RYNEK POWIERZCHNI PRZEMYSŁOWYCH I MAGAZYNOWYCH W POLSCE

Transkrypt

1 Real Estate for a changing world At a glance I kw. 0 RYNEK POWIERZCHNI PRZEMYSŁOWYCH I MAGAZYNOWYCH W POLSCE RESEARCH Dane z pierwszego kwartału 0 roku jasno wskazują, że rynek magazynowy to zdecydowanie najszybciej rosnący sektor nieruchomości komercyjnych w Polsce. Rozwój napędzany jest wysokim popytem na powierzchnie magazynowe i logistyczne. Potwierdzeniem tego trendu jest fakt, że pomimo oddania do użytku rekordowej ilości powierzchni w pierwszym kwartale stopy pustostanów wciąż utrzymują się na niskim poziomie. NAJMOCNIEJSZY POCZĄTEK ROKU W HISTORII W czasie pierwszych trzech miesięcy 0 roku ukończono projekty o rekordowej powierzchni m kw. Stanowi to aż % wolumenu nowej powierzchni ukończonej w całym 06 roku. Najwięcej powierzchni zostało oddanych w okolicach Poznania (0 00 m kw.) oraz w rejonie Bydgoszczy i Torunia (0 00 m kw.). Do największych należą: Panattoni BTS Kaufland ( 60 m kw.) i Prologis Park Piotrków II ( 00 m kw.). NEW m łączna powierzchnia oddana w I kw. 0 r. DEWELOPERZY NIE ZWALNIAJĄ TEMPA, FIRMY E-COMMERCE SIŁĄ NAPĘDOWĄ Ukończenie rekordowej liczby obiektów nie przeszkodziło deweloperom w rozpoczęciu kolejnych inwestycji, o łącznej powierzchni powyżej m kw. Obecnie w trakcie budowy znajduje się ponad 000 m kw. Wśród największych wymienić można realizowane w Szczecinie: Panattoni BTS Amazon Szczecin (6 000 m kw.) oraz Goodman BTS Zalando Szczecin (0 000 m kw). W 0 roku rozpoczęto budowę kolejnego projektu typu BTS Panattoni BTS Amazon Sosnowiec ( 000 m kw.). Jak wskazują nazwy parków duży wpływ na popyt ma branża e-commerce. 000 m powierzchnia w budowie STOPY PUSTOSTANÓW WCIĄŻ NISKIE wzrosła o 0, p.p. w porównaniu do końca 06 roku i wynosi obecnie 6,%. Tak niewielki wzrost w kontekście znaczącego przyrostu nowej powierzchni spowodowany jest popularnością projektów typu BTS oraz wysokim udziałem umów typu pre-let. W obecnie realizowanych obiektach stopień wynajęcia sięga niemal 0%. Oznacza to, że magazyny w momencie oddania do użytku są już w większości wynajęte. CZYNSZE STABILNE Wysoki poziom popytu, który przekłada się na podpisywanie transakcji w nowopowstających obiektach, powoduje, że znaczący przyrost nowych powierzchni nie wpływa na wysokość wywoławczych stawek czynszów. Najwyższe koszty najmu dotyczą magazynów położonych w granicach Warszawy. Natomiast najniższe stawki odnotowywane są w rejonie Polski Centralnej, gdzie dominują duże parki logistyczne. 6,% na koniec I kw. 0 r.,0,0 Zakres stawek czynszów (m /mies.)

2 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r., nowa podaż, stopa pustostanów Udział klastrów logistycznych i magazynowych w rynku, I kw. 0 m² I kw. 0* Nowa podaż 6% % % 0% % 6% % % 0% inne 0,% Szczecin,% Toruń/Bydgoszcz,% Region Krakowa,% Lublin/Rzeszów,% Region Trójmiasta,% Dolny Śląsk,0% Polska Centralna,% Region Poznania,% Warszawa I,9% Warszawa II,6% Górny Śląsk,% Powierzchnie przemysłowe i magazynowe w budowie w m kw., I kw. 0 wg. klastrów, I kw. 0 Warszawa II Szczecin Górny Śląsk Region Poznania Dolny Śląsk Polska Centralna Toruń/Bydgoszcz Warszawa I Region Trójmiasta Lublin/Rzeszów Region Krakowa Warszawa I,% Warszawa II 6,% Górny Śląsk,6% Region Poznania,% Dolny Śląsk,% Polska Centralna,% Lublin/Rzeszów 6,% Region Krakowa 9,% Region Trójmiasta,% Szczecin 9,0% Toruń/Bydgoszcz 6,% 0% % % 6% % 0% % Przedział stawek czynszów wywoławczych za m /mies. wg. klastrów, I kw. 0 Struktura własności podaży, I kw. 0 Warszawa I Warszawa II Górny Śląsk Region Poznania Dolny Śląsk Polska Centralna Lublin/Rzeszów Region Trójmiasta Region Krakowa Szczecin Toruń/Bydgoszcz,00 EUR,00 EUR,00 EUR,00 EUR,00 EUR 6,00 EUR inne 0,% Prologis 0,6% GLL,% Hillwood,% CBRE GI,% MLP,% Hines,0% GIC,6% Goodman,% Logicor,% Segro 9,% Panattoni 6,6%

3 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. MAPA KLASTRÓW PRZEMYSŁOWYCH I MAGAZYNOWYCH ORAZ SIATKA TRANSPORTOWA BNP Paribas Real Estate podzieliło rynek powierzchni magazynowych i przemysłowych na głównych (powyżej miliona m kw.) oraz rozwojowych klastrów przedstawionych na mapie. GDAŃSK OLSZTYN SZCZECIN ZIELONA GÓRA GORZÓW WLKP. POZNAŃ BYDGOSZCZ WROCŁAW TORUŃ ŁÓDŹ PIOTRKÓW TRYB. WARSZAWA BIAŁYSTOK LUBLIN OPOLE KATOWICE KRAKÓW KIELCE RZESZÓW KLASTRY GŁÓWNE:. Warszawa I & II. Górny Śląsk. Region Poznania. Dolny Śląsk. Polska Centralna KLASTRY ROZWOJOWE:. Lublin / Rzeszów. Region Trójmiasta. Region Krakowa. Szczecin. Bydgoszcz / Toruń GŁÓWNE DROGI KRAJOWE AUTOSTRADY: ISTNIEJĄCE W TRAKCIE BUDOWY DROGI EKSPRESOWE: ISTNIEJĄCE W TRAKCIE BUDOWY

4 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. KLASTRY GŁÓWNE WARSZAWA I Najwyższe stawki czynszów za powierzchnie magazynowe w Polsce notowane są w klastrze Warszawa I. Obiekty magazynowe są mniejsze niż w innych klastrach. Często oferują też większą powierzchnię biurową tworząc tzw. Small Business Units (SBU). W I kw. 0 roku nie dostarczono na tym rynku żadnego nowego projektu magazynowego. utrzymuje się na poziomie,% i należy do jednej z najwyższych w Polsce. Ograniczona dostępność oraz wysokie ceny gruntów znacząco ograniczają rozwój klastra. 6 m WARSZAWA I,% 00 m,0-,00 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Pomiechówek NOWY DWÓR MAZOWIECKI Czosnów Izabelin C E Stare Babice 6 Jabłonna ŁOMIANKI 9 Wieliszew Narew Nieporęt LEGIONOWO 6 S Ryżowa Nowolazurowa MARKI E6 9 Kleszczowa 6 AL. JEROZOLIMSKIE POŁUDNIOWA OBWODNICA WARSZAWY (S) ZĄBKI W-WA RAKÓW 0 Szyszkowa 6 6 KOBYŁKA ZIELONKA Łopuszańska AL. KRAKOWSKA Lotnisko Warszawa Okęcie im. Fryderyka Chopina WOŁOMIN. Airport House. Bokserska Distribution Center. City Point. Diamond Business Park Ursus. Distribution Park Annopol 6. Distribution Park Okęcie. Distribution Park Żerań. Gate One 9. Hillwood Warsaw I 0. Ideal Distribution. Ideal Idea III. Ideal Idea IV. Kolmet. Krakowska Distribution Center. Logicor Warszawa 6. Manhattan Business & Distribution Center. Modularna Distribution. Metropol Park Jagiellońska 9. Norblin Industrial Park 0. Platan Park. Prologis Park Warsaw II. Prologis Park Warsaw Żerań. Segro Business Park Warsaw, Żerań. Space Distribution Center. Ursus Logistic Center 6. Warsaw Distribution Center. Wenecka. Żoliborskie Centrum Biurowo- Magazynowe OŻARÓW MAZOWIECKI S WARSZAWA E0 E0 A BRWINÓW PIASTÓW PRUSZKÓW S Opacz Janki 0 JÓZEFÓW PODKOWA LEŚNA 9 OTWOCK Nadarzyn Utrata Lesznowola PIASECZNO KONSTANCIN- -JEZIORNA KARCZEW 0 6 km. Podaż powierzchni ponad m kw.

5 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. WARSZAWA II Największy rynek magazynowy w Polsce odpowiada za % całkowitych zasobów kraju. W I kw. 0 w trakcie realizacji pozostawały projekty o łącznej powierzchni 6 00 m kw., co stanowi najwyższy wynik wśród wszystkich rynków magazynowych. spadła w I kw. o 0, p.p. osiągając poziom 6,%. Dostarczanie na ten rynek kolejnych obiektów prawdopodobnie przyczyni się do nieznacznych wzrostów w kolejnych kwartałach. Szybki przyrost nowej podaży oraz przewaga obiektów o dużej powierzchni wpływa na utrzymywanie się stawek czynszów na jednym z najniższych poziomów w kraju. Rozwój infrastruktury komunikacyjnej we wschodniej (S, A) i południowej (S, S9) części obszaru spowoduje w kolejnych latach rozwój rynku w tych kierunkach m 6 00 m 6,% WARSZAWA II,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Czerwińsk nad Wisłą Wyszogród Bzura Nowy Kawęczyn Brochów Młodzieszyn Rawka Naruszewo Pisia Utrata Regnów Cielądz Kampinos Załuski Zakroczym Leoncin Biała Rawska Sadkowice Wkra Pomiechówek Błędów Utrata Belsk Duży E Goszczyn J. Zegrzyńskie Narew Ożarów E0 6 Mazowiecki S Teresin Błonie 0 Pruszków 0 Raszyn Milanówek Brwinów Baranów Podkowa E0 Leśna 9 Lesznowola Wiskitki A Nadarzyn Jaktorów GRODZISK MAZOWIECKI PIASECZNO E6 E ŻYRARDÓW Radziejowice Żabia Wola Puszcza Tarczyn Mariańska MSZCZONÓW Prażmów S 0 0 Pniewy SOCHACZEW 9 Rawa Mazowiecka 0 6 Kowiesy E Leszno Czosnów 6 NOWY DWÓR MAZOWIECKI ŁOMIANKI Izabelin C Stare Babice GRÓJEC Jabłonna S Wieliszew Jeziorka Jasieniec Serock Nieporęt LEGIONOWO Marki Chynów Radzymin Bug Kobyłka Ząbki Konstancin- -Jeziorna 0 6 Góra Kalwaria Pilica Somianka Dąbrówka S Zielonka WARSZAWA 0 6 Klembów WOŁOMIN Sulejówek Wiązowna Józefów OTWOCK Karczew Wisła Warka 6 Sobienie- -Jeziory 9 Grabów nad Pilicą km. Altmaster Wola Mrokowska. Altmaster Pęcice. Altmaster Piaseczno. Błonie Business Park. Distribution Park Grodzisk Maz. 6. Good Point Puławska II, IIIa, IIIb. Goodman Grodzisk Logistics. Hillwood Błonie 9. Hillwood Błonie II 0. Hillwood Klawaria. Hillwood Marki. Hillwood Ożarów II. Hillwood Ożarów Logistic Center. Hillwood Pruszków. Lexar Distribution Park 6. Logicor Błonie. Logicor Łazy. Logicor Piaseczno 9. Logicor Święcice 0. Logicor Teresin. MLP Pruszków I. MLP Pruszków II. MLP Teresin. P Błonie. P Mszczonów 6. Panattoni Park Garwolin. Panattoni Park Grodzisk I, II, III. Panattoni Park Janki I, II 9. Panattoni Park Konotopa 0. Panattoni Park Pruszków II. Piaseczno Business Park. Point of View Góra Kalwaria. Point of View Kawęczyn. Point of View Piaseczno. Prologis Park Błonie 6. Prologis Park Błonie II. Prologis Park Janki. Prologis Park Nadarzyn 9. Prologis Park Sochaczew 0. Prologis Park Teresin. Pruszkowskie Centrum Dystrybucyjne. Raszyn Business Park. Reguły Logistic Park. Segro Business Park Warsaw, Ożarów. Segro Logistics Park Warsaw, Nadarzyn 6. Segro Logistics Park Warsaw, Pruszków. Techniczna Industrial Park. WAN Pruszków 9. West Park Ożarów 0. West Park Pruszków. Diamond Business Park Raszyn. DL Invest Słomczyn Grójec

6 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. GÓRNY ŚLĄSK Obszar Górnego Śląska pozostaje drugim po Warszawie największym rynkiem magazynowym w Polsce. Powierzchnia magazynowa powiększyła się w I kw. 0 roku o,00 m kw. za sprawą ukończenia m.in. Panattoni BTS IFA Rotorion i Panattoni BTS Sosnowiec. Pomimo oddania do użytku znaczącego wolumenu nowej podaży, stopa pustostanów zmniejszyła się w stosunku do końca ubiegłego roku o, p.p. Świadczy to o niesłabnącym zainteresowaniu najemców. W budowie znajduje się 00 m kw., z czego ponad połowę stanowi kompleks Panattoni BTS Amazon Sosnowiec. Zakres stawek czynszów na Górnym Śląsku znajduje się na podobnym, niskim poziomie co w innych głównych klastrach magazynowych. Przyczynia się do tego wysoki udział obiektów o dużej powierzchni, w których koszt najmu m kw. jest 6rela- tywnie niski m 00 m CZĘSTOCHOWA 6,6%,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) 6 Kolonowskie Jemielnica Strzelce Opolskie 0 Ujazd Kuźnia Raciborska Ruda Nędza Lyski Pszów Gorzyce Rudziniec Warmątowice J. Rybnickie Gaszowice Rydułtowy Bohumín Radlin WODZISŁAW ŚLĄSKI ORLOVÁ Petřvald 9 Toszek Jejkowice Zawadzkie 0 Mała Panew Marklowice A Mszana Godów O Lubliniec Krupski Młyn Wielowieś Pyskowice GLIWICE Zebrzydowice Kochanowice Tworóg Zbrosławice Pszczynka Kłodnica Orzesze Koszęcin Suszec Kalety TARNOWSKIE GÓRY Radzinków Sośnicowice A KNURÓW Pilchowice Gierałtowice Ormontowice 6 KARVINÁ HAVÍŘOV E0 0 RYBNIK Jankowice km 9 Boronów Miasteczko Śl. Ożarowice Świerklaniec Brynica Łaziska G. Wyry TYCHY E0 E Kobiór Jaworze Bobrowniki 6 Poraj Kamienica Polska Starcza J. Porajskie Woźniki Bojszowy Wisła Koziegłowy Mierzącice Psary Kozy sza Prze m Cza rna Soła Przemsza S Imielin Warta Siewierz Poręba A PIEKARY ŚL. DĄBROWA G. BYTOM 9 6 Wojkowice ZABRZE CHORZÓW 6 RUDA ŚL S ŚWIĘTOCHŁOWICE 0 SOSNOWIEC S6 9 0 MYSŁOWICE JAWORZNO KATOWICE JASTRZĘBIE- -ZDRÓJ CZERWIONKA- -LESZCZYNY A ŻORY Chełm Śl. Lędziny Libiąż 9 9 Bieruń Chełmek S Jasienica E6 E0 E A 6 A E6 S Przeciszów PSZCZYNA Miedźna Brzeszcze Pawłowice Polanka Goczałkowice- Wielka J. Goczałkowickie -Zdrój Osiek Strumień CZECHOWICE- Bestwina Chybie -DZIECICE Wilamowice Wieprz Kęty BIELSKO- -BIAŁA S69 E S 6 MYSZKÓW A E0 Żarki OŚWIĘCIM Andrychów E6. R Beskid Park. Alliance Silesia Logistics Center. Centrum Logistyczne Milowice. Diamond Business Park Gliwice. Distribution Park Będzin 6. Distribution Park Sosnowiec. DL Invest Park Psary/Czeladź. Goodman Gliwice Logistics 9. Goodman Sosnowiec Logistics 0. Górnośląski Park Przemysłowy. Hillwood Bielsko-Biała. Logicor Czeladź. Logicor Gliwice I. Logicor Gliwice II. Logicor Mysłowice 6. Logicor Czeladź. MLP Bieruń. MLP Tychy 9. Panattoni Park Bielsko-Biała II 0. Panattoni Park Czeladź III. Panattoni Park Gliwice II, III. Panattoni Park Ruda. Panattoni Park Sosnowiec I, II, III. Prologis Park Będzin II. Prologis Park Chorzów 6. Prologis Park Dąbrowa. Segro Business Park Gliwice. Segro Industrial Park Tychy 9. Segro Industrial Park Tychy II 0. Segro Logistics Park Gliwice. Śląskie Centrum Logistyczne. Terminal Logistyczny Promont Tychy. R Gliwice. R Siemianowice Śląskie. City Flex Business Park Bytom. City Flex Business Park Gliwice. City Flex Business Park Katowice 6. DL Invest Park Dąbrowa Górnicza. Hillwood Katowice. MLP Czeladź 9. MLP Gliwice 0. Prologis Park Ruda. Prologis Park Ujazd 6

7 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. REGION POZNANIA W rejonie Poznania odnotowano największy przyrost nowej powierzchni ze wszystkich klastrów magazynowych w I kw. 0. Największe oddane projekty w I kw. 0: Clip Poznań ( 00 m kw.), Panattoni Park Poznań V ( 00 m kw.). Nastąpił spadek stopy pustostanów o 0, p.p. do,% mimo oddania do użytku znaczącego wolumenu nowej powierzchn, co wynika z wysokiego zainteresowania najemców. Czynsze utrzymują się na stałym poziomie, jednak relatywnie wysoki odsetek wolnych powierzchni oraz pojawianie się nowych obiektów umacnia pozycję negocjacyjną najemców. W rejonie między Poznaniem a niemiecką granicą, wzdłuż głównych tras komunikacyjnych powstaje coraz więcej nowych obiektów magazynowych m 000 m,%,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Połajewo. Wronki A 9 Mogilnica Ostroróg Duszniki E0 Buk Opalenica Grodzisk Wielkopolski Kamieniec Obrzycko Granowo Kaźmierz Szmotuły Tarnowo Podgórne E6 Kościan Oborniki Rokietnica Czempiń Mosina Warta Suchy Las Brodnica Warta Rogoźno Murowana Goślina Czerwonak ŚREM Kórnik Sroki Zaniemyśl Pobiedziska Książ Wielkopolski Mieścisko 6 SWARZĘDZ Kostrzyn S 9 Dopiewo 9 POZNAŃ 9 Komorniki Kleszczewo 6 E0 0 0 Stęszew 6 Puszczykowo Kiszkowo E6 Środa Wielkopolska Kłecko Łubowo Czerniejewo Nekla A Dominowo Krzykosy Miłosław S Nowe Miasto n. Wartą. Centrum Magazynowe Bugaj. Clip Centrum Logistyczno Inwestycyjne Poznań. Distribution Park Gądki. Doxler. Goodman Poznan II Logistics 6. Goodman Poznań III Logistics Center. Goodman Poznań Airport Logistics. Goodman Poznań Logistics 9. Logicor Poznań I 0. Logicor Poznań II. Logicor Poznań III. Logit. Luvena Logistic Park Poznań. MLP Poznań. Nickel Technology Park Poznań 6. P Poznań. Panattoni Park Poznań III. Panattoni Park Poznań IV 9. Panattoni Park Poznań V 0. Panattoni Park Poznań VI. Panattoni Park Poznań VII. Panattoni Park Poznań Airport. Panattoni Park Września. Prologis Park Poznań I. Prologis Park Poznań II 6. Segro Logistics Park Poznań, Gądki. Segro Logistics Park Poznań, Komorniki. MLP Poznań II. Prologis Park Poznań III. Segro Logistics Park Poznań, Gołuski Śmigiel E6 Lipno Osieczna Krzywiń Dolsk Jaraczewo JAROCIN km

8 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. POLSKA CENTRALNA Centralne położenie, bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura transportowa oraz wyższy niż w innych regionach dostęp do siły roboczej sprawia, że klaster stale cieszy się wysokim zainteresowaniem najemców. Obszar Polski Centralnej cechuje najniższa w kraju stopa pustostanów, która na koniec marca osiągnęła poziom,%. Oznacza to spadek o 0, p.p. w stosunku do sytuacji z końca 06 roku. W I kw. 0 roku dostarczono trzy obiekty magazynowe, z których największym był kolejny etap Prologis Park Piotrków II ( 00 m kw.). Każdy z magazynów w momencie oddania do użytku był w całości wynajęty. Obecnie w trakcie realizacji znajdują się dwa obiekty: kolejny etap kompleksu Panattoni Park Stryków II ( 600 m kw.) oraz magazyn w kompleksie Prologis Park Stryków ( 00 m kw.). 900 m 00 m,%,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Łęczyca E Parzęczew Bzura Lutomiersk Dobroń Kluki 9 Aleksandrów Łódzki Zelów Witonia Góra św. Małgorzaty Ozorków ZGIERZ Konstantynów Łódzki S Ner Dłutów Grabia Drużbice Piątek Moszczenic a PABIANICE E6 A E0 ŁÓDŹ Grabica BEŁCHATÓW Bzura Stryków Rzgów E A 0 0 A 6 Ksawerów Tuszyn Wola Krzysztoporska A 6 Mroga Bielawy Głowno Brójce Andrespol Czarnocin Moszczenica 9 9 Domaniewice Dmosin Brzeziny 9 9 Wolbórk a Zduny Będków Wolbórz Luciąża ŁOWICZ Rogów Koluszki Rokiciny Chąśno Łyszkowice Słupia Budziszewice Bzura J. Sulejowskie Nowa Sucha Rawka Nieborów Bolimów SKIERNIEWICE Maków Lipce Reymontowskie Ujazd PIOTRKÓW TRYBUNALSKI Jeżów TOMASZÓW MAZOWIECKI Sulejów A 0 9 E0 Lubochnia Mniszków Godzianów Skierniew ka Głuchów Żelechlinek Sławno Paradyż Nowy Kawęczyn 9 RAWA MAZOWIECKA E6 S Czerniewice Pilica Rzeczyca Inowłódz Opoczno km 0 0 Rawka. Diamond Business Park Stryków. Goodman Łódź Logistics. Hillwood Stryków. Logicor Łódź. Logicor Łódź II 6. Logicor Łódź III. Logicor Stryków. Logis 9. Logistic City Piotrków Distribution 0. Łódź Business Park. P Piotrków. Panattoni Park Business Center Łódź. Panattoni Park Business Center Łódź II, III, IV. Panattoni Park Łódź East. Panattoni Park Stryków II 6. Prologis Park Piotrków I. Prologis Park Piotrków II. Prologis Park Stryków 9. Prologis Park Rawa 0. Segro Business Park Łódź. Segro Logistics Park Łódź. Segro Logistics Park Stryków. Hillwood Łódź. MLP Łódź Rozprza Białaczów Kleszczów E Gorzkowice Aleksandrów Żarnów

9 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. DOLNY ŚLĄSK Rynek wrocławski zawdzięcza swój rozwój rozbudowanej infrastrukturze transportowej oraz bliskości południowej i zachodniej granicy kraju. W I kw. 0 roku w klastrze wrocławskim oddano do użytku jeden obiekt magazynowy o powierzchni niespełna m kw., należący do kompleksu Panattoni Park Wrocław VII. Początek roku przyniósł wzrost stopy pustostanów o,6 p.p., która osiągnęła poziom,%. Stawki czynszów w rejonie Wrocławia należą do jednych z najwyższych wśród głównych klastrów magazynowych (wyłączając obszar wewnątrz granic Warszawy). Na przełomie 0 i 0 roku planowane jest oddanie fragmentu trasy ekspresowej S położonego na północ od Wrocławia. Pozwoli to na poprawę komunikacji z Poznaniem i północną częścią Polski oraz stworzy dogodne warunki do rozwoju rynku magazynowego na północ od granic miasta m 6 00 m,%,60-,60 EUR Stawki czynszów (m /mies.) E0 Malczyce Żarów 6 Środa Śląska Wińsko Wołów J. Mietkowskie Brzeg Dolny A Kostomłoty Kąty Wrocławskie ŚWIDNICA Mietków 9 Marcinowice Sobótka Odra Miękinia Strzegomka Jordanów Śląski Oborniki Śl. Kobierzyce E6 S Żmigród A Borów Prusice E6 Trzebnica Wisznia Mała WROCŁAW A S Żórawina Domaniów Siechnice Zawonia 0 Długołęka 0 9 E0 Czernica 9 Dobroszyce S Odra Oława Krośnice E6 Jelcz- -Laskowice OŁAWA Twardogóra OLEŚNICA S BIerutów Lubsza BRZEG. Distribution Park Wrocław. Eurologis. Gazowa Industrial Park. Goodman Wrocław IV Logistics. Goodman Wrocław East Logistics 6. Goodman Wrocław South Logistics. Hillwood Wrocław I. Hillwood Wrocław II 9. Hillwood Wrocław III 0. MLP Wrocław. Panattoni Park Wrocław II. Panattoni Park Wrocław III. Panattoni Park Wrocław IV. Panattoni Park Wrocław V. Panattoni Park Wrocław VIII 6. Prologis Park Wrocław I. Prologis Park Wrocław III. Prologis Park Wrocław IV 9. Prologis Park Wrocław V 0. Segro Industrial Park Wrocław. Tiner Logistic Park. Wrocław Business Park. Wrocław Logistic Center. VATT Invest Wrocław. Goodman Wrocław V Logistics. MountPark Wrocław. Wrocław Bielany Business Park Pieszyce Piława Górna Łagiewniki DZIERŻONIÓW BIELAWA Niemcza Ciepłowody Kondratowice Oława Wiązów Strzelin 9 Przeworno Skarbimierz Osiedle A Grodków Olszanka E0 9 E km Ruda Ząbkowice Śl. Ziębice km 9

10 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. KLASTRY ROZWOJOWE REGION TRÓJMIASTA Region Trójmiasta jest największym rynkiem przemysłowo-logistycznym północnej Polski. Bliskość międzynarodowych portów morskich, lotniska i dróg szybkiego ruchu przyczynia się do rozwoju transportu intermodalnego. W I kw. 0 roku w rejonie Trójmiasta dostarczono dwa obiekty magazynowe: kolejny etap kompleksu Hillwood R Kowale ( 00 m kw.) oraz magazyn w Porcie Morskim Gdynia ( 000 m kw.). Oddanie do użytku nowych obiektów spowodowało wzrost stopy pustostanów w stosunku do końca 06 roku o, p.p. Wynosi ona obecnie,%. Na koniec marca w trakcie budowy znajdował się jeden obiekt magazynowy klasy A Goodman Pomeranian Logistics m m,%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Gniewino Krokowa J. Żarnowieckie Luzino S6 6 E WEJHEROWO Szemud Reda RUMIA Władysławowo Reda 0 Puck Kosakowo 6 S6 E Zatoka Pucka GDYNIA SOPOT Jastarnia Hel Zatoka Gdańska. R Tczew. Gdański Distribution Kowale I. Gdański Distribution Kowale II. Gdański Distribution Kowale III. Gdański Distribution Kowale IV 6. Centrum Magazynowe Hutnicza. Goodman Pomeranian Logistics. Hillwood R Kowale II 9. Logistic Center Pruszcz Gdański 0. Panattoni Park Gdańsk. Panattoni Park Gdańsk II. Port Gdynia Logistic. Prologis Park Gdańsk. Segro Logistics Park Gdańsk. Diamond Business Park Gdańsk Chmielno J. Raduńskie Dln. Somonino 0 Nowa Karczma KARTUZY Przywidz Liniewo. Podaż powierzchni poniżej m kw. Przodkowo Żukowo S6 Kolbudy Radunia Trąbki Wielkie Skarszewy S 9 PRUSZCZ GDAŃSKI A 0 GDAŃSK E Suchy Dąb Pszczółki 9 E TCZEW Sulkowy Wisła Martwa Cedry Wielkie Wisła Lichnowy Ostaszewo Nowy Staw MALBORK Stegna Sztutowo Nowy Dwór Gdański Nogat km 0

11 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. LUBLIN / RZESZÓW Za sprawą dostarczenia na rynek Centrum Logistycznego Tokarska w Lublinie klaster powiększył się w I kw. o 000 m kw. W trakcie realizacji pozostają obiekty o łącznej powierzchni 6 00 m kw. Największym z nich jest MLP Lublin (6 00 m kw.). nie uległa większym wahaniom w czasie pierwszych trzech miesięcy 0 roku i wynosi 6,%. Planowane na 09 rok zakończenie budowy całości drogi ekspresowej S9 między Warszawą a Lublinem znacząco poprawi komunikację ze stolicą i zwiększy potencjał rozwoju sektora magazynowego na tym obszarze. Trasa S9 między Lublinem a Rzeszowem, będąca częścią trasy Via Carpatia znajduje się aktualnie w trakcie procedury przetargowej m 6 00 m 6,%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Końskowola Szydłów Tuczępy Poniatowa Oleśnica Chodelka 9 Pacanów S Kurów Abramów Markuszów Staszów Wąwolnica Nałęczów Rytwiany Wojciechów Połaniec Bełżyce Łubnice Wisła Szczucin Chodel Wadowice Górne Garbów Borowa Niedrzwica Duża Borzechów Osiek Wisłoka Kamionka 9 Niemce 9 Koprzywnica Jastków Łoniów LUBLIN Baranów Sandomierski Konopnica Padew Narodowa Gawłuszowice MIELEC Tuszów Narodowy Bystrzyca Lubartów Wisła S9 Jabłonna Serniki S Niwiska Wieprz Spiczyn TARNOBRZEG Puchaczów Cyców STALOWA Grąbów Łęczna WOLA Jakubowice Murowane ŚWIDNIK Cmolas Mełgiew S Kolbuszowa Nowa Dęba 9 Majdan Piaski Królewski E Przyr wa Ludwin Fajsławice Dzikowiec Milejów Bojanów Łęg Trawniki Raniżów Łopiennik Górny km. Centrum Logistyczne Mełgiewska. Centrum Logistyczne Tokarska. Goodman Lublin Logistics. MLP Lublin. Panattoni Park Lublin 6. Centrum Logistyczne Rogoźnica. Panattoni Park Rzeszów. Skalski Logistic Park Podgrodzie 9. Waimea Cargo Terminal Rzeszów-Jesionka 0. Waimea Logistic Park Korczowa. Korczowa Logistic Park Radgoszcz Dąbrowa Tarnowska Radomyśl Wielki Przecław Głogów Małopolski Lisia Góra TARNÓW A Czarna E0 Żyraków Pustków DĘBICA Ostrów A Ropczyce Sędziszów Młp. Iwierzyce Świlcza RZESZÓW S9 Boguchwała 6 9 Trzebownisko 0 Skrzyszów Pilzno Zalew Pilzno Wielopole Skrzyńskie Czudec 9 Wisłok Lubenia Tyczyn Tuchów Rzepiennik Strzyżewski Ryglice Szerzyny Jodłowa Wisłoka Brzyska Brzostek Wiśniowa Frysztak Kołaczyce JASŁO Wojaszówka STRZYŻÓW km Niebylec Domaradz

12 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. REGION KRAKOWA Krakowski rynek przemysłowo-logistyczny powiększył się w I kw. 0 roku o 9 0 m kw. za sprawą oddania do użytku Centrum Logistycznego Kokotów. W rejonie Krakowa odnotowano najwyższą w Polsce stopę pustostanów, na poziomie,9%. Oznacza to wzrost w stosunku do sytuacji z końca 06 roku o,%. Wysoki odsetek niewynajętej powierzchni sprawia, że obecnie w trakcie budowy znajduje się jedynie jeden obiekt magazynowy o powierzchni 600 m kw. Problemy ze znalezieniem najemcy wywołują presję na zakres czynszów. W I kw. odnotowano obniżkę stawek wywoławczych dla najdroższych powierzchni. Jednak nadal okolice Krakowa pozostają najdroższym po Warszawie I rynkiem magazynowym m 600 m,9%,90-,60 EUR Stawki czynszów (m /mies.) ZAWIERCIE Klucze Bolesław Bukowno Trzebinia Babice Tomice S kawa Alwernia Spytkowice Wadowice Pilica CHRZANÓW A Mucharz E0 Stryszawa Krzeszowice Brzeźnica Kalwaria Zebrzydowska Zembrzyce Sucha Beskidzka Zawoja OLKUSZ 0 9 E6 Stryszów Świnna Poręba (bud.) S kawa Ogrodzieniec Wolbrom 9 Sułoszowa Jerzmanowice Liszki Czernichów Budzów Trzyciąż Zabierzów Lanckorona Maków Podhalański Bystra Skała S 9 Żarnowiec Gołcza Wisła Charsznica Miechów S Iwanowice Włościańskie Wielka Wieś Skawina Tokarnia Jordanów Mogilany E Sułkowice Michałowice Zielonki S Kozłów Książ Wielki J. Dobczyckie Myślenice Lubień Wieliczka Świątniki Górne Siepraw Pcim Słomniki Luborzyca KRAKÓW 6 E Dobczyce Wiśniowa Mszana Dolna Radziemice Koniusza Gdów Raciechowice Słaboszów Racławice 9 Niepołomice A Tomaszkowice Niedźwiedź Wodzisław Jodłownik Dobra Pałecznica Raba Proszowice Wawrzeńczyce Kłaj Łapanów Tymbark Michałów Działoszyce Skalbmierz Nowe Brzesko Trzciana Nowy Wiśnicz Żegocina Laskowa Limanowa Słopnica Drwina E0 Czarnocin Kazimierza Wielka Raba Rzezawa BOCHNIA Lipnica Murowana km Łukowica. Centrum Logistyczne Kraków Kokotów. Centrum Logistyczne Kraków I. Centrum Logistyczne Kraków II. Goodman Kraków Airport Logistics. Logicor Kraków 6. MARR Business Park. MG Logistic. Panattoni Park Kraków II, III, IV 9. RB Logistic Olkusz 0. Witek Airport Logistic. Centrum Logistyczne Kraków III

13 BYDGOSZCZ / TORUŃ AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. Tylko w I kw. 0 roku rynek magazynowy w okolicach Bydgoszczy i Torunia powiększył się o 6%. Przyczyniło się do tego oddanie do użytku trzech obiektów magazynowych o znaczącej powierzchni, z których największym był Panattoni BTS Kaufland ( 60 m kw.). Wis ła W trakcie budowy pozostaje składający się z dwóch hal Waimea Logi9 Pruszcz E6 Stolno stic Park Bydgoszcz o powierzchni 00 m kw m 00 m Kijewo Brda Chełmża 0 S ł na Ka tec No 0 E Zławieś Wielka Łysomice Solec Kujawski TORUŃ 0 0 Gniewkowo eć Not REGION SZCZECINA Gowienica E 0. North-West Logistic Park. Panattoni Park Szczecin I. Prologis Park Szczecin Goleniów S S6 A6 0 0 km Penkun Gartz Odr az ac h. E sch. 0 Gryfino S E6. Waimea Logistic Park Port Morski Szczecin. Waimea Logistic Park Statgard Stara Dąbrowa E6 0 0 Kobylanka S0 nia Pło ow nd Ra E Maszewo Kołbaskowo Stawki czynszów (m/mies.) Ina ow Odra nd E J. Dąbie Małe Dąbie,0-,60 EUR Nowogard Osina SZCZECIN Brüssow 0 9,0% m Roztoka Odrzańska Ciechocinek Szczeciński Dobra 0 km pieńskie Rynek szczeciński cieszy się dużym zainteresowaniem branży e-commerce ze względu bliskość granicy niemieckiej, relatywnie dużą dostepnica stępność siły roboczej oraz infrastrukturę komunikacyjną. E6 0 Wisła 0 00 m W trakcie budowy pozostaje m kw., które są inwestycjami lew typu BTS dla dwóch dużych sieciz ae-commerce Amazon i Zalando. POLICE 0 Oddanie do użytku nowej powierzchni na wciąż płytkim rynku szczecińskim spowodowało wzrost stopy pustostanów o 6, p.p. Obecnie do wynajęcia pozostaje 9% istniejących zasobów magazynowych. Ra. Logistic and Business Park Bydgoszcz. Goodman Toruń Logistics. Panattoni Park Bydgoszcz. Panattoni Park Toruń. Waimea Logistic Park Bydgoszcz Aleksandrów Kujawski W czasie pierwszych trzech miesięcy 0 roku na szczecińskim rynku magazynowym dostarczono dwa obiekty: Panattoni Park Szczecin I ( 00 m kw.) oraz Prologis Park Szczecin I (9 00 m kw.). J. Nowowar- Drwęca Obrowo 0 Rojewo Lubicz Dolny S0 Mała Nieszawka Złotniki Kujawskie Barcin Stawki czynszów (m/mies.). Diamond Business Park Toruń Wielka Nieszawka Nowa Wieś Wielka Łabiszyn Kowalewo Pomorskie Łubianka S S0 ki E6,0-,0 EUR Dąbrowa Chełmińska A Papowo Biskupie Osielsko Białe Błota Lisewo Sicienko BYDGOSZCZ Płużnica Dostarczenie nowych obiektów oraz zakończenie umów nakrólewskie znaczą cą powierzchnie spowodowało wzrost stopy pustostanów o p.p. Dobrcz Obecnie odsetek wolnej powierzchni stanowi 6,% całej podaży powierzchni magazynowych okolic Bydgoszczy i Torunia. Unisław S 6,% J. Stare Miedwie Czarnowo STARGARD SZCZECIŃSKI Ina

14 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. Wybrane obiekty oddane do użytku, I kw. 0 r. Obiekt Klaster Deweloper Powierzchnia (m ) Panattoni BTS Kaufland Bydgoszcz/Toruń Panattoni 00 Prologis Park Piotrków II Polska Centralna Prologis 00 Panattoni BTS Carrefour Bydgoszcz/Toruń Panattoni 000 Clip Poznań Poznań CLIP 00 Centrum Logistyczne Tokarska Lublin/Rzeszów CLM 000 Panattoni BTS IFA Rotorion Górny Śląsk Panattoni 000 Panattoni Park Poznań V Poznań Panattoni 00 Panattoni BTS Decathlon Polska Centralna Panattoni 000 Hillwood R Gdańsk II Trójmiasto Hillwood 00 Wybrane transakcje najmu, I kw. 0 r. Najemca Obiekt Klaster Pow. wynajęta (m ) Rodzaj umowy Amazon Panattoni BTS Amazon Sosnowiec Górny Śląsk 000 BTS BSH Panattoni Łódź BSH BTS Polska Centralna nowa umowa poufne Hillwood Wroclaw II Dolny Śląsk 600 renegocjacje Electrolux MLP Pruszkow I Warszawa II 6 00 renegocjacje + nowa powierzchnia Velvet Care R BTS Velvet Care inne BTS poufne Logicor Czeladź Górny Śląsk 6 00 renegocjacje PL Logicor Poznań III Poznań 900 nowa umowa Wybrane obiekty magazynowe w trakcie realizacji Obiekt Klaster Deweloper Powierzchnia (m ) Panattoni BTS Amazon Szczecin Szczecin Panattoni Panattoni BTS Amazon Sosnowiec Górny Śląsk Panattoni 000 Goodman BTS Zalando Szczecin Goodman DL Invest Park Psary Czeladź Górny Śląsk DL Invest Panattoni Park Grodzisk III Warszawa II Panattoni P Poznań Poznań P 6 00 P Błonie Warszawa II P 00 Panattoni Park Poznań VIII Poznań Panattoni 00 Panattoni Park Grodzisk II Warszawa II Panattoni 00 DEFINICJE Rynek powierzchni przemysłowych i magazynowych (m kw.) określenie obejmujące zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej na danym obszarze wybudowane przez profesjonalnych deweloperów, obejmujące obiekty lekkiej produkcji i magazynowe (w tym logistyczne). Popyt (m kw.) podpisane umowy najmu na powierzchnie przemysłowe i magazynowe, obejmujące transakcje typu pre-let, built-to-suit, nowe transakcje, renegocjacje oraz podnajem. Wskaźnik pustostanów (%) wskaźnik oznaczający procentowy udział powierzchni niewynajętych w stosunku to istniejących zasobów. Przedział stawek czynszów (w EUR/m kw./mies.) Stawki czynszu za powierzchnie ok. 000 m kw. w określonym regionie, w przedziale od najlepszych budynków przemysłowych i magazynowych w najlepszych lokalizacjach, do średnich obiektów.

15 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - I kw. 0 r. Źródło: biblioteka zdjęć BNP Paribas Real Estate. AUTOR Szymon Dołęga Młodszy Konsultant, Dział Analiz Rynkowych i Doradztwa, Europa Środkowo-Wschodnia, szymon.dolega@bnpparibas.com DANE KONTAKTOWE Anna Staniszewska Dyrektor Działu Analiz Rynkowych i Doradztwa, Europa Środkowo-Wschodnia, anna.staniszewska@bnpparibas.com Katarzyna Pyś-Fabiańczyk Dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, Europa Środkowo-Wschodnia, katarzyna.pys-fabianczyk@bnpparibas.com Marcin Żuchniewicz Associate Director, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, marcin.zuchniewicz@bnpparibas.com Martyna Kajka Konsultant, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, martyna.kajka@bnpparibas.com Tomasz Gnich Młodszy Konsultant, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, tomasz.gnich@bnpparibas.com Erik Drukker Dyrektor Zarządzający Wynajem i Wyceny, Europa Środkowo-Wschodnia, erik.drukker@bnpparibas.com Izabela Mucha MRICS Dyrektor Działu Wycen, Europa Środkowo-Wschodnia, izabela.mucha@bnpparibas.com John Palmer FRICS SIOR Dyrektor, Dział Rynków Kapitałowych, Sektor Powierzchni Przemysłowych i Magazynowych oraz Wycen, Europa Środkowo-Wschodnia, john.palmer@bnpparibas.com BNP Paribas Real Estate Poland Sp. z o.o. al. Jana Pawła II, 00- Warszawa Tel Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, modyfikowanie lub wykorzystywanie treści niniejszej publikacji bez pisemnej zgody autorów jest zabronione na mocy przepisów obowiązującego prawa.

16 6 BUSINESS LINES in Europe A 60 vision Main locations* EUROPE FRANCE Headquarters 6, Quai de la Bataille de Stalingrad 96 Issy-les-Moulineaux Tel.: BELGIUM Avenue Louise 00 Brussels Tel.: CZECH REPUBLIC Pobřežni 60/ 6 00 Prague Tel.: GERMANY Goetheplatz 60 Frankfurt Tel.: HUNGARY -9 Vaci ut. A Building Budapest, Tel.: +6 0 IRELAND 0 Merrion Road, Ballsbridge, Dublin Tel.: + 66 ITALY Piazza Lina Bo Bardi, 0 Milano Tel.: +9 0 JERSEY Floor, Dialogue House - 6 Anley Street St Helier, Jersey JE RD Tel.: + (0) LUXEMBOURG Axento Building Avenue J.F. Kennedy Luxembourg Tel.: + 9 Investment Management Tel.: NETHERLANDS Antonio Vivaldistraat 0 HP Amsterdam Tel.: POLAND Al. Jana Pawła II Atrium Tower 00- Warsaw Tel.: ROMANIA Banul Antonache Street n 0- Bucharest 066 Tel.: SPAIN C/ Génova 00 Madrid Tel.: UNITED KINGDOM Aldermanbury Square London ECV BP Tel.: MIDDLE EAST / ASIA DUBAI Emaar Square Building n, th Floor P.O. Box, Dubai Tel.: +9 HONG KONG /F Three Exchange Square, Connaught Place, Central, Hong Kong Tel.: Alliances* ALGERIA AUSTRIA CYPRUS DENMARK ESTONIA FINLAND GREECE HUNGARY ** IVORY COAST LATVIA LITHUANIA MOROCCO NORTHERN IRELAND NORWAY PORTUGAL SERBIA SWEDEN SWITZERLAND TUNISIA USA * March 0 ** Coverage In Transaction, Valuation & PROPERTY DEVELOPMENT TRANSACTION INVESTMENT MANAGEMENT PROPERTY MANAGEMENT VALUATION CONSULTING Real Estate for a changing world