Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Sawinie według stanu na dzień roku

Transkrypt

1 Załącznik do Zasad polityki informacyjnej w zakresie profilu ryzyka i poziomu kapitału w Banku Spółdzielczym w Sawinie Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Sawinie według stanu na dzień roku WPROWADZENIE Niniejszy dokument stanowi realizację postanowień Polityki Informacyjnej Banku Spółdzielczego w Sawinie oraz Uchwały nr 385/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008r. z późniejszymi zmianami w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczącym adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegającym ogłaszaniu (wraz z późniejszymi zmianami) zwanej dalej Uchwałą oraz Polityki Informacyjnej Banku Spółdzielczego w Sawinie. W Banku obowiązują przepisy w zakresie wyliczania wymogów kapitałowych określone w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013r w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. I Informacje ogólne 1. Bank Spółdzielczy w Sawinie, ul. Rynek 6, zwany dalej Bankiem przedstawia informacje o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej oraz zasad ustalania i wypłaty wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Sawinie wg stanu na dzień roku. 2. Bank Spółdzielczy w Sawinie jest bankiem uniwersalnym, wyłącznie z polskim kapitałem, o cechach lokalnego banku samorządowego, działającym jako spółdzielnia na terenie gmin i miast województwa lubelskiego. Jest zarejestrowany w Sądzie Rejonowym Lublin Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, wpisanym do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS Jednostce nadano numer statystyczny REGON oraz NIP W 2014 roku BS w Sawinie prowadził działalność poprzez: 1) Centrala w Sawinie, ulica Rynek 6. 2) Oddział w Rudzie Hucie ul. Niepodległości Bank na dzień roku nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nie objętych konsolidacją. II Cele i zasady polityki zarządzania poszczególnymi ryzykami. 1. W Banku funkcjonuje zorganizowany proces zarządzania ryzykiem, realizowany na 1

2 podstawie wewnętrznych strategii i procedur, które podlegają regularnej weryfikacji w celu ich dostosowania do zmian profilu ryzyka banku i otoczenia gospodarczego, w którym Bank działa. 1) W procesie zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Sawinie uczestniczą organy statutowe Banku, wyznaczone komórki organizacyjne oraz poszczególni pracownicy. W procesie zarządzania ryzykiem strategiczne cele określa Rada Nadzorcza, która ocenia skuteczność działania Zarządu Banku, mających na celu zapewnienie efektywności procesu zarządzania. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Stanowisko pracy ds. zarządzania ryzykami, analiz i sprawozdawczości, które na dzień r obejmowało swoim zakresem monitorowanie poszczególnych rodzajów ryzyka oraz adekwatności kapitałowej. 2) Proces zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie obejmuje następujące działania: - identyfikacja ryzyka polegająca na określeniu źródeł ryzyka, zarówno aktualnych, jak i potencjalnych, które wynikają z bieżącej i planowanej działalności Banku, - pomiar ryzyka - zarządzanie ryzykiem polegające na podejmowaniu decyzji dotyczących akceptowalnego poziomu ryzyka, planowaniu działań, wydawaniu rekomendacji i zaleceń, a także tworzeniu procedur i narzędzi wspomagających - pomiar i monitorowanie ryzyka polegające na stałym nadzorowaniu poziomu ryzyka w oparciu o przyjęte metody pomiaru ryzyka. - raportowanie obejmujące cykliczne informowanie Kierownictwa o skali narażenia na ryzyko i podjętych działaniach. - zastosowanie narzędzi redukcji ryzyka ( działania zapobiegawcze) 3) Do podstawowych ryzyk, które podlegają szczególnemu nadzorowi w ramach systemu zarządzania ryzykiem w Banku, zalicza się: ryzyko kredytowe w tym koncentracji zaangażowań, ryzyko płynności, ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej, ryzyko operacyjne w tym braku zgodności. 2. Strategie i procesy zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka: 1) Ryzyko kredytowe w tym ryzyko koncentracji zaangażowań Uchwała Nr 15/9/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r w sprawie "Polityki kredytowej Banku Spółdzielczego w Sawinie, Uchwała nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie" Uchwała Nr 15/8/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r w sprawie " Instrukcji zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku Spółdzielczego w Sawinie ",Uchwała Nr 54/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie Instrukcji Zasady ustalania i monitorowania limitów koncentracji zaangażowań kapitałowych w BS Sawinie Uchwała Nr 10/4/2013 z dnia r w sprawie: Polityki zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, 2) Ryzyko płynności - Uchwała Nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie", Uchwała Nr 13/6/2014 2

3 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania płynnością w Banku Spółdzielczego w Sawinie" 3) Ryzyko stopy procentowej - Uchwała Nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie", Uchwała Nr 41/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczego w Sawinie" z późniejszymi zmianami. 4) Ryzyko operacyjne - Uchwała Nr 15/72014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie",Uchwała Nr 15/3/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Sawinie, Uchwała Nr 15/1/2014 z dnia r Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem braku zgodności, Uchwała Nr 7/5/2013 z dnia r Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Instrukcji zarządzania ryzykiem barku zgodności z późniejszymi zmianami. Wymienione Uchwały stanowią załączniki do niniejszej informacji. 3. W stosunku do ryzyk objętych szczególnym nadzorem opracowane zostały metody ich pomiaru oraz opracowany system raportowania. 1) Ryzyko kredytowe w tym koncentracji zaangażowań -Uchwała Nr 15/9/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r r. w sprawie "Polityki kredytowej Banku Spółdzielczego w Sawinie, Uchwała Nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie",Uchwała Nr 15/8/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r w sprawie " Instrukcji zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku Spółdzielczego w Sawinie ",Uchwała Nr 54/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie Instrukcji Zasady ustalania i monitorowania limitów koncentracji zaangażowań kapitałowych w BS Sawin Uchwała Nr 10/4/2013 z dnia w sprawie: Polityki zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych 2) Ryzyko płynności - Uchwała Nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie" Uchwała Nr 13/6/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania płynnością w Banku Spółdzielczego w Sawinie". 3) Ryzyko stopy procentowej -Uchwała Nr 15/7/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie", Uchwała Nr 41/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczego w Sawinie" z późniejszymi zmianami, 3

4 4) Ryzyko operacyjne w tym braku zgodności Uchwała Nr 15/72014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie " Strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Sawinie",Uchwała Nr 15/3/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Sawinie, Uchwała Nr 15/1/2014 z dnia r Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem braku zgodności, Uchwała Nr 7/5/2013 z dnia r Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Instrukcji zarządzania ryzykiem barku zgodności z późniejszymi zmianami. Wymienione Uchwały stanowią załączniki do niniejszej informacji 4. Opis zasad polityki stosowania zabezpieczeń i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy monitorowania skuteczności zabezpieczeń i metod ograniczania ryzyka. 4.1 Bank w ramach realizacji polityki stosowania zabezpieczeń i ograniczania ryzyka stosuje następujące elementy polityki ograniczania ryzyka: zmniejszanie ryzyka polegające na: a) podziale ryzyka poprzez przystępowanie do umów konsorcjum, udzielanie kredytów o wartości nieprzekraczającej przyjętego limitu udziału kredytu w finansowaniu, b) ograniczaniu ryzyka poprzez ustalenie limitów wewnętrznych, ograniczających podejmowanie ryzyka danego rodzaju, ustalenie w umowach kredytowych możliwości wypowiedzenia umowy w przypadku zajścia nadzwyczajnych okoliczności mających wpływ na spłatę kredytu, c) ilościowy rozrzut ryzyka limity dotyczące pojedynczych kredytów, limity dotyczące koncentracji kredytowej, limity dotyczące koncentracji depozytów, d) jakościowy rozrzut ryzyka limity zaangażowania w dany sektor, branżę, rodzaj produktu, itp przenoszenie ryzyka polegające na: a) ustanawianiu prawnych zabezpieczeń kredytów, rozszerzanie odpowiedzialności za spłatę kredytu, b) ubezpieczaniu ryzyka poprzez przeniesienie części ryzyka na ubezpieczyciela, c) rekompensowaniu ryzyka poprzez skalkulowanie marży na ryzyko wliczanej w cenę produktu. podejmowanie ryzyka polegające na: a) gotowości ponoszenia ryzyka - poprzez tworzenie odpowiednich rezerw celowych, b) kontroli współczynnika wypłacalności - w celu utrzymywania odpowiedniego poziomu funduszy własnych, c) monitorowaniu wskaźników struktury finansowej poprzez wyliczanie i kontrolę wskaźników jakości aktywów unikanie ryzyka polegające na rezygnacji z działalności której ryzyka przekracza apetyt na ryzyko zaakceptowany przez Zarząd i Radę Nadzorczą 4.2 W zakresie ryzyka kredytowego w tym koncentracji zaangażowań zasady stosowania zabezpieczeń, ograniczania ryzyka, a także monitorowania skuteczności zabezpieczeń i metod ograniczania ryzyka są następujące: Uchwała Nr 7/2011 z dnia r. Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie "Instrukcja prawnych form zabezpieczeń 4

5 wierzytelności w Banku Spółdzielczym w Sawinie z późniejszymi zmianami, Uchwała Nr 15/9/2014 Zarządu Banku z dnia r. "Polityka kredytowa Banku Spółdzielczego w Sawinie, Uchwała Nr 9/1/2014 Zarządu Banku z dnia r. "Instrukcja zarzadzania należnościami trudnymi w Banku Spółdzielczym w Sawinie", 4.3 W zakresie ryzyka płynności - Uchwała Nr 13/6/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania płynnością w Banku Spółdzielczego w Sawinie" 4.4 W zakresie ryzyka stopy procentowej - Uchwała Nr 41/2012 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia r. w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczego w Sawinie" z późniejszymi zmianami, 4.5 W zakresie ryzyka operacyjnego w tym ryzyka braku zgodności - Uchwała Nr 15/3/2014 Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie z dnia w sprawie "Instrukcji zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Sawinie",Uchwała Nr 15/1/2014 z dnia r Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem braku zgodności, Uchwała Nr 7/5/2013 z dnia Zarządu Banku Spółdzielczego w Sawinie w sprawie Instrukcji zarządzania ryzykiem barku zgodności z późniejszymi zmianami. Wymienione Uchwały stanowią załącznik do niniejszej informacji. II Opis struktury organizacyjnej w zakresie zarządzania ryzykami 1. W procesie zarządzania ryzykami w Banku uczestniczą następujące organy, jednostki i komórki organizacyjne: 1. Rada Nadzorcza 2. Zarząd 3. Komórka monitorująca ryzyko Stanowisko pracy ds. zarządzania ryzykami, analiz i sprawozdawczości 4. Audyt wewnętrzny ( merytoryczna komórka Banku Zrzeszającego) 5. Pozostali pracownicy Banku. 2. Do podstawowych zadań poszczególnych podmiotów systemu zarządzania ryzykiem należy: 1. Rada Nadzorcza dokonuje okresowej oceny realizacji przez Zarząd założeń Strategii w odniesieniu do zasad zarządzania ryzykiem oraz alokacji kapitału na pokrycie istotnych rodzajów ryzyka w Banku. W tym celu Zarząd Banku okresowo przedkłada Radzie Nadzorczej syntetyczną informację na temat skali i rodzajów ryzyka, na które narażony jest Bank, prawdopodobieństwo jego występowania, skutków i metod zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad kontrolą systemu zarządzania ryzykiem oraz ocenia jej adekwatność i skuteczność. Rada Banku zatwierdza w planie ekonomicznofinansowym ogólny poziom (profil) ryzyka Banku. 2. Zarząd Banku - odpowiada za opracowanie i wdrożenie strategii zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, w tym za zorganizowanie, wdrożenie i 5

6 funkcjonowanie systemu zarządzania ryzykiem, w tym za zorganizowanie, wdrożenie i funkcjonowanie systemu zarządzania ryzykiem oraz, jeśli to konieczne dokonania weryfikacji w celu usprawnienia tego systemu. Instrukcje i procedury zarządzania ryzykiem obejmują pełny zakres działalności Banku. 3. Komórka monitorująca ryzyko - Stanowisko pracy ds. zarządzania, analiz i sprawozdawczości - monitoruje realizację wyznaczonych celów i zadań strategicznych, procesów tworzenia zysku oraz przedstawianie i monitorowanie pozycji Banku w zakresie bezpieczeństwa finansowego i operacyjnego. Podstawowe zadania Komórki to gromadzenie, przetwarzanie, pomiar i raportowanie odpowiednim organom i komórkom Banku, informacji dotyczących podejmowanego przez Bank ryzyka oraz opracowywanie regulacji wewnętrznych w zakresie zarządzania ryzykami oraz szacowanie wewnętrznych wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych ryzyk. 4. Audyt wewnętrzny ma za zadanie kontrolę i ocenę skuteczności działania systemu zarządzania ryzykiem oraz dokonywanie regularnych przeglądów prawidłowości przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem, obowiązujących w Banku. Audyt dostarcza obiektywnej oceny adekwatności i skuteczności funkcjonowania systemu zarządzania oraz zgodności przeprowadzonych operacji bankowych z wewnętrznymi regulacjami Banku. Zadania audytu wewnętrznego mogą zostać zlecone do realizacji przez odpowiednie służby Banku Zrzeszającego. 5. Pozostali pracownicy Banku mają obowiązek przestrzegania zasad zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, obowiązujących w Banku w formie wewnętrznych regulacji i zaleceń, uczestnictwa w postępowaniu wyjaśniającym przyczyny występowania zdarzeń generujący ryzyko oraz raportowania tych zdarzeń. III Fundusze własne 1. Bank Spółdzielczy w Sawinie posiada fundusze własne dostosowane do rozmiarów prowadzonej działalności. Fundusze własne stanowią źródło finansowania działalności i są gwarancją rozwoju Banku. Stanowią również zabezpieczenie w przypadku poniesienia straty przez Bank. Wartość funduszy własnych jest wyznacznikiem poziomu stabilności finansowej Banku, co przedkłada się na stopień bezpieczeństwa prowadzonej działalności oraz zaufania Klientów Banku. Fundusze własne Banku Spółdzielczego obejmują: Fundusze podstawowe Banku Spółdzielczego Fundusze uzupełniające Banku Spółdzielczego w kwocie nie przewyższającej funduszy podstawowych Banku Spółdzielczego Fundusze podstawowe Banku Spółdzielczego obejmują: 1) fundusze zasadnicze Banku Spółdzielczego, które stanowi wpłacony fundusz udziałowy oraz fundusz zasobowy i fundusz rezerwowy: fundusz udziałowy, tworzony z wpłat członkowskich, odpisów na udziały a) członkowskie z podziału nadwyżki bilansowej oraz innych źródeł określonych w odrębnych przepisach z zastosowaniem pomniejszeń zgodnie z Rozporządzeniem 575/2013 UE. 6

7 fundusz zasobowy, tworzony z części nadwyżki bilansowej oraz innych źródeł b) określonych w odrębnych przepisach fundusz rezerwowy, tworzony z części nadwyżki bilansowej na pokrycie strat c) bilansowych Banku Spółdzielczego lub na inne cele 2) Pozycje dodatkowe funduszy podstawowych : fundusz ogólnego ryzyka, tworzony z części nadwyżki bilansowej na a) niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej b) niepodzielny zysk z lat ubiegłych zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego c) obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy w kwotach nie większych niż kwoty zweryfikowane przez biegłych rewidentów d) inne pozycje bilansu Banku Spółdzielczego, określone przez Komisję Nadzoru Finansowego. Fundusze uzupełniające Banku Spółdzielczego obejmują: 1) Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych utworzony na podstawie odrębnych przepisów. 2) Za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego, w zakresie i trybie określonym w ustawie Prawo bankowe: a) dodatkową kwotę odpowiedzialności Członków Banku Spółdzielczego, w części określonej przez KNF nie większą niż wysokość wpłaconych udziałów b) zobowiązania podporządkowane c) fundusze tworzone ze środków własnych lub obcych d) zobowiązania z tytułu papierów wartościowych o nieokreślonym terminie wymagalności e) oraz inne instrumenty o podobnym charakterze 3) Inne pozycje określone przez Komisję Nadzoru Finansowego w celu bezpiecznego prowadzenia działalności bankowej i prawidłowego zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym 4) Pomniejszenia funduszy uzupełniających, określone w Rozporządzeniu UE Kapitał wysokiej jakości ( uznany kapitał) wyliczany na podstawie Rozporządzenia UE oznacza sumę następujących elementów: a) kapitał TIER 1 b) kapitał TIER II 7

8 Kapitał TIER 1 Banku to suma kapitału podstawowego TIER 1 ( CET 1) i kapitału dodatkowego TIER 1 ( AT 1) Kapitał podstawowy TIER 1 ( CET 1) składa się z następujących pozycji z zastosowaniem wyłączeń, korekt i opcji alternatywnych o których mowa w Rozporządzeniu UE: 1) fundusz udziałowy z zastrzeżeniem lit e: 2) ażio emisyjne związane z instrumentami określonymi w pkt a 3) fundusz zasobowy 4) zyski zatrzymane 5) skumulowane inne całkowite dochody 6) kapitał rezerwowy 7) fundusz ogólnego ryzyka 8) niezrealizowane zyski i straty z tytułu posiadanych aktywów lub zobowiązań wycenianych do wartości godziwej 9) odliczenia do pozycji kapitału podstawowego TIER 1 w tym: a. straty za bieżący rok obrotowy b. wartości niematerialne i prawne c. aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oparte na przyszłej rentowności d. aktywa z tytułu odroczonego podatku oparte na przyszłej rentowności i wynikające z różnic przejściowych, jeżeli ich wartość przekracza określone limity e. posiadane własne instrumenty kapitałowe 8

9 f. udziały kapitałowe w kapitale podstawowym TIER 1 podmiotów sektora finansowego, jeżeli podmioty te mają z Bankiem krzyżowe powiązania kapitałowe g. udziały kapitałowe w kapitale podstawowym TIER 1 podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji w te podmioty h. udziały kapitałowe w kapitale podstawowym TIER 1 podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji w te podmioty i wartość tych udziałów przekracza określone limity, i. kwotę ekspozycji znacznych pakietów akcji poza sektorem finansowym oraz pozycji sekurytyzacyjnych, jeżeli ich wartość przekracza ustalone limity. Kapitał dodatkowy TIER 1 ( AT 1) składa się z następujących elementów: a. instrumenty kapitałowe nie spełniające warunków określonych dla instrumentów kapitału podstawowego TIER 1 lub TIER 2 b. ażio emisyjne związane z instrumentami określonymi w pkt. 1 c. odliczenia do pożyczki kapitału dodatkowego TIER 1 Kapitał TIER 2 składa się z następujących elementów a. instrumenty kapitałowe nie spełniające warunków określonych dla instrumentów kapitału TIER 1 oraz pożyczki podporządkowane b. ażio emisyjne związane z instrumentami określonymi w pkt.1 c. korekty z tytułu ogólnego ryzyka kredytowego przed skutkami podatkowymi w wysokości do maksymalnie 1,25% kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem d. odliczenia do pozycji kapitału TIER Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień roku. 9

10 Wyszczególnienie Kwota Fundusze własne ogółem dla współczynnika wypłacalności ,90 Kapitał TIER ,32 Kapitał podstawowy CET ,32 Fundusz udziałowy ( po wdrożeniu ustawy o bankach spółdzielczych) Fundusz udziałowy w ramach korekt okresu przejściowego ,08 Kapitał rezerwowy ( fundusz zasobowy i rezerwowy) ,62 Zyski zatrzymane ( za zgoda KNF) 0,00 Skumulowane inne całkowite dochody ( kapitał z aktualizacji wyceny) ,34 Fundusz ogólnego ryzyka bankowego ,00 (-) Inne wartości niematerialne i prawne ,38 (-) Krzyżowe powiązania kapitałowe w kapitale podstawowym TIER 1 0,00 (-) Nadwyżka odliczana od pozycji dodatkowych w TIER 1 ponad kapitał podstawowy TIER 1 (-) Instrumenty w kapitale podstawowym TIER 1 podmiotów sektora finansowego, jeżeli instytucja nie dokonała znacznej inwestycji w te podmioty (-) Instrumenty w kapitale podstawowym TIER 1 podmiotów sektora finansowego, jeżeli instytucja dokonała znacznej inwestycji w te podmioty Inne korekty w okresie przejściowym w kapitale podstawowym TIER 1 (np. amortyzacja kapitału z aktualizacji wyceny ze znakiem (-) 0,00 0,00 0, ,34 Inne pozycje lub korekty kapitału podstawowego TIER 1 nie ujęte powyżej 0,00 Dodatkowy kapitał podstawowy ( AT 1 ) 0,00 Korekty w okresie przejściowym z tytułu instrumentów w kapitale dodatkowym TIER 1 podlegających zasadzie praw nabytych ( obligacje zaliczane do funduszy własnych na podstawie Uchwały KNF 314/2009) (-) Nadwyżka odliczenia od pozycji w TIER 2 ponad kapitał TIER 2 0,00 Nadwyżka odliczenia od pozycji dodatkowych w TIER 1 ponad kapitał dodatkowy TIER 1 ( odliczenie w kapitale podstawowym TIER 1) Inne pozycje lub korekty kapitału dodatkowego TIER 1 nie ujęte wyżej 0,00 Kapitał TIER ,58 Instrumenty kapitałowe i pożyczki podporządkowane kwalifikujące się jako kapitał ,58 TIER 2 1 Korekty w okresie przejściowym z tytułu instrumentów w kapitale TIER 2 oraz pożyczek podporządkowanych podlegających zasadzie praw nabytych ( jeżeli Bank posiada instrumenty: pożyczki/obligacje, które nie spełniają warunków CRR) Korekty z tytułu ogólnego ryzyka kredytowego według metody standardowej ( do wysokości maksymalnie 1,25% kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem) (-) Instrumenty w kapitale TIER 2 podmiotów sektora finansowego, jeżeli instytucja nie dokonała znacznej inwestycji w te podmioty (-) Instrumenty w kapitale TIER 2 podmiotów sektora finansowego, jeżeli instytucja dokonała znacznej inwestycji w te podmioty Inne korekty w okresie przejściowym w kapitale TIER 2 0,00 Nadwyżka odliczenia od pozycji w TIER 2 ponad kapitał TIER 2 ( odliczenie W kapitale dodatkowym 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 10

11 Inne pozycje lub korekty kapitału TIER 2 nie ujęte powyżej 0,00 Fundusze własne ,90 Kapitał regulacyjny Łączna kwota ekspozycji na ryzyko, w tym: ,00 z tytułu ryzyka kredytowego ,65 z tyłu ryzyka operacyjnego ,65 Dodatkowe wymogi kapitałowe ,53 1. od r fundusz udziałowy oraz pożyczka podporządkowana ujmowane są zgodnie z nowymi wymogami ostrożnościowymi Dyrektywy CRD IV oraz Rozporządzenia CRR; do wyliczeń adekwatności kapitałowej. Bank pomniejsza wartość funduszu udziałowego o stawkę amortyzacji zgodną z zapisami w/w Dyrektywy. 3. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. IV Adekwatność kapitałowa 1. Opis metody wyliczania wymogów kapitałowych na poszczególne ryzyka. Podstawowym celem strategicznym w zakresie adekwatności kapitałowej jest budowa odpowiednich funduszy własnych, zapewniających bezpieczeństwo zgromadzonych depozytów, przy osiąganiu planowanego poziomu rentowności prowadzonej działalności oraz ustalenie wielkości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego z uwzględnieniem przewidywanego poziomu ryzyka, zapewnienie utrzymania kapitału w wysokości dostosowanej do profilu ryzyka Banku. Cel ten jest realizowany poprzez zarzadzanie adekwatnością kapitałową obejmujące podstawowe kierunki działania ( cele pośrednie): 1) zwiększenie wysokości funduszy własnych 2) zapewnienie odpowiedniego poziomu kapitału TIER 1, TIER podstawowy 1 i TIER 2 3) odpowiednie kształtowanie struktury bilansu Banku w celu utrzymania planowanego poziomu wymogów kapitałowych, dostosowanych do wymagań Rozporządzenia 575/2013 UE 4) zarządzanie ryzykiem bankowym. Bank jest zobowiązany do utrzymywania sumy funduszy własnych banku i dodatkowych pozycji bilansu określonych, na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości: 1. suma wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka oraz wymogów kapitałowych z tytułu przekroczenia limitów i naruszenia innych norm określonych w ustawie Prawo bankowe, powiększonych o bufory kapitału ( bezpieczeństwa i antycykliczny), z uwzględnieniem okresów przejściowych określonych w pakiecie CRD IC/CRR 2. oszacowana przez bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka ( kapitał wewnętrzny), powiększona o bufory kapitału ( bezpieczeństwa i antycykliczny) z uwzględnieniem okresów przejściowych w pakiecie CRD IV/CRR Bank jest zobowiązany do utrzymywania współczynnika wypłacalności na poziomie co najmniej 8%, współczynnika kapitału podstawowego TIER 1 na poziomie nie niższym niż 4,5% oraz współczynnika kapitału TIER 1 na poziomie nie niższym niż 6% 11

12 Na podstawie obowiązującej w Banku Spółdzielczym w Sawinie Instrukcji oceny adekwatności kapitałowej dokonywana jest agregacja łącznej kwoty kapitału, poprzez wyliczenie wewnętrznego współczynnika wypłacalności, uwzględniającego łączne wymogi minimalne oraz dodatkowe. Bank stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego 2) metodę podstawowego wskaźnika w zakresie ryzyka operacyjnego 3) metodę wyliczania wewnętrznego wymogu kapitałowego. Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka według stanu na dzień roku. W związku z wejściem w życie, zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych i towarzyszących mu standardów technicznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego oraz trwającą nowelizacją przepisów krajowych, Bank zastosował w rachunku oceny adekwatności kapitałowej na dzień 31 grudnia 2014r zasady wynikające zarówno z przepisów unijnych, jak i obowiązujących nadal w tym zakresie przepisów krajowych, przy uwzględnieniu wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego. W Banku funkcjonuje podział realizowanych zadań, który zapewnia niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej, z której wynika podejmowanie ryzyka przez Bank. Na dzień 31 grudnia 2014 roku Bank spełniał wszystkie wymogi w zakresie adekwatności kapitałowej: Wyszczególnienie Wartość na r Fundusze własne w tym; ,90 Kapitał TIER 1 w tym: ,32 Kapitał podstawowy TIER ,32 Kapitał Dodatkowy TIER 1 0,00 Kapitał TIER ,58 Kapitał regulacyjny ,00 Łączna kwota ekspozycji na ryzyko, w tym: z tytułu ryzyka kredytowego ,35 z tytułu ryzyka operacyjnego ,65 Łączny współczynnik kapitałowy 49,27% Współczynnik kapitału TIER 1 48,68% Kapitał wewnętrzny ,53 Wewnętrzny współczynnik wypłacalności 48,50% 2. Informacje ilościowe w zakresie wymogów kapitałowych. 1. Ryzyko kredytowe Wymóg z tytułu ryzyka kredytowego na dzień roku został wyznaczony metodą standardową, zgodnie z art Rozporządzenia UE. Wartość tego wymogu w podziale na poszczególne klasy ekspozycji zaprezentowano w tabeli poniżej. 12

13 Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej klasy ekspozycji. Wyszczególnienie Kwota 1. Ekspozycje wobec rządów i banków centralnych 0,00 2. Ekspozycje wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych ,32 3. Ekspozycje wobec organów administracji i podmiotów nie prowadzących działalności 334,01 4. Ekspozycje wobec instytucji - banki ,60 5. Ekspozycje wobec przedsiębiorstw ,25 6. Ekspozycje detaliczne ,32 7. Ekspozycje na zabezpieczenia na nieruchomości 0,00 8. Ekspozycje przeterminowane 0,00 9. Ekspozycje pozostałe ,85 R A Z E M ,35 Największy wymóg kapitałowy Bank Spółdzielczy w Sawinie zobowiązany jest utrzymywać na pokrycie ryzyka związanego z ekspozycjami wobec przedsiębiorców. Niski wymóg kapitałowy na ekspozycje wobec Instytucji Banków, mimo wysokiej wartości ekspozycji, wynika z niskich wag ryzyka przypisywanych tym podmiotom. Znaczącą część tych ekspozycji stanowią lokaty międzybankowe w Banku Zrzeszającym, dla których stosowane są wagi ryzyka na poziomie 20 %. 2. Ryzyko operacyjne Wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne na dzień r został wyznaczony według metody wskaźnika bazowego. Wskaźnik stanowi pomnożoną przez 15% średnią za okres trzech lat obrotowych, bieżącego oraz dwóch poprzedzających dany rok z sumy wyników wyliczanych jako sumę następujących pozycji rachunku zysków i strat: 1) należne i podobne przychody 2) do zapłaty i podobne opłaty 3) Przychody z akcji i innych papierów wartościowych o stałej/ zmiennej stopie dochodu 4) Należności z tytułu prowizji / opłat 5) Koszty z tytułu prowizji/opłat 6) Zysk netto lub strata z operacji finansowych 7) Pozostałe przychody operacyjne Każda pozycja uwzględniana jest odpowiednio ze znakiem dodatnim lub ujemnym. Wyniku za którykolwiek z trzech lat obrotowych, jeżeli jest ujemny lub równy zero, nie uwzględnia się w obliczeniach średniej. Średnią oblicz się na koniec roku obrotowego, do dnia 31 stycznia na podstawie wyników z ostatnich trzech dwunastomiesięcznych okresów. Jeżeli dane nie zostały zbadane przez biegłego rewidenta, Bank może wykorzystać dane szacunkowe. Po uzyskaniu opinii z badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta Bank dokonuje niezwłocznie stosownej aktualizacji wyliczenia wskaźnika. 13

14 Wskaźnik oblicz się jako iloraz sumy dodatnich wartości wyników oraz liczby lat, w których wystąpiły dodatnie wartości wyników opisanych wyżej, z uwzględnieniem wyłączeń opisanych w Rozporządzeniu UE. W wyniku nie uwzględnia się następujących pozycji z rachunku zysku i strat: zrealizowanych zysków/strat ze sprzedaży pozycji z portfela niehandlowego, przychodów z tytułu zdarzeń nadzwyczajnych lub występujących nieregularnie, przychodów z tytułu ubezpieczeń, Średni wynik ustalony zgodnie z przepisami Rozporządzenia UE 575/2013 art. 315, rok , rok , rok ,00 Ogółem ,00 : 3 = ,33 Wymóg kapitałowy ,33 x 15% = , 65 zł Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego w 2014 roku wynosi ,65 zł.. 3. Kapitał wewnętrzny Wewnętrzne wymogi kapitałowe to suma wymogów minimalnych wyliczonych na podstawie zapisów Instrukcji oceny adekwatności kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Sawinie na ryzyka wymienione w Rozporządzeniu UE oraz wymogów dodatkowych wyliczonych na ryzyka ujęte w Dyrektywie UE, a uznane przez Bank za istotne. Proces szacowania wymogów kapitałowych oraz planowania kapitałowego jest poddawany corocznej ocenie przez Radę Nadzorczą. Procedura oceny szacowania wymogów wewnętrznych jest poddawana w terminie do końca każdego roku analizie przez Stanowisko pracy ds. zarządzania ryzykami, analiz i sprawozdawczości pod kątem: 1. Weryfikacji procedur uznawania poszczególnych rodzajów ryzyka za istotne 2. Przeprowadzanie analiz i monitoringu obszarów trudno mierzalnych, nie uznanych przez Bank jako ryzyka istotne. 3. Istotności poszczególnych rodzajów ryzyka, 4. Konieczności uwzględnienia w rachunku wymogów kapitałowych innych niż ujęto w Instrukcji oceny adekwatności kapitałowej 5. Występowanie portfela handlowego w Banku 6. Znaczących zmian w Strategii, profilu lub skali działalności Banku, 7. Stosowanych metod pomiaru ryzyka 8. Oceny złożoności i scenariuszy wykorzystywanych do wykonywania kapitałowych testów warunków skrajnych, 9. Zmian w strukturze organizacyjnej, 10. Zmian zewnętrznych przepisów ( ryzyko braku zgodności) Wyniki przeprowadzanych przeglądów są prezentowane Zarządowi w formie pisemnej do 15 grudnia każdego roku. Zarząd dokonuje weryfikacji procedur szacowania wymogów kapitałowych. Zarząd w terminie do końca każdego roku prezentuje Radzie Nadzorczej w sposób syntetyczny informację o dokonanym przeglądzie procesu szacowania kapitału wewnętrznego i proponuje ewentualne zmiany. Rada Nadzorcza na podstawie informacji Zarządu dokonuje oceny skuteczności systemu wyznaczania wymogów kapitałowych. Minimalne wymogi kapitałowe 14

15 Na dzień r minimalny wymóg kapitałowy wniósł ,00 PLN, a wielkości wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyk została przedstawiona w poniższej tabeli. Poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka L. p Wyszczególnienie Kwota 1 Z tytułu ryzyka kredytowego ,35 2 Inne przejściowe wymogi kapitałowe w tym; 0, wymóg kapitałowy z tytułu przekroczenia limitów koncentracji dużych ekspozycji 4 - wymóg kapitałowy z tytułu przekroczenia limitów koncentracji w znaczące pakiety akcji 5 Z tytułu ryzyka operacyjnego ,65 0,00 0,00 Suma minimalnych wymogów kapitałowych ,00 6 Łączny uznany kapitał ,90 7 Łączny wskaźnik kapitałowy na dzień r 49,27 Kapitał wewnętrzny Na podstawie Uchwały nr 258/2011 KNF oraz Dyrektywy 2013/36 Parlamentu Europejskiego z dnia 26 czerwca 2013r, Bank uwzględnia wewnętrzne wymogi kapitałowe w wysokości minimalnych wymogów na ryzyka określone w Rozporządzeniu UE oraz wymogów dodatkowych na pozostałe ryzyka ujęte w Dyrektywie UE tj: 1. ryzyko płynności 2. ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej 3. ryzyko koncentracji zaangażowań w branże i w ekspozycje zabezpieczone tym samym rodzajem zabezpieczenia 4. ryzyko koncentracji kapitałowej Poniższe zestawienie przedstawia poziom kapitału wewnętrznego wg stanu na dzień r L. p Wyszczególnienie Kwota Wymogi dodatkowe: 1. z tytułu ryzyka koncentracji (limity) 2. z tytułu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej 3. Z tytułu ryzyka płynności 4. Z tytułu ryzyka wyniku finansowego 5. Z tytułu ryzyka kapitałowego ,53 6. Z tytułu pozostałych ryzyk Suma wymogów dodatkowych ,53 Suma minimalnych wymogów kapitałowych ,00 15

16 7. Całkowity wymóg kapitałowy ,53 8. Łączny kapitał ,90 9. Wewnętrzy współczynnik kapitałowy 48, Pokrycie kapitałowe 16,50% V Ryzyko kredytowe Bank zdefiniował zasady zarządzania ryzykiem kredytowym adekwatne do profilu działalności i planowanej strategii rozwoju. Z uwagi na dominujący charakter ryzyka kredytowego w profilu ryzyka, Bank kładzie szczególny nacisk na pomiar i aktywne zarządzanie tym ryzykiem. Celem strategicznym w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym jest utrzymanie stabilnego i zrównoważonego pod względem jakości i ilości portfela kredytowego, równocześnie cechującego się dochodowością oraz bezpieczeństwem rozumianym jako minimalizacja ryzyka wystąpienia kredytów zagrożonych. 1. Należności przeterminowane rozumiane są zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. U. nr 235 poz z pózn.zm.). Definicja ta stosowana jest dla celów rachunkowości. 2. Należności zagrożone (z rozpoznaną utratą wartości) rozumiane są zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. U. nr 235 poz z pózn.zm.). Definicja ta stosowana jest dla celów rachunkowości. 3. Opis stosowanego podejścia i metod przyjętych do ustalania korekt wartości i rezerw Uchwała Nr 46/2011 Zarządu Banku z dnia roku " Zasady prowadzenia rachunkowości w Banku Spółdzielczym w Sawinie oraz Instrukcja zasady klasyfikacji ekspozycji kredytowych i tworzenia rezerw celowych w Banku Spółdzielczym w Sawinie nr 39/2012 z dnia Wartość rezerw z tytułu ekspozycji zagrożonych przedstawia się następująco: L. p Wyszczególnienie Stan na dzień r Stan na dzień r Dynamika % wykonania 1 Kredyty ogółem , ,54 114,71 2 Kredyty w sytuacji zagrożonej 0,00 0, Poniżej standardu Wątpliwe Stracone 0,00 0, Rozwiązanie rezerw , ,00 48,35 7 Dotworzenie rezerw 3 178, ,00 50,89 16

17 8 Spisanie w ciężar odpisów - - 0,00 9 Stan rezerw celowych 7 275, ,00 56,92 10 Wynik z tytułu rezerw 4 141, ,00 84,88 4. Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ponieważ Bank funkcjonuje na terenie jednego obszaru geograficznego, określonego w Statucie Banku. 5 Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią ( liczoną jako suma stanów na koniec grudnia 2013r oraz wszystkich miesięcy 2014 roku podzielona przez 13) kwotę ekspozycji w okresie od roku do roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie. L.p Wyszczególnienie Stan na dzień r Średnia kwota w okresie od dnia r do dnia r 1 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych 2 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych 3 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej 4 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec wielostronnych banków rozwoju 5 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organizacji międzynarodowych 6 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji - banki 7 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw 8 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe ekspozycje detaliczne 9 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomości 10 Ekspozycje przeterminowane 11 Ekspozycje należące do nadzorczych kategorii wysokiego ryzyka , , , , , , , , , , , ,68 17

18 12 Ekspozycje z tytułu obligacji zabezpieczonych 13 Pozycje sekurytyzacyjne 14 Ekspozycje krótkoterminowe wobec banków i przedsiębiorstw 15 Ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania 16 Ekspozycje pozostałe , ,74 R A Z E M , ,22 Do istotnych klas ekspozycji kredytowych Bank zalicza: - ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych - ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców - ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji -banki 6.Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów lub według typu kontrahenta w rozbiciu na klasy ekspozycji. 6.1 Struktura zaangażowania kapitałowego Banku wg wartości nominalnej wobec sektora finansowego z uwzględnieniem typu kontrahenta według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela. L.p Typ kontrahenta Wartość w zł 1 Banki Należności normalne ,54 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 2 Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 3 Pomocnicze instytucje finansowe Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 4 Instytucje ubezpieczeniowe Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 18

19 Razem zaangażowanie w sektorze finansowym , Struktura zaangażowania kapitałowego Banku wg wartości nominalnej wobec sektora niefinansowego w podziale na typ kontrahenta według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela. L.p Typ kontrahenta Wartość w zł 1 Przedsiębiorstwa i spółki państwowe 0,00 Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 2 Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie ,96 Należności normalne ,96 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 3 Przedsiębiorcy indywidualni ,99 Należności normalne ,99 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 4 Osoby prywatne ,76 Należności normalne ,76 Należności pod obserwacją - Należności zagrożone - 5 Rolnicy indywidualni ,92 Należności normalne ,92 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 6 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym , Struktura zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień roku w PLN Sektor budżetowy Wyszczególnienie Wartość w zł 1 Należności normalne ,00 Należności pod obserwacją Należności zagrożone Razem zaangażowania w sektorze budżetowym ,00 19

20 6.4 Strukturę zaangażowania kapitałowego Banku wg wartości nominalnej w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela: L.p Branże Wartość w złotych 1 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo ,86 Należności normalne ,86 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 2 Przetwórstwo przemysłowe Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone 3 Transport, gospodarka magazynowa i łączność ,99 Należności normalne ,99 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 4 Administracja publiczna ,00 Należności normalne ,00 Należności pod obserwacją Należności zagrożone 5 Pozostałe ,78 Należności normalne ,78 Należności pod obserwacją Należności zagrożone Razem zaangażowanie w branże ,63 7.Strukturę ekspozycji według okresów zapadalności w podziale na istotne klasy ekspozycji według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela w zł Istotne klasy należności Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji-banki inne a'vista 1-30 dni 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 1-2 lat 2-5 lat 5-10 lat lat Powyżej 20 lat , , , , , , , , , , , , , , , , ,25 Razem , , , , , , , , ,01 8. Struktura należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane w rozbiciu na istotne klasy ekspozycji kredytowych według stanu na dzień r. przedstawiają poniższe tabele. 20

21 L.p Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji-banki Wartość w zł 1 Należności normalne , ,97 2 Należności pod obserwacją Kredyty pod obserwacją 3 Należności zagrożone Kredyty zagrożone Razem ,51 L.p Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych Wartość w zł 1 Należności normalne ,00 395,18 Pozycje pozabilansowe 2 Należności pod obserwacją Kredyty pod obserwacją 3 Należności zagrożone Kredyty zagrożone Razem ,18 21

22 L.p Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw Wartość w zł 1 Należności normalne , , ,41 Pozycje pozabilansowe ,42 2 Należności pod obserwacją Kredyty pod obserwacją 3 Należności zagrożone Kredyty zagrożone Razem ,91 Struktura należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane w rozbiciu na zaangażowanie wobec grup klientów według stanu na dzień r przedstawia poniższa tabela: L. p Opis grupy Wartość w zł 1 Osoby fizyczne 1. należności normalne: ,73 Kredyty w rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowym ,92 Pozostałe kredyty i inne należności , , , ,74 2. Należności zagrożone 0 Kredyty w rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowym Pozostałe kredyty i inne należności 2 Rolnicy indywidualni 22

23 1. należności normalne: ,28 Kredyty w rachunku bieżącym ,30 Pozostałe kredyty i inne należności , , ,41 2. Należności zagrożone 0,00 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności 3 Przedsiębiorcy indywidualni 1. należności normalne: ,58 Kredyty w rachunku bieżącym ,99 Pozostałe kredyty i inne należności , ,41 2. Należności zagrożone 0,00 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności 4 Instytucje samorządowe 1. należności normalne: ,18 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności ,00 389,05 2. Należności zagrożone 0,00 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności 23

24 5 Przedsiębiorcy i spółki prywatne oraz spółdzielnie 1. należności normalne: ,45 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności ,96 234,51 2. Należności zagrożone Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe kredyty i inne należności Razem wartość bilansowa ,22 9. Kwoty ekspozycji z nierozpoznaną utratą wartości, rozpoznaną utratą wartości i przeterminowanych przedstawione oddzielnie na dzień r przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie Wartość w złotych Należności normalne ,63 Należności przeterminowane 3 514, , ,33 Należności zagrożone 0 Należności przeterminowane Należności poniżej standardu 0 Należności przeterminowane 24

25 Należności wątpliwe 0 Należności przeterminowane Należności stracone 0 Należności przeterminowane 10. Stan rezerw celowych na początek i na koniec roku obrotowego 2014 oraz ich zmiany przedstawia poniższa tabela. L.p. Kategoria należności Stan na r Kwota umorzeń Zmiana stanu Stan na r w ciężar rezerw rezerw w 2014 roku 1 Na należności normalne i pod obserwacją 4 140,81-626, ,35 2 Na należności poniżej standardu 3 Na należności wątpliwe 4 Na należności stracone R a z e m 4 140,81-626, , Stan korekt wartości z tytułu zapłaconych przez klienta prowizji od naliczonych kredytów na początek i koniec 2014r. zaprezentowano w poniższej tabeli: L.p Stan na % Stan na % r r 1 Sektor niefinansowy W sytuacji normalnej ,72 100% ,39 100% W sytuacji po obserwacją W sytuacji poniżej standardu W sytuacji wątpliwej W sytuacji straconej R a z e m ,72 100% ,39 100% 2 Sektor budżetowy W sytuacji normalnej 23,39 100% 0,00 100% R a z e m 23,39 100% 0,00 100% 25

26 VI Ryzyko kredytowe kontrahenta W związku z charakterem działania Banku i brakiem portfela handlowego nie występuje. VII Ekspozycje kapitałowe nieuwzględnione w portfelu handlowym informacje jakościowe. Według przyjętych w Banku Zasadach rachunkowości aktywa i zobowiązania finansowe Bank wycenia w oparciu o następujące zasady: 1. aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Bank wycenia według wartości godziwej, a skutki zmiany wartości godziwej zalicza odpowiednio do przychodów lub kosztów operacji finansowych 2. aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności wyceniane są według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej 3. udzielone kredyty i pożyczki oraz inne należności Banku, które nie są przeznaczone do obrotu, wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej 4. aktywa finansowe dostępne do sprzedaży Bank wycenia według wartości godziwej, a skutki zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny 5. akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych wycenia się według ceny nabycia, z uwzględnieniem odpisów aktualizacyjnych 6. akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych, które Bank przeznacza do sprzedaży, wycenia się w wartości bilansowej albo w wartości godziwej, w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa, z uwzględnieniem oszacowanych przez Bank kosztów sprzedaży 26

27 7. zobowiązania finansowe nieprzeznaczone do obrotu wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej. Wartość ekspozycji nieuwzględnionych w portfelu handlowym przedstawia się następująco: 1. Podział ekspozycji ze względu na cel nabycia ( zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne) według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższe zestawienie: L. p Rodzaj ekspozycji Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na zyski kapitałowe 1 Akcje Banku Polskiej Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na przyjętą strategię ,25 Spółdzielczości S.A w Warszawie Razem ,25 2. Zestawienie papierów wartościowych według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela: l. p Wyszczególnienie Wartość bilansowa w zł 1 Bony 7 dniowe NBP ,00 Wartość rynkowa w zł Wartość godziwa w zł Razem ,00 VIII Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest utrzymanie relacji przychodów i kosztów odsetkowych oraz bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału wynikającej ze zmiany stóp procentowych, w granicach nie zagrażających bezpieczeństwu Banku i akceptowanych przez Radę Nadzorczą. 27