio. Leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca. Leki przeciwhistaminowe. Leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca. Leki stosowane w zaburzeniach ukrwienia obwodowego. Leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym. Chemioterapia zakażeń I: antybiotyki beta-laktamowe, makrolidy, ketolidy, linkozamidy. Chemioterapia zakażeń II: tetracykliny, glicylocykliny, streptograminy, oksazolidynony, chloramfenikol,aminoglikozydy, chinolony, glikopeptydy, polimyksyny,sulfonamidy, pochodne imidazolu, pochodne furanu. Środki odkażające Chemioterapia zakażeń III: leki przeciwwirusowe (leki stosowane w zakażeniach Herpes simplex, leki przeciwgrypowe i stosowane w leczeniu zakażeń HIV, leki stosowane w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby). Leki przeciwmalaryczne.

17 Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Chemioterapia zakażeń IV: leki przeciwgrzybicze, leki przeciwgruźlicze. Niektóre hormony i analogi hormonów podwzgórza, przysadki mózgowej. Hormony tarczycy i przytarczyc stosowane w terapii. Leki stosowane w nadczynności tarczycy. Hormony i analogi hormonów nadnerczy stosowane w terapii. Hormony wysp trzustki i ich analogi. Doustne leki przeciwcukrzycowe Hormony płciowe i ich analogii, hormonalna terapia zastępcza,doustne środki antykoncepcyjne, sterydy anaboliczne. Leki stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego, zakażeń układu moczowo-płciowego, układu nerwowego, skóry i tkanki podskórnej, kości, układu pokarmowego. Analiza przypadków klinicznych ćwiczenia w doborze optymalnej farmakoterapii. Leki stosowane w niedokrwistościach z niedoboru żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. Powtórzenie terminologii, dawek i recept.

18 Seminaria Śr Pt Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Czw Wt Śr Wt Czw Wt Śr Wt Czw Farmakologia leków stosowanych w wybranych stanach nagłych Leki stosowane w hiperlipoproteinemiach. Leki immunomodulujące. Środki przeciwnowotworowe Leki stosowane w napadach bólowych, kolkach, bólach przewlekłych i w leczeniu migreny. Leki roślinne i ich zastosowanie w leczeniu wybranych schorzeń. Toksykologia niektórych pestycydów, metali ciężkich, rozpuszczalników i gazów. Pierwsza pomoc w zatruciach Zatrucia substancjami pochodzenia naturalnego. Zatrucia środkami żrącymi. Uzależnienia lekowe analiza przypadków. Toksyczność wybranych leków. Postępowanie w zatruciach. Antidota. Indywidualizacja farmakoterapii farmakokinetyka w praktyce

19 PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: Znajomość podstaw fizjologii i biochemii. Znajomość patofizjologii. Przygotowanie do zajęć: Znajomość podstaw farmakologii i farmakoterapii zgodna z sylabusem umożliwiająca analizę i dyskutowanie poszczególnych zagadnień. Znajomość podstawowych zagadnień farmakologicznych omawianych na wszystkich poprzedzających zajęciach, umiejętność odwołania się do wcześniej nabytej wiedzy. Wymagania końcowe: Umiejętność przygotowania zapisu wszystkich form recepturowych substancji leczniczych oraz doboru leku w odpowiednich dawkach w celu korygowania zjawisk patologicznych w ustroju i w poszczególnych narządach, umiejętność zaprojektowania chemioterapii zakażeń; znajomość dawkowania wybranych leków, zwłaszcza leków stosowanych w stanach pilnych i naglących; znajomość najczęściej występujących działań niepożądanych leków oraz istotnych klinicznie interakcji, rozpoznawanie zatrucia lekami i niektórymi substancjami stosowanymi w przemyśle, rolnictwie i gospodarstwie domowym, umiejętność interpretacji wyników badań toksykologicznych oraz znajomość zasad postępowania w przypadkach zatruć. Umiejętność posługiwania się informatorami farmaceutycznymi i bazami danych o produktach leczniczych. 11.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia wykazanie się wiadomościami co najmniej na poziomie dostatecznym (średnia wszystkich ocen cząstkowych uzyskanych łącznie na ćwiczeniach i seminariach 3,0 oraz obecność na ćwiczeniach szczegóły zawarto w regulaminie. Oceny z odpowiedzi ustnych stanowić będą 50%, a oceny z testów cząstkowych - 50% końcowej oceny na zaliczenie przedmiotu. Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny, testowy) Egzamin testowy z wynikiem co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi.dotyczy to także obu egzaminów poprawkowych. Ostateczna ocena z przedmiotu zostanie wystawiona zgodnie z poniższym schematem:

20 Ocena łączna (40%oceny z Ocena ćwiczeń +60% ostateczna oceny z egzaminu) Egzamin na ,25 3 3,26-3,75 3,5 3,76-4,25 4 4,26-4,5 4,5 > 4,5 5 Egzamin na 5 5 Studenci, którzy uzyskają średnią ocenę z zajęć powyżej 4,8 mogą przystąpić do egzaminu przedterminowego. Warunkiem przystąpienia do egzaminu przedterminowego jest uzyskanie odpowiedniej średniej końcowej oceny z ćwiczeń i z seminariów, nie więcej niż 1 nieobecność usprawiedliwiona oraz przestrzeganie zasad ujętych w regulaminie we wszystkich jego punktach. Egzamin przedterminowy jest egzaminem ustnym obejmującym pytania z całego zakresu farmakologii (także recepty, obliczenia farmakokinetyczne). Studenci, którzy przystąpią do tego egzaminu, ale nie uzyskają oceny co najmniej 4,0, mogą nadal zdawać egzamin testowy na zwykłych zasadach, a ocena z egzaminu przedterminowego nie zostanie wpisana do indeksu. Studenci, którzy uzyskali średnią ocenę z zajęć > 4,9 i mają nie więcej niż 1 nieobecność usprawiedliwioną, a zagadnienia z opuszczonych zajęć zaliczyli u egzaminatora i nie przekroczyli zasad ujętych w regulaminie w żadnym z jego punktów, zostaną zwolnieni z egzaminu otrzymując ocenę 5,0. Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: nie dotyczy 12.Literatura: Zalecana literatura: LITERATURA PODSTAWOWA Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd.

21 IV polskie MedPh 2016 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Golan D.E. Principles of Pharmacology: The Pathophysiologic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska-Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, Bobkiewicz-Kozłowska T.: Podstawy farmakologii ogólnej z elementami receptury dla studentów medycyny. Wydawnictwo AMiKM, Poznań Studenckie koło naukowe Opiekun koła:dr prof. Przemysław Mikołajczak, prof. UM Tematyka Badania farmakologiczne prowadzone na zwierzętach laboratoryjnych: Rola procesów zapalnych w powstawaniu i farmakoterapii wrzodów żołądka Znaczenie czynników immunologicznych w działaniu wybranych leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych badania eksperymentalne Poszukiwania markerów biologicznych uzależnienia od alkoholu i farmakologicznych możliwości znoszenia skutków choroby alkoholowej Badania wyciągów i związków czynnych pochodzenia roślinnego o spodziewanym działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Badania nowych leków cytostatycznych, ich metabolizmu, farmakokinetyki i molekularnego mechanizmu działania Badania interakcji leków podczas transportu domózgowego Poszukiwanie nowych środków farmakologicznych skutecznych w leczeniu cukrzycy Badania farmakologiczne prowadzone na materiale biologicznym pochodzącym od pacjentów: Wpływ leków stosowanych u chorych na cukrzycę na patomechanizm przewlekłych powikłań cukrzycy Miejsce spotkań: Katedra i Zakład Farmakologii UMP, Poznań, ul. Rokietnicka 5a 14. SYLABUS( proszę wypełnić wszystkie pola w tabeli) WYDZIAŁ LEKARSKI I Nazwa kierunk u Lekarski Poziom i tryb studiów Nazwa Farmakologia i toksykologia Punkty ECTS 12 jednolite studia magisterskie stacjonarne

22 przedmi otu Jednost ka realizuj ąca, wydział Koordy nator przedmi otu Rodzaj przedmi otu Obszar nauczan ia Cel kształce nia Treści progra mowe Katedra i Zakład Farmakologii Marzena Dworacka obowiązkowy Osoba zaliczająca Semestr 5 i 6 Farmakologia i toksykologia Marzena Dworacka Rodzaj zajęć i liczba godzin Wykłady 42 Seminaria 28 Ćwic zenia 70 Na wykładach studenci zapoznają się z podstawami farmakologii i toksykologii, a także z farmakologią szczegółową wybranych grup leków. Tematyka wykładów obejmuje również zasady prowadzenia farmakoterapii najczęściej spotykanych schorzeń. Podczas ćwiczeń studenci będą poszerzać wiedzę zarówno z zakresu farmakologii podstawowej, jak i szczegółowej, odbywać ćwiczenia praktyczne prawidłowego wyboru i przepisywania leków na receptach, ćwiczenia obejmujące analizę przypadków klinicznych z zakresu farmakoterapii najczęściej spotykanych schorzeń przewlekłych, antybiotykoterapii oraz farmakoterapii stanów zagrożenia życia, jak również ćwiczenia doskonalące umiejętność dokonywania podstawowych obliczeń farmakokinetycznych. Celem tych zajęć jest zrozumienie mechanizmów działania leków i ich wykorzystania w terapii oraz zdobycie umiejętności praktycznego zastosowania posiadanej wiedzy. Po ukończeniu kursu student powinien posiadać podstawowy zakres wiedzy na temat leków a także umiejętność wyboru właściwej dla danego schorzenia farmakoterapii. Wykłady Podstawy farmakologii. Podstawy farmakodynamiki. Podstawy korzystania z baz danych o produktach leczniczych. Opioidowe leki przeciwbólowe. Nieopioidowe leki przeciwbólowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona. Środki przeciwdrgawkowe. Środki wpływające na krzepnięcie krwi. Środki wpływające na homeostazę kostno-mineralną. Leki stosowane w leczeniu dny moczanowej. Terapie genowe i komórkowe. Indywidualizacja farmakoterapii farmakogenetyka. Leki stosowane w leczeniu niewydolności serca. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Zasady prowadzenia chemioterapii zakażeń empirycznej i celowanej. Leki stosowane w leczeniu cukrzycy: Leki przeciwinfekcyjne stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego. Środki przeciwnowotworowe. Zasady stosowania leków u chorych z bólem przewlekłym. Zasady prowadzenia farmakoterapii u dzieci i u osób w podeszłym wieku. Podstawy toksykologii toksykodynamika i toksykokinetyka i ich znaczenie w diagnostyce zatruć. Diagnostyka toksykologiczna. Pierwsza pomoc w zatruciach. Antidota. Toksykologia niektórych pestycydów i gazów. Toksykologia niektórych metali ciężkich. Toksykologia rozpuszczalników. Zatrucia wybranymi lekami. Uzależnienia lekowe. Seminaria

23 Leki stosowane w hiperlipoproteinemiach. Leki immunupresyjne Środki przeciwnowotworowe. Leki stosowane w: napadach bólowych, kolkach, bólu okołooperacyjnym, bólach przewlekłych. Zasady leczenia bólu ostrego i przewlekłego. Leki stosowane w leczeniu migreny. Leki roślinne i ich zastosowanie w leczeniu wybranych schorzeń. Farmakologia leków stosowanych w wybranych stanach nagłych: wstrząs anafilaktyczny, wstrząs kardiogenny, ostra niewydolność serca, ciężki napad astmy, ciężkie zaostrzenie POChP, hipokalemia, hiperkalemia, stany nagłe w przebiegu nadciśnienia tętniczego, ostre zespoły wieńcowe. Toksykologia niektórych pestycydów, metali ciężkich, rozpuszczalników i gazów Pierwsza pomoc w zatruciach. Zatrucia substancjami pochodzenia naturalnego. Zatrucia środkami żrącymi.. Toksyczność wybranych leków Indywidualizacja farmakoterapii - farmakokinetyka w praktyce. Ćwiczenia Recepta: części recepty, niezgodności recepturowe, skróty nazw i zwrotów łacińskich stosowanych w recepturze, zasady wypisywania recept. Postacie leków: charakterystyka postaci leków. Losy leków w ustroju: wchłanianie, transport przez błony komórkowe, dystrybucja leków i ich wiązanie z białkami, biotransformacja, wydalanie, współczynnik pka i jego rola we wchłanianiu i wydalaniu leków. Środki wpływające na autonomiczny układ nerwowy. Środki przeciwlękowe, uspokajające i nasenne. Leki przeciwdepresyjne. Środki znieczulające miejscowo. Środki do znieczulenia ogólnego. Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe działające obwodowo. Ośrodkowo działające miolityki. Środki przeciwbólowe: opioidy i antagoniści receptora opioidowego, nieopioidowe środki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leki wpływające na krzepnięcie krwi. Leki stosowane w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Leki przeciwwymiotne.leki przeczyszczające i przeciwbiegunkowe, przeciwrobacze. Leki stosowane w leczeniu astmy i innych schorzeń przebiegających z obturacją oskrzeli. Leki przeciwkaszlowe i leki wykrztuśne. Leki moczopędne. Glikozydy nasercowe i inne leki działające inotropowo dodatnio. Leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca. Leki przeciwhistaminowe. Leki przeciwhistaminowe. Leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym. Leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca. Leki stosowane w zaburzeniach ukrwienia obwodowego. Chemioterapia zakażeń I: antybiotyki beta-laktamowe, makrolidy, ketolidy, linkozamidy Chemioterapia zakażeń II: tetracykliny, glicylocykliny, streptograminy, oksazolidynony,chloramfenikol, aminoglikozydy, glikopeptydy, polimyksyny, sulfonamidy, pochodne imidazolu, pochodne furanu, chinolony. Środki odkażające. Chemioterapia zakażeń III: leki przeciwwirusowe. Leki przeciwmalaryczne. Chemioterapia zakażeń IV: Leki przeciwgruźlicze, leki przeciwgrzybiczne. Niektóre hormony i analogi hormonów podwzgórza, przysadki mózgowej. Hormony tarczycy i przytarczyc stosowane w terapii. Leki stosowane w nadczynności tarczycy. Hormony i analogi hormonów nadnerczy stosowane w terapii. Hormony wysp trzustki i ich analogi. Nieinsulinowe leki przeciwcukrzycowe. Hormony płciowe i ich analogii, hormonalna terapia zastępcza, doustne środki antykoncepcyjne, sterydy anaboliczne. Leki stosowane w leczeniu zakażeń układu oddechowego, zakażeń układu moczowo-płciowego, układu nerwowego, skóry i tkanki podskórnej, kości, układu pokarmowego. Analiza przypadków klinicznych ćwiczenia w doborze optymalnej farmakoterapii.. Leki stosowane w niedokrwistościach z niedoboru żelaza, witaminy B 12 i kwasu foliowego. Powtórzenie terminologii, dawek i recept. Inne Formy i metody dydakty czne Forma i warunki zaliczen ia wykład dyskusja analiza przypadków klinicznych obecność Seminarium - odpowiedź ustna, test na zakończenie każdego seminarium Ćwiczenia, seminarium - odpowiedź ustna, test na zakończenie każdego ćwiczenia/semi narium przepisywanie recept Ćwiczenia odpowiedź ustna, test na zakończenie każdego ćwiczenia symulacja medyczna Ćwiczenia odpowiedź ustna, test na zakończenie każdego ćwiczenia

24 Literatu ra podsta wowa Literatu ra uzupełn iająca Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie logia.ump.edu.pl i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd. IV polskie MedPh 2016 Golan D.E. Principles of Pharmacology : The Pathophysiolo gic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippi ncott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie logia.ump.edu.pl i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd. IV polskie MedPh 2016 Golan D.E. Principles of Pharmacology : The Pathophysiolo gic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippi ncott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie logia.ump.edu.pl i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd. IV polskie MedPh 2016 Golan D.E. Principles of Pharmacology : The Pathophysiolo gic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippi ncott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie logia.ump.edu.pl i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd. IV polskie MedPh 2016 Golan D.E. Principles of Pharmacology : The Pathophysiolo gic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippi ncott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Materiały dydaktyczne umieszczane na stronie ogia.ump.edu.p l i w WISUSie Mutschler E., Gesslinger G., Kroemer H.K., Ruth P., Farmakologia i toksykologia. wyd. IV polskie MedPh 2016 Golan D.E. Principles of Pharmacology: The Pathophysiolog ic Basis of Drug Therapy, Wolters Kluwer/Lippinc ott Williams & Wilkins, wyd 4, 2017 Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska- Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska- Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska- Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska- Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, Rang H., Dale MM, Ritter JM, Flower R, Henderson G. Farmakologia Rang i Dale. red wyd.pol. Mirowska- Guzel D, Członkowski A, Okopień B. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014, wyd.2 Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw- Hill Companies, 2015.

25 Numer efektu kształcenia Efekty kształcenia WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) W.01 charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych C.W34. W.02 zna główne mechanizmy działania leków oraz ich C.W35. przemiany w ustroju zależne od wieku W.03 określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i C.W36. eliminację leków W.04 zna podstawowe zasady farmakoterapii C.W37. W.05 zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym C.W38. wynikające z ich interakcji W.06 rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności C.W39. wielolekowej W.07 zna wskazania do badań genetycznych przeprowadzanych C.W40. w celu indywidualizacji farmakoterapii W.08 zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczególności C.W41. możliwości terapii komórkowej oraz terapii genowej i celowanej w określonych chorobach W.09 zna podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii ogólnej C.W42. W.10 zna grupy leków, których nadużywanie może prowadzić do C.W43. zatruć W.11 zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w C.W44. tym alkoholami, narkotykami i innymi substancjami psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi grupami leków W.12 zna podstawowe zasady postępowania diagnostycznego w zatruciach C.W45 UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) U.01 wykonuje proste obliczenia farmakokinetyczne C.U13. U.02 dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania C.U14. zjawisk patologicznych w ustroju i w poszczególnych narządach U.03 projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, C.U15. empirycznej i celowanej U.04 poprawnie przygotowuje zapisy wszystkich form C.U16. recepturowych substancji leczniczych U.05 posługuje się informatorami farmaceutycznymi i bazami C.U17. danych o produktach leczniczych U.06 szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych grupach wiekowych oraz w stanach niewydolności wątroby i nerek, a także zapobiega zatruciom lekami C.U18. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia

26 U.07 interpretuje wyniki badań toksykologicznych C.U19. Nakład pracy studenta Liczba godzin Przygotowanie do zajęć w stopniu pozwalającym rozwiązywanie problemów 60 h ogółem stanowiących przedmiot zajęć. Data opracowania sylabusa: Osoba przygotowująca sylabus: Marzena Dworacka 15. Szczegółowa organizacja zajęć: WYKŁADY Daty w których odbywają Dzień tygodnia Godzina się wykłady piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego piątek s. Święcickiego Sala SEMINARIA Grupa Dni tygodnia Daty Godziny w których odbywają się Nazwa, nr sali Jednostka przeprowadzająca zajęcia zajęcia seminaryjne Wtorek GRUPA 1 GRUPA 2 Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii

27 GRUPA 3 GRUPA 4 GRUPA 5 GRUPA 6 GRUPA 7 GRUPA 8 GRUPA 9 GRUPA 10 Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Katedra i Zakład Farmakologii Piątek Katedra i Zakład Farmakologii Wtorek Katedra i Zakład Farmakologii Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Piątek Wtorek Katedra i Zakład Farmakologii Środa Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Piątek Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Piątek Wtorek Środa Katedra i Zakład Farmakologii Katedra i Zakład Farmakologii Czwartek Piątek ĆWICZENIA Grupa Podgrupy Dni tygodnia Daty Grupa 1 Wtorek Środa 1a, 1b Czwartek Godziny w których odbywają się ćwiczenia Nazwa, nr sali 1019,,, 2008,, Jednostka przeprowadzająca zajęcia Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 2 Piątek Wtorek

28 Środa 2a, 2b Czwartek ,,, 2008,, Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 3 Piątek Wtorek Środa 3a, 3b Czwartek ,,, 2008,, Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 4 Piątek Wtorek Środa 4a, 4b Czwartek ,,, 2008,, Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 5 Piątek Wtorek Środa 5a,5b Czwartek ,,, 2008,, Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 6 Piątek Wtorek Środa 6a,6,b Czwartek ,,, 2008,, Katedra i Zakład Farmakologii Grupa 7 Grupa 8 Grupa 9 Grupa 10 Piątek 7a,7b Wtorek Środa Czwartek Piątek 8a,8b Wtorek Środa Czwartek Piątek 9a,9b Wtorek Środa Czwartek Piątek Wtorek Środa 10a,10b Czwartek Piątek ,,, 1019,,, 1019,,, 1019,,, Katedra i Zakład Farmakologii Katedra i Zakład Farmakologii Katedra i Zakład Farmakologii Katedra i Zakład Farmakologii

29 16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora dr hab.n. med. Marzena Dworacka, prof. UM 17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)