MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Krzysztof Jurgiel Znak sprawy:rr.po RR.po

Transkrypt

1 Warszawa, dnia 07 czerwca 2017 maja 2017 r. MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Krzysztof Jurgiel Znak sprawy:rr.po RR.po Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP W odpowiedzi na interpelację nr przedstawioną przez Pana Posła Krzysztofa Szulowskiego w dniu 24 maja 2017 r. w sprawie skupu owoców przeznaczonych na bezpłatną dystrybucję, przekazuję Panu Marszałkowi poniższą informację. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że aktualnie trwają prace nad przepisami krajowymi, które umożliwią zastosowanie uregulowań rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/921 z dnia 10 czerwca 2016 r. ustanawiającego dalsze tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw (Dz. Urz. UE L 154, s. 3) znowelizowanych rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2017/376 z dnia 3 marca 2017 r. zmieniającym rozporządzenie delegowane (UE) 2016/921 w odniesieniu do ponownego przydziału niewykorzystanych ilości zgłoszonych zgodnie z art. 2 ust. 4 tego rozporządzenia (Dz.U. L 58 z , str. 8). Opracowywane przepisy krajowe będą wprowadzały zmiany do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 września 2016 r. w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem dalszych tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw w związku z kontynuacją zakazu ich przywozu z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej (Dz. U. poz. 1523). Na bieżącym etapie projekt rozporządzenia Rady Ministrów jest rozpatrywany przez Stały Komitet Rady Ministrów, a jego publikację zaplanowano na początek czerwca br.

2 Wdrożenie proponowanych zmian będzie umożliwiało udzielanie tymczasowego nadzwyczajnego wsparcia na podstawie przepisów rozporządzenia 2016/921 do operacji wycofania z rynku obejmujących dodatkową ilość owoców i warzyw (7 720 t) przydzieloną dla Polski zgodnie z nowelizacją wprowadzoną rozporządzeniem 2017/376. Zgodnie z proponowanymi przepisami możliwość występowania z wnioskiem o wsparcie za przeprowadzenie operacji wycofania z rynku dodatkowych ilości owoców i warzyw przysługiwało będzie wyłącznie organizacjom producentów owoców i warzyw realizującym programy operacyjne, w odróżnieniu od wsparcia udzielanego zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, które oprócz ww. organizacji producentów przewidują możliwość udzielania wsparcia także producentom indywidualnym, niezrzeszonym w takich organizacjach. Ponadto w proponowanych przepisach przewidziano, że operacje wycofania z rynku przydzielonych Polsce na podstawie rozporządzenia 2017/376 dodatkowych ilości owoców i warzyw, będą obejmowały wyłącznie jabłka. Rozwiązanie takie przyjęto w związku z tym, że owoce te przed wprowadzeniem embargo przez władze Federacji Rosyjskiej (sierpień 2014 r.) miały największy udział w wolumenie oraz wartości eksportu z Polski do Rosji, w porównaniu z innymi owocami i warzywami. Tym samym spośród krajowych producentów z sektora owoców i warzyw, to właśnie producenci jabłek byli najbardziej poszkodowani w związku z wprowadzeniem rosyjskiego embargo. Ponadto nadal istotna część zapasów polskich jabłek pochodzących ze zbiorów w 2016 r. jest magazynowana w chłodniach należących do producentów oraz podmiotów pośredniczących w handlu tymi owocami, takich jak organizacje producentów. Odnosząc się do kwestii dotyczącej podmiotów, które będą mogły kwalifikować się do przedmiotowego wsparcia, należy zauważyć, że przepis art. 6 ust. 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/921 przewiduje fakultatywne zastosowanie przez państwo członkowskie rozwiązania polegającego na wypłacaniu przez agencję płatniczą przedmiotowego wsparcia bezpośrednio producentom indywidualnym, niezrzeszonym w organizacjach producentów owoców i warzyw, którzy samodzielnie przeprowadzili operację wycofania z rynku owoców i warzyw (w należycie uzasadnionych przypadkach, na przykład przy niskim stopniu zorganizowania producentów w danym państwie członkowskim). W odniesieniu do uprzednio uruchamianych mechanizmów przedmiotowego wsparcia polskie władze skorzystały z przewidzianej w przytoczonym przepisie opcji umożliwiając producentom niezrzeszonym w organizacjach producentów owoców i warzyw realizujących program operacyjny, samodzielne przeprowadzanie operacji wycofania i występowania z wnioskiem 2

3 o wsparcie z tego tytułu do odpowiedniego organu agencji płatniczej. Zastosowanie takiego rozwiązania było uzasadnione ze względu na możliwość objęcia operacjami wycofania z rynku stosunkowo dużej ilości owoców i warzyw, która mogłaby nie zostać w całości wykorzystana gdyby dostęp do niej miały wyłącznie organizacje producentów owoców i warzyw realizujące program operacyjny. Tymczasem tylko ograniczenie podaży na rynku owoców i warzyw o znaczną ilość tych produktów mogło skutkować względnym zrównoważeniem rynku zagrożonego destabilizacją związaną z drastycznym ograniczeniem popytu na polskie owoce i warzywa wynikającym z wprowadzenia przez władze rosyjskie embargo na te produkty pochodzące z UE. W tym miejscu należy bowiem podkreślić, że celem rozwiązań przewidzianych przez Komisję Europejską w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2016/921 nie jest skierowanie wsparcia z tytułu realizacji operacji wycofania, niezbierania czy zielonych zbiorów do jak największej liczby podmiotów, ale właśnie skuteczne ograniczenie podaży owoców i warzyw na rynku unijnym, tak aby nadwyżka, która mogłaby pojawić się w związku z ograniczeniem na nie popytu wynikającym z rosyjskiego embargo, nie spowodowała drastycznego spadku cen tych produktów. W efekcie pozytywne skutki właściwego funkcjonowania mechanizmu, w ramach którego możliwe będzie znaczne ograniczenie podaży owoców i warzyw, a w rezultacie poziom ich cen utrzyma się na względnie akceptowalnym z punktu widzenia producentów poziomie, będą odczuwali wszyscy producenci owoców i warzyw kierujący swój towar na rynek. Tym samym określenie parametrów mechanizmu w sposób, który nie będzie zapewniał faktycznego ograniczenia podaży produktów, których rynek w Polsce jest najbardziej narażony na ryzyko destabilizacji w związku z kontynuacją rosyjskiego embargo (tj. jabłka), byłoby niekorzystne z punktu widzenia wszystkich krajowych producentów, którzy kierują swoją produkcję na rynek. Jak wskazano w uzasadnieniu do przedmiotowego projektu rozporządzenia, zastosowanie rozwiązania umożliwiającego zarówno organizacjom producentów realizującym program operacyjny jak i producentom indywidualnym (nienależącym do takich organizacji) przeprowadzanie operacji wycofania z rynku owoców i warzyw oraz występowanie z wnioskiem o wsparcie z tego tytułu, generowałoby ryzyko, że przydzielona Polsce dodatkowa ilość produktów (7 720 t), które mogłyby zostać wycofane z rynku, nadal na nim pozostanie, co negatywnie wpłynie na poziom cen uzyskiwanych przez producentów. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na sytuację, która wystąpiła w związku z zastosowaniem przepisów 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 września 2016 r. w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem dalszych tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw w związku z kontynuacją zakazu ich przywozu z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej (Dz. U. poz. 1523), 3

4 w którym przewidziano możliwość przeprowadzenia przez Agencję Rynku Rolnego dodatkowego przydziału owoców i warzyw, w odniesieniu do ich ilości, które zgodnie z powiadomieniami złożonymi przez podmioty kwalifikujące się do pomocy miały zostać objęte operacjami wycofania z rynku przeprowadzonymi w terminie do dnia 27 marca 2017 r., których faktycznie jednak nie dokonano (w rezultacie ilości, o które można byłoby ograniczyć podaż na rynku krajowym, nadal były na niego kierowane zwiększając presję podaży). Zgodnie z ww. przepisem Agencja Rynku Rolnego powiadomiła o ww. niewykorzystanych ilościach owoców i warzyw oraz o możliwości udziału w ich kolejnym przydziale (ok. 341 t jabłek i gruszek oraz ok. 462 t. pomidorów, marchwi, papryki słodkiej oraz ogórków i korniszonów). Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Agencję Rynku Rolnego, z dodatkowych powiadomień złożonych stosownie do przepisów 6 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 września 2016 r. wynikało, że podmioty kwalifikujące się do pomocy zamierzają objąć operacjami wycofania z rynku dodatkowo ok ton jabłek i gruszek oraz ok ton pomidorów, marchwi, papryki słodkiej oraz ogórków i korniszonów. W rezultacie określony zgodnie z 6 ust. 5 ww. rozporządzenia współczynnik przydziału, który miał zastosowanie w odniesieniu do obu ww. grup produktów wyniósł 0,00. Tym samym ww. ilości zidentyfikowane jako niewykorzystane, pomimo przeprowadzenia kolejnego przydziału, nadal nie zostaną wykorzystane. Analogiczne ryzyko występowałoby w przypadku przydziału dodatkowej ilości produktów przydzielonej dla Polski na podstawie załącznika V do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/921 (7 720 t). Odnosząc się do kwestii dotyczącej zasad podziału dostępnej ilości produktów, które będą mogły zostać objęte operacjami wycofania z rynku, uprzejmie informuję, że nie ulegną one zasadniczej zmianie w porównaniu do tych, które miały zastosowanie w odniesieniu do uprzednio uruchamianych mechanizmów. Zgodnie z przepisami zaproponowanymi w ww. projekcie rozporządzenia Rady Ministrów, podmioty kwalifikujące się do wsparcia udzielanego w ramach tego mechanizmu (tj. organizacje producentów) będą musiały złożyć do właściwego oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego powiadomienie o zamiarze przeprowadzenia operacji wycofania z rynku, w którym to wskazana będzie ilość jabłek, jaką zamierzają objąć tymi operacjami. W dniu, w którym łączna ilość owoców wskazana w powiadomieniach przekazanych do Agencji Rynku Rolnego przekroczy ton, agencja ta powiadomi na swojej stronie internetowej o współczynniku przydziału, który będzie miał zastosowanie. Iloczyn ilości wskazanej przez dany podmiot w powiadomieniu oraz współczynnika przydziału, będzie stanowił ilość produktów, jaka będzie mogła zostać przez ten podmiot objęta operacją wycofania z rynku i w konsekwencji kwalifikować się do wsparcia. Istotną różnicą, jaką przewidziano w proponowanych przepisach jest redukcja maksymalnej ilości produkcji, która może zostać wskazana przez jeden podmiot w powiadomieniu o zamiarze 4

5 wycofania z rynku. W odniesieniu do poprzednio uruchomionego mechanizmu dla organizacji producentów owoców i warzyw realizujących programy operacyjne wynosiła ona ton, natomiast w proponowanych przepisach przewidziano, że wyniesie ona ton. 5