EKSPERTYZA STANU TECHNICZNEGO

Transkrypt

1 2D DARIUSZ PRZYBYLSKI ul. Boh. Warszawy 15-16, Szczecin tel , PROJEKTOWANIE ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANE KIEROWANIE ROBOTAMI BUDOWLANYMI, SPRAWOWANIE NADZORU INWESTORSKIEGO, SPRAWOWANIE KONTROLI TECHNICZNEJ UTRZYMANIA OBIEKTÓW BUDOWLANYCH, WYKONAWSTWO, NADZOROWANIE OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW EKSPERTYZA STANU TECHNICZNEGO Remontu Bramy Chojeńskiej w miejscowości Trzcińsko Zdrój nr geod. działki. Adres inwestycji: Trzcińsko Zdrój Ul. Chojeńska, Trzcińsko Zdrój, nr geod działki.. Inwestor: Gmina Trzcińsko Zdrój Ul. Rynek 15, Trzcińsko Zdrój OŚWIADCZENIE Zespół projektowy oświadcza, że w/w projekt Remontu Bramy Myśliborskiej w miejscowości Trzcińsko Zdrój nr geod. działki został sporządzony zgodnie z wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej wg art. 20 pkt.1 ust.1 Prawa budowlanego branża konstrukcyjna: mgr inż. DOROTA SUKIENNIK nr upr. Proj 8/Sz/99/2000 mgr inż. MIROSŁAW HAMBERG nr upr. Proj 4662/61 - PROJEKTANT - SPRAWDZIŁ EGZ NR _ MARZEC 2014R

2 SPIS TREŚCI 1.DANE OGÓLNE PODSTAWA OPRACOWANIA PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA CEL OPRACOWANIA OPIS I OCENA STANU KONSTRUKCJI STANU ISTNIEJĄCEGO FUNDAMENTY ŚCIANY STROP STOLARKA DRZWIOWA ELEWACJE CEGLANE SCHODKI WEJŚCIOWE TARAS NA POZIOMIE +9, TARAS NA POZIOMIE +13, WNĘTRZE PRZEJAZD POD BRAMĄ I INNE ZARYSOWANIA ZALECANE PRACE REMONTOWE UWAGI I WNIOSKI DODATKOWE SPIS FOTOGRAFII

3 3

4 4

5 5

6 OPIS KONSTRUKCJI 1.DANE OGÓLNE 1.1. PODSTAWA OPRACOWANIA Inwentaryzacja budowlana wykonana w kwietniu 2014r. Dokumentacja fotograficzna. Wykonane odkrywki stanu istniejącego. Karta ewidencyjna zabytku architektury i budownictwa Ośrodka Dokumentacji Zabytków w Warszawie 1.2. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA Zakresem opracowania jest wykonanie projektu remontu Bramy Chojeńskiej położonej w miejscowości Trzcińsko Zdrój przy ulicy Chojeńskiej róg ul. Wolności. Brama Chojeńska bacą częścią obwarowań miejskich wpisana jest do rejestru zabytków pod numerem 396 z dnia r CEL OPRACOWANIA Celem opracowania jest określenie stanu technicznego konstrukcji bramy z podaniem robót remontowych koniecznych do przywrócenia jej pełnej zdolności do przenoszenia obciążeń. 2.OPIS I OCENA STANU KONSTRUKCJI STANU ISTNIEJĄCEGO Brama Chojeńska usytuowana jest w ciągu obwarowań miejskich, usytuowana jest w zachodniej części Starego Miasta u wylotu ul. Chojeńskiej (d.königstr.). Przejazd na osi wschód-zachód. Od strony północnej przylega mur z przejściem, usytuowanym bezpośrednio przy bramie. Od strony południowej do bramy przylega mur, obecnie częściowo zadaszony. Pierwsze wzmianki o obwarowaniach miasta pochodzą z 1349 r. Jednakże zakłada się, że budowę murów obronnych rozpoczęto prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV w. W pierwszej fazie budowy murów powstały również trzy bramy na zamknięciu dróg wylotowych, nazwane od miejscowości, w 6

7 kierunku, których prowadziły: Chojeńska (Königsbergertor) od zachodu, Myśliborska (Soldinertor) od południa i Strzeszowska (Stresowertor) od północy. Wieża pięciokondygnacyjna. Trzy kondygnacje w zwartej czterobocznej bryle z przejazdem w przyziemiu, zwieńczone krenelażem. Czwarta i piąta kondygnacja mniejsze i niższe, w formie ośmioboku, zwieńczonego krenelażem. Zwieńczenie wieży w formie piramidalnego stożka. Wieża w głównym korpusie założona na planie zbliżonym do kwadratu. Od strony zachodniej po obu stronach przejazdu przypory. Na lekko przesuniętej ku północy osi wschód-zachód przejazd. Po południowej stronie przejazdu w elewacji wschodniej wejście do wieży z klatką schodową usytuowaną w grubości muru. Przy klatce małe pomieszczenie kuchenne. Pomieszczenia wszystkich kondygnacji jednoprzestrzenne. Od czwartej kondygnacji czworoboczny korpus przechodzi w ośmiobok, przepruty na każdym boku wąskimi okienkami. FOT.1.WIDOK OGÓLNY BRAMY, ELEWACJA PÓŁNOCNA 2.1. FUNDAMENTY Fundamenty prawdopodobnie kamienne, spojone zaprawą wapienną. 7

8 FOT.2.PRZYZIEMIE, UBYTKI ZAPRAWY FOT.3.PRZYZIEMIE, UBYTKI ZAPRAWY Fundamenty wieży wykonano z kamieni polnych. Nie wykonano podziemnych odkrywek fundamentów, jednak oględziny ich części naziemnej, brak zarysowań i spękań wskazują na ich prawidłowa pracę ŚCIANY Dolna kondygnacja wieży murowana z nieregularnych ciosów kamiennych, spojonych zaprawą wapienną, uzupełnianą wtórnie zaprawą cementowo-wapienną. Mury przejazdu, przypory, mury wyższych kondygnacji i szpic wieży oraz sklepienie przejazdu murowane częściowo w wątku gotyckim, częściowo w krzyżykowym (krenelaże oraz częściowo górne partie głównego korpusu), z cegły pełnej ceramicznej, spojonej zaprawą wapienną, w niektórych miejscach cementowo-wapienną. 8

9 FOT.4. MURY DOLNEJ KONDYGNACJI Przejazd przelicowany cegłą pełną ceramiczną w układzie gotyckim. FOT.5.PRZEJAZD 9

10 FOT.6. WYŻSZE KONDYGNACJE BRAMY, ELEWACJA ZACHODNIA 2.3. STROP Sklepienia oraz blendy otynkowane tynkami wapiennymi. Stropy belkowe drewniane. Na trzeciej kondygnacji trompy, za pomocą, których czworoboczna bryła przechodzi w ośmiobok. FOT.7. STROPY NA KONDYGNACJACH WIEŻY 10

11 FOT.8. STROP NA 3 POZIOMIE WIEŻY Na drugim i trzecim poziomie elementy konstrukcyjne stropu zniszczone w dużym zakresie, należy je wymienić na nowe z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznych do obecnie istniejących STOLARKA DRZWIOWA Drzwi do wieży drewniane ramowo-deskowe, jednoskrzydłowe, zamknięte łukiem półokrągłym, z ozdobnymi kutymi zawiasami i klamką. FOT.9. DRZWI ZEWNĘTRZNE 11

12 Stolarka drzwiowa w dobrym stanie technicznym, nie wykazuje uszkodzeń czy też widocznej korozji. Należy stolarkę oczyścić z powłok malarskich zabezpieczyć przeciwgrzybicznie i pomalować w jednym kolorze wg opisu i technologii prac konserwatorskich. Ozdobne okucia stalowe oczyścić i pomalować w kolorze czarnym. FOT.9A. STOLARKA NA POZIOMIE 1 FOT.9B. STOLARKA NA POZIOMIE 2 FOT.9C. STOLARKA NA POZIOMIE 4 12

13 FOT.9D. STOLARKA STALOWA NA POZIOMIE 1 Stalowa stolarka okienna na poziomie 1 do remontu i wymiany oszklenia na nowe. Rodzaj szklenia do uzgodnienia z zamawiającym Otwory strzelnicze bramy zabezpieczyć poprzez wyposażenie ich w siatki stalowe drobnooczkowe zabezpieczające przed dostawaniem się ptaków ELEWACJE Elewacja wschodnia głównego czworobocznego korpusu trójkondygnacyjna z ostrołucznym otworem przejazdowym usytuowanym na osi, wypełniającym pierwszą kondygnację. Kondygnacja przyziemia kamienna. Łuk przejazdu ceglany. W dekoracji elewacji brak podziału na kondygnacje we wnętrzu. Płaszczyznę elewacji wypełniają cztery tynkowane blendy nierównej szerokości zakończone płaskimi łukami odcinkowymi. W jednej z nich przebity otwór. Od strony południowej przejazdu otwór wejściowy poprzedzony trzema schodkami. Elewacja zachodnia w przyziemiu przepruta ostrołucznym przejazdem. Łuk przejazdu ceglany. Elewacja bez dekoracji. Po obu stronach przejazdu przypory, odsunięte od lica o pół cegły (około 14 cm) stanowiące miejsce na umieszczenie prowadnicy brony. Elewacje boczne północna i południowa bez dekoracji. Do obu tych elewacji przylega mur. Od strony północnej półokrągło zamknięte przejście w murze. Główny korpus wieży zwieńczony krenelażem. Na partii czworobocznej wzniesiona część ośmioboczna wysokości 3,50 m, z krenelażem i piramidalnym stożkiem wyrastającym z punktu widokowego. Część ośmioboczna wzbogacona fryzem kratkowym. Z prawej strony (patrząc od strony miasta) w murze wybity półkolisty otwór dla pieszych. 13

14 FOT.10. USZKODZENIA ELEWACJI ZACHODNIEJ Stwierdzono luźne elementy w elewacji zachodniej. Fragment należy przemurować, a uszkodzone cegły należy wymienić na nowe z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznego do istniejących cegieł. 14

15 FOT.11.ZARYSOWANIA ŚCIANY ELEWACJI POŁUDNIOWEJ Na elewacji południowej stwierdzono zarysowanie ściany biegnące od fundamentów w górę, niestety ze względu na porastająca bramę roślinność niemożliwe jest stwierdzenie jak wysoko dochodzi zarysowanie. FOT.12.UBYTKI CEGIEŁ W ŁUKU NAD PRZEJAZDEM 15

16 Nad przejazdem stwierdzono ubytki cegieł, cegły uszkodzone w więcej iż 30% należy wymienić na nowe z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznego do istniejących cegieł. FOT.13.ZARYSOWANIA ŚCIAN PRZEJAZDU 16

17 FOT.14.ZARYSOWANIA ŚCIAN ELEWACJI WSCHODNIEJ Należy wymienić wszystkie spoiny w części kamiennej oraz ceglanej elewacji. FOT.15.ZWIEŃCZENIE BRAMY 17

18 Bramę w znacznej mierze pokrywa roślinność, która powoduje jej niszczenie i zakrywa już powstałe zniszczenia, należy usunąć wszelką roślinność porastająca mury CEGLANE SCHODKI WEJŚCIOWE FOT.16. CEGLANE SCHODKI WEJŚCIOWE Schodki prowadzące do wnętrza bramy wykonane są jako ceglane z cegły pełnej na zaprawie cementowo-wapiennej. Pierwszy stopień wykazuje obluzowania i spękania, pozostałe wypłukania spoiny w górnych partiach. Należy przemurować pierwszy stopień z cegły klinkierowej w kolorze zbliżonym do pozostałych oraz przemurować górne warstwy pozostałych stopni na zaprawie renowacyjnej TARAS NA POZIOMIE +9,55 FOT.17.ROŚLINNOŚĆ NA POZIOMIE +9,55 18

19 Należy usunąć wszelką roślinność. Na poziomie tarasu +9,55, stwierdzono uszkodzenia lica cegieł, ubytki spoin oraz porażenie biologiczne murów. Występująca tu roślinność należy usunąć. Cegły naprawić, w razie konieczności wymienić na nowe z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznych do istniejących. Spoiny należy wymienić na nowe. Wierzchnią warstwą balustrady ceglanej z uwagi na licznie występujące rozluźnione cegły należy przemurować z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznych do istniejących. Wymienić należy również wylewki betonowe oraz zaprawy posadzek tarasów zewnętrznych bramy na nowe z jednoczesnym wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych poziomu +9, TARAS NA POZIOMIE +13,45 FOT.18.ROŚLINNOŚĆ NA POZIOMIE +13,45 Należy usunąć wszelką roślinność. Na poziomie tarasu +13,45, stwierdzono uszkodzenia lica cegieł, ubytki spoin oraz porażenie biologiczne murów. Występująca tu roślinność należy usunąć. Cegły naprawić, w razie konieczności wymienić na nowe z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznych do istniejących. Spoiny należy wymienić na nowe. Wierzchnią warstwą balustrady ceglanej z uwagi na licznie występujące rozluźnione cegły należy przemurować z zachowaniem wymiarów i kształtu analogicznych do istniejących. Wymienić należy również wylewki betonowe oraz zaprawy posadzek tarasów zewnętrznych bramy na nowe z jednoczesnym wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych poziomu +13, WNĘTRZE Każda z kondygnacji wyznaczona jako jednoprzestrzenne wnętrze, z komunikacją za pomocą drabiny, począwszy od drugiej kondygnacji. Na pierwszą kondygnację prowadzą schody umieszczone w grubości muru południowego. 19

20 Na poziomie 1 znajdują się urządzenia energetyczne, dlatego wymiana tynków w tym obszarze nie jest możliwa do wykonania. Projektuje się wymianę tynków na poziomie niższym ( klatka schodowa z poziomu 0 do 1 metodą pobiały ( widoczna cegła). Ponadto projektuje się wymianę tynków w blendach elewacji, przejazdu bramnego. Należy stosować materiały do zastosowań przy obiektach zabytkowych tj. tynki i zaprawy renowacyjne, paroprzepuszczalne WTA absorbujące wodę znajdującą się w ceramicznych murach i pozwalające na swobodne jej odparowywanie. Należy wziąć pod uwagę konieczność wymiany bądź uzupełnienia zaprawy tynkarskiej Na pozostałych poziomach wewnątrz bramy powierzchnia ceglana muru pomalowana jest białą farbą wapienną. FOT.19.ŚCIANA POKRYTA BIAŁĄ FARBĄ PRZEJAZD POD BRAMĄ I INNE ZARYSOWANIA Stwierdzono zarysowanie ścian bramy wewnątrz przejazdu dla samochodów. Zarysowania należy spiąć prętami systemowymi. Kotwy rozmieścić wg schematu podanego na poniższych fotografiach. Sposób postępowania przy zszywaniu muru np. w systemie Helifix lub Brutt Server ( zszyć mury prętami # 6): Kolejność czynności: wykuć lub wyciąć szczeliny w poziomych spoinach na głębokość mm na długość 500 mm poza pęknięcie w rozstawie pionowym co 5 warstw cegieł; 20

21 wyczyścić spoiny i spłukać dokładnie wodą pod ciśnieniem; wprowadzić w szczelinę zaprawę HeliBond MM2 o grubości 10 mm; osadzić pręt HeliBar w zaprawie; wprowadzić następną warstwę zaprawy cementowej MM2 pozostawiając ok. 10 mm w celu późniejszego uzupełnienia spoiny zaprawą stosowaną w pozostałych spoinach obiektu; okresowo zwilżać spoinę; uzupełnić wypełnienie szczeliny odpowiednią zaprawą; 21

22 FOT.20. ŚCIANA PRZEJAZDU 22

23 FOT.21. ELEWACJA POŁUDNIOWA 23

24 FOT.22. ELEWACJA ZACHODNIA 24

25 FOT.23.ELEWACJA WSCHODNIA 25

26 3.ZALECANE PRACE REMONTOWE Naprawa ceglanych schodków wejściowych do wnętrza bramy poprzez ich przemurowanie, Renowacja drewnianej stolarki drzwiowej wraz z okuciami oraz stalowej stolarki okiennej, Wymiana tynków wewnętrznych i zewnętrznych z wyłączeniem poziomu 1 z uwagi na lokalizacje urządzeń energetycznych ze znacznym napięciem, Wykonanie nowych spoin elewacji bramy chojeńskiej w murze kamiennym i ceglanym wraz z przyległym odcinkiem muru wewnątrz i na zewnątrz, Renowacja elewacji poprzez jej naprawę, wzmocnienie, oczyszczenie i zabezpieczenie przeciwwilgociowe (przed czynnikami atmosferycznymi), Naprawa uszkodzonych i zarysowanych części muru, Przemurowanie uszkodzonych i luźnych partii muru- głównie zwieńczenia górnych partii flankowania poziomu 2 i 4, Usuniecie zieleni niskiej oraz bluszczu znajdującego się na ścianach bramy, Renowacja wewnętrznych wejściowych stopni obligowanych deska, Wymiana skorodowanej części ceglanej posadzki wraz z jej oczyszczeniem na poziomie 1 Naprawa z częściowa wymianą elementów drewnianych stropów na poziomie 2, 3, 4 Wymiana wylewek betonowych oraz zapraw posadzek tarasów zewnętrznych bramy na nowe z jednoczesnym wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych poziomu 2 i 4, Wykonanie instalacji odgromowej, 4.UWAGI I WNIOSKI DODATKOWE Do budowy należy stosować materiały i wyroby posiadające obowiązujące świadectwa dopuszczenia do stosowania w budownictwie lub zaświadczenie producenta, potwierdzające ich zgodność z postanowieniami odpowiednich norm. Przestrzeganie zasad BHP, ochrony środowiska i wymogów zawartych w niniejszym opracowaniu gwarantuje prawidłowość i bezpieczeństwo wykonania prac. Wszystkie wymiary elementów drewnianych przeznaczonych do wbudowania należy sprawdzać na miejscu budowy. Prace budowlane należy wykonać zgodnie z projektem, obowiązującymi przepisami i sztuką budowlaną. Elementy więźby drewniane zabezpieczone solnymi środkami impregnacyjnymi (wg instrukcji ITB ) przeciwko zniszczeniu biologicznemu i przeciwpożarowo. Przewody instalacyjne, elementy ślusarki zabezpieczyć antykorozyjnie powłokami malarskimi. 26

27 Prace budowlane należy wykonać zgodnie z projektem, obowiązującymi przepisami i sztuką budowlaną. Wszelkie uzupełnienia i zmiany mogą być dokonane jedynie w ramach nadzoru autorskiego. Roboty muszą być prowadzone pod ścisłym nadzorem osoby uprawnionej. Projektowane zmiany nie naruszą pracy konstrukcji nośnej budynku i stanu podłoża gruntowego. Wyznacz się ważność ekspertyzy na okres 1 roku. Opracowali: r. Mgr inż. Dorota Sukiennik Mgr inż. Mirosław Hamberg 27

28 5. SPIS FOTOGRAFII FOT.1.WIDOK OGÓLNY BRAMY, ELEWACJA PÓŁNOCNA FOT.2.PRZYZIEMIE, UBYTKI ZAPRAWY FOT.3.PRZYZIEMIE, UBYTKI ZAPRAWY FOT.4. MURY DOLNEJ KONDYGNACJI FOT.5.PRZEJAZD FOT.6. WYŻSZE KONDYGNACJE BRAMY, ELEWACJA POŁUDNIOWA FOT.7. STROPY NA KONDYGNACJACH WIEŻY FOT.8. STROP NA 2 POZIOMIE WIEŻY, DWIE BELKI WZDŁUŻ SCHODÓW PORAŻONE BIOLOGICZNE, KOŃCÓWKI DO WYMIANY NA DŁUGOŚCI OK.1,5M FOT.9. STROP NA 3 POZIOMIE WIEŻY, DWIE BELKI WZDŁUŻ SCHODÓW PORAŻONE BIOLOGICZNE, KOŃCÓWKI DO WYMIANY NA DŁUGOŚCI OK.2M FOT.10. USZKODZENIA CEGLANEGO NADPROŻA W ELEWACJI PÓŁNOCNEJ (PRZEJŚCIE DLA PIESZYCH) FOT.11.UBYTKI SPOIN W CZĘŚCI KAMIENNEJ FOT.12.UBYTKI SPOIN W CZĘŚCI CEGLANEJ FOT.13.UBYTKI SPOIN NA IGLICY FOT.14.ZNISZCZONE TYNKI FOT.15.ROŚLINNOŚĆ W BLENDACH ELEWACJI FOT.16.ROŚLINNOŚĆ NA POZIOMIE +11,65 FOT.17.ROŚLINNOŚĆ NA POZIOMIE +17,16 FOT.18.ROŚLINNOŚĆ NA POZIOMIE +17,16 FOT.19. ZNISZCZONE POKRYCIE DASZKÓW FOT.20. ZACHODNIA ŚCIANA PRZEJAZDU FOT.21. ZACHODNIA ŚCIANA PRZEJAZDU Z FRAGMENTEM SKLEPIENIA FOT.22. SKLEPIENIE NAD PRZEJAZDEM FOT.23. WSCHODNIA ŚCIANA PRZEJAZDU FOT.24. WSCHODNIA ŚCIANA PRZEJAZDU, DÓŁ 28