UŻYTKI EKOLOGICZNE w PIEKARACH ŚLĄSKICH

Transkrypt

1 UŻYTKI EKOLOGICZNE w PIEKARACH ŚLĄSKICH

2 FORMY OCHRONY PRZYRODY W POLSCE - Natura Park narodowy - Rezerwat przyrody - Park krajobrazowy - Zespół przyrodniczo krajobrazowy - Obszar chronionego krajobrazu - Użytek ekologiczny - Stanowisko dokumentacyjne - Pomnik przyrody - Ochrona gatunkowa

3 UŻYTEK EKOLOGICZNY? Według definicji zawartej w ustawie o ochronie przyrody użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nie użytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieoce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.

4 Użytki ekologiczne mają więc za zadanie ochronę lokalnej bioróżnorodności

5 DANE STATYSTYCZNE Według danych GUS (Główny Urząd Statystyczny) w roku 2009 w Polsce zostało powołanych 6628 użytków ekologicznych obejmujących łącznie ha różnych ekosystemów.

6 Ochrona przyrody u naszych sąsiadów Bytom: obszar Natura 2000 (Podziemia tarnogórsko-bytomskie), rezerwat (Segiet), 2 zespoły przyrodniczo krajobrazowe (Żabie Doły, Suchogórski Labirynt Skalny), stanowisko dokumentacyjne (Blachówka); Chorzów: 2 zespoły przyrodniczo krajobrazowe (Uroczysko Buczyna, Żabie Doły); Siemianowice Śląskie: obszar chronionego krajobrazu (Przełajka), 6 użytków ekologicznych (Park Pszczelnik, Brynicka Terasa, Michałkowicka Kępa, Bażantarnia, Staw Remiza, Staw pod Chorzowem), pomniki przyrody; Katowice: 2 rezerwaty przyrody (Las Murckowski, Ochojec), 2 zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (Szopienice-Borki, Źródła Kłodnicy), 3 użytki ekologiczne (Staw Grunfeld, Stawy na Tysiącleciu, Płone Bagno); Radzionków: projektowany Ogród Botaniczny na Księżej Górze; Tarnowskie Góry: obszar Natura 2000 (Podziemia tarnogórsko-bytomskie), rezerwat (Segiet), 2 zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (Park w Reptach i Dolina rzeki Dramy, Doły Piekarskie), 123 pomniki przyrody.

7 Ochrona przyrody w Piekarach Śląskich Jak do tej pory w Piekarach Śląskich, pomimo bardzo dobrego rozpoznania walorów przyrodniczych miasta (Cempulik i in. 1998, Przywara i in. 2010) i wskazania obszarów wymagających ochrony, nie podjęto żadnych kroków i nie uchwalono żadnych aktów prawnych zmierzających do uregulowania tej kwestii.

8 Źródło: Przywara i inni, Wartości przyrodnicze Piekar Śląskich, 2010.

9 KSIĘŻA GÓRA Obszar cenny przyrodniczo z powodu wykształcenia się mozaiki różnorodnych zbiorowisk roślinnych, należących do trzech grup fitosocjologicznych: muraw kserotermicznych (Unijna Dyrektywa Siedliskowa kod ) ciepłolubnych okrajków ciepłolubnych zbiorowisk ruderalnych Cały obszar proponowanego użytku stanowi mozaikę wspomnianych zbiorowisk, co sprzyja zwiększeniu lokalnej różnorodności przyrodniczej (występuje tu aż 96 gatunków roślin naczyniowych)

10 FLORA KSIĘŻEJ GÓRY Na wspomnianym obszarze występuje szereg roślin będących gatunkami wskaźnikowymi do wyznaczania obszarów chronionych: gęsiówka szorstkowłosista kłosownica pierzasta starzec wąskolistny koniczyna pagórkowata Spośród gatunków roślin objętych w Polsce ochroną gatunkową występują tu: wilżyna ciernista dziewiędsił bezłodygowy konwalia majowa rokitnik zwyczajny

11 gęsiówka szorstkowłosista

12 dziewiędsił bezłodygowy

13 KOCIE GÓRKI Obszar powyrobiskowy, o niezwykłych w skali miasta walorach krajobrazowych, będący jedyną w swoim rodzaju mozaiką wilgotnych siedlisk otwartych i zadrzewionych, jak i ubogich muraw kserotermicznych. Na obszarze Kocich Górek występuje szereg gatunków chronionych.

14 FLORA KOCICH GÓREK Spośród gatunków roślin objętych w Polsce ochroną gatunkową występują tu: kruszczyk szerokolistny kruszczyk rdzawoczerwony buławnik wielkokwiatowy dziewiędsił bezłodygowy goryczka krzyżowa orlik pospolity kalina koralowa Oraz chroniony grzyb: Czasznica olbrzymia

15 goryczka krzyżowa

16 Storczyki

17 FAUNA KOCICH GÓREK Pająk chroniony: tygrzyk paskowany Płazy chronione: kumak nizinny, rzekotka drzewna, żaba jeziorkowa, żaba wodna, żaba moczarowa, żaba trawna Ptaki chronione: gąsiorek (Unijna Dyrektywa Ptasia), kukułka, świergotek drzewny, rudzik, słowik rdzawy, pokląskwa, kląskawka, kos, śpiewak, muchołówka szara, czarnogłówka, modraszka, bogatka, kowalik, wilga

18 Tygrzyk paskowany

19 Zięba

20 BEKASOWA ŁĄKA Obszar wskazany do objęcia ochroną, obejmuje najcenniejsze z punktu widzenia przyrodniczego i ochrony ptaków fragmenty doliny, z wykształconymi zbiorowiskami roślinnymi obejmującymi płaty szuwarów właściwych oraz szuwarów turzycowych, wykształconych na obszarze starorzecza Brynicy

21 PŁAZY BEKASOWEJ ŁĄKI Płazy chronione: ropucha szara traszka zwyczajna Płazy chronione objęte ponadto Unijną Dyrektywą Siedliskową: traszka grzebieniasta kumak nizinny grzebiuszka ziemna ropucha zielona rzekotka drzewna żaba trawna żaba moczarowa

22 Godowisko żab brunatnych

23 Grzebiuszka ziemna

24 Traszka grzebieniasta

25 PTAKI BEKASOWEJ ŁĄKI Ptaki chronione zmniejszające swą liczebnośd w skali Europy: kszyk czajka krwawodziób wodnik podróżniczek (Unijna Dyrektywa Ptasia) derkacz (Unijna Dyrektywa Ptasia) pokląskwa pliszka żółta A także chronione: krętogłów, kos, kląskawka, cierniówka, świerszczak, rokitniczka, łozówka, trzcinniczek, szpak, potrzos, dziwonia, świergotek łąkowy

26 Pliszka żółta

27 Podróżniczek

28 Rokitniczka

29 Podsumowanie - Cele Ochrony BEKASOWA ŁĄKA: Zachowanie istotnego lokalnie siedliska herpetofauny oraz awifauny poprzez pozostawienie obszaru w niezmienionym kształcie. Zrównoważenie strat w lokalnym środowisku przyrodniczym wynikłych z prac przeprowadzonych przy pobliskiej budowie autostrady A1. KOCIE GÓRKI: Zachowanie różnorodności biologicznej, cennych siedlisk roślinnych z gatunkami chronionymi. KSIĘŻA GÓRA: Zachowanie różnorodności biologicznej, przede wszystkim cennych chronionych siedlisk roślinnych.

30 PODZIĘKOWANIA Piekarskie Stowarzyszenie Przyrodników składa podziękowania za pomoc przy tworzeniu wniosków w ramach projektu Użytki ekologiczne w Piekarach Śląskich Panu Prezydentowi Zenonowi Przywarze Panu Przewodniczącemu Krzysztofowi Sewerynowi Pani Teresie Krajan Panu Naczelnikowi Stanisławowi Jarząbkowi

31 Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę Paweł Siwy Piekarskie Stowarzyszenie Przyrodników tel: Opracowali: Michał Szydłowski, Łukasz Morawiec, Łukasz Depa, Adam Szczepaoczyk, Paweł Siwy.