Organizacja przyszłości, Zmiany w otoczeniu. Opracowanie: Aneta Stosik

Transkrypt

1 Organizacja przyszłości, Zmiany w otoczeniu. Opracowanie: Aneta Stosik

2 Współczesne otoczenie organizacji Czynniki kształtujące burzliwe otoczenie współczesnej organizacji: Procesy globalizacji i umiędzynarodowienie gospodarki, powodujące zacieranie się granic między rynkami. Rozwój techniki, wpływający na dynamikę produkcji i możliwości zbytu. Pojawienie się masowego konsumenta. Zaostrzenie się konkurencji. Nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne. Niestabilność polityczna.

3 Główne cechy współczesnego otoczenia Istotność zmian: Zmiany naruszają dotychczasową równowagę rynkową Szybkość i częstość zmian: Organizacje muszą dostosowywać się do zmieniających się warunków otoczenia Nieprzewidywalność zmian: Organizacje zaskakiwane są sytuacjami trudnymi, często skrajnymi Wielowymiarowość zmian: Zmiany dotykają wielu aspektów działalności organizacji jednocześnie

4 Wyzwania przyszłości są wypadkową zachowań trzech grup podmiotów otoczenia: Konkurentów innowacyjnych, o wysokiej technologii, wysokim poziomie organizacyjnym, o niekonwencjonalnych strategiach Odbiorców produktów i usług o wysokim i wszechstronnym wykształceniu, świadomych swoich praw, oczekujących wysokiej jakości i indywidualnej obsługi Akcjonariuszy, pracowników, społeczeństwa oczekujących wzrostu wartości firmy, wzrostu zarobków, poprawy jakości życia

5 Zmiany w otoczeniu polskich przedsiębiorstw. Powstanie rynku kapitału, powstanie giełdy papierów wartościowych, zmiany na rynku pracy (wzrost bezrobocia). Rozpad znaczących rynków zbytu w dawnych krajach RWPG. Wzrost konkurencji międzynarodowej i powstanie nowych rynków zbytu produktów i usług. Komercjalizacja usług w sektorze bankowym i ubezpieczeń społecznych. Prywatyzacja przedsiębiorstw. Napływ kapitału zagranicznego. Rozwój giełd materiałowych. Powstanie obszarów wolnocłowych.

6 Globalizacja Dokonujący się na świecie, długofalowy proces integrowania coraz większej liczby krajowych gospodarek ponad ich granicami, dzięki rozszerzaniu oraz intensyfikowaniu wzajemnych powiązań (inwestycyjnych, handlowych, produkcyjnych, kooperacyjnych), w wyniku czego powstaje ogólnoświatowy system ekonomiczny o dużej współzależności i znaczących skutkach nawet w odległych krajach [Zorska 1998] Skutki globalizacji to przede wszystkim: obniżenie kosztów, rozpowszechnianie się innowacji, dostępność do nowoczesnych produktów.

7 Procesy gospodarcze w wyniku globalizacji: Obszary działalności Korzyści z tytułu globalizacji Produkcja Technologia Logistyka Struktury Finanse Personel rozproszenie terytorialne, niskie koszty wzrost udziału w rynku światowym światowe patenty powodują zmniejszenie zagrożeń naśladownictwa i konkurencji cenowej rozwój światowej sieci pozwala na szybkie dostawy (just in time) decentralizacja organizacji kontrolowana jest przez zarząd główny o światowym zasięgu globalne zabezpieczenie ryzyka poprzez ochronę fluktuacji kursów transfer know-how, wyższe standardy, tworzenie aliansów strategicznych

8 Regionalizacja Integracja regionalna, której celem jest uzyskanie wyższego poziomu konkurencyjności w globalizującej się gospodarce. Sukces integracji zależy od sprawności funkcjonowania terytorialnych systemów społeczno gospodarczych i ich zdolności do tworzenia nowoczesnych struktur regionalnych.

9 Współczesny klient Wysoko wyedukowany. O wysokich wymaganiach i szerokich potrzebach. Bardzo niecierpliwy. Wymagający indywidualnego traktowania. Nie chce być anonimowy. Chce mieć udział w kształtowaniu swoich produktów.

10 Zmiana paradygmatu zarządzania Elementy paradygmatu Paradygmat XX w. Paradygmat XI w. Kultura Technologia Zadania Hierarchia Władza Cele kariery Stabilność, efektywność Mechaniczna Fizyczne Pionowa Najwyższe kierownictwo Bezpieczeństwo Zmiany Elektroniczna Intelektualne Pozioma Szeroko rozproszona Rozwój indywidualny

11 Zmiana paradygmatu zarządzania Elementy paradygmatu Paradygmat XX w. Paradygmat XI w. Przywództwo Siła robocza Praca Rynki Koncentracja Zasoby Autokratyczne Jednorodna Indywidualna Lokalne, krajowe Zyski Kapitał Transformujące Zróżnicowanie kulturowe Zespołowa Globalne Interesariusze Informacja

12 Jakość menedżerów nowej ery Umiejętność myślenia systemowego, pozwalająca na dostrzeganie złożoności współczesnego świata oraz syntezę informacji. Umiejętność działania w wielokulturowym otoczeniu. Gotowość do ustawicznej nauki, otwartość na zmiany w organizacji i jej otoczeniu. Wysokie standardy zachowań, stawianie sobie wysokich wymagań kompetencyjnych. Prahalad C.K. 1998

13 Przyszłość organizacji Charles Handy, profesor z London Business School, szacował w roku 1995, że całkowita wartość większości przedsiębiorstw jest od czterech do pięciu razy większa od łącznej wartości posiadanych przez nie aktywów materialnych

14 Zarządzanie kapitałem intelektualnym jest nową koncepcją zarządzania będąca, podobnie jak zarządzanie wiedzą próbą odpowiedzi świata praktyki i nauki na głębokie przemiany społeczno gospodarcze, towarzyszące gospodarce opartej na wiedzy. Ogólnie ZKI sprowadza się do identyfikacji, pomiaru i pełnego wykorzystania ukrytego potencjału firmy, czyli tych jej elementów, które nie są wykazywane w sprawozdaniach finansowych, a od których zależy pozycja konkurencyjna firmy na rynku.

15 Co to jest kapitał intelektualny? Kapitał intelektualny to wszystko to, co wiedzą pracownicy w firmie i co daje jej przewagę konkurencyjną, tzn. wiedza, informacja, i doświadczenia. T. Stewart, Kapitał intelektualny to całkowity kapitał przedsiębiorstwa odnoszący się do wiedzy w nim zawartej (Knowledge-based equity). Składają się na niego wiedza i doświadczenie pracowników, zaufanie klientów, marka, umowy, systemy informacyjne, procedury administracyjne, patenty, znaki handlowe i efektywność procesów. International Federation of Accountants, The Measurement and Management of Intellectual Capital, IFAC, New York, NY, 1998.

16 1991 r r. EWOLUCJA 1989 r. Skandia AFS powołuje Leifa Edvinssona na stanowisko dyrektora kapitału intelektualnego Powstaje Grupa Konrada 12 listopada Publikacja Raportu Konrada 1989 r. WM-Data i kilka innych firm zaczyna stosować model Konrada 1995 r. OECD I Unia Europejska postulują włączenie kapitału intelektualnego do raportów rocznych Szwecja USA 1992 r. Powstaje Nawigator firmy Skandia 1995 r. Skandia i 43 inne firmy szwedzkie publikują raport dotyczący kapitału intelektualnego 1992 r r. Fortune zamieszcza cover story poświęcone kapitałowi intelektualnemu Koncepcja BSC na łamach Harvard Business Review Amerykańskie firmy inicjują działania dotyczące kapitału intelektualnego

17 Wartość rynkowa (%) Wartość księgowa i ukrytych aktywów firm Microsoft Unilever Hewlett-Packard General Motors wartość księgowa aktywa niematerialne

18 Podział Kapitału Intelektualnego Kapitał przedsiębiorstwa K. Bilansowy Kapitał Intelektualny K. Ludzki K. Strukturalny K. Klienta K. Organizacyjny K. Innowacji K. Procesów

19 Podział Kapitału Intelektualnego Kapitał intelektualny Kapitał ludzki Kapitał organizacyjny Kapitał rynkowy Kapitał innowacyjny - Kompetencje - Postawy i zachowania - Przywództwo i rozwój - Procesy - Infrastruktura - Kultura organizacyjna - Proces zarządzania - Relacje z klientami - Relacje z dostawcami - Kompetencje rynkowe - Inne relacje - Poprawa procesów - Produkty i usługi - Technologie

20 Składniki kapitału intelektualnego Struktura zewnętrzna Kompetencje indywidualne Struktura wewnętrzna

21 W roku 1997, w badaniu przeprowadzonym przez firmę Ernst & Young okazało się, że 35% decyzji zarządów firm było opartych na nie finansowych wskaźnikach.

22 Rodzaje własności intelektualnej Prawa patentowe Prawa do marki handlowe Modele biznesowe Prawa autorskie Prawa do publicznego wykonywania Prawa do baz danych Prawa hodowców gatunków

23 Opracowanie: Aneta Stosik na podstawie: Red: B. Olszewska Podstawy zarządzania. Przedsiębiorstwo na progu XXI wieku Wyd. Akademia Ekonomiczna Wrocław 2004r.