Prawne formy ochrony przyrody MGR IGA JAWORSKA ZAKŁAD POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO I SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO

Transkrypt

1 Prawne formy ochrony przyrody MGR IGA JAWORSKA ZAKŁAD POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO I SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO

2 Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 rok stanowiła 10 form ochrony przyrody: 1)parki narodowe, 2)rezerwaty przyrody, 3)parki krajobrazowe, 4)obszary chronionego krajobraz, 5)obszary Natra 2000, 6)pomniki przyrody, 7)stanowiska dokmentacyjne, 8)żytki ekologiczne, 9)zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, 10)ochrona gatnkowa roślin, zwierząt i grzybów.

3 Definicja ochrony przyrody (art. 2 st. 1.) Ochrona przyrody, w rozmieni stawy, polega na zachowani, zrównoważonym żytkowani oraz odnawiani zasobów, tworów i składników przyrody: 1) dziko występjących roślin, zwierząt i grzybów; 2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatnkową; 3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia; 4) siedlisk przyrodniczych; 5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatnków roślin, zwierząt i grzybów; 6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt; 7) krajobraz; 8) zieleni w miastach i wsiach; 9) zadrzewień. Tworzenie i fnkcjonowanie form ochrony przyrody jest ważnym elementem realizacji celów ochrony przyrody w Polsce. Formy ochrony przyrody fnkcjonją w oparci o podstawy nakowe i wieloletnią praktykę krajowej ochrony przyrody. Każda z form spełnia inną rolę w polskim systemie ochrony przyrody i słży innym celom, dlatego charakteryzje się odmiennym reżimem ochronnym oraz zakresem ograniczeń w żytkowani.

4 Forma ochrony Liczba obiektów Parki narodowe 23 Rezerwaty przyrody 1488 Parki krajobrazowe 122 Obszary chronionego krajobraz 401 Obszary Natra obszary specjalnej ochrony ptaków (PLB) 849 specjalne obszary ochrony siedlisk (PLH) Pomniki przyrody Stanowiska dokmentacyjne 175 Użytki ekologiczne 7575 Zespoły przyrodniczokrajobrazowe Ochrona gatnkowa Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody, crfop.gdos.gov.pl - dane aktalizowane na bieżąco; Dane w pnkcie 10 - źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, stan na styczeń 2015 r. dane dotyczą gatnków rodzimych; gatnków roślin 322 gatnków grzybów 799 gatnków zwierząt

5 Formy ochrony: In sit ochrona gatnków roślin, zwierząt i grzybów, a także elementów przyrody nieożywionej w miejscach ich natralnego występowania, Ex sit ochrona gatnków roślin, zwierząt i grzybów poza miejscem ich natralnego występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i minerałów w miejscach ich przechowywania

6 Park narodowy (Art.8) 1. Park narodowy obejmje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, nakowymi, społecznymi, kltrowymi i edkacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. 2. Park narodowy tworzy się w cel zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stan zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lb siedlisk grzybów. Określenie i zmiana granic park narodowego następje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które określa jego obszar, przebieg granicy, otlinę i nierchomości Skarb Państwa nieoddawane w żytkowanie wieczyste parkowi narodowem. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, kierje się rzeczywistym stanem wartości przyrodniczych obszar. Likwidacja lb zmniejszenie obszar park narodowego następje wyłącznie w razie bezpowrotnej traty wartości przyrodniczych i kltrowych jego obszar. Nadzór nad działalnością park narodowego sprawje minister właściwy do spraw środowiska.

7 Rezerwat przyrody Rezerwat przyrody obejmje obszary zachowane w stanie natralnym lb mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, nakowymi, kltrowymi lb walorami krajobrazowymi. Na obszarach graniczących z rezerwatem przyrody może być wyznaczona otlina. Rezerwat przyrody powstaje w drodze zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Zmiana granic lb likwidacja rezerwat przyrody następje w drodze zarządzenia po zasięgnięci opinii regionalnej rady ochrony przyrody. Regionalny dyrektor ochrony środowiska każdorazowo wskazje podmiot nadzorjący rezerwat przyrody. Ostoja miejsce o warnkach sprzyjających egzystencji roślin, zwierząt lb grzybów zagrożonych wyginięciem lb rzadkich gatnków, Siedlisko przyrodnicze obszar lądowy lb wodny, natralny, półnatralny lb antropogeniczny, wyodrębniony w oparci o cechy geograficzne, abiotyczne lb biotyczne

8 Park krajobrazowy Park krajobrazowy obejmje obszar chroniony ze względ na wartości przyrodnicze, historyczne i kltrowe oraz walory krajobrazowe w cel zachowania, poplaryzacji tych wartości w warnkach zrównoważonego rozwoj. Na obszarach graniczących z parkiem może być wyznaczona otlina. Utworzenie lb powiększenie obszar park krajobrazowego następje w drodze chwały sejmik województwa. Likwidacja lb zmniejszenie obszar następje w drodze chwały sejmik województwa po zgodnieni z właściwymi miejscowo radami gmin.

9 Obszar chronionego krajobraz (art. 23) Obszar chronionego krajobraz obejmje tereny chronione ze względ na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względ na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z trystyką i wypoczynkiem lb pełnioną fnkcją korytarzy ekologicznych. Wyznaczenie obszar chronionego krajobraz następje w drodze chwały sejmik województwa, która określa jego nazwę, położenie, obszar, sprawjącego nadzór, stalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy właściwe dla danego obszar chronionego krajobraz. Likwidacja lb zmiana granic obszar chronionego krajobraz następje w drodze chwały sejmik województwa, po zaopiniowani przez właściwe miejscowo rady gmin. Projekty chwał wymagają zgodnienia z właściwym miejscowo regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.

10 Obszary Natra 2000 Program ochrony przyrody, którego celem jest zachowanie określonych siedlisk oraz gatnków. Podstawą tworzenia program Natra 2000 są: - Dyrektywa Rady 79/409/EWG, z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. dyrektywa ptasia ), Dyrektywa Rady 92/43/EWG, z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk natralnych oraz dzikiej fany i flory (tzw. dyrektywa siedliskowa / habitatowa ). Krajowe reglacje prawne dot. obszarów Natra 2000: - Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatnków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natra 2000 (Dz. U. Nr 94, poz. 795), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natra 2000 (Dz. U. Nr 229, poz ze zm.),

11 Pomnik przyrody (art. 40) Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lb ich skpiska o szczególnej wartości przyrodniczej, nakowej, kltrowej, historycznej lb krajobrazowej oraz odznaczające się indywidalnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatnków rodzimych lb obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narztowe oraz jaskinie. Na terenach niezabdowanych, jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla ldzi lb mienia, drzewa stanowiące pomniki przyrody podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpad. Pomniki przyrody stanawia się i znosi w drodze chwały rady gminy.

12 Stanowiska dokmentacyjne (art. 41) Stanowiskami dokmentacyjnymi są niewyodrębniające się na powierzchni lb możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem nakowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lb tworów mineralnych, jaskinie lb schroniska podskalne wraz z namliskami oraz fragmenty eksploatowanych lb nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Ustanawia się je i znosi w drodze chwały rady gminy.

13 Użytki ekologiczne (art. 42) Użytkami ekologicznymi są zasłgjące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - natralne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieżytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lb chronionych gatnków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lb miejsca sezonowego przebywania. Ustanawiane i znoszone w drodze chwały rady gminy.

14 Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (art. 43) Zespołami przyrodniczo-krajobrazowymi są fragmenty krajobraz natralnego i kltrowego zasłgjące na ochronę ze względ na ich walory widokowe lb estetyczne. Ustanawiane i znoszone w drodze chwały rady gminny.

15 Ochrona gatnkowa (art. 46) Ochrona gatnkowa obejmje okazy gatnków oraz siedliska i ostoje roślin, zwierząt i grzybów. Ochrona gatnkowa ma na cel zapewnienie przetrwania i właściwego stan ochrony dziko występjących na terenie kraj lb innych państw członkowskich Unii Eropejskiej rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie przepisów mów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, gatnków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a także zachowanie różnorodności gatnkowej i genetycznej, Rośliny, zwierzęta i grzyby gatnków zagrożonych wyginięciem w środowisk przyrodniczym podlegają ochronie ex sit w ogrodach zoologicznych, ogrodach botanicznych lb bankach genów. Minister właściwy do spraw środowiska w porozmieni z ministrem właściwym do spraw rolnictwa określa, w drodze rozporządzenia gatnki roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną oraz sposób ich ochrony.