PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY RODOWISKOWY. Czym jest program rolnośrodowiskowy? Cel działania. Beneficjent

Transkrypt

1 DZIAŁAIE AIE 214 PROGRAM ROLOŚRODOWISKOWY RODOWISKOWY Stefania Czekaj Ekonomia; III rok SGGW r. Czym jest program rolnośrodowiskowy? Program stanowi finansowe wsparcie dla rolników gospodarujących w sposób tradycyjny i przyjazny dla środowiska. Jest jedną z form finansowej pomocy udzielanej przez Unię Europejską oraz Rząd Polski. Cel działania Przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich; promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania; odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód; ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych. Beneficjent Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, prowadząca działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 1

2 Kryteria dostępu Beneficjent może ubiegać się o płatność rolnośrodowiskową, jeżeli: Jest rolnikiem, posiadaczem lub dzierżawcą gospodarstwa rolnego o powierzchni UR nie mniejszej niż 1 ha; Zobowiąże się do przestrzegania podstawowych wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego; Zobowiąże się do przestrzegania wymagań wynikających z poszczególnych pakietów rolnośrodowiskowych; Zobowiąże się do realizacji programu rolnośrodowiskowego przez okres 5 lat, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej. Co to jest plan rolnośrodowiskowy? Plan działalności rolnośrodowiskowej jest dokumentem, który musi posiadać rolnik ubiegający się o przyznanie płatności z tytułu realizacji programu rolnośrodowiskowego. Plan zawiera wskazówki i wymogi co do sposobu gospodarowania na gruntach zgłoszonych do Programu w czasie 5 lat jego trwania. Powinien być opracowany przez wnioskodawcę przy udziale doradcy rolnośrodowiskowego. W ramach PROW wyróżniono następujące pakiety: Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami atura 2000 Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach atura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet 8. Ochrona gleb i wód Pakiet 9. Strefy buforowe Pakiet 1: Rolnictwo zrównoważone Gospodarowanie w rolnictwie zrównoważonym polega na racjonalnym wykorzystywaniu zasobów przyrody, które umożliwia ograniczenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko, a jednocześnie zapewnia dobrą wydajność i zysk. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: 360 zł/ha Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 2

3 Pakiet 2: Rolnictwo ekologiczne Pakiet polega na prowadzeniu produkcji wykluczającej stosowanie nawozów mineralnych, pestycydów, regulatorów wzrostu i dodatków do pasz. Płatność rolnośrodowiskowa przyznawana jest do gospodarstw ekologicznych jak i tych, które przestawiają się na produkcję metodami ekologicznymi. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/ha Pakiet 3: Ekstensywne trwałe użytki zielone Wariant może być wdrażany na gruntach użytkowanych jako trwałe łąki lub pastwiska. Obszar objęty wariantem może być użytkowany jako łąka, pastwisko lub objęty użytkowaniem kośnopastwiskowym. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: 500 zł/ha Pakiet 4: Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami atura 2000 Pakiet polega na ograniczeniu nawożenia, ilości i terminów wykonywanych pokosów lub intensywności wypasu na obszarach cennych przyrodniczo znajdujących się poza obszarami atura Obszary AURA 2000 AURA program utworzenia w krajach UE wspólnego systemu obszarów objętych ochroną przyrody. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/ha Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 3

4 Pakiet 5- Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach atura 2000 Celem pakietów jest ochrona cennych przyrodniczo siedlisk i zagrożonych gatunków ptaków poprzez prowadzenie odpowiedniego użytkowania gruntów na obszarach AURA Pakiet 6: Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Celem pakietu jest zachowanie zagrożonych lokalnych roślin uprawnych. Realizacja pakietu ma przyczynić się do upowszechnienia tych roślin oraz rozszerzenia dostępności materiału siewnego. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/ha Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/ha Pakiet 7: Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet ma na celu ochronę szczególnie cennych ras/odmian zwierząt gospodarskich, w przypadku których niska liczebność zwierząt hodowlanych stwarza zagrożenie ich wyginięcia. Płatność przysługuje do krów, klaczy, loch lub matek owiec objętych programem ochrony zwierząt genetycznych. Pakiet 8: Ochrona gleb i wód Polega na utrzymywaniu tzw. zielonych pól w gospodarstwie w okresie jesienno-zimowym w postaci wsiewek poplonowych, międzyplonu ozimego lub międzyplonu ścierniskowego, co służy poprawie właściwości biologicznych gleby, ogranicza erozję i spływy powierzchniowe. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/szt Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/ha Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 4

5 Pakiet 9: Strefy buforowe Działanie polega na utrzymaniu istniejących stref buforowych i miedz śródpolnych tworzących podłużne pasy roślinności, mające na celu ograniczenie zanieczyszczenia wód, zmniejszenie erozji oraz zwiększenie różnorodności biologicznej. Pakiet 9: Strefy buforowe Strefy buforowe to 2-metrowe lub 5 metrowe (w najwęższym miejscu) podłużne pasy roślinności występujące wzdłuż cieków, małych zbiorników wodnych, strumieni, źródełek w celu ograniczenia zanieczyszczenia wód. Szerokość strefy liczona jest od brzegu cieku lub zbiornika wodnego. Miedze śródpolne to 2-metrowe lub 5 metrowe (w najwęższym miejscu) podłużne pasy roślinności, w tym żywopłoty występujące w obrębie dużych pól, wzdłuż linii lasu lub na obrzeżach wąwozów i skarp. Wysokość płatności rolnośrodowiskowej: zł/mb Zasady łączenia pakietów Forma i wysokość pomocy 1.Rolnictwo zrównoważone 2.Rolnictwo ekologiczne 6.Zachowanie lokalnych odmian roślin uprawnych 7.Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie 8.Ochrona gleb i wód PAKIE 3.Ekstensywne trwałe użytki zielone 4.Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami atura Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach atura forma zryczałtowana stanowi rekompensatę utraconego dochodu, dodatkowych poniesionych kosztów oraz ponoszonych kosztów transakcyjnych pomoc wieloletnia wypłacaną corocznie, po wykonaniu określonego zestawu zadań w ramach danego wariantu w przeliczeniu na hektar powierzchni, sztukę zwierzęcia gospodarskiego lub metr bieżący elementu liniowego 9.Strefy buforowe Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 5

6 Koszty transakcyjne Koszty transakcyjne to koszty sporządzenia dokumentacji przyrodniczej. Dotyczą dwóch pakietów: Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach atura 2000 oraz Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami atura Degresywność Wysokość pomocy uzależniona jest od wielkości powierzchni objętej wsparciem dla następujących pakietów: Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone, Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne, Pakiet 8. Ochrona gleb i wód : 100% stawki płatności za powierzchnię od 0,1 ha do 100 ha 50% stawki płatności za powierzchnię od 100,01 ha do 200 ha 10 % stawki płatności za powierzchnię powyżej 200 ha Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone: 100% stawki płatności za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha 75% stawki płatności za powierzchnię od 10,01 do 50 ha 50% stawki płatności za powierzchnię od 50,01 do 100 ha 10% stawki płatności za powierzchnię powyżej 100 ha PROW Rolnik uczestniczący w programie rolnośrodowiskowym może na ten sam hektar gruntu oprócz dopłaty rolnośrodowiskowej otrzymać też inne dotacje, na przykład dopłaty bezpośrednie oraz dopłaty dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Budżet EURO Wydatki na Program rolnośrodowiskowy EURO (6% PROW ), w tym: EURO (80%) - wkład UE EURO (20%) - środki krajowe Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 6

7 Program rolnośrodowiskowy w latach Wykres 1. Struktura zrealizowanych płatności rolnośrodowiskowych w ramach PROW wg pakietów (dane na ) Liczba beneficjentów: 70 tys. Kwota zralizowanych płatności: 815 mln zł Powierzchnia wsparcia: 1,1 mln ha UR (6,7 % UR w Polsce) Wykres 2. Liczba wniosków o płatność rolnośrodowiskową w ramach PROW wg województw (w tys.) (dane na ) Wykres 3. Struktura zrealizowanych płatności rolnośrodowiskowych w ramach PROW wg województw (dane na ) Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 7

8 Przejście z PROW na PROW Beneficjenci działania Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt w ramach PROW mogą przekształcić swoje zobowiązanie na nowe 5-letnie zobowiązanie w ramach działania Program rolnośrodowiskowy w ramach PROW , pod warunkiem, że: 1) dotychczasowe zobowiązanie było realizowane przez minimum 3 lata; 2) przekształcenie jest związane z niekwestionowaną korzyścią dla środowiska lub dobrostanu zwierząt. PROW Budżet EURO Wydatki na Program rolnośrodowiskowy EURO (13% PROW i 42% Osi 2), w tym: EURO (80%) - wkład UE EURO (20%) - środki krajowe EURO - na zobowiązania podjęte w ramach PROW Program rolnośrodowiskowy w latach Wykres 4. Liczba wniosków o płatność rolnośrodowiskową w ramach PROW wg województw (dane na ) Liczba beneficjentów Szacowana liczba beneficjentów: 200 tys. Powierzchnia wsparcia Ok. 10% użytków rolnych (1,5 1,8 mln ha). Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 8

9 Wykres 5. Struktura zrealizowanych płatności rolnośrodowiskowych w ramach PROW wg województw (dane na ) Wykres 6. Płatności zrealizowane w ramach programu rolnośrodowiskowego (w mln zł) (dane na ) Bibliografia PUBLIKACJA: ARiMR- trzy lata po akcesji, Warszawa 2007 PROW na lata : materiał informacyjny, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 2009 SPRAWOZDAIA: Sprawozdanie z działalności ARiMR w 2005 roku Sprawozdanie z działalności ARiMR w 2006 roku Sprawozdanie z działalności ARiMR w 2007 roku Sprawozdanie z działalności ARiMR w 2008 roku Strony internetowe: Dziękuję za uwagę Materiały przygotowne przez uczestników nie są oficjalnym źródłem informacji. 9