Moduł 4. Przygotowanie do projektowania analiza wymagań. 1. Po co ta sieć, czyli analiza potrzeb klienta 2. Analiza dokumentacji miejsca inwestycji

Transkrypt

1 Moduł 4 Przygotowanie do projektowania analiza wymagań 1. Po co ta sieć, czyli analiza potrzeb klienta 2. Analiza dokumentacji miejsca inwestycji

2 1. Po co ta sieć, czyli analiza potrzeb klienta Najważniejszym elementem każdego projektu sieci jest określenie potrzeb klienta. Jeżeli przyszły projekt nie będzie zawierał wszystkich wymagań zamawiającego, stanie się bezużyteczny. Podczas rozmowy z inwestorem należy uzyskać jak najwięcej informacji odnośnie oczekiwań w stosunku do projektowanej infrastruktury. Na ich podstawie projektant będzie musiał podjąć szereg decyzji, dotyczących m.in.: wyboru aplikacji sieciowych, wyboru sprzętu komputerowego na serwery i stacje robocze, wyboru topologii sieci i protokołów, jakie będą wykorzystywane do komunikacji, wyboru elementów okablowania (przewodów, przełącznic, gniazd końcowych), wyboru elementów aktywnych sieci (switche, routery), wyboru sposobu połączenia do sieci Internet, wyboru poziomu bezpieczeństwa i mechanizmów ochrony sieci. Te i inne decyzje, które zostaną podjęte podczas tworzenia projektu mają służyć spełnieniu oczekiwań klienta. Na podstawie postawionych celów budowana jest specyfika wymagań dla uściślenia kluczowych elementów projektu. To na podstawie tego dokumentu, po zaakceptowaniu przez obie strony, powstanie produkt finalny, jakim będzie projekt sieci. Pamiętajmy! Specyfikacja wymagań będzie czytana przez osoby nie mające wiedzy technicznej. Metoda jej spisania musi im pozwolić na łatwe zrozumienie zawartych treści i ustaleń. Piszemy prosto, unikając technicznych określeń. Zapisane ustalenia powinny umożliwiać jednoznaczną interpretację, nie pozostawiając miejsca na niedomówienia. Dobre poznanie potrzeb inwestora to również możliwość stworzenia projektu skalowalnego na przyszłość. Znając potencjał rozwojowy firmy można przewidzieć ewentualne kierunki rozwoju sieci. Zastosowanie odpowiednich rozwiązań pozwoli w przyszłości rozbudować sieć bez konieczności gruntownej wymiany istniejącej już infrastruktury. Czy jesteś już przekonany o tym, jak ważna jest pierwsza rozmowa i określenie potrzeb inwestora? Myślę, że tak, dlatego w ramach treningu proponuję Ci przeprowadzić kilka rozmów z wirtualnymi klientami (np. z kolegami z klasy) i zapisanie ich wyników w postaci specyfikacji wymagań. 2. Analiza dokumentacji miejsca inwestycji Po ustaleniu najważniejszych założeń dotyczących inwestycji, czas przystąpić do analizy dokumentacji miejsca projektowanej sieci. Posługiwanie się planami budynków wymaga pewnej wiedzy i wprawy. Na podstawie dostarczonych rysunków technicznych można zaplanować przebiegi okablowania oraz położenie zakończeń sieci. Odczytując ze schematu długości ścian można zaplanować poszczególne odcinki okablowania. Na przykładowym rysunku 4.1 widzimy plan budynku z naniesionymi informacjami dotyczącymi jego gabarytów. Oprócz typowych informacji o rozmiarach, można na planach budynków znaleźć rozłożenie instalacji wodno-kanalizacyjnych i energetycznych. Dysponując taką wiedzą już wstępnie można wykluczyć niektóre lokalizacje z posadowienia np. szafy teleinformatycznej. Spoglądając na nasz przykładowy rysunek można zauważyć pomieszczenia sanitarne i ciągi komunikacyjne (klatkę schodową). Pomieszczenia te najczęściej będą poza zasięgiem zainteresowania projektantów. Czasami niestety istnieje potrzeba poprowadzenia okablowania przez pomieszczenia sanitarne. W takim wypadku należy zastosować odpowiednią technologię montażu, zabezpieczając kable przed skutkami wilgotnego środowiska. 2

3 Rysunek 4.1 Przykładowy rysunek budynku Źródło: Czy plany budynku dają nam wystarczającą wiedzę do zaplanowania przebiegów okablowania? Spójrzmy na jeszcze jeden przykładowy rysunek: Rysunek 4.2 Przykładowy rysunek budynku Źródło: 3

4 Podobnie jak na pierwszym planie, możemy ocenić długości poszczególnych ścian. Informacja taka będzie niezbędna do oszacowania długości okablowania. Pomieszczenie nr 8 jest wyposażone w urządzenia sanitarne, co wskazuje na jego przeznaczenie. Wracając do naszego pytania, wiedza jaką pozyskamy z planów jest niezbędna do wstępnego zapoznania się z topologią budynku. Informacje o wymiarach są dla nas podstawą do szacunków odległości kablowych. Pamiętać jednak należy, że to tylko szacunek, bo wykończone pomieszczenie może mieć inny wymiar. Ściany pogrubione glazurą czy boazerią stanowią inną przeszkodę przy przejściach przez ścianę. Pomieszczenia z pokrytymi wykończeniem ścianami zmieniają również swoje gabaryty. Jak w takim razie zdobyć właściwe parametry do sporządzenia projektu? Udać się na wizję lokalną. a. Wizja lokalna, określenie miejsc potencjalnie trudnych Tylko obejrzenie miejsca przyszłej inwestycji da nam pełen pogląd na sytuację, z jaką będzie musiał się zmierzyć projektant. Posiadając już wstępne założenia przystępujemy do obejrzenia pomieszczeń. Dobrze jest, jeżeli wizja lokalna odbywa się w obecności przedstawiciela inwestora. Jeżeli jest taka możliwość, oglądu dokonujemy z administratorem budynku, konserwatorem lub inną osobą, która oprócz upoważnienia posiada wiedzę na temat budynku. Często w trakcie eksploatacji dokonywane są zmiany np. w instalacjach, nie zawsze nanoszone na plany budynku. Z przeprowadzonej wizji dobrze jest wykonać dokumentację fotograficzną. Nie żałując karty w aparacie, fotografujemy wszystkie newralgiczne punkty. Tylko oglądając pomieszczenia możemy przekonać się o rodzaju ich wykończenia. Często okładziny ścienne lub podłogowe determinują technologię wykonania okablowania i punktów dostępowych. Jeżeli mamy do czynienia z remontowanym pomieszczeniem, możemy pokusić się o schowanie instalacji pod tynk. Inaczej jest, jeżeli budynek jest w trakcie eksploatacji, a niszczenie podłóg czy ścian musiałoby łączyć się z czasowymi utrudnieniami. Odwiedzenie miejsca inwestycji pozwoli nam zlokalizować inne niespodzianki w postaci stałych zabudów czy innych elementów trudnych do przestawienia. Na zdjęciach znajdują się przykładowe niespodzianki jakie mogą nas spotkać: Rysunek 4.3 Stary sejf często znajduje się w pomieszczeniach biurowych Źródło: 4

5 Rysunek 4.4 Ścianki działowe wykonane w lekkiej technologii Źródło: temp /zabudowaff d86b96b7a0b37257a25994b_800_600 pl.jpg Rysunek 4.5 Meble biurowe ustawione "wyspowo" Źródło: 5

6 Sejf do przechowywania ważnych dokumentów lub wartości pieniężnych, zaprezentowany na rysunku 4.3, to częste wyposażenie starych biur. W przypadku prowadzenia okablowania w tym pomieszczeniu należy zakładać, że ze względu na wagę sejfu, nie będzie możliwości zmiany jego lokalizacji. Rozwiązanie, z jakim możemy się spotkać w przestrzeni biurowej to lekkie konstrukcje ścienne przedstawione na rysunku 4.4. Ze względu na ich wykonanie, raczej jako stałych mebli niż elementów konstrukcyjnych budynku, próżno ich szukać na planach budowlanych. Jeżeli przed przystąpieniem do prac nie odwiedzilibyśmy tego pomieszczenia, myślę, że projekt byłby niestety wadliwy. Przestrzeń biurowa to ostatnio pole do popisu dla projektantów wnętrz. Meble ustawione w postaci wysp (rysunek 4.5) wymagają specjalnych technologii prowadzenia okablowania. Pomieszczenia takie w trakcie remontu powinny zostać wyposażone w niezbędne instalacje, zamontowane w specjalnych zasobnikach podłogowych. Ustawienie mebli w okolicy zasobnika pozwoli na łatwe zasilenie urządzeń na biurku, podłączenie telefonu czy sieci komputerowej. Myślę, że po tych przykładach przekonałem Cię, że warto odwiedzać miejsce inwestycji. Oczywiście nie zawsze musisz to robić osobiście. Są przecież współpracownicy, którzy potrafią się posługiwać głową i aparatem. Po wizji lokalnej powinieneś: posiadać kompletną dokumentację fotograficzną, wiedzę od pracownika firmy o ewentualnych, możliwych utrudnieniach, sporządzić notatkę podpisaną przez upoważnionego przedstawiciela inwestora. Co to za notatka? Po co notatka? Nie wystarczą zdjęcia? W trakcie rozmów możecie doprecyzować wiele szczegółów, których nie było w specyfikacji wymagań. Np. prezes zlecił, aby administrator budynku wskazał miejsce przewiertów przez stropy, ściany. Zapisanie takich wytycznych w notatce uchroni cię od ewentualnej odpowiedzialności w przypadku zmiany decyzji inwestora. Czy trzeba spisywać wszystko dokładnie? Im dokładniej, jednoznaczniej, precyzyjniej, tym mniej niedomówień, a projektant czytając nie będzie się niczego domyślał. b. Wstępne ustalenie miejsc punktów dostępowych i punktów zbiorczych sieci Jednym z ważniejszych elementów naszego projektu będzie posadowienie punktów dostępowych oraz zbiorczych punktów sieci. Podczas spotkania z przedstawicielem inwestora należy ustalić miejsce zakończeń sieciowych. Ponieważ to my mamy doświadczenie w budowaniu sieci, proces decyzyjny powinien być wspierany. Przyszły użytkownik sieci przeważnie wie, gdzie chciałby zainstalować komputery, drukarki sieciowe. Posadowienie zakończeń sieci powinno jednak uwzględniać wymogi technologiczne, a także być podparte doświadczeniem z podobnych inwestycji. Jeżeli inwestor nalega na daną lokalizację, projektant, pod warunkiem spełnienia możliwości technicznych, powinien zaprojektować taki punkt. To zleceniodawca jest płatnikiem, a my tylko mamy spełnić jego wymagania. Często w takim przypadku podczas eksploatacji będzie konieczna przeróbka. Jak udokumentować ustalone miejsca instalacji? Może być to w postaci dokumentacji fotograficznej z odpowiednią notatką. Często w trakcie kompleksowej adaptacji pomieszczeń realizowana jest też sieć komputerowa. W takim wypadku można zastosować wspomniane wcześniej technologie podłogowe. Przykład realizacji takiej inwestycji przedstawiony jest na kolejnych rysunkach. 6

7 Rysunek 4.6 Przygotowanie do instalacji podłogowych punktów dostępowych Źródło: Rysunek 4.7 Widok zainstalowanego punktu podłogowego Źródło: 7

8 Rysunek 4.8 Widok podłogi z zainstalowanymi punktami przyłączeniowymi Źródło: Zakończenie okablowania w punkcie zbiorczym zrealizowane będzie w szafce teleinformatycznej naściennej lub stojącej. Wybór miejsca jej instalacji nie może być przypadkowy. Z jednej strony jest to ważny element bezpieczeństwa sieci i nie powinien być dostępny dla wszystkich. Druga prawda jest taka, że dostęp do szafy musi być łatwy dla obsługi i nie utrudniać pracy innym osobom. Idealnie jest, jeżeli dysponujemy osobnym pomieszczeniem. Jeżeli nie, powinien to być raczej pokój, w którym nie przebywają pracownicy w sposób ciągły. Szafy teleinformatyczne często wymagają dodatkowego chłodzenia. Zainstalowanie większej ilości urządzeń często zmusza do podłączenia klimatyzacji. W takim przypadku przebywanie pracowników w sąsiedztwie szafy narażało ich będzie na ciągły hałas i wymuszony obieg powietrza (tzw. przeciąg). Rysunek 4.9 Szafka teleinformatyczna naścienna 6U Źródło: 8

9 Jak powinno wyglądać miejsce do instalacji szafy? Najważniejsze, żeby pozostawiało możliwość swobodnego dostępu, zarówno z przodu, jak i z boków. Jak widać na rysunku 4.9, zarówno podczas instalacji, jak i późniejszej eksploatacji, wymagany jest swobodny dostęp do szafki. Dołożenie lub wymiana okablowania lub innego elementu wyposażenia nierzadko i tak wymaga ekwilibrystycznych umiejętności. Ilość miejsca w szafach wolnostojących jest przeważnie większa. Rysunek 4.10 Szafa teleinformatyczna 42U Źródło: Jednak w przypadku zakańczania wielu kabli sieciowych i instalacji niezbędnych urządzeń, często i takie szafy okazują się zbyt małe. O tym projektant też powinien pamiętać i przy dużych sieciach starać się rozkładać sieć na kilka punktów dystrybucyjnych lub korzystać, jeżeli to potrzebne, z więcej niż jednej szafy. 9

10 Rysunek 3.11 Szafy teleinformatyczne Źródło: Podsumowując, miejsce instalacji jednego i drugiego końca kabla sieciowego jest decyzją inwestora. Jeżeli pozostawi to w gestii projektanta, powinno to jasno wynikać ze specyfikacji wymagań. Ustalenia punktów dostępowych oraz dystrybucyjnych sieci powinny być zaakceptowane przez przyszłego właściciela przed ich ostatecznym wpisaniem w projekt. 10

11 Bibliografia: 1. Halska B., Bensel P., Kwalifikacja E.13. Projektowanie lokalnych sieci komputerowych i administrowanie sieciami. Podręcznik do nauki zawodu technik informatyk. Część 1., Gliwice, Helion Dye M.A., McDonald R., Ruf A.W., Akademia sieci Cisco. CCNA Exploration. Semestr 1 Podstawy sieci. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN Pawlak R., Okablowanie strukturalne sieci. Teoria i praktyka. Wydanie III, Gliwice, Helion 2011 Netografia: 1. Dipol Sp. J., Poradnik FSFSF Instalatora WLAN 2. ABC Szerokopasmowych sieci światłowodowych 3. ABC pracy ze światłowodami dla początkujących bib 329.htm 4. Rodzaje złącz w urządzeniach WLAN, GSM, 3G, LTE 5.htm 11