PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INSTRUMENTOW MUZYCZNYCH 31 1 (181

Transkrypt

1 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ INSTYTUTBADANEDUKACYJNYCH PRACOWNIA PROGRAMOW KSZTALCENIA ZAWODOWEGO i PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INSTRUMENTOW MUZYCZNYCH 31 1 (181 SF.ECJALIZACJA: BUDOWA PiANlN i FORTEPIANOW Dla: - tccllnikum na podbudowic progmmowej szkoly [~odstawowcj, - tccl,t~iki~ni na poclbudowie programowej szkoly zasadrliczej, znwocl: illontei il1striiniciitow nllirycznych (49 OI), -- szkoly poiiccalnej iia podbudowic piograinowcj iiccurn ogoii~oi~szt~iicqcc(lo Warszawa 1997

2 Program prrygotowala Koniisja Programowa dla Zawod6w Budowy Inslrutnctit6w Muzycznycli powolaria decyzjq fir 22 Miriistra Edukacji Narodowcj, z dnla roku, w sprawle skladu kornisji dia Zawod6w Budowy Inslrumentow Muzycztiycli.

3 I. PLANY NAUCZANIA DLA ZAWODU PLAN NAUCZANIA nauczania Liczba lygodni iiaul:i -.-, "2"k -- poolrxi 2 Jq7yk OI3.y

4 p~ 3 PLAN NAUCZANIA $redha srkola zawadowa - lechnikuin Zawiid: tcchnik instrumcnt6w muzycznych i'odliudown programown: srkola rasadi,icra, raw6ll - inoibier inslnimc~~l6w inozycrnych (I901) -- T l r D l a,n10drie~~- Dla doroslyr-/ Lp. Rareo, Rarein Przedmioty godri,, ly- godzirl lygo. nauc~ania godcliowo dlliowo Razein QOdrirl w 3-leli\irn Liczlla lygotlni nauki w cyklo llnil~zarliil w 3.Ieltliin cyklil 0.1- ~yklo na- ~lcz8ilin ciczaiiiil Liczba godzit! lygarlniowo ~,iorm?iic s1acio. IYCO,~~~C. narix] aaosznej. 1, ~crvxno<s*i G C" 2 JFZY* G 80 "'S'"'" , "1""C"l" i.,inr,,,aty*i WY"'O'*"''* li2"ci"c , W'c'fza G I1.- g'"lccra6sli.o~ ~ -. '7, "eos,lnl , Mi'""""rr , 1:izvra 3 ~ , , C"t""" , Oclvolm i itslllh0~1111~ Slorlo~,iska Go<lilllyclodyrpoiyiii ~CI"OWRWC~ Ralelll godim,,ricd,iiio. ldi" onblnokrilalc;)cycii L- -._L _ GO """e"!gnr,aili *ze<anio Ibvi zawo,lo~ijcli Goliziay do dyrdozyr) GO 2 1, j Prawyra ~awado~ia -- I lygodllie w klssie Ii 11 lygodciie w klasie Ill a Og6lai1, godrin pr2etl. 30 II"0'OW O'>oI"'~XXXyYII - - Nadobowiqzkowe. za)ecia pozalekcyji~e *) wyrniaiy godzill posrcrcydiliycll pized8niol6w driclonc sa odnowicdriio ila lc snlnc lala naivki. cow ]~~O/O-I-G~-IT~~~

5 ... ~.I PLAN NAUCZANIA Szkola sredriia zawodowa Srkolil policealiia Zawod: teclinik instrumentow muzycznycli Podbudowa proyramowa: liceurn ogoinoksrlalc~co uczania ~ Dla mlodzicry / ~ Dla dorosiycli' i Senieslr Rareln R;lrc#ir Raieli, IV gorlri,, iy- godiio lygo- gorlziii gor~r>iowo dniowo 5. e u?.cli>i,n cykiu w Z-B,n:4>7 C"Xh' 1,na,,czat>33,n*,,c<a,,:a C"Xll, iirucza,,. i. larinic s1acjo w 1oii.ie lioc2~ />arne, SIC, ~ ~- 7 6 ~ ~. ~ p ,, ~~~.~. ~ ~~ ~~~~ I... 3L" lypodnie w setncsllre 11 i 4 lygotlliic w ~elliesii)~ IV ') wylrlinly goiirii, pasr~rey6lirydi pireiilniaiijw drieloiie s;l odpowiedilio iia Is sallir lnla iiaiiki, cow Szknle ilia mlailrie2y; ") ~otiriily iprzeznacrono,la rladaikowe rnj~cia r pirerlinioliiw obowiqrkovrycll. r~orliiie r ~olirel~aini dnllej klnsy (scinestlt~)

6 II. PROGRAMY NAUCZANIA PRZEDMIOW ZAWODOWYCH Wykaz przedmiotow zawodowych: I. Rysunek techniczny 2. Elektrotechnika i auiornatyka 3. Materialornawstwo 4 Obrabiarki i utzqdzenia 5. Technologia 6. Projekiowanie 7. Akustyka 8. Podstawy teorii rnuzyki ( 9. lnstrurnentoznawstwo 10 Gra na inslrumencie 11. Zajecia praktyczne 12. Zarys wiedzy o Qospodarce 13. Praktyka zawodowa

7 6 RYSUNEK TECHNICZNY I 1. Szczeg6lowe cele ksztalcenia W wynikit zorganizowanego procesu nauczania irczeti (slucliacz) powiiiieri umiet: - uzasadnil koniecznoid slosowania rysunku leclinicznego w zawodzie teciinika instru~ne~itow muzycznycli, - wymienit rodzaje rysunku technicznego i je scharakleiyzowat, - odroiniat rysunek szkicowy od rysunku technicznego oraz rysunk6w poglqdo- wycli, schemalycznycli i konslrukcyjnycli, - poslugiwat siq przyboiaini i malerialami kreilarskimi,. - przygolowai: slanowisko do kreilenia, - dobrat rnaterialy oraz przybory kreilarskie, -- poslugiwai siq Poiskiini Normami, - dobra6 rodzaj i gruboil linii, - wykonat napisy pistnein teclinicznym, - zastosowac odpowiednie podzialki rysuniw, - wymieni6 zasady perspeklywy zbieincj i rhwnoieyiej, - naszkicowat figury plaskie w perspeklwie rownoleglej, - naszkicowae bryly obrolowe, - wykreslae prosle rownolegle I prostopadie, - wykreslat slyczne do okrggii, - wykreilad wielobuki lurernne wpisane w okrqg. - Iqczyt prosle i luki, - wymiarowai: Srednice, promlen, kqly, luki. krzywiziiy, -- wymiarowac sciqcia, krawqdzie, nawiercenia sloil(owe, - wyrniarowac wieloboki foremne, - odczytywat z rysunku wymiary proslycli eieniertlhw, - wykonat rysunek bryly w rzucie aksonomelrycznym uko5iiym, - wyi(ona6 rzut proslokqlny odcinka, figuiy plaskicj i bryly, - okreilil liczbq rzulow polrzebnycli do odwzorowania lkszlaltu izulowanycli przedmiolow,

8 4 7 - odwzorowak ksztalt przodmiotu na podstawie narysowanych rzut6w. -- odczytywae wymiary przedmiothw na podslawie jego rzutow, - narysowai: na podslawie rzutu ukosnego rzut proslolcqtny, - uzupelnik brakujqcy rzut prostokqlny prostych przedmiot6w. - rozmiescic rzuly prostokqtne zgodnie z rzutowaniem metodqeuropejska - wykonak rzut przedmiotu na G plaszczyzn, - znaleic Stad plaszczyzny rzulujqcej, - wykreslik linig przecigcia bryly plaszczyznqw rzucie prostokqlnym, - narysowak fzul bryly Sciglej ukosnie i ukladu przecigcia oraz rozwinigcie jej powierzchni, - wykreslik linie przenikania przedmiotow zbudowanych z bryt, - wykreslak linie przenikania bryl w prostych elementach budowy instrumentow muzycznych, - wyznaczyk uproszczone linie przenikania, - rozroiniak i nazywac rodzaje przekrojow, - oznaczai: i kreskowac przekroje, - wykreslik przedmiol z zastosowaniem przekroju, polprzekroju, polwidoku, - wykreslic klad miejscowy i klad przesunigly, - odwzorowat ksztalt przedmiotu na podstawie przekroju, - wymiarowak przekroj, - wykreslii: rysunek w podzialce zwigkszajqcej prostych elementbw inslrumentow muzycznych z zastosowaniem przekrojow i ich wymiarowania, - odczytai: rysunek wykonany z zastosowaniem przekroju i polprzekroju, -- wyrniarowac stoiki i kliny, - oznaczai: i wymiarowat gwinty wewnglrzne, zewngtrzne, Sruby i nakrgtki,.- wymiarowat z zastosowaniom uproszczeri wymiarowych. - odczytak z rysunku uproszczenia wymiarowe, - wymiarowat wraz z odchylkami proste elemenly, - obliczat wymiary graniczne I loleiancjg na podsla& oznaczeii na rysunku, - rozroiniac na podslawie rysunku pasowanie luine, mieszana i ciasne, - odczytai: z rysunku detaii instrument6w muzycznych tolerancjg wymiarow i rodzaj pasowania, - stosowak oznaczenia lolerancji ksztallu i poloienia powierzchni, - wymienit znaki oznaczenia chropowatosci,

9 - rozmiescic na rysunku oznaczenia chropowalosci. - slosowac na iysunku oznaczenia zbiorcze cliropowalosci, - oznaczat na rysunku inelody wyiconczenia powieirciini, - odczytat z iysunku ctiropowalost powierzclini i iiielodg wyi(oiiczenia powierzciini. - dobra6 ilosc rzulow do rysunku wykonawczego, - sporzqdzit i opisat rysunek wykonawczy detalil i~isliunienlu muzycznego, - wykonac szkic detalu na podslawie rysunku ihykonawczego, - scliarakleryzowat: rysunki zloieniowe, zestawieniowe i monlaiowe, -- wykreslic prosty rysunek zloieniowy, - wykonak opis prostego rysunku zloieniowego, -- czytai: prosly rysunek zloieniowy inslrumenl6w rnuzycznych, - wymienic zasady wykonywania schemalow.. - stosowae urnowne oznaczenia w rysunku scliemalycznym, - bykonat i odczyiat rysunek schemalyczny. - scharakteryzowac i odczylat dokumenlacjq lecliniczn~ - rozroiniat rysunki operacyjne i zabiegowe. - wymienit zasady skladania i przechowywania rysunkow. 2. Material nauczania 1. Wiadomosci wstgpne Rysunek techniczny jake sposob pizekazywania inlorinacji. Rola rysiinkii leclinicznego w przeinysle i pracy zawodowej Iecl~nil~a inslrurnenlow riiuzycmycii. Rodzajr rysunku lechnicznego, podzial wg sposobu wykonania i przeznaczenia. I 2. Materialy i przybory kreklarskie Przybory i materiaiy uiywane przy sporzqdzaniu rysunku lccli~licznego. t<ompulei jako narzgdzie pracy kreslarza. Sposoby poslugiwania siq przyburarni kreilarskitni Sprawdzanie dokiadnosci przyboi6w i icti konserwacja. Wyposaienie i organizacja stanowiska kreslarskiego.

10 'J 3. Normalizacja rysunku lechnicznego Rola i znaczenie norm. Znoirnalizowane forrnaly arkuszy, szereg A. Znormalizowane linie iysunkowe, rodzaje linii, gruboic linii. Podzialki stosowane w iysunku leclinicznym. Tabiiczki rysunkowe. Rodzaje i konstrukcja pisma technicznego. cwiczenia Poslugiwanie sig Polskimi Norinarni Rysowanie iinii w oparciu o wyrnagania norm Wykonanie tabliczki rysunkowej. Wykonanie napisow pisrnem technicznym 4. Rysunek odrgczny (szkic) Zastosowanie rysunku odrgcznego. Malerialy do szkicowania. Zasady peispelklw. ( Etapy szkicowania. Szkicowanie figur geoinelrycznych i przedmiotow plaskich z zachowaniern proporcji Szkicowanie bryl obroiowych z zachowaniem proporcji 4 5. Podslawy kreslenia Technika kreilenie przy utyciu przyborow kreslarskich. Zasady podzialu odcinka, kqta i luku Zasady kreslenia prostych rownoleglych i prostopadlych. Zasady kresle- Ilia slycznych do okrggu oraz wyol(r;lglen. Technika lqczenia prostycli i lukow. cwiczenia Geornelryczny podzial odcinka, kqla i lulku. KreSienie prostycli r6moleglych i proslopadiych KreSienie slycznych do okrggu i wyokrqglen iqczenie proslych i Iukow 6. Wymiarowanie Wymiar i wymiarowanie. Zasady wymiarowania. Linie wyiniarowe. Linie wymiarowe pomocnicze. Znaki ograniczajqce. Liczby wymiarowe. Zasady wyrniarowania: odcinkow, Srednic. promieni, krzywizn, ScigC krawgdzi, nawiercen stoikowych i wielobokow foremnych.

11 I11. Wymiarowanie odcink6w. Srednic, promieni, lkrzywizn. SciqC krawqdzi, nawierceti stoikowych i wielobokow foremnych,. :, ' 7. Odwzorowanie rysunkowe przedmiotbw za pomocq rzul6w Rodzaje rzutbw rzut aksonotnelryczny (rowolegly) ukosny i prostokqlny, rzut prostokqtny. Zasady aksonornetrii ukosnej (dimelrii), Zasady aksonornelrii proslol(qtnej (izornetrii). Porbwnanie obu rodzajow rzulow i ich zaslosowanie. Zasady rzulu uko- Snego figur i bryl geornelrycznych. Zasady wymiarowania rzutow ui(os1iyc1i.. Rzul prostokqtny. Uklad trzecli rzutni w rzutowatiiu prostokqlnym. Zasady wykonywatiia rzutu prostokqtnego. Zasady wymiarowanie bryl na rzutacll proslolkqttiych. Zasady czytania rysunk6w przedrniotow odwzorowanych na rzulach aksonomclryczfiycti i proslokqlnych. Zasady szkicowania przedmiolow w dimeirii ukoinej. Wy~niarowaiiie przedmiotow w dimetrii ul(osnej. Zasady przenoszenia wymiarowania z rzlllu aksonometrycznego na rzut prosiol(qlny. Zasady uzupelniania brakujqcycl? rzulbw prostokqtnycli. Zasady rzulowania przedmiol6w asyrnetrycznycli I o skomplikowatiej budowie. Rzut w metodzie europejskiej. Normalny i dowolny uldad rzulow.. Rzutowanie ukosne figur i bryl geomelrycztiycli i ich wymiarowanie Rzulowanie ukosne i wytniarowanie prostych detali instrumetilow muzycztiycii Rzut prostokqtny odcinica, figury plaskiej i bryly. Rzul proslokqlny i wytniarowanie bryl r Rzulowanie proslokqlne i wymiarowanie prostych detali instruinentow muzycznych Odworowanie prostych elemenlow instrumenlow tnuzycznych na rzulach proslokqtnych. Czytanie rysunkow przedmiotow odwzorowanych na rzulach aksonornetrycz~?ycii i proslokgnych. Sporzqdzenie rzutu prostokqtnego na podstawie rzutu aksonornelrycznego i jego wymiarowanie t Uzupelnianie brakujqcych rz~ttow. prostokqlnycii Rzulowanie proslokqlne zloionych detali instrumenlow rnuzycznych wg rzutacli

12 I I 8. Odwzorowanie rysunkowe bryl Scigtycii ukosnie piaszczyznq za pomocq rzutow proslokqlnycli Przekroj bryly. Plaszczyziia rzulujqca. $lad plaszczyzny rzulujqcej. Przecigcia bryl plaszczyznq ukoinq. Zasady wyziiaczania rzutu linii przecigcia. Zasady wyznaczania rzulu przekroju bryi geornelrycznych przecietych plaszczyznq rzulujqcq. Rozwi- niecie powierzchni caikowiiej bryly Sciglej. Obrol krawedzi. Rzulowanie bryl Sciglych ukosnie. rysowanie ukiadu przecigcia i rozwinigcia ich powierzci?ni calkowitej 9. Odwzorowanie bryl przenikajqcych sig za pomocq rzutow prostoik~lnycli Zasady wyznaczania punklow przebicia. Zasady wyznaczania linii przeniikania me- [ lodq linii pomocniczych i pomocniczych plaszczyzn Sciennych. Przykiady przeniikania bryl w elernenlach instrurnenl6w muzycznych.. Rzutowanie bryl przenikajqcycli sig i wyznaczanie linii przenikania Wyznaczanie uproszczonych iinii przenikania I 10. Widoki i przekroje Zasady przedstawiania zarysow wewnglrznycli przedmiolow. Oznaczanie i kreskowanie przekroju. Rodzaje przekrojow. Zasady wykonywania przekroju: przekroj podluiny, przekroj poprzeczny, polprzekroj, poiwidok. Klady przekroju i widoku. Zasady wymiarowania przedmiotow na przekrojach. Pokaz charalcterystycznycli przykladow stosowania przekroj6w, widolkow i ikladow na rysunkach budowy inslrurnenlow muzycznych KreSle~iic drobnych czgsci inslrumenlow ~nuzycznych w podzialce zwigkszajqcej z zastosowaniem przekrojbw i ich wymiarowanie. Czyianie rysunkow odwzorowjqcych detale instrumenl6w inuzycznych zawierajqcych przekroje i kiady 11. Wymiarowanie przedmiolow na rysunkacii Szczegblne pizyklady wymiarowania. Zasady wymiarowania sloik6w i klinow. Ozna- czanie oraz wymiarowanie gwintow zemelrznych i wewnglrznycli. Zasady wymia-

13 12 rowania Srednic Srub i nakrqlek. Uproszczeriia rysunkowe. \n/ylniarowanie w iikia- dzie proslokqlnym i biegunowym. Zasada: wyr,iiarriw lkoriiccziiycli, nicpowlarzania wymiarow, pomijania wymiarow oczywistycli.. I<reSlenie i wymiarowanie stoikow, lklinow, gwi1ll6w KreSlenie przedmiotow z zaslosowaniern uproszczen rysunkowcll Czytanie rysunkow delali inslrurneiilow rnuzycznycli zawierajqcych iiproszczenia wymiarowe 12. Tolerancjf? wymiarow i pasowania Wymiary noininalne i graniczne. Tolerancja wyrniaril i odchylki. Pasowania. Lasady oznaczeii loierancji wymiaru i pasowaii. Dobor pasowaii. Pokaz chaiaklerystycznych przykladow pasowali cz~icinslru~neniow iniizycznych. Czylanie rysunkow delali inslrurnenlow rnuzycznycl? zawierajqcycli tolerancje wymiaru i oznaczenia pasowari 13. Tolerancja lkszlallu i poioienia powieizchni Oznaczenia lolerancji kszlaltu i poloienia powierzchni Zasady opisu ria rysunku lolerancji kszlaltu i powierzclini. ~wiczenia Czylanie rysu~ikow z opisern lolcra~icji ksztallu i poloienia powierzcllni I 14. Ozriaczanie slanu powierzchni Parametry i znaki chropowalosci powierzchni. Lasady rozrnieszczania ria rysiliikii parametrow i znakow chropowatosci Kierunkowosc slruklury powierzchni. Ozriaczenia obrobki powierzchni. Lasady oznaczenia zbiorczego. Czylanie rysunkbw delali instrumenlow inuzycznych zawierajqcycli oznaczeiiia cliropowalosci, kierunkowosci struklury i wykoriczenia powierzci?~?i.

14 15. Rysunki wykonawcze Przeznaczenie szkicow i rysunkow wykonawczych. Cechy cliarakleryslycme rysunku wykonawczego. Zasady sporzqdzania szkicow i rysunkow wykonawczych na przykladach delali instrurnentow muzycznych. Szkicowanie i lkreslenie rysunkow wykonawczych detali inslrumenlow rnuzycznych Opisywanie rysunkow wykonawczych. Czylanie rysunkow wylconawcrycli detali inslru~nentow rnuzycznych ( 16. Rysunki zloieniowe Rysunek zloieniowy, zeslawieniowy i rnontaiowy. Nurneracja i wykaz czesci. Clia- rakleryslyka dokurnenlacji lkonslrilkcyjnej na przykladzie dokurnenlacji konstrukcyjnej inslrurnenlow muzycmycli. Uproszczenia rysunkowe. Zasady wykonywariia proslych rysunkow zloieniowych. cwiczenia Kreslenie proslych rysunkhw zloieniowych. Czylanie rysunkow zloieniowych inslrulnenlow muzycznych i icli skladowycti zespolow 17. Rysunki sclieinalycrne Schernaly rnectianiczne. Umowne oznaczenia slosowane w scliemalacli iiieclianicz-! nycli. Zasady wykonywania schemalow.. Pokaz przykladbw rysunku scliemalycznego rnechanizrnow slosowanych w instri~~nentach muzycznych. Wykonanie rysunku scliemalycznego meclianizm6w w inslrurnenlacli rnuzycznycli Czylanie rysunku sctiernalycznego 15. Dokumenlacja lechnologiczna inslrurnerilow muzycznycli Charakleryslyka dokurnenlacji leclinologicznej. Podslawowe dokumenly. Rysunlci operacyjne i zabiegowe.. Analiza dokurnenlacji lechnologicznej iiislrurnen16w rnuzycznych

15 19. Gospodarka rysunkowa w zakladzie produkcyjny~n Archiwizacja oryginal6w. IKopie rysunk6w Kartotcl(a rysunk6w. Ewidencja pizoply\nl rysunkow i jej znaczenie. Zasady skladaiiia i przeclioq,waiiia rysuni<ow 3. Uwagi o realizacji Nauczanie i uczenie si? rysuriku leclinicznego powinno odbywat siq w spe.. cjalnie do tego celu przyslosowanej pracomi rysuiik~i iechiiicziiego. f2rocov#iia powinna by6 wyposaiona w slanowiska cwiczcniowe - sloliki kresiarsi<ie wqaz z kornpletem meterial6w dydaklycznych i przyborow kreslarskicli. Uczqc rysunku ieclinicznego nalezy podkreilic role iiorinalizacji ikthra obejmuje wszystkie dziedziny gospodarki i Iechniki. Wsikazac ria koniecmosc siosowa- nia znorinalizowanycli uproszczen rysunkowycli i icli slopliie. Naieiy wdraiac ti- czniow do korzystania z Polskich Norin. Podczas reaiizacji trcsci progralnowycli z zakresu rzutu aksonomelrycznego I proslok;linego oraz rysunku wylkonewczeyo i zloieniowego wskazane jest, aby uczniowie wykoiiywali rysunki proslszycli przcd- miotow, a czytali rysunki bardziej skomplikowanycli przedmiolhw. Dobor bryl (jeome.. trycznycli stanowi~cycli modele do rzutowania powinien bye lak dol<oiiany. aby sta- nowily one elemenly budowy detali instr~imeniow muzycznycli. Szczegoliiq uiuayq naleiy zwocic na uiniejglnosc czytania rysunku wykonawczego delali inslruinciitbw ~nuzycznycli oraz czyiania rysunkow zloieniowycli. Uczen powinien ~rmiec lkorzystai z dokumentacji leclinologicznej inslrunienl6w muzycznycli.,,. W miarg inoiliwosci naleiy ilustrowae wyl<onywanie rysuilk6w iiie lylko folio-,! gramarni i fazograrnami, ale lakie prograinatni kompiiierowymi slosowaiiyini do sporzqdzania rysunkow leclinicznycli oraz zapoznac ucziiiow z podslawowq ohs1iig;i tych programow. Wybrane Srodki dydaktyczne, w tyrn lablice graficznc, ioiiogra~ny. inogq byc wykonane na lekcjacli rysunku teclinicznego (wory pisiiia iecliiiicznego, wymiarowanie gwinlow, Srednic, luktrw, oznaczenia cliropowalosci iip ). Osiwniqcia szkoliie uczniow powinny byc okreslane poprzez hieiqce oceny opanowywanych uiniej~lnosci wynikajqcycli z celow szczegolowycli lkszlalce~lia 0- cena wiedzy teoretycznej odnosi siq do zapamiqlania. zrozut~iienia i slosowania wiedzy w syluacjach typowych i probleinowych. Kaide zadaiiie slanowiqcc sprawdzian umiejqtnosci powinno iniec opracowanq punklacjq za wykonanie poszcz~gol- nych czynnosci. Kryleria oceniania powinny by6 znane uczniorn.

16 . przybory i materialy kreilarskie. 'programy kornpulerowe stosowane do wykonywania rysunkow lecllnicznych, 4. Podstawowe Srodki dydaktyczne I. zbior Polskich Norm. model ~tkladu rzulni, rnodele bryt geo~nelrycznych proslych i zloionycli,. rnodele i plansze do wykotiywania przekrojow, rnodele proslych detali insirurnentow rnuzycmyctl, oryginalne czqsci inslri~menlow muzycznych, fazogramy przedslawiajqce zasady rzulowania, fazogramy przedslawiajqce zasady wykonywania przekrojow, lablice graficzne lub foliogratny ilustrujqce sposoby wymiarowania, lablice graficzne ilustrujqce wzory pisrna (eclinicznego. foliogramy lub lablice graficzne przedslawiajqce zasady wymiarowania,. foliograiny lub tablice graficzne przedslawiajqce oznaczenia lolerancji wymiarow i rodzaje pasovvania. foliogramy lub lablice graficzne przedslawiajace osnaczonia loleratlcji kszlall~~, poloienia powierzchni, znaki chropowalosci wzorcowy lkoniplel dokurnenlacji konslrukcyjnej,. zestawy przezroczy,,rzut proslokqlny" przybory kreslarskie do wykonywania rysunkow na lablicy szkolnej. 5. Literatura Buksiriski T.. Szpeclll A. Rysunek lechniczny, WSiP, Warszawa 199G Dobrzatiski T. Rysunek maszynowy, WNT, Warszawa Maksyrnowicz A. Rysunek zawodowy, WSiP, Warszawa 1992 Gieldowki L. Konslrukcje mebli (czi) Rysunek techniczny, WSiP Warszawa 1986 Kowalski J. Jak czylae rysunek lechniczny maszynowy, WSiP, Warszawa 1995 Slawiiiski M. Rysunek zawodowy dla stolarza, WSiP, Warszawa Zbior Polskicli Norm

17 16 ELEKTROTECHNIKA I AUTOMATYKA 1. Szczeg6lowe cele ksztalcenia umiec: W wyniku zorganizowanego procesu nauczania irczeli (slucliacr) powinieil - poslugiwad sig pojeciami: cz~slolliwosc, okres, przesutiigcie fazowe, - wyznaczyd na wykresie czasowym przebiegow sinusoidaiiiycli: okies, przesunip- cie czasowe, warlosc chwilowq prqdu i nqiqcia, - wyjasnic pojqcia: wartosc Srednia i skuleczna prqdu zniiennogo, -- podac zasady konslruowania wykresow weklorowycli przebiegow si~iusoirial~iycil. - scliarakteryzowal i obliczyc moc crynnq i moc hierriq prqd(i siil~~soidnl~iio rinien- riego,. zanalizowat czasowe przebiegi w obwodac!? prqdu sinusoidalnie zniieririego, - narysowac schema1 obwodu zloionego z szeregowo polqczo~iycli elemeiil6w RLC, - zmonlowac obwod zioiony z szereyowo i iovmolegle polqczo~iycll elciiieiituw RLC, - narysowac schema1 obwodu zloioneyo z rowioiegle poiqczonycii elei~ienloiu RLC, - opisac na czytn polega iridukcyjny i pojeinnosciowy ccharaktei obwodii piqdu, - zdefiniowak czeslolliwosc rezonansowq szeregowego obwodii rezonansowego RLC, - zaprojektowac rezonansowy obwod RLC, - wyjasnic kiedy zachodzi i na czyln polega rezonaiis prqdow, - 01n6wiC budowg i zasadq dzialania prqdnicy trojfazowej, -- narysowac wykres pizebiegow czasowych napiqc prqdu lsojfazowego, - podac warunki w klorycii ukiad napiqc irodla lrojfazowego jest syrneiryczny. - narysowac lypowe schemaly trojfazowycli odbiornikow polqczonycli w gwiazdq i I lrojkqt,

18 t 17 - opisac pararnelry symelrycznego i niesymetrycz~?agodbiornika lrbjfazowego, podac przyklady slosowanie polqczenia odbiornika w gwiazdq i w ifojkql narysowac nykres charaklerystyki prqdowo-tiapiqciowy diody proslomiczej, - omowic przeznaczenie fillra pojemnosciowego i indukcyjnego w itkladacli pro- slowniczych, -- wymieniti przyklady slosowania lranzyslora, -- uzasadnit celowoic slosowania sprzeienia zwroltiego dodalniego i ujemnego, - narysowac schema1 generalora RC i LC, scliarakleryzowati zasady dzialania generalorow RC i LC, -- podat warunki uzyskania fa1 niegasnqcych, - poslugiwac siq pojeciem klasa dokladnoici, -. dobrac lyp miernika do pomiarow wielkoici eleklrycznycli dla prqdu slalego i przerniennego..- naryso'rrati schema( do poiniaru melodq technicznq rezyslancji. pojeinnosci i in- dukcyjno5ci. - posiugiwac siq podslawowymi przyrzqdami pomiarowymi, - podati przyklady slosowania lransformalora, - scliarakleryzowac dzialanie silnika prqdu slalego, - podac sposob olrzymania prqdow wirowych, -- wyrnieniti przyklady slosowania silnikow szeregowych i bocznikowycll, - omowit budowe maszyn asynchronicznych pierscieniowych i klalkowycli,.. scharakteryzowac dziaianie silnika synchronicznego, I - omowic rozrucii sil~iika synchronicznego, - podai: przyklady slosowania silnika synclironicznego i asyncliroriicznego, -- poslugiwai: siq Polskiini Normami, -- scliarakteryzowac przewody izolowane i nieizolowane. podae przykiady icli zaslosowania, - scharakleryzowac sprzel instalacyjny, - wymieiiii warunki doboru bezpiecznika, --- podac paratnelry prqdu, na ktory organizm ludzki ma najmniejszq odpornosc, - om6wic skulki poraienia prqdem eleklrycznym, -- wymieniti srodki podslawowej ochrony przeciwpoiarowej. - MyjaSniC roinicg miqdzy sterowaniem a regulacja. - narysowati schema1 blokowy aulomalycznego slerowaiiia i regulacji,

19 I I( - scliarakteryzowat role przetwoinilca pomiaroweyo, reguialora, iiaslawnika w u- kladzie aulornatycznej regulacji, - scharakteryzowac zadania ukladow aulomalycznej reyulacji sialowarlosciowej. programowanej, nadqznej i sterowania oplymalnego, -- podat cliaral(leryslyki skokowe i zasadg dzialania crlonow P, I, D. - doiconat podzialu reyulator6w wg rodzaju nosiiilca elicrgii i dynamilci ieyulaloia, wyjasnit zasadg dzialania przetwornikow pomiarowycli, -- wymienit przyklady zaslosowania ukladow aulornatycznej regillacji w przeinyslr. - wyinienic przyklady zaslosowania ukladow aulomalycznej regiilacji w pizesyianiil sygnalow fonicznych, -- przestrzeyac zasad bhp i ppoi przy poslugiwaniu sig urzqdzeiiiaiiii eleklryczny- mi. 2. Material naucza~iia i 1. Obwody jednofazowe prqdu Siiiusoidalnie zmiennego Wykresy czasowe przebieyow sinusoidalnych wielkosci elelclrycrnycli. CzgslotliwoSc, okres, przesuniecie fazowe. Wartost chwilowa, srediiia i skuleczna. Przebiegi sinusoidalne w postaci wykresow welclorowycli. Moc czynna, rnoc bierna, wspblczynnik mocy. Obwody prqdu zzawierajqce pojedyncze idealne eleineiily I'RLC. Realctancja, susceptancja indulkcyjna i pojemnosciowa. PoI3ciczenia szeieyowe RLC pedancja. Rezonans napigc. Czgstotliwo~t rezonansowa. Polqczenia row~iolegle RLC. Adrnilancja Rezonans prqdow. Badanie obwodu szereyoweyo z eleinenta~ni RLC. Badanie obwodu rownoleglego z eiernenlaini RILC Pomiar mocy prqdu jednolazoweyo sinusoidalnie z~niennego. Wyznaczenie wspolczynnika inocy 2. Obwody lrojfazowe prqdu sinusoidainie zmie~ineyo Wylwarzaiiie prqdu lrojfazowego. Zasada dzialania prqdnicy lrojfazowrj. Przebiegi I czasowe lr6jfazoweyo piqdu 6inusoidalrlie ziniennego. i;cieriie odbiomikduv uv ywiazde i w trojkql.

20 Budowa i zasada dzialania geiieralora prqdu lrojfazowego. Pomiar pararnelrow odbiornika symetrycznego polqczonego w gwiazdq ( 3. Elernenty i iiklady eleklroniczne Proslownik jednopolo~owy. Proslownik z fillrem. Proslowiik dwupol0wkowy. Uzia- lanie lranzyslorowego wrnacniacza prqdu slalego. Wspolczynriik wzrnocnieriia. Sprzgienie zwrolne dodalnie i i~jernne. Podslawowe uklady WI-inacniaczy lranzyslo- rowych. Budowa i cliaraklerystyka lyryslora i triaka. Generalory jako irodla fa1 elek- lrornagnelycznych. Budowa i zasada dzialania generatora RC i LC. Bada~iie ukladu prostowania na rnoslku Greatza. Badanie wrnacniacza lranzyslorowego Dzialanie generatora RC I. Mierniclwo elektrycziie i eleklroniczne Podzial przyrzqdow pomiarowych wg zasady dzialania, rodzaju prqdu, mierzonej wielkosci. Symbole graficzne eleklrycznych przyrzqdow pomiarowycli. Kiasa doklad- nosci. Dziaianie wskainikowych przyrzqdow elektrycznych. Pomiary wielkosci eleklrycznycli. Schematy ukladow do pomiaru melodq lechnicznq rezyslancji, pojemnosci i indukcyjiloaci Przyrzqdy rejestrujqce. Rejeslrator elektromeclianiczny. Zasada 4 dzialania oscyloskopu.. Zasada dzialania wybranych przyrzqdow pomiaro~ych Pokaz dzialania oscyloskopu 5. Maszyny i urzqdzenia eleklryczne Przekladnia Iransformalora Scliemat budowy aulolransiormalora. Budowa i zasada dzialania maszyn prqdu slalego. Silnik prqd~i stalego. Silnik szeregowy i bocznikowy - schema1 polqczeri. Pole rnagnelyczne wirujqce i pulsujqce. Maszyny asynchronicz- ne pierscioniowe i klatkowe Budowa i zasada dzialania jednofazowego silnika asyn- chronicznago klatkowego i pierscieniowego. Budowa i zasada synchronicznych. Rozruch siinika synchronicznego. dzialania rnaszyn

21 Zasada dzialania lransforinalora. Wirujqce pole magnelyczne. Urucliomienie siliiil(a szeregowego i bocznikowego prqdu slalego oraz dokon;lriie proby zmian obrolow. Dzialanie silnika synchronicz~nego 6, lnstalacje eleklryczne Przewody inslalacji eleklrycznych, przyklady oznaczeii. Sprzgl inslalacyjny. Dobor przewodow inslalacji elektrycznej. Zabezpieczenia insfalacji odbiorczyci?. Dzialanie prqdu eleklrycznego na czlowieka. Podslawowa oclirona przeciwpoiarowa.. Praca z Polskimi Normarni Zapoznanie z budow;llypowyctl przewodow do zakladania na slale i do odbiorni- Ikow przenosnych i.: 7. Elernenty aulomalyki Slerowanie a regulacja. Schema1 blokowy auloinalycznego slerowania. Scliemaf blokowy autornalycznej regulacji. Obiekl regulacji, przelwornik potniarowy, regi~lalor. naslawnik. Sprzeienie zwotne i ujernne. Uklady aulornalycznej regulacji slalowarlo- sciowej, uklady programowane, uklady nadqzne, uklady slerowania oplymainego. Podslawowe czlony aulomatyki: P, I. D. charakleryslyki skokowe. Rodzaje regulalo- row, podzial wg: budowy, rodzaju nosnika energii, poslaci sygnolir riasla~vcreyo i dynarniki regulalora. Regulatory I, PI, PD, PID, ctlarakleiystyka skokowa. Przelwor- niki polencjomelryczne, czujniki, prqdiiica lachomelryczna indukcyjina. ZasIosowani@ aulomalyki w przernysle. Zaslosowanie auloinalyl(i w ukladach przesylallia sygiialow fonicznych.. Dzialanie ukladu aulornalycznej regulacji lernperalury

22 I Uwagi o realizacji Nauczanie eleklrotechniki i aulomalyki naleiy prowadzic w odpowiednio zorganizowanej pracowni. Slanowiska pracy ucznia i demonslracyjny st01 nauczyciela powinny bye wyposaione w inslalacjg elektrycznq umoiliwiajqca przeprowadzenie niezbgdnych cwiczen zgodnie z zasadami bezpieczenstwa i liigieny pracy. TreSci programowe sq scisle zwiqzane z fizykq. Konieczne jesl przypomienie zagadnien zwiqzanycln z eleklroslatyka, magnetyzmein i prqdem eleklrycznyin. Podczas zajec powinny doininowac Lwiczenia z elemel?tami wykladu i pokazii. Wyklady nie powinny bye przeladowane wiedzq teorelycznq. Prezenlowane lresci powinny znaleic odzwierciedlenie w pralklycmycii przykladach zaslosowan. Szczegolnie naleiy poloiyc. nacisk na praklyczne poslugiwanie sig podslawowyini ~niernikami elektrycznylni i eleklronicznymi. Realizacja dzialow prograliiowych wyrnaga wprowadzenia leorelycznego, More rnoie byc realizowane iiielodq podajqcq. Zapamiglanie I zrozumienie podslaw teorelycznych przez uczniow daje podslawg do wykoinywania iwiczen i opanowania praklycznych umiejglnosci. Podczas wykonywania Cwiczen i pokazow naleiy kaidorazowo przypominac zasady bezpiecznej pracy z prqdem elelklrycznym. Napiecie na slanowisku pomiarowym ucznia moina vriqczyc po uprzednirn sprawdzeniu przez nauczycieia prawidlowosci polqczenia obwodu. Wszelkie przelqczenia w ukladach pomiarowycln powinny byc wykonywane przy wylqczonym napigciu. Osiqgniqcia szkolne uczniow moilla olkre5lac poprzez bieiqce oceny opailowywanych umlej~tnosci wynilkajqcych z ceiow szczegolowych lkszlalcenia. Ocena wiedzy leorelycznej odnosi sig do zapamiglania, zrozulnienia i slosowania wiedzy w syluacjacl? lypowych i nielypowycll. i<aide zadanie slanowiqce sprawdzian umiejelnosci powin110 miec opracowanq punklacjg za wykonanie poszczegolnych czynno- Sci. Kryleria oceniania powinny by6 znane uczriiom. 4. Podstawowe Srodki dydaktyczne zeslaw demonslracyjny do doiwiadczen z elektrycznosci zestaw uczniowski do doswiadczeii z prqdem elektrycznym. prqdnica - silnik silnik eleklryczny kornpalkl203 - Prosle ~nierniki eleklryczne

23 22 przyrzqd do badania prqddbw indukcyjnycll. rnoslek oporowy Wheatslone'a lransformalor rozbieraliiy z lkomplelein przyrzqduw. lransfor~nator skladany generalor prqdu lrojfazowego obwod z diodqpblprzewodnil(owq moslek Graetz'a mostek Graetz'a na diodach Swiecqcych. lcompakl uklady tranzystorowe zeslaw do rnonlaiu z eleklronilci - uklady lianzystorowe. dernonsliacyjny miernik uniwersalny analogowy demonslracyjny rniernik uniwersalny cyfrowy. aparalura konlrolno - pomiaiowa - iniernilci eleklryczne. wybor Polsl(icli Norin zasilacz reg~ilowany 5. Literatura 1,. G. Ploszszajski, Elektrolechnil(a, WSiP, Warszawa 1995 J. Koslro, Elementy, urzqdzenia i iiklady autornalyki, WSiP, Warszawa Rawa, M. Siwiriski, Zbior zadaii z podslaw eleklrolechniki, WSiP, WarSzawa Jablo~isl(i. Eieklrolechnika, Warszawa 1990 Majka K. i in., ~wiczenia z eleklrolechniki z aulomalyka Wyd. SGGW-AR. Warszawa 1990 M. Jastrzqbska, Aulornalyka przemyslowa. WSiI', Warszawa 1991

24 23 MATERIACOZNAWSTWO i i?. Szczeg6lowe cefe ksztalcenia umiec W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczeh (sluchacz) powinien. poslugiwat sig pojgciami: budowa mikroskopowa i makroskopowa drewna. Ma- Sciwosci fizyczne, mechaniczne i akuslyczne drewna, - rozpoznawat elemenly budowy mikroskopowej i makroskopowej drewna, - opisat budowq komorki, Ikanki, cewek, naczyh, miazyi, promieni rdzeniowycli, rdzenia, slojow rocznych, bieii i twardzieii,.- wyjainit sposob przyrostu drzewa, - omowit~asciwo8ci okreslajqce wygiqd drewna: barwa, polysk, rysunek, zapacli, - wymienit rodzaje wod wysl?pujqcych w drevniie i ich wplyw na jego objgtosc, - scharakleryzowac wtasciwosci drewna w odniesieniu do wody: wilgolnost, hiyro- skopijnost, pgcznienie i kurczenie, - obiiczyd i zmierzyt: wilgolnosc drama, - wyjasnit zjawisko rownowayi hiyroskopijnej drewna, - posiuyiwat siq okre8leniami: odkszlalcenie, obciqenie, naprqtenie. i wytrzyma- losc drewna, - okreslic wtasciwosci akuslyczne drewna, - rozpoznac podslawowe wady budowy anatomicznej drewna i wady zabarwienia, - zidenlyfikowat: gatunki drewna iglasleyo i wybrane gatunki drewna iisciastego. - okreslit zakres slosowania drewna igiasteyo i liiciasteyo w wyrobach przemyslu budowy instrumentow muzycznych, - ocenitjakost materialow tartych ogolnego przeznaczenia, - ocenit jakost materialow tartych przeznaczeniowych, - rozpoznat i sctiarakleryzowac lworzywa drzewne, -- sklasyfikowat drewno okrqgle na sortymenly, - sklasyfikowac drewno okrqgle uiytkowe wg przeznaczenia, -- podat zasady obrobki mechanicznej drewna okrqglego larlacznego, okleiiioweyo. luszczarskiego i rezonansowego, -- omowit melody przelarcia drewna tartacznego, - sktasyfikowac materialy tarte jakolsciowo i na grupy sortymentowe i sortymenty. - podat zasady znakowania i pomiaru maleriai6w tartych,

25 24 - obliczyt miqzszosc materialow tartych, -- otnowid zasady produkcji olclein i obloghw, - scliarakteryzowac: okleiny i oblogi, - podad zasady produkcji sklejek, plyt stolarskicli, plyt wiorowych. ply\ ~iilsnio~ycll. liynofolu, lig~ioslonu i plyt MDF, -- om6wic metody uszlachetniania slclejek, plyt slolarskich, plyt wihro~ycl?, ply1 pil- Sniowych, - podat wiasciwosci techniczne tworzyw drzewnycli, -.- omowit zalcres stosowania lworzyw drzewiych w przemysle meblal-ski111 i budowy instrumentow rnuzycznych, - rozpoznawad tworzywa sztuczne slosovve w budowie instrurnenlow muzyczn)ich. - poslugiwac sig pojgcia~ni lertnopiasty i duroplasly, - sklasyfikowac plaskie malerial), oldadzinowe z lworzyw szli~cmycli, - rozpoznat i scliaral<teryzowac tnaterialy specjalne stosowane w prretnysle mii- zycznym (lkaniny, filce, skory i okladziny klawialur), -- ocenic twardosc i ScieralnoSC okladziny na klawiaturg, - poslugiwac sig obowiwujqcymi normami. -- okreslic warunlci skladowania i iiiagazynowania malerialow drzemiycli, lworzyw drzewnych i intiycli. 2. Material nauczania Podstawowe wiadomosci o drewnie 1 Znaczenie i zasoby drewna. Budowa mikroskopowa i makroskopowa dremia. Wla- SciwoSci fizyczne. Rawa Polyslc. Zapacli. Rysunek drewla. Rodzaje wbd wyslqpil.. jqcych w drewnie. WilgoinoSd. Melody oznaczeriia wilgolnosci. liigroskopijnosi Rownowaga hiyroskopijna Przesi~kliwosd i nasi~<liwosc. Pgcznienie i kurczeiiie siq drewna. Pgkanie i paczenie. GgsloSC. WlaSciwoSci cieplne i eiektryczne WlaSciwo- Sci akusiyczne. Pochlanianie diwigku, przewodnictwo diwigku, vdasciwosci rezonansowe. TrwaloSd. WlaSciwoSci meclianiczne. WylrzymaloSC, sprqiyslosc, otl- ksztalcenia, obci@enia. WytrzynialoSC drewia na Scislcanio, rozciqganie, zginanie TwardoSC i IupIiwoSC. Wady ksztaltu pnia, budowy anatomicznej. Wady spowodowa. ne przez czlowieka i zwierzgta.

26 25 Rozpoznawanie przekrojow drewna i eieinenlow budowy makroskopowej Rozpoznawanie drewna rezonansoweyo - yalunkow iyiaslycli i niuzycznego - yalunkow lisciaslych Obliczenia wilyolnosci drewna Posliiyiwanie siq lablicq rownowayi hiyroskopijiiej drewia. OkreSlenie wiasciwosci rezonansowycli drewna iyiasleyo na podslawie obiicze~iia slalej akuslycznej Obiiczenie wylrzymalosci wybranycli yalunkow drewia. Rozpoznawaiiie podslawowych wad budowy aanalomicznej drewna 2. Wairiiejsze yalunki drewa Budowa drewia drzew iglaslych: sosny. Swierl(u, jodly i modrzewia. Budowa drewna drzew IiSciaslych wybranych yalunkow WlaSciwosci teclinicziio-uiylkowe galuni<ow igiaslych i lisciastycli. Budowa drewna wybranycil yalunkow drzew egzolycznycli. Zaslosowanie drewna iyiaslego i lisciasiego wwyrobach inuzycznych.. ldentyfikacja Mybranych yalunkow drewna I 3. Sorlymenly drewna okrqyleyo, materialy larle Drewno okrqyie. Podzial drewna na sorlymenty i icli znakowanie. Drewno okrqyle prreznaczone do obrobki inechanicznej (larlaczne, okleinowe, luszczarskie i rezonansowe). Malerialy larle. Zasady produkcji malerialow lartych. Sposoby przelarcia malerialow larlycii. Podzial malerialow larlych na grupy sorlyinenlow. Tarcica rezonansowa. Tarcica muzyczna, l(lasyfikacja wymiarowa i jakosciowa. Znakowanie malerialow larlych. Dcszczulki na plyly rezoiiansowe, klepkq kiawiaturowq i oiebro- wanie ply1 rezonansowyci?. Zasady mayazynowania i lransporlu malerialow larlycli. Obiiczanie miq2szosci malerialow larlych i polfabrykaiow drewna rezonaiisowego Rozpoznawanie materialow larlych o przeznaczeniu ogolnym i specjalnyin Kiasyfikacja jakosciowa maleriaiow lartych w oparciu o obowiqzujqce noriny. Kiasyfikacja jakosciowa deszczulek na plyly rezonaiisowe oraz ieber na podslawie obowiqzujqcycli norrn

27 26 4. Polfabrykaly z diewa, lworzywa drzewie Oblogi i okleiny z wybranyclr galunkow dizew. I'lyly slolarsl(ie. Plyly wiorowe. i3!yly wiorowe uszlachelnione. Plyly wioknisle MDF. Zakres stosowa~iia plyl wiuio\wch i MDF. Plyly paidzieizowe naluialne i usziacliolnioiie. Piyly pilsniowe. Plyly pilsniowe uszlachelnione. Lignofol, elkon.. Rozpoznawanie iodzajow ply1 slolarsi~icli Rozpoznawanie rodzajow plyl wioiowycli. Rozpoznawanie rodzajow piyl pil8nioihycli. Rozpoznawanie lignoslonu i lignofolu Rozpoziiawanie rodzajow sklejlci i okreslanie wad prodokcyjnycli ldentyfikacja lignofolu w belkacli konslrukcyjnycli meciianizmow piaiiinowycli i fortepianobych 5. Tworzywa sziuczne I<lasyfil(acja i budowa tworzyw szlucznych. Rodzaje lworzyw szlucznycli slosowanycli w budowie inslrurnentow muzycznycli. Plaskie malerialy okladzinowe, folie o- kleinowe, oicleiny, lasmy obizeiowe, lislwy, eieinenly profilowe, akcesaiia Lamiiiaiy wysol(ocisnieniowe. Akcesoria ineblowe i specjalne slosowane w inslruinenlacli muzycznycli.,, Rozpoznawanie fworzyw szlucznycli stosowiycli w budowie inslrirrnenl6vi mil- zycznych 6. lnne inalerialy stosowane w produkcji insliunientow rnuzycziiycli Tkaniny icli iodzaje i clia!al(leryslyka. Fiice. Skoiy. OkIadzii?y klawiaiury. NakIadl(i lkiawiszy. Nakiadlci pollonowe. Rodzaje inaterialow stosowanycli na icli wykolialiie Wlaiciwosci lechnicme i uiyikowe Cwiczeiiia Rozpoznawanie lkaniii, filcow i skoiy ldenlyfikacia rodzajow okladzin Rlawiatuiy na podslawie w-orcow i kalalogow oiaz proby oceny jakosci na podstawie badan lwardosci i ScieralnoSci

28 ( 3. Uwagi o realizacji 17 Malerialoznawslwo jest jednym z podslawowych przedmiotow iiauczania kszlallujqcych zawodowq przydatnosc do pracy w zawodzie lechniica instruinenl6w rnuzycznych. Malerialoznawstwo jako nauka obejmuje charakterystykg, systernalykg i klasylikacjq podslawowych rnalerialow produkcyjnych slosowa~iycii w procesie wytwarzania inslrurneiilow rnuzycznycii re szczegolnym forlepianow. uw.glednienietn pianin i Podstawowym zadaniern przediniolu jest opanowania przez uczniow wiado- rnosci dotyczqcych slosowania rnaleriaiow przy produkcji inslruinenlow muzycznych ich remoncie i pracach konserwacyjnych. Materialoznawslwo naleiy scisle powiqzac z praklykq produkcyjnq w zakiadacli wylwrzajqcych now wyroby oraz dzialalno5ciq remonlowo koiiseiwacyjnq zakiadow rzemieslniczych. Przediniol ten wymaga za- chowania koreiacji lresci programowych z przed~niolein technoiogii. Nauczanie powinno odbywac sig w oparciu o dobrze wyposaionq klasopracownig w Srodki dydak- lyczne, szczegolnie w malerialy slosowane w budowie instrulnentbw niuzycznycli. Ocena pracy ucznia powinna przede wszyslkim byc oparla na sprawdzeniu urniejqt- nosci podanych w szczegolo~ch celach kszlalcenia. 4. Podstawowe Srodki dydaktyczne i Kolekcje drewna, tworzyw drzewnych i lworzyw sztucznych przekroje wybranych gatunkow drewna. drewna zwierajqce podstawowe elemenly budowy rnakroskopowej drewna rezonansowe i muzyczne, polfabrykaly do produkcji inslrurneiilow niuzycznych. probki drewna o znormalizowanych wymiarach do wyznaczania wiaiciwosci mechanicznych i wylrzymalosci na obciqzenie stalyczne i twardosc larcica rezonansowa i muzyczna przeznaczona do okresiania zakresu dopusz- czalnych wad w oparciu o normy wycinki z larcicy obrzynanej i ogoinego przeznaczenia wycinki z larcicy rezonansowej wycinki deszczulek na plyty rezonansowc i zebra oblogi iuszczone i plasko skrawane. okleiny naluralne i sztuczne sklejki i plyly slolarskie

29 28 piyty wiorowe, paidzierzowe i pilsniowe o powierzchni naluralnej i uszlaclietnionej drewno zageszczone - lig!ioslan i drewno warstwowe - iidiiofolii. tkaniny, skory, filce i okladziny klawiatur Tablice graliczne, przezrocza, foliograiny budowa mil(roskopowa wybranycli gatunkow drzew lisciaslycli i iglastycli budowa rnakroskopowa wybranycli galunkow drzew lisciaslyci1 i iglastych. budowa wilgotno8cioinierza do wyznaczaiiia wiigotiinosci drewiia vqkres rowiowagi higroskopijnej lkurczeiiie i paczenie drewia wady ikszlallu drewia wady budowy anafomicznej oraz zabarwienia melody przelarcia drewna okrqglego. melody obrzynania malerialow lartych. sposoby przetarcia i melody ohrobki w celu pozyskania material^.^ o spccjail?yni przeznaczeniu. melody ~Rladowaiiia malerialow lartych w naluraltiycli warunkacli lklimalycz~lycli 5. Literatura. Szuszka j, iurawski J., Malcrialoznawstwo przeinyslu drzewincgo. WSiP, Worszawa 1971 Tekielski S., Towaroznawslwo drzewne, WSiP, Warszawa 1961 Wallher S., Towaroznawstwo drzewne, WSiP, Warszawa Starecki A,, Drouet T., Technologia iworzyw szlucznych, WSiP, Warszawa 1989 Lesnikowskia, i inni, Tworzywa szluczne, WSiP, Warszawa Jgdrzejewski W., Wasik F., Filce tecliniczne, WPLiS, Warszawa 1955 Peresz W., Garbarslwo, PWN, Warszawa Polskie Normy,.

30 1. Szczeg6lowe cele ksztalcenia urniec: W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczeri (sluchacr) powinien -- poslugiwac sig podslawowymi pojgciami r wytrzyrnalosci materialow,.- obliczyc naprgienia dia lypowych obciqieii slalycznych czgsci rnaszyn. --. opisac zasady polqczeri czgsci rnaszyn, - scliarak~eryrowad przekiadnie i napgdy obrabiarek. - obliczyc przeloienia przekladni, 4 - wyjasnic zasady dzialania instaiacji pneumalycznej do odwiorkowania i odpylania I obrabiarek i urzqdzeri, dohierat smary, -- rozroiniac poszczegolne zespoly w obrabiarkacli i urzqdzeniach,.- opisac: zasady srnarowania oraz konserwacji obrabiarek, -- sklasyfikowai obrabiarki i narzgdzia lnqce do maszynowej obrobki drewna i lworzyw drzewnycli, - opisac islotg budowy noia elernetilarnego. - wyznaczyt kqly na wybranym oslrzu narzgdzia, - rozroiniat rodzaje narzgdzi frezerskich, - dobra? odpowiednie narzgdzia frezerskie do zaloionych profili konslrukcyjnych, - wyjainic schernaly kinernalyczne wybranycfi lyp6w czopiarek, - rozroiniac obrobkg wykonanq na poszczegolnych wzorcarkach, -.- narysowad profile olworow i gniazd moiliwych do uzyskania przy iliyciu wierlel..- dobrae wierlla do wykonywanej operacji, -- wyjainic na wybranych schernalach zasady dziaiania wierlarek, -- skiasyfikowat dlula do tnaszynowej obrobki drewna wg przeznaczenia, - narysowac profile otworow gniazd rnoiliwycli do uzyskania za pomocq dlutarki lancuszkowej, sklasyfikowac noie lokarskie wg szczegolowego przeznaczenia,.- rozroinial malerialy Scierne nasypowe, -. dobrat narzgdzia Scierne nasypowe do szlifierki i rodzaju slosowanej obrobki,

31 10 - przygotowat narzqdzia scierne do pracy, -- wyjasnit islolq raslosowania obrabiarek przenosnycli, - wyjasnic schemat technologiczny przekrawarki, - omowit warunki prawidlowej eksploalacji niaszyn i urzqizen do ostrzeiiia narzqdzi, -- uzasadnie Ikoniecmosc slosowania podslawowycli zasad blip przy ohsludze 11- rzqdzeti do oslrzenia narzqdzi, - sklasylilkowac suszarnie wg sposobu dopiowadzaiiia ciepla, - podat wyinogi lecliniczne suszariii stosowanych w przeinyile budomy i~lslruiiien- low muzycznych. -- wymieriic rodzaje i ornowit przeznaczenif podslawowej aparaliiry konlroltio- pomiarowej slosowanej w suszarniacli. - wymier~it podslawowe wyrnagaiiia konslrukcyjne suszarii do drewna. -- dobra6 urzqdzenia do giqcia wybranych elemenlow ikonslrukcyjnycli inslru~lreti- tow, - sklasyfikowac urzqdzenia do przygolowania klejil, nakladania kleju, klejenin, okle- jania i okleinowania, - sklasyfikowat maszyny i urzqdzenia do wykaiiczania powierzchrii. - dobrat rnaszyny i urzqdzenia do wykaiiczania powierzctirii rernonlowanycll, - wymienic rodzaje urzqdzen rnonlaiomych specjalnycli do lqczonia elemenlow w podzespoly i zespoly. - wyjasni6 zasady tworzenia linii produkcyjnych w poszczegolnycli dzialacli produkcji instrumentow muzycznych, -- podac rodzaje i okreslic zadania urzqdzeii do lrarisporlu wewielrznego, - wyrnienic rodzaje urzqdzen transporlowych specjalnycli slosowanycii w przemysie muzycznym, - okreslic sprawnoi-t dzialania urzqdzen ochronnycli przy slruganiu gri~bosciomyin, - omowit znaczenia nortnalizacji narzedzi do maszyiiowej obrobki dremia. - opisat budow? i scharaltleryzowa-t dzialanie lypo~wych obrabiarek do drewiia, opisac budowg i scliarakieryzowac dzialanie specjaiislycz~iycli urzqdzen stoso- I wanycli w przetnyile riiuzycziiym, - opisac melody pracy na obrabiarkacli i urzqdzeniacli, -- wymienit warunki prawidlowej eksploalacji i lkonserwacjt obrabiarek i iirzqdzeii...- ornowit. podslawowe zasady przygotowania obrabiarek i urzqdzen do pracy.

32 (?I.- wyjasnic scliematy kinematyczne obrabiarek, - obliczyc wydajnosc teoretycznqi rzeczywistqobrabiarek i uizqdzen, dobrac obrabiarki i urzqdzenia do produkcji inslrumentow rnuzycznycli, - dobrae obrabiarki i urzqdzenia do napraw i kotiserwacji inslrutnenlow inuzycznych.. okreslic rakres dzialania urzqdzen autoinalyki przemyslowej w prodiikcji iiislru- rnenlow niuzycznycll, rozr6iniac rodzaje narzgdzi lnqcych do tnaszynowej obrobki drewna i lworzyw drzewnych, wymienic podslawowe wielkosci okreslajqce narzgdzia do obrobki,.- okresii6 zasady przygolowania narzedzi do pracy. - dobrat urzqdzenia do transportu wewiqlrz zakiadu, podac zasady tworzenia linii produkcyjnych dla wybranycli procesow leclinolo- gicznycli,.- scliarakteryzowac zasady fundarnenlowania, uslawiania i mocowania obrabiarek i urzqdzen,.. okresiic wyrnagania dotyczqce prawidlowej konsenvacji obrabiarek i urzqdzeti, -- poslugiwac sie dokumenlacja, lechniczno-rucliowq, - dobra6 podslawowe urzqdzenia ochronne i zabezpiecrajqce prace na obrabiarkacli i urzqdzeniach, -- slosowac zasady bhp podczas obslugi obrabiarek i urzqdzen, - ocenit slan tecliniczny masryn i urzqdzen slosowanych w produkcji inslrumenlow! muzycznycii. 2. Material nauczania 1. Podslawowe wiadomosci z wylrzymalosci materialow Podslawowe pojecia. Rodzaje obciqzeii, odkszlatcen i naprgien. Wylrzymalosc: tia : rozciqganie, sciskanie, zginanie, Scinanie, skrgcanie. WylrzymaloSc na wyboczenia. WylrzyrnaloSC zloiona. Obliczanie napreieti dla lypowycli obciqieii statycznycli czqsci inaszyn

33 2. CzgSci rnaszyn Polqczenia czesci maszyn: nierozlqczne, rozlqcme, spreiysle. Osie, waly, czopy, loiyska, sprzggla I harnulce. Przekladriie: ciggnowe, zvbale, cierne. Meciiariirniy zlniany obro16w: korbowy, Srubowy, zqbaty, krzywkowy. ~wiczenia. Obliczenia pizeloicnia prreklad~ii pasowej i zqbalej 3. Napedy lhydrauliczne i pneuinalyczne Oghlna cliarakteryslyka napgdow. Pompy, silowniki, zawory rozdzielacze. Zasloso- wanie napqdow llydraulicznych w obrabiarkacii i iurqdzeniach slosowaiiycli w przernysle rnuzycznyrn. Napedy pneuliiatyczne. Sl?rgiarki, weiilylalo~y, silownii(i, silniki. Elernenly do slei-owania sprgionego powielrza. Llfrqdzenia poiiiocriicre. Za- kres slosowanie napeduw hydraulicziiych. Przernyslowa instalacja spreionego powielrza, lnslalacja pneurnalyczna do odwiorkowania i odpylania obrabiarek.. Obliczenie zapotrzebowania powietrra dla rbinych lypow iiislalacji pileuinalycznej do odwiorkowania. 4. Tarcie, srnary, s~narowaiiie Rodzaje i rnetody smarowania. Sposoby koiiseiwacji i zabezpiecze~iiu przed korozjcl. 1 ) 5. CzgSci obrabiarek Kadluby, sloly, suporty, waly robocze. Zespoly: robocze, napedowe, posuwowe. prowadzqce, zaciskowe, dociskowe, podpierajqce, naslawcze, podawcze i odbieiajqce Urzqdzenia ochronno i zabezpieczajqce obrabiarki. 6. Ctiarakterystyka obrabiarek i riarzqdzi Zasady klasyfikacji obrabiarek. Urzqdzenia lnqce do niasrynowej obrobki drewna i tworzyw dnewnych. Budowa oslrza,. Noi eie~nenlarny. Malerialy na narzgdzia tnqce: slale, wggliki spiekane. Norrnalizacja narzgdzi tnqcycli. 7. Pity i piiarki Pity Rodzaje zqbow i uzgbienie pi1 Rodzaje pi1 tarczowycl~, lasrnowycli i fiyrzyna- rek. Przygotowanie pit do pracy. Zasady uslawiania i mocowariia pit. Rege~leiacja

34 33 uzebienia pi1 Przyrzqdy konliolno-poiiiiarowc. Rodzaje pilarek. Piiarlki larczowe, poprzeczne, wzdluine, wzdluino - poprzeczne, iorinalowe. Pilarki lasmowe slolaiskie. Przeznaczenie, zasady budowy, dzialanie i warunki prawidlowej eksploalacji pilarek. Zasady przygolowania do pracy, melody pracy. Oprzyrzqdowanie pomocilicze i ocliroiine. Pizepisy blip. Pomiar paramelrow liniowycli i lkqlowych pi1 Badanie stanu teclinicziiego pi1 laiczowycli. Opis dzialania pilarki na podslawie scliemalu kineniatycznego 4 8. Noie do slrugaiek, slrugaiki Noie do slrugarek. Rodzaje noiy, waly noiowe, glowice slrugarskie. Pizygolowa~lie iioiy do pracy. Zasady ustawieiiia i inocowania iioiy w wale noiowym. Rodzaje slrugarek. Sliugaiki: wyrownarki. grubiarki lizyslionne i czleroslronne. Zasady pizygolowania slrugarek do pracy Melody pracy. Oprzyrzqdowanie pomocnicze i o- chionne. Przepisy bhp. Poniiar paramelrow liniowycli i kqlowycli noia. Opis dzialania slrugarki gruboiciowej na podslawie scheinalu kineinalycznego, 9. Narzedzia frezerskie i frezarki Frezy, glowice irezowe. ioasyfikacja, konsliukcja oraz rodzaje irezow i glowic. Cha- iakleryslyka ogoina narzgdzi frezersl(ic1i. Melody przygolowania narzedzi do pracy. Mocowanie, uslawienie frezow nasadowych i frezbw lrzpieniowych. Rodzaje fieza- rek. Frezarki dolnowrzecionowe. gornowrzecionowe i uniwersalne. Zasady budowy i clzialania oraz waruiiki prawidlowej eksploalacji i koriserwacji frezarek. Melody pia- cy. Frezowanie przy zaslosowaniu prowadiiicy i wzornikow. Oprzyrzqdowanie po- niocnicze i oclironne. Pizepisy blip.. Poiniai wieikokci charaklerystycznycti freza nasadzanego i lrzpieniowego Uslawienie lreza lrzpieniowego we frezarce gornowrzecionowej 10. Wczepiaiki i czopiarki Rodzaje i przeznaczenie wczepiarek. Ogolria budowa, zakres slosowaiiia i waruilki prawidlowej eksploatacji wczepiaiek. Melody pracy Uizqdzenia ocllronne. Prrepisy

Pokazać jeszcze