Rola wybranych metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej i tkankowych inhibitorów metaloproteinaz w raku pęcherza moczowego.
|
|
- Filip Jakubowski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Rola wybranych metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej i tkankowych inhibitorów metaloproteinaz w raku pęcherza moczowego Edyta Wieczorek Praca doktorska wykonana pod kierunkiem Dr hab. Edyty Reszki, prof. IMP Zakład Toksykologii i Kancerogenezy 2016 Zbiór publikacji wchodzących w skład rozprawy doktorskiej 1.1 Wieczorek E, Reszka E, Jablonowski Z, Jablonska E, Beata Krol M, Grzegorczyk A, Gromadzinska J, Sosnowski M, Wasowicz W. Genetic polymorphisms in matrix metalloproteinases (MMPs) and tissue inhibitors of MPs (TIMPs), and bladder cancer susceptibility. BJU Int. 2013;112(8): , doi: /bju.12230, Praca oryginalna (IF 3,130, MNiSW 35pkt.), 1.2 Wieczorek E, Wasowicz W, Gromadzinska J, Reszka E. Functional polymorphisms in the matrix metalloproteinase genes and their association with bladder cancer risk and recurrence: A mini-review. Int J Urol. 2014;21(8):744-52, doi: /iju.12431, Praca przeglądowa (IF 2,409, MNiSW 25pkt.), 1.3 Wieczorek E, Reszka E, Wasowicz W, Grzegorczyk A, Konecki T, Sosnowski M, Jablonowski Z. MMP7 and MMP8 genetic polymorphisms in bladder cancer patients. Cent European J Urol. 2014;66(4):405-10, doi: /ceju art3, Praca oryginalna (IF 0,000, MNiSW 9pkt.), 1.4 Wieczorek E, Jablonska E, Wasowicz W, Reszka E. Matrix metalloproteinases and genetic mouse models in cancer research: a mini-review. Tumor Biol Jan;36(1): doi: /s , Praca przeglądowa (IF 2,926, MNiSW 30pkt.), 1.5 Wieczorek E, Jablonowski Z, Fendler W, Tomasik B, Jablonska E, Konecki T, Gromadzinska J, Sosnowski M, Wasowicz W, Reszka E. MMP, VEGF and TIMP as prognostic factors in recurring bladder cancer. Clin Biochem Dec;48(18): doi: /j.clinbiochem , Praca oryginalna (IF 2,382, MNiSW 30pkt.). 1
2 STRESZCZENIE Rak pęcherza moczowego jest najczęściej występującym nowotworem układu moczowego i dotyka czterokrotnie częściej mężczyzn niż kobiety. Krajowy Rejestr Nowotworów z 2013 roku podaje, iż w klasyfikacji zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce rak pęcherza moczowego plasuje się na 4 miejscu wśród mężczyzn (6,9%) i na 14 miejscu wśród kobiet (2,0%). Metaloproteinazy macierzy zewnątrzkomórkowej (MMPs-matrix metalloproteinases) to enzymy proteolityczne, które w sposób znaczący uczestniczą w procesach patologicznych, m.in. w kancerogenezie. Ich rola w progresji choroby nowotworowej polega przede wszystkim na degradacji macierzy zewnątrzkomórkowej, co umożliwia inwazję nowotworową, przerzuty, angiogenezę oraz pobudzanie do wzrostu komórek nowotworowych. Najważniejszymi tkankowymi inhibitorami MMPs są tkankowe inhibitory metaloproteinaz (TIMPs-tissue inhibitors of metalloproteinases). Podstawową rolą TIMPs jest hamowanie proteolitycznej aktywności MMPs przez wiązanie niekowalencyjne z aktywnymi MMPs. TIMPs również ograniczają aktywność proteolityczną MMPs poprzez przyłączenie się do zymogenów MMPs (pro-mmp). Obecnie do najważniejszych czynników prognostycznych w raku pęcherza moczowego zalicza się m.in. liczbę i wielkość guzów, częstotliwość nawrotów, stopień zaawansowania i stopień złośliwości histopatologicznej. Do oceny ryzyka wystąpienia wznowy używany jest EORTC kalkulator ryzyka. Niestety żadna z powyższych metod nie jest niezawodna w przewidywaniu przebiegu choroby i ocenie ryzyka wystąpienia wznowy u pacjentów po TUR. Obecnie także żaden z badanych testów genetycznych nie jest w stanie zastąpić badania cystoskopem w diagnostyce i monitorowaniu raka pęcherza moczowego. Prawdopodobnie w przyszłości czułe i obiektywne czynniki prognostyczne oznaczane metodami molekularnymi podczas monitorowania chorych po zabiegach leczniczych uzupełnią np. rutynowe badania cytologiczne. Przez co przyczynią się do zwiększenia skuteczności leczenia i wydłużenia czasu przeżycia pacjentów. Cel pracy. Cele tej rozprawy koncentrują się wokół roli wybranych MMPs i TIMPs w rozwoju oraz przebiegu raka pęcherza moczowego. Zaproponowana w pracy analiza polimorfizmu genetycznego oraz zbadanie profilu ekspresji mrna wybranych MMPs i TIMPs, umożliwi przybliżenie znaczenia czynników genetycznych tych enzymów w raku pęcherza moczowego w populacji kaukaskiej. Spośród licznej rodziny metaloproteinaz do analiz polimorfizmu genetycznego wybraliśmy jedne z najważniejszych, tj.: MMP1, MMP2, MMP7, MMP8, MMP9, MMP12 oraz z rodziny tkankowych inhibitorów metaloproteinaz, tj.: TIMP1 i TIMP3. Natomiast ekspresja mrna w leukocytach krwi obwodowej (PBLs - peripheral blood leukocytes) została zbadana dla genów MMP1, MMP2, MMP9 oraz TIMP1 i TIMP3. Dodatkowo, włączenie do analizy obrazu histopatologicznego, tj.: stopień zaawansowania guza pierwotnego i stopień zróżnicowania, pozwoliło na zbadanie przypuszczalnej roli MMPs i TIMPs w etiologii raka pęcherza moczowego. Szczegółowe cele pracy doktorskiej wraz z publikacjami (oznaczenia publikacji podano w nawiasach, zgodnie z zestawieniem ze stronie 1) przedstawiono poniżej: 1.) Zbadanie związku pomiędzy genotypem MMP1 (rs ), MMP2 (rs243865), MMP7 (rs ), MMP8 (rs ), MMP9 (rs ), MMP12 (rs ), TIMP1 (rs ) i TIMP3 (rs ) a ryzykiem zachorowania na raka pęcherza moczowego w populacji kaukaskiej (1.1 i 1.3), 2.) Zbadanie związku pomiędzy genotypem MMP1 (rs ), MMP2 (rs243865), MMP7 (rs ), MMP8 (rs ), MMP9 (rs ), MMP12 (rs ), TIMP1 (rs ) i TIMP3 (rs ) a stopniem zróżnicowania i zaawansowania raka pęcherza moczowego podczas diagnozy (1.1 i 1.3), 2
3 3.) Przybliżenie obecnego stanu wiedzy oraz klinicznej wartości prognozowania ryzyka raka pęcherza moczowego i jego wznowy, na podstawie polimorfizmu genetycznego MMPs (1.2), 4.) Przybliżenie obecnego stanu wiedzy i znaczenia Mmps z wykorzystaniem genetycznych modeli mysich oraz MMPs z wykorzystaniem badań asocjacyjnych w badaniach nad nowotworami (1.4), 5.) Zbadanie profilu ekspresji mrna w PBLs dla genów MMP1, MMP2, MMP9, TIMP1 i TIMP3, w odniesieniu do wystąpienia choroby i wznowy, a także obrazu histopatologicznego i nałogu palenia (1.5), 6.) Zbadanie związku pomiędzy całkowitym stężeniem MMP1 w osoczu krwi chorych na raka pęcherza moczowego, a obrazem histopatologicznym oraz czasem do wystąpienia wznowy (1.5). Materiał i metody. W skład grup badanych weszli pacjenci I Kliniki Urologii, Katedry Urologii Uniwersytetu Medycznego, osoby zgłaszające się do przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej przy tym szpitalu oraz osoby uczestniczące w badaniach Pracowni Biochemii Toksykologicznej IMP. Materiał biologiczny był zbierany i zabezpieczany w latach U ochotników uczestniczących w badaniu wykonano badanie kwestionariuszowe. Dodatkowo od pacjentów uzyskano informacje dotyczące wyniku histopatologicznego, tj.: stopień zaawansowania (T) i stopień zróżnicowania (G), a także czasu do wystąpienia wznowy. W badaniu analizującym polimorfizm genetyczny grupę kontrolną stanowiła grupa 199 osób zdrowych, a grupę badaną grupa 241 osób z rozpoznanym rakiem pęcherza moczowego. W badaniu analizującym ekspresję genów grupę kontrolną stanowiła grupa 100 osób zdrowych, a grupę badaną stanowiło 40 pacjentów chorych na raka pęcherza moczowego, którzy oddawali krew dwukrotnie, przy pierwszym wystąpieniu raka, tj. diagnoza (n=40) i przy wznowie (n=40). Całkowite stężenie MMP1 oznaczono w 80 próbach od pacjentów chorych na raka pęcherza. Z krwi pobranej na heparynę litową, wyizolowano genomowe DNA przy pomocy komercyjnego zestawu QIAamp DNA Mini Kits. Do analiz polimorfizmu genetycznego MMP7, MMP8, TIMP1, TIMP3 wykorzystano technikę RT-PCR z sondami fluorescencyjnymi TaqMan. Dla polimorfizmu MMP1, MMP2, MMP9, MMP12 wykorzystano technikę krzywych topnienia wysokiej rozdzielczości (HRM) przy użyciu aparatu CFX96. Identyfikacja genotypu HRM została wykonana poprzez badanie polimorfizmu długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP-PCR) lub sekwencjonowanie (1.1). Do badania ekspresji genów wykorzystano krew pobraną na EDTA. Komórki z krwi obwodowej lizowano w buforze do lizy RLT z 0.1% β-merkaptoetanolem. Następnie całkowite RNA zostało wyizolowane z zamrożonych lizatów PBLs (-70 C) przy pomocy komercyjnego zestawu RNeasy Mini Kit i przepisane na cdna - QuantiTect cdna synthesis kit. Do zbadania profilu ekspresji wybranych genów w PBLs wykorzystano technikę qrt-pcr z barwnikiem interkalującym SYBR Green, przy użyciu aparatu Real-Time LightCycler 96 (1.5). Oznaczenie całkowitego stężenia MMP1, czyli formy proaktywnej i aktywnej tego enzymu wykonano w osoczu pacjentów z rakiem pęcherza moczowego, przy pomocy komercyjnego testu immunoenzymatycznego (1.5). Wyniki. Analiza charakterystyki grup uczestniczących w badaniu polimorfizmu genetycznego, wykazała różnice pomiędzy grupami dla rozkładu płci (p=0,001) oraz brak różnic w średniej wieku (p=0,872). Różnice w statusie palenia były istotne statystycznie zarówno przy podziale na dwie grupy, tj. niepalący, palący (p=0,048), a także przy podziale na trzy grupy, tj. nigdy niepalący, byli palący i palący (p=0,001) (1.1 i 1.3). Podczas charakterystyki grup wykorzystanych w badaniu ekspresji genów, wykazałam istotne statystycznie różnice dla indeksu masy ciała (p=0,001) i statusu palenia (p<0,001). Nie wykazałam 3
4 4 różnic pomiędzy grupą kontrolną a grupą pacjentów z rakiem pęcherza moczowego pod względem płci (p=0,815) i rozkładu wieku (p=0,151) (1.5). W badaniach wykazałam istotny wpływ polimorfizmu MMP1 (rs ), gdzie genotyp 2G/1G+1G/1G związany był z obniżonym ryzykiem zachorowania na raka pęcherza moczowego (OR=0,62; 95% CI=0,39-0,98; p=0,042). Dla polimorfizmu genetycznego MMP7 (rs ) wykazałam częstsze występowanie genotypu GG wśród chorych w porównaniu z grupą kontrolną (OR=1,54; 95% CI=0,93-2,55; p=0,093). Dla pozostałych polimorfizmów nie wykazałam związku pomiędzy genotypem związanym z nosicielstwem przynajmniej jednego rzadkiego allela a ryzykiem raka pęcherza moczowego, tj.: MMP2 (rs243865) (OR=1,05; 95% CI=0,71-1,55; p=0,799), MMP7 (rs ) (OR=0,91; 95% CI=0,60-1,39; p=0,662), MMP8 (rs ) (OR=0,96; 95% CI=0,63-1,46; p=0,836), MMP9 (rs ) (OR=1,30; 95% CI=0,86-1,95; p=0,209), MMP12 (rs ) (OR=1,21; 95% CI=0,78-1,88; p=0,372). Kombinowany genotyp MMP2 (rs243865) z MMP9 (rs ) wpływał na wzrost ryzyka zachorowania na raka pęcherza moczowego u osób z podwójnie rzadkim allelem TT dla obu genów (OR=2,00; 95% CI=1,10-3,62; p=0,022). Badanie polimorfizmu genetycznego TIMPs nie wykazało istotnego statystycznie związku pomiędzy genotypem związanym z nosicielstwem przynajmniej jednego rzadkiego allela a ryzykiem choroby dla TIMP1 (rs ) wśród mężczyzn (OR=1,10; 95% CI=0,72-1,68; p=0,652) i kobiet (OR=0,66; 95% CI=0,11-3,67; p=0,638), oraz dla TIMP3 (rs ) (OR=0,99; 95% CI=0,67-1,45; p=0,952). Analizę polimorfizmu genetycznego dla TIMP1 wykonałam z podziałem na płeć ze względu na położenie tego genu na chromosomie X (1.1 i 1.3). W pracy przeglądowej (1.2) przedstawiłam obecny stan wiedzy dotyczący możliwości klinicznego zastosowania badań SNPs w genach MMPs i TIMPs, tj. w prognozowaniu ryzyka czy taż wznowy. Zebrane dane dowodzą, iż genetyczny polimorfizm MMP1 (rs ) jest najczęściej badanym polimorfizmem, sugerowane jest także, iż rzadki genotyp 2G2G może wiązać się ze wzrostem ryzyka zachorowania na raka pęcherza moczowego, szczególnie wśród palaczy. Praca także dostarcza podstawowej wiedzy, która może zostać wykorzystana w przyszłych badaniach związanych ze znaczeniem polimorfizmu genów. Badanie roli MMPs w procesie kancerogenezy jest przeprowadzane także z wykorzystaniem modeli zwierzęcych. Analizy genetycznie modyfikowanych gryzoni ze zmienioną aktywnością genów kodujących Mmp, przybliżają znaczenie MMPs w rozwoju różnych typów nowotworów. W pracy przeglądowej przybliżyłam istniejący stan wiedzy i dowody na znaczenie wybranych MMPs przy wykorzystaniu genetycznych mysich modelach nowotworowych i ludzkich genetycznych badaniach asocjacyjnych. Spośród 25 MMPs, jedynie MMP1, MMP2, MMP3, MMP7, MMP8, MM9, MMP11, MMP14, MMP19 zostały przebadane w mysich modelach. Jedną z najczęściej badanych MMPs była MMP9. Z kolei do najczęściej badanych nowotworów zaliczmy rak piersi, płuc i trzustki. Opisane badania potwierdzają znaczenie genów MMPs w genetycznych patofizjologicznych mechanizmach w różnych typach nowotworów (1.4). Porównując wyniki ekspresji pomiędzy grupami zaobserwowałam istotnie niższą ekspresję genu MMP1 wśród pacjentów ze wznową w porównaniu do grupy kontrolnej (p=0,019). Ekspresja pozostałych genów MMP2, MMP9, TIMP1, TIMP3 nie różniła się istotnie pomiędzy tymi grupami. W momencie diagnozy ekspresja genu MMP9 była związana proporcjonalnie ze stopniem złośliwości guza (p=0,043). Ekspresja MMP9 była wyższa wśród palących pacjentów (p=0,039). Analizując wyniki ekspresji mrna MMP1, MMP2, MMP9, TIMP1, TIMP3 podczas przebiegu choroby (diagnoza vs. wznowa) zaobserwowałam istotny związek pomiędzy ekspresją genu MMP9, TIMP1 a stopniem zróżnicowania guza (p=0,029, p=0,043) oraz ekspresją genu TIMP1 a wystąpieniem wznowy (p=0,003). Wśród pacjentów ze stopniem zróżnicowania G2 ekspresja genu MMP9 wzrastała pomiędzy wizytami (diagnoza vs. wznowa). Natomiast u pacjentów ze szybką wznową (<12mc) zaobserwowałam obniżenie ekspresji genu TIMP1 podczas wznowy (1.5).
5 Analizy wyników stężenia MMP1 w osoczu pacjentów z rakiem pęcherza moczowego wykazały nieistotne statystycznie różnice pomiędzy wizytami (diagnoza vs. wznowa) (p=0,216). Porównanie stężeń MMP1 u pacjentów w momencie diagnozy z podziałem na wczesną i późną wznowę wykazały także nieistotne różnice (p=0,731). Także nie zaobserwowałam zależności pomiędzy stężeniami MMP1, a stopniem zaawansowania guza (p=0,873) czy stopniem zróżnicowania (p=0,599). Stężenia MMP1 nie korelowały z ekspresją genu MMP1, wśród badanych pacjentów z rakiem pęcherza moczowego (diagnoza R=-0,34, p=0,104, wznowa R=-0,27, p=0,180) (1.5). Wnioski. Uzyskane wyniki pozwoliły na sformułowanie następujących wniosków: 1. Spośród przebadanych SNPs: MMP1 (rs ), MMP2 (rs243865), MMP7 (rs ), MMP8 (rs ), MMP9 (rs ), MMP12 (rs ), TIMP1 (rs ) i TIMP3 (rs ), jedynie polimorfizm genu MMP1 (rs ) jest związany z ryzykiem wystąpienia raka pęcherza moczowego, szczególnie wśród osób palących tytoń (1.1, 1.3), 2. Polimorfizm genu MMP1 (rs ) jest najlepiej przebadanym SNPs i sugeruje się, iż rzadki genotyp 2G2G wpływa na wzrost ryzyka zachorowania na raka pęcherza moczowego, szczególnie wśród palących tytoń (1.2), 3. Genetyczne badania u ludzi wykazują wpływ SNPs w genach kodujących MMPs na ryzyko raka i fenotypowe cechy guza. Wydaje się, że utrata funkcji genu Mmp może mieć porównywalne znaczenie do funkcjonalnego polimorfizmu genetycznego MMPs. Dlatego też, metody inżynierii genetycznej na myszach mogą być wykorzystane jako tło pokazujące zależność pomiędzy środowiskowymi czynnikami ryzyka, genotypem i rakiem (1.4), 4. Ekspresja genu MMP9 w PBLs pacjentów w momencie diagnozy jest związana ze stopniem zróżnicowania guza i z paleniem tytoniu (1.5), 5. Ekspresja genów MMP9 i TIMP1 może spełniać ważną rolę w regulacji progresji raka pęcherza moczowego (1.5), 6. Ekspresja genu TIMP1 poprzez związek z wcześniejszą wznową raka pęcherza moczowego może być uznawana za ważny czynnik prognostyczny wznowy (1.5). 5
Materiał i metody. Wyniki
Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).
Bardziej szczegółowoS T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoZmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków.
Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków. Katarzyna Mazur-Kominek Współautorzy Tomasz Romanowski, Krzysztof P. Bielawski, Bogumiła Kiełbratowska, Magdalena Słomińska-
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoZmodyfikowane wg Kadowaki T in.: J Clin Invest. 2006;116(7):1784-92
Magdalena Szopa Związek pomiędzy polimorfizmami w genie adiponektyny a wybranymi wyznacznikami zespołu metabolicznego ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Prof. zw. dr hab. med. Aldona Dembińska-Kieć Kierownik
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoWstęp Cele pracy Materiał i metody
Wstęp. Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV, human papillomavirus) ma istotny udział w etiopatogenezie raka płaskonabłonkowego ustnej części gardła. Obecnie częstość występowania raka HPV-zależnego w krajach
Bardziej szczegółowoMgr inż. Aneta Binkowska
Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji
Bardziej szczegółowoKluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń
Lek Anna Teresa Filipek-Gliszczyńska Ocena znaczenia biomarkerów w płynie mózgowo-rdzeniowym w prognozowaniu konwersji subiektywnych i łagodnych zaburzeń poznawczych do pełnoobjawowej choroby Alzheimera
Bardziej szczegółowoWpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem
Wpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem Lek. med. Bogumił Ramotowski Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski Promotor pracy Prof. dr
Bardziej szczegółowoEuropejski Tydzień Walki z Rakiem
1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie
Bardziej szczegółowoLublin, 26 maja, 2015 roku
Lublin, 26 maja, 2015 roku Recenzja pracy doktorskiej lek. Iwony Kubickiej- Mendak pt. Ocena przyczyn niepowodzenia leczenia i ryzyka późnych powikłań brachyterapii LDR i HDR chorych na raka szyjki macicy
Bardziej szczegółowoZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Bardziej szczegółowoWpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych
Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19
Przedmowa Barbara Czerska.................................. 11 Autorzy.................................................... 17 Wykaz skrótów.............................................. 19 Rozdział I.
Bardziej szczegółowoRak piersi - zagrożenie cywilizacyjne
Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy
Bardziej szczegółowoWskaźniki włóknienia nerek
Wskaźniki włóknienia nerek u dzieci z przewlekłą chorobą nerek leczonych zachowawczo Kinga Musiał, Danuta Zwolińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich
Bardziej szczegółowoOcena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne
Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i
Bardziej szczegółowoLek.Marta Wojciechowska-Zdrojowy Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
Lek.Marta Wojciechowska-Zdrojowy Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Ekspresja podoplaniny w rakach skóry oraz w rogowaceniu słonecznym Rozprawa
Bardziej szczegółowoBadania genetyczne. Prof. dr hab. Maria M. Sąsiadek Katedra i Zakład Genetyki Konsultant krajowy ds. genetyki klinicznej
Badania genetyczne. Prof. dr hab. Maria M. Sąsiadek Katedra i Zakład Genetyki maria.sasiadek@am.wroc.pl Konsultant krajowy ds. genetyki klinicznej Badania genetyczne: jak to się zaczęło Genetyka a medycyna
Bardziej szczegółowoprzytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
Bardziej szczegółowoPłynna biopsja Liquid biopsy. Rafał Dziadziuszko Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny
Płynna biopsja Liquid biopsy Rafał Dziadziuszko Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Podstawowe pojęcia Biopsja uzyskanie materiału tkankowego lub komórkowego z guza celem ustalenia
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego
Aleksandra Sałagacka Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Pracownia Biologii Molekularnej i Farmakogenomiki
Bardziej szczegółowoZałącznik do OPZ nr 8
Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)
Bardziej szczegółowoBariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca
Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Prof. dr hab. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Mężczyźni 2013 Zachorowania Zgony Umieralność
Bardziej szczegółowoRak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego
Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Elżbieta Senkus-Konefka Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Kliknij ikonę, aby dodać obraz 888 cystektomii
Bardziej szczegółowoVII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń
VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;
Bardziej szczegółowoWydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Praca na stopień doktora nauk medycznych wykonana w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Kierownik: prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz Krzysztof Kiciński Czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoAmy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24
Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24 Cel - przegląd ma na celu określenie częstości występowania
Bardziej szczegółowoPodstawy genetyki człowieka. Cechy wieloczynnikowe
Podstawy genetyki człowieka Cechy wieloczynnikowe Dziedziczenie Mendlowskie - jeden gen = jedna cecha np. allele jednego genu decydują o barwie kwiatów groszku Bardziej złożone - interakcje kilku genów
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoPiotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi
Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Zbadaj się sam, czyli predyspozycje genetyczne do częstych chorób
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoAnaliza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym
Analiza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym mgr Magdalena Brzeskwiniewicz Promotor: Prof. dr hab. n. med. Janusz Limon Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Gdański Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy
Bardziej szczegółowoNOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.
NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza
Bardziej szczegółowoOcena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych
Karolina Klara Radomska Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Streszczenie Wstęp Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemia, AML) to grupa nowotworów mieloidalnych,
Bardziej szczegółowoDane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska
Dane mikromacierzowe Mateusz Markowicz Marta Stańska Mikromacierz Mikromacierz DNA (ang. DNA microarray) to szklana lub plastikowa płytka (o maksymalnych wymiarach 2,5 cm x 7,5 cm) z naniesionymi w regularnych
Bardziej szczegółowoOznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu
Ćwiczenie 4 Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu Wstęp CYP2D6 kodowany przez gen występujący w co najmniej w 78 allelicznych formach związanych ze zmniejszoną
Bardziej szczegółowoPodłoże molekularne NF1 i RASopatii. Możliwości diagnostyczne.
Podłoże molekularne NF1 i RASopatii. Możliwości diagnostyczne. MONIKA G O S Z AKŁAD G ENETYKI MEDYCZ NEJ, I N STYTUT MATKI I DZIECKA SYMPOZJUM A LBA - JULIA WARSZAWA, 2-3.12.2017 Czym jest gen? Definicja:
Bardziej szczegółowoJarosław B. Ćwikła. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Nowe algorytmy oceny odpowiedzi na leczenie w badaniach strukturalnych, dużo dalej niż klasyczne kryteria RECIST Jarosław B. Ćwikła Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Radiologiczna
Bardziej szczegółowoIL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2
Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych
Bardziej szczegółowoNowotwory złośliwe w województwie pomorskim,
Nowotwory złośliwe w województwie pomorskim, ze szczególnym uwzględnieniem raka płuca Prof. Jan Skokowski - prezes Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca Źródło: Pomorski Rejestr Nowotworów, Gdańsk 2014 Lista
Bardziej szczegółowoRozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe
Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe Marcin Kruszewski Centrum Radiobiologii i Dozymetrii Biologicznej Instytut Chemii
Bardziej szczegółowoWarto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć
Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Kilka ważnych porad dla kobiet chorych na raka piersi Konsultacja merytoryczna: dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Warto wiedzieć więcej o swojej
Bardziej szczegółowoFetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym
Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Dr n med. Katarzyna Musialik Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Medyczny w Poznaniu *W
Bardziej szczegółowoRak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa
Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa RAK TRZUSTKI U 50% chorych w momencie rozpoznania stwierdza się
Bardziej szczegółowoKompleksowa Diagnostyka Raka Płuca Diagnostyka Molekularna
Kompleksowa Diagnostyka Raka Płuca Diagnostyka Molekularna Joanna Chorostowska-Wynimko Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie OBJAWY LEKARZ POZ Późna DIAGNOSTYKA zgłaszalność WSTĘPNA do lekarza POZ
Bardziej szczegółowoOcena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry Ziętarskiej
Prof. dr hab. n. med. Robert Słotwiński Warszawa 30.07.2018 Zakład Immunologii Biochemii i Żywienia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny Ocena Pracy Doktorskiej mgr Moniki Aleksandry
Bardziej szczegółowoCzynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości
Czynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości OTYŁOŚĆ Choroba charakteryzująca się zwiększeniem masy ciała ponad przyjętą normę Wzrost efektywności terapii Czynniki psychologiczne Czynniki środowiskowe
Bardziej szczegółowoPL 212748 B1. GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY, Gdańsk, PL SKRZYPSKI MARCIN, Sopot, PL JASSEM JACEK, Gdańsk, PL 31.01.2011 BUP 03/11 30.11.
PL 212748 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 212748 (21) Numer zgłoszenia: 388681 (22) Data zgłoszenia: 30.07.2009 (13) B1 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowostarszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
Bardziej szczegółowoPodstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień
Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoINTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ MOLEKULARNYCH W CHOROBIE HUNTINGTONA
XX Międzynarodowa konferencja Polskie Stowarzyszenie Choroby Huntingtona Warszawa, 17-18- 19 kwietnia 2015 r. Metody badań i leczenie choroby Huntingtona - aktualności INTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ MOLEKULARNYCH
Bardziej szczegółowoTyp histopatologiczny
Typ histopatologiczny Wiek Stopieo zróżnicowania nowotworu Typ I (hormonozależny) Adenocarcinoma Adenoacanthoma Naciekanie przestrzeni naczyniowych Wielkośd guza Typ II (hormononiezależny) Serous papillary
Bardziej szczegółowoKrzysztof Krzemieniecki. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej. Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Nowotwory wyzwanie globalne Krzysztof Krzemieniecki Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej Szpital Uniwersytecki w Krakowie 1 Dlaczego onkologia jest tak ważna? Nowotwory zjawisko masowe
Bardziej szczegółowodiagnostyka raka piersi
diagnostyka raka piersi Jedyne w Polsce badanie genetyczne połączone z badaniem obrazowym piersi 1 Czy jesteś pewna, że nie grozi Ci zachorowanie na raka piersi? Aktualny stan wiedzy medycznej umożliwia
Bardziej szczegółowoprof. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
prof. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Sekwencyjność występowania zaburzeń molekularnych w niedrobnokomórkowym raku płuca
Bardziej szczegółowoEDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ
Bardziej szczegółowoHOT TOPICS 2014. W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ WARSZAWA, 01 marzec 2014 r.
HOT TOPICS 2014 W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ WARSZAWA, 01 marzec 2014 r. NOWOTWORY TRZONU MACICY Przegląd publikacji w International Journal of Gynecological Cancer w 2013 roku Paweł Knapp Klinika Ginekologii
Bardziej szczegółowo1. Znaczenie podjętych badań
Ocena rozprawy doktorskiej mgr analityki medycznej Natalii Koniecznej pt. Badanie wpływu hamowania telomerazy za pomocą TMPyP4 na skuteczność leków przeciwnowotworowych w komórkach raka piersi in vitro,
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 182/2013 z dnia 9 września 2013 r. w sprawie oceny leku Iressa (gefitynib) we wskazaniu leczenie niedrobnokomórkowego
Bardziej szczegółowoSłużba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000. Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi. Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk
Służba Zdrowia nr 24-26 z 23 marca 2000 Znaczenie badań przesiewowych w zwalczaniu raka piersi Zbigniew Wronkowski, Wiktor Chmielarczyk Korzystny wpływ skryningu na zmniejszenie umieralności z powodu raka
Bardziej szczegółowow kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Bardziej szczegółowoWARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA
WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j
Bardziej szczegółowoOdrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet
Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Barbara Radecka Opolskie Centrum Onkologii Amadeo Modigliani (1884-1920) 1 Młode chore Kto to taki??? Daniel Gerhartz (1965-) 2 3 Grupy wiekowe
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE STRUKTURY PROBABILISTYCZNEJ UBEZPIECZEŃ ŻYCIOWYCH Z OPCJĄ ADBS JOANNA DĘBICKA 1, BEATA ZMYŚLONA 2
JOANNA DĘBICKA 1, BEATA ZMYŚLONA 2 MODELOWANIE STRUKTURY PROBABILISTYCZNEJ UBEZPIECZEŃ ŻYCIOWYCH Z OPCJĄ ADBS X OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA AKTUARIALNA ZAGADNIENIA AKTUARIALNE TEORIA I PRAKTYKA WARSZAWA,
Bardziej szczegółowoCzy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?
Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Piotr Potemski Klinika Chemioterapii Nowotworów Katedry Onkologii Uniwersytet
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna w OIT
Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C
Bardziej szczegółowoNowotwór złośliwy oskrzela i płuca
www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca Bevacizumab Bewacyzumab w skojarzeniu z chemioterapią opartą na pochodnych platyny jest wskazany w leczeniu pierwszego
Bardziej szczegółowoWykład 9: HUMAN GENOME PROJECT HUMAN GENOME PROJECT
Wykład 9: Polimorfizm pojedynczego nukleotydu (SNP) odrębność genetyczna, która czyni każdego z nas jednostką unikatową Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej HUMAN GENOME
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF
Agnieszka Gładysz Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej Akademia Medyczna Prof.
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne
Bardziej szczegółowoPakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej
Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet
Bardziej szczegółowoMarzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie
Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób określania poziomu ryzyka raka układu pokarmowego u pacjenta pochodzącego z populacji polskiej
PL 220728 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 220728 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 397024 (22) Data zgłoszenia: 17.11.2011 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoRECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr Mateusza Nowickiego. Ocena wybranych elementów niszy szpikowej u pacjentów poddawanych
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku KIEROWNIK KLINIKI: dr hab. Lidia Gil, prof. UM 60-569 Poznań, ul. Szamarzewskiego 84 ; tel. +48 61
Bardziej szczegółowoRECENZJA Rozprawy doktorskiej lekarza medycyny Aleksandry Olgi Kozłowskiej pt: Analiza ekspresji genu FERMT2
Puławy, dnia 26. VI. 2017r Dr hab., prof. nadzw. Maria Szczotka Zakład Biochemii Państwowy Instytut Weterynaryjny Państwowy Instytut Badawczy w Puławach RECENZJA Rozprawy doktorskiej lekarza medycyny Aleksandry
Bardziej szczegółowoCzy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar
Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Zakład Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, oraz Uniwersytecki
Bardziej szczegółowoGenetyka kliniczna - opis przedmiotu
Genetyka kliniczna - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Genetyka kliniczna Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-GK Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj
Bardziej szczegółowoWarunki udzielania świadczeń w rodzaju: świadczenia zdrowotne kontraktowane odrębnie 8. BADANIA GENETYCZNE
Załącznik nr do Zarządzenia.. Warunki udzielania świadczeń w rodzaju: zdrowotne kontraktowane odrębnie 8. BADANIA GENETYCZNE 8.1 WARUNKI WYMAGANE Załącznik nr 2 do rozporządzenia cz. I lit. M Lp 913-916
Bardziej szczegółowoV KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ. Gdańsk, 16-17.05.2014. Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej
V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ Gdańsk, 16-17.05.2014 Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej 16.05.2014 8:00-8:15 Otwarcie Konferencji Prof. J. Markowska,
Bardziej szczegółowodniu przyjęcia oraz w przypadku chorych z krwotokiem dodatkowo dwukrotnie podczas hospitalizacji po embolizacji lub klipsowaniu tętniaka mózgu.
1 STRESZCZENIE Krwotok podpajęczynówkowy w przebiegu pękniętego tętniaka mózgu ze względu na młodszy wiek zachorowania niż w przypadku innych schorzeń sercowonaczyniowych oraz wysoką śmiertelność wymaga
Bardziej szczegółowoMałgorzata Kołpak-Kowalczuk. Stacjonarna opieka zdrowotna w realizacji potrzeb zdrowotnych populacji województwa podlaskiego w latach
Małgorzata Kołpak-Kowalczuk Stacjonarna opieka zdrowotna w realizacji potrzeb zdrowotnych populacji województwa podlaskiego w latach 2007-2012 Streszczenie Poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHORYCH NA OSTRĄ BIAŁACZKĘ LIMFOBLASTYCZNĄ (ICD-10 C91.0)
Załącznik B.65. LECZENIE CHORYCH NA OSTRĄ BIAŁACZKĘ LIMFOBLASTYCZNĄ (ICD-10 C91.0) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji do leczenia dazatynibem ostrej białaczki limfoblastycznej z obecnością chromosomu
Bardziej szczegółowoPCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific
PCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific Specjalnie dla Was przetestowaliśmy w naszym laboratorium odczynniki firmy Thermo Scientific umożliwiające przeprowadzanie reakcji
Bardziej szczegółowoCzy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną. Klinika Onkologii i Radioterapii
Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną chemioterapię z udziałem cisplatyny? Jacek Jassem Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego ń Uniwersytetu t Medycznego Jaka jest siła
Bardziej szczegółowodzienniczek pacjenta rak nerki
dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka
Bardziej szczegółowoRak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka
Rak Płuca 2014 Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Dariusz M. Kowalski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii Instytut w Warszawie Warszawa, 16. 09. 2014 EPIDEMIOLOGIA Epidemiologia
Bardziej szczegółowoProgramy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność
Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku
Bardziej szczegółowotyp 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe
Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;
Bardziej szczegółowoIMMUNOHISTOCHEMICZNA OCENA MERKERÓW PROLIFERACJI KOMÓRKOWEJ W RAKU JELITA GRUBEGO
IMMUNOHISTOCHEMICZNA OCENA MERKERÓW PROLIFERACJI KOMÓRKOWEJ W RAKU JELITA GRUBEGO EWA STĘPIEŃ ZAKŁAD PATOMORFOLOGII OGÓLNEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W BIAŁYMSTOKU KIEROWNIK I OPIEKUN PRACY: Dr KATARZYNA GUZIŃSKA-USTYMOWICZ
Bardziej szczegółowoTURT jako zabieg onkologiczny
Krzysztof Szkarłat TURT jako zabieg onkologiczny Oddział Urologii i Urologii Onkologicznej im. Profesora Kazimierza Adamkiewicza Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie sp. z o.o. VII Pomorskie Spotkanie
Bardziej szczegółowoOznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu
Ćwiczenie 4 Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu Wstęp CYP2D6 kodowany przez gen występujący w co najmniej w 78 allelicznych formach związanych ze zmniejszoną
Bardziej szczegółowoPakiet 3 Zestawy do izolacji, detekcji i amplifikacji badań grypy i Borrelia met. real time PCR część 67
Pakiet 3 Zestawy do izolacji, detekcji i amplifikacji badań grypy i Borrelia met. real time część 7 L.p. Przedmiot zamówienia Wymagania jakościowe Producent i nr katalogowy dla produktu równowaŝnego Ilość
Bardziej szczegółowo