kod MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

Transkrypt

1 ANALITYK FINANSOWY kod ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 3. PROGNOZY NA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 4. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 5. INFORMACJE DODATKOWE 6. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ ANEKS STATYSTYCZNY Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, 1

2 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY (powrót do początku) Analityk finansowy (kod ) to jeden z 2455 zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. (Dz. U. z 2014 r., poz z późn. zm.). W klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, obowiązującej od 1 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. U. 2010, Nr 82, poz. 537 z późn. zm.), zawód ten miał nazwę Specjalista do spraw finansów i ten sam kod. Kwalifikacje dla tego zawodu można zdobyć podejmując kształcenie na studiach na kierunku finanse i rachunkowość. PROFIL KOMPETENCYJNY 1 dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania (grupa duża 2 24) Przykładowe zawody dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania: specjalista bankowości, analityk finansowy, specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych, specjalista do spraw rachunkowości, specjalista do spraw rozwoju oprogramowania systemów informatycznych, specjalista do spraw ubezpieczeń społecznych, specjalista do spraw ubezpieczeń majątkowych i osobowych, itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 3 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania określono 4 kompetencje tj.: Kompetencja 1 Sumienność w dążeniu do rezultatów: rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Kompetencja 2 Obsługa komputera z wykorzystaniem Internetu: to korzystanie z dostępnych urządzeń technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji komputerowych do usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w celu szybkiego dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki. Skuteczne wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w taki sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie merytorycznym, bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania. Kompetencja 3 Kierowanie: to planowanie, organizowanie, kontrolowanie i motywowanie do pracy członków zespołu lub organizacji. Wykorzystywanie wszystkich zasobów, w tym wiedzy o 1 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 2 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, Dz. U. z 2014 r. poz.1145 z późn. zm. 3 Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa

3 sytuacji rynkowej oraz sytuacji wewnętrznej firmy lub branży. Elastyczne dostosowywanie realizacji zadań zespołu do zaistniałych okoliczności. Kompetencja 4 Zdolności analityczne i podejmowania decyzji: to rozumienie złożonych sytuacji relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciągania na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2. SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 4 (powrót do początku) Napływ bezrobotnych, wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej oraz liczba bezrobotnych na koniec roku dla zawodu ANALITYK FINANSOWY W latach widoczny był wzrost liczby rejestrujących się bezrobotnych z tym zawodem. Od 2014 r. liczba bezrobotnych analityków zaczęła spadać. W 2016 r. zmalała o ponad 29 % w stosunku do 2014 r., kiedy było ich najwięcej. Na koniec każdego z przytoczonych lat liczba bezrobotnych analityków również znacząco malała, były to spadki od 42% (w 2012 r.) do ponad 55% (w 2016 r.). W żadnym z przytoczonych lat liczba zgłoszeń o wolnych miejscach pracy i miejscach aktywizacji zawodowej nie była wystarczająca by umożliwić wszystkim zarejestrowanym podjęcie pracy. W 2016 r. wróciła do poziomu z 2011 r., a od 2014 r. obserwowalny jest jej spadek. Najmniej korzystna sytuacja miała miejsce w 2016 r., kiedy to na jedną ofertę pracy przypadło 95 osób z tym zawodem. W odniesieniu do osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w 2016 r. ich liczba spadła o niemal 79% w stosunku do 2014 r., kiedy osób tych było najwięcej. Niewielka liczba zgłoszeń miejsc pracy i aktywizacji zawodowej w stosunku do ilości osób zarejestrowanych z zawodem spowodowała, że zawód ten w okresie sklasyfikowano 4 Źródło danych: Sprawozdania MPiPS 01 o rynku pracy 3

4 jako nadwyżkowy 5, tzn. taki na który na rynku pracy jest mniejsze zapotrzebowanie, niż liczba poszukujących pracy w tych zawodzie. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według niej zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów, dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: dostępności ofert pracy, długotrwałego bezrobocia oraz płynności bezrobotnych. Ta zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów jest nieokreślona nie przynależą do żadnej z grup. 6 Zawód analityka finansowego w latach również nie został zakwalifikowany do grupy zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych. 3. PROGNOZY DLA RYNKU PRACY - BAROMETR ZAWODÓW (powrót do początku) Z badania pn. Barometr zawodów 7, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie wynika, że zawód analityk finansowy, ujęty w grupie barometrowej pod nazwą Specjaliści do spraw finansowych, w 2017 r., został zaklasyfikowany do zawodów: deficytowych w powiatach nakielskim i sępoleńskim, nadwyżkowych w powiecie toruńskim ziemskim i aleksandrowskim, zrównoważonych w 14 powiatach województwa, nie określono zapotrzebowania w 5 powiatach województwa (żnińskim, tucholskim, golubsko - dobrzyńskim, lipnowskim, radziejowskim). Prognoza na 2017 województwo kujawsko pomorskie. Relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników SPECJALIŚCI DS. FINANSOWYCH 8 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanych okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 źródło: 8 tamże, 4

5 Prognoza na 2017 województwo kujawsko pomorskie. Zmiana zapotrzebowania na pracowników SPECJALIŚCI DS. FINANSOWYCH 9 Przytoczone badanie prognozowało również, że w 2017 r. w powiecie mogileńskim wzrośnie zapotrzebowanie na osoby z kwalifikacjami dla zawodów w tej grupie barometrowej. Branże w których znajdowali zatrudnienie absolwenci UMK z roczników 2011 i 2012 kierunku finanse i rachunkowość 10, to: Finanse/bankowość/ księgowość (55%), Praca asystencka/ Personel biurowy (15%), Sprzedaż/Obsługa klienta (11%), Logistyka /Transport/Dystrybucja/Zakupy (4%), Edukacja / Szkolenia (2%), Ubezpieczenia (2%), Fundusze UE/ Projekty UE (2%), Kadry/ HR / Doradztwo zawodowe (2%), Pozostałe (7%) (IT, Marketing/Reklama/Promocja/PR,Medycyna/Farmacja/Kosmetologia/Zdrowie). 4. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE (powrót do początku) W odniesieniu do studiów wyższych, zasady kształcenia są regulowane m.in. przez następujące przepisy: Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej Dz. U. z 2016r, poz.65 Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym Dz. U nr 164 poz z późn. zm. (akt posiada tekst jednolity Dz. U poz. 1842) Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw Dz. U. Nr 84 poz. 455 (tekst ujednolicony) Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji Dz. U. z 2016 r. poz. 64 (tekst ujednolicony) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego 9 tamże, 10 źródło: Badania losów absolwentów UMK roczników 2011 i 2012: 5

6 po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 Dz. U. z2016r, poz. Poz Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów Dz. U poz Zawód analityk finansowy można zdobyć na 4 uczelniach wyższych w województwie kujawsko pomorskim (szczegóły ANEKS). Ten kierunek studiów cieszy się popularnością. W 2016 r. studia z kwalifikacjami dla tego zawodu ukończyło łącznie 1075 absolwentów - dostrzegalna jest tendencja spadkowa liczby absolwentów. Naukę kontynuowało 3148 studentów. Liczba studentów i absolwentów kierunku FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ w województwie kujawsko pomorskim Zawód analityk finansowy zaliczany jest do profesji specjalistycznych. W zależności od zajmowanego stanowiska i wielkości pracodawcy, jego wykonywanie może wiązać się z koniecznością zdobywania specjalistycznych uprawnień. Coraz popularniejsze staje się ukończenie m.in. ACCA międzynarodowego kursu z finansów i rachunkowości menedżerskiej. Informację o innych specjalistycznych kwalifikacjach zawodowych można znaleźć pod adresem: Aktualne informacje o szkoleniach przydatnych dla zawodu analityk finansowy dostępne są na stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu: w zakładce Rejestr Instytucji Szkoleniowych: lub przez wyszukiwarkę w obszarze: Rachunkowość, księgowość, bankowość, ubezpieczenia, analiza inwestycyjna. 5. INFORMACJE DODATKOWE (powrót do początku) Polskie Towarzystwo Ekonomiczne: Oddział w Bydgoszczy: Stowarzyszenie Księgowych Polskich w Polsce: Oddział Okręgowy w Bydgoszczy: Oddział Okręgowy w Toruniu: Oddział Okręgowy we Włocławku: Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej: KSIĄŻKI Sklep on-line Stowarzyszenie Księgowych Polskich zawierający aktualne tematyczne pozycje książkowe i czasopisma: CZASOPISMA Specjalistyczne Czasopisma dla Księgowych: Opracowała: Akceptowała: Justyna Kotolińska doradca zawodowy, Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy, WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy. 6

7 6. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ (powrót do początku) DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE ANALITYK FINANSOWY W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako analityk finansowy w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód analityk finansowy jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w sześciu krajach EOG zawód analityk finansowy jest regulowany, są to: Austria, Dania, Francja, Niemcy, Holandia i Szwajcaria. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM ANALITYK FINANSOWY WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 294 oferty pracy z 18 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla analityków finansowych znajduje się w Niemczech (28 ofert), Republice Czeskiej (37 ofert), Luksemburgu (61 ofert) i Szwecji (34 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Analityk finansowy powinien posiadać wykształcenie wyższe: ekonomia/matematyka/finanse. Osoba na tym stanowisku musi znać bardzo dobrze język angielski i posiadać wiedzę w obsłudze komputera (pakiet MS Office). Ważną kwestią jest oświadczenie w pracy na podobnym stanowisku (w instytucji finansowej lub konsultingu). Pracownik ten powinien umieć analizować dane, formułować wnioski oraz przygotowywać rekomendacje oraz znać aktualne trendy na rynku finansowym. Analityk powinien cechować się, m.in.: otwartością, zdolnością analitycznego myślenia oraz umiejętnością rozwiązywania problemów, komunikatywnością, wnikliwością i dociekliwością, a także dokładnością, skrupulatnością, sumiennością i systematycznością. Poza tym powinien umieć pracować w zespole. Przykładowe stawki płacy w zawodzie analityk finansowy w poszczególnych krajach wynoszą: Francja /rok brutto, Niemcy /rok brutto. Opracował: Jacek Paśniewski - pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy 7

8 ANEKS STATYSTYCZNY (powrót do początku) Tabela 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE ANALITYK FINANSOWY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani W OKRESIE OGÓŁEM Bezrobotni według stanu NA KONIEC OKRESU Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki W OKRESIE OGÓŁEM Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki NA KONIEC OKRESU Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej OGÓŁEM Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej NA KONIEC OKRESU Ilość kandydatów /1 ofertę pracy / 1 subs / 4 subs. 0 30, / 4 subs. 0 14, / 6 subs. 0 7, ,8 Źródło: Sprawozdania MPRiPS 01 o rynku pracy UCZELNIE KSZTAŁCĄCE W KIERUNKACH NADAJĄCYCH KWALIFIKACJE W ZAWODZIE ANALITYK FINANSOWY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM 1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania: kierunek: Finanse i rachunkowość, studia I i II stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) 2. Uniwersytet Technologiczno - Przyrodniczy im. J. i J. Śniadeckich w Bydgoszczy, na Wydziale Zarządzania: kierunek: Finanse i rachunkowość, studia I stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) 3. Wyższa Szkoła Bankowa, na Wydziałach Finansów i Zarządzania w Toruniu i Oddziale Zamiejscowym (Wydział Finansów i Zarządzania) w Bydgoszczy: TORUŃ: kierunek: Finanse i rachunkowość, studia I i II stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) BYDGOSZCZ: kierunek: Finanse i rachunkowość, studia I stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) 4. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku kierunek: Finanse i rachunkowość, studia I stopnia (stacjonarne) Kierunki pokrewne: 5. Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, w Instytucie Ekonomii i Zarządzania kierunek: ekonomia; obszar studiów: rachunkowość i podatki, specjalności: rachunkowość i usługi finansowe, studia I stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) rachunkowość i controlling w finansach, studia II stopnia (stacjonarne i niestacjonarne) 8

9 Lata Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Ogółem Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersytet Technologiczno Przyrodniczy w Bydgoszczy Państwowa Wyższa Szkoła we Włocławku Ogółem INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE Tabela 2. ABSOLWENCI i STUDENCI UCZELNI WYŻSZYCH KIERUNEK FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM Liczba absolwentów na rok Liczba studentów na dzień 30 listopada Wyszczególnienie Podstawowe pojęcia studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite 377 x 377 x x 0 studia drugiego stopnia x po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Źródło: dane GUS Ogółem Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych 11 rozumiany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych odbywa się poprzez łączne zastosowanie trzech wskaźników: dostępności ofert pracy, długotrwałego bezrobocia i płynności bezrobotnych. 11 Prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Łódź

10 Zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania grupy deficytowe zdefiniowano jako te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody zrównoważone to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Grupy zrównoważone to te, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. W ramach monitoringu zawodów przyjęto, że są to grupy, w których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawód - zgodnie z Klasyfikacją Zawodów i Specjalności (KZiS) definiowany jest jako przynoszący dochód zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Klasyfikacja zawodów i specjalności jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Grupuje poszczególne zawody/specjalności w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole (kody zawodów) i nazwy. jest badaniem jakościowym, w którym prognozuje się zapotrzebowanie na pracowników w określonych zawodach w nadchodzącym roku; jest badaniem prognostycznym, zatem może być wykorzystany do planowania szkoleń, pomaga podejmować decyzje osobom poszukującym pracy, służy promowaniu mobilności zawodowej; jest narzędziem, które pozwala usystematyzować wartościową wiedzę na temat zapotrzebowania na zawody posiadaną przez pracowników powiatowych urzędów pracy; dostarcza informacji uzupełniających wiedzę pozyskaną w ramach Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, opisaną w opracowaniu w części dotyczącej SYTUACJI ZAWODU NA RYNKU PRACY. Zawody deficytowe to te, w których w najbliższym roku nie powinno być trudności ze znalezieniem pracy, gdyż zapotrzebowanie pracodawców będzie w ich przypadku duże, a podaż pracowników chętnych do podjęcia zatrudnienia i mających odpowiednie kwalifikacje niewielka. Zawody zrównoważone to te, w których liczba ofert pracy będzie zbliżona do liczby osób zdolnych i chętnych do podjęcia zatrudnienia w danym zawodzie (podaż i popyt zrównoważą się). Zawody nadwyżkowe to te, w których znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na małe zapotrzebowanie oraz wielu kandydatów chętnych do podjęcia pracy i spełniających wymagania pracodawców. Szczegółowe informacje na temat badania Barometr zawodów oraz jego wyników zamieszczone są na stronie Barometr pokazuje zapotrzebowanie na zawody w każdym z powiatów w Polsce oraz na poziomie województw. Dostępne rodzaje prognoz: zapotrzebowanie na pracowników w danym zawodzie relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników w danym zawodzie Zapraszamy do korzystania z wyników! 10