Kierunek i poziom studiów: FILOLOGIA POLSKA, studia magisterskie (poziom II) Sylabus modułu: Retoryka Kod modułu 02-FKS1-R

Transkrypt

1 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: FILOLOGIA POLSKA, studia magisterskie (poziom II) Sylabus modułu: Retoryka Kod modułu 02-FKS1-R 1. Informacje ogólne koordynator modułu Dr hab. Maria Barłowska rok akademicki semestr pierwszy (zimowy) forma studiów stacjonarne sposób ustalania ocena końcowa z danego kursu jest równoważna ocenie końcowej modułu oceny końcowej modułu Opis i pracy Retoryka wykład prowadzący grupa(-y) treści metody Dr hab. Maria Barłowska Narodziny retoryki i jej miejsce w systemie sztuk wyzwolonych. Retoryka sofistów i jej krytyka w ujęciu Platona, Izokratesa i Arystotelesa. Téchnē rhēthoriké Arystotelesa. Przedstawiciele retoryki hellenistycznej (Demetriusz, Hermagoras); od początków retoryki rzymskiej to dzieł Cycerona; Kwintylianowska synteza retoryki, Tradycje retoryki bizantyjskiej: Hermogenes, Menander Retor; chrześcijaństwo a retoryka antyczna (św. Hieronim, św. Augustyn); Renesansowe odrodzenie retoryki i jej społeczna rola; Wybrane problemy retoryki epoki baroku; dyskusje retoryczne oświeconych; od retoryki do nauki o stylu. 1/ wykład (15 godz.) - wykład, komentowana lektura źródeł, elementy prezentacji 15 10

2 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 2 www Utrwalanie materiału będącego przedmiotem wykładu przez lekturę opracowań z historii retoryki i tekstów źródłowych Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz komplementarny z nimi wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. J. Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław 1990 [rozdz. I-II]; G. A. Kennedy: A New History of Classical Rhetoric. Princeton 1994; wybór tekstów źródłowych: Arystoteles: Retoryka. W: Idem: Retoryka. Poetyka. Przeł. H. Podbielski. Warszawa 1988; Platon: Gorgiasz, Fajdros dowolne wyd. Cyceron [M. Tuliusz Cicero]: O mówcy. Przeł. B. Awianowicz. Kęty 2010; Kwintylian [M Fabius Quintilianus]: Kształcenie mówcy. Ks. I, II X. Przekł. M. Brożek. Wrocław BN II 62. M. Meyer, M.M. Carrilho, B. Timmermans: Historia retoryki od Greków do dziś. Tłum. Z. Baran, Warszawa 2010; J.Z. Lichański: Retoryka. Historia teoria praktyka. T. 1: Historia i teoria retoryki. Warszawa 2007 [Cz. I: Historia retoryki: próba syntezy; K. Tuszyńska-Maciejewska: Platon a retoryka. Od krytyki do modelu. Poznań 1996; M. Korolko: Sztuka retoryki. Wrocław 1990 [szczególnie: Dodatek źródłowy] Retoryka wykład Dr hab. Maria Barłowska grupa wymagania Opanowania wiedzy, obejmującej: pojęcie retoryki w obrębie sztuk wyzwolonych; merytoryczne początki retorycznej teorii, dyskusję Platona z sofistami, koncepcję retoryki Arystotelesa, podstawowe fakty z dziejów retoryki hellenistycznej i bizantyjskiej, rzymska szkoła retoryki (Cyceron, Kwintylian), początki retoryki chrześcijańskiej (św. Hieronim, św. Augustyn), retoryka w humanizmie, podstawowe problemy retoryki baroku i nowożytny kryzys retoryki kryteria oceny Ocena z testu, zaliczenie od 50 % plus 1 pkt. przebieg procesu 45 min. test z wiedzy na ostatnim wykładzie

3 Uniwersytet Śląski w Katowicach str Opis i pracy Retoryka - ćwiczenia prowadzący Dr Jacek Kwosek grupa(-y) 1 treści Na zajęciach omawiane są części retoryki (inventio, dispositio, elocutio, memoria, actio), rodzaje mów, części mowy, sposoby argumentacji, w tym również chwyty erystyczne. Zagadnienia te przedstawiane są w oparciu o analizę wybranych tekstów reprezentujących różne rodzaje dyskursu zarówno tekstów dla retoryki klasycznych (np. mowy Cycerona), jak i tekstów powstałych współcześnie (artykuły prasowe, wypowiedzi polityków etc.). Ponadto przedmiotem namysłu są też teksty związane z tematyką retoryczną. metody www ćwiczenia (30 godz.) Lektura zaleconych opracowań i tekstów źródłowych, uzupełniające ćwiczenia praktyczne. Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz dedykowany im wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. Jerzy Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław [i in.] Arystoteles: Retoryka (wydanie dowolne) 2. Agnieszka Budzyńska-Daca, Jacek Kwosek: Erystyka czyli o sztuce sporów. Komentarze do Schopenhauera. Warszawa 2009 (i wydania następne). 3. Marek Tulliusz Cyceron: O mówcy. Przeł., wstępem i komentarzami opatrzył Bartosz Awianowicz. Kęty Ćwiczenia z retoryki. Red. nauk. Maria Barłowska, Agnieszka Budzyńska-Daca, Maria Załęska. Warszawa Mirosław Korolko: Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa 1990 (i inne wydania) 6. Marek Fabiusz Kwintylian: Kształcenie mówcy. Ks. I, II i X. Przeł. i oprac. Mieczysław Brożek. Warszawa 2002 (ewentualnie inne wydania) 7. Heinrich Lausberg: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Przeł., oprac. i wstępem opatrzył Albert Gorzkowski. Bydgoszcz Jakub Zdzisław Lichański: Retoryka. Historia, teoria i praktyka. T Warszawa 2007

4 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 4 Retoryka - ćwiczenia grupa Dr Jacek Kwosek grupa Grupa 1 wymagania Znajomość materiału omawianego w trakcie oraz literatury obowiązkowej. merytoryczne kryteria oceny zaliczenie ćwiczeń na podstawie wyniku testu i aktywności określającej na bieżąco stopień przygotowania do (możliwość podniesienia przez prowadzącego oceny o 0,5 stopnia) przebieg procesu Kolokwium pisemne 2. Opis i pracy Retoryka ćwiczenia prowadzący Dr hab. Maria Barłowska grupa(-y) Grupa 2 treści Retoryka jako sztuka problemy definicyjne; podstawowe pojęcia: perswazja, rodzaje retoryczne, funkcje retoryczne, części retoryki; mówca i jego audytorium; badanie sprawy: etapy, teoria status; topika retoryczna; dowodzenie w retoryce: pojęcie i rodzaje argumentów; etos i autorytet; dyspozycja retoryczna: części mowy, topika dyspozycyjna, układ argumentów; refutacja i jej metody; amplifikacja i jej metody; elokucja: wady i zalety stylu, pojęcie i klasyfikacje figur retorycznych; sztuka pamięci; zagadnienia akcji retorycznej. metody 1/ wykład (15 godz.) wykład, komentowana lektura źródeł, elementy prezentacji 2/ ćwiczenia (30 godz.) - lektura tekstów źródłowych i opracowań zaleconych przez prowadzącego, ćwiczenia indywidualne i zespołowe (poszukiwanie i analizy tekstów, tworzenie tekstów własnych)

5 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 www Przygotowanie do polega na lekturze zaleconych przez prowadzącego opracowań, opanowaniu kolejnych problemów wskazywanych w trakcie, wykonywaniu wyznaczanych ćwiczeń i utrwalaniu materiału przez samodzielne poszukiwanie przykładów zastosowań retorycznych pojęć w tekstach. Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz związany z nimi wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. J. Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław 1990; M. Korolko: Sztuka retoryki. Warszawa 1990; H. Lausberg: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Tłum. A. Gorzkowski. Bydgoszcz 2000 [wybór]; Ćwiczenia z retoryki. Red. M. Barłowska, A. Budzyńska-Daca, M. Załęska, Warszawa 2010 a/ ogólne Ch. Perelman: Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja. Tłum. M. Chomicz, Warszawa 2002; K. Szymanek: Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny. Warszawa 2001; J. Z. Lichański: Retoryka. Historia teoria praktyka. T Warszawa 2007; Retoryka. Red. M. Barłowska. A. Budzyńska-Daca, P. Wilczek, Warszawa 2008; Tokarz M. Argumentacja, perswazja, manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji. Gdańsk 2006; b/ szczegółowe: Szymanek K., Wieczorek K., Wójcik A.: Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa 2005; T. Hołówka: Błędy, spory, argumenty. Szkice z logiki stosowanej. Warszawa 1998; S. Fish: Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane. Kraków 2002 [wyb.]; Abramowska J. Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich,, Pamiętnik Literacki 1982 (LXXIII), z.1/2: 3-23; Emrich B.: Topika i topoi. Pamiętnik Literacki 1970, z. 1; Gorzkowski A. In principio erat... Pragmatyczne aspekty topiki exordialnej, w: Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska i W. Przyczyna, Kraków 2001; Gostyńska, D. Po co nam szczudła? O etosie i autorytecie mówcy, w: Retoryka na ambonie. Z problemów współczesnego kaznodziejstwa, red. P. Urbański. Kraków 2003, s ; Schopenhauer A. Erystyka czyli sztuka sporów, przeł. B. i Ł. Konorscy, Kraków 1973; Budzyńska-Daca A., Kwosek J. Erystyka czyli o sztuce sporów. Komentarze do Schopenhauera, Warszawa 2009; Załęska M. Refutacja retoryczna a procedura falsyfikacji w nauce. Forum Artis Rhetoricae 2007, s.83-96; A Wierzbicka: System składniowo-stylistyczny prozy polskiego renesansu. Warszawa 1966 [rozdz. wstępny]; F. Yates: Sztuka pamięci. Przeł. E. Radwański, posł. L. Szczucki. Warszawa 1977; Retoryka- ćwiczenia Dr hab. Maria Barłowska

6 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 6 grupa Grupa 2 wymagania opanowanie aparatu pojęciowego klasycznej retoryki i nabycie umiejętności jego merytoryczne praktycznego stosowania (w tym szczególnie: kwestia, propozycja, status, rodzaje retoryczne, argument i jego rodzaje, sposoby refutacji, topika, części mowy, tropy, figury myśli i słów) kryteria oceny zaliczenie ćwiczeń na podstawie wyniku testu i aktywności określającej na bieżąco stopień przygotowania do (możliwość podniesienia przez prowadzącego oceny o 0,5 stopnia) przebieg procesu bieżąca ocen aktywności i przygotowania do, sprawdzian pisemny przeprowadzony na koniec semestru 2. Opis i pracy Retoryka ćwiczenia prowadzący Dr hab. Maria Barłowska grupa(-y) 3 treści Retoryka jako sztuka problemy definicyjne; podstawowe pojęcia: perswazja, rodzaje retoryczne, funkcje retoryczne, części retoryki; mówca i jego audytorium; badanie sprawy: etapy, teoria status; topika retoryczna; dowodzenie w retoryce: pojęcie i rodzaje argumentów; etos i autorytet; dyspozycja retoryczna: części mowy, topika dyspozycyjna, układ argumentów; refutacja i jej metody; amplifikacja i jej metody; elokucja: wady i zalety stylu, pojęcie i klasyfikacje figur retorycznych; sztuka pamięci; zagadnienia akcji retorycznej. metody 1/ wykład (15 godz.) wykład, komentowana lektura źródeł, elementy prezentacji 2/ ćwiczenia (30 godz.) - lektura tekstów źródłowych i opracowań zaleconych przez prowadzącego, ćwiczenia indywidualne i zespołowe (poszukiwanie i analizy tekstów, tworzenie tekstów własnych) Przygotowanie do polega na lekturze zaleconych przez prowadzącego opracowań, opanowaniu kolejnych problemów wskazywanych w trakcie, wykonywaniu wyznaczanych ćwiczeń i utrwalaniu materiału przez samodzielne poszukiwanie przykładów zastosowań retorycznych pojęć w tekstach. Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz związany z nimi wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. J. Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław 1990; M. Korolko: Sztuka retoryki. Warszawa 1990; H. Lausberg: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Tłum. A. Gorzkowski. Bydgoszcz 2000 [wybór]; Ćwiczenia z retoryki. Red. M. Barłowska, A.

7 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 7 www Budzyńska-Daca, M. Załęska, Warszawa 2010 a/ ogólne Ch. Perelman: Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja. Tłum. M. Chomicz, Warszawa 2002; K. Szymanek: Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny. Warszawa 2001; J. Z. Lichański: Retoryka. Historia teoria praktyka. T Warszawa 2007; Retoryka. Red. M. Barłowska. A. Budzyńska-Daca, P. Wilczek, Warszawa 2008; Tokarz M. Argumentacja, perswazja, manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji. Gdańsk 2006; b/ szczegółowe: Szymanek K., Wieczorek K., Wójcik A.: Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa 2005; T. Hołówka: Błędy, spory, argumenty. Szkice z logiki stosowanej. Warszawa 1998; S. Fish: Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane. Kraków 2002 [wyb.]; Abramowska J. Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich,, Pamiętnik Literacki 1982 (LXXIII), z.1/2: 3-23; Emrich B.: Topika i topoi. Pamiętnik Literacki 1970, z. 1; Gorzkowski A. In principio erat... Pragmatyczne aspekty topiki exordialnej, w: Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska i W. Przyczyna, Kraków 2001; Gostyńska, D. Po co nam szczudła? O etosie i autorytecie mówcy, w: Retoryka na ambonie. Z problemów współczesnego kaznodziejstwa, red. P. Urbański. Kraków 2003, s ; Schopenhauer A. Erystyka czyli sztuka sporów, przeł. B. i Ł. Konorscy, Kraków 1973; Budzyńska-Daca A., Kwosek J. Erystyka czyli o sztuce sporów. Komentarze do Schopenhauera, Warszawa 2009; Załęska M. Refutacja retoryczna a procedura falsyfikacji w nauce. Forum Artis Rhetoricae 2007, s.83-96; A Wierzbicka: System składniowo-stylistyczny prozy polskiego renesansu. Warszawa 1966 [rozdz. wstępny]; F. Yates: Sztuka pamięci. Przeł. E. Radwański, posł. L. Szczucki. Warszawa 1977; Retoryka - ćwiczenia Dr hab. Maria Barłowska grupa Grupa 3 wymagania opanowanie aparatu pojęciowego klasycznej retoryki i nabycie umiejętności jego merytoryczne praktycznego stosowania (w tym szczególnie: kwestia, propozycja, status, rodzaje retoryczne, argument i jego rodzaje, sposoby refutacji, topika, części mowy, tropy, figury myśli i słów) kryteria oceny zaliczenie ćwiczeń na podstawie wyniku testu i aktywności określającej na bieżąco stopień przygotowania do (możliwość podniesienia przez prowadzącego oceny o 0,5 stopnia) przebieg procesu bieżąca ocen aktywności i przygotowania do, sprawdzian pisemny

8 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 8 przeprowadzony na koniec semestru 2. Opis i pracy Retoryka ćwiczenia prowadzący Dr Jacek Kwosek grupa(-y) Grupa 4 treści Na zajęciach omawiane są części retoryki (inventio, dispositio, elocutio, memoria, actio), rodzaje mów, części mowy, sposoby argumentacji, w tym również chwyty erystyczne. Zagadnienia te przedstawiane są w oparciu o analizę wybranych tekstów reprezentujących różne rodzaje dyskursu zarówno tekstów dla retoryki klasycznych (np. mowy Cycerona), jak i tekstów powstałych współcześnie (artykuły prasowe, wypowiedzi polityków etc.). Ponadto przedmiotem namysłu są też teksty związane z tematyką retoryczną. metody ćwiczenia (30 godz.) Lektura zaleconych opracowań i tekstów źródłowych, uzupełniające ćwiczenia praktyczne. Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz dedykowany im wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. Jerzy Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław [i in.] Arystoteles: Retoryka (wydanie dowolne) 2. Agnieszka Budzyńska-Daca, Jacek Kwosek: Erystyka czyli o sztuce sporów. Komentarze do Schopenhauera. Warszawa 2009 (i wydania następne). 3. Marek Tulliusz Cyceron: O mówcy. Przeł., wstępem i komentarzami opatrzył Bartosz Awianowicz. Kęty Ćwiczenia z retoryki. Red. nauk. Maria Barłowska, Agnieszka Budzyńska-Daca, Maria Załęska. Warszawa Mirosław Korolko: Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa 1990 (i inne wydania) 6. Marek Fabiusz Kwintylian: Kształcenie mówcy. Ks. I, II i X. Przeł. i oprac. Mieczysław Brożek. Warszawa 2002 (ewentualnie inne wydania) 7. Heinrich Lausberg: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Przeł.,

9 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 9 www oprac. i wstępem opatrzył Albert Gorzkowski. Bydgoszcz Jakub Zdzisław Lichański: Retoryka. Historia, teoria i praktyka. T Warszawa 2007 Retoryka - ćwiczenia Dr Jacek Kwosek grupa Grupa 4 wymagania Znajomość materiału omawianego w trakcie oraz literatury obowiązkowej. merytoryczne kryteria oceny zaliczenie ćwiczeń na podstawie wyniku testu i aktywności określającej na bieżąco stopień przygotowania do (możliwość podniesienia przez prowadzącego oceny o 0,5 stopnia) przebieg procesu Kolokwium pisemne 2. Opis i pracy Retoryka ćwiczenia prowadzący Dr Jacek Kwosek grupa(-y) Grupa 5 treści Na zajęciach omawiane są części retoryki (inventio, dispositio, elocutio, memoria, actio), rodzaje mów, części mowy, sposoby argumentacji, w tym również chwyty erystyczne. Zagadnienia te przedstawiane są w oparciu o analizę wybranych tekstów reprezentujących różne rodzaje dyskursu zarówno tekstów dla retoryki klasycznych (np. mowy Cycerona), jak i tekstów powstałych współcześnie (artykuły prasowe, wypowiedzi polityków etc.). Ponadto przedmiotem namysłu są też teksty związane z tematyką retoryczną. metody ćwiczenia (30 godz.) 30

10 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 10 www 125 Lektura zaleconych opracowań i tekstów źródłowych, uzupełniające ćwiczenia praktyczne. Kurs obejmuje zajęcia o charakterze konwersatorium oraz dedykowany im wykład. Wymaga się udziału w obu składowych kursu. Jerzy Ziomek: Retoryka opisowa. Wrocław [i in.] Arystoteles: Retoryka (wydanie dowolne) 2. Agnieszka Budzyńska-Daca, Jacek Kwosek: Erystyka czyli o sztuce sporów. Komentarze do Schopenhauera. Warszawa 2009 (i wydania następne). 3. Marek Tulliusz Cyceron: O mówcy. Przeł., wstępem i komentarzami opatrzył Bartosz Awianowicz. Kęty Ćwiczenia z retoryki. Red. nauk. Maria Barłowska, Agnieszka Budzyńska-Daca, Maria Załęska. Warszawa Mirosław Korolko: Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa 1990 (i inne wydania) 6. Marek Fabiusz Kwintylian: Kształcenie mówcy. Ks. I, II i X. Przeł. i oprac. Mieczysław Brożek. Warszawa 2002 (ewentualnie inne wydania) 7. Heinrich Lausberg: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Przeł., oprac. i wstępem opatrzył Albert Gorzkowski. Bydgoszcz Jakub Zdzisław Lichański: Retoryka. Historia, teoria i praktyka. T Warszawa 2007 Retoryka ćwiczenia Dr Jacek Kwosek grupa Grupa 5 wymagania Znajomość materiału omawianego w trakcie oraz literatury obowiązkowej. merytoryczne kryteria oceny zaliczenie ćwiczeń na podstawie wyniku testu i aktywności określającej na bieżąco stopień przygotowania do (możliwość podniesienia przez prowadzącego oceny o 0,5 stopnia) przebieg procesu Kolokwium pisemne

11 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 11