WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY WOS -klasa druga gimnazjum

Transkrypt

1 WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY WOS -klasa druga gimnazjum Ocena niedostateczna Uczeń: pomimo pomocy nauczyciela nie potrafi się wypowiedzieć nie opanował wiedzy i umiejętności w zakresie wymagań koniecznych niezbędnych do dalszego kształcenia nie potrafi wykonać prostego polecenia wykazuje się brakiem systematyczności i chęci do nauki nie interesuje się przedmiotem Ocena dopuszczająca Uczeń: przy pomocy nauczyciela jest w stanie wykonać proste polecenia ma braki w opanowaniu wiedzy i umiejętności, które są konieczne do dalszego kształcenia; posiada minimum wiedzy nie potrafi sformułować jasnej wypowiedzi na tematy poruszane na lekcjach jego postawa na lekcjach jest bierna, ale wykazuje chęć do współpracy wymienia rodzaje grup społecznych, cechy państwa, podstawowe zasady państwa demokratycznego, podstawowe zasady ustroju RP, charakteryzuje pracę organów szkoły lokalizuje siedzibę władz miejskich wyjaśnia pojęcia: grupa społeczna, gmina, powiat, województwo, państwo, obywatelstwo, monarchia, republika, opozycja, ustawa, prawo, kodeks, partia polityczna, kampania wyborcza, organizacja pozarządowa, środki masowego przekazu wylicza elementy charakterystyczne dla prawidłowego porozumiewania się, nazwy podstawowych dokumentów dotyczących praw człowieka, partie istniejące w Polsce wymienia główne zadania szkoły, prawa i obowiązki dziecka i ucznia, zadania Samorządu Uczniowskiego zna: symbole narodowe, największe skupiska polonijne na świecie, wolności, prawa i obowiązki obywateli RP, zasady prawa wyborczego potrafi nazwać centralne organy państwowe przy pomocy nauczyciela jest w stanie wykonać proste polecenia ma braki w opanowaniu wiedzy i umiejętności, które są konieczne do dalszego kształcenia; posiada minimum wiedzy nie potrafi sformułować jasnej wypowiedzi na tematy poruszane na lekcjach jego postawa na lekcjach jest bierna, ale wykazuje chęć do współpracy wymienia rodzaje grup społecznych, cechy państwa, podstawowe zasady państwa demokratycznego, podstawowe zasady ustroju RP, charakteryzuje pracę organów szkoły lokalizuje siedzibę władz miejskich wyjaśnia pojęcia: grupa społeczna, gmina, powiat, województwo, państwo, obywatelstwo, monarchia, republika, opozycja, ustawa, prawo, kodeks, partia polityczna, kampania wyborcza, organizacja pozarządowa, środki masowego przekazu wylicza elementy charakterystyczne dla prawidłowego porozumiewania się, nazwy podstawowych dokumentów dotyczących praw człowieka, partie istniejące w Polsce wymienia główne zadania szkoły, prawa i obowiązki dziecka i ucznia, zadania Samorządu Uczniowskiego zna: symbole narodowe, największe skupiska polonijne na świecie, wolności, prawa i obowiązki obywateli RP, zasady prawa wyborczego

2 potrafi nazwać centralne organy państwowe wyjaśnia pojęcia: praca, rynek, gospodarka rynkowa, popyt, podaż, cena, bank, giełda, inflacja, towar, przedsiębiorstwo, pieniądz, moneta, banknot, budżet, podatek, bezrobocie, pracodawca, pracobiorca, eksport, import, reklama, terroryzm, wie, że celem działalności gospodarczej człowieka jest zaspokajanie własnych potrzeb, praca i umiejętności człowieka są warunkiem rozwoju jednostki i społeczeństwa, dlaczego obywatele powinni płacić podatki wylicza rodzaje podatków, symbole Unii Europejskiej wskazuje na mapie państwa członkowskie Unii Europejskiej wie, czym są ONZ i NATO wie, jak należy przygotować dokumenty niezbędne w uzyskaniu pracy, gdzie szukać informacji o możliwości zatrudnienia, potrafi z pomocą nauczyciela napisać CV i list motywacyjny lokalizuje siedzibę Urzędu Pracy w miejscu zamieszkania Ocena dostateczna Uczeń ma opanowany materiał na ocenę dopuszczającą i ponadto: Uczeń: jest aktywny na lekcjach sporadycznie jego wiedza jest wyrywkowa i fragmentaryczna ma problemy z samodzielnym sformułowaniem i uzasadnieniem swoich wypowiedzi udziela odpowiedzi na proste pytania nauczyciela wykonuje samodzielnie proste zadania, które przydzieli mu grupa definiuje pojęcia: potrzeby człowieka, grupy społeczne, samorząd terytorialny, Polonia, naród, państwo totalitarne, autorytarne, demokratyczne, absolutorium, koalicja, elektorat, interpelacja, immunitet, zna: podstawowe dokumenty, w oparciu o które funkcjonuje szkoła, cele, jakie realizuje państwo, układ treści Konstytucji RP, strukturę władzy centralnej i jej podstawowe uprawnienia wymienia formy państwa, podstawowe dokumenty określające prawa i wolności człowieka, systemy partyjne na świecie, typy partii odróżnia państwa o ustroju demokratycznym od państw niedemokratycznych i zna w nich sytuacje jednostki charakteryzuje podstawowe zasady państwa demokratycznego, ustroju RP omawia proste diagramy, wykresy, tabele opisuje i kwalifikuje grupy społeczne i warunki przynależności wie, że oprócz praw obywatel ma też powinności, wie jak się powołuje organy władzy wie, czym zajmują się ambasady i konsulaty, zna system szkolny w Polsce definiuje pojęcia: potrzeby człowieka, grupy społeczne, samorząd terytorialny, Polonia, naród, państwo totalitarne, autorytarne, demokratyczne, absolutorium, koalicja, elektorat, interpelacja, immunitet, zna: podstawowe dokumenty, w oparciu o które funkcjonuje szkoła, cele, jakie realizuje państwo, układ treści Konstytucji RP, strukturę władzy centralnej i jej podstawowe uprawnienia wymienia formy państwa, podstawowe dokumenty określające prawa i wolności człowieka, systemy partyjne na świecie, typy partii odróżnia państwa o ustroju demokratycznym od państw niedemokratycznych i zna w nich

3 sytuacje jednostki charakteryzuje podstawowe zasady państwa demokratycznego, ustroju RP omawia proste diagramy, wykresy, tabele opisuje i kwalifikuje grupy społeczne i warunki przynależności wie, że oprócz praw obywatel ma też powinności, jak się powołuje organy władzy definiuje pojęcia: barter, budżet rodzinny, prawo popytu i podaży, konkurencja, depozyt bankowy, obligacja, akcja, kurs akcji, spółka z o.o, spółka akcyjna, recesja, spółdzielnia, przedsiębiorczość, rynek pracy, siły wytwórcze, korupcja, uchodźcy, emigranci, wiem, czym zajmują się ambasady i konsulaty, zna funkcje i rodzaje pieniądza, wyjaśnia, na czym polega gospodarowanie wie, jakie są rodzaje gospodarek rozumie, że sytuacja ekonomiczna rodziny zależy od wykształcenia i przedsiębiorczości jej członków zna mechanizmy gospodarki rynkowej, rodzaje spółek rozumie perswazyjny charakter reklamy wie, z jakich form pomocy mogą skorzystać absolwenci wszystkich typów szkół oraz na czym polegają obowiązki pracowników i pracodawców potrafi skorzystać z biura pośrednictwa pracy opisuje formalności związane z rozpoczęciem samodzielnej działalności gospodarczej, przemiany gospodarcze, jakie zaszły w RP po 1989 roku, zna system szkolny w Polsce potrafi samodzielnie napisać CV i list motywacyjny rozumie, że wybierając zawód trzeba uwzględnić własne zainteresowania, a także zapotrzebowanie na rynku omawia etapy tworzenia Unii Europejskiej Ocena dobra Uczeń ma opanowany materiał na ocenę dostateczną i ponadto: Uczeń: chętnie pracuje w grupie jest aktywny na zajęciach umiejętnie wykorzystuje zdobyte informacje wykonuje samodzielnie typowe zadania związane z tokiem lekcji i zlecone przez nauczyciela umie formułować proste, typowe wypowiedzi ustne i pisemne potrafi interpretować diagramy, wykresy, mapki tematyczne, tabele poprawnie stosuje pojęcia: naród, państwo, samorząd terytorialny, grupa społeczna, państwo unitarne, federacyjne, niezawisłość sędziowska, suwerenność, socjalizacja, omawia formy państwa zna i rozumie różnice między państwem totalitarnym i autorytarnym i mechanizmy funkcjonowania państwa demokratycznego wykazuje różnice między monarchią konstytucyjną a republiką zna rodzaje więzi społecznych w grupie, czynniki, które wyznaczają prawa i obowiązki dziecka- ucznia, władze samorządu uczniowskiego i opisuje ich działalność rozumie: swoje związki z przyrodą i wie, że jest ona niezbędna do życia oraz funkcjonowania człowieka, że człowiek staje się istotą społeczną dzięki różnorodnym kontaktom; współzależność między sposobem sprawowania władzy a sytuacją obywatela w państwie; różnicę między władzą ustawodawczą i wykonawczą, podział zadań między

4 organami władzy samorządowej a władzą centralną, porównuje zachowania pozytywne i negatywne oraz ich wpływ na postawę ludzi prezentuje różne sposoby rozwiązywania konfliktów określa specyfikę działalności organów terytorialnych i organów szkoły charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego RP i uprawnienia organów władzy uzasadnia cel działania organizacji pozarządowych, fundacji, stowarzyszeń, związków zawodowych dostrzega różnice w typach partii i systemach partyjnych poprawnie stosuje pojęcia: naród, państwo, samorząd terytorialny, grupa społeczna, państwo unitarne, federacyjne, niezawisłość sędziowska, suwerenność omawia formy państwa zna i rozumie różnice między państwem totalitarnym i autorytarnym i mechanizmy funkcjonowania państwa demokratycznego wykazuje różnice między monarchią konstytucyjną a republiką zna rodzaje więzi społecznych w grupie, czynniki, które wyznaczają prawa i obowiązki dziecka- ucznia, władze samorządu uczniowskiego i opisuje ich działalność rozumie: swoje związki z przyrodą i wie, że jest ona niezbędna do życia oraz funkcjonowania człowieka, że człowiek staje się istotą społeczną dzięki różnorodnym kontaktom; współzależność między sposobem sprawowania władzy a sytuacją obywatela w państwie; różnicę między władzą ustawodawczą i wykonawczą, podział zadań między organami władzy samorządowej a władzą centralną, porównuje zachowania pozytywne i negatywne oraz ich wpływ na postawę ludzi prezentuje różne sposoby rozwiązywania konfliktów określa specyfikę działalności organów terytorialnych i organów szkoły charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego RP i uprawnienia organów władzy uzasadnia cel działania organizacji pozarządowych, fundacji, stowarzyszeń, związków zawodowych dostrzega różnice w typach partii i systemach partyjnych poprawnie stosuje pojęcia: budżet, podmiot gospodarczy, marketing, inwestor, makler, dywidenda, prawo handlowe, dochód narodowy, dochód narodowy per capita, deficyt budżetowy, rynek konsumenta, monopol, rynek pracy, transformacja, koniunktura, prywatyzacja, reprywatyzacja, szara strefa, Kodeks Pracy, reglamentacja, globalizacja, efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne deszcze, rozumie, że podejmowanie decyzji ekonomicznych uwarunkowane jest wieloma czynnikami wyjaśnia znaczenie pracy dla rozwoju człowieka wymienia przyczyny i rodzaje bezrobocia rozumie mechanizm powstawania inflacji wyjaśnia funkcje pieniądza i rodzaje pieniądza, charakteryzuje rodzaje podatków potrafi rozróżniać papiery wartościowe, wypełnić czek charakteryzuje mechanizmy gospodarki tradycyjnej, nakazowej, wolnorynkowej, działalność giełdy, banku wie, na czym polega konkurencja, jakie znaczenie ma marketing potrafi wskazać i omówić przyczyny kryzysu gospodarki polskiej przed 1989 rokiem zna formy przekształceń własnościowych w RP po 1989 roku, założenia planu Balcerowicza zna czynniki wzrostu gospodarczego charakteryzuje cele polityki zagranicznej Polski, omawia zasady działania Unii Europejskiej wyjaśnia, na czym polega zasada pomocniczości i solidarności w Unii Europejskiej, ocenia wkład Polski w proces integracji europejskiej

5 potrafi uzasadnić wybór szkoły potrafi przygotować niezbędne dokumenty celem uzyskania pracy rozumie przyczyny biedy i zacofania w krajach Południa wskazuje na mapie miejsca najważniejszych konfliktów międzynarodowych, ZOBACZ TABELA PRZEWIDYWANYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA NA OCENĘ DOBRĄ DO POSZCZEGÓLNYCH TEMATÓW LEKCYJNYCH Ocena bardzo dobra Uczeń ma opanowany materiał na ocenę dobrą i ponadto: Uczeń: bardzo aktywnie uczestniczy w zajęciach sprawnie samodzielnie posługuje się różnymi źródłami wiedzy, uzasadnia odpowiedzi korzystając z wiadomości prasowych i telewizyjnych potrafi posługiwać się wcześniej wymienionymi pojęciami w określonych sytuacjach, tekstem konstytucji, na wybranych przykładach ocenić funkcjonowanie w praktyce zasad ustroju RP, wykorzystać wiedzę teoretyczną do oceny problemów, które są rozwiązywane przez władze centralne i samorządowe uzasadnia własne poglądy i stanowiska dokonuje samodzielnej oceny wydarzeń i zjawisk dostrzega związki przyczynowo- skutkowe potrafi łączyć wiedzę z różnych przedmiotów potrafi interpretować diagramy, wykresy, tabele, mapki tematyczne i wyciągać wnioski interpretuje teksty źródłowe przedstawia obecny stan wiedzy dotyczącej badań socjologicznych rozumie znaczenie pojęć: tolerancja, socjologia porównuje swoje miejsce w społeczeństwie z innymi rozumie, że oprócz praw uczeń ma obowiązki zna i cytuje maksymy filozofów i umie je zinterpretować, wyodrębnia różnice w podziale zadań poszczególnych struktur samorządu oraz organów szkoły wykazuje różnice występujące pomiędzy zadaniami poszczególnych struktur samorządu: gminy, powiatu, województwa. rozumie i potrafi ustalić podobieństwa i różnice w sprawowaniu władzy w monarchii konstytucyjnej i republice potrafi wyjaśnić istotę społeczeństwa obywatelskiego ocenia sytuację obywatela w państwie demokratycznym, autorytarnym i totalitarnym umie określić rodzaje swobód obywatelskich, granice wolności wyraża swoje opinie na temat terroryzmu omawia konsekwencje konfliktów międzynarodowych i narodowościowych posługuje się analizą SWOT do rozwiązywania zagadnień z dzieciny gospodarki lub polityki poprawnie stosuje pojęcia: PNB, PKB, akumulacja, spożycie, dług publiczny, reklama społeczna, mobilność zawodowa, liberalizm, interwencjonizm państwowy, bilans płatniczy, protekcjonizm, euroregiony, globalna wioska, rozumie związek między przedsiębiorczością a funkcjonowaniem przedsiębiorstwa i gospodarki, znaczenie różnych podmiotów gospodarczych w funkcjonowaniu rynku, rolę giełdy, banków potrafi wyjaśnić, dlaczego inflacja jest szkodliwa dla gospodarki i konsumentów rozumie rolę monopoli w gospodarce wolnorynkowej

6 rozumie skutki bezrobocia dla gospodarki wykazuje różnice między spółką cywilną a akcyjną potrafi zaproponować sposoby przeciwdziałania korupcji w gospodarce wie, czym jest Jednolity Rynek Europejski ocenia stanowisko Polski w strukturach Unii Europejskiej, sytuację gospodarczą kraju i swego regionu oraz wkład Polski w proces integracji UE potrafi uzasadnić, dlaczego gospodarka nakazowa była nieefektywna uzasadnia znaczenie przekształceń własnościowych przeprowadzonych w Polsce po 1989 roku potrafi wyjaśnić, od czego uzależniony jest wzrost dochodu narodowego, dokonuje bilansu polityki gospodarczej Polski ostatnich lat wie, jak skutecznie korzystać z praw konsumenckich rozumie, na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu, wie, jakie są zasady zatrudniania młodocianych zna programy edukacyjne realizowane w ramach UE potrafi scharakteryzować główne zagrożenia ekologiczne dla Ziemi, potrafi przedstawić argumenty za lub przeciw obecności żołnierzy polskich w misjach zagranicznych ZOBACZ TABELA PRZEWIDYWANYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA NA OCENĘ BARDZO DOBRĄ DO POSZCZEGÓLNYCH TEMATÓW LEKCYJNYCH Ocena celująca Uczeń ma opanowany materiał na ocenę bardzo dobrą i ponad to: Uczeń: rozwija własne zainteresowania bierze udział z sukcesami w konkursach jest bardzo aktywny na lekcjach wykonuje szereg zadań dodatkowych z własnej inicjatywy jest żywo zainteresowany tym co dzieje się w Polsce i na świecie angażuje się w akcje o charakterze humanitarnym, ekologicznym, wolontariackim umiejętnie formułuje argumenty, wypowiada się bardzo poprawnym językiem potrafi doskonale zaplanować i zorganizować pracę swoją i innych

7 Temat lekcji Osiągnięcia ucznia na ocenę dobrą Osiągnięcia ucznia na ocenę bardzo dobrą Człowiek jako istota społeczna Grupy społeczne i ich rodzaje Społeczeństwo jako szczególny rodzaj zbiorowości Sprawne komunikowanie się Moja szkoła. Najważniejsze dokumenty szkolne. Samorząd uczniowski szkoła demokracji Czym jest naród? Symbole narodowe wymienia osiągnięcia cywilizacyjne ludzi na przestrzeni wieków wymienia cechy człowieka wyróżniające go ze świata zwierząt wymienia wartości ważne w jego życiu wymienia wartości uniwersalne odróżnia cechy nabyte od cech wrodzonych rozumie pojęcie więź społeczna wymienia rodzaje więzi społecznych zna definicję grupy społecznej wymienia rodzaje grup społecznych podaje przykłady grup pierwotnych, wtórnych, formalnych i nieformalnych wymienia role społeczne jednostki i własne uzasadnia szczególną rolę rodziny w życiu człowieka definiuje pojęcia: społeczeństwo, społeczność, zbiorowość dokonuje podziału społeczeństwa polskiego na warstwy i klasy wyjaśnia pojęcie struktura społeczna wymienia elementy struktury społecznej wymienia rodzaje porozumiewania się wymienia techniki skutecznego porozumiewania się zna zasady aktywnego słuchania Wyraża emocje w komunikacie Ja wyjaśnia pojęcia: asertywność empatia, negocjacje, kompromis argumentuje wyrażane opinie podejmuje próby stosowania poznanych zasad i technik porozumiewania się w życiu wymienia dokumenty regulujące pracę szkoły wymienia najważniejsze organy szkoły zna struktury szkolnictwa w Polsce wymienia szkoły znajdujące się w regionie planuje ścieżkę własnego rozwoju edukacyjnego zna prawa i obowiązki ucznia zna prawo o obowiązku nauki wymienia formy działalności samorządu uczniowskiego zna kompetencje samorządu uczniowskiego wymienia cechy charakteru pożądane w pełnieniu funkcji w samorządzie szkolnym dokonuje samooceny wymienia polskie symbole narodowe wymienia czynniki narodotwórcze rozumie pojęcia: naród, świadomość narodowa, obywatelstwo zachowuje się godnie wobec symboli wymienia skutki działalności człowieka na przestrzeni wieków wyjaśnia proces socjalizacji wskazuje różnice między procesem socjalizacji i resocjalizacji uzasadnia wybór wartości własnych dokonuje oceny własnej osoby w kontekście wartości uniwersalnych wyjaśnia rolę więzi społecznych w życiu ludzkim podaje przykłady zachowań konformistycznych i nonkonformistycznych dokonuje, korzystając z różnych źródeł informacji, oceny wybranej grupy społecznej wskazuje związki między funkcjonowaniem rodziny i społeczeństwa wymienia przyczyny zróżnicowania społeczeństwa podaje różnicę między warstwą a klasą społeczną uzasadnia zależność między jednostką a społeczeństwem ocenia wpływ norm i wartości ogólnoludzkich stosuje techniki skutecznego porozumiewania się wyraża emocje stosując, techniki niewerbalne stosuje zasady aktywnego słuchania trafnie argumentuje wyrażane opinie stosuje techniki asertywne w wyrażaniu emocji i własnego zdania omawia strukturę szkolnictwa wymienia instytucje współpracujące ze szkołą ocenia system oświaty w Polsce ocenia działalność samorządu uczniowskiego przedstawia swój program wyborczy konstruuje ankietę na temat życia szkoły przeprowadza ankietę w swojej klasie opracowuje wyniki ankiety inicjuje ciekawe przedsięwzięcia aktywizujące uczniów w samorządzie uczniowskim omawia okoliczności powstania polskich symboli narodowych współuczestniczy w organizacji uroczystości państwowych i szkolnych poczuwa się do obowiązku ochrony

8 Czy jesteśmy tolerancyjni? Mój naród a inne narody Ojczyzna i patriotyzm Państwo jako forma organizacji społeczeństwa Formy ustrojowe państw we współczesnym świecie narodowych uczestniczy godnie i z powagą w obchodach rocznicowych uroczystości państwowych i szkolnych wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę wypisuje z konstytucji uprawnienia mniejszości narodowych rozumie pojęcia: tolerancja mniejszość narodowa, stereotyp wyjaśnia pojęcia: ojczyzna, patriotyzm, nacjonalizm, szowinizm, kosmopolityzm, Polonia wymienia największe skupiska Polonii na świecie wie, że swoją postawą może dbać o dobre imię Polski posiada świadomość konieczności wypełnienia obowiązków wobec Ojczyzny wymienia cechy państwa wymienia funkcje państwa czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy Kłopoty z państwem wymienia cechy dobrego państwa wymienia trzy modele ustrojowe państw wymienia monarchie konstytucyjne w Europie wymienia republiki w Europie dokonuje podziału państw ze względu na formę rządów, sposób rządzenia, ustrój terytorialny Różne oblicza państwa wymienia główne cechy państwa totalitarnego i autorytarnego wymienia najważniejsze prawa człowieka Demokracja i jej oblicza Udział obywateli w życiu publicznym wymienia główne cechy państwa demokratycznego wymienia wady i zalety państwa demokratycznego odróżnia demokrację bezpośrednią od pośredniej oraz większościową od konstytucyjnej wie o konieczności podporządkowania się wymogom procedur demokratycznych we wspólnym działaniu zna pojęcia czynne prawo wyborcze, bierne prawo wyborcze, frekwencja wyjaśnia pojęcia życie publiczne, cnoty obywatelskie wymienia cechy społeczeństwa obywatelskiego wymienia formy aktywności własnej w szkole i społeczności lokalnej podaje propozycje aktywności na rzecz symboli narodowych propaguje właściwe postawy wobec symboli narodowych porównuje strukturę narodowościową II i III Rzeczypospolitej (wykres zamieszczony w podręczniku) charakteryzuje mniejszości narodowe w Polsce wymienia miejsca konfliktów narodowościowych na świecie propaguje ideę tolerancji wobec innych narodów jako przejaw etycznych zasad życia publicznego wymienia przyczyny emigracji Polaków ocenia postawy nacjonalistyczne prezentuje postacie patriotów polskich jako wzorce osobowe manifestuje swoje postawy patriotyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela omawia genezę państw omawia funkcje państwa ocenia nasze państwo i relacje państwo obywatel ocenia politykę zagraniczną naszego państwa charakteryzuje republikę i monarchię definiuje państwo unitarne i złożone charakteryzuje trzy modele ustrojowe państw argumentuje, prowadząc dyskusję przedstawia pozycję obywateli w różnych typach państw uzasadnia wyższość demokracji nad innymi systemami argumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji ocenia znaczenie aktywności obywatelskiej dla dobra ogółu ocenia bierną postawę obywateli wobec życia publicznego ukazuje przykłady konkretnych osób znanych w Polsce i środowisku lokalnym prowadzących działalność przynoszącą korzyść ogółowi ocenia aktywność własną w pracy na rzecz

9 Formy życia publicznego. Organizacje pozarządowe Partie polityczne Czym zajmują się związki zawodowe? Środki przekazu masowego klasy, szkoły, środowiska lokalnego uzasadnia konieczność organizowania się obywateli w celu aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym wymienia główne cele działalności organizacji pozarządowych wymienia obszary działalności organizacji pozarządowych zna zasady zakładania stowarzyszeń wyjaśnia pojęcia: wolontariat, organizacje pozarządowe, stowarzyszenie, fundacja, organizacja pożytku publicznego doskonali umiejętności niezbędne w działaniu zespołowym uzasadnia szczególną rolę wolontariatu wymienia funkcje partii politycznych zna pojęcia: partia polityczna, system partyjny, statut zna zasady zakładania partii politycznych wymienia najważniejsze partie polskiej sceny politycznej klasyfikuje partie polityczne charakteryzuje jedną z wybranych partii politycznych ocenia postawy polskich polityków zna zadania związków zawodowych wymienia związki zawodowe istniejące w Polsce omawia szczególną rolę historyczną NSZZ Solidarność podaje przykłady łamania praw pracowniczych w Polsce wyjaśnia pojęcia: strajk, mediacje, rokowania zna pojęcia mass media i opinia publiczna wymienia środki masowego przekazu odróżnia fakt od opinii podaje przykłady wpływu środków masowego przekazu na życie jednostki i społeczeństwa innych wymienia znane stowarzyszenia i fundacje przedstawia sylwetki osób znanych z niesienia pomocy drugiemu człowiekowi przedstawia osiągnięcia stowarzyszeń pozarządowych działających w środowisku lokalnym wyjaśnia różnicę między stowarzyszeniem a fundacją charakteryzuje systemy partyjne na świecie charakteryzuje najważniejsze partie polskiej sceny politycznej ocenia polską scenę polityczną przedstawia wzór polityka polskiego wymienia formy nacisku związków zawodowych na pracodawców charakteryzuje działalność związków zawodowych w Polsce ukazuje konflikt interesów między pracodawcą a pracobiorcą wyszukuje z różnych źródeł informacje i przykłady konkretnych działań związków zawodowych ocenia działalność związków zawodowych argumentuje wpływ informacji na kształtowanie opinii publicznej i postaw wyjaśnia wpływ sondaży na kształtowanie opinii publicznych

10 Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna Władza ustawodawcza RP, czyli kto tworzy prawo Władza wykonawcza, czyli kto rządzi prezydent. Władza wykonawcza Rada Ministrów Władza sądownicza. Organy kontroli i ochrony prawa zna pojęcia: konstytucja, preambuła, konkordat, inicjatywa obywatelska zna budowę konstytucji zna datę uchwalenia aktualnej konstytucji wymienia trzy podstawowe rodzaje władzy wyjaśnia pojęcie pluralizm polityczny analizuje tekst konstytucji przyporządkowuje instytucje według zasad trójpodziału władzy wymienia zadania sejmu i senatu zna sposób powoływania parlamentu zna zasady przeprowadzania wyborów do sejmu i senatu zna organizację sejmu i senatu wymienia kluby parlamentarne w sejmie zna pojęcia: kadencja, Zgromadzenie Narodowe, mandat poselski, interpelacja poselska, immunitet, partia polityczna rozumie pojęcie: władza ustawodawcza analizuje tekst konstytucji zna procedurę wyboru prezydenta wymienia kompetencje prezydenta wymienia konstytucje polskie na przestrzeni wieków wyjaśnia znaczenie konstytucji w państwie demokratycznym omawia zasady ustrojowe państwa dowodzi szczególnego znaczenia konstytucji wśród innych aktów prawnych interpretuje tekst konstytucji wie, jak powstaje ustawa wymienia etapy pracy nad ustawą ocenia pracę posłów ocenia pracę marszałka sejmu prezentuje treści artykułów o pracy sejmu formułuje treść interpelacji poselskiej interpretuje tekst konstytucji zna procedurę wyboru premiera i tworzenia rządu zna procedury odwołania prezydenta wymienia prezydentów polskich zna procedury odwołania premiera (i rządu) wymienia kompetencje premiera analizuje tekst konstytucji przygotowuje materiały do prasy o pracy rządu lub prezydenta porównuje uprawnienia prezydenta i premiera ocenia pracę prezydenta ocenia pracę rządu wyjaśnia pojęcia administracja publiczna interpretuje tekst konstytucji i korpus służby cywilnej wymienia główne dziedziny prawa wymienia organy kontroli i ochrony prawa zna struktury wymiaru sprawiedliwości zna zadania Rzecznika Praw Obywatelskich uzasadnia konieczność niezawisłości władzy sądowniczej wymienia kompetencje Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przedstawia główne elementy procedury sądowej w procesie cywilnym i karnym ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości

11 Prawa i obowiązki obywatela Rzeczypospolite j Polskiej Samorządy i ich znaczenie. Wybieramy władze lokalne Gmina wspólnotą mieszkańców Samorząd powiatowy i wojewódzki wymienia podstawowe prawa obywatela wymienia obowiązki obywatela wobec państwa zna procedury odwoławcze w sytuacji łamania praw obywatelskich interpretuje niektóre treści konstytucji zna strukturę samorządu terytorialnego zna powiązania istniejące między samorządem a władzami centralnymi wymienia sposoby wpływania obywateli na pracę samorządu umieszcza w strukturze samorządowej swoją miejscowość pokazuje na mapie swoją miejscowość i 16 województw wyjaśnia pojęcia: samorząd, gmina, powiat, województwo zna zasady wyboru radnych, starosty, wójta, burmistrza, prezydenta zna pojęcia: kampania wyborcza, obwód wyborczy, mąż zaufania wie, komu przysługuje prawo wyborcze interpretuje wykres (zawarty w podręczniku) dotyczący frekwencji wyborczej wymienia organy samorządu gminnego wie, co można załatwić w urzędzie gminy rozumie pojęcie budżet gminy proponuje wraz z grupą podział budżetu dla swojej gminy wymienia organy samorządu powiatowego i wojewódzkiego wie, jakie sprawy można załatwić w urzędzie powiatowym i wojewódzkim wymienia cechy dobrego urzędnika samorządowego czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy wywiad z twórcą reformy samorządowej (podręcznik) wymienia organizacje pozarządowe stojące na straży praw obywatelskich omawia prawa i obowiązki obywateli podaje przykłady naruszania praw obywatelskich w Polsce wyjaśnia twierdzenie o naturalności i niezbywalności praw człowieka gromadzi, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł charakteryzuje najważniejsze organy samorządu terytorialnego wyjaśnia kompetencje władzy centralnej wobec samorządu proponuje przedsięwzięcie na rzecz rozwoju gminy porównuje i interpretuje wyniki sporządza diagram proponuje program wyborczy zna dochody i wydatki swojej miejscowości wskazuje zadania własne i zlecone gminy zna formy walki gminy z bezrobociem wymienia czynniki wpływające na rozwój gminy uzasadnia przedstawiony w formie graficznej podział budżetu ocenia wielkość bezrobocia w swojej gminie ocenia pracę samorządu powiatu, w którym mieszka porównuje bezrobocie w swoim województwie i w pozostałych wyciąga wnioski proponuje w formie pisemnej inicjatywę obywatelską na rzecz powiatu i województwa Polska we współczesnym świecie Integracja europejska wymienia główne kierunki polskiej polityki zagranicznej charakteryzuje stosunki Polski z sąsiadami i państwami Unii Europejskiej wymienia zadania ambasad i konsulatów zna historię powstania Unii Europejskiej wymienia ojców Unii Europejskiej wymienia cele działalności Unii Europejskiej uzasadnia szczególny charakter stosunków z USA uzasadnia konieczność popierania rozwoju demokracji u wschodnich sąsiadów Polski charakteryzuje polską politykę europejską wymienia wymagania stawiane państwom integrującym się z Unią Europejską wyjaśnia, jak w Unii Europejskiej są realizowane zasady solidarności i

12 Polska w systemie politycznym i gospodarczym Unii Europejskiej. Unia Europejska a nasz region NATO od zimnej wojny do współistnienia. ONZ zjednoczony świat, zjednoczone narody wymienia trzy główne obszary współpracy w Unii Europejskiej wymienia najważniejsze organy Unii Europejskiej wymienia starych i nowych członków Unii Europejskiej omawia etapy przystępowania Polski do Unii Europejskiej wyjaśnia pojęcie jednolity rynek europejski wymienia cztery główne zasady jednolitego rynku europejskiego wyjaśnia pojęcie mobilność zawodowa wymienia fundusze wspierające działalność gospodarczą Unii Europejskiej wymienia programy edukacyjne Unii Europejskiej omawia trzy obszary funkcjonowania Unii Europejskiej uzasadnia znaczenie pierwszego filaru dla rozwoju gospodarki polskiej wyjaśnia, na czym polega polityka regionalna Unii Europejskiej wyjaśnia pojęcie euroregion wymienia cele utworzenia euroregionów w Europie wymienia euroregiony, do których należą polskie miasta i gminy wymienia inicjatywy lokalne finansowane ze środków unijnych zna pojęcia: zimna wojna, układ warszawski zna genezę NATO wymienia państwa należące do NATO wymienia cele i zadania NATO wymienia główne organy NATO opisuje drogę Polski do NATO wymienia korzyści wynikające z członkostwa Polski w NATO ocenia udział polskich żołnierzy w operacjach wojskowych NATO zna genezę powstania ONZ wymienia cele ONZ wymienia główne organy ONZ wymienia organizacje wyspecjalizowane ONZ wyjaśnia zasadnicze różnice między ONZ a Unią Europejską Wojny i terroryzm wymienia najważniejsze współczesne konflikty międzynarodowe wyjaśnia pojęcia: terroryzm uchodźca, emigrant podaje przyczyny emigracji wymienia skutki terroryzmu we współczesnym świecie pomocniczości omawia zadania najważniejszych organów Unii Europejskiej selekcjonuje informacje z różnych źródeł na temat Unii Europejskiej analizuje zalety i wady członkostwa Polski w Unii Europejskiej omawia cztery główne zasady jednolitego rynku europejskiego charakteryzuje fundusze wspierające działalność gospodarczą Unii Europejskiej analizuje programy edukacyjne Unii w kontekście własnej aktywności ocenia wielkość dofinansowania Unii dla Polski w aspekcie jej rozwoju gospodarczego analizuje dobre i złe strony emigracji zarobkowej Polaków wyjaśnia zasady dzielenia pieniędzy unijnych dla regionów omawia cele polityki regionalnej ocenia zagrożenia euroregionów dla jedności państwa ocenia wykorzystanie środków unijnych w środowisku lokalnym ocenia akcje militarne NATO w Europie i na świecie ocenia politykę rządu polskiego wobec NATO wymienia operacje pokojowe ONZ omawia zadania najważniejszych organów ONZ omawia rolę ONZ we współczesnym świecie omawia udział Polaków w misjach ONZ ocenia skuteczność ONZ w realizacji założonych celów wymienia przyczyny konfliktów międzynarodowych charakteryzuje najważniejsze współczesne konflikty międzynarodowe wyjaśnia skutki emigracji dla poszczególnych państw podaje przyczyny terroryzmu światowego ocenia sposoby walki z terroryzmem

13 Świat bogaty i biedny zna pojęcia: kolonializm, slumsy wymienia przyczyny ubóstwa państw rozwijających się wymienia formy pomocy krajom biednym pokazuje na mapie najbiedniejsze obszary na świecie analizuje tekst źródłowy Globalizacja wyjaśnia pojęcia globalna wioska, globalizacja, antyglobalizm wymienia pozytywne i negatywne skutki globalizacji wymienia przykłady globalizacji w dziedzinie gospodarczej, politycznej i kulturalnej ocenia rolę środków masowego przekazu w procesie globalizacji Ziemia planeta ludzi. Potrzeby człowieka i sposoby ich zaspokajania Gospodarka rynkowa Funkcjonowanie gospodarstwa domowego. Prawa konsumenta. Skąd się biorą ceny? Formy i funkcje pieniądza wyjaśnia pojęcia: efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne deszcze wymienia główne zagrożenia ekologiczne na świecie wymienia skutki niszczenia przyrody podaje przykłady niszczenia środowiska przyrodniczego w najbliższej okolicy zna potrzeby człowieka i ich hierarchię definiuje pojęcia ekonomia, czynniki produkcji, praca, kapitał, ziemia wyjaśnia pojęcia: nieograniczoność potrzeb ludzkich, rzadkość dóbr klasyfikuje potrzeby człowieka definiuje pojęcie gospodarka wymienia sektory gospodarki wymienia podstawowe cechy gospodarki rynkowej wymienia cechy gospodarki centralnie planowanej wymienia rodzaje własności wymienia sposoby gospodarowania wie, czym jest gospodarstwo domowe wyjaśnia pojęcia: podmiot gospodarczy, budżet, równowaga budżetowa, nadwyżka budżetowa, deficyt budżetowy, lokata bankowa omawia diagramy Struktura gospodarstw domowych według głównego źródła utrzymania i Struktura wydatków gospodarstw domowych (podręcznik) wymienia podstawowe prawa konsumentów zna pojęcia: cena, cena równowagi rynkowej, równowaga rynkowa, monopol charakteryzuje prawo popytu i podaży wyjaśnia pojęcia: popyt efektywny i popyt potencjalny wymienia rodzaje pieniądza zna historię pieniądza wyjaśnia pojęcia: barter, pieniądz wymienia konkretne przykłady działań na rzecz walki z biedą w krajach rozwijających się charakteryzuje gospodarkę państw rozwijających się ocenia formy pomocy dla krajów rozwijających się proponuje formy pomocy krajom biednym zna program antyglobalistów wymienia znane akcje antyglobalistów rozumie wpływ globalizacji na własne życie ocenia proces globalizacji w kontekście szans i zagrożeń dla świata przedstawia konkretne przykłady niszczenia środowiska naturalnego na świecie proponuje rozwiązania na rzecz ochrony środowiska układa kodeks ekologiczny wymienia czynniki wytwórcze potrzebne do produkcji wybranego dobra wyjaśnia związek między potrzebą a postępem wyjaśnia, jak dostępność dóbr wpływa na działalność człowieka wskazuje różnice między gospodarką centralnie planowaną a rynkową wymienia wady i zalety gospodarki rynkowej uzasadnia wyższość gospodarki rynkowej wyjaśnia zasady oprocentowania lokaty i kredytu wymienia instytucje chroniące prawa konsumentów podaje przykłady nieuczciwych działań wobec konsumentów sporządza procentowy diagram obrazujący, na co przeznacza swoje kieszonkowe wymienia czynniki kształtujące popyt i podaż wyjaśnia mechanizm równowagi rynkowej podaje przykłady monopoli na rynku krajowym wyjaśnia skutki funkcjonowania monopoli dla konsumentów charakteryzuje rodzaje pieniądza charakteryzuje funkcje pieniądza podaje przykłady funkcji pieniądza

14 Inflacja w gospodarce Rola banków w gospodarce rynkowej Akcje i obligacje, czyli jak mądrze inwestować. wymienia czynniki wpływające na inflację zna rolę Władysława Grabskiego i Leszka Balcerowicza w walce z inflacją wymienia sposoby przeciwdziałania inflacji wymienia skutki inflacji rozumie pojęcia: inflacja, hiperinflacja wymienia rodzaje banków zna zadania i funkcje banków zna pojęcia: kredytobiorca, poręczenie, depozyt, przelew, karta płatnicza, lokata bankowa, rachunek bankowy zna pojęcia i terminy: papiery wartościowe, obligacje, lokata, akcje, dywidenda, giełda, kurs akcji, fundusz inwestycyjny, fundusz emerytalny, makler rozumie pojęcia: rynek pierwotny, rynek wtórny, hossa, bessa podaje różnicę między akcjami a obligacjami przewiduje konsekwencje inwestowania na giełdzie Gospodarka narodowa wymienia najważniejsze różnice i podobieństwa między gospodarką narodową a gospodarstwem domowym wymienia mierniki aktywności w gospodarce narodowej wyjaśnia pojęcia: PKB, PNB, PKB per capita, dochód narodowy, akumulacja uzasadnia konieczność akumulacji dochodu narodowego Podatki w gospodarce rynkowej Budżet państwa. Gospodarka polska po 1989r. Praca w życiu człowieka. Rynek pracy wymienia rodzaje podatków zna skalę podatkową wie, kto ustala wysokość podatków wymienia płatników CIT wymienia towary i usługi obłożone podatkiem akcyzowym zna podatek PIT zna podstawowe zasady konstrukcji budżetu wymienia czynniki wpływające na kształt budżetu wymienia źródła dochodów budżetu wymienia kierunki wydatków budżetu wyjaśnia pojęcie dług publiczny wymienia różne rodzaje pracy wymienia czynniki wpływające na wydajność pracy wymienia korzyści ekonomiczne, psychologiczne i społeczne płynące z pracy uzasadnia negatywne skutki pracoholizmu wymienia sposoby zabezpieczające oszczędności wyjaśnia mechanizm powstawania inflacji dowodzi związku wysokości inflacji z poziomem życia obywateli wyszukuje i selekcjonuje informacje porównuje inflację w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu z dowolnie wybranym państwem tzw. Starej Europy. wymienia podstawowe operacje bankowe wyjaśnia rolę NBP w systemie bankowym charakteryzuje zadania banków porównuje system bankowy w Polsce i wybranym kraju Unii Europejskiej uzasadnia wybór banku, w którym wziąłby kredyt, i banku, w którym złożyłby depozyt pieniężny zna pojęcia indeks giełdowy, fundusz inwestycyjny wymienia najważniejsze indeksy giełdowe charakteryzuje pracę maklera wyjaśnia, jak działają fundusze inwestycyjne i emerytalne interpretuje zainteresowania Polaków obligacjami i akcjami zna pojęcia PKB, PNB, PKB per capita, dochód narodowy wyszukuje w internecie wartości wskaźników wzrostu gospodarczego porównuje PKB per capita Polski i pięciu najbogatszych państw Unii Europejskiej charakteryzuje rodzaje podatków w Polsce uzasadnia wprowadzenie podatku akcyzowego uzasadnia niski CIT w Polsce porównuje wysokość podatku PIT w Polsce i w pięciu najbogatszych państwach Unii Europejskiej ocenia system podatkowy w Polsce omawia zasady tworzenia budżetu wyjaśnia wpływ czynnika politycznego na kształt budżetu wymienia negatywne skutki długu politycznego uzasadnia konieczność ciągłego poszerzania i doskonalenia umiejętności oraz zdobywania wiedzy w zmieniającym się rynku pracy wyjaśnia stwierdzenie: Praca jest towarem wyjaśnia związek między podażą pracy a

15 Dlaczego nie wszyscy mają pracę? wyjaśnia pojęcia: homo faber, ergonomia definiuje pojęcia: rynek pracy, nierównowaga na rynku pracy wymienia mechanizmy rządzące rynkiem pracy wymienia przyczyny nierównowagi rynku pracy charakteryzuje umiejętności niezbędne na aktualnym rynku pracy wyszukuje informacje o lokalnym, polskim, europejskim rynku pracy analizuje zebrane informacje w kontekście własnej osoby wymienia rodzaje bezrobocia wyjaśnia przyczyny bezrobocia wymienia sposoby zwalczania bezrobocia wie, gdzie szukać ofert pracy ocenia formy pomocy oferowane przez państwo ceną pracy wyjaśnia pojęcia: ukryty rynek pracy i jawny rynek pracy uzasadnia na przykładach przyczyny nierównowagi rynku pracy wyszukuje oferty rynku pracy dotyczące wybranego przez siebie zawodu charakteryzuje rodzaje bezrobocia ocenia rolę państwa w zwalczaniu bezrobocia porównuje bezrobocie w swojej miejscowości z bezrobociem w Polsce wyciąga wnioski proponuje formy pomocy osobom pozbawionym środków do życia

16 Być przedsiębiorcą wyjaśnia pojęcia: działalność omawia cechy dobrego biznesplanu gospodarcza, przedsiębiorstwo, charakteryzuje etapy zakładania firmy przedsiębiorczość, zarządzanie, ocenia procedury zakładania firmy w Polsce biznesplan, promocja, zysk, spółka, i wybranym państwie europejskim wynik finansowy, dochód brutto wymienia rodzaje spółek wyciąga wnioski omawia rolę wartości etycznych w biznesie wymienia etapy i procedury prawne, które przedstawia przypadki naruszania etyki w trzeba przejść podczas zakładania własnej biznesie działalności gospodarczej charakteryzuje człowieka przedsiębiorczego charakteryzuje ucznia przedsiębiorczego dokonuje samooceny wymienia plusy i minusy prowadzenia własnej firmy wymienia źródła informacji na temat zakładania działalności gospodarczej Pracodawca i pracobiorca prawa i obowiązki Reklama i marketing Korupcja i szara strefa w gospodarce Jaka szkoła, jaki zawód? wymienia prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy wie, czym jest kodeks pracy i prawo pracy wymienia rodzaje umów o pracę wymienia sposoby rozwiązania umowy o pracę omawia system ubezpieczeń społecznych w Polsce rozumie zasady zatrudniania młodocianych charakteryzuje dobrego szefa i dobrego pracownika wyjaśnia znaczenie pojęć: reklama, marketing, sponsoring, perswazja, manipulacja, reklama społeczna wymienia korzyści i zagrożenia płynące z reklamy wymienia zadania reklamy wymienia rodzaje reklamy podaje przykłady reklamy omawia elementy działań marketingowych wyjaśnia pojęcia: korupcja szara strefa, nepotyzm, łapownictwo wymienia mechanizmy powstawania korupcji wymienia metody zwalczania korupcji wymienia skutki korupcji wymienia zawody szczególnie narażone na korupcję wymienia etyczne i nieetyczne zachowania uczniów wymienia przyczyny podejmowania pracy w szarej strefie w Polsce (wykres zamieszczony w podręczniku) podaje przykłady etycznych i nieetycznych zachowań w biznesie zna strukturę szkolnictwa w Polsce wymienia typy szkół wymienia czynniki decydujące o wyborze szkoły wymienia błędy popełniane przy wyborze charakteryzuje umowy o pracę charakteryzuje sposoby rozwiązania umów o pracę wyjaśnia rolę sponsoringu jako swoistej reklamy wyjaśnia rolę marketingu w gospodarce rynkowej wyjaśnia wpływ reklamy na gospodarkę i rynek pracy wyszukuje z różnych źródeł konkretne przykłady reklamy komercyjnej, społecznej i politycznej rozróżnia w przekazie treści o charakterze informacyjnym, perswazyjnym, manipulacyjny wymienia źródła informacji dotyczące korupcji charakteryzuje uwarunkowania historyczne korupcji na rynku polskim ocenia rolę państwa w zapobieganiu korupcji ocenia politykę państwa wobec szarej strefy w kontekście wymienionych przyczyn jej powstawania podaje konkretne przykłady korupcji ocenia postawy Polaków wobec zjawiska korupcji i szarej strefy rozumie, na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu porównuje strukturę szkolnictwa w Polsce ze strukturą szkolnictwa w Unii Europejskiej ustala adresy najbliższych instytucji zajmujących się doradztwem zawodowym ocenia poradnictwo zawodowe w Polsce

17 Przed pierwsza rozmowa o pracę. Praca i planowanie kariery zawodowej. Warunki wstępne zawarcia stosunku pracy szkoły wymienia instytucje wspomagające ucznia przy wyborze szkoły i zawodu wyjaśnia pojęcie zawód zaufania publicznego określa swoje mocne i słabe strony charakteryzuje kwalifikacje zawodowe potrzebne do wykonywania wybranego zawodu rozróżnia pojęcia zawód i kwalifikacje zawodowe wymienia źródła informacji o ofertach pracy wymienia dokumenty potrzebne w poszukiwaniu pracy wie, jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej wie, jakie informacje są istotne w rozmowie kwalifikacyjnej pisze ofertę pracy, CV, list motywacyjny określa swoje mocne i słabe strony dokonuje samooceny własnych osiągnięć rozumie, że dokumenty, ich jakość i wygląd są ważną informacją na temat kandydata sporządza własny ranking szkół w regionie uzasadnia wybór szkoły sporządza listę potencjalnych pracodawców w środowisku lokalnym formułuje pytania, które pracodawca może zadać podczas rozmowy kwalifikacyjnej formułuje własne pytania do pracodawcy