USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

Transkrypt

1 USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska

2 MAES digital atlas Źródło:

3 MAES - Grupa Robocza UE ds. Rozpoznania i oceny ekosystemów i ich usług (EU Working Group on Mapping and assessment of ecosystems and their services) MAES Źródło: Teller 2014 Celem Grupy jest wsparcie krajów członkowskich w wypełnieniu zaleceń zawartych w Strategii Bioróżnorodności Typologia ekosystemów Typologia usług ekosystemowych (CICES) Studia pilotażowe ( np. ekosystemy rolne, lasy, ekosystemy wodne i od wody zależne) Rekomendacje dla państw członkowskich w kwestiach metodycznych i technicznych

4 2013 Raporty MAES

5 Literatura przedmiotu Zeszyty tematyczne czasopisma Ekonomia i środowisko poświęcone tematyce usług ekosystemowych: Zeszyt 1 (37) 2010 r. Zeszyt 2 (42) 2012 r. Zeszyt 4 (51) 2014 r.

6 Literatura przedmiotu Ecosytem Services, journal, European Commission, 2014, Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services. Indicators for ecosystem assessments under Action 5 of the EU Biodiversity Strategy to 2020, Technical Report , AESWorkingPaper.pdf European Commission, 2013, Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services. An analytical framework for ecosystem assessments under Action 5 of the EU Biodiversity Strategy to 2020, Technical Report , SWorkingPaper2013.pdf European Environment Agency, Common International Classification of Ecosystem Services wersja 4.3 (CICES v.4.3), Biodiversity Information System for Europe - Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services,

7 Literatura przedmiotu Artykuły naukowe, m.in.: R. Costanza, R. de Groot, P. Sutton, S. van der Ploeg, S. J. Anderson, I. Kubiszewski, S. Farber, R.K. Turner, 2014, Changes in the global value of ecosystem services, Global Environmental Change, Vol. 26, pp J.C. Birch, I. Thapa, A. Balmford, R.B. Bradbury, C. Brown, S.H.M. Butchart, H. Gurung, F.M.R. Hughes, M.Mulligan, B.Pandeya, K.S.H. Peh, A.J. Stattersfield, M. Walpole, D.H.L. Thomas, 2014, What benefits do community forests provide, and to whom? A rapid assessment of ecosystem services from a Himalayan forest, Nepal, Ecosystem Services, Vol. 8, pp C. Bieling, 2014, Cultural ecosystem services as revealed through short stories from residents of the Swabian Alb (Germany), Ecosystem Services, Vol. 8, pp K.J.Bagstad, G.W.Johnson, B. Voigt, F. Villa, 2013, Spatial dynamics of ecosystem service flows: A comprehensive approach to quantifying actual services, Ecosystem Services, Vol. 4, pp L.C. Braat, 2014, Ecosystem services: the ecology and economics of current debates, Ekonomia i Środowisko 4(51), pp J. Barrena, L. Nahuelhual, A. Báez, I. Schiappacasse, C. Cerda, 2014, Valuing cultural ecosystem services: Agricultural heritage in Chiloé island, southern Chile, Ecosystem Services, Vol. 7, pp M.M. Pleasant, S.A. Gray, C. Lepczyk, A. Fernandes, N. Hunter, D. Ford, 2014, Managing cultural ecosystem services, Ecosystem Services, Vol. 8, pp B. Burkhard, F. Kroll, S. Nedkov, F. Müller, 2012, Mapping ecosystem service supply, demand and budgets, Ecological Indicators, Vol. 21, pp A.P.García-Nieto, M. García-Llorente, I. Iniesta-Arandia, B. Martín-López, 2013, Mapping forest ecosystem services: From providing units to beneficiaries, Ecosystem Services, Vol. 4, pp I. Palomo, B. Martı n-lo pez, M. Potschin, R. Haines-Young, C. Montes, 2013, National Parks, buffer zones and surrounding lands: Mapping ecosystem service flows, Ecosystem Services, Vol. 4, pp Lupa P., 2012, Ecosystems local recreational services valuation. Krajenka municipality case study, Ekonomia i Środowisko 2(42), pp Łowicki D., 2012, Land prices as an indicator of the recreational services of ecosystems, Ekonomia i Środowisko 2(42), str L. Hein, K. van Koppen, R.S. de Groot, E.C. van Ierland, 2006, Spatial Scales, Stakeholders and the Valuation of Ecosystem Services, Ecological Economics, 57, pp Koschke L., Van der Meulen S., Frank S.1, Schneidergruber A., Kruse, M., Fürst C., Neubert E., Ohnesorge B., Schröder C., Müller F., Bastian O., 2014, Do You Have 5 Minutes To Spare? The Challenges Of Stakeholder Processes In Ecosystem Services Studies, LANDSCAPE ONLINE, pp. 37:1-25

8 Usługi ekosystemowe interakcja między kapitałem naturalnym, gospodarczym, ludzkim i społecznym Źródło: Costanza i in. 2014

9 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (1) Kapitał naturalny Wszystkie formy ekosystemów i zasobów naturalnych, które uczestniczą w tworzenia dobrobytu człowieka, ale nie są wytworem jego pracy. Poza tradycyjnie rozumianymi zasobami naturalnymi (takimi jak drewno, woda, zasoby mineralne), do kapitału naturalnego zalicza się także procesy, których wartość nie daje się łatwo określić, np. procesy glebotwórcze, regulacja przepływu wody, biogenów czy ograniczanie przez pokrywę roślinną procesów erozyjnych. (2) Kapitał gospodarczy Zasoby wytworzone przez człowieka, które są wykorzystywane do produkcji innych dóbr i usług. Do tego kapitału zalicza się np.: maszyny, narzędzia, budynki, infrastrukturę.

10 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (3) Kapitał ludzki Odnosi się do zdrowia, jakości życia i potencjału produkcyjnego poszczególnych ludzi. Elementami tego kapitału są np. zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka, wykształcenie, motywacja i umiejętności. Od nich zależy budowa zdrowego, szczęśliwego społeczeństwa, ale też dostarczenie produktywnej siły roboczej dla rozwoju gospodarczego. (4) Kapitał społeczny System sieci i związków opartych na formalnych i nieformalnych zasadach, które umożliwiają jednostkom lub grupom dostęp do zasobów. Przykłady tego kapitału: struktury prawne i polityczne, stowarzyszenia obywatelskie. Podobnie jak kapitał ludzki, kapitał społeczny odnosi się do społecznego dobrostanu, lecz bierze pod uwagę całe społeczności, a nie indywidualnych ludzi. Sprzyja politycznej stabilności, wydajnemu zarządzaniu oraz sprawiedliwości społecznej.

11 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów: USŁUGI ZAOPATRUJĄCE

12 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów: USŁUGI REGULACYJNE

13 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów: USŁUGI KULTUROWE

14 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (naturalnego, gospodarczego, ludzkiego i społecznego)

15 Klasyfikacje usług ekosystemowych MEA TEEB CICES Usługi zaopatrujące Usługi zaopatrujące Usługi zaopatrujące (Provisioning services) (Provisioning services) (Provisioning services) Usługi regulacyjne Usługi regulacyjne (Regulating services) (Regulating services) Usługi siedliskowe (Habitat services) Usługi kulturowe (Cultural services) Usługi wspierające (Supporting services) Źródło: MAES 2013 Usługi kulturowe i związane z wartościami (Cultural and amenity services) (uwzględnione w ramach procesów ekologicznych) Usługi regulacyjne (Regulating and maintenance services) Usługi kulturowe (Cultural services) (uwzględnione w ramach procesów ekologicznych)

16 Wspólna Międzynarodowa Klasyfikacja Usług Ekosystemowych (Common International Classification of Ecosystem Services), CICES wersja 4.3 SEKCJA 1: USŁUGI ZAOPATRUJĄCE Przykłady: żywność, woda, drewno, włókna, biopaliwa. SEKCJA 2: USŁUGI REGULACYJNE Przykłady: ochrona przed powodzią, ochrona przed erozją, regulacja stosunków wodnych, samooczyszczanie wód, regulacja jakości powietrza, regulacja warunków klimatycznych, ochrona przed szkodnikami, zapylanie. SEKCJA 3: USŁUGI KULTUROWE Przykłady: wartości rekreacyjne, estetyczne, naukowe, edukacyjne, religijne, tożsamość kulturowa.

17 Wspólna Międzynarodowa Klasyfikacja Usług Ekosystemowych (Common International Classification of Ecosystem Services), CICES wersja 4.3

18 Mapping of ecosystems and their services in Römerland-Carnuntum Region Źródło: MESEU Project factsheet and map images: Austria

19 Mapping of ecosystems and their services in Römerland-Carnuntum Region Źródło: MESEU Project factsheet and map images: Austria