Język polski luty. Klasa I. Słowa na czasie 1, rozdział VI Wymogi podstawy programowej: Zadania do zrobienia:

Transkrypt

1 Język polski luty Klasa I Słowa na czasie 1, rozdział VI Wymogi podstawy programowej: Obraz epoki baroku: najważniejsze zjawiska historyczne, społeczne i kulturowe (filozofia, nauka, sztuka); poezja dworska pomysłowość i nowatorstwo; bogactwo, dekoracyjność i efektowność wyznacznikami sztuki baroku; marność jako temat często spotykany w literaturze i sztuce baroku; kaznodziejstwo w obronie wiary i ojczyzny; komiczne i tragikomiczne postacie literackie; humorystyczne ukazywanie świata (komedia jako gatunek dramatyczny Pojęcia: kontrreformacja, kaznodziejstwo, retoryka, krasomówstwo, hiperbola, poezja dworska, peryfraza, kontrast, komedia, komizm (słowny, sytuacyjny) Zadania do zrobienia: Przeczytaj tekst i wykonaj zadania od 1 do 5 Barbara Sosień Kogo oburza Świętoszek? Fragment W maju 1664 roku trupa aktorska Moliera odegrała po raz pierwszy komedię Świętoszek Sztuka, grana w obecności dworu króla Ludwika XIV, a więc widowni, której zdanie miało sankcje najwyższego trybunału we wszystkich przejawach życia społecznego, wywołała wbrew zaznaczonemu później stanowisku Króla-Słońce skandal i dała początek pięcioletniej walce na pióra i języki, w której przeciwko Molierowi i jego komedii wystąpiła prawie cała opinia publiczna z arcybiskupem Paryża na czele Wprawdzie nie pierwszy to był i nie ostatni utwór Moliera prowokujący do ataków na autora i dzielący Paryż na dwa obozy, tym razem jednak szło o sprawy niesłychanie dla XVII-wiecznej Francji istotne religii, pobożności i moralności chrześcijańskiej, a nade wszystko ich form prawdziwych i fałszywych Jest to zarówno wiek walczącego z tajemnicą racjonalisty Kartezjusza, jak i wiek wielkiego myśliciela [] Pascala, dla którego człowiek to myśląca trzcina, a

2 jednocześnie wiek wielkich mistyków i wizjonerów Religia staje się jednym z głównych organizatorów życia społecznego, a duchowni i świeccy dyrektorzy sumień ingerują nawet w życie prywatne [] Zakończyły się co prawda wojny religijne, dogmatyzm ustąpił z wolna miejsca mistycyzmowi, katolicy, protestanci i kalwiniści zaprzestali krwawych walk, następuje za to okres prawdziwej kontrreformacji [] W takich warunkach obłuda i szalbierstwo zwykle zdobywają sobie poczesne miejsce i wśród naiwnych uchodzą za dobrą monetę Molier dostrzegł to zjawisko w swej epoce i postanowił ukazać jego mechanizm, nadając mu rangę osobnego problemu społecznego Dokonał tego nie w uczonym traktacie, lecz w utworze scenicznym Lektury obowiązkowe, pod red S Balbusa i W Maciąga, Wrocław Kiedy i gdzie odbyła się prapremiera Świętoszka? (1 p) 2 Sztuka Moliera poruszała problematykę (1 p) A walki z Kościołem B religijnej obłudy C życia dworskiego D wojen religijnych 3 Które informacje są zgodne z tekstem Barbary Sosień? Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe (3 p) Świętoszek zyskał rozgłos we Francji dzięki swoim walorom artystycznym P F Zacięta dyskusja na temat komedii Moliera toczyła się przez pięć lat P F Molier był atakowany za napisanie Świętoszka wyłącznie przez arcybiskupa Paryża P F 4 Rzeczownik świętoszek w tytule utworu Moliera jest nacechowany (1 p) A żartobliwie B patetycznie C lekceważąco D pieszczotliwie 5 Zaznacz szereg, w którym zapisano wyrazy bliskoznaczne do słowa świętoszek (1 p) A Nabożniś, obłudnik B Kłamca, oszust C Błazen, komediant D Fałszerz, nikczemnik

3 6 Molier jest również autorem komedii (1 p) A Panny dworskie B Straż nocna C Niestatek D Skąpiec 7 Wybierz właściwe uzupełnienia zdania Zaznacz odpowiednią cyfrę i literę (1 p) Komedia to gatunek 1 liryczny, A ma formę dialogów uzupełnionych didaskaliami 2 epicki, ponieważ B cechuje się rytmicznością i metaforycznością języka 3 dramatyczny, C występuje w niej narrator wszechwiedzący 8 Podkreśl cztery cechy i zjawiska charakterystyczne dla baroku (4 p) A dekoracyjność i przepych w sztuce B wiara w potęgę nauki i rozumu C wewnętrzne rozdarcie między potrzebami ciała i duszy D nawiązywanie do kultury antycznej E dążenie do harmonii w sztuce F lęk przed śmiercią i potępieniem G kontrreformacja i umocnienie pozycji Kościoła 9 Najważniejszym celem barokowej poezji dworskiej było (1 p) A pouczenie odbiorcy B zaskoczenie czytelnika niezwykłą formą i ciekawymi środkami stylistycznymi C wywołanie u odbiorcy wzruszenia D nakłonienie czytelnika do podjęcia określonych działań 10 Która sentencja oddaje wizję człowieka barokowego? (1 p) A Człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą B Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce C Człowiek to brzmi dumnie D Myślę, więc jestem 11 Mianem sarmatyzmu w XVII-wiecznej Polsce określano (1 p) A jeden z kierunków filozoficznych tego okresu B styl życia i poglądy polskiej szlachty C jeden ze stylów architektonicznych D reformę Kościoła katolickiego

4 12 Napisz nazwiska twórców utworów: (2 p) Skąpiec - Kazania sejmowe - Krótkość żywota - Niestatek - 13 W utworach literackich epoki baraku wyrażano: (1 p) A Radość życia B Strach przed śmiercią C Zachwyt nad pięknem przyrody D Wiara w postęp cywilizacyjny 14 W epoce baroku ważną rolę odgrywała muzyka Podaj nazwiska przynajmniej dwóch kompozytorów tamtej epoki 15 Napisz kartkę z pamiętnika, oddającą realia epoki: Jeden dzień spędzony na dworze królewskim jednego z władców barokowych (8 p)

5 Wiem, co trzeba