Zespół Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących w Słupsku, ul. Partyzantów 24, Słupsk,

Transkrypt

1 PROJEKT BUDOWLANY REMONTU I RENOWACJI ELEWACJI FRONTOWEJ, SIENI, KLATKI SCHODOWEJ I STOLARKI WEWNĘTRZNEJ W KAMIENICY MIESZKALNEJ OBECNIE INTERNACIE PRZY ULICY PARTYZANTÓW NR 26 WRAZ Z KOLORYSTYKĄ. Adres inwestycji: ul. Partyzantów 26, Słupsk, dz. nr 803/1 Inwestor: Zespół Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących w Słupsku, ul. Partyzantów 24, Słupsk, Zespół projektowy: Architektura mgr inż. arch. Piotr Daczkowski nr. up. bud / POIA / 2006 Asystent: mgr inż. arch. Dobrosława Szetela OŚWIADCZENIE Zgodnie z wymogiem art. 20 ust.4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane ( tj : Dz. U. z 2003r nr 207, poz z późn. zm), oświadczam, że przedmiotowy projekt budowlany został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej Słupsk, październik 2012

2 2. ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA PROJEKTU BUDOWLANEGO REMONTU I RENOWACJI ELEWACJI FRONTOWEJ, SIENI, KLATKI SCHODOWEJ I STOLARKI WEWNĘTRZNEJ W KAMIENICY MIESZKALNEJ OBECNIE INTERNACIE PRZY ULICY PARTYZANTÓW NR 26 WRAZ Z KOLORYSTYKĄ. 1. Strona tytułowa z oświadczeniem projektanta. 2. Zawartość opracowania. 3. Uprawnienia projektantów i zaświadczenia o przynależności do izb zawodowych. 4. Załączniki formalno-prawne Wyrys i wypis z Miejscowego Planu Zagospodarowanie Przestrzennego w Słupsk, 4.2. Mapa sytuacyjno-wysokościowa w skali 1:500, 4.3. Decyzja w sprawie wpisania do rejestru zabytków, pod numerem rejestru A-1840 z dnia r., 4.4. Wytyczne konserwatorskie dla zgłoszonego zakresy prac budowlanokonserwatorskich budynku położonego przy ulicy Partyzantów 26 w Słupsku z dnia r., 4.5. Zalecenia konserwatorskie dot. prac konserwatorskich na elewacji budynku przy ulicy Partyzantów 26 w Słupsku. 5. Przedmiot oraz cel opracowania. 6. Zakres remontu. 7. Opis techniczny budynku Dane ogólne Stan techniczny budynku. 8. Zakres prac budowlanych wraz z określeniem technologii prac renowacyjnych i remontowych Elewacja frontowa Renowacja drewnianego gzymsu okapowego Wzmocnienie i naprawa muru ceglanego Oczyszczenie okładziny ceglanej elewacji Wymiana rynien i rur spustowych Naprawa schodów zewnętrznych wejścia głównego Tynki Detale architektoniczne Uzupełnienie ubytków i odtworzenie zniszczonych elementów Wzmocnienie i uzupełnienie ubytków konsoli Odtworzenie rozet gzymsu okapowego Wymiana obróbek blacharskich przy detalach architektonicznych Opaski okienne Stolarka okienna Renowacja i częściowa wymiana stolarki okiennej na parterze, II, III kondygnacji i poddasza Wymiana stolarki okiennej PCV I kondygnacji na drewniane Wymiana stolarki okiennej w poziomie piwnic wraz z wymianą zabezpieczenia (blachy) Wykonanie parapetów okiennych Stolarka drzwiowa zewnętrzna Konserwacja drzwi zewnętrznych frontowych Wnętrze.

3 Sień budynku Uzupełnienie ubytków i odtworzenie zniszczonych elementów dekoracji Renowacja poręczy, listw przypodłogowych i stopnic Ułożenie wykładziny PCV Klatka schodowa Naprawa tynków i malowanie ścian klatki schodowej Renowacja elementów balustrady i poręczy Wymiana i uzupełnienie zniszczonych listw. przypodłogowych, stopni i dekoracji podstopnic Ułożenie wykładziny PCV na podestach, stopniach i stopnicach Okna klatki schodowej Stolarka drzwiowa wewnętrzna Konserwacja drzwi wewnętrznych. 9. Wytyczne do renowacji. 10. Spis rysunków. 11. Dokumentacja fotograficzna ZDJĘCIE NR 1 Elewacja frontowa ZDJĘCIE NR 2 Ryzalit od południowej strony ZDJĘCIE NR 3 Szczegół 1 - Drzwi wejściowe frontowe do budynku ZDJĘCIE NR 4 Szczegół 2 - Drzwi wejściowe frontowe do bramnej ZDJĘCIE NR 5 Szczegół 3 - Okno parteru z cokołem przy wejściu od strony frontowej ZDJĘCIE NR 6 Szczegół 4 - Okno pierwszego piętra i drugiego od strony frontowej ZDJĘCIE NR 7 Szczegół 5 - Gzyms konsolowy ZDJĘCIE NR 8 Szczegół 6 - Sień ZDJĘCIE NR 9 Szczegół 7 - Klatka schodowa ZDJĘCIE NR 10 Szczegół 8 Stolarka drzwiowa wewnętrzna. Drzwi klatki werandowe. Typ x ZDJĘCIE NR 11 Szczegół 9 - Stolarka drzwiowa wewnętrzna. Typ x ZDJĘCIE NR 12 Szczegół 10 - Stolarka drzwiowa wewnętrzna. Typ x ZDJĘCIE NR 13 Szczegół 11 - Stolarka drzwiowa wewnętrzna. Typ x ZDJĘCIE NR 14 Szczegół 12 - Stolarka drzwiowa wewnętrzna. Typ x 12. Plan Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia 13. Część graficzna.

4 5. PRZEDMIOT ORAZ CEL OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest kamienica mieszkalna, obecnie mieszcząca internat, zlokalizowana w Słupsku przy ulicy Partyzantów nr 26 na działce nr 803/1. Budynek wybudowany w 1889 roku ma trzy kondygnacje mieszkalne ze strychem użytkowym. Celem opracowania jest projekt budowlany remontu i renowacji elewacji frontowej, sieni, klatki schodowej i stolarki wewnętrznej w kamienicy wraz z kolorystyką. Materiały wyjściowe do projektowania: inwentaryzacja obiektu wykonana w 1978 roku, inwentaryzacja obiektu wykonana na potrzeby projektu, wizje lokalne obiektu, dokumentacja fotograficzna stanu zachowania, wstępne uzgodnienia z przedstawicielem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Delegatura w Słupsku i otrzymane materiały historycznoarchitektoniczne. Należy pamiętać, że wskazane w dokumencie symbole, materiały lub urządzenia, nazwy ich producentów i dystrybutorów, nazwy własne produktów, pochodzenie urządzeń itd. itp. mają charakter przykładowy. Zostały one bowiem określone jedynie w celu sprecyzowania parametrów i wymogów techniczno-użytkowych przedmiotu zamówienia. 6. ZAKRES REMONTU Remont obiektu obejmuje: Remont i prace konserwatorskie elewacji frontowej. Remont i konserwacja sieni i klatki schodowej. Remont i wymiana stolarki okiennej elewacji frontowej. Konserwacja stolarki drzwiowej zewnętrznej i wewnętrznej. Projekt nie zajmuje się problematyką dachu, więźby dachowej oraz ukształtowaniem przyległego terenu. Budynek wpisany do rejestru zabytków pozycja A OPIS TECHNICZNY BUDYNKU 7.1. Dane ogólne. Budynek zlokalizowany jest w prawobrzeżnej części Słupska w zwartej zabudowie wschodniej pierzei ulicy Partyzantów. Obiekt fasadą zwrócony w kierunku zachodnio-południowym, ścianą południową i północną budynek sąsiaduje z budynkami w pierzei ulicy. Od strony wschodniej znajduje się podwórze gospodarcze. Budynek wybudowany w technologii tradycyjnej. Całkowicie podpiwniczony trzykondygnacyjny obiekt z użytkowym strychem przykryty jest dwuspadowym dachem w głównej części, a jednospadowym w części oficyny, oba dachy kryte papą. Ściany kamienicy wykonane z cegły ceramicznej pełnej, otynkowane. Ceglana elewacja jest tłem dla bogatego detalu architektonicznego wykonanego z wypraw tynkarskich.

5 Budynek mieszkalny został w rzucie założony w kształcie odwróconej litery L, część prostokątna - frontowa, od zaplecza skrajnie położona prostokątna - oficyna. Na osi środkowej części frontowej znajduje się wejście do obiektu, sień z klatką schodową i wyjście na podwórze. Od strony północnej, w narożniku oficyny znajduje się dodatkowe wyjście na podwórze z klatką schodową. Elewacja frontowa (zachodnio-południowa) licowana cegłą, 9-osiowa. W skrajnych osiach - ryzality, (o narożnikach boniowanych) W 4 osi od strony północnej - portal wejściowy ujęty kolumnami flankującymi otwór wejściowy. Podobnie w 1 osi od północnej strony - dekorowany kolumnami otwór bramny. Poszczególne kondygnacje w elewacji zaakcentowano profilowanymi gzymsami (w odcinkach) międzykondygnacyjnych. Wokół okien- opaski, obramienia i pilastry. Nad oknami tympanony. Całość wieńczy dekoracyjny gzyms konsolowy. Detale architektoniczne wykonane z wypraw tynkarskich. Elewacja tylna (wschodnia) tynkowana, gładka bez dekoracji naściennej, 5- osiowa. W 1 osi od północy otwór bramny, w 4 osi otwór wejściowy do budynku. W osiach proste otwory okienne. Elewacja północna (oficyna) tynkowana, gładka bez dekoracji naściennej, 6 osiowa. W 2 osi od wschodu wejście do budynku. W osiach proste otwory okienne. Elewacja wschodnia (oficyna) tynkowana, gładka bez dekoracji naściennej, 1 osiowa. W osiach proste otwory okienne. Elewacja południowa (oficyna) tynkowana, gładka, bezokienna. Do elewacji dobudowany dwukondygnacyjny budynek. Drzwi zewnętrzne główne - drewniane, dwuskrzydłowe z naświetlem przeszklonym, ramowo-płycinowe, górne płyciny przeszklone. Dekoracja płycin o bogatym motywie architektonicznym, zawiasy czopowe. Drzwi zewnętrzne do otworu bramnego - drewniane, dwuskrzydłowe ramowopłycinowe, górne płyciny pełne z dekoracją o motywie architek., zawiasy czopowe. Drzwi zewnętrzne elewacji tylnej - drewniane, jednoskrzydłowe ramowopłycinowe z naświetlem przeszklonym, płyciny pełne z profilowanych krawędziach. Okna elewacji frontowej: - drewniane, skrzynkowe, sześciodziałowe (dwupoziomowe, trójdzielne), na parterze - oryginalne - o bogatym detalu snycerskim: krzyż pozorny, ślemię profilowane, słupek pilasterek z dekoracyjną głowicą, na II piętrze wymienione w latach pozbawione bogatego detalu snycerskiego: krzyża pozornego, - drewniane, ramowe, w części piwnicznej - jednopoziomowe, dwudzielne, ze słupkiem, brak detalu snycerskiego, w części poddasza - jednopoziomowe, jednodzielne, z poziomym szprosem, brak detalu snycerskiego, - PCV, ramowe, dwupoziomowe, trójdzielne, nawiązujące do pierwotnej formy okna jedynie podziałem, na I piętrze - współczesne brak detalu snycerskiego. Posadzki w piwnicy posadzki cementowe, na wyższych kondygnacjach podłogi drewniane z desek oraz parkiet. Schody wewnętrzne główne- dwubiegowe, drewniane, policzkowe z drewnianą balustradą tralkową. Schody do piwnicy- betonowe jednobiegowe, proste. Więźba dachowa- drewniana, krokwiowo-płatwiowa na stolcach. Strop nad piwnicami - żelbetowy Kleina. Strop nad parterem, I i II kondygnacji - drewniane, belkowe.

6 7.3. Stan techniczny budynku. Stan elewacji jest zły. Niektóre elementy wystroju zagrażają bezpieczeństwu mienia i życia ludzkiego. Źle wykonane odprowadzenie wód opadowych powoduje zacieki na elewacji i zawilgocenie ścian. W efekcie elementy zdobień odspajają się od podłoża, a w konsekwencji odpadają od elewacji i bezpowrotnie ulegają zniszczeniu. Szczególnie zniszczony jest gzyms okapowy z całym wystrojem architektonicznym, elementy w okolicach przejścia rur spustowych przez gzyms, w miejscach braku obróbek i powyżej poziomych opierzeń (odbicie wód deszczowych). Boniowany cokół części parteru, kilkakrotnie malowany, nosi wyraźne ślady zwiększonego zawilgocenia (łuszcząca się farba). Elementy konstrukcyjne i wykończeniowe elewacji frontowej budynku uległy zużyciu naturalnemu: na ścianie elewacji widoczne pęknięcie na 1/3 wysokości budynku, gzyms okapowy jest nieszczelny, rynny i rury spustowe o niewystarczającym przekroju, brak należytego odprowadzenia wód opadowych powoduje zawilgocenie muru, skorodowane i wypaczone obróbki blacharskie detali architektonicznych i miejscowe ubytki obróbki gzymsu okapowego, dekoracyjny gzyms konsolowy zamykający dekorację elewacji zapadnięty w kilku odcinkach, wykruszenia i częściowe odpadanie tynku zewnętrznego, powłoki malarskie na tynkach zewnętrznych uległy zużyciu, miejscowe braki dekoracji architektonicznej elewacji i znaczne ubytki detalu, nieczytelne linie podziału gzymsów międzykondygnacyjnych i podokiennych, stolarka okienna i drzwiowa jest wypaczona i nieszczelna Poszczególne elementy elewacji frontowej: Wyprawy tynkarskie - stan zachowania partii tynkowanych należy uznać za zły. Najbardziej skorodowane są powierzchnie największego zawilgocenia podłoża. W obrębie tynków wyróżnić możemy także wiele miejsc, gdzie występują spękania i odspojenia od podłoża oraz osypywania i pudrowania wypraw tynkarskich - spowodowane jest to najprawdopodobniej erozją wodną oraz procesami starzeniowymi. Na powierzchniach tynków występują pozostałości wcześniejszych powłok malarskich, które uległy całkowitej degradacji -charakteryzujące się osypywaniem i odspajaniem. Tynki gzymsów podokiennych i międzykondygnacyjnych, fryzów i płycin - stan zachowania powyższych tynków można uznać za zły. W ich obrębie można wyróżnić następujące zniszczenia: wykruszenia nieczytelny rysunek formy, rysy i pęknięcia odspajające pozostałości powłok malarskich. W/w zniszczenia w głównej mierze spowodowane są wadliwymi obróbkami blacharskimi, zawilgoceniem podłoża, procesami wietrzenia oraz brakiem powłok malarskich, które zabezpieczałyby warstwę tynków.

7 Detal architektoniczny - detale takie jak płyciny, konsole, opaski okienne, pilastry zostały wykonane w tynku metodą narzutu i w ich obrębie zaobserwowano podobne zniszczenia jak przy tynkach elementów liniowych, poziomych. Są to liczne ubytki, odspojenia i spękania oraz wtórne, nieestetyczne (amatorskie) naprawy. Płyciny podokienne - pod większością otworów okiennych pierwszej i drugiej kondygnacji ozdobne płyciny prostokątne wykonane w tynku. Większość elementów z ubytkami o nieczytelnym podziale linii detalu. Boniowanie - w poziomie przyziemia i na narożnikach elewacji frontowej widoczne ubytki, złuszczenia farby i rozmycie bogatego boniowania wykonanego w tynku. Rynny i rury spustowe, obróbki blacharskie i parapety zniszczone, skorodowane z brakującymi elementami kwalifikujące się do naprawy lub częściowej wymiany. Lico ceglane w obrębie lica ceglanego wyróżnić możemy kilka rodzajów zniszczeń: zabrudzenia lica ceglanego farbą i tynkami, osypująca się oryginalna wapienna spoina - zjawisko spowodowane wieloletnim rozkładem i zjawiskami wietrzenia, brak zabezpieczenia przed czynnikami atmosferycznymi, punktowe złuszczenia i odspojenia warstwy powierzchniowej cegieł, spowodowane zjawiskami mrozowymi. Na elewacji zaobserwowano także występowanie rysy biegnącej pionowo, na 1/3 wysokości budynku, wzdłuż okien pomiędzy 2 a 3 osią do gzymsu wieńczącego. Wydaje sie, że jest to spękanie konstrukcyjne, których przyczyny i sposób naprawy powinien określić uprawniony konstruktor. Zakres i rodzaj zniszczeń elewacji frontowej określony na Inwentaryzacji wg rys. nr I.1 zawartym w tym opracowaniu. Stolarka okienna i drzwiowa zniszczona. W ciągu lat stolarka okienna wymieniona na II kondygnacji na drewnianą, skrzynkową ze ślemieniem prostym bez ozdobień snycerskich. Stolarka I kondygnacji wymieniona na PCV.w ostatnim okresie. Stan okien należy przywrócić do pierwotnej formy i wykonać z drewna nie PCV. Stolarka drzwiowa zewnętrzna wymagają szybkiej interwencji, skrzydła drzwiowe z ubytkami w konstrukcji i detalu ozdobnym, niezabezpieczona przed czynnikami atmosferycznymi impregnacją. Zużyte elementy konstrukcyjne i wykończeniowe klatki schodowej budynku: spękania tynków wewnętrznych klatki schodowej, ubytki powłoki tynkarskiej, liczne pęknięcia, ubytki i rozwarstwienia elementów balustrady, brak systematyki w tralkach balustrady, wzmocnienia płaskownikami balustrady, dewastujące detal ozdobny warstwy farby spłycone i niewyraźne linie detalu,

8 częściowo zniszczone o licznych ubytkach i spękaniach listwy przypodłogowe, stopnice i podstopnice schodów klatki schodowej i sieni, miejscowy brak dekoracji oraz znaczne ubytki detalu w sieni, fragmentarycznie uszkodzona biologicznie z ubytkami i brakami w detalu ozdobnym stolarka wewnętrzna. Zakres i rodzaj zniszczeń klatki schodowej określony na Inwentaryzacji wg rys. nr I.4 zawartym w tym opracowaniu. Opisaną elewację, sień z główną klatką schodową i stolarkę drzwiową wewnętrzną należy poddać pracom konserwatorskim oraz przeprowadzić rewaloryzację zniszczonych detali architektonicznych, aby przywrócić pierwotny wygląd obiektu. Jednym z ważniejszych problemów do rozwiązania będzie dokładne zabezpieczenie przeciwwodne wszystkich elementów poziomych elewacji, odpowiednie odprowadzenie wód deszczowych, a także impregnacja przeciwwodna elementów zdobień i cegły elewacyjnej, co pozwoli na powstrzymanie procesów niszczących. 8. ZAKRES PRAC BUDOWLANYCH WRAZ Z OKREŚLENIEM TECHNLOGII PRAC REMONTOWYCH I RENOWACYJNYCH Elewacja frontowa Renowacja drewnianego gzymsu okapowego. Gzyms okapowy wymaga naprawy, znacznych uzupełnień i zabezpieczeń na całej długości. W kilku odcinkach jest przyczyną zapadniętego dekoracyjnego gzymsu konsolowego, a luźne elementy stanowią zagrożenie dla przechodniów. Po zdjęciu obróbki blacharskiej oczyścić całość i sprawdzić stan techniczny. Elementy zużyte należy usunąć i wymienić na nowe. Wszelkie odspojone elementy gzymsu konsolowego należy zdemontować w trakcie renowacji i zamontować na nowo po wykonaniu napraw ubytków detali. Po poprawnym zamontowaniu rynien należy naprawić drewnianą podbitkę, deskę czołową i obróbkę blacharską. Detal gzymsu okapowego wg rys. nr Całość zakonserwować i pomalować zgodnie z projektem kolorystyki elewacji Wzmocnienie i naprawa muru ceglanego. Przed przystąpieniem do naprawy spękania na ścianie elewacji frontowej należy zbić tynk w rejonie uszkodzeń. Naprawę, przy tym wzmocnienie miejsca spękania ściany, przewiduje się wykonać za pomocą technologii elastycznych profili śrubowych ze stali nierdzewnej wklejanych w specjalną,

9 szybkoschnącą zaprawą klejową w wyfrezowanych szczelinach w konstrukcjach murowych. Profile o średnicy 10 mm wklejany w wyfrezowany w konstrukcji otwór o 4 mm większy od przyjętego profilu stalowego. Szczelinę należy wykonać na odpowiednią głębokość w zależności od ilości profili ( dla jednego profilu -35mm, dla dwóch - 55mm, dla trzech -75mm). Minimalna długość profilu poza przebieg rysy nie powinna być mniejsza niż 50cm z obu stron. Nie należy stosować profili krótszych niż l00cm. W przypadku gdy odległość 50cm nie może być zachowana (okno, narożnik ściany) należy wykonać zagięcia profili (haki) o głębokości zakotwienia l5-30cm. W przypadku wklejania kilku profili w szczelinie haki kotwiące powinny być mocowane osobno. W przypadku długiego pionowego spękania należy stosować rozstaw pionowy profili co 30-45cm. Na wysokości gzymsu konsolowego między 3 a 4 osią od północnej strony elewacji frontowej nastąpiło silne pęknięcie ściany budynku. W tym miejscu należy wykonać spięcie ściany budynku profilem śrubowym. Ilość profili i lokalizacja wzmocnienia określa uprawniony konstruktor. Z zewnętrznej strony ściany należy wykuć głębszą bruzdę, aby schować śrubę w ścianie. Po wykonaniu wszystkich wzmocnień muru należy wykuć pękniętą cegłę i wkleić całą. Podczas jakichkolwiek prac murowych należy zachować pierwotny układ wątku muru i wykorzystać cegłę nawiązującą kolorystyką i fakturą do oryginalnej. W miejscu spękanego gzymsu podokienny czy opaski rozebrać fragment tynku wokół spękania. Dostosowanie metody wzmocnienia muru do głębokości zmian. Przy zmianach powierzchownych uzupełnienie zaprawy do spoinowania lica muru muszą przede wszystkim posiadać szybki transport wody i optymalną wytrzymałość mechaniczną zgodną z cegłami - jeżeli zaprawa będzie zbyt mocna i zbyt szczelna - w niedługim czasie będzie następować degradacja cegły, mimo, że nowa zaprawa będzie trwała. Do wody zarobowej zaprawy warto dodać środek zwiększający elastyczność Oczyszczenie okładziny ceglanej elewacji. Ceglaną elewację oczyszczamy metodą niskociśnieniową, usuwamy wszelkie zabrudzenia powstałe na materiale bez uszkodzenia jego lica oraz spoin go łączących. Zabieg usuwania nawarstwień z powierzchni elewacji ma na celu nie tylko uczytelnienie pierwotnej kolorystyki cegieł, ale usunięcie szkodliwych, nawarstwień farb i tynków, którymi w chwili obecnej pokryte są powierzchnie elewacji. Metoda czyszczenia mgławicowego polega na zastosowaniu ścierniwa nawilżonego minimalną ilością wody. Rolę nośnika pełni tutaj mgła wodna wspomaganych preparatami chemicznymi umożliwiająca dużą dokładność czyszczenia bez naruszania pierwotnej powierzchni materiału. Technika ta znalazła zastosowanie przy oczyszczaniu nawarstwień na kamieniach naturalnych, powłok malarskich, graffiti i resztek tynku. Urządzenie musi być zasilane kompresorem przy ciśnieniu od 0,2 do 6 bar. Ścierniwem najczęściej jest piasek szklarski o frakcji od 0,06 do 1,4 mm. Liczne gzymsy, sztukaterie i zakamarki nie pozwalają na inny rodzaj czyszczenia niż piaskowanie. Doprowadzenie wody bezpośrednio do głowicy z precyzyjną regulacją gwarantuje jej niewielkie zużycie. Uzupełnienie tej metody stanowi tak zwany rysik strumieniowy, mający swe korzenie w technice dentystycznej. Ta minigłowiczka o średnicy 1,5 mm pozwala na czyszczenie najmniejszych szczegółów i detali architektonicznych.

10 Metodę czyszczenia i środek czyszczący należy wybrać po wykonaniu prób i zatwierdzeniu przez służby konserwatorskie. Skorodowane spoiny wapienne, które utraciły dużą część oryginalnego spoiwa należy usunąć. Zabieg ten należy wykonać narzędziami mechanicznymi (szlifierkami kątowymi z tarczami diamentowymi) dbając o jak najmniejsze uszkodzenia cegieł. Ewentualne ubytki spoin i zdegradowaną cegłę należy wymienić na nową używając do tego celu cegły i zaprawy o parametrach zbliżonych do oryginalnej. Re-profilowanie zniszczonych cegieł proponujemy wykonać z barwionych w masie specjalnych zapraw - gotowe kolorowe re-profilacyjne zaprawy wapiennotrasowe, zawierające mikrowłókna jako zaprawa do uzupełniania ubytków o parametrach zbliżonych do uzupełnianego detalu; wytrzymałość ok. 5-6MPa. Po wstępnym związaniu (na drugi dzień) miejsca uzupełnione muszą być opracowane rzeźbiarsko tak, by imitowały oryginalną powierzchnię cegieł. Elewacje ceglane po wykonaniu oczyszczenia i uzupełnień można dodatkowo zabezpieczyć wykonując impregnację hydrofobową odpowiednio dobierając do danego materiału specjalistyczne impregnaty zapewniające ochronę przed zabrudzeniami. Impregnacja zapewni ścianie pogłębienie kolorystyki cegły oraz ochronę na długie lata. Przy pracach hydrofobizacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na wilgotność podłoża. Mury ze skuteczną hydroizolacją i niezasolone można hydrofobizować powierzchniowo. W pozostałych przypadkach dopuszczalna jest jedynie hydrofobizacja strukturalna. Pamiętać należy, że hydrofobizacja strukturalna jest w stanie znacznie lepiej zabezpieczyć mur przed szkodliwym działaniem agresywnych chemicznie czynników i zamarzaniem wody Wymiana rynien i rur spustowych. W budynku występują rynny z blachy stalowej. Na całej długości gzymsu okapowego występują nieszczelności i ubytki. Część elementów jest pozarywana, a zalania powoduje również za mały przekrój rynny i rur spustowych. Podczas remontu gzymsu okapowego należy zdemontować rynny, uzupełnić pas nadrynnowy, zamontować haki z odpowiednimi przegięciami umożliwiającymi wykonanie spadków zamontowanych rynien. Nowe rynny (wyprofilowane z blachy tytanowo- cynkowej indywidualnie) powinny być mocowane uchwytami z profilowanych płaskowników blachy o szerokości minimum 4 cm, rozstawionymi w odstępach co 60cm, z zachowaniem właściwych spadków a spadki rynien regulowane na uchwytach. Z uwagi na znaczny spadek połaci dachowej rynny należy dodatkowo usztywnić przez zastosowanie wsporników na przemian z uchwytami do rynien. Detal gzymsu okapowego wg rys. nr

11 Z uwagi na mocno zabudowany gzyms okapowy, przez który przechodzi sztucer rynny i fragment rury spustowej, należy zwrócić szczególną uwagę na precyzyjne i szczelne połączenie tych elementów.wymianę istniejących rur spustowych na nowe, o średnicy min. 11 cm. Rury spustowe od poziomu terenu do poziomu gzymsu okapowego zamontować z blachy tytanowo-cynkowej. Rury spustowe powinny być mocowane do ścian uchwytami, rozstawionymi w odstępach nie większych niż 2 m, uchwyty powinny być mocowane w sposób trwały przez wbicie trzpienia w spoiny muru lub osadzone zaprawie cementowej w wykutych gniazdach. Odchylenie rur spustowych od linii prostej mierzonej na długości 2m nie powinno być większe niż 3mm. Montaż rynien i rur spustowych wykonywać z postawionego przy ścianie budynku rusztowania Naprawa schodów zewnętrznych wejścia głównego. Z uwagi na zły stan techniczny okładziny schodów zewnętrznych przy wejściu głównym do budynku, przewiduje się odsłonięcie warstwy wierzchniej do warstwy konstrukcyjnej. Proponuje się uzupełnić spękania biegów schodów i wyrównać powierzchnie stopni zaprawą szybkotwardniejącą do posadzek betonowych. Wszystkie odkryte podczas rozbiórki ubytki warstwy konstrukcyjnej należy zgłosić do projektanta i inspektora nadzoru. Projektuje się wykonanie betonowej warstwy wyrównawczej oraz wierzchnią warstwę okładziny schodów z lastryka z zachowaniem wskaźnika antypoślizgowości R 11 oraz wyrównanie stopni zewnętrznych do wysokości 15cm i szerokości minimum 35 cm Tynki. Usunięcie zwietrzałych i odspojonych tynków z elewacji budynku ze szczególna uwagą w miejscach występowania detalu architektonicznego. Oczyszczenie tynków z warstw farby. Uzupełnienie tynków tynkami antywysoleniowymi w poziomie cokołu oraz zaprawą renowacyjną na pozostałej powierzchni elewacji. Impregnacja tynków. Retusz - wyostrzenie rysunku detali architektonicznych. Malowanie farbami na bazie krzemianów zgodnie z projektem kolorystyki. Wykonanie nowego tynku renowacyjnego w systemie WTA: -obrzutka (ziarno 0-4mm), -tynk podkładowy (magazynujący sole) (ziarno 0-4mm), -tynk nawierzchniowy (ziarno 0-1,2mm). Wyprawy tynkarskie Fasada kamienicy ma bogaty wystrój architektoniczny. Tynki w wielu miejscach są spękane i odspojone od podłoża. Detale sztukatorskie wykazują zniszczenia formy rzeźbiarskiej, spowodowane wymywaniem i erozją powietrzną. Występują także liczne spękania, ubytki a także odspojenia detali od lica ściany, co powoduje odpadanie fragmentów sztukaterii. Pierwszym etapem musi być usunięcie wszystkich luźnych, odpadających tynków. Wszystkie niechlujnie wykonane wtórne uzupełnienia należy usunąć metodą mechaniczną. Następną czynnością będzie usunięcie powłok malarskich. Ze względu na kilkakrotne malowania elewacji nastąpiło spłycenie rysunku dekoracyjnych

12 elementów architektonicznych. Prowadzone prace oczyszczające z warstw farb mają na celu wyostrzenia -uczytelnienia rysunku. Najlepszą metodą oczyszczania wydaje się użycie przegrzanej pary do temperatury 150 C, która spowoduje ich spęcznienie i odrywanie od podłoża. Metoda ta jest najwłaściwsza ze względu na nikłą ingerencję w strukturę, a także nie powoduje uszkodzeń oryginalnej faktury ścian. Pozostawione stare wyprawy tynkarskie lub odsłonięte miejscowo osłabione cegły wymagają wzmocnienia przed nałożeniem kolejnych warstw. Należy zwrócić uwagę by preparat wzmacniający nie hydrofobizował w takim przypadku podłoża. Należy do tego zabiegu zastosować materiał rozpuszczalnikowy, preparat na bazie poliakrylanów w rozcieńczalniku organicznym, bardzo dobra penetracja i wzmocnienie podłoża. Po tych pracach przygotowawczych należy przystąpić do prac konserwatorskich tynków i detali sztukatorskich. Nowe tynki Przy całkowitej wymianie starych tynków na nowe, zaprawy muszą posiadać optymalny skurcz i nie mogą być zbyt mocne w stosunku do starego podłoża, dlatego należy zastosować zaprawę wapienną. Grubość tynków renowacyjnych min 20mm. Pozostawiane tynki Na starych tynkach należy wykonać tynk wyrównawczy. Do przekrycia drobnych rys na pozostawianych starych tynkach można użyć silikatowej warstwy szczepnej w formie pasty z wypełniaczami o zdolnościach przekrywania stabilnych rys skurczowych, posiadającej bardzo wysoką paro przepuszczalność. Tynki nawierzchniowe Po wykonaniu nowych tynków oraz naprawie tynków do pozostawienia należy wykonać tynki nawierzchniowe. Muszą one posiadać odpowiednie cechy użytkowe oraz technologiczne w zależności od rodzaju podłoża. W przypadku pozostawienia części starych tynków, końcowa gładź musi mieć większa elastyczność oraz przyczepność, uwzględniającą różną chłonność i naprężenia starych i nowych tynków. Niezależnie jednak od stopnia wymiany tynków (częściowo lub całkowicie) musi być spełniony warunek wysokiej paro przepuszczalności oraz moduł elastyczności. Frakcje kruszyw i faktur tynku nawierzchniowego wg rys. nr Ostateczny wybór frakcji kruszyw i faktury tynku nawierzchniowego należy uzgodnić z przedstawicielem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Delegatury w Słupsku po wykonaniu prób na elewacjach. Scalanie powierzchni Scalanie powierzchni różnych materiałów (tynk pozostały, tynk renowacyjny, wapienny) pod malowanie następuje przez szpachle wewnętrznie zbrojoną z ziarnem do 1,2 mm. Szpachla nadaje strukturę tynków historycznych, dodatkowe zbrojenie zabezpiecza powierzchnię przed spękaniami. Elementy detalu (konsole, bonie) celem wyeksponowania i zróżnicowania faktur należy pokryć drobną szpachlą wapienną. Pokrycie całych powierzchni szpachlami nie wymaga już dodatkowego gruntowania przed malowaniem. Biała szpachla jest idealnym tłem dla każdego koloru i rodzaju farby, wewnętrzne zbrojenie zabezpiecza przed mikro spękaniami nawet na osłabionym podłożu.

13 Malowanie Malowanie powierzchni tynkowanych farbami silikatowymi lub nanoporowymi na spoiwie silikatowym (zachowujące najdłużej czystość). Proponowana kolorystyka wg rys. nr zawartym w opracowaniu. Tynk cokołowy Ze względu na swój destrukcyjny charakter należy usunąć farbę i istniejące tynki na cokołach, a następnie wykonać tynki antywysoleniowe według proponowanego schematu (przyjęto średni stopień obciążenia solami): wymiana spoin > 20mm obrzutka VS < 5mm tynk podkładowy > 10mm tynk renowacyjny > 15mm Wyrównanie faktur i chłonności warstw tynkarskich, która ma zdecydowany wpływ na trwałość powłoki malarskiej, wykonuje się za pomocą szpachli fasadowych o różnej grubości ziarna. Jak w większości historycznych obiektów posiadających piwnice niezależnie od obecnego użytkowania, zmniejszenie zawilgocenia na poziomie piwnic.. Widoczne metalowe zabezpieczenia okien piwnicznych, wymienione na kraty przy równoczesnej wymianie okien z nawiewnikami, zapewnią naturalną wentylację. Powyższy układ tynków jest jedynie propozycją i może być skorygowany po wykonaniu badań zasolenia oraz zawilgocenia, które określą klasyfikację obciążeń solami Detale architektoniczne. Uzupełnienie ubytków w dekoracji oraz odtworzenie zniszczonych elementów na podstawie zachowanych i zgodnie z rysunkami zawartymi w opracowaniu. Wymiana uszkodzonych elementów drewnianych i uzupełnienie ubytków. Impregnacja i malowanie farbami na bazie krzemianów powierzchni tynkowanych detalu. Zakres i rodzaj zniszczeń elewacji frontowej określony na Inwentaryzacji wg rys. nr I.1 zawartym w tym opracowaniu. Dobór odpowiedniego materiału jest uzależniony nie tylko od techniki pracy (rekonstrukcje z ręki, prace ciągnięte), ale także od stanu zachowania detalu. Przy większych ubytkach - zaprawy uzupełniające muszą mieć niski ciężar właściwy oraz krótki czas wiązania. Warstwy wykańczające muszą posiadać nie tylko właściwe cechy użytkowe (łatwa obróbka), ale np. wyższą elastyczność i przyczepność do starych - często pokrytych rysami skurczowymi i konstrukcyjnymi rysami podłoży. Wszelkie odspojone elementy należy zdemontować, poddać uzupełnieniom i zamontować na nowo. Prace przy elementach detalu powinny być prowadzone przez osoby firmę, mającą doświadczenie w tego typu prac. Większość detalu jest w dobrym stanie technicznym, nieumiejętne zabiegi mogą znacznie rozszerzyć zakres nieprzewidzianych kosztownych i pracochłonnych prac. Niektóre powstałe dzięki temu zniszczenia mogą okazać się nie odwracalne. Należy usunąć wszystkie wcześniejsze,,amatorskie uzupełnienia ubytków w detalach, wykonać na nowo z trwałych materiałów sztukatorskich w nawiązaniu do oryginału. Elementy na elewacji są powtarzalne, stąd materiał odtworzeniowy nie stanowi problemu.

14 Uzupełnienie ubytków i odtworzenie zniszczonych elementów. W elewacji fasady: 1. odtworzenie nieistniejących płycin podokiennych na poziomie parteru w 2,3, 5 i 6 osi na wzór istniejących, sąsiednich płycin zgodnie z rysunkiem nr 2. uczytelnienie i uzupełnienie detalu gzymsów podokiennych, gzymsów międzykondygnacyjnych, 3. uzupełnienie ubytków tympanonów wieńczących otwory okienne zgodnie z rysunkiem nr, 4. konserwacja portalu nad wejściem bramnym i odtworzenie portalu nad wejściem głównym do budynku zgodnie z rysunkiem nr, 5. wzmocnienie i uzupełnienie ubytków konsoli, ząbków i dekoracji płycin między konsolami, 6. odtworzenie gipsowych rozet gzymsu konsolowego (wg punktu opracowania nr ), 7. oczyszczenie z farby boniowania cokołu i narożników, 8. oczyszczenie i uczytelnienie detalu głowic i podstaw pilastrów, odtworzenie zniszczonych elementów z rysunkiem nr, Wzmocnienie konsoli gzymsu konsolowego. Wszelkie odspojone elementy należy zdemontować, po renowacji i uzupełnieniu ubytków, zamontować na nowo. Elementy proste np. gzymsy należy wykonać metodą wyciągania szablonami, wykonanymi na podstawie przekroju zachowanych elementów. Brakujące elementy o rysunku złożonym np. konsole należy odtworzyć na podstawie wzorca metodą odlewania w elastycznych formach. Prace sztukatorskie powinny być wykonywane przy pomocy materiałów sztukatorskich odpornych na warunki atmosferyczne, użycie gipsu na elewacji jest zabronione. Detal gzymsu okapowego wg rys. nr Odtworzenie rozet gzymsu okapowego. Jednym z elementów dekoracyjnych gzymsu konsolowego wieńczącego elewację frontową jest rozeta podwieszana na desce okapowej. Z powodu zawilgocenia podłoża większość elementów odspoiło się i uległo zniszczeniu stwarzając zagrożenie życiu przechodnich. Z 24 sztuk zdjętych i zabezpieczonych rozet zostało 5. Na podstawie tego materiału i

15 rysunków inwentaryzacji (Detal 2: Rozeta wg rys. nr) można odtworzyć brakujące detale. Metoda odtworzeniowa na podstawie wzorca polega na wykonaniu odlewu w elastycznej formie. Lokalizacja rozet określona na Inwentaryzacji (rys. nr I.1) Wymiana obróbek blacharskich przy detalach architektonicznych. Skorodowane i luźne obróbki blacharskie na tympanonach i gzymsach międzykondygnacyjnych należy usunąć, a po wykonaniu uzupełnień i prac remontowych zamontowanie nowych ze stali tytanowo-cynkowej Opaski okienne. Uzupełnienie i uczytelnienie opasek i obramień okiennych wykonanych z tynków ciągnionych. Pierwotnie opaski okienne były jednakowej szerokości i wynosiły około 16 cm Stolarka okienna. przeprowadzić renowację istniejącej stolarki okiennej z odtworzeniem snycerki okien albo z ich wiernym przeniesieniem zgodnie z rysunkami, przy wymianie okien na nowe dopuszcza się zmianę konstrukcji okna ze skrzynkowego na ramowe przy zachowaniu parametrów profili i podziałów Renowacja i częściowa wymiana stolarki okiennej na parterze, II i III kondygnacji. Stolarkę okienną należy wyremontować lub wymienić na nową zachowując ich pierwotną formę. Po dokładnym zinwentaryzowaniu i ocenie stanu zniszczeń stolarkę okienną należy zdjąć i przewieść do wyspecjalizowanego warsztatu. Po zdjęciu farb olejnych i innych środków uzupełnia się ubytki a fragmenty uszkodzone wymienia na nowe. Odtwarzanie elementów dekoracji następuje według wzoru. Okna wymienione w latach wzbogacić o detal snycerski. Okna szklić szybą zespoloną. Podczas demontażu starych okien warto zwrócić uwagę aby nie demontować oboknia i nadoknia z uszakami. Zdemontowanie nadoknia spowoduje obsunięcie nadproża i zniszczenie struktury ściany. Osadzając okna powrotem należy zwrócić uwagę, aby rama okna nie wystawała więcej poza lico mury niż 1 cm. Dopuszcza się zmianę konstrukcji nowego okna ze skrzynkowego na ramowe przy zachowaniu parametrów profili i podziałów. W celu poprawy wentylacji pomieszczeń, aby doprowadzić powietrze z zewnątrz wskazuje się wykonanie rozszczelnienia istniejących okien przez wykonanie mikro otworów w ramie okien Wymiana stolarki okiennej PCV I kondygnacji na drewniane. Istniejącą stolarkę PCV pierwszej kondygnacji należy zmienić na drewnianą o formie, podziale i profilu oryginalnej formy. Dopuszcza się zmianę konstrukcji nowego okna ze skrzynkowego na ramowe przy zachowaniu parametrów profili i podziałów Wymiana stolarki okiennej w poziomie piwnic wraz z wymianą zabezpieczenia (blachy).

16 Otwory okienne piwniczne zaślepione przez blachy należy otworzyć. Zniszczoną stolarkę okienną zdemontować i zastąpić nową drewnianą o podziale jak istniejące z drobnym detalem snycerskim i matowych szybach według rys. nr. Szpecące blachy zastąpić kratami o uproszczonej formie według rys. nr Wykonanie parapetów okiennych. Na elewacji frontowej internatu należy wymienić wszystkie parapety na nowe tytanowo-cynkowe. Parapet zamontowany pod profil okna w miejscu styku z oknem przy dolnej krawędzi uszczelnić taśmą bitumiczną dekarską. Silikon nie nadaje się do tego celu, ponieważ z czasem rozwarstwia się i traci swoje właściwości. Parapety montować z odpowiednim spadkiem (min. 1%) tak by jego kapinos wystawał poza powierzchnie muru lub gzymsu podokiennego co najmniej 4 cm Stolarka drzwiowa zewnętrzna Konserwacja drzwi zewnętrznych frontowych. Po dokładnym zinwentaryzowaniu i ocenie stanu zniszczeń stolarkę drzwiową należy zdjąć i przewieść do wyspecjalizowanego warsztatu. Renowacją stolarki drzwiowej powinna zająć się osoba z uprawnieniami konserwatorskimi. Po zdjęciu farb olejnych i innych środków uzupełnia się ubytki a fragmenty uszkodzone wymienia na nowe. Odtwarzanie elementów dekoracji następuje według wzoru. Elementy konstrukcyjne, belki wstawek i płyciny, których stan techniczny jest zły należy zdemontować i zastosować nowe wzorując się na istniejących. Tak przygotowane drzwi należy pomalować zgodnie z projektem kolorystyki lakierobejcą na mat. Istniejące okucia w trakcie prac zdemontować i poddać naprawie i konserwacji. Po odrestaurowaniu drzwi zakonserwowane i pomalowane należy okuć i założyć ponownie. Całkowitemu remontowi podlega naświetle nad głównymi drzwiami. Wprowadza się pionowy podział naświetla i detal snycerski nawiązujący do okien parteru. według rys. nr Szyby naświetla i przeszklonych płycin należy wykonać ze szkła bezpiecznego antywłamaniowego Wnętrze Sień budynku. Oczyszczenie z warstw farby profili ciągnionych i dekoracji. Uzupełnienia ubytków w dekoracji oraz odtworzenie zniszczonych elementów na podstawie istniejących, zachowanych elementów. Oczyszczenie poręczy schodów listw przypodłogowych i ozdoby stopnic, impregnacja i malowanie lakiero-bejcami na mat. według kolorystyki rys. nr Ułożenie wykładziny PCV na podeście i stopnicach schodów Uzupełnienie ubytków i odtworzenie zniszczonych elementów dekoracji.

17 Pierwszym etapem musi być usunięcie wszystkich luźnych, odpadających tynków. Po usunięci elementów ruchomych należy oczyścić dekoracje, ściany i listwy przypodłogowe z warstw malarskich. Po odkryciu wszystkich ubytków i niedoskonałości należy przystąpić do uzupełnienia ubytków elementów prostych w sieni (gzymsy, fryzy). Najlepszą metodą jest metodą wyciągania szablonami, wykonanymi na podstawie przekroju zachowanych elementów. Brakujące elementy o rysunku złożonym w sieni jak fasety czy głowie pilastrów należy odtworzyć na podstawie wzorca metodą odlewania w elastycznych formach. Po nałożeniu nowego tynku nawierzchniowego na uzupełnione już detale proponuje się pomalować ściany i sztukaterię zgodnie z projektem kolorystyki Renowacja poręcz, listew przypodłogowych i stopnic. Renowacja elementów drewnianych sieni polega na oczyszczeniu ich ze starych warstw olejnych powłok malarskich. Elementy zniszczone w zależności od stanu zachowania należy wymienić lub uzupełnić. Należytą uwagę należy zwrócić na naprawę dekoracji podstopnic. Podesty, podstopnice i listwy wzmocnić środkami impregnacyjnymi i pomalować lakiero-bejcą wg. projektu kolorystyki rys. nr Ułożenie wykładziny PCV. Po zabezpieczeniu schodów środkami impregnacyjnymi na podestach i stopnicach schodów ułożyć wykładzinę PCV. Kolorystykę PCV scalić z kolorystyką balustrady i schodów wg. projektu kolorystyki Klatka schodowa Naprawa tynków i malowanie ścian klatki schodowej. Usunięcie zwietrzałych i odspojonych tynków ze ścian klatki schodowej ze szczególna uwagą w miejscach występowania detalu architektonicznego. Wykonanie nowego tynku renowacyjnego w systemie WTA. Malowanie farbami na bazie krzemianów zgodnie z projektem kolorystyki. Sufit z detalem ozdobnym- fasetą na klatce schodowej na wysokości I i II piętra. Znaczna część sztukaterii jest nieczytelna lub zabezpieczona. Brakujące elementy fasety o rysunku złożonym należy odtworzyć na podstawie wzorca metodą odlewania w elastycznych formach. Po nałożeniu nowego tynku nawierzchniowego na uzupełnione już detale proponuje się pomalować ściany i sztukaterię zgodnie z projektem kolorystyki. Zakres zniekształceń i ubytków detalu ozdobnego sufitu wg rys. I.6 zawartym w tym opracowaniu Renowacja elementów balustrady i poręczy. Renowacja balustrady i poręczy polega na oczyszczeniu istniejących elementów z warstw malarskich, flakowanie ubytków i usunięciu płaskowników usztywniających konstrukcję. Uzupełnienie uszkodzonych i oszczerbionych tralek w balustradzie i wymiana istniejących płaskich kształtowanych bez dekoracji na tralki według formy pierwotnej. Całość należy zaimpregnować i pomalować lakiero-bejcą wg. projektu kolorystyki.

18 Wymiana i uzupełnienie zniszczonych listw przypodłogowych, stopni i dekoracji podstopnic. Remont schodów klatki schodowej należy rozpocząć od oczyszczeniu istniejących elementów z warstw malarskich i zbadania pierwotnego kształtu listwy cokołowej, podstopnic i dekoracji policzków biegów. Elementy zniszczone w zależności od stanu zachowania należy wymienić lub uzupełnić. Po flakowanie ubytków i spękań, wymianie fragmentów najbardziej zdewastowanych elementów należy zakonserwować preparatami głęboko penetrującymi i pomalować lakiero-bejcą mat. według projektu kolorystyki Ułożenie wykładziny PCV na podestach, stopniach i stopnicach. Po zabezpieczeniu schodów środkami impregnacyjnymi na podestach i stopnicach schodów ułożyć wykładzinę PCV. Kolorystykę PCV scalić z kolorystyką balustrady i schodów wg. projektu kolorystyki Okna klatki schodowej. Okna na klatce schodowej należy zdemontować, a po usunięciu warstw farby naprawić elementy uszkodzone i pomalować zgodnie z kolorystyką. Jeżeli jest potrzeba wymiany parapetu należy go wymienić na nowy. Zakres prac renowacyjnych okien klatki schodowej: zdemontować skrzydła okienne, rozmontować skrzydła oddzielając oszklenie, zawiasy, łączniki stalowe, zamknięcia, elementy metalowe oczyścić, zakonserwować i pomalować, oczyścić elementy drewniane wraz z wymianą niezbędnych elementów, elementy zakonserwować, ramę okienną oczyścić, zakonserwować, wymienić elementy zużyte i pomalować, złożyć okno w całość, oszklić, okuć i pomalować, zamontować skrzydło ze sprawdzeniem przylegania do ramy Stolarka drzwiowa wewnętrzna Konserwacja drzwi wewnętrznych. Po dokładnym zinwentaryzowaniu i ocenie stanu zniszczeń stolarkę drzwiową należy zdjąć i przewieść do wyspecjalizowanego warsztatu. Renowacją stolarki drzwiowej powinna zająć się osoba z uprawnieniami konserwatorskimi. Po zdjęciu farb olejnych i innych środków uzupełnia się ubytki a fragmenty uszkodzone wymienia na nowe. Odtwarzanie elementów dekoracji następuje według wzoru. Elementy konstrukcyjne, belki wstawek i płyciny, których stan techniczny jest zły należy zdemontować i zastosować nowe wzorując się na istniejących. Tak przygotowane drzwi należy pomalować zgodnie z projektem kolorystyki lakiero-bejcą na mat. Istniejące okucia w trakcie prac zdemontować i poddać naprawie. Po odrestaurowaniu drzwi zakonserwowane i pomalowane należy okuć i założyć ponownie. Ze względy na bardzo dobry stan mazerunku na drzwiach wewnętrznych należy przeprowadzić ich pełną konserwację.

19 Ościeżnica drzwiowa również poddawana jest pracom renowacyjnym. Ujednolicenie zamków, szyldów i klamek w całym budynku wg. rys. detalu nr. W przypadku zachowania się w stanie dobrym oryginalnych elementów zamków wykorzystanie detalu po ich odnowieniu. Naświetle drzwi werandowych klatki schodowej szkło wymienić na bezpieczne Zakres i rodzaj zniszczeń stolarki drzwiowej określony wg. rys. nr I.9, I.10, I.11, I.12 zawartym w tym opracowaniu. Dokumentacja konserwatorska Prace konserwatorskie muszą być dokumentowane opisowo i fotograficznie i przedstawiać wszystkie etapy. Jakiekolwiek ewentualne zmiany w programie prac konserwatorskich (zmiany w technologii czy sposobie wykonania) należy uzgadniać z przedstawicielem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Delegatury w Słupsku oraz autorem projektu w celu uzyskania akceptacji. 9. Wytyczne do renowacji. Proponuje się wykonanie pełnego zakresu prac konserwatorskich i restauratorskich elewacji, sieni z klatką schodową wraz z stolarką wewnętrzną. Głównym założeniem prac będzie w sposób maksymalny przywrócenie pierwotnego wyglądu budynku przez usunięcie wtórnych nawarstwień oraz rekonstrukcji nieistniejących detali architektonicznych. Po wykonaniu wszystkich zabiegów konserwatorskich będzie wykonanie nowych zabezpieczeń przeciwwodnych gzymsów i parapetów oraz zabezpieczenie hydrofobowe lica ceglanego przed destrukcją. Kolejnym ważnym założeniem będzie odpowiednie opracowanie elementów wpływających na ostateczny odbiór estetyczny kamienicy tj. ustalenie faktury, kolorystyki oraz sposobu opracowania spoiny, ustalenie faktury i kolorystyki tynków. Powyższe rozwiązania należy ustalić komisyjnie na etapie wykonawstwa i uzgodnić z przedstawicielem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Delegatury w Słupsku. 9.1 Prace przygotowawcze Przed przystąpieniem do remontu budynku należy przygotować ściany, co polega na: Dokładnym zinwentaryzowaniu detali architektonicznych, sfotografowaniu i wykonaniu odlewów w formie elastycznej. Skuciu odparzonych fragmentów tynku. Zdjęcie elementów odspajających się. Dokładnym oczyszczeniu warstwy pylącej. Dokładnym oczyszczeniu pionowych i poziomych ościeży okiennych i drzwiowych.

20 Dokładnym osuszeniu podłoża o dużym zawilgoceniu. Podłoże powinno być nie zatłuszczone i wolne od wykwitów. Podłoże należy wzmocnić środkiem gruntującym. 9.2 Etapy prac renowacyjnych: dokładne zinwentaryzowanie fotograficzne elewacji w szczególności zachowanego detalu, demontaż ruchomych elementów wystroju celem wykonania szablonów ewentualnie form, skucie zawilgoconych i głuchych tynków, oryginalne elementy sztukatorskie należy wzmocnić i zabezpieczyć, elementy odspojone zdemontować, uzupełnić i zabezpieczyć zlasowane i sypiące się cegły należy wymienić na nowe resztę powierzchni należy wzmocnić preparatem paro przepuszczalnym głęboko penetrującym brakujące lub zniszczone elementy o rysunku złożonym, konsole, rozety płyciny z ornamentem, wykonać w formie odlewów, wykonanie formy na podstawie najlepiej zachowanego elementu powtarzalnego, wykonanie wzmocnień muru ceglanego metodą profili śrubowych, montaż elementów architektonicznych przy pomocy kotew i wkrętów odpornych na korozję. elementy proste, gzymsy, opaski, wykonać za pomocą szablonu, wykonanie na ścianie lub w warsztacie - elementy w dobrym stanie technicznym po oczyszczeniu i wzmocnieniu pokryć za pomocą szablonu materiałem jednowarstwowym na zasadzie reprofilacji, uczytelnienie rysunku, partie zawilgocone po skuciu obecnych zniszczonych tynków oraz oczyszczeniu podłoża powinny być pokryte systemowymi tynkami renowacyjnymi WTA, całość powierzchni- tynkowanych celem wyrównania faktury oraz chłonności zaleca się pokryć szpachlami (faktura tradycyjnego tynk - ziarno 0-1, 2mm) - powierzchnie gładkie szpachlą o mniejszych uziarnieniu (pilaster, kolumna) (ziarno 0-0, 6mm), powierzchnię tynków i detali powinny być zagruntowane i pomalowane paro przepuszczalnymi farbami silikatowymi, silikonowymi lub nanoporowymi najnowszej generacji. Tynki renowacyjne muszą posiadać certyfikat WTA. 9.3 Uwagi końcowe Wszystkie materiały stosowane do remontu budynku muszą posiadać atest i certyfikaty dopuszczające do stosowania w budownictwie wykonawca powinien mieć świadectwo autoryzacji producenta systemu a prace wykonywane pod nadzorem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Kultury z dnia 27 lipca 2011r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych wszystkie prace związane z remontem należy prowadzić wyłącznie pod nadzorem osób uprawnionych do tego rodzaju prac.

21 10. Spis rysunków. Lp. Nr rysunku Nr rysunku Skala Inwentaryzacja: Elewacja frontowa I.1 1:50 Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa zewnętrzna I.2 1:20 Detal 1 i 2 Inwentaryzacja: Rzuty sieni i klatki schodowej I.3 1:50 Inwentaryzacja: Przekroje sieni i klatki schodowej I.4 1:50 Inwentaryzacja: Widok C I.5 1:50 Inwentaryzacja: Widok sufitu Detal 3, 4, 5 I.6 1:20 Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna I.7 1:20 Typy, Część 1 Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna I.8 1:20 Typy, Część 2 Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna - I.9 - Parter Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna I.10 - Piętro I Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna I.11 - Piętro II Inwentaryzacja: Stolarka drzwiowa wewnętrzna Piętro III I.12 - Projekt: Elewacja frontowa A.1 1:50 Projekt: Elewacja frontowa- Szczegóły A.2 1:20 Projekt: Przekroje sieni i klatki schodowej A.3 1:50 Projekt: Przekroje sieni i klatki schodowej- A.4 1:50 Szczegóły Szczegół A i B: A.5 1:50 A: Stolarka okienna parter B: Stolarka okienna I piętro Szczegół C i D: A.6 1:20 C: Stolarka okienna II piętro D: Stolarka okienna poddasza i gzyms konsolowy Szczegół E, F i G: A.7 1:20 E: Boniowanie cokołu i okno piwniczne F: Gzyms i fryz nad wejściem głównym do budynku G:Cokół i głowica pilastra Ryzalit Szczegół I i F A.8 1:20 I: Balustrada F: Sztukaterie policzków biegów schodowych Detal A Gzyms okapowy A.9 1:20 Detal B Rozeta A.10 1:10 Detal C Zabezpieczenie okien piwnicznych A.11 1:10 Detal D Detal stolarki wewnętrznej Zamek, szyld, klamka A.12 1:10 Projekt: Elewacja frontowa- kolorystyka A.13 1:50 Projekt: Przekroje sieni i klatki schodowej - A.14 1:50

22 kolorystyka Projekt: Widok ściany sieni - kolorystyka A.15 - Projekt: Balustrada - kolorystyka A Dokumentacja fotograficzna ZDJĘCIE NR 1 Elewacja frontowa ZDJĘCIE NR 2 Ryzalit od południowej strony.

23 11.3. ZDJĘCIE NR 3 Szczegół 1 - Drzwi wejściowe frontowe do budynku ZDJĘCIE NR 4 Szczegół 2 - Drzwi wejściowe frontowe do bramnej.

24 11.5. ZDJĘCIE NR 5 Szczegół 3 - Okno parteru z cokołem przy wejściu od strony frontowej ZDJĘCIE NR 6 Szczegół 4 - Okno pierwszego i drugiego piętra od strony frontowej.

25 11.7. ZDJĘCIE NR 7 Szczegół 5 - Gzyms konsolowy.