Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków."

Łucja Sobczak
8 lat temu
Przeglądów:

Bielawski, Bogumiła Kiełbratowska, Magdalena Słomińska- Frączek, Krzysztof Preis, Iwona

1 Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków. Katarzyna Mazur-Kominek Współautorzy Tomasz Romanowski, Krzysztof P. Bielawski, Bogumiła Kiełbratowska, Magdalena Słomińska- Frączek, Krzysztof Preis, Iwona Domżalska-Popadiuk, Anna Liberek Anna Liberek Gdański Uniwersytet Medyczny Szpital Specjalistyczny Św. Wojciecha w Gdańsku

2 UDP(uridylodifosfo)- glukuronozylotransferaza 1A1 (UGT1A1) kwas UDP-glukuronowy + bilirubina UGT1A1 monoglukuronid bilirubiny + UDP kwas UDP-glukuronowy + monoglukuronid bilirubiny UGT1A1 diglukuronid bilirubiny + UDP UGT1A1 enzym biorący udział w sprzęganiu bilirubiny z kwasem glukuronowym. Zmiany w genie UGT1A1 prowadzą m.in. do zespołu Gilberta łagodnej hiperbilirubinemii (aktywność enzymu na poziomie 30-40% w porównaniu z aktywnością u osób zdrowych). Enzym UDP glukuronozylotransferaza nie jest stabilny, a jego ocena metodami klasycznymi jest obarczona istotnymi błędami. Możliwa zależność między polimorfizmem genu UGT1A1 a hiperbilirubinemią noworodków (Huang i in., Pediatric Research, 2002).

Enzym UDP glukuronozylotransferaza nie jest stabilny, a jego ocena metodami klasycznymi jest obarczona istotnymi błędami.

3 Celem pracy była: 1.Ocena częstości występowania genotypów UGT1A1*28 i UGT1A1*60 w badanej, wybranej losowo populacji noworodków. 2. Próba ustalenia związku tych zmian genetycznych ze zjawiskiem hiperbilirubinemii w populacji badanych noworodków.

4 Charakterystyka badanej grupy noworodków Analizowana cecha Wartość % Klinika Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego badania trwały 3 miesiące N-171 Waga urodzeniowa (g) Wiek ciążowy (tygodnie) śr ±520,66 zakres: śr. 40,0 zakres: Płeć męska 91 53,2 Płeć żeńska 80 46,8 Poród fizjologiczny ,0 Cięcie cesarskie 29 17,0 Skala Apgar śr. 9,12 (punkty) zakres:7-10 Poziom bilirubiny całkowitej w surowicy krwi 2-3 doba życia (mg/dl) śr. 8,6 zakres : 0,8-19,7 Sposób karmienia Zdecydowana większość karmiona naturalnie, w pojedyńczych przypadkach w sposób mieszany

40,0 zakres: 38-42 Płeć męska 91 53,2 Płeć żeńska 80 46,8 Poród fizjologiczny 142 83,0 Cięcie cesarskie 29 17,0 Skala Apgar śr.

5 Polimorfizm genu UGT1A1 i metody jego badania Zmiany w regionie promotorowym genu UGT1A1 charakterystyczne dla populacji Kaukaskiej (11-16%) : UGT1A1*28 - polimorfizm elementu TATAA. (TA) 6 /(TA) 6 homozygota typu wild type (TA) 6 /(TA) 7 heterozygota (TA) 7 /(TA) 7 homozygota typu mutant aktywność enzymu jest zredukowana do 60-80% UGT1A1*60 substytucja nukleotydu T na G w rejonie PBREM (ang. Phenobarbital Responsive Enhancer Module) (wrażliwość na fenobarbital) T/T homozygota typu wild type G/T heterozygota G/G homozygota typu mutant DNA izolowano z wyschniętych plam krwi z kart Guthrie przy pomocy dostępnych komercyjnie zestawów do izolacji: QIAamp DNA Mini Kit firmy Qiagen i Sherlock AX firmy A&A Biotechnology. Analiza polimorfizmu genu UGT1A1 została przeprowadzona w oparciu o reakcję z sondami znakowanymi fluorescencyjnie w systemie LightCycler 2.0. Katedra Biotechnologii, Pracownia Diagnostyki Molekularnej, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

6 Analiza temperatury topnienia produktów PCR dla genotypu UGT1A1*28. W homozygota typu wild type, H heterozygota, M homozygota typu mutant.

7 Analiza temperatury topnienia produktów PCR dla genotypu UGT1A1*60. W homozygota typu wild type, H heterozygota, M homozygota typu mutant.

8 Wyniki UGT1A1*28 Liczba Procent [%] (TA) 6 /(TA) ,60 (TA) 7 /(TA) ,78 (TA) 7 /(TA) ,62 UGT1A1*60 Liczba Procent [%] T/T 55 32,16 G/T 81 47,37 G/G 35 20,47 Hiperbilirubinemia była znamiennie częstsza u noworodków płci męskiej (P=0,005). U ponad 48% chłopców i 27,5% dziewczynek w badanej grupie stwierdzono podwyższony poziom bilirubiny. Istnieje zależność między obecnością genotypu UGT1A1*28 (TA) 7 /(TA) 7 homozygota typu mutant ), a podwyższonym poziomem bilirubiny. Nie stwierdzono statystycznie istotnej zależności między genotypem UGT1A1*60, a występowaniem hiperbilirubinemii w badanej grupie noworodków.

U ponad 48% chłopców i 27,5% dziewczynek w badanej grupie stwierdzono podwyższony poziom bilirubiny.

9 Współwystępowanie polimorfizmów genu UGT1A1 UGT1A1*28 UGT1A1*60 T/T G/T G/G (TA) 6 /(TA) (TA) 7 /(TA) (TA) 7 /(TA) Wszystkie noworodki, które były zmutowanymi homozygotami (TA) 7 /(TA) 7 (UGT1A1*28), posiadały również genotyp G/G (UGT1A1*60). Większość dzieci, które charakteryzowały się genotypem (TA) 6 /(TA) 6, posiadały również genotyp T/T(55 z 66-83%). Obecność obu polimorfizmów jednocześnie jest przyczyną obniżenia aktywności enzymu UGT1A1 do poziomu 30% (Mauro i in., Hum Genet 2004).

(UGT1A1*60). Większość dzieci, które charakteryzowały się genotypem (TA) 6 /(TA) 6, posiadały również genotyp T/T(55 z 66-83%).

10 Hiperbilirubinemia, a wybrane czynniki u w grupie 171 noworodków. Analizowany czynnik Chi 2 DF P Sposób porodu (cc v f) N=171 0, ,449 Płeć (ż v m) N=171 7,81 1 0,005 UGT1A1*28 N=171 6,11 2 0,047 UGT1A1*60 N=171 5,56 2 0,062 Masa ciała urodzeniowa N= >0,07

1 0,449 Płeć (ż v m) N=171 7,81 1 0,005 UGT1A1*28 N=171 6,11 2

11 Wnioski 1. W badanej grupie noworodków częstość występowania wariantów homozygotycznych dla UGT1A1*28 wynosiła 14,62% a dla UGT1A1*60 na 20,47%. Potwierdzono zależność między jednoczesnym występowaniem UGT1A1*28 oraz UGT1A1* Istnieje wpływ genotypu UGT1A1*28 (wariantu homozygotycznego) na zjawisko podwyższonego poziomu bilirubiny w badanej grupie noworodków. 3. Stwierdzono związek między płcią męską, a zjawiskiem hiperbilirubinemii noworodków. Płeć męska jest jednym z czynników ryzyka występowania żółtaczki u noworodków.

Potwierdzono zależność między jednoczesnym występowaniem UGT1A1*28 oraz UGT1A1*60. 2.

12 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

8. STRESZCZENIE Celem niniejszej pracy jest:

8. STRESZCZENIE Celem niniejszej pracy jest: 8. STRESZCZENIE Zadaniem lekarza pracującego w oddziale neonatologicznym jest dbanie, aby przebieg adaptacji noworodka do życia zewnątrzmacicznego był prawidłowy, została nawiązana więź między matką a