Rynek powierzchni przemysłowych i magazynowych w Polsce

Transkrypt

1 Real Estate for a changing world At a glance IV kw. 06 r. Rynek powierzchni przemysłowych i magazynowych w Polsce RESEARCH Na koniec 06 roku całkowite zasoby powierzchni przemysłowych i logistycznych w Polsce wyniosły 000 m kw. Oznacza to wzrost o,% w stosunku do grudnia 0 roku. Niesłabnące tempo przyrostu podaży spowodowane jest utrzymującym się wysokim popytem, który w IV kwartale po raz kolejny przekroczył milion m kw, a w całym roku wyniósł,9 mln m kw. Z ostatniej chwili PO PIERWSZE Polska w budowie. Polski sektor magazynowo logistyczny z roku na rok bije kolejne rekordy. Na koniec IV kwartału 06 roku wielkość powierzchni w budowie przekroczyła m kw. Oznacza to wzrost o % w stosunku do ubiegłego, też rekordowego kwartału oraz aż o % w ujęciu rocznym. PO DRUGIE Nowa podaż szybko znajduję najemcę. nowoczesnych powierzchni magazynowych powiększyły się w IV kwartale 06 roku o około m kw., a w całym roku o m kw. Mimo utrzymującego się od kilku lat szybkiego tempa wzrostu, nowe kompleksy magazynowe szybko pozyskują najemców. Często projekty spekulacyjne są już w znacznej części wynajęte w momencie zakończenia budowy. dla całego rynku na koniec 06 roku wyniosła 6,%. Oznacza to spadek o 0, p.p. w stosunku do trzeciego kwartału, co potwierdza bardzo wysoki stopień popytu. PO TRZECIE BTS, BTS, BTS Jedną z przyczyn utrzymywania się niskiej stopy pustostanów jest niesłabnąca popularność projektów typu Built to Suit (BTS). Najlepszym przykładem jest klaster przemysłowo-logistyczny w rejonie Szczecina. Na tym relatywnie niewielkim rynku jeszcze w połowie 06 roku żaden nowy projekt nie znajdował się w budowie. Tymczasem pod koniec IV kwartału podaż w trakcie realizacji wyniosła ponad 000 m kw. Niemal 9% planowanej powierzchni skupionych jest w dwóch projektach BTS. Daje to szczecińskiemu rynkowi pierwsze miejsce pod względem budowanej powierzchni. PO CZWARTE Szturm na zachód. Na terenie największych aglomeracji powoli zaczyna brakować atrakcyjnych gruntów w odpowiedniej cenie, a do tego maleje dostępność pracowników i rosną koszty pracy. Zmusza to deweloperów do poszukiwania gruntów na alternatywnych, mniej znanych rynkach. W drugiej połowie roku znacznie zwiększyło się zainteresowanie terenami w sąsiedztwie zachodniej granicy kraju. Oprócz wspomnianego Szczecina, kolejnym wschodzącym rejonem staje się obszar województwa lubuskiego, gdzie dobrze rozwinięta komunikacja pozwala na sprawne funkcjonowanie firm z Europy Zachodniej, które dążą do optymalizacji kosztów.

2 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r., nowa podaż, stopa pustostanów Udział klastrów logistycznych i magazynowych w rynku, IV kw. 06 m² % % % 0% inne 0,% Toru /Bydgoszcz,% Szczecin,% Region Krakowa,% Lublin/Rzeszów,% Region Trójmiasta,% Polska Centralna,% Warszawa I,9% Warszawa II,% % 6% % %,% % Region Poznania,9% Źródło: BNP Paribas Real Estate Źródło: BNP Paribas Real Estate Powierzchnie przemysłowe i magazynowe w budowie w m kw., IV kw. 06 wg. klastrów, IV kw. 06 Szczecin Warszawa II Region Poznania Toru /Bydgoszcz Polska Centralna Lublin/Rzeszów Warszawa I Region Trójmiasta Region Krakowa Źródło: BNP Paribas Real Estate Warszawa I,% Warszawa II 6,%,% Region Poznania,6%,6% Polska Centralna,% Lublin/Rzeszów,% Region Krakowa 9,% Region Trójmiasta,% Szczecin,0% Toru /Bydgoszcz,% 0% % % 6% % 0% % Źródło: BNP Paribas Real Estate Przedział stawek czynszów wywoławczych za m /mies. wg. klastrów, IV kw. 06 Struktura własności podaży, IV kw. 06 Warszawa I Warszawa II Górny Śląsk Region Poznania Dolny Śląsk Polska Centralna Lublin/Rzeszów Region Trójmiasta Region Krakowa Szczecin Toruń/Bydgoszcz,00 EUR,00 EUR,00 EUR,00 EUR,00 EUR 6,00 EUR pozostali,% GLL,% CBRE GI,% MLP,% Hines,% P,% Goodman,6% Prologis,% Panattoni,% Segro 0,% Logicor,% Źródło: BNP Paribas Real Estate Źródło: BNP Paribas Real Estate

3 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. MAPA KLASTRÓW PRZEMYSŁOWYCH I MAGAZYNOWYCH ORAZ SIATKA TRANSPORTOWA BNP Paribas Real Estate podzieliło rynek powierzchni magazynowych i przemysłowych na głównych (powyżej miliona m kw.) oraz rozwojowych klastrów przedstawionych na mapie. SZCZECIN GORZÓW WLKP. BYDGOSZCZ LUBLIN OPOLE KIELCE RZESZÓW KLASTRY GŁÓWNE:. Warszawa I & II. Górny Śląsk. Region Poznania. Dolny Śląsk. Polska Centralna KLASTRY ROZWOJOWE:. Lublin / Rzeszów. Region Trójmiasta. Region Krakowa. Szczecin. Bydgoszcz / Toruń GŁÓWNE DROGI KRAJOWE AUTOSTRADY: ISTNIEJĄCE W TRAKCIE BUDOWY DROGI EKSPRESOWE: ISTNIEJĄCE W TRAKCIE BUDOWY

4 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. KLASTRY GŁÓWNE WARSZAWA I Podzielony na dwie podstrefy warszawski rynek magazynowy odpowiada za,6% całkowitych zasobów kraju. Warszawa I klaster obejmuje powierzchnie przemysłowe i logistyczne położone w granicach administracyjnych stolicy. W IV kwartale 06 roku powiększył się on o 00 m kw., osiągając poziom 6 00 m kw. W ciągu ostatnich trzech miesięcy 06 roku znacząco spadła stopa pustostanów i wynosi obecnie,%, w porównaniu do 9,% na koniec września. Jednak w dalszym ciągu jest to jeden z najwyższych wskaźników w kraju. Znaczący udział wolnej powierzchni nie przekłada się na zakres stawek czynszów, które pozostają niezmiennie na wysokim poziomie. WARSZAWA I 6 00 m m,0-,00 EUR Stawki czynszów (m /mies.),% Pomiechówek Czosnów Izabelin C E Babice 6 Wieliszew Narew Ryżowa Nowolazurowa E6 9 Kleszczowa AL. JEROZOLIMSKIE POŁUDNIOWA OBWODNICA WARSZAWY (S) W-WA RAKÓW 0 6 Szyszkowa 6 Łopuszańska AL. KRAKOWSKA Lotnisko Warszawa Okęcie im. Fryderyka Chopina. Airport House. Bokserska Distribution Center. City Point. Diamond Business Park Ursus. Distribution Park Annopol 6. Distribution Park Okęcie. Distribution Park Żerań. Gate One 9. Hillwood Warsaw I 0. Ideal Distribution. Ideal Idea III. Ideal Idea IV. Kolmet. Krakowska Distribution Center. Logicor Warszawa 6. Manhattan Business & Distribution Center. Metropol Park Jagiellońska. Norblin Industrial Park 9. Platan Park 0. Prologis Park Warsaw II. Prologis Park Warsaw Żerań. Segro Business Park Warsaw, Żerań. Space Distribution Center. Ursus Logistic Center. Warsaw Distribution Center 6. Żoliborskie Centrum Biurowo- Magazynowe E0 E0 Opacz Janki 9 9 Nadarzyn Lesznowola 0 6 km. Podaż powierzchni ponad m kw.

5 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. WARSZAWA II Na obszarze w promieniu 0 km od stolicy zasoby powierzchni przemysłowo-logistycznych wynoszą 000 m kw. Jedynym obiektem oddanym do użytku w IV kwartale był Panattoni BTS TNT Janki o powierzchni 900 m kw. W kolejnych miesiącach tempo rozwoju tego rynku znacząco przyspieszy, gdyż w trakcie realizacji znajduje się ponad 00 m kw. W IV kwartale odnotowano wysokie zainteresowanie najemców powierzchniami magazynowymi. Odzwierciedla to stopa pustostanów, która w ciągu ostatnich miesięcy 06 roku spadła o. p.p. i wynosi obecnie 6,%. 00 m 600 m 6,% WARSZAWA II,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Czerwińsk nad Wisłą Wyszogród Bzura Brochów Młodzieszyn Nowy Kawęczyn Rawka Naruszewo Pisia Utrata Regnów Cielądz Kampinos Załuski Zakroczym Leoncin Biała Rawska Leszno Sadkowice Wkra Pomiechówek Czosnów Błędów Izabelin C Stare Babice Utrata Belsk Duży Jabłonna E Goszczyn Narew Wieliszew Jeziorka Jasieniec Serock Nieporęt Marki Radzymin Bug Kobyłka Zielonka Ząbki Pilica Dąbrówka S Klembów Sulejówek Ożarów E0 Mazowiecki S WARSZAWA 9 Teresin Błonie Wiązowna 9 0 Pruszków Józefów Raszyn Milanówek 0 Brwinów 6 Baranów Podkowa E0 Leśna 9 OTWOCK Lesznowola Wiskitki A Nadarzyn 0 Konstancin- Jaktorów GRODZISK 6 6 -Jeziorna MAZOWIECKI Karczew E6 PIASECZNO E ŻYRARDÓW 9 Radziejowice Żabia Wola Puszcza Tarczyn Góra Mariańska MSZCZONÓW Kalwaria Prażmów S Pniewy Sobienie- -Jeziory Kowiesy Chynów SOCHACZEW Rawa Mazowiecka 6 E 6 NOWY DWÓR MAZOWIECKI ŁOMIANKI GRÓJEC S LEGIONOWO WOŁOMIN Wisła Warka 9 Grabów nad Pilicą km. AB Logistyka. Atlantic. Altmaster Wola Mrokowska. Altmaster Pęcice. Altmaster Piaseczno 6. Błonie Business Park. Distribution Park Grodzisk Maz.. Good Point Puławska I 9. Good Point Puławska II, IIIa, IIIb 0. Goodman Grodzisk Logistics. Hillwood Błonie. Hillwood Błonie II. Hillwood Ożarów I. Hillwood Ożarów II. Logicor Błonie 6. Logicor Łazy. Logicor Piaseczno. Logicor Święcice 9. Logicor Teresin 0. MLP Pruszków I. MLP Pruszków II. MLP Teresin. P Błonie. P Mszczonów. Panattoni Park Garwolin 6. Panattoni Park Grodzisk. Panattoni Park Janki. Panattoni Park Konotopa 9. Panattoni Park Pruszków II 0. Piaseczno Business Park. Point of View Góra Kalwaria. Point of View Kawęczyn. Point of View Piaseczno. Prologis Park Błonie. Prologis Park Błonie II 6. Prologis Park Janki. Prologis Park Nadarzyn. Prologis Park Sochaczew 9. Prologis Park Teresin 0. Pruszkowskie Centrum Dystrybucyjne. Raszyn Business Park. Reguły Logistic Park. Segro Business Park Warsaw, Ożarów. Segro Logistics Park Warsaw, Nadarzyn. Segro Logistics Park Warsaw, Pruszków 6. Techniczna Industrial Park. WAN Pruszków. West Park Ożarów 9. West Park Pruszków. Diamond Business Park Raszyn. DL Invest Słomczyn Grójec. Hillwood Marki. Hillwood Pruszków. Panattoni Park Błonie III

6 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. GÓRNY ŚLĄSK Górnośląski rynek przemysłowo-logistyczny powiększył się w IV kwartale o 00 m kw. za sprawą oddania projektu Segro Industrial Park Tychy II. Obecnie całkowita powierzchnia w klastrze wynosi 9 00 m kw. Kolejne 600 m kw. znajduje się w budowie, co jest drugim najwyższym wynikiem w Polsce pod względem nowobudowanej podaży. nie zmieniała się w stosunku do III kwartału i na koniec roku wyniosła,%. W IV kwartale zaobserwowano zainteresowanie deweloperów miastami Konurbacji Górnośląskiej, które dotąd nie były uważane za typowe ośrodki magazynowe. Pojawiają się też nowe projekty w bardziej oddalonych lokalizacjach jak Bielsko-Biała czy Opole m 600 m,%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Kolonowskie Jemielnica Strzelce Opolskie 0 Ujazd Raciborska Ruda Rudziniec J. Rybnickie Toszek Pawonków Zawadzkie Ma a Panew Olza Lubliniec Krupski Pyskowice Lyski Jejkowice Gaszowice Pszów Jankowice Radlin Marklowice Gorzyce Bohumín 9 0 A Mszana Godów Zebrzydowice Kochanowice Tworóg Pszczynka Orzesze Suszec Kalety TARNOWSKIE GÓRY Radzinków A 9 A KNURÓW Pilchowice Ormontowice E km 9 6 A Boronów Brynica Chybie Wyry Bobrowniki E0 E Kobiór Poraj Kamienica Polska Starcza J. Porajskie Bojszowy Wis a Psary 6 Kozy sza Prze m Cza rna Bestwina Wilamowice So a Przemsza Brzeszcze Warta Siewierz S 9 S6 0 9 JAWORZNO Wojkowice E6 A 9 0 Jasienica E6 A 6 S Imielin A E0 E S69 S E S 6 Przeciszów Osiek Polanka Wielka Wieprz Andrychów. Alliance Silesia Logistics Center. Centrum Logistyczne Milowice. Diamond Business Park Gliwice. Distribution Park Będzin. Distribution Park Sosnowiec 6. DL Invest Park Psary/Czeladź. Goodman Gliwice Logistics. Goodman Sosnowiec Logistics 9. Górnośląski Park Przemysłowy 0. Hillwood Bielsko-Biała. Logicor Czeladź. Logicor Gliwice I. Logicor Gliwice II. Logicor Mysłowice. MLP Bieruń 6. MLP Tychy. Panattoni Park Bielsko-Biała II. Panattoni Park Czeladź III 9. Panattoni Park Gliwice II 0. Panattoni Park Sosnowiec. Prologis Park Będzin II. Prologis Park Chorzów. Prologis Park Dąbrowa. Segro Business Park Gliwice. Segro Industrial Park Tychy 6. Segro Industrial Park Tychy II. Segro Logistics Park Gliwice. Silesia Logistic Park 9. Śląskie Centrum Logistyczne 0. Terminal Logistyczny Promont Tychy. City Flex Business Park Bytom. City Flex Business Park Gliwice. City Flex Business Park Katowice. City Flex Business Park Sosnowiec. DL Invest Park Dąbrowa Górnicza 6. MLP Gliwice. Prologis Park Ruda. Prologis Park Ujazd 6

7 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. REGION POZNANIA Poznań jest trzecim największym rynkiem przemysłowo-logistycznym w Polsce. Na koniec 06 roku całkowite zasoby tego obszaru osiągały niespełna m kw. W ciągu ostatniego kwartału do użytku nie został oddany żaden nowy projekt. Mimo braku nowej podaży stopa pustostanów nieznacznie wzrosła w porównaniu do III kwartału z,% do,6%. Jest to najwyższy wskaźnik wśród głównych klastrów przemysłowo-logistycznych oraz drugi najwyższy wynik w Polsce. Jednym z elementów ryzyka, który w przyszłości może hamować rozwój rynku, jest jedna z najniższych w kraju stopa bezrobocia oscylująca wokół %. Mimo to, deweloperzy nie obawiają się jednak relatywnie wysokiego odsetka niewynajętych powierzchni oraz potencjalnych trudności ze znalezieniem pracowników. Poznań należy do jednego z ośrodków logistycznych, których wielkość powierzchni w budowie na koniec 06 roku przekroczyła m kw. Najwyższą aktywność odnotowuje zachodnia część aglomeracji w okolicach autostrady oraz lotniska, gdzie zaczyna przenosić się środek ciężkości tego klastra m 00 m,6%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.). Mogilnica Ostroróg Duszniki Buk Grodzisk Obrzycko Oborniki Mosina Warta Brodnica Warta Kórnik Sroki Krzykosy Suchy Las 6 Kostrzyn Komorniki Miasto. Centrum Magazynowe Bugaj. Clip Centrum Logistyczno Inwestycyjne Poznań. Distribution Park Gądki. Doxler. Goodman Poznan II Logistics 6. Goodman Poznań III Logistics Center. Goodman Poznań Airport Logistics. Goodman Poznań Logistics 9. Logicor Poznań I 0. Logicor Poznań II. Logicor Poznań III. Logit. Luvena Logistic Park Poznań. MLP Poznań. Nickel Technology Park Poznań 6. P Poznań. Panattoni Park Poznań III. Panattoni Park Poznań IV 9. Panattoni Park Poznań V 0. Panattoni Park Poznań VI. Panattoni Park Poznań Airport. Panattoni Park Września. Prologis Park Poznań I. Prologis Park Poznań II. Segro Logistics Park Poznań, Gądki 6. Segro Logistics Park Poznań, Komorniki. MLP Poznań Południe. MLP Poznań Zachód. Prologis Park Poznań III. Segro Logistics Park Poznań, Gołuski Lipno Dolsk km

8 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. DOLNY ŚLĄSK Dolnośląski rynek zawdzięcza swój rozwój dobrze rozwiniętej infrastrukturze transportowej oraz bliskości południowej i zachodniej granicy kraju. Całkowita podaż w klastrze powiększyła się w IV kwartale o ponad 000 m kw. i osiągnęła poziom 00 m kw. Obiektami oddanymi do użytku były hale kompleksów Panattoni Park Wroclaw IV ( 000 m kw.) oraz Panattoni Park Wrocław VII (0 00 m kw.). W trakcie budowy pozostaje 000 m kw., a następne projekty znajdują się w fazie przygotowania. zmniejszyła się w stosunku do poprzedniego kwartału o 0,6 p.p. i wynosi obecnie,6%. Świadczy to o niesłabnącym zainteresowaniu najemców wrocławskim rynkiem magazynowym. Potwierdzają to również planowane rozbudowy kolejnych parków logistycznych. 00 m 6 00 m,6%,60-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) E0 6 J. Mietkowskie 9 Odra Strzegomka E6 S E S Siechnice E0 9 S Odra O awa E6 S BRZEG. Distribution Park Wrocław. Eurologis. Gazowa Industrial Park. Goodman Wrocław IV Logistics. Goodman Wrocław East Logistics 6. Goodman Wrocław South Logistics. Hillwood Wrocław I. Hillwood Wrocław II 9. Hillwood Wrocław III 0. MLP Wrocław. Panattoni Park Wrocław II. Panattoni Park Wrocław III. Panattoni Park Wrocław IV. Panattoni Park Wrocław V. Panattoni Park Wrocław VI 6. Prologis Park Wrocław I. Prologis Park Wrocław III. Prologis Park Wrocław IV 9. Prologis Park Wrocław V 0. Segro Industrial Park Wrocław. Tiner Logistic Park. Wrocław Business Park. VATT Invest Wrocław. Goodman Wrocław V Logistics. MountPark Wrocław. Wrocław Bielany Business Park O awa 9 E0 9 E km

9 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. POLSKA CENTRALNA W IV kwartale Polska Centralna odnotowała najwyższy w Polsce wzrost wolumenu powierzchni magazynowej. Łącznie do użytku oddanych zostało 00 m kw., a największe ukończone projekty to Hillwood Stryków (0 0 m kw.) oraz drugi budynek Prologis Park Piotrków II ( 00 m kw.). Mimo znacznego wolumenu nowej powierzchni, stopa pustostanów spadła w stosunku do III kwartału o 0, p.p. i wynosi obecnie,%. Potwierdza to wysokie zainteresowanie tym rynkiem. W ostatnich miesiącach odnotowano znaczący niedobór powierzchni magazynowych w samej Łodzi. Dominacja wielkopowierzchniowych projektów w obrębie klastra powoduje utrzymywanie się stawek czynszów na stałym niskim poziomie. Obecnie koszty wynajęcia metra kwadratowego na tym obszarze wahają się między,0 /m kw., a, /m kw. 000 m m,%,00-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Bzura Góra 9 S Ner Grabia Moszczenic a A Bzura 6 Mroga A A A Wolbórk a Lucia Ujazd Bzura J. Sulejowskie Rawka A 9 Skierniew ka S Pilica km Rawka. Diamond Business Park Stryków. Goodman Łódź Logistics. Logicor Łódź. Logicor Łódź II. Logicor Łódź III 6. Logicor Stryków. Logis. Logistic City Piotrków Distribution 9. Łódź Business Park 0. P Piotrków. Panattoni Park Business Center Łódź. Panattoni Park Business Center Łódź II, III, IV. Panattoni Park Łódź East. Panattoni Park Stryków II. Prologis Park Piotrków I 6. Prologis Park Piotrków II. Prologis Park Stryków. Prologis Park Rawa 9. Segro Business Park Łódź 0. Segro Logistics Park Łódź. Segro Logistics Park Stryków 9

10 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. KLASTRY ROZWOJOWE LUBLIN / RZESZÓW Klaster Lublin Rzeszów powiększył się w IV kwartale o 00 m kw. za sprawą oddania do użytku drugiego budynku kompleksu Panattoni Park Lublin. Dzięki temu całkowita podaż przemysłowo- -logistyczna w południowo-wschodniej Polsce osiągnęła poziom 00 m kw.,% tej powierzchni pozostaje niewynajęte, a kolejne 00 m kw. jest w trakcie budowy. Zakres stawek czynszów za powierzchnie magazynowe w okolicach Lublina i Rzeszowa kształtuje się w granicach, /m kw./mies.-, /m kw./mies. 00 m 6,% 00 m,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.), zrewidowana wielkość rynku Końskowola Abramów S Kurów Markuszów Garbów Wąwolnica Nałęczów Wojciechów Poniatowa Bełżyce Jastków LUBLIN Konopnica Niemce Bystrzyca Lubartów S9 Serniki S Spiczyn Jakubowice Murowane Wieprz ŚWIDNIK Mełgiew S Ludwin Puchaczów Łęczna Milejów Cyców. Centrum Logistyczne Mełgiewska. Goodman Lublin Logistics. MLP Lublin. Panattoni Park Lublin. Centrum Logistyczne Rogoźnica 6.. Panattoni Park Rzeszów. Skalski Logistic Park Podgrodzie 9. Waimea Logistic Park Korczowa. Korczowa Logistic Park Chodelka Chodel Niedrzwica Duża Jabłonna Piaski Trawniki Fajsławice km Łopiennik E TARNÓW A E0 A RZESZÓW S9 6 Zalew Pilzno 9 Wis ok km. Podaż powierzchni poniżej m kw. 0

11 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. REGION TRÓJMIASTA Rynek przemysłowo-logistyczny w regionie Trójmiasta powiększył się w IV kwartale o ok. 000 m kw. Z podażą na poziomie 9 00 m kw., rejon ten jest największym Klastrem Rozwojowym. W trakcie budowy znajduje się kolejne 00 m kw. Wielkość stopy pustostanów zmniejszyła się w porównaniu do III kwartału o, p.p. i wynosi obecnie,%. W obrębie klastra deweloperzy zabezpieczyli wiele gruntów pod budowę inwestycji przemysłowo-logistycznych, co w przyszłości może wpłynąć na szybki rozwój rynku m 00 m,%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) Gniewino Krokowa J. Żarnowieckie Luzino S6 6 E WEJHEROWO Szemud Reda RUMIA Władysławowo Reda 0 Puck Kosakowo 6 S6 E Zatoka Pucka GDYNIA SOPOT Jastarnia Hel Z a t o k a G d a ń s k a. Centrum Logistyczne Gdańsk Kowale I. Centrum Logistyczne Gdańsk Kowale II. Centrum Logistyczne Gdańsk Kowale III. Centrum Logistyczne Gdańsk Kowale IV. Centrum Logistyczne Gdańs Kowale V 6. Centrum Magazynowe Hutnicza. Goodman Pomeranian Logistics. Logistic Center Pruszcz Gdański 9. Panattoni Park Gdańsk 0. Panattoni Park Gdańsk II. Port Gdynia Logistic. Prologis Park Gdańsk. Segro Logistics Park Gdańsk. Diamond Business Park Gdańsk Chmielno J. Raduńskie Dln. Somonino 0 Nowa Karczma KARTUZY Przywidz Liniewo Stara Kiszewa Przodkowo Żukowo bl 9 S6 S E Kolbudy PRUSZCZ GDAŃSKI 0 Radunia Trąbki Wielkie Skarszewy STAROGARD A GDAŃSK Suchy Dąb Pszczółki 9 E TCZEW Sulkowy 9 Wisła Martwa Cedry Wielkie Ostaszewo Wisła Lichnowy Miłoradz Nowy Staw MALBORK Stegna Sztutowo Nowy Dwór Gdański Nogat km Stary

12 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. REGION KRAKOWA Po dostarczeniu m kw. powierzchni, krakowski rynek magazynowy powiększył się tylko w ciągu III kwartału o 0%, osiągając wielkość podaży na poziomie 00 m kw. W budowie znajduje się kolejne m kw. Klaster ten odnotował najwyższy kwartalny wzrost wskaźnika pustostanów. Podczas gdy na koniec II kwartału nie było żadnej dostępnej powierzchni, wraz z końcem września stopa powierzchni niewynajętej wyniosła 6,%. Dużym zainteresowaniem najemców cieszą się powierzchnie zlokalizowane w samym mieście. Jednak z powodu ograniczonej dostępności gruntów możliwy jest tam rozwój jedynie projektów oferujących mniejsze moduły magazynowe. 00 m 9 00 m 9,%,90-,90 EUR Stawki czynszów (m /mies.) ZAWIERCIE Klucze Bolesław Bukowno Trzebinia Tomice Spytkowice S kawa Wadowice Pilica Świnna Mucharz Poręba (bud.) Zembrzyce Budzów Sucha Beskidzka Stryszawa Zawoja OLKUSZ 9 Krzeszowice CHRZANÓW 9 A E0 E6 Babice Alwernia Brzeźnica Kalwaria Zebrzydowska Stryszów S kawa Ogrodzieniec Wolbrom 9 Sułoszowa Jerzmanowice Liszki Czernichów Trzyciąż Zabierzów Lanckorona Maków Podhalański 0 Bystra Skała S Żarnowiec Gołcza Wisła Charsznica Miechów S Iwanowice Włościańskie Wielka Wieś Skawina Tokarnia Jordanów Mogilany E Sułkowice Michałowice Zielonki S Kozłów Książ Wielki J. Dobczyckie Myślenice Lubień Wieliczka Świątniki Górne Siepraw Pcim Luborzyca Dobczyce Wiśniowa Ni dź Słomniki KRAKÓW 6 E Mszana Dolna Radziemice Koniusza Gdów Raciechowice Słaboszów Racławice 9 Niepołomice A Tomaszkowice i dź Jodłownik Dobra Pałecznica Raba Proszowice Wawrzeńczyce Kłaj Łapanów Tymbark Michałów Działoszyce Skalbmierz Nowe Brzesko Trzciana Nowy Wiśnicz Żegocina Laskowa Limanowa Słopnica Drwina E0 Czarnocin Kazimierza Wielka Raba Rzezawa BOCHNIA Lipnica Murowana km Łukowica. Centrum Logistyczne Kraków Kokotów. Centrum Logistyczne Kraków I. Centrum Logistyczne Kraków II. Goodman Kraków Airport Logistics. Logicor Kraków 6. MARR Business Park. MG Logistic. Panattoni Park Kraków II 9. RB Logistic 0. Witek Airport Logistic. Centrum Logistyczne Kraków III

13 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. REGION SZCZECINA Tylko w ciągu ostatnich trzech miesięcy 06 roku szczeciński rynek przemysłowo-logistyczny powiększył się o 6,% za sprawą oddania do użytku 00 m kw. w Panattoni Park Szczecin I. W kolejnych latach tempo rozwoju rynku jeszcze wzrośnie. Obecnie w trakcie realizacji znajduje się 000 m kw., z czego dominujący udział mają dwa duże projekty typu BTS: BTS Amazon Szczecin (6 000 m kw.) oraz BTS Zalando (0 000 m kw.). Po oddaniu do użytku tylko tych dwóch kompleksów szczeciński rynek magazynowy powiększy się o ponad 0%. Ze względu na specyfikę projektów typu BTS, oddanie tych obiektów nie wpłynie znacznie na stopę pustostanów, która wynosi obecnie,0% i stawki czynszów, osiągające przedział między, /m kw. a, /m kw. 00 m 00 m,0%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) 0 Brüssow Randow E Penkun km Dobra 0 Kołbaskowo A6 ra Zach. POLICE S Odra J. Dąbie SZCZECIN 0 E Małe Dąbie E6 0 E S S6 Płonia Goleniów Ina Kobylanka J S0 Osina Maszewo Stara Dąbrowa 0 STARGARD SZCZECIŃSKI. North-West Logistic Park. Panattoni Park Szczecin I. Prologis Park Szczecin BYDGOSZCZ / TORUŃ Najmniejszy z klastrów osiągnął na koniec 06 roku wielkość 00 m kw., z czego jedynie,% pozostawało niewynajęte. W trakcie budowy znajduje się ponad m kw. Większość realizowanej powierzchni stanowią projekty typu Built-To-Suit: BTS Kaufland ( 60 m kw.) i BTS Carrefour ( 000 m kw.). Jednak budowane są również inne znaczące projekty jak Waimea Logistic Park Bydgoszcz, planowany do oddania w pierwszej połowie 0 roku, czy trzeci budynek Panattoni Park Bydgoszcz. Stawki czynszów utrzymują się na stabilnym poziomie i wahają się w przedziale, /m kw./mies.-, /m kw./mies. 00 m m,%,0-,0 EUR Stawki czynszów (m /mies.) E6 BYDGOSZCZ Kanał Notecki 0 Białe Błota S S0 S Solec Kujawski Dąbrowa Chełmińska 0 Zławieś Wielka 0 Łubianka Łysomice TORUŃ 0 E Lubicz Dolny Kowalewo Pomorskie Drwęca. Logistic and Business Park Bydgoszcz. Goodman Toruń Logistics. Panattoni Park Bydgoszcz. Panattoni Park Toruń. Waimea Logistic Park Bydgoszcz. Diamond Business Park Toruń Łabiszyn Nowa Wieś Wielka Wielka Nieszawka Mała Nieszawka S0 Obrowo N Rojewo Gniewkowo km Wisła

14 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. Wybrane obiekty oddane do użytku, IV kw. 06 r. Obiekt Klaster Deweloper Powierzchnia (m ) Prologis Park Piotrków II Polska Centralna Prologis 00 Panattoni Park Wroclaw IV Dolny Śląsk Panattoni 00 Prologis Park Stryków Polska Centralna Prologis 00 Panattoni Park Szczecin I Region Szczecina Panattoni 00 Pomeranian Logistics Region Trójmiasta Goodmann BTS TNT Warszawa II Panattoni 900 Panattoni Park Lublin Lublin/Rzeszów Panattoni 00 Segro Industrial Park Tychy II Górny Śląsk Segro 00 Panattoni Park Wrocław VII Dolny Śląsk Panattoni 0 00 Source: BNP Paribas Real Estate Wybrane transakcje najmu, 06 r. Najemca Obiekt Klaster Pow. wynajęta (m ) Rodzaj umowy Amazon BTS Amazon Region Szczecina 6 00 BTS poufne Prologis Park Dąbrowa Górny Śląsk renewal Sektor FMCG Wroclaw Logistic Bielany Dolny Śląsk 00 renewal poufne BTS Nowa Sól inne BTS poufne Panattoni Park Janki II Warsaw II 000 new deal Sauer Danfoss Wroclaw Logistic Bielany Dolny Śląsk renewal poufne P Błonie Warsaw II renewal Source: BNP Paribas Real Estate Wybrane obiekty magazynowe w trakcie realizacji Obiekt Klaster Deweloper Powierzchnia (m ) Panattoni BTS Amazon Szczecin Region Szczecina Panattoni Goodman BTS Zalando Region Szczecina Goodman DL Invest Park Psary Czeladź Górny Śląsk DL Invest Panattoni Park Grodzisk III Warszawa II Panattoni Panattoni Park Poznań VIII Region Poznania Panattoni 00 BTS Kaufland Bydgoszcz / Toruń Panattoni 60 Panattoni Park Grodzisk II Warszawa II Panattoni 0 Panattoni Park Pruszków II Warszawa II Panattoni 600 BTS Carrefour Bydgoszcz / Toruń Panattoni 000 Clip Poznań Region Poznania Clip 00 Centrum Logistyczne Mełgiewska Lublin / Rzeszów CLM 000 Source: BNP Paribas Real Estate DEFINICJE Rynek powierzchni przemysłowych i magazynowych (m kw.) określenie obejmujące zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej na danym obszarze wybudowane przez profesjonalnych deweloperów, obejmujące obiekty lekkiej produkcji i magazynowe (w tym logistyczne). Popyt (m kw.) podpisane umowy najmu na powierzchnie przemysłowe i magazynowe, obejmujące transakcje typu pre-let, built-to-suit, nowe transakcje, renegocjacje oraz podnajem. Wskaźnik pustostanów (%) wskaźnik oznaczający procentowy udział powierzchni niewynajętych w stosunku to istniejących zasobów. Przedział stawek czynszów (w EUR/m kw./mies.) Stawki czynszu za powierzchnie ok. 000 m kw. w określonym regionie, w przedziale od najlepszych budynków przemysłowych i magazynowych w najlepszych lokalizacjach, do średnich obiektów.

15 AT A GLANCE - RYNEK POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH I LOGISTYCZNYCH W POLSCE - IV kw. 06 r. Źródło: biblioteka zdjęć BNP Paribas Real Estate (Matton images) AUTOR Szymon Dołęga Młodszy Konsultant, Dział Analiz Rynkowych i Doradztwa, Europa Środkowo-Wschodnia, szymon.dolega@bnpparibas.com DANE KONTAKTOWE Anna Staniszewska Dyrektor Działu Analiz Rynkowych i Doradztwa, Europa Środkowo-Wschodnia, anna.staniszewska@bnpparibas.com Katarzyna Pyś-Fabiańczyk Dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, Europa Środkowo-Wschodnia, katarzyna.pys-fabianczyk@bnpparibas.com Marcin Żuchniewicz Associate Director, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, marcin.zuchniewicz@bnpparibas.com Martyna Kajka Konsultant, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, martyna.kajka@bnpparibas.com Tomasz Gnich Młodszy Konsultant, Dział Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, tomasz.gnich@bnpparibas.com Erik Drukker Dyrektor Zarządzający Wynajem i Wyceny, Europa Środkowo-Wschodnia, erik.drukker@bnpparibas.com Izabela Mucha MRICS Dyrektor Działu Wycen, Europa Środkowo-Wschodnia, izabela.mucha@bnpparibas.com John Palmer FRICS SIOR Dyrektor, Dział Rynków Kapitałowych, Sektor Powierzchni Przemysłowych i Magazynowych oraz Wycen, Europa Środkowo-Wschodnia, john.palmer@bnpparibas.com BNP Paribas Real Estate Poland Sp. z o.o. al. Jana Pawła II, 00- Warszawa Tel Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, modyfikowanie lub wykorzystywanie treści niniejszej publikacji bez pisemnej zgody autorów jest zabronione na mocy przepisów obowiązującego prawa.

16 6 BUSINESS LINES in Europe A 60 vision Main locations* EUROPE FRANCE Headquarters 6, Quai de la Bataille de Stalingrad 96 Issy-les-Moulineaux Tel.: BELGIUM Avenue Louise 000 Brussels Tel.: CZECH REPUBLIC Pobřežni 60/ 6 00 Prague Tel.: GERMANY Goetheplatz 60 Frankfurt Tel.: HUNGARY -9 Vaci ut. A Building Budapest, Tel.: +6 0 IRELAND 0 Merrion Road, Ballsbridge, Dublin Tel.: + 66 ITALY Via Carlo Bo, 0 Milan Tel.: +9 0 JERSEY Floor, Dialogue House - 6 Anley Street St Helier, Jersey JE RD Tel.: + (0) LUXEMBOURG Axento Building Avenue J.F. Kennedy Luxembourg Tel.: + 9 Investment Management Tel.: NETHERLANDS Antonio Vivaldistraat 0 HP Amsterdam Tel.: POLAND Al. Jana Pawła II Atrium Tower 00- Warsaw Tel.: ROMANIA Banul Antonache Street n 0- Bucharest 066 Tel.: SPAIN C/ Génova 00 Madrid Tel.: UNITED KINGDOM Aldermanbury Square London ECV BP Tel.: MIDDLE EAST / ASIA DUBAI Emaar Square Building n, th Floor P.O. Box, Dubai Tel.: +9 HONG KONG /F Three Exchange Square, Connaught Place, Central, Hong Kong Tel.: Alliances* ALGERIA NORWAY AUSTRIA PORTUGAL CYPRUS SERBIA DENMARK SWEDEN ESTONIA SWITZERLAND FINLAND TUNISIA GREECE USA HUNGARY ** IVORY COAST LATVIA LITHUANIA MOROCCO NORTHERN IRELAND * January 0 ** Coverage In Transaction, Valuation & PROPERTY DEVELOPMENT TRANSACTION CONSULTING VALUATION PROPERTY MANAGEMENT INVESTMENT MANAGEMENT Real Estate for a changing world