Przedmiot i zakres kontroli obejmował funkcjonowanie placówki, kwalifikacje kadry, realizację rozporządzenia oraz wykorzystanie miejsc.

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół z kontroli kompleksowej w Środowiskowym Domu Samopomocy (ŚDS) w Starym Sączu ul. Cyganowice 95, przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Annę Bodziony starszego inspektora i Magdalenę Kmiecik inspektora wojewódzkiego. Kontrolę przeprowadzono w dniu 6 i 7 maja 2013 roku, na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz upoważnienia znak: WP-III z 16 kwietnia 2013 roku wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. (Dowód: akta kontroli, str. 3-4) Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: 1) ŚDS należy przez to rozumieć Środowiskowym Domu Samopomocy w Starym Sączu ul. Cyganowice 95, 2) Stowarzyszenie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Gniazdo w Starym Sączu, 2) ustawie o pomocy należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182), 3) rozporządzeniu należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Przedmiot i zakres kontroli obejmował funkcjonowanie placówki, kwalifikacje kadry, realizację rozporządzenia oraz wykorzystanie miejsc. Protokół zawiera ustalenia dokonane na podstawie wizji lokalnej, analizy wybranych dokumentów oraz informacji ustnych i pisemnych uzyskanych od Kierownika jednostki, pracowników oraz osób korzystających z usług świadczonych przez ośrodek wsparcia. Organizacja Domu Środowiskowy Dom Samopomocy w Starym Sączu jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej - ośrodkiem wsparcia dziennego przeznaczonym dla osób przewlekle psychicznie chorych oraz upośledzonych umysłowo. Zadanie prowadzenia ŚDS zostało zlecone przez Miasto i Gminę Stary Sącz Stowarzyszeniu na Rzecz Osób Niepełnosprawnych GNIAZDO z siedzibą w Starym Sączu, Rynek 5, które zawarło 30 grudnia 2011 roku umowę z Burmistrzem Miasta i Gminy Stary Sącz na prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Starym Sączu przy ul. Cyganowice 95. Zadanie zostało zlecone na okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2012 roku, natomiast umową z 9 listopada 2012 roku na czas określony od dnia 1 stycznia 2013 do 31 grudnia 2015 roku. Podmiotem prowadzącym Ośrodek jest Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych GNIAZDO z siedzibą w Starym Sączu, Rynek 5.

2 Placówka funkcjonuje w oparciu o statut oraz regulamin organizacyjny wprowadzony i zatwierdzony Zarządzeniem Nr 118/2011 z 8 czerwca 2011 roku przez Burmistrza Starego Sącza. Regulamin organizacyjny został opracowany zgodnie z wytycznymi przekazanymi organom prowadzącym/zlecającym realizację zadania przez Wydział Polityki Społecznej. W 3 pkt 2 Regulaminu wprowadzono zapis, iż Pracowników Środowiskowego Domu Samopomocy zatrudnia kierownik placówki - co jest zgodne z 10 rozporządzenia w sprawie śds. Placówką kieruje Pani Joanna Homoncik, zatrudniona od grudnia 2007 roku w ŚDS w pełnym wymiarze czasu pracy. Osoba kierująca posiada kwalifikacje określone w art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz w 9 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Warunki lokalowe Budynek wielokondygnacyjny, w którym mieści się Środowiskowy Dom Samopomocy w Starym Sączu ul. Cyganowice 95 jest własnością Miasta i Gminy Stary Sącz, który wynajmowany jest na mocy umowy użyczenia. Dom znajduje się w miejscu zapewniającym spokój i bezpieczeństwo uczestnikom. Teren domu jest ogrodzony. Usytuowanie budynku pozwala uczestnikom na korzystanie z aktywnych form spędzania wolnego czasu, w tym ze spacerów i zajęć rekreacyjnych. Wejście do budynku oraz jego otoczenie pozbawione są barier architektonicznych (podjazd dla osób niepełnosprawnych wyposażony w poręcze). Pomieszczenia ŚDS mieszczą się na pierwszej i drugiej kondygnacji budynku. W Domu znajduje się winda przystosowana do przewozu osób niepełnosprawnych. Dom wyposażony jest w sprzęty odpowiednie do realizacji zadań wspierająco-aktywizujących, treningów samoobsługi i sprzęt sportowy. W budynku znajdują się pomieszczenia wskazane w 18 pkt 5 wyżej cyt. rozporządzenia. Łazienka wyposażona w natrysk i toalety (oddzielne dla kobiet i mężczyzn) oraz toaleta dla personelu zostały przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z jednej toalety korzysta 9 uczestników. Łączna powierzchnia użytkowa ŚDS wynosi 364,7 m 2 i na jednego uczestnika przypada 9,12 m² powierzchni - co jest zgodne z 18 pkt 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Ponadto spełniona jest norma określona w 18 pkt 5 lit. g ww. rozporządzenia, który stanowi, iż w domu znajdują się cyt.: co najmniej dwie toalety, osobno dla kobiet i mężczyzn (zalecana jest jedna toaleta dla nie więcej niż 10 uczestników oraz toaleta dla personelu). Pomieszczenia zostały wyposażone w meble i sprzęty niezbędne do prowadzenia zajęć. Wykaz pomieszczeń wraz z powierzchnią użytkową stanowi załącznik do protokołu. (Dowód: akta kontroli, str ) Świadczenie usług Środowiskowy Dom Samopomocy w Cyganowicach jest placówką wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym, typu AB przeznaczoną dla osób przewlekle psychicznie chorych oraz upośledzonych umysłowo. W Domu przebywa 35 osób skierowanych na mocy decyzji, w tym: 10 osób w typie A, 25 osób w typie B. W Ośrodku na dzień kontroli przebywa 17 kobiet oraz 18 mężczyzn. Przedział wiekowy uczestników jest od lat. Z ww. sześciu uczestników posiada opiekuna prawnego. Jedna osoba porusza się na wózku inwalidzkim. W razie częstych nieobecności uczestników, trwających przez okres dłuższy niż 10 dni roboczych, do placówki są kierowane kolejne osoby. Kontrolujący wyrywkowo sprawdzili listy obecności uczestników za 2012 rok, których absencja trwała powyżej 10 dni. 2

3 Przed przyjęciem do Domu osoba kierująca placówką lub wyznaczona osoba wskazana przez kierownika domu informuje osobę kierowaną, a także jej ewentualnego opiekuna, rodzinę o zasadach funkcjonowania domu i przeprowadza z nią stosowną rozmowę, czego potwierdzeniem są stosowne oświadczenia znajdujące się w aktach osobowych uczestnika. Ośrodek wsparcia w Cyganowicach działa przez pięć dni w tygodniu od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7:00 do 16:00. Zajęcia z uczestnikami prowadzone są przez 8 godzin w ciągu dnia w godzinach od Placówka nie posiada miejsc całodobowych. Usługi świadczone w ŚDS w Cyganowicach obejmują w szczególności: trening funkcjonowania w codziennym życiu, trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, trening umiejętności spędzania czasu wolnego oraz poradnictwo psychologiczne, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, terapię ruchową (w tym zajęcia sportowe, turystykę i rekreację) oraz niezbędną opiekę. Zajęcia prowadzone są w formie treningów indywidualnych lub grupowych według ustalonego na początku roku planu pracy oraz według indywidualnych planów aktywizującowspierających tworzonych dla każdego uczestnika. W domu działają 4 pracownie: multimedialna, ogrodniczo-techniczna, rękodzieła artystycznego, kulinarna. Dom umożliwia uczestnikom korzystanie z treningów samoobsługi i umiejętności społecznych. Terapia zajęciowa realizowana jest m. in. poprzez: - zajęcia witrażowe w pracowni techniczno-ogrodniczej, - zajęcia w pracowni multimedialnej, - zajęcia podtrzymujące i rozwijające umiejętności nabyte podczas nauki w specjalnej szkole zawodowej, - zajęcia rozwijające aktywność i ekspresję twórczą, poszerzające wiedzę o otaczającym świecie: m.in. zajęcia teatralne, zajęcia z malarstwa, zajęcia z biblioterapii, artterapii, - ważnym aspektem działań ŚDS w kierunku aktywizacji zawodowej uczestników jest praca z Trenerem Zatrudniania Wspieranego w placówce jest dwóch pracowników o odpowiednich kwalifikacjach, - integracja społeczna, poradnictwo psychiatryczne, dowóz i opieka na zajęcia, umożliwienie udziału w nabożeństwach i spotkaniach o charakterze religijnym oraz imprezach o charakterze kulturalnym. Pomieszczenie kuchenne wyposażone jest w urządzenia i sprzęt gospodarstwa domowego m. in.: kuchenkę elektryczną z piekarnikiem, zmywarkę do naczyń, kuchenkę mikrofalową, zlewozmywak, lodówko zamrażarkę, robota kuchennego, malakser, gofrownicę, czajnik bezprzewodowy. Ośrodek jest dobrze wyposażony w sprzęt rehabilitacyjny. Ponadto w Domu znajdują się odpowiednie sprzęty do realizacji zadań wspierająco-aktywizujących tj. pralkę, żelazko, deskę do prasowania, sprzęt RTV, komputery, drukarki itp. Dom zapewnia usługi transportowe, o których mowa w 20 rozporządzenia. Z dowozu korzysta 25 osób, według uzyskanych informacji od Kierownika są to uczestnicy poruszający się na wózkach i o kuli, mające zaburzenia równowagi, lokomocji, ataki epilepsji, brak orientacji w terenie, mieszkające w małych, często odległych miejscowościach. Koszty związane z zatrudnieniem kierowcy oraz utrzymaniem samochodu ponosi ŚDS. (Dowód: akta kontroli, str ) 3

4 Dom zapewnia uczestnikom spożywanie gorącego posiłku, zgodnie z 15 rozporządzenia w ramach treningu kulinarnego. Dom zapewnia dwa posiłki dziennie w tym jeden gorący posiłek w formie cateringu, natomiast śniadanie przygotowywane jest przez uczestników w ramach treningu kulinarnego. Uczestnicy w ramach treningu kulinarnego zajmują się także zmywaniem, nakrywaniem do stołu, porcjowaniem i czynnościami porządkowymi. Placówka prowadzi zajęcia klubowe dla osób oczekujących na przyjęcie do domu oraz dla byłych uczestników w każdy wtorek tygodnia oraz uczestniczą w imprezach okolicznościowych organizowanych przez Dom. Zgodnie z informacją uzyskaną od Kierownika żaden uczestnik nie korzysta dodatkowo ze specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania. Indywidualne plany postępowania wspierająco - aktywizującego są realizowane w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunem, zgodnie z 13 rozporządzenia. Jak ustalono pracownicy zespołu wspierająco-aktywizującego spotykają się z Panią psycholog raz w tygodniu w celu omówienia bieżących spraw, natomiast ocena dokonywania jest co 6 miesięcy lub co 3 miesiące dla nowoprzybyłych uczestników. W roku 2012 jeden uczestnik opuścił dom w związku z podjęciem pracy. Na terenie Domu działa Samorząd wybierany raz na pół roku spośród uczestników. Członkowie samorządu, w skład którego wchodzą 3 osoby, działają na podstawie regulaminu oraz spotykają się raz w miesiącu, gdzie omawiają sprawy bieżące dotyczące uczestników Domu i funkcjonowania placówki. Współpraca Stały kontakt z rodzinami i opiekunami uczestników. Dom współpracuje także z następującymi instytucjami: - Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu, - Miejska Komenda Policji w Nowym Sączu, - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej EKULAP, - Poradnia Zdrowia Psychicznego, - Powiatowa i Miejsko Gminna biblioteka w Starym Sączu, - Caritas, - Media lokalne oraz prasa, - PTTK, - Powiatowy Urząd Pracy w Nowym Sączu, - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, - Stowrzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych GNIAZDO, - Urząd Miasta Stary Sącz, - Ośrodek Pomocy Społecznej w Starym Sączu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Sączu, - Dzienny Ośrodek Wsparcia w Starym Sączu, - Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu, - Placówki oświatowe z terenu Gminy Stary Sącz, - Środowiskowy Hufiec Pracy w Starym Sączu, - Ośrodki wsparcia dla osób niepełnosprawnych, Warsztaty Teapii Zajeciowej, Środowiskowe Domy Samopomocy z terenu małopolski. Uzyskano następujące pisemne wyjaśnienia w sprawie pracy z rodziną uczestnika, która polega na cyt.; współpracy z rodzinami i opiekunami uczestników w zakresie realizacji 4

5 indywidualnych planów wspierająco - aktywizujących, pomoc w rozwiazywaniu problemów i załatwianiu spraw urzędowych, zdrowotnych, poradnictwo psychologiczne, psychiatryczne, socjalne, informacyjne, udział w spotkaniach i wyjazdach intgracyjnych m.in.: Święto Rodzin, wycieczki, spotkania integracyjne. (Dowód: akta kontroli, str.43-44) Dokumentacja Dom prowadzi dokumentację zbiorczą i indywidualną uczestników zgodną z 24 rozporządzenia. Podstawowe dane dotyczące uczestników zostały zawarte w teczkach, oddzielnych dla każdego uczestnika. W teczkach osobowych znajdują się decyzje, kserokopie orzeczeń o niepełnosprawności, zaświadczenia lekarskie, oświadczenia o zapoznaniu z regulaminem Ośrodka, kserokopie wywiadów środowiskowych, opinie specjalistów, zaświadczenia lekarza psychiatry. W oddzielnych teczkach prowadzona jest dokumentacja dotycząca indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego. Ww. plany zawierały informacje o uczestniku i jego sytuacji zdrowotnej, codziennym funkcjonowaniu i życiu społecznym. Indywidualny plan jest realizowany w porozumieniu z uczestnikiem lub opiekunem prawnym. Plan jest przez uczestnika podpisany, a w przypadku osoby ubezwłasnowolnionej przez jego opiekuna. W skład dokumentacji zbiorczej wchodzi ewidencja uczestników, wraz z danymi (imię i nazwisko uczestnika, data i miejsce urodzenia wraz z numerem PESEL, adres zamieszkania i numer telefonu uczestnika, imię i nazwisko opiekuna, adres zamieszkania i numer telefonu opiekuna, datę przyjęcia uczestnika do domu, okres i przyczynę dłuższej niż dwutygodniowej nieobecności w domu, inne informacje związane ze stanem zdrowia uczestnika, w zakresie niezbędnym z punktu widzenia organizacji i funkcjonowania domu), listy obecności uczestników w ŚDS, wraz z danymi (imiona i nazwiska, dni miesiąca, w których odbywają się zajęcia, miejsce na zaznaczenie obecności lub nieobecności), dzienniki dokumentujące pracę pracowników zespołu wspierająco aktywizującego. Dokumentacja jest uporządkowana, prowadzona systematycznie i szczegółowo. Analiza notatek i uwag wnoszonych przez członków zespołu wspierająco-aktywizującego daje obraz prowadzonych działań, udzielanego wsparcia oraz informację na temat funkcjonowania uczestnika pod względem jego aktywności, uczestnictwa w zajęciach ruchowych, kontaktach społecznych i stanu psychicznego. W placówce przebywa 35 uczestników na mocy decyzji kierujących do Środowiskowego Domu Samopomocy w Starym Sączu wydanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Starym Sączu. Do ŚDS kierowane są osoby na podstawie stosownych porozumień zawartych z gminą Rytro, gminą Piwniczna oraz miastem Nowy Sącz. Uczestnicy korzystający po raz pierwszy z zajęć Ośrodka Wsparcia skierowani zostali na czas określony, zgodnie z 7 ust. 6 i 7 rozporządzenia, natomiast pozostali na czas określony tj. na rok. Nikt z uczestników korzystający z ośrodka wsparcia nie jest zwolnionym z odpłatności w wyniku złożonego wniosku. Obsada kadrowa Pracodawcą w stosunku do osób zatrudnionych w ŚDS jest kierownik Domu, co jest zgodne 10 rozporządzenia, który stanowi, iż Kierownik domu zatrudnia osoby, zgodnie z potrzebami wynikającymi z dysfunkcji uczestników. 5

6 Kontrolującym przedłożono wykaz pracowników wraz z informacją o kwalifikacjach kadry, doświadczeniu i wymiarze czasu pracy. (Dowód: akta kontroli, str.23-34) W ŚDS zatrudnionych jest 12 pracowników w ramach 10,375 etatów oraz psycholog, muzykoterapeuta i fizjoterapeuta w ramach umowy zlecenie. W wyniku kontroli akt pracowników stwierdzono, że w ramach realizacji zalecenia pokontrolnego pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku asystenta osoby niepełnosprawnej, który nie posiadał odpowiednich kwalifikacji, zmieniono stanowisko na terapeuta, co jest zgodne z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, jak również drugiemu pracownikowi dokonano zmiany stanowiska na kierowca-konserwator. Ustalono także, że pracownik zatrudniony na stanowisku asystenta osoby niepełnosprawnej w ramach prac interwencyjnych nie posiada odpowiednich kwalifikacji zawodowych na zajmowanym stanowisku. W związku z powyższym kierownik Domu złożyła pisemne wyjasnienie cyt.: Pani M. G. jest pracownikiem interwencyjnym zatrudnionym na stanowisku asystenta osoby niepełnosprawnej stanowisko to jest nieadekwatne do posiadanych przez nią kwalifikacji. Rodzaj stanowiska był wskazany przez Urząd Pracy kierujący ją na prace interwencyjne w okresie od r. do r. Po zakończeniu prac interwencyjnych w przypadku zatrudnienia przez kierownika Środowiskowego Domu Samopomocy pani Małgorzaty G. będzie zatrudniona na stanowisku uwzgledniajacym jej kwalifikacje zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. (Dowód: akta kontroli, str.49-50) W stosunku do kwalifikacji zawodowych pozostałych pracowników nie wniesiono zastrzeżeń. Aktualnie w skład zespołu wspierająco - aktywizującego wchodzi 10 pracowników w ramach 8,5 etatów. W przypadku łączenia typów domów wskaźnik zatrudnienia stosuje się odpowiednio do liczby uczestników każdego typu. Wskaźnik zespołu wspierająco aktywizującego obliczony na 10 uczestników w typie A oraz 25 uczestników w typie B jest zgodny z 12 ww. rozporządzenia. W ŚDS odbywają się szkolenia dla pracowników w zakresie tematycznym wynikającym ze zgłoszonych przez nich potrzeb związanych z funkcjonowaniem Domu. Wykorzystanie miejsc w ośrodku wsparcia Zgodnie z 24 ust. 4 uczestnicy potwierdzają swoją obecność podpisem w ewidencji obecności prowadzonej w domu. Zgodnie z informacją przekazaną przez Kierownik, uczestnicy bądź ich rodziny informują o nieobecności, uzasadniając przyczyny absencji. Kontrolującym przedłożono ewidencję obecności uczestników. Na liście znajdują się potwierdzenia obecności uczestników. Frekwencja uczestników za okres trzech ostatnich miesięcy przedstawia się następująco w roku 2013: luty 82,9 %, marzec 72,4 %, kwiecień 82,5 %. Natomiast średnia frekwencja w roku 2012 wyniosła 83,15%. Uczestnicy ośrodka wsparcia wyrażali zadowolenie i pozytywne opinie na temat działalności domu. 6

7 Na tym protokół zakończono. Protokół zawiera 7 ponumerowanych stron. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Komplet załączników znajduje się przy egzemplarzu protokołu włączonym do akt kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.). Dyrektorowi/Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia Dyrektorowi/Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz za poświadczeniem odbioru otrzymuje Dyrektor/Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: 7 maja 2013 roku Data i miejsce podpisania protokołu: 7 maja 2013 roku, Stary Sącz. Podpis Dyrektor/Kierownik jednostki kontrolowanej: Środowiskowy Dom Samopomocy przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Gniazdo Stary Sącz, ul. Cyganowice 95 tel/fax NIP: Regon: Podpisy inspektorów kontrolujących: Starszy Inspektor (-)mgr Anna Bodziony (-)Magdalena Kmiecik KIEROWNIK Środowiskowego Domu Samopomocy W Starym Sączu (-)mgr Joanna Homoncik 7