Kategorie składników kompleksu powierzchniowego regulujących funkcje złącz szczelinowych. 1. Białka sygnałowe 2. Białka strukturalne
|
|
- Renata Urbaniak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Kategorie składników kompleksu powierzchniowego regulujących funkcje złącz szczelinowych 1. Białka sygnałowe 2. Białka strukturalne Laird, 2005
2 Choroby związane z dysfunkcją złącz szczelinowych - Mutacje genu kodującego Cx37 wywołują niepłodność samic myszy, co wynika z roli Cx37 w komunikacji międzykomórkowej między oocytami, a komórkami granulosa - Zahamowanie funkcji genu kodującego Cx40 prowadzi do arytmii pracy mięśnia sercowego, poprzez upośledzenie przewodzenia bodźców elektrycznych między przedsionkami a komorami - Zahamowanie funkcji genu kodującego Cx43 wywołuje wady rozwojowe mięśnia sercowego, najprawdopodobniej wynikające ze zmian aktywności migracyjnej komórek grzebienia neuralnego - Spadek ekspresji Cx32 upośledza koordynację sekrecji glukozy przez hepatocyty wywołanej bodźcem elektrycznym, a także znacznie zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów wątroby - Mutacje genu kodującego Cx26 wywołują głuchotę, prawdopodobnie poprzez upośledzenie międzykomórkowego transferu jonów potasu w obrębie ucha wewnętrznego 2
3 Funkcja Cx32 w determinowaniu wewnątrzkomórkowego transferu metabolitów w obrębie komórek Schwanna Mutacje genu kodującego Cx32 (stwierdzono przynajmniej 90 ich typów!), wywołują u człowieka chorobę Charcot-Marie-Tooth (CMTX), polegającą na postępowej degeneracji nerwów peryferycznych, wynikającej z upośledzonej komunikacji między fałdami komórek Schwanna Xu, COCB 2004
4 Funkcja Niszy czyli mikrośrodowiska komórek w transformacji nowotworowej Mediatory wymiany informacji między komórką a niszą wspomagające transformację nowotworową: Neo - zaburzenia funkcji endo- i egzogennych czynników humoralnych oddziaływania krynne - modyfikacje składu macierzy międzykomórkowej oraz ekspresji receptorów adhezji komórkowej, np. integryn i kadheryn - zmiany równowagi mechanochemicznej w obrębie niszy, prowadzące do zaburzeń wymiany bodźców mechanicznych między komórka a jej mikrośrodowiskiem Czyz J., Wobus A.M. Differentiation (2001) 68: deregulacja bezpośredniej wymiany metabolitów za pośrednictwem złącz szczelinowych
5 Cechy komórek nowotworowych Wykazują niekontrolowany wzrost, co objawia się: brakiem zahamowania kontaktowego proliferacji oraz; zależności wzrostu od przyczepienia się do podłoża nie podlegają one także anoikis; Wiele z nich wykazuje spadek ekspresji koneksyn w porównaniu z komórkami tkanki z ktorej pochodzą, co w powiązaniu z faktem, iż wyciszenie ekspresji koneksyn np. Cx32 u myszy powoduje wzrost podatności na kancerogenezę chemiczną sugeruje, że rozmowa między komórkami decyduje o socjalizacji ich zachowań - by-stander effect 5
6 Wpływ aktywności kinaz białkowych na obrót koneksyn Lampe & Lau, 2004, IJBCB 36: 1171 Kinazy białkowe fosforylując Cx43 wpływają na przebieg poszczególnych etapów cyklu życiowego tego białka
7 Fosforylacja Cx43 (Ser262) przez PKC skutkuje zahamowaniem komunikacji międzykomórkowej w sposób zależny od kontekstu komórkowego Sroka et al., 2008 Konkluzja: zmiany poziomu fosforylacji koneksyn wpływają na przepuszczalność złącz szczelinowych
8 Różnice w intensywności GJIC między komórkami prawidłowymi i nowotworowymi Mikroiniekcja wybraną komórkę nastrzykuje się barwnikiem a następnie obserwuje się tempo jego rozchodzenia do komórek sąsiednich
9 Korelacja między ekspresją koneksyn a potencjałem proliferacyjnym komórek nowotworowych - Inicjacja - Promocja - Progresja inwazja/tworzenie przerzutów Tranfected connexin Rak sutka Cx26/Cx43 Przyhamowany wzrost in vitro/in vivo (Hirschi et al ) Rak szyjki macicy (HeLa) Cx43 Zahamowanie wzrostu niezależnego od przyczepienia (King et al., 2000) Glioblastoma (U251T98G) Cx43 Zahamowana proliferacja in vitro (Huang et al. 1998) Hepatoma (SKHep1) Cx32 Przyhamowana zdolność do tworzenia guzów (Eghbali et al., 1991) Lung carcinoma (PG) Cx43 Zahamowana proliferacja in vitro (Zhang et al., 1998) Melanomas (UACC903) Cx43 Wzrost zależny od przyczepienia (Su et al., 2000) Prostate cancer (LNCaP) Cx32/Cx43 Zahamowanie wzrostu (Mehta et al.., 1999) 9
10 Pierwotna funkcja złącz szczelinowych w rozwoju nowotworów 1. Zahamowanie funkcji złącz szczelinowych promuje rozwój choroby nowotworowej (Yamasaki, 1999, Loevenstein 1991) 2. Re-ekspresja koneksyn(y) prowadzi do choćby częściowej odbudowy fenotypu charakterystycznego dla komórek prawidłowych Mechanizmy: Oddziaływania koneksyn z elementami regulującymi cykl komórkowy Efekt sąsiedztwa 10
11 Efekt sąsiedztwa bystander effect HeLa wt G 1-36% S - 33% G 2-31% Apo - 0.5% A G 1-55% S - 22% G 2-23% Apo - 2.4% 250 B C D 125 G 1-47% S - 19% G 2-34% Apo - 23% G 1-42% S - 18% G 2-40% Apo - 44% HeLa Cx G 1-50% S - 31% G 2-19% Apo - 0,6% E F G H 200 G 1-63% S - 19% G 2-18% Apo - 6,1% G 1-50% S - 18% G 2-32% Apo - 43% G 1-39% S - 23% G 2-38% Apo - 61%
12 Proliferacja i cytoszkielet komórek prawidłowych i nowotworowych CHF MLL B16 XC Neo Norm Czyz et al.,
13 Point of no return Przejście G1/S Aktywacja ścieżki MAP przez czynniki wzrostowe umożliwia przejście G1/S Ale czy tylko?
14 Schemat regulacji cyklu komórkowego Funkcja białka skp2 skp2 fosforylując białko p27 umożliwia jego degradację, co z kolei zwalnia blokadę dla przejścia G1/S Nature 2005
15 Wpływ wariantów Cx43 na proliferację komórek i poziom ekspresji skp2 Zhang et al., 2003 Wniosek: Cx43 może synergistycznie wpływać na proliferację komórek w sposób zależny i niezależny od GJIC Zhang et al., 2003
16 Funkcja złącz szczelinowych w rozwoju nowotworów W początkowych etapach nowotworzenia (inicjacja, propagacja) zahamowanie połączeń za pomocą złącz szczelinowych uwalnia komórki spod reżimu mikrośrodowiska a to wspomaga transformację nowotworową 16
17 Rola złącz szczelinowych w rozwoju nowotworów Efekt hamujący : 1. Spadek ekspresji koneksyn obserwowany jest na wczesnych etapach rozwoju nowotworów. 2. Re-ekspresja koneksyn w komórkach transformowanych przynajmniej częściowo przywraca fenotyp charakterystyczny dla komórek prawidłowych. 3. Koneksyny wpływają na aktywność szlaków sygnałowych zależnych od cyklin, w sposób niezależny od komunikacji międzykomórkowej Efekt promujący: 1. Wiele linii komórek nowotworowych cechuje wysoki poziom ekspresji koneksyn i wysoka intensywność komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych (Trosko, 2002) 17
18 Rola złącz szczelinowych w rozwoju nowotworów-rozwinięcie Wiele linii komórek nowotworowych cechuje wysoki poziom ekspresji koneksyn i wysoka intensywność komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych Efekt promujący: Czyż,
19 Aby komunikacja za pośrednictwem złącz szczelinowych mogła w ogóle zaistnieć potrzebna jest fizyczna obecność kompatybilnych koneksonów w błonach sąsiednich komórek Komórki B16 Daniel et al., 2008 DNA Cx43
20 Jakościowa analiza intensywności komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych techniką wizualizacji międzykomórkowego transferu kalceiny
21 Ilościowa analiza intensywności komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych techniką pomiaru międzykomórkowego transferu kalceiny z wykorzystaniem cytometrii przepływowej DiI Calcein Donor cell 2h Analiza funkcji złącz szczelinowych oparta na wykorzystaniu kalceiny w połączeniu z kwantyfikacją transferu barwnika za pomocą cytometrii przepływowej stanowi alternatywę dla innych technik np. mikroiniekcji fluorochromu, co przede wszystkim wynika z możliwości zobiektywizowanej analizy międzykomórkowej komunikacji w układach heterotypowych i heterologicznych. Czyż et al., 2000
22 Ilościowa analiza intensywności komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych z wykorzystaniem cytometrii przepływowej C r = N green /N red Wykorzystanie cytometrii przepływowej umożliwia zobiektywizowaną analizę funkcji złącz szczelinowych w populacjach komórek prawidłowych i nowotworowych BICR/M1R k Cx43 RIN 3T3/SV40 HeLa Cx43 Hela Cx40 HeLa Czyż et al., Exp. Cell Res. (2000),255:40-46
23 Analiza potencjału metastatycznego i proliferacji szczepów linii HeLa różniących się ekspresją Cx43 HeLa Cx wt G 1-36% S - 33% G 2-31% Apo - 0.5% Cx43 G 1-50% S - 31% G 2-19% Apo - 0,6% HeLa wt 0 0 N C 10 5 HeLa wt HeLa Cx Time/h wt Cx43 HeLa wt HeLa Cx43 Czyz J., Madeja Z., Irmer U., Korohoda W., Huelser D.F. Int. J. Cancer. (2005), 114:
24 Kaskada metastatyczna w raku prostaty EMT: przejście epitelialnomezenchymalne - zmiany morfologii -aktywacja Snail - zmiany ekspresji genów (E-kadheryna-> N-kadheryna) etc. Nisza metastatyczna jako mikrośrodowisko komórki w miejscu jej ekstrawazacji Funkcja Cx43??? Czyz J. et al.., Nature Reviews Urology 9, (2012) 24
25 Zaangażowanie komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych w procesach inwazji nowotworowej i determinowaniu potencjału metastatycznego komórek nowotworowych 1. Wykazano, iż szereg linii komórek nowotworowych o wysokim potencjale metastatycznym cechuje wysoki poziom ekspresji koneksyn (np. komórki raka sutka, glejaki, czerniaki...) A E B F C G D H 25
26 Z drugiej strony: Koneksyny mogą wpływać na progresję nowotworową niezależnie od komunikacji międzykomórkowej za pośrednictwem złącz szczelinowych
27 Ruchliwość komórek może wpływać na funkcje złącz szczelinowych poprzez modyfikacje ich stabilności (I) Inkubacja komórek linii MAT-LyLu i B16 na podłożach pokrytych poli-l-lizyną powoduje spadek ich ruchliwości. Daniel et al., 2008
28 co skutkuje stabilizacją złącz szczelinowych i wzrostem wydajności międzykomórkowego transferu kalceiny Daniel et al., 2008
29 Zdolność koneksyn do ukierunkowania ruchu komórek nerwowych w rozwoju układu nerwowego Wniosek: Elias et al., Nature, Cx43 uczestniczy w ukierunkowaniu ruchu komórek w sposób niezależny od GJIC
30 Wpływ Cx43 na migrację komórek glejaka Bates, D. C., Sin, W. C., Aftab, Q., and Naus, C. C. Connexin43 enhances glioma invasion by a mechanism involving the carboxy terminus. Glia 55 (2007)
31 Prostata Funkcja paneksyn w komunikacji między erytrocytami a komórkami śródbłonka Dahl et al., 2006 Wniosek: Paneksyny tworzą kanały błonowe łączące cytoplazmę z otoczeniem komórki, a nie z jej sąsiadem Podobną cechę zasugerowano dla koneksonów zbudowanych z klasycznych koneksyn Locovei et al., 2006
32 Podstawowy model rozwoju nowotworu GUZ PIERWOTNY TSC Ekspansja klonalna, wzrost, dywersyfikacja, angiogeneza Właściwości komórek nowotworowych Limfocyt Płytki krwi Inwazja tkanki i intrawazacja Oddziaływania z komórkami limfatycznymi 1. Brak zależności wzrostu od lokalnej adhezji i funkcji czynników wzrostowych 2. Zanik wrażliwości na czynniki hamujące proliferację komórek 3. Zanik zdolności do apoptozy GUZ WTÓRNY Adhezja do śródbłonka i błony podstawnej 4. Wzmożona ruchliwość Ekstrawazacja (Hanahan&Weinberg, 2000) Angiogeneza Błona podstawna Macierz zewnątrzkomórkowa Proliferacja 32
33 Źródła heterogenności komórek nowotworowych Biochim Biophys Acta January; 1805(1): 105. Published online 2009 November 18. doi: /j.bbcan
34 Funkcjonalna heterogenność komórek AT-2 Ryszawy et al. (submitted) Niekompletne przejścia między fenotypem epithelioidalnym i mezenchymalnym odpowiadają za heterogenność komórek AT-2 34
35 Heterogenność sub-klonów AT-2 Ryszawy et al. (submitted) Korelacja między morfologią, ekspresją Snail-1 i Cx43, a potencjałem inwazyjnym subklonów AT-2 35
36 Pętle wspomagania między Cx43 a inwazyjnym fenotypem komórek AT-2_Fi2 Cx43 silencing induces MET in AT-2_Fi2 cells Snail-1 silencing induces MET and Cx43 down-regulation in fibroblastoid AT-2_Fi2 cells Converging effects of GJIC-dependent and GJIC-independent Cx43 function on the efficiency of PCC transendothelial migration 36
37 Zaaangażowanie Cx43 w stabilizację mikrotubul Wpływ na polaryzację ruchu komórek PLoS One. 2011; 6(10): e Published online 2011 October 14. doi: /journal.pone
38 Cx43 w diapedezie cyrkulujących komórek nowotworowych Pollmann et al. Breast Cancer Res, 2005 Układ odpornościowy: -Gap junctions in cytokine-induced leukocyte adhesion to endothelium in vivo. Véliz et al. Am J Physiol Heart Circ Physiol Connexin43 hemichannel activity with consequences on the innate immune response in endothelial cells Robertson et al., Biochem. J. (2010) 432 ( ) -Cx43 regulates B-lymphocyte spreading and adhesion. Machtaler et al. J. Cell Sci (2011); 124: 2611 Komorki nowotworowe: - el-sabban ME, Pauli BU. Adhesion-mediated gap junctional communication between lung-metastatatic cancer cells and endothelium. Invasion Metastasis ;14(1-6): Zhang et al. J. Communication between malignant glioma cells and vascular endothelial cells through gap junctions Neurosurg Apr;98(4): Pollmann et al. Connexin 43 mediated gap junctional communication enhances breast tumor cell diapedesis in culture. Breast Cancer Res. 2005;7(4):R
39 Cx43 i komunikacja między komórkami nowotworowymi a śródbłonkiem ułatwia transmigrację komórek nowotworowych przez warstwę endothelium Pollmann et al., 2006 GJIC Transmigracja
40 Transśródbłonkowa migracja komórek raka prostaty rola Cx43??? DU-145 AT-2 MAT-LyLU PC-3 [%] 100 Cx43 actin 75 AT-2 MAT-LyLu 50 Cx43 1h 25 0 GAPDH Mat-LyLu Miekus et al., (2005) AT-2 [%] 100 Cx43 75 Actin 50 Du145 PC-3 24h 25 0 Co-cultures of endothelial cells (HMEC, HUVEC) with prostate carcinoma cells used to visualize the communication systems within the Bermuda triangle of metastatic niche 40
41 Displacement [μm] Displacement [μm] ASCM [μm/h] Displacement [μm] DU145 DU145 sirna Komórki raka prostaty indukują aktywność migracyjną komórek endothelialnych (HUVEC) 200 HUVEC 100 Cx α-tubulin Total length of cell movement [μm] Total length of cell movement [μm] HUVEC+DU-145 HUVEC+PC ASCM * * ARCD * * ARCD [μm/h] Total length of cell movement [μm] 0 HUVEC + DU DU145_siRNA The involvement of Cx43... Szpak et al. (submitted) 41
42 Pętle parakrynne w niszy metastatycznej komórek raka prostaty Conditioned media... HUVEC * Zymography standard DU-145 PC-3 HUVEC MMP2 55 MMP9 0 Control CM HUVEC CM DU145 CM PC-3 18 Averaged rate of cell displacement [μm/h] ARCD [μm/h] CM HUVEC CM DU145 CM PC HUVEC + IMMP * * + DU145 # # * * + DU145 +IMMP + PC3 + PC3 +IMMP Szpak et al. (submitted) 42
43 Wzrost ekspresji Cx43 w komórkach HUVEC w obecności komórek raka prostaty HUVEC PC3 DU-145 Mo 0,1mln DU145 Mo 1mln Mo 0,1mln DU145 sirna Mo 1mln HUVEC HUVEC 1h HUVEC+DU-145 HUVEC +Mo 0,1mln HUVEC +Mo 1mln 6h 24h HUVEC+DU HUVEC+DU-145 Mo 0,1mln + Mo 1mln 48h DU-145 sicx43 DU-145 co-culture control HUVEC DU-145 1h 6h 24h 48h c1h c6h c24h c48h Cx43 Cx43 β-catenin α-tubulin tubulin PC-3 Cx43 α-tubulin DU145_siRNA HUVEC+PC3 1h 6h 24h 48h control 1h 6h 24h 48h controlcx43 Cx43 α-tubulin Monocytes HUVEC HUVEC DU-145 [μm/h] 16 Average Rate of Cell Displacement 12 HUVEC +PC-3 * * * HUVEC + DU-145 * Cx43 β-catenin tubulin Szpak et al. (submitted) 43
44 Ekspresja Cx43 a zdolność komórek raka prostaty do mobilizacji komórek śródbłonka Displacement [μm] Displacement [μm] Displacement [μm] co-culture control HUVEC MAT-LyLu 1h 24h 48h c1h c24h c48h Cx43 β-catenin tubulin co-culture control HUVEC AT-2 1h 24h 48h c1h c24h c48h Cx HUVEC Total length of cell movement [μm] 200 HUVEC+AT β-catenin tubulin Total length of cell movement [μm] HUVEC 1h 24h HUVEC+ MAT-LyLu Total length of cell movement [μm] Szpak et al. (submitted) HUVEC mobilization in xenogenic systems is also correlated with PCC invasive potential and Cx
45 Ekspresja Cx43 w komórkach śródbłonka i podścieliska promuje ekstrawazację komórek krwi Czyż, 2007 Wzrost ekspresji Cx43 w komórkach śródbłonka w miejscach stanu zapalnego może promować ekstrawazację komórek nowotworowych wykazujących (re)ekspresję tego białka 45 Wang et al., 2006
46 Podsumowanie Existence of: Converging GJIC-dependent and GJIC-independent Cx43 effects on the efficiency of PCC transedothelial migration Czyz J. et al.., Nature Reviews Urology 9, (May 2012) doi: /nrurol Three levels of Cx43 involvement in metastatic niche: - cancer cell competence for GJIC with endothelial continuum - endothelial cell competence for GJIC with cancer cells - intrinsic invasive potential of cancer cells 46
47 Czyz J., Wobus A.M. Differentiation (2001) 68: Neo
48 Model ontogenezy, organogenezy i karcinogenezy organizmów wielokomórkowych funkcja niszy Interakcje między komórkami a ich niszą czyli mikrośrodowiskiem komórki pozostającym w stanie ciągłej z nią wymiany informacji decydują o przebiegu ontogenezy i organogenezy organizmów wielokomórkowych Zaburzenia komunikacji między komórkami a ich niszą decydują o toku rozwoju nowotworu
49 Od komórki do organu Od komórki do guza
Kategorie składników kompleksu powierzchniowego regulujących funkcje złącz szczelinowych. 1. Białka sygnałowe 2. Białka strukturalne
Kategorie składników kompleksu powierzchniowego regulujących funkcje złącz szczelinowych 1. Białka sygnałowe 2. Białka strukturalne Laird, 2005 Choroby związane z dysfunkcją złącz szczelinowych - Mutacje
Bardziej szczegółowoTkankowo-specyficzne funkcje złącz szczelinowych
Tkankowo-specyficzne funkcje złącz szczelinowych SprzęŜenie elektryczne; np. w miokardium, układzie nerwowym i innych tkankach pobudliwych Serce Koneksyna Cx40 Cx43 Cx45 Funkcja - międzykomórkowy transfer
Bardziej szczegółowoKalceina. Komunikacja międzykomórkowa między biologią a cytochemią. Jarosław Czyż
Kalceina Komunikacja międzykomórkowa między biologią a cytochemią Jarosław Czyż Zakład Biologii Komórki, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ jarek.czyz@uj.ed.pl Złącza szczelinowe i koneksony
Bardziej szczegółowoKompleks powierzchniowy
Kompleks powierzchniowy Kardiomiocyt - aktyna - miozyna Kompleks powierzchniowy Konglomerat wzajemnie powiązanych ze sobą systemów regulacyjnych zakotwiczonych w błonie komórkowej, obejmujących receptory
Bardziej szczegółowoKompleks powierzchniowy
Kompleks powierzchniowy Kardiomiocyt - aktyna - miozyna Kompleks powierzchniowy Konglomerat wzajemnie powiązanych ze sobą systemów regulacyjnych zakotwiczonych w błonie komórkowej, obejmujących receptory
Bardziej szczegółowoOntogeneza i homeostaza organizmów wielokomórkowych jest funkcją interakcji między komórkami a składnikami ich nisz
Ontogeneza i homeostaza organizmów wielokomórkowych jest funkcją interakcji między komórkami a składnikami ich nisz Składniki niszy: - komórki podścieliska - macierz zewnątrzkomórkowa - czynniki humoralne
Bardziej szczegółowoCHOROBY NOWOTWOROWE. Twór składający się z patologicznych komórek
CHOROBY NOWOTWOROWE Twór składający się z patologicznych komórek Powstały w wyniku wielostopniowej przemiany zwanej onkogenezą lub karcinogenezą Morfologicznie ma strukturę zbliżoną do tkanki prawidłowej,
Bardziej szczegółowoROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI
ROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI Michał M. Dyzma PLAN REFERATU Historia badań nad wapniem Domeny białek wiążące wapń Homeostaza wapniowa w komórce Komórkowe rezerwuary wapnia Białka buforujące Pompy wapniowe
Bardziej szczegółowoSieć interakcji międzykomórkowych w obrębie tkanki łącznej
Sieć interakcji międzykomórkowych w obrębie tkanki łącznej Adhezja vs. stabilność niszy 1 Funkcja Niszy czyli mikrośrodowiska komórek w transformacji nowotworowej Mediatory wymiany informacji między komórką
Bardziej szczegółowoNisza jako mikrośrodowisko komórek pozostające z nimi w stanie ciągłej wymiany informacji
Nisza jako mikrośrodowisko komórek pozostające z nimi w stanie ciągłej wymiany informacji P1 1 1 2 Mediatory wymiany informacji między komórką a niszą : - czynniki humoralne (np. czynniki wzrostowe i cytokiny
Bardziej szczegółowoRozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane. Genetyczne podłoże nowotworzenia
Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Genetyczne podłoże nowotworzenia Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Połączenia komórek
Bardziej szczegółowoStrategie migracji komórek
Strategie migracji komórek Cancer Science Volume 96, Issue 7, pages 379-386, 29 JUL 2005 DOI: 10.1111/j.1349-7006.2005.00062.x http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1349-7006.2005.00062.x/full#f2
Bardziej szczegółowoNisza jako mikrośrodowisko komórek pozostające z nimi w stanie ciągłej wymiany informacji
Nisza jako mikrośrodowisko komórek pozostające z nimi w stanie ciągłej wymiany informacji P1 1 1 2 Mediatory wymiany informacji między komórką a niszą : - czynniki humoralne (np. czynniki wzrostowe i cytokiny
Bardziej szczegółowoINICJACJA ELONGACJA TERMINACJA
INICJACJA ELONGACJA TERMINACJA 2007 by National Academy of Sciences Kornberg R D PNAS 2007;104:12955-12961 Struktura chromatyny pozwala na różny sposób odczytania informacji zawartej w DNA. Możliwe staje
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF
Agnieszka Gładysz Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej Akademia Medyczna Prof.
Bardziej szczegółowoKomunikacja międzykomórkowa w obrębie niszy. LaBarge M A Clin Cancer Res 2010;16:
The basic concept of a stem cell niche. Komunikacja międzykomórkowa w obrębie niszy LaBarge M A Clin Cancer Res 2010;16:3121-3129 1 Zaburzenia homeostazy organizmów wielokomórkowych są funkcją zaburzeń
Bardziej szczegółowoCzy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar
Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Zakład Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, oraz Uniwersytecki
Bardziej szczegółowoStrategie migracji komórek
Strategie migracji komórek Cancer Science Volume 96, Issue 7, pages 379-386, 29 JUL 2005 DOI: 10.1111/j.1349-7006.2005.00062.x http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1349-7006.2005.00062.x/full#f2
Bardziej szczegółowoOnkogeneza i zjawisko przejścia nabłonkowomezenchymalnego. Gabriel Wcisło Klinika Onkologii Wojskowego Instytutu Medycznego, CSK MON, Warszawa
Onkogeneza i zjawisko przejścia nabłonkowomezenchymalnego raka jajnika Gabriel Wcisło Klinika Onkologii Wojskowego Instytutu Medycznego, CSK MON, Warszawa Sześć diabelskich mocy a komórka rakowa (Gibbs
Bardziej szczegółowoOntogeneza i organogeneza organizmów wielokomórkowych
Ontogeneza i organogeneza organizmów wielokomórkowych Interakcje między komórkami a ich mikrośrodowiskiem, czyli niszą, w toku organogenezy NiezróŜnicowane komórki progenitory wysyłają sygnały (ECM, GFs)
Bardziej szczegółowoROLA KONEKSYNY43 W REGULACJI POTENCJAŁU INWAZYJNEGO KOMÓREK RAKA PROSTATY I GLEJAKA WIELOPOSTACIOWEGO
Damian Ryszawy ROLA KONEKSYNY43 W REGULACJI POTENCJAŁU INWAZYJNEGO KOMÓREK RAKA PROSTATY I GLEJAKA WIELOPOSTACIOWEGO Praca doktorska wykonana w Zakładzie Biologii Komórki Wydziału Biochemii, Biofizyki
Bardziej szczegółowoMechanochemiczny przełącznik między wzrostem i różnicowaniem komórek
Mechanochemiczny przełącznik między wzrostem i różnicowaniem komórek Model tworzenia mikrokapilar na podłożu fibrynogenowym eksponencjalny wzrost tempa proliferacji i syntezy DNA wraz ze wzrostem stężenia
Bardziej szczegółowoIL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2
Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych
Bardziej szczegółowoDo moich badań wybrałam przede wszystkim linię kostniakomięsaka 143B ze względu na jej wysoki potencjał przerzutowania. Do wykonania pracy
Streszczenie Choroby nowotworowe stanowią bardzo ważny problem zdrowotny na świecie. Dlatego, medycyna dąży do znalezienia nowych skutecznych leków, ale również rozwiązań do walki z nowotworami. Głównym
Bardziej szczegółowostarszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
Bardziej szczegółowoWYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY
WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY d r i n ż. Magdalena Górnicka Zakład Oceny Żywienia Katedra Żywienia Człowieka WitaminyA, E i C oraz karotenoidy Selen Flawonoidy AKRYLOAMID Powstaje podczas przetwarzania
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Fizjologia człowieka Wykład 2, część A CZYNNIKI WZROSTU CYTOKINY 2 1 Przykłady czynników wzrostu pobudzających proliferację: PDGF - cz.wzrostu z płytek krwi działa na proliferację i migrację fibroblastów,
Bardziej szczegółowoZmiany genetyczne indukują karcinogenezę i determinują fenotyp choroby Te same zmiany dotyczą PanIn i choroby zaawansowanej! U wszystkich: geny
PDAC jest czwartą przyczyną zgonu z powodu nabłonkowych nowotworów złośliwych w świecie zachodnim Czas 5-cio letniego przeżycia jest bardzo niski -6% Siegel 2013, ale istnieją różnice w Europie Estonia
Bardziej szczegółowoOrganizacja tkanek - narządy
Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,
Bardziej szczegółowop.t. Rola Prox1 w ścieżkach sygnalizacyjnych kontrolujących przerzutowanie zróżnicowanych raków tarczycy
Łódz dn.15.05. 2016. Prof. dr hab. n. med. Ewa Brzeziańska-Lasota Kierownik Zakładu Molekularnych Podstaw Medycyny I Katedra Chorób Wewnętrznych UM w Łodzi OCENA Rozprawy doktorskiej mgr Magdaleny Rudzińskiej
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Artura Zajkowicza
dr hab. Beata Schlichtholz Gdańsk, 20 października 2015 r. Katedra i Zakład Biochemii Gdański Uniwersytet Medyczny ul. Dębinki 1 80-211 Gdańsk Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Artura Zajkowicza pt.
Bardziej szczegółowoOddziaływanie komórki z macierzą. adhezja migracja proliferacja różnicowanie apoptoza
Oddziaływanie komórki z macierzą embriogeneza gojenie ran adhezja migracja proliferacja różnicowanie apoptoza morfogeneza Adhezja: oddziaływania komórek z fibronektyną, lamininą Proliferacja: laminina,
Bardziej szczegółowoWykład 13. Regulacja cyklu komórkowego w odpowiedzi na uszkodzenia DNA. Mechanizmy powstawania nowotworów
Wykład 13 Regulacja cyklu komórkowego w odpowiedzi na uszkodzenia DNA Mechanizmy powstawania nowotworów Uszkodzenie DNA Wykrycie uszkodzenia Naprawa DNA Zatrzymanie cyklu kom. Apoptoza Źródła uszkodzeń
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Bardziej szczegółowoSkładniki diety a stabilność struktury DNA
Składniki diety a stabilność struktury DNA 1 DNA jedyna makrocząsteczka, której synteza jest ściśle kontrolowana, a powstałe błędy są naprawiane DNA jedyna makrocząsteczka naprawiana in vivo Replikacja
Bardziej szczegółowoWskaźniki włóknienia nerek
Wskaźniki włóknienia nerek u dzieci z przewlekłą chorobą nerek leczonych zachowawczo Kinga Musiał, Danuta Zwolińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego
Aleksandra Sałagacka Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Pracownia Biologii Molekularnej i Farmakogenomiki
Bardziej szczegółowoKomunikacja międzykomórkowa z udziałem połączeń typu gap w karcinogenezie błony śluzowej trzonu macicy
Komunikacja międzykomórkowa z udziałem połączeń typu gap w karcinogenezie błony śluzowej trzonu macicy Gap junction intercellular communication in carcinogenesis of endometrial cancer Baltaziak Marek 1,
Bardziej szczegółowoCzym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii?
Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii? Wykorzystanie nowych technik molekularnych w badaniach nad genetycznymi i epigenetycznymi mechanizmami transformacji nowotworowej
Bardziej szczegółowoAnaliza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym
Analiza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym mgr Magdalena Brzeskwiniewicz Promotor: Prof. dr hab. n. med. Janusz Limon Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Gdański Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoThe Mos/mitogen-activated protein kinase (MAPK) pathway regulates the size and degradation of the first polar body in maturing mouse oocytes
The Mos/mitogen-activated protein kinase (MAPK) pathway regulates the size and degradation of the first polar body in maturing mouse oocytes TAESAENG CHOI*, KENJI FUKASAWA*, RENPING ZHOUt, LINO TESSAROLLO*,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Łódzki. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Katedra Cytobiochemii O C E N A
Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Katedra Cytobiochemii Łódź, 4 września 2015 Prof. dr hab. Wanda M. Krajewska O C E N A pracy doktorskiej mgr. Mariusza Łukasza Hartmana pt. Molecular
Bardziej szczegółowoUniwersytet Łódzki. prof. dr hab. Wanda M. Krajewska Katedra Cytobiochemii Łódź 20 lipca 2016 r.
Uniwersytet Łódzki prof. dr hab. Wanda M. Krajewska Katedra Cytobiochemii Łódź 20 lipca 2016 r. Opinia pracy doktorskiej mgr Jolanty Zięby Senescencja komórek glejaka wielopostaciowego in vitro poszukiwanie
Bardziej szczegółowoPolimorfizm genu SIPA1 jako potencjalny marker prognostyczny w nieoperacyjnym raku płuca.
Polimorfizm genu SIPA1 jako potencjalny marker prognostyczny w nieoperacyjnym raku płuca. Dr n. med. Agnieszka Gdowicz-Kłosok Centrum Badań Translacyjnych i Biologii Molekularnej Nowotworów When a plant
Bardziej szczegółowoBiomechanika pojedynczej komórki w aspekcie zmian nowotworowych. Małgorzata Lekka NZ52, IFJ PAN
Biomechanika pojedynczej komórki w aspekcie zmian nowotworowych Małgorzata Lekka NZ52, IFJ PAN O czym będzie mowa: Powstawanie przerzutów Rozpoznawanie pojedynczej komórki rakowej Oddziaływanie komórek
Bardziej szczegółowoElektrolity polimerowe. 1. Modele transportu jonów 2. Rodzaje elektrolitów polimerowych 3. Zastosowania elektrolitów polimerowych
Elektrolity polimerowe 1. Modele transportu jonów 2. Rodzaje elektrolitów polimerowych 3. Zastosowania elektrolitów polimerowych Zalety - Giętkie, otrzymywane w postaci folii - Lekkie (wysoka gęstość energii/kg)
Bardziej szczegółowoAUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. The role of Sdf-1 in the migration and differentiation of stem cells during skeletal muscle regeneration
mgr Kamil Kowalski Zakład Cytologii Wydział Biologii UW AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ The role of Sdf-1 in the migration and differentiation of stem cells during skeletal muscle regeneration Wpływ chemokiny
Bardziej szczegółowowykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki
Genetyka ogólna wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii andw@ibb.waw.pl http://arete.ibb.waw.pl/private/genetyka/ Choroby genetyczne o złożonym
Bardziej szczegółowoTytuł: Komunikacja międzykomórkowa Prowadzący: dr hab. Jarosław CzyŜ Kolokwium zaliczeniowe: s. D107
Tytuł: Komunikacja międzykomórkowa Prowadzący: dr hab. Jarosław CzyŜ Nr BT 324 Wymiar: 15 godzin (7 wykładów) ECTS 2 Termin: Semestr jesienny roku akademickiego 2011/2012 Pierwszy wykład: 8.10.2013 (wtorek;
Bardziej szczegółowo1. Lista publikacji wchodzących w skład rozprawy
1. Lista publikacji wchodzących w skład rozprawy a) Toma A, Widłak W, Vydra N (2012) Rola czynnika transkrypcyjnego HSF1 w procesie nowotworzenia. Postępy Biologii Komórki 39(2):269 288 b) Vydra N, Toma
Bardziej szczegółowoMETALE I ZWIĄZKI METALOORGANICZNE
METALE I ZWIĄZKI METALOORGANICZNE Ubocznym skutkiem intensywnego rozwoju przemysłu i rolnictwa jest pojawienie się w środowisku naturalnym metali cięŝkich i ich organicznych pochodnych Związki metaloorganiczne
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Biologia molekularna Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : CYTOFIZJOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Paweł Blecharz
BRCA1 zależny rak piersi i jajnika odmienności diagnostyczne i kliniczne (BRCA1 dependent breast and ovarian cancer clinical and diagnostic diversities) Paweł Blecharz Dr hab. n. med. Paweł Blecharz Dr
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji. komórki. macierz zewnątrzkomórkowa
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji komórki Tkanki macierz zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin
Bardziej szczegółowoInterakcje między abiotycznymi i biotycznymi czynnikami stresowymi: od teorii do praktyki Elżbieta Kuźniak Joanna Chojak
Katedra Fizjologii i Biochemii Roślin Uniwersytetu Łódzkiego Interakcje między abiotycznymi i biotycznymi czynnikami stresowymi: od teorii do praktyki Elżbieta Kuźniak Joanna Chojak Plan wykładu Przykłady
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy cytofizjologii
S YL AB US MOUŁ U ( PRZEMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Semestr studiów Liczba
Bardziej szczegółowoOcena rozprawy doktorskiej Pana mgr Kamila Jastrzębskiego pt. "Role of the Rho GTPases in trafficking and signaling of platelet-derived growth factor"
Dr hab. Jarosław Czyż Zakład Biologii Komórki Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytet Jagielloński ul. Gronostajowa 7 30-387 Kraków e-mail: jarek.czyz@uj.edu.pl Kraków, 2 grudnia 2015
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoProfil metaboliczny róŝnych organów ciała
Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Uwaga: tkanka tłuszczowa (adipose tissue) NIE wykorzystuje glicerolu do biosyntezy triacylogliceroli Endo-, para-, i autokrynna droga przekazu informacji biologicznej.
Bardziej szczegółowoZgodnie z tzw. modelem interpunkcji trna, cząsteczki mt-trna wyznaczają miejsca
Tytuł pracy: Autor: Promotor rozprawy: Recenzenci: Funkcje białek ELAC2 i SUV3 u ssaków i ryb Danio rerio. Praca doktorska wykonana w Instytucie Genetyki i Biotechnologii, Wydział Biologii UW Lien Brzeźniak
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoRola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska
Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rehabilitacja medyczna Rehabilitacja medyczna to dziedzina medycyny
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoWybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna
Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich (lub prawie wszystkich) białek komórkowych Zalety analizy proteomu w porównaniu z analizą trankryptomu:
Bardziej szczegółowoAKTUALNE POGLĄDY NA MECHANIZMY WARUNKUJĄCE KRĄŻENIE KOMÓREK IMMUNOLOGICZNIE AKTYWNYCH I ICH INTERAKCJE Z TKANKĄ ŁĄCZNĄ
KOSMOS 1992, 41 (4): 341-347 ANDRZEJ GÓRSKI Zakład Immunologii Instytutu Transplantologii Akademii Medycznej Warszawa AKTUALNE POGLĄDY NA MECHANIZMY WARUNKUJĄCE KRĄŻENIE KOMÓREK IMMUNOLOGICZNIE AKTYWNYCH
Bardziej szczegółowoZalety przewodników polimerowych
Zalety przewodników polimerowych - Giętkie, otrzymywane w postaci folii - Lekkie (wysoka gęstość energii/kg) - Bezpieczne (przy przestrzeganiu zaleceń użytkowania) Wady - Degradacja na skutek starzenia,
Bardziej szczegółowoMateriał i metody. Wyniki
Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).
Bardziej szczegółowoAnna Markowska Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych
Anna Markowska Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Epidemiologia zachorowalności na raka endometrium Na świecie W Polsce 2008 >288.000 4820 2012 >319.000 5426 Globocan 2012 Krajowy Rejestr Nowotworów
Bardziej szczegółowoBIOLOGIA KOMÓRKI. Ocena końcowa z kursu będzie liczona jako: 20% oceny z ćwiczeń 80% oceny z egzaminu
BIOLOGIA KOMÓRKI Ocena końcowa z kursu będzie liczona jako: 20% oceny z ćwiczeń 80% oceny z egzaminu Charakterystyka kursu: 30 godzin wykładów 60 godzin ćwiczeń Ćwiczenia - zasady zaliczenia: uczestniczenie
Bardziej szczegółowoWybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna
Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich (lub prawie wszystkich) białek komórkowych Zalety analizy proteomu np. w porównaniu z analizą trankryptomu:
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoOPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011
OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoHormony Gruczoły dokrewne
Hormony Gruczoły dokrewne Dr n. biol. Urszula Wasik Zakład Biologii Medycznej HORMON Przekazuje informacje między poszczególnymi organami regulują wzrost, rozwój organizmu efekt biologiczny - niewielkie
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania
Biologiczne mechanizmy zachowania Przekaźnictwo chemiczne w mózgu mgr Monika Mazurek IPs UJ Odkrycie synaps Ramon y Cajal (koniec XIX wieku) neurony nie łączą się między sobą, między nimi jest drobna szczelina.
Bardziej szczegółowoBadania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii. Andrzej Wójcik
Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii Andrzej Wójcik Zakład Radiobiologii i Immunologii Instytut Biologii Akademia Świętokrzyska Świętokrzyskie Centrum Onkologii Fig.
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY WZROSTU i ROZWOJU ROŚLIN
MECHANIZMY WZROSTU i ROZWOJU ROŚLIN Jaka jest rola kinaz MA (generalnie)? Do czego służy roślinom (lub generalnie) fosfolipaza D? Czy u roślin występują hormony peptydowe? Wymień znane Ci rodzaje receptorów
Bardziej szczegółowoIMMUNOHISTOCHEMICZNA OCENA MERKERÓW PROLIFERACJI KOMÓRKOWEJ W RAKU JELITA GRUBEGO
IMMUNOHISTOCHEMICZNA OCENA MERKERÓW PROLIFERACJI KOMÓRKOWEJ W RAKU JELITA GRUBEGO EWA STĘPIEŃ ZAKŁAD PATOMORFOLOGII OGÓLNEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W BIAŁYMSTOKU KIEROWNIK I OPIEKUN PRACY: Dr KATARZYNA GUZIŃSKA-USTYMOWICZ
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoKOŁO NAUKOWE IMMUNOLOGII. Mikrochimeryzm badania w hodowlach leukocytów in vitro
KOŁO NAUKOWE IMMUNOLOGII Mikrochimeryzm badania w hodowlach leukocytów in vitro Koło Naukowe Immunolgii kolo_immunologii@biol.uw.edu.pl kolo_immunologii.kn@uw.edu.pl CEL I PRZEDMIOT PROJEKTU Celem doświadczenia
Bardziej szczegółowoStres i jego molekularne konsekwencje w rozwoju choroby nowotworowej* Stress and its molecular consequences in cancer progression
Postepy Hig Med Dosw (online), 2017; 71: 485-499 e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2016.05.25 Accepted: 2017.02.06 Published: 2017.06.12 Stres i jego molekularne konsekwencje w rozwoju choroby
Bardziej szczegółowoGeny, a funkcjonowanie organizmu
Geny, a funkcjonowanie organizmu Wprowadzenie do genów letalnych Geny kodują Białka Kwasy rybonukleinowe 1 Geny Występują zwykle w 2 kopiach Kopia pochodząca od matki Kopia pochodząca od ojca Ekspresji
Bardziej szczegółowoPozaanestetyczne działanie anestetyków wziewnych
Pozaanestetyczne działanie anestetyków wziewnych Wojciech Dąbrowski Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie e-mail: w.dabrowski5@gmail.com eter desfluran
Bardziej szczegółowoKrętki: Borrelia spp
Krętki: Borrelia spp Borrelia burgdorferi Borrelia burgdorferi - mikroaerofilne bakterie Gram-ujemne o średnicy 0,3-0,5 µm i długości 20-30 µm powodująca najczęściej spośród krętków Borrelia chorobę zakaźną
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna
Komórka eukariotyczna http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:hela_cells_stained_with_hoechst_33258.jpg cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii,
Bardziej szczegółowoImmunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoLista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF
Lista wniosków w konkursach obsługiwanych przez system OSF Wartości filtrów: Konkurs 39; Decyzja zakwalifikowany; L.P.: 1 Numer wniosku: N N405 133139 Połączenia gadolinowych kompleksów pochodnych mebrofeniny
Bardziej szczegółowoprof. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
prof. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Sekwencyjność występowania zaburzeń molekularnych w niedrobnokomórkowym raku płuca
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Grzegorz Bartosz Katedra Biofizyki Molekularnej Uniwersytetu Łódzkiego
Prof. dr hab. Grzegorz Bartosz Katedra Biofizyki Molekularnej Uniwersytetu Łódzkiego Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Doroty Przybylskiej pt. Rola oksydazy NADPH4 oraz szlaku odpowiedzi na uszkodzenia
Bardziej szczegółowoBiologia komórki i biotechnologia w terapii schorzeń narządu ruchu
Biologia komórki i biotechnologia w terapii schorzeń Ilość godzin: 40h seminaria Ilość grup: 2 Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną Kierunek: Fizjoterapia ścieżka neurologiczna Rok: II - Lic Tryb: stacjonarne
Bardziej szczegółowoUczelnia Łazarskiego. Wydział Medyczny Kierunek Lekarski. Nazwa przedmiotu CYTOFIZJOLOGIA. Status przedmiotu. Obligatoryjny
Uczelnia Łazarskiego Wydział Medyczny Kierunek Lekarski Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Poziom studiów Status przedmiotu Rok i semestr realizacji przedmiotu Forma zajęć i godziny kontaktowe dla każdej
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do biologii komórki nowotworowej podstawy diagnostyki onkologicznej
Wprowadzenie do biologii komórki nowotworowej podstawy diagnostyki onkologicznej 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia: Rok akademicki: 2018/2019 Nazwa modułu/ przedmiotu: Kod przedmiotu: Jednostki
Bardziej szczegółowoSylabus Biologia molekularna
Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne
Bardziej szczegółowoNowe leki onkologiczne kierunki poszukiwań. 20 września 2013 roku
Nowe leki onkologiczne kierunki poszukiwań 20 września 2013 roku Wyzwania Nowotwór ma być wyleczalny. Nowotwór ma z choroby śmiertelnej stać się chorobą przewlekłą o długim horyzoncie czasowym. Problemy
Bardziej szczegółowoTransport przez błony
Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9
Załącznik nr 9 Nazwa programu: do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) ICD 10 grupa rozpoznań obejmująca nowotwory
Bardziej szczegółowoI nforma cje ogólne. I stopnia X II stopnia. - zaliczenie
Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( B iologia Medyczn a ) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Kosmetologia
Bardziej szczegółowo