mgr inż. Konrad Postawa Akademia Aktywnego Seniora Wolontariusza

Transkrypt

1 mgr inż. Konrad Postawa Akademia Aktywnego Seniora Wolontariusza W ramach programu: Organizator: Wrocław 2013

2 WPROWADZENIE

3 WPROWADZENIE Historia powstania komputera Wszystko zaczęło się w brew pozorom nie w USA, a w Europie od angielskiego matematyka i filozofa Georga Boole a, który w 1847 roku opublikował pracę pt. Mathematical Analysis of Logic (Analiza matematyczna logiki) Praca ta przedstawiała między innymi sposoby wykonywania najprostszych operacji matematycznych za pomocą dwóch stanów 0 i 1, czyli prąd płynie lub nie. W tym samym roku inny angielski matematyk Augustus De Morgan rozwinął pracę Boole a i postanowił zastosować logikę binarną do obliczeń maszynowych. Tym zagadnieniem zaczął z kolei interesować się jego kolega po fachu Alan Turing, który to w 1937 roku opracował pierwsze elektryczne urządzenie liczące Maszynę Turinga (ryc.1), która potrafiła tyle co dzisiejszy kalkulator. ryc.1 Maszyna Turinga (model) ryc.2 Zuse Z1 W tym samym roku powstała także konkurencyjna maszyna zaprojektowana przez niemieckiego inżyniera Konrada Zuse go. Urządzenie to nazywało się Zuse Z1 (ryc.2) i maiło pamięć operacyjną (potrafiło zapamiętać swoje obliczenia). Kolejnym etapem ewolucji komputera było powstanie dwóch super szybkich komputerów Colossus II (ryc.3) w 1943 roku, Eniac (ryc.4) w roku 1946 i Polska Odra 1300 (ryc.5) w 1974 roku. Miały one moc obecnych kalkulatorów kieszonkowych, a zajmowały całe pomieszczenia, a do ich obsługi potrzeba było wiele osób. ryc.3 Colossus II ryc.4 Eniac ryc.5 Odra 1300

4 Od chwili powstania komputera ENIAC możemy mówić o współczesnych komputerach, czyli takich, które posiadają pamięć, procesor i umożliwiają programowanie operacji na nich wykonywanych. Natomiast pierwszy komputer osobisty powstał w latach 70 i nosił nazwę Altair 8800 (ryc.6). Pod koniec lat 80 powstał pierwszy przenośny komputer o nazwie Osborne 1 (ryc.7). ryc.6 Altair 8800 ryc.7 Osborne 1 Jak jest zbudowany komputer? W komputerze, a raczej w blaszanej obudowie znajduje się kilka elementów, które połączone razem tworzą urządzenie zwane komputerem. Tymi elementami są (ryc.8): zasilacz dostarcza on prąd i zapewnia chłodzenie dzięki wbudowanemu wentylatorowi. płyta główna do niej są podłączone wszystkie elementy składające się na komputer. procesor mózg naszego komputera, to on odpowiada za całą jego pracę. pamięć RAM przechowuje instrukcje wysyłane do procesora i te wydawane przez niego. dysk twardy to pamięć naszej maszyny. Tam przechowywane są nasze dane. stacja dyskietek i napęd CD/DVD dzięki nim możemy przenosić informacje między komputerami zapisując je i odczytując z nośników takich jak płyty dyskietki, CD i DVD. karta graficzna umożliwia wyświetlanie obrazu na monitorze i dzięki temu wiemy co się w danej chwili dzieje. karta sieciowa umożliw nam korzystanie z Internetu poprzez wysyłanie i odbieranie danych z sieci.

5 ryc.8 Schemat budowy komputera Do komputera podłączamy także urządzenia zewnętrzne (ryc.9), które umożliwiają nam komunikację z urządzeniem i innymi użytkownikami: monitor wyświetla dane z karty graficznej, czyli obraz. klawiatura umożliwia pisanie i wydawanie poleceń systemowi operacyjnemu. myszka za jej pomocą poruszamy kursorem (białą strzałką) i możemy tym samym uruchamiać i zamykać programy. głośniki, drukarka, skaner itp. to najpopularniejsze z wielu urządzeń dodatkowych. ryc.9 Urządzenia peryferyjne (zewnętrzne)

6 Mysz Zanim zaczniemy korzystać z komputera i poznawać jego niemal nieograniczone możliwości powinniśmy zapoznać się z dwoma urządzeniami dzięki, którym możemy komunikować się z komputerem i wydawać mu polecenia. Na początek zajmijmy się tak zwana myszką, czyli urządzeniem wskazującym. Po pierwsze myszkę trzymamy w taki sposób, aby nasz palec wskazujący znalazł się na lewym przycisku, a palec środkowy na prawym (ryc.10). Za pomocą myszki możemy wykonać wiele czynności. Za pomocą lewego klawisza możemy uruchamiać program, otwierać plik i foldery. Za pomocą prawego klawisza myszy tworzymy foldery, zmieniamy nazwy plików lub ustawienia pulpitu. To oczywiście tylko niektóre z wielu zastosowań. Kursory ryc.10 Prawidłowe ułożenie dłoni na myszy Kursor to graficzne przedstawienie myszy na ekranie. Może on nam powiedzieć sporo o tym co się obecnie dzieje na komputerze. Przykładowo kursor wyglądający tak: informuje nas, że komputer jest gotowy do pracy i możemy śmiało klikać. Gdy przy strzałce pojawi się klepsydra oznacza to, że komputer jest w trakcie wykonywania zadania. Natomiast jeśli widzimy tylko klepsydrę komputer informuje nas, że jakieś zadanie bardzo go zajmuje i nie powinniśmy w tym momencie wykonywać innych czynności. Ten rodzaj kursora oznacza, że możemy coś przesunąć, a kolejny, że możemy w tym miejscu wpisać tekst. Klawiatura Ogólnie rzecz ujmując klawiatura jest urządzeniem służącym do pisania lub nawigowania w programach. Istnieje kilka rodzajów klawiatur różniących się układam klawiszy, ale tylko tych funkcyjnych, czyli innych niż litery. Natomiast litery zawsze są w takim samym układzie zwanym QWERTY od pierwszych sześciu liter w pierwszym wierszu. Ważne podczas pisania jest prawidłowe umieszczenie rąk na klawiaturze, co przyspiesza pisanie i ułatwia nam pracę jednocześnie zmniejszając zmęczenie rąk. Musimy pamiętać, że przestrzeń klawiatury dzielimy na pół to znaczy, że lewą ręką obsługujemy

7 klawisze do linii wyznaczonej przez litery Y i B, a resztę prawą ręką, ale wyjątek stanowi klawisz spacja, który obsługujemy lewym kciukiem. Prawidłowe ułożenie rąk na klawiaturze obrazuje (ryc.11). Funkcje klawiszy ryc.11 Prawidłowe ułożenie rąk na klawiaturze Klawiatura QWERTY (ryc.12) ma wiele funkcji w zależności od systemu operacyjnego i programów jakie używamy, ale ja postaram się przybliżyć kilka najpopularniejszych funkcji wywoływanych przez klawisze z obco brzmiącymi nazwami, oraz pokaże kilka przydatnych kombinacji klawiszy służących do pisania polskich liter i znaków specjalnych takich jak np.?,!,*,% itp. Funkcje klawiszy: ryc.12 Schemat klawiatury QWERTY F1 wyświetla pomoc. F2 zmiana nazwy obiektu. F3 uruchamia funkcję szukaj. F4 wraz z klawiszem Alt (Alt+F4) zamyka aplikacje.

8 F5 odświeża stronę w przeglądarce. F6 Zmiana okna, w którym pracujemy. F7 Sprawdzanie pisowni w MS Office. F8 włączanie Windows w trybie awaryjnym. F9 Kompilacja lub uruchamianie projektu. F10 Wyjście z programu z zapisaniem zmian. F11 Przełącza w tryb pełnoekranowy. F12 Zapisuje zrzut ekranu z gier. Backspace (Bakspejs) usuwa znak stojący przed kursorem Tab (tabulator) służy do tworzenia wcięcia na początku akapitu. Caps lock (Kapslok) włącza lub wyłącza tryb pisania wielkimi literami Enter służy do włączania aplikacji, przenoszenia tekstu o linijkę niżej. Shift (Szift) przytrzymanie powoduje pisanie wielkimi literami i użycie górnych symboli. Ctrl (Kontrol) służy głównie do wywoływania skrótów w połączeniu z innymi klawiszami. Alt umożliwia po przytrzymaniu pisanie polskich znaków np. ą, ę, ź, ć itp. Spacja służy do wstawiania przestrzeni między literami. WinKey (Klawisz Windows) wywołuje menu start. Menu (Klawisz Menu) wywołuje menu kontekstowe aplikacji. Prt Sc (Print Screen) służy do robienia zdjęcia ekranu. Sc Lk (Scroll Lock) po naciśnięciu możemy przesuwać zawartość okna za pomocą strzałek. Brk (Break) zatrzymuje wykonywaną operację. Ins (Insert) wstawi, nadpisuje tekst podczas jego edycji. Home przenosi nas na górę strony lub początek dokumentu. PgUp (Page Up) przesuwa na górę strony. PgDn (Page Down) przesuwa na dół strony. Del (Delete) usuwa znaki znajdujące się za kursorem. End przesuwa kursor na koniec linii tekstu. Num (Num Lock) włącza lub wyłącza klawiaturę numeryczną. Skróty klawiszowe Ctrl+A zaznaczenie całego dokumentu. Ctrl+C kopiowanie zaznaczonego obszaru. Ctrl+X wycinanie zaznaczonego obszaru. Ctrl+V wklejanie obiektu ze schowka. Ctrl+Z cofanie ostatniej zmiany. Ctrl+Shift+Spacja twarda spacja, czyli znak spacji wyglądający jak spacja, lecz nie traktowany przez program jako odstęp między wyrazami. Shift+Enter miękki enter, czyli przejście do nowej linii nie traktowane przez program jako odstęp między liniami tekstu.

9 WINDOWS 7

10 WINDOWS 7 Windows pierwsze kroki Włączamy i wyłączamy komputer naciskając na obudowie przycisk. Należy go nacisnąć, a nie przytrzymać! Czasem komputer skonfigurowany jest tak, że aby go wyłączyć należy wybrać z menu Start opcję Zamknij lub Wyłącz komputer. Pulpit Po kilku chwilach od uruchomienia naszym oczom ukarze się następujący ekran, czyli pulpit (ryc.1): Ikona Pasek boczny Tapeta Skrót Kursor Przycisk START Pasek szybkiego uruchamiania Pasek zadań Ikony tray Zegar i data ryc.1 Pulpit Windows 7

11 Kilka podstawowych pojęć: Pulpit (desktop) podstawowy obszar roboczy, czyli miejsce gdzie wykonujemy wszystkie czynności. Ikona (icon) reprezentacja programu, dokumentu lub funkcji w formie graficznej, aby uruchomić klikamy 2 razy lewym przyciskiem myszy. Skrót (shortcut) rodzaj ikony ze strzałką w lewym dolnym rogu. Nie jest plikiem tylko do niego prowadzi. Przycisk Start (start button) pozwala nam na uruchomienie wszystkich programów znajdujących się na komputerze, a także na wykonanie innych czynności. Pasek szybkiego uruchamiania (quick launch) służy do umieszczania tam najczęściej używanych programów i poleceń. Ikony Tray (tray icon) to graficzna reprezentacja uruchomionych funkcji i programów. Pasek zadań (start bar) miejsce minimalizacji (chwilowego przechowywania) używanych programów. Tapeta (wallpaper) kolorowe tło pulpitu, można je dowolnie zmieniać. Zegar i data to chyba oczywiste. Pasek boczny Windows to miejsce, w którym możemy umieścić przydatne dla nas informacje. Kliknąć oznacza nacisnąć jeden raz lewy przycisk myszy. Kursor biała strzałka, którą sterujemy za pomocą myszy podłączonej do komputera. To tyle jeśli mowa o wstępie do samego systemu operacyjnego Windows 7, a jeśli chodzi o system operacyjny to jest to zbiór wielu programów, procedur i funkcji pośredniczących między użytkownikiem, a komputerem i umożliwiających mu pracę. Co dalej Skoro potrafimy już obsługiwać mysz i znamy podstawowe funkcję klawiatury to czas najwyższy zrobić z nich użytek i trochę poklikać. Zacznijmy od najważniejszych ikona na naszym pulpicie: po kliknięciu na niego będziemy mogli zobaczyć dyski dostępne na naszym komputerze, a także stację CD/DVD, stację dyskietek oraz PenDrive, o którym powiem trochę później. Okno Mój komputer to coś w rodzaju głównego miejsca w systemie, z którego mamy dostęp do wszystkich jego zakątków. po kliknięciu zobaczymy jak sama nazwa wskazuje dokumentu, czyli pliki, które utworzyliśmy. Będą to za równo pliki tekstowe jak i graficzne oraz filmy i muzyka. Innymi

12 słowy to archiwum w którym znajduje się duża część zgromadzonych przez nas materiałów, tam też utworzymy swój pierwszy folder. to miejsce do którego trafiają skasowane przez nas pliki. Jeżeli widzimy wystające z niego papiery oznacza to, że w koszu są śmieci i możemy go opróżnić, ale jeżeli zauważymy tam coś dla nas ważnego można to jeszcze odzyskać, po jego opróżnieniu te dane zostaną utracone. Zabawa w okienka 1. Minimalizowanie okna. W Windows ie istnieje możliwość minimalizowania czyli przeniesienia okna na pasek na dole ekranu. Aby zminimalizować okno należy kliknąć lewym przyciskiem myszy na ikonkę symbolizującą pasek, która znajdujące się na górze okna każdego. Po takiej operacji okno zniknie z pulpitu i pojawi się na pasku u dołu ekranu (ryc.2). ryc.2 Pasek zadań Jeżeli chcemy przywrócić okno na pulpit wystarczy, że klikniemy prawym przyciskiem myszy jego nazwę na pasku. 2. Maksymalizacja okna. Jest to sprawianie, by okno zajmowało dokładnie cały pulpit, aby zmaksymalizować okno należy kliknąć na ikonkę z dwoma ramkami która znajduję się na górze okna po prawej stronie. Po takiej operacji okno zostanie otwarte na cały pulpit. Jeżeli chcemy powrócić do widoku pomniejszonego okna należy powtórnie kliknąć na ta ikonkę z dwom ramkami. 3. Przesuwanie okna. Aby przesunąć okno należy przytrzymać lewy przycisk myszy na pasku nazwy który znajduje się na górze okna (ryc.3) i przeciągnąć w wybrane miejsce. ryc.3 Pasek Menu (menu bar) * Uwaga w trybie maksymalizacji ta operacja nie może być wykonana. 4. Sprawdzanie godziny i daty. W tym celu należy kliknąć dwukrotnie lewym przyciskiem myszy na zegarek umieszczony w prawym dolnym rogu ekranu. Otworzy nam się okno (ryc.4), w którym możemy sprawdzić datę i godzinę a w razie potrzeby ją przestawić.

13 Folder i plik ryc.4 Ekran Data i godzina Po sprawdzeniu godziny klikamy OK. w celu zamknięcia okna. Czym się różni plik od folderu? Postaram się odpowiedzieć na to pytanie obrazowo. Wyobraźmy sobie, że mamy w ręku teczkę i to właśnie jest nasz folder, czyli miejsce w którym trzymamy dokumenty, zdjęcia, notatki, itp. Ta zawartość teczki to właśnie pliki (ryc.5). ryc.5 Porównanie teczki i folderu Tworzenie własnego folderu jest bardzo proste trzeba wykonać kilka czynności: 1. Aby stworzyć nowy folder należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na pulpicie i następnie wybrać z menu, które właśnie się pokazało Nowy > Folder (ryc.6). Folder zostanie utworzony na pulpicie i będzie się nazywał Nowy folder. 2. Następnie by zmienić nazwę folderu należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na wybrany folder i wybrać Zmień nazwę (ryc.7), a następnie gdy nazwa foldery zostanie podświetlona wpisujemy własną nazwę w tym przypadku cos i potwierdzamy naciskając klawisz. Otrzymujemy folder o nazwie cos.

14 ryc.6 Tworzenie nowego folderu ryc.7 Zmiana nazwy folderu Uwaga kliknięcie myszką w jakieś inne miejsce niż pole nazwy spowoduje zapisanie nazwy takiej jaka aktualnie jest i operację trzeba będzie powtórzyć. Menu Start Po naciśnięciu przycisku START w lewym dolnym rogu ekranu naszym oczom ukaże się Menu Start (ryc.8), które daje nam szerokie możliwości działania. Ostatnio używane programy Dostęp do zasobów komputera Konfiguracja komputera Wszystkie zainstalowane na komputerze programy Wyłączanie ryc.8 Menu Start Wylogowywanie

15 Ostatnio używane programy to lista kilkunastu programów, które używaliśmy w ostatnim czasie, powiedzmy w ciągu 2-3 tygodni. Posortowane według częstotliwości używania, od góry najczęściej wykorzystywane. Wszystkie programy to lista tego co mamy na swoim komputerku. Są tam wszystkie program, gry, filmy, które mamy na dysku. Dostęp do zasobów oznacza, że za pomocą tych przycisków możemy przeglądać pliki takie jak muzyka, filmy, dokumenty, zdjęcia itp. zmagazynowane w naszym komputerze. Konfiguracja komputera to przyciski dające nam możliwość zmiany parametrów takich jak: dźwięki systemu, wygląd pulpitu, konfiguracja Internetu, kamery i innego sprzętu podłączonego do komputera. Wyłączanie to przycisk umożliwiający zamknięcie komputera w sposób bezpieczny. Wylogowywanie to wyłączanie tylko częściowe, bo daje możliwość zmiany użytkownika komputera, ale go nie zamyka. Użytkownik to osoba pracująca na komputerze. Często się zdarza, że przy jednej maszynie pracuje wiele osób i wtedy mamy właśnie wylosowywanie i zmianę użytkownika, a nie zamykanie komputera. Kosz Ważnym elementem, o którym już wspominałem jest kosz. Omówiłem już jego podstawowe właściwości i zastosowanie, a teraz w kilku punktach pokaże praktyczną stronę obsługi tego składnika systemu Windows Ikonka informuje, że kosz jest pusty, a taka, że kosz jest pełny. 2. Aby umieścić dokument w koszu należy kliknąć lewym przyciskiem myszy i wybrać z menu kontekstowego Usuń lub najechać nad dokument kursorem, wcisnąć i przytrzymać lewy przycisk myszy, a następnie przesunąć plik nad kosz i zwolnić klawisz (ryc.9). ryc.9 Usuwanie folderu 3. W celu opróżnienia kosza klikamy na niego prawym przyciskiem myszy, a następnie z menu kontekstowego wybieramy opróżnij kosz (ryc.10). Pojawia się okno z prośbą o potwierdzenie opróżnienia kosza (ryc.11). Klikamy na tak (jeśli jesteśmy, że chcemy opróżnić kosz) lub na nie (jeżeli nie chcemy opróżniać kosza).

16 ryc.10 Opróżnianie kosza ryc.11 Potwierdzenie usunięcia pliku Uwaga pliki znajdujące się w koszu można jeszcze odzyskać, ale po opróżnieniu kosza zostaną one skasowane trwale i nie będzie ich można odzyskać. Menu kontekstowe opcje pokazujące się po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na ikonę. PenDrive przenośna pamięć podłączana do portu USB o rozmiarach od 2GB do 32GB. Port USB jest to uniwersalny port szeregowy służący do podłączania wielu urządzeń takich jak PenDrive, klawiatura, mysz, kamera, mikrofon itp. Scroll rolka między klawiszami myszy służąca do przewijania ekranu w górę i w dół.

17 MOŻLIWOŚCI SYSTEMU

18 MOŻLIWOŚCI SYSTEMU Akcesoria systemowe Do tej grupy zaliczamy narzędzia i programy dostępne domyślnie w danym systemie operacyjnym. Windows 7 ma taki sam zestaw akcesoriów jak poprzednie systemy z rodziny Windows, choć są one bardziej rozbudowane i dają dużo więcej możliwości. Kalkulator Nie muszę chyba tłumaczyć do czego służy to narzędzie, ale warto dodać, że oprócz standardowych operacji jak dodawanie, czy odejmowanie umożliwia on skomplikowane obliczenia algebraiczne i arytmetyczne takie jak całki, różniczki, funkcje trygonometryczne itp. Aby uruchomić kalkulator (ryc.1) klikamy na Start > Wszystkie program > Akcesoria > Kalkulator. ryc.1 Kalkulator Możemy także wybrać widok zaawansowanego (ryc.2), w którym dostajemy możliwość przeliczania nie tylko liczb, ale także jednostek miar, długości, masy, gęstości, walut itp. ryc.2 Kalkulator z przelicznikiem miar

19 Nagrywanie System Windows 7 umożliwia nagrywanie dźwięków z naszego otoczenia za pomocą odpowiedniego programu, czyli rejestratora dźwięku i mikrofonu wbudowanego w dzisiejszych czasach we wszystkie laptopy i większość stacjonarnych komputerów. Aby uruchomić rejestrator dźwięku (ryc.3) klikamy na Start > Wszystkie program > Akcesoria > Rejestrator dźwięku. ryc.3 Rejestrator dźwięku Obsługa tego programu jest niezwykle sprosta i sprowadza się właściwie do naciśnięcia czerwonego kółka, które symbolizuje rozpoczęcie nagrywania i kolejne przyciśnięcie po zakończeniu nagrania. Wtedy też system sam zapyta nas, czy i gdzie chcemy zapisać nagrany przez nas dźwięk. Klawiatura ekranowa Oprócz fizycznych urządzeń podłączonych do komputera takich jak np. myszka czy klawiatura mamy także do dyspozycji kilka urządzeń wirtualnych. Czyli takich, które działają jak realne urządzenia, ale są reprezentowane nie przez sprzęt a przez program komputerowy. Takim urządzeniem jest właśnie klawiatura ekranowa, która działa i wygląda jak zwykła klawiatura, ale ma także kilka dodatkowych funkcji. Po pierwsze można uruchomić na swoim komputerze klawiaturę np. niemiecką lub rosyjską i pisać w innym języku np. cyrylicą bez konieczności kupowania specjalistycznej klawiatury z odpowiednimi znakami. Kolejnym atutem jest bezpieczeństwo np. podczas operacji bankowych ważne jest to by nikt nie znał naszego numeru klienta i hasła oraz numeru PIN, a jeśli wpisujemy te dane z klawiatury w nieznanym komputerze np. w pracy, czy w kafejce internetowej narażamy się na atak cracker ów, którzy montują w klawiaturze urządzenia do monitorowania naciskanych klawiszy. Podczas użycia klawiatury ekranowej nie ma takiej możliwości. Aby uruchomić klawiaturę ekranową (ryc.4) klikamy na Start > Wszystkie program > Akcesoria > Ułatwienia dostępu > Klawiatura ekranowa. ryc.4 Klawiatura ekranowa

20 Używamy takiej klawiatury jak klasycznej z tym, że nie naciskamy palcami na klawisze (chyba, że mamy ekran dotykowy) tylko klikamy na nie myszką. Lupa Kolejnym wirtualnym narzędziem jest lupa przydająca się do powiększania części lub całego ekranu bez konieczności szukania szkła powiększającego lub zmiany okularów na mocniejsze. Aby uruchomić lupę (ryc.5) klikamy na Start > Wszystkie program > Akcesoria > Ułatwienia dostępu > Program lupa. ryc.5 Program lupa Obraz powiększamy i pomniejszamy za pomocą przycisków + i - lub przy użyciu klawisza scroll (kółeczka) na myszy. Przeglądanie obrazów System Windows 7 umożliwia przeglądanie obrazów, zdjęć i innej grafiki zarówno w formie oglądania miniatur, ręcznego przeglądania jak i pokazów slajdów. Nie trzeba do tego żadnego specjalnego programu (choć takie istnieją). Wystarczy troszkę się rozejrzeć po naszych okienkach. Jak to wygląda pokaże na przykładnie standardowych obrazów dostępnych w Bibliotece. Czyli klikamy na Start > Obrazy, a po chwili widzimy już okienko ze zdjęciami (ryc.6). Widzimy tam 8 przykładowych obrazów w formie miniatur (pomniejszonych zdjęć). Możemy w tym miejscu wybrać jak duże mają być widoczne dla nas zdjęcia. Robimy to przez kliknięcie na przycisk widoku, czyli zaznaczony na ryc.6 opisem. Mam tam do wyboru kilka opcji od szczegółowych list do miniatur obrazków. Daje nam to możliwość dostosowania widoku danego folderu do naszych potrzeb, bo nie potrzebne nam miniatury jeśli w danym folderze są tylko dokumenty, wtedy wystarczy nam znać ich nazwy, a nie musimy widzieć podglądu pierwszej strony. Wracając do zdjęć mamy możliwość przeglądania ręcznego, czyli klikamy dwa razy lewym przyciskiem myszy na zdjęcie i pojawia się ono na całym ekranie w Przeglądarce fotografii systemu Windows (ryc.7). Możemy tam powiększać i zmniejszać fotografię, przeglądać za pomocą klawiszy na ekranie lub strzałek na klawiaturze, a także kasować, obracać zdjęcia, powiększać na cały ekran i oglądać w formie pokazu slajdów, który zmienia zdjęcia automatycznie po określonym czasie. Funkcje, które opisałem są oznaczone na poniższym rysunku dla lepszego zrozumienia, a także dla ułatwienia samodzielnych ćwiczeń.

21 Widok ryc.6 Folder przykładowe obrazy Przeglądanie zdjęć Powiększanie i pomniejszanie Pełen ekran Pokaz slajdów Obracanie ryc.7 Przeglądarka fotografii systemu Windows Kasowanie

22 Media Player Windows 7 posiada wbudowany program do obsługi i odtwarzania plików multimedialnych, czyli filmów i muzyki. Nie ważny jest tu format w jakim dana muzyka, czy film zostały zapisane, bo Windows Media Player 12 radzi sobie z obsługa wielu formatów plików, a jeśli standardowo nie może uruchomić jakiegoś materiału pomagają mu w tym kodeki audio/wideo. W celu uruchomienia Media Playera klikamy na Start > Wszystkie programy > Aplikacje Windows > Windows Media Player. Zanim opowiem jak działa i co potrafi sam program opisze na poniższej ilustracji (ryc.8) podstawowe elementy programu i rolę jaką pełnią w jego obsłudze. Wybieranie mediów Nagrywanie płyt Synchronizacja Wszystkie multimedia Zapętlenie Stop Odtwarzanie losowe Przewijanie do tyłu i do przodu Play Start Regulacja głośności Podgląd albumu A teraz krótki opis co do czego i dlaczego: ryz.8 Windows Media Player Tryb albumu Wszystkie multimedia To miejsce, z którego możemy dotrzeć do filmów, muzyki i fotografii dostępnych na naszym komputerze i w Internecie. Odtwarzanie losowe oznacza, że muzyka lub filmy na naszym komputerze będę odtwarzane losowa aż do momentu zatrzymania przez nas tego procesu Zapętlenie muzyka i filmy na komputerze będą odtwarzane bez przerwy aż do zatrzymania przez nas, ale nie losowo tylko według kolejności jaką im nadamy. Stop zatrzymuje odtwarzanie filmu lub muzyki. Przewijanie pozwala na szybsze dotarcie do wybranego fragmentu utworu lub filmu. Play/Start rozpoczyna odtwarzanie filmu lub muzyki.

23 Regulacja głośności pozwala nam na zmianę głośności z poziomu programu bez przyciszania głośników pokrętłem na obudowie. Tryb albumu pozwala nam na łatwy dostęp do wszystkich utworów w ramach jednego albumu. Podgląd albumu to zbiór informacji o danym albumie, jego wykonawcy, ocenie itp. Wybieranie mediów to miejsce w którym możemy wybrać odtwarzanie z Internetu lub płyty CD/DVD, czy PenDrive a podłączonego do komputera. Nagrywanie płyt służy do tworzenia własnych płyt audio/wideo z dostępnych na komputerze materiałów. Synchronizacja pozwala nam na łatwe uaktualnianie naszego zbioru multimediów między różnymi komputerami lub komputerem a urządzeniem takim jak telefon komórkowy lub odtwarzacz MP3. Odtwarzanie muzyki Kiedy już zdecydujemy się na słuchanie któregoś z albumów wystarczy, że klikniemy na niego dwa razy lewym przyciskiem myszy i już możemy słuchać muzyki na komputerze. Widzimy przy tym widok albumu (ryc.9), który ma kilka ciekawych opcji. Powrót do biblioteki Pasek postępu Stop Play/Start Regulacja głośności ryc.9 Tryb albumu Przewijanie do tyłu i do przodu Tu niemal wszystko jest takie samo jak przy przeglądaniu albumów, ale z dwoma małymi zmianami, a dokładnie to pojawił się przyciski powrotu do biblioteki, czyli do poprzednio opisywanego okna np. jeśli chcemy zmienić album lub wybrać film zamiast muzyki. Drugą zmianą jest pasek postępu, który pokazuje ile jeszcze pozostało do końca utworu, a kliknięcie na niego w dowolny miejscu umożliwia przewinięcie utworu do wskazanego miejsca. Oczywiście muzykę możemy podgłaśniać, ściszać, zatrzymywać, puszczać od nowa i ogólnie możemy pozwolić sobie na dość dużą swobodę jeśli chodzi o wybór i ustawienie opcji odtwarzania.

24 Odtwarzanie filmów W tym miejscu początek jest taki sam jak w przypadku muzyki, czyli musimy wybrać z biblioteki interesujący nas film i klikamy na niego dwa razy lewym przyciskiem myszy, a po chwili widzimy już rozpoczynający się film (ryc.10) i możemy w tym miejscu również wybrać kilka opcji. Filmy jak i muzykę możemy zatrzymywać, przewijać, ściszać, odtwarzać od nowa, losowo lub w pętli, a do tego mamy jeszcze tryb pełnego ekranu, o którym za chwilkę. Powrót do biblioteki Pasek postępu Zapętlenie Przewijanie do tyłu i do przodu Play Start Regulacja głośności Ryc.10 Odtwarzanie filmu Zapętlenie W odtwarzaczu filmów niemal wszystko jest takie same jak podczas odtwarzania muzyki z tym, że tu się pojawia możliwość odtwarzania losowego i zapętlenia z przycisku, a nie po wybraniu opcji dodatkowych. Do tego mamy przycisk pełnego ekranu po którym film zostanie zmaksymalizowany na cały ekran i zniknie pasek na dole, aby go przywrócić wystarczy poruszyć myszką. Pisanie Odtwarzanie losowe Pełen ekran System Windows 7 umożliwia nam również oprócz rozrywki i nauki pisanie tekstów zarówno literackich jak i zwyczajnych listów podań, czy pamiętników. Do tego celu służą dwa programy. Pierwszy nazywa się notatnik (ryc.11) i jest dość prosty. Umożliwia właściwie tylko pisanie, bez edycji tekstu, czy nawet zmiany rodzaju czcionki. W celu uruchomienia notatnika klikamy na Start > Wszystkie programy > Akcesoria > Notatnik. Program ten jest przeznaczony do robienia szybkich notatek, czy edycji już istniejących tekstów. Obsługuje formaty TXT i RTF, czyli najprostsze format tekstowe bez

25 zabezpieczeń czy kompresji danych. Takie rozwiązanie jak notatnik wykorzystuje się na ogół w programowaniu lub konfiguracji systemu, bo Windows bardzo chętnie przyjmuje polecenia tekstowe pisane właśnie w tym programie. Na poniższym obrazku widać okno pracy notatnika. Jak widać nie ma on wiele funkcji oprócz zapisu, odczytu i wydruku, więc nie będę się na ich temat rozpisywał. ryc.11 Notatnik Kolejnym ważnym i przydatnym programem do pisania jest WordPad, jemu jednak poświęcę chwilę uwagi w dziale poświęconym edycji tekstu. Gry Windows 7 jest wyposażony w kilka bardzo ciekawych gier (ryc.12) umożliwiających ćwiczenie obsługi myszki, precyzyjnego klikania i przeciągania obiektów, a także poprawiania logicznego myślenia i po prostu do zabawy. Domyślnymi grami są: Chess Titans czyli po prostu gra w szachy na ładnej trójwymiarowej szachownicy, z różnymi poziomami trudności. Bardzo wciągająca. FreeCell odmiana pasjansa polega na ułożeniu kart od asa do króla ośmiu polach podzielonych na dwie sekcje po cztery. Backgamonn to internetowa wersja popularnej gry o nazwie tryktrak. Piki to kolejna gra internetowa przypominająca brydża. Warcaby chyba każdy zna tę grę. Kierki gra podobna do Pików i brydża. Mahjong Titans chińska odmiana naszego dobrze znanego domina. Pasjans odmiana popularnego pasjansa z mało zmianą polegającą na układaniu kolorów naprzemiennie (czarny z czerwonym i na odwrót). Pasjans pająk kolejny pasjans tym razem na większą ilość talii od 2 do 4.

26 Purble Place gra pomagająca w nauce rozpoznawania kolorów, kształtów i wzorców. Bardzo ciekawa dla dzieci. Saper gra polegająca na rozbrojeniu pola minowego w jak najkrótszym czasie. Ryc.12 Gry systemowe Personalizacja Pozostaje nam jeszcze wspomnieć o personalizacji, czyli o tym jak dostosować komputer do własnych potrzeb i przyzwyczajeń. Możemy w tym miejscu wspomnieć o zmianie takich parametrów jak tapeta pulpitu, kolor pasków zadań, rodzaj i kolor kursora, wielkość czcionek, wielkość i rozmieszczenie ikon. Jeśli chcemy zmienić jakiś z powyższych parametrów wystarczy w dowolnym miejscu na pulpicie kliknąć prawy przycisk myszy i z menu, które się pojawi (ryc. 13) wybieramy opcję Personalizuj. ryc.13 Opcje pulpitu

27 Poniżej widzimy okno personalizacji (ryc.14), w którym możemy zmienić ikony na pulpicie, wskaźnik myszy (kursor), obrazek użytkownika (mały obrazek nad menu Start ). A także jak już wspominałem zmienimy tło pulpitu (z szablonu lub z dowolnego zdjęcia na komputerze). Możemy wybrać też jeden z dostępnych kolorów pasków narzędzi, ja również zmienić dźwięki systemu i ustawić wygaszacz ekranu (animacja, która pojawia się po określonym czasie, bezczynności systemu). ryc.14 Personalizacja Cracker często mylony z hakerem. Jest to przestępca internetowy, którego celem jest kradzież lub uszkodzenie czyjejś własności dla zarobku lub zabawy. Haker natomiast wyszukuje luki w systemach i po włamaniu powiadamia o błędach i proponuje ich rozwiązanie. Format pliku każdy plik niezależnie od przeznaczenia musi być zapisany w specjalny sposób, to znaczy w taki, by komputer mógł jednoznacznie odróżnić od siebie zdjęcia (JPG, PNG, BMP), muzykę (MP3, WMA, OGG), filmy (AVI, MKV, MOV), dokumenty tekstowe (TXT, DOC, RTF), arkusze kalkulacyjne (XLS, CSV) i inne pliki. Kodek audio/wideo jest to zbiór algorytmów matematycznych umożliwiających odczytanie pliku w danym formacie. To znaczy, że każdy plik jest zapisany w jakimś języku i żeby go odczytać potrzebny jest kodek, czyli tłumacz z języka obcego na zrozumiały dla nas. Kompresja jest to sposób zapisu danych tak aby zajęły jak najmniej miejsca na dysku. Robi się to oczywiście dla zaoszczędzenia zasobów komputera, a w Internecie do przyspieszenia przesyłania danych. Najpopularniejsze metody kompresji to ZIP, RAR, TAR. Zawieszenie się stan, w którym komputer nie reaguje na nasze polecenia np. nie można pisać, ruszać myszką itp. w takim przypadku należy nacisnąć CTRL+ALT+DEL i po pojawieniu się nowego okna nacisnąć czerwony przycisk zamykania w prawym dolnym rogu. Jeśli to nie

28 pomoże lub jeśli okno w ogóle się otworzy należy przytrzymać przycisk przez kilka sekund do wyłączenia się komputera. na obudowie Uwaga po zawieszeniu lub nieprawidłowym zamknięciu komputera podczas następnego uruchamiania może pojawić się okno Odzyskiwanie po błędzie systemu Windows. Są tam dwie opcje do wyboru: uruchomienie narzędzia do naprawy systemu lub uruchomienie normalne. Pozostawiamy biały prostokąt na pozycji Uruchom system Windows normalnie i naciskamy Enter. Odzyskiwanie po błędzie systemu Windows

29 EDYCJA TEKSTU MS WORDPAD

30 EDYCJA TEKSTU - MS WORDPAD WordPad (ryc. 1 ang. miejsce na słowa) to bardzo przydatny program do edycji i pisania tekstów, który dodatkowo dostępny jest w każdym systemie z rodziny Windows. Umożliwia on już prawdziwą pracę z tekstem, czyli pisanie i formatowanie. Można za jego pomocą zmieniać wielkość i rodzaj czcionki (liter), styl (pogrubienie, podkreślenie, pochylenie), a także formatować położenie teksu, jego kolor itp. W celu uruchomienia WordPada klikamy na Start > Wszystkie programy > Akcesoria > WordPad. W tym programie można tworzyć już publikacje nie ustępujące profesjonalnym dokumentom, czy książkom. Co do samej edycji tekstu to nie będę tu poruszał tego tematu, bo opowiem o tym w osobnym rozdziale poświęconym tej tematyce. Zmiana kroju tekstu Zmiana wielkości tekstu Pogrubienie, kursywa, podkreślenie Zmiana koloru Zmiana położenia tekstu: do lewej, do prawej, do środka ryc.1 WordPad Polskie znaki piszemy za pomocą kombinacji klawiszy ALT (zawsze pracy) i litery np. ALT+A daje nam ą, ALT+C daje ć itd. Duże litery piszemy poprzez przytrzymanie klawisza SHIFT i naciśnięcie dowolnej litery np. SHIFT+A daje nam A itd. Klawisz ENTER służy do przechodzenia w nową linię, SPACJA powoduje powstanie odstępu między wyrazami, a BACKSPACE kasuje litery. Poniższa tabela przedstawia kombinacje klawiszy wykorzystywanych do pisania polskich liter.

31 Litera Klawisz Wynik A ALT Ą C ALT Ć E ALT Ę L ALT Ł N ALT Ń O ALT Ó S ALT Ś Z ALT Ż X ALT Ź Proszę zwrócić uwagę, że literę ź piszemy troszkę nielogiczną kombinacją ALT+X, z tego prostego powodu, że ALT+Z daje nam literę ż, więc z było już zajęte i użyto najbliższego wolnego klawisza czyli X. O edycji tekstu Edycję tekstu zacznijmy od rozmiaru i kroju czcionki. Aby zmienić formatowanie tekstu należy zaznaczyć dany jego fragment (za pomocą myszy lub po przytrzymaniu klawisza Shift), a następnie wybrać odpowiadające nam ustawienia. Rozmiar czcionki wybieramy z rozwijanego menu w zakresie od 8 pkt do 72 pkt. Istnieje także możliwość ręcznego wpisania rozmiaru z zakresu od 1 pkt do 999 pkt. Obok rozmiaru czcionki bardzo ważny jest także jej krój, czyli ogólny styl wyglądu liter i odstępu między nimi. Możemy go wybrać z rozwijanego menu i tam także dostępny jest podgląd krojów czcionek. Kolejnym bardzo ważnym elementem jest rozmieszczenie tekstu na stronie. Można to robić za pomocą Tabulatora (wprowadzanie wcięć), Entera (wprowadzanie wolnej linii), czy z menu, po kolei wyrównanie do lewej krawędzi, wyśrodkowanie, wyrównanie do prawej krawędzi i wyjustowanie tekstu. Zapisywanie dokumentów W programie WordPad mamy możliwość zapisania dokumentu w kilku formatach, a co za tym idzie ich świadomy wybór może mieć duże znaczenie. Zapis pliku odbywa się poprzez kliknięcie na lub wybierając z menu Zapisz lub jeżeli chcemy zmienić, albo ustawić format zapisu Zapisz jako. Jakie są formaty zapisu? Istnieje kilka popularnych formatów zapisu plików tekstowych, które wymienię poniżej. Każdy z nich różni się stopniem zaawansowania, kompresji i innymi parametrami, których nie będę tu wymieniał.

32 TXT format zapisu Notatnika, czyli podstawowego edytora tekstu. Zapisuje on tylko tekst bez formatowania i innych elementów. RTF format tekstu WordPad a, czyli standardowego edytora tekstu Windows. Nie można w nim zapisywać plików zawierających tabele, wykresy i rysunki. DOC format zapisu programu Word Edycja strony Zapoznaliśmy się już z podstawową edycją tekstu i sposobami zapisu dokumentu tekstowego, więc teraz przychodzi kolej na formatowanie strony dokumentu. Możemy to zrobić korzystając z karty Ustawienia (ilu.2) Mamy tu możliwość obrócenia strony w pionie i poziomie, ustawienia rozmiaru papieru standardowo np. A4, A5, A0 jak i niestandardowo według własnych potrzeb. Jak widać na ilustracji podstawowym zadaniem tej zakładki jest ustawianie marginesów, czyli odstępów od brzegu dokumentu. Standartowo jest to 2.5 cm. ilu.2 Innym ważnym zagadnieniem jest możliwość umieszczania w dokumencie tekstu, grafiki, tabeli lub innych elementów pochodzących z różnych źródeł. ilu.3 Możemy zrobić to bardzo prosto za pomocą zwykłego kopiowania potrzebnych nam informacji do schowka systemowego i umieszczania ich za pomocą zakładki Start (ilu.3) w danym miejscu dokumentu.

33 Wstawianie tabeli Kolejnym ważnym zastosowaniem WordPad jest możliwość tworzenia obiektów. choć nie tak zaawansowana jak w MS Excel, ale bardzo przydatna w codziennej pracy. ilu.4 ilu.5 W karcie Strona główna (ilu.5) możemy formatować zawartość strony zarówno pod względem zmiany czcionki i jej wielkości jaki i pozycji tekstu, odstępu między liniami. Wstawianie obiektów ilu.6 W zakładce Wstawianie (ilu.6) mamy możliwość dodania do naszego dokumentu obrazów w formacie: *.gif, *.bmp, *.jpg, *.jpeg, *.png. Słownik pojęć Akapit jest to wcięcie na początku tekstu (o długości od 1 do 1,5 firetu) mające na celu podzielenie go na mniejsze fragmenty. Białe znaki znaki pisarskie niewidoczne podczas druku takie jak spacja, enter czy tab. Firet - długość stosowana w typografii (w zecerstwie i DTP) używana bezpośrednio przy składzie tekstu, jest równa wysokości aktualnie używanego stopnia pisma. Indem górny lub dolny umieszczanie tekstu powyżej lub poniżej linii bazowej. Justowanie jest to wyrównanie tekstu jednocześnie do prawej i lewej krawędzi strony. Kolumna pionowy obszar tekstu. Wiersz poziomy obszar tekstu. Hiperłącze to odwołanie do innego dokumentu lub adresu internetowego.

34 EDTCJA TEKSTU MS WORD

35 EDYCJA TEKSTU - MS WORD ilu.1 Program Word 2007 Zaawansowanym edytorem tekstu jest Microsoft Word 2007 (ang. Word znaczy słowo). Tak jak w MS WordPad edycję tekstu zacznijmy od zmiany rozmiaru i kroju czcionki. Jak w każdym innym programie do pisania należy najpierw zaznaczyć tekst (za pomocą myszy lub po przytrzymaniu klawisza Shift), a następnie możemy wybrać odpowiadające nam ustawienia lub edycję. Narzędzia główne ilu.2 Wielkość czcionki (ilu.2) wybieramy z rozwijanego menu w zakresie od 8 pkt do 72 pkt. Mamy także możliwość ręcznego wpisania rozmiaru z zakresu od 1 pkt do 999 pkt. Musimy jednak pamiętać, że muszą to być liczby całkowite. Rozmiar 12,3 pkt nie da się ustawić. Oprócz rozmiaru czcionki bardzo istotnym elementem jest także jej krój, czyli ogólny styl (wyglądu liter) i odstępu między nimi. Możemy go wybrać z rozwijanego menu i tam także dostępny jest podgląd krojów czcionek. Istnieje także typowo polska czcionka zaprojektowana przez dr Tomasza Wełnę, nazywa się ona Apolonia i można ją obejrzeć i pobrać ze strony

36 Czasami zachodzi konieczność wyróżnienia w jakiś sposób pewnej części tekstu, czy też pojedynczych wyrazów. Możemy wtedy użyć jednej z trzech funkcji: pogrubienie, kursywa lub podkreślenie. Dobrym wyróżnikiem tekstu jest również zmiana jego koloru lub dodanie tła (zakreślenie). Natomiast za pomocą tak zwanych indeksów (dolnego lub górnego) możemy tworzyć takie połączenia jak np. H 2 O (2 w indeksie dolnym) lub 10 2 (2 w indeksie górnym). Ilu.3 W zakładce narzędzia główne w sekcji akapit (ilu.3) istnieje możliwość numerowania i punktowania tekstu np. kiedy chcemy zrobić listę zakupów, gości, czy wypunktować mocne i słabe strony jakiegoś przedsięwzięcia. W listach takich konieczne jest często sortowanie alfabetyczne od A do Z lub na odwrót. Jeśli zechcemy mamy możliwość przeniesienia listy do lewej krawędzi kartki, do środka, do prawej lub wyjustowania (wyrównania jednocześnie do lewej i prawej krawędzi kartki). Wstawianie ilu.4 ilu.5 ilu.6 Zakładka Wstawianie jak wskazuje sama nazwa umożliwia nam wstawiania do tekstu różnego rodzaju treści. Zaczynając od tabeli (ilu.4), które umożliwią nam tworzenie planów zajęć, kalendarza, czy zestawień np. wydatków, a kończąc na wszelkiego rodzaju ilustracjach (ilu. 5) oraz ozdobnych tekstach (ilu.6). Sekcja Ilustracje pozwala na umieszczanie w tekście obrazów, czyli zdjęć, rysunków i szkiców znajdujących się na dysku naszego komputera. A także obiektów clipart, czyli rysunków wyszukiwanych i pobieranych z bazy internetowej, tu możemy także wybrać kształty np. figury geometryczne, dymki, strzałki, znaczki itp. Kolejnym elementem ilustracji są smar tarty, czyli gotowe zbiory kształtów np. w formie piramidy, drzewa, grafu itp. Ostatnim elementem z tej sekcji są wykresy, które zostaną szerzej opisane w części poświęconej programowi Excel 2007.

37 W sekcji Tekst (ilu.6) mamy jeszcze opcję pozwalającą na stawianie ozdobnego tekstu np. jako opis obrazków, tytuł dokumentu, czy miły jakim są życzenia lub pozdrowienia na koniec listu. Układ strony ilu.7 Oprócz edycje samego tekstu można także edytować w pewnym zakresie sam obszar, na którym piszemy czyli kartkę papieru. Mamy do dyspozycji cztery parametry marginesy (domyślnie ustawione na 2.5cm), orientację kartki (pionowa lub pozioma), rozmiar papieru (od B5 do A0 w zależności do drukarki) oraz ilość kolumn (od 2 do 9). Wszystkie te czynności możemy wykonać w sekcji Ustawienia strony (ilu.7). Recenzja W zakładce Recenzja znajduje się kilka ciekawych funkcji pomagających nam w pisaniu oraz ułatwiających poprawę stylu i błędów ortograficznych. ilu.8 ilu.9 Podczas pisania możemy włączyć sprawdzanie pisowni i gramatyki (ilu.8), co skutecznie pomaga w unikaniu pomyłek. Jeżeli zrobimy błąd ortograficzny to niepoprawnie napisany wyraz zostanie podkreślony na czerwono i po kliknięciu na niego (prawym przyciskiem mysz) będzie można wybrać poprawną wersję wyrazu. Natomiast błąd gramatyczny jest oznaczany zielonym podkreśleniem i analogicznie do ortograficznego kliknięcie na podkreślenie powoduje otwarcie menu, z którego wybieramy poprawną formę. Jeżeli natomiast brakuje nam jakiegoś słowa czy nie możemy wymyślić synonimu posługujemy się narzędziem Tezaurus z zakładki Sprawdzanie (ilu.8), które to pomoże nam w znalezieniu nowego słowa (ilu.9). Przykładowo szukamy synonimu słowa duży i otrzymujemy podpowiedzi: wielki, monumentalny, ogromny spory itp. Oprócz tego możliwe jest także tłumaczenie wyrazów na język obcy, ale tu konieczny jest dostęp do Internetu. Ostatnią wartą uwagi funkcją jest Statystyka wyrazów, która to podpowiada ile napisaliśmy stron, słów, ile mamy linijek tekstu oraz wiele innych danych.

38 Zapisywanie dokumentów W pakiecie Office mamy możliwość zapisania dokumentu w kilku formatach, a co za tym idzie ich świadomy wybór może mieć duże znaczenie. Jeżeli zapiszemy dokument w formacie najnowszego Office 2007, czyli *.docx nie będziemy mogli go uruchomić na starszym oprogramowaniu. Zapis w Office robimy klikając na lub wybierając z menu Zapisz lub jeżeli chcemy zmienić, albo ustawić format zapisu Zapisz jako. Jakie są formaty zapisu? Istnieje kilka popularnych formatów zapisu plików tekstowych, które wymienię poniżej. Każdy z nich różni się stopniem zaawansowania, kompresji i innymi parametrami, których nie będę tu wymieniał. TXT format zapisu Notatnika, czyli podstawowego edytora tekstu. Zapisuje on tylko tekst bez formatowania i innych elementów. RTF format tekstu WordPad a, czyli standardowego edytora tekstu Windows. Nie można w nim zapisywać plików zawierających tabele, wykresy i rysunki. DOC format zapisu programu Word DOCX format zapisu programu Word Uwaga nie jest odczytywany przez starsze wersje programu. ODT format zapisu darmowego programu OpenOffice Writer. Nie jest poprawnie odczytywany przez MS Office. Zabezpieczenia i przygotowanie do druku ilu.10 ilu.11 W przypadku, gdy pracujemy na wielu komputerach, a nasze pliki są dostępne dla innych użytkowników ważnym elementem jest zabezpieczenie, abyśmy tylko my mieli dostęp do naszych dokumentów.

39 W programie MS Word można ustawić szyfrowanie dokumentu (ilu.10), które będzie działało jak PIN w bankomacie, czyli bez podania hasła nie będzie możliwości otworzenia pliku. Istotne jest jednak, aby wybierać trudne do złamania hasła i nie zapisywać ich na karteczkach przy komputerze, bo w takich przypadkach nie ma to sensu. Zabezpieczenie takie ustawiamy w sekcji Przygotuj wybierając opcję Szyfruj dokument. Zostaniemy poproszeni o dwukrotne podanie hasła i już mamy zaszyfrowany dokument. Na sam koniec warto zawsze sprawdzić jak nasz dokument będzie wyglądał po wydrukowaniu i czy zmieści się na tylu stronach na ile, go przewidzieliśmy. W tym celu należy wybrać z menu opcję Drukuj (ilu.11), ale nie klikając jej tylko najeżdżając na nią kursorem. Zobaczymy tam opcje Drukuj, która pozwoli nam na wybór drukarki (jeśli mamy kilka) i parametrów wydruku (kolor lub czarnobiały oraz wielkość kartki itp.). Szybkie drukowanie pozwala nam na dokonanie wydruku z domyślnej drukarki na standardowych ustawieniach bez możliwości konfiguracji. Opcja Podgląd wydruku daje możliwość sprawdzenia jak będzie wyglądać wydrukowana kartka.

40 TWORZENIE PREZENTACJI MS POWERPOINT

41 Wstęp TWORZENIE PREZENTACJI MS POWERPOINT Czasami zdarza się, że zostajemy poproszeni o poprowadzenia spotkania czy szkolenia w firmie, w której pracujemy lub po prostu chcemy stworzyć pokaz zdjęć zrobionych ba wczasach, czy na spacerze w parku. Zastanawiamy się wtedy, co zrobić żeby słuchacze mogli zobaczyć wykresy, tabele danych, ilustracje, fotografię lub rysunki, o których mówimy. Odpowiedź jest bardzo prosta wystarczy umieścić te dane w prezentacji programu MS PowerPoint. Co na początek? Pierwszą rzeczą jaką musimy rozważyć tworząc prezentację jest to gdzie chcemy ją oglądać. Jeżeli tworzymy prezentację na strony WWW to może zawierać ona dużo kolorowej grafiki i tekstu o stosunkowo niedużej czcionce, możemy ją wzbogacić także oprawą dźwiękową. Materiał taki będzie oglądany na monitorze komputera ze stosunkowo niedużej odległości, więc prawie zawsze okaże się czytelny i przejrzysty. Natomiast jeżeli tworzymy prezentację wyświetlaną na rzutniku to musimy pamiętać o jasnym tle, dużej czcionce i tym, aby nie miała ona dźwięku, ponieważ będzie on zagłuszał nasz komentarz. W takiej prezentacji możemy użyć filmów i animacji, które są niewskazane do Internetu z uwagi na duży rozmiar pliku. Nawigacja ilu.1 ilu.2 ilu.3 Pierwszą różnicą w stosunku do MS Word, czy innego edytora tekstu jest to, że prezentacja dzielona jest na slajdy, a nie strony. Możemy to sobie wyobrazić tak, że nie dzielimy naszej pracy na osobne kartki, jak podczas pisanie np. książki, podania, wiersza tylko na osobne slajdy (jak podczas pokazu zdjęć). Dodatkowo tekst nie jest przenoszony z jednej strony na drugą jak w MS Word, czyli musimy się zmieścić na jednej płaszczyźnie lub ręcznie przenieść treść na kolejny slajd. Jeśli coś będzie wystawało poza biały arkusz, nie będzie widoczne w prezentacji.

42 Pierwszym elementem widocznym po włączeniu programu MS PowerPoint jest strona tytułowa, na której powinniśmy wpisać tytuł naszego pokazu oraz autora lub czas i miejsce przygotowania, czy też wyświetlenia prezentowanego materiału. Narzędzia główne W pierwszej zakładce mamy kilka opcji pozwalających nam na wykonanie niemal 75% działań w programie. Mając już tytuł prezentacji musimy wstawić kolejny pusty slajd, by muc dodawać nowe treści (zdjęcia lub tekst). Wstawiamy go klikając na Nowy slajd (ilu.1) zawiera on układ strony, czyli nasz wybór zawartości (np. sam tekst, tekst z obrazem, sam obraz, tabela, wykres tip.), którą można zmienić w każdej chwili. Sama edycja tekstu nieco różni się od tej wcześniej poznanej. Mamy tu możliwość wyboru przekreślenia tekstu, dodania cienia pod literami lub odstępu między znakami i ich wielkości (ilu.2). Zautomatyzowane zostało także formatowanie układu tekstu (ilu.3). Możemy swobodnie wybierać kierunek pisania np. w pionie, poziomie, po ukosie, wyrównać tekst na stronie, czy wstawić grafikę SmartArt. Zawartość slajdów Po dodaniu nowego slajdu (pola do wstawiania treści) możemy śmiało zabrać się do wprowadzania danych. Widzimy na środku strony sześć pół/przycisków (ilu.4), które umożliwiają nam wprowadzanie różnego rodzaju treści. Pierwszy, czyli tabelka pozwala nam dodawać tabele np. z programu MS Excel 2007, kolejny (trzy kolorowe słupki) to przycisk do umieszczania w prezentacji wykresów. Trzeci, czyli zielona strzałka to gotowe szablony SmartArt, następny przycisk pozwala na wstawianie obrazków z dysku komputera lub płyty, czy pamięci pendrive. Kolejny to klasyczne obrazki ClipArt, które pobieramy z Internetu takie same jak w przypadku MS Word Ostatni element umożliwia wstawianie filmów i animacji do naszego pokazu. ilu.4 Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby łączyć ze sobą kilka różnych elementów na jednym slajdzie np. możemy wpisać kilka linii tekstu, a pod nimi umieścić obrazek lub też złączyć wykres z animacją lub tekst z tabelą. Wszystko zależy od naszego pomysłu i potrzeb.

43 Projekt prezentacji ilu.5 ilu.6 Zaprojektowanie wyglądu naszej prezentacji może zająć wiele czasu i pochłonąć sporo energii, ale można wykazać się sprytem i wtedy jest to bardzo proste i sprowadza się tylko do wyboru jednego ze standartowych motywów (ilu.5). Tak jak wspominałem można ustawić wszystkie elementy kompozycji ręcznie (ilu.6). Mamy wtedy do wyboru: rodzaj i krój czcionki, kolor tła, efekty przejścia itp. Animacje ilu.7 ilu.8 Ważnym elementem pokazu slajdów są animacje przejścia między poszczególnymi slajdami, a także animacje elementów pokazu (obrazów, tekstu). Można je w prosty sposób wybrać z zakładki Animacje (ilu.7). Dodatkowo można ustawić parametry wybranej animacji (ilu.8). Tu możemy dodać dźwięk do animacji, wybrać jej szybkość (czas działania) i sposób uruchamiania (automatyczny, po kliknięciu myszą lub obydwie te metody jednocześnie). Przygotowanie pokazu ilu.9 ilu.10 Gdy już skończymy tworzyć prezentację możemy ją uruchomić z programu MS PowerPoint lub stworzyć gotową prezentacje dla stron WWW lub na rzutnik (ilu.9). Mamy tu także możliwość wyboru rozdzielczości ekranu na jakim ma być pokazywana prezentacja.

44 Dodatkowo możemy jeszcze nagrać narrację i wypróbować tempo pokazu naszej prezentacji (ilu.10). Opcje te wraz z opisami slajdów są szczególnie przydatne podczas wystąpień kiedy mamy możliwość uruchomienia widoku prezentera (słuchacze widzą pokaz, a my mamy na ekranie własne notatki i opisy obrazków oraz wykresów). Na koniec Trzeba pamiętać, że prezentacja tworzona przy pomocy MS PowerPoint lub innych tego typu programów nie nadaje się do drukowania, czy przenoszenia do edytora tekstu np. MS Word. Pokaz slajdów z definicji ma być wyświetlany na ekranie lub poprzez rzutnik (projektor) na ścianę. Tylko w takiej formie treść w nim zawarta wygląda tak jak to zaplanowaliśmy.

45 ALBUM FOTOGRAFICZNY KROK PO KROKU

46 ALBUM FOTOGRAFICZNY KROK PO KROKU 1. Uruchamiamy program PowerPoint Wybieramy zakładkę Wstawianie (Ilu.1-A), a w niej Album fotograficzny (Ilu.1-B). Ilu.1 3. Następnie w oknie, które widzimy wybieramy Plik/Dysk (Ilu.2-A). Ilu.2

47 4. Teraz musimy odnaleźć folder, w którym są zdjęcia przeznaczone do albumu (Ilu.3-A) i wybrać je, a robimy to przytrzymując lewy klawisz Ctrl i klikając jeden raz prawym przyciskiem myszy na wybrane zdjęcie. Wybrane zdjęcia będą miały niebieską obwódkę (Ilu.3-B). Po wybraniu wszystkich interesujących nas zdjęć klikamy Wstaw (Ilu.3-C). Ilu.3 5. Teraz widzimy w sekcji Obrazy w albumie dodane przez nas zdjęcia. Możemy je zamieniać miejscami za pomocą strzałek (Ilu.4-A). W sekcji Układ obrazu (Ilu.4-B) możemy ustawić ilość zdjęć na jednej stronie albumu (maksymalnie 4 zdjęcia na stronie). Na koniec klikamy Utwórz (Ilu.4-C).

48 Ilu.4 6. Mamy teraz przed sobą gotowy album fotograficzny. Możemy zmienić jego nazwę lub dodać dedykację według uznania (Ilu.5-A). Jeżeli chcemy, aby zdjęcia same się zmieniały musimy wybrać zakładkę animacje (Ilu.5-B). Ilu.5

49 7. Teraz musimy zaznaczyć opcję Automatycznie po: i wybrać czas (Ilu.6-A) w moim przypadku 10 sekund, a następnie trzeba kliknąć Zastosuj do wszystkich (Ilu.6-B), aby wszystkie zdjęcia zmieniały się po ustalonym czasie. Ilu.6 8. I to już wszystko. Mamy gotowy album fotograficzny (Ilu.7). Resztę pozostawiam kreatywności, bo przecież można tu jeszcze tyle zmienić. Przykładowo kolor strony, czcionkę, opisy pod zdjęciami. Można także dodać efekty przejścia między zdjęciami lub muzykę w tle. Ilu.7

50 WYSZUKIWARKA

51 WYSZUKIWARKA Wstęp Nazwa "Google" powstała z niepoprawnego zapisu słowa "googol". Twórcą tego terminu był Milton Sirotta, a spopularyzował go amerykański matematyk i wuj Sirotty, Edward Kasner. "Googol" oznacza liczbę (w zapisie dziesiętnym jedynka i 100 zer). Jesienią 1997 r. Brin i Page potrzebowali nowej nazwy dla wyszukiwarki BackRub. O pomoc poprosili Seana Andersona, kolegę z pokoju Page'a, który miał za zadanie wypisywać na tablicy wszystkie słowa jakie przyjdą mu do głowy. W końcu, 15 września 1997, podczas którejś sesji Sean zaproponował Googolplex uzasadniając "Staracie się opracować produkty, które pozwoliłyby ludziom na przeszukiwanie dużej ilości danych a googol to przecież ogromna liczba". Larry, któremu spodobała się nazwa, sprawdził, czy domena jest wolna i jeszcze tego wieczora ją zarejestrował, nawet nieświadomy błędu, który popełnił wpisując "google", a następnie nową nazwę wypisał na tablicy w pokoju. Rano Tamara Munzner dopisała "chyba miało być googol?". Prawidłowa nazwa była już zarejestrowana od dwóch i pół roku. Początkowo wyszukiwarka działała na serwerach amerykańskiego Stanford University, w domenie google.stanford.edu, do czasu rejestracji google.com 15 września Rejestracja przedsiębiorstwa nastąpiła rok później, 4 września Pierwszym w historii wsparciem finansowym udzielonym Google była kwota stu tysięcy dolarów, przekazana jeszcze przed faktycznym założeniem przedsiębiorstwa Google Inc. Ofiarodawcą był Andy Bechtolsheim, współzałożyciel Sun Microsystems i było to finansowanie na zasadzie anioła biznesu. Jedna z wersji pochodzenia nazwy google mówi, że to właśnie Bechtolsheim popełnił błąd, wpisując firmę na przekazywanym czeku opiewającym na sumę $. Wygląd

52 Sama wyszukiwarka znajduje się na stronie i prezentuje się dość skąpo. O to właśnie chodziło, by nic nie odwracało naszego wzroku i uwagi od wyszukiwanych informacji. Mamy do dyspozycji dwa przyciski Szukaj w Google, który rozpoczyna proces wyszukiwania, ale nie jest konieczny, bo od roku wyszukiwarka działa w tle, czyli szuka już wtedy, gdy zaczynamy pisać i tak naprawdę wyniki wyszukiwania są gotowe szybciej niż o nie poprosimy. Drugi przycisk to Szczęśliwy traf przenosi nas do strony najbardziej pasującej do naszego wyszukiwania. +Ty To serwis spłecznościowy dający nam możliwość dzielenia się zdjęciami, muzyką, filmami itp. z innymi użytkownikami Internetu. Można za jego pomocą polecać interesujące strony WWW. Nie przepadam za inwigilacją także nie będę się skupiał na tej funkcjonalności. Wyszukiwarka Jak sama nazwa wskazuje służy do wyszukiwania w Internecie. Poniżej pokażę, jak można wyszukać wiele ciekawych informacji nie korzystając z innej strony niż a nawet jak można czytać i oglądać treści innych stron internetowych nie wychodzą na nie tylko pozostając na Google.pl.

53 - wpiszmy: pogoda Wrocław Jak widać nie musimy wchodzić na żadną inną stronę, by mieć informacje jak będzie wyglądała pogoda na nadchodzące dni. - wpiszmy: 20+4 No i mamy kalkulator, a przecież jesteśmy w wyszukiwarce! -wpiszmy: 15 cm w calach Jak widać przeliczamy jednostki miar, wielkości, objętości itp. za pośrednictwem wyszukiwarki.

54 -wpiszmy: 150 pln w euro Możemy także przeliczać waluty oraz sprawdzać ich aktualne kursy i to wszystko za pomocą samej wyszukiwarki. -wpiszmy: apteka Wrocław Dostajemy spis wszystkich aptek we Wrocławiu, oczywiście przy założeniu, że właściciel umieścił informacje o swojej aptece w Internecie. -wpiszmy: kino Wrocław Oprócz spisu kina mamy także informacje o bieżącym repertuarze.

55 Biuro Akademii Aktywnego Seniora: -wpiszmy: mapa Wrocław No i mapy także mamy. Są to bardziej plany poglądowe pozwalające nam zorientować się w rozkładzie i wielkości miasta, co do szczegółowych map to za chwilę. Grafika W kolejnej zakładce mogę wyszukiwać grafikę to znaczy zdjęcia, obrazy, szkice itp. Na przykład wpisuje słowo kwiat i naciskam Enter i oto co mam. To jednak nie jest wszystko oprócz wyszukiwania grafiki mogę jeszcze wyszukiwać grafiką! Czyli mogę wrzucić zamiast tekstu zapytania obrazek i powiedzieć wyszukiwarko obejrzyj fotkę i powiedz, co na niej jest. W celu uruchomienia takiego szukania klikamy na symbol aparatu niebieskiego klawisza wyszukiwania obok. Otworzy się pasek, z którego wybieramy

56 Biuro Akademii Aktywnego Seniora: Prześlij obraz, następnie Wybierz plik i w okienku wybieramy plik. Teraz klikamy Otwórz i czekamy na przetworzenie danych i wyniki. Ja wybrałem zachód słońca i No i mogę zobaczyć więcej zdjęć tego miejsca, a nawet dowiedzieć się gdzie to jest. Mapy Nadszedł czas na zabawę z mapami. Otóż jest to bardzo, bardzo proste. Wystarczy kliknąć na zakładkę Mapy i wpisać adres, pamiętając o podaniu nazwy miejscowości. Dla przykładu znajdźmy siedzibę Sektor 3, czyli wpiszmy: Legnicka 65, Wrocław

57 Biuro Akademii Aktywnego Seniora: Jeśli klikniemy na przycisk to zobaczymy mapy lotnicze fotografowane z satelity latającego prawie 160 km nad ziemią. Są one odświeżane, co kilka miesięcy. Jeżeli teraz dodatkowo złapiemy za pomarańczowego ludzika i przytrzymamy go lewym przyciskiem myszy na mapie pokażą się niebieskie linie i punkty. Da nam to możliwość przeniesienia się w takie miejsce i odbycia wirtualnego spaceru.

58 Znajdujemy się przed Sektorem 3 i możemy chodzić po drodze klikając lewym przysiekiem myszy w wybrane miejsce. Play Play jest sklepem internetowym przeznaczonym do kupowania gier, programów, dzwonków, tapet i innych elementów telefonów komórkowych typu Smartphone, czyli połączenia telefonu i komputera. Nie będę się zagłębiał w tą opcję.

59 YouTube Stosunkowo młody serwis internetowy pozwalający nam na oglądanie filmów, teledysków, seriali, prezentacji i innych materiałów wideo podesłanych przez użytkowników sieci. Spróbujmy wyszukać: Sektor 3 Wrocław. Klikając na obrazek m możemy obejrzeć dowolny film. Podkreślony na niebiesko materiał zawiera reportaż z moim udziałem. Prowadzę tam zaawansowany kurs z Excela dla organizacji i fundacji. Wiadomości Najkrócej ujmując jest to zbiór wiadomości z całego świata podzielony na kategorię regionalne i tematyczne. To takie połączenie wszystkich gazet na świecie w jedną. Nie trzeba kupować, a można się wszystkiego dowiedzieć.

60 Gmail Po prostu poczta elektroniczna umożliwiająca wiele więcej niż tylko pisanie i odbieranie listów. Dodatkowo działa jak chat i forum. Do tego ma możliwość prowadzenia rozmowy głosowej i wideo, w tym także konferencyjnej. Nawet połączenia na telefon stacjonarny i komórkę są możliwe choć płatne. W związku z ochroną danych osobowych i prywatnością mojej poczty musiałem rozmazać adresy i treści maili. Reszta pozostaje bez zmian. Jak widać jest to proste i przejrzyste narzędzie do porozumiewania się w sieci. Dysk To po prostu dysk. Z tym, że nie jest to fizyczne urządzenie jak to znajdujące się w naszym komputerze lecz zbiór maszyn znajdujących się na całym świecie i tak skonfigurowany by działać jak pojedynczy dysk. Dane są tam umieszczane w wielu kopiach, a na dzień dzisiejszy może on pomieścić około 7GB danych dla każdego użytkownika. Znów ocenzurowałem pewne poufne dane osobowe. Reszta pozostaje bez zmian.

61 Kalendarz Co tu wiele mówić, po prostu możemy zapisać ważne daty, wydarzenia lub grafik dnia, by o niczym nie zapomnieć. Więcej > Tłumacz To nic innego jak translator. Pozwala nam na tłumaczenie zdań i słów z jednego języka na drugi. Posiada ponad 30 jeżyków i jest nadal rozbudowywany. Tak więc nie pozostaje nam nic innego jak przetestowanie. Tłumaczymy z angielskiego na polski (jak na ilustracji) i piszemy: I am happy.

62 Jak widać przetłumaczył nam zdanie na jestem szczęśliwy no i w miarę poprawnie. Musimy pamiętać, że to tylko automat i tłumaczy dość dziwnie, a kontekst jest no cóż umowny. Mam możliwość posłuchania wymowy słów i zdań. Robimy to klikając na ikonę głośnika:. Możemy słuchać wymowy po obu stronach, czyli w naszym wypadku i po polsku i po angielsku. Jeśli potrzebujemy więcej znaczeń danego słowa to klikamy:. Natomiast rozpoznawanie mowy, czyli wprowadzanie tekstu za pomocą mikrofonu zamiast klawiatury działa tylko pod przeglądarką Google Chrome i pod warunkiem, że mamy głos jak dzwon i dykcję oratora. A aktywujemy tą opcję klikając na:. Możemy także tłumaczyć całe strony wpisując zamiast zdania ich adres np. czyli popularny w USA serwis aukcyjny. Widzimy, że część tekstu jest przetłumaczona. Oczywiście zdjęcia i obrazki nie mogły zostać spolszczone przez automat tak więc pozostają w oryginalnym języku. No i to by było na tyle jeśli chodzi o oraz możliwości jakie daje dla użytkownika. Ktoś bardziej zorientowany może się niezgodzie z poprzednim zdaniem i słusznie. To dopiero wierzchołek góry lodowe, a mnogość opcji jakie nam jeszcze zostały jeśli chodzi o Google nie da się opisać w jednym poradniku.

63 NAGRYWANIE PŁYT CD/DVD

64 NAGRYWANIE PŁYT CD/DVD Przed rozpoczęciem nagrywania jakichkolwiek materiałów na płytę niezależnie, czy jest to CD (700B), czy DVD (4.7GB) musimy upewnić się, że zmieści się on na nośnik, bo jeśli będziemy chcieli umieścić na płycie więcej niż może pomieścić zostaniemy poinformowani o tym, że nagrywanie nie może dojść do skutku. Następną ważną sprawą jest to, by właściwie umieścić płytę w stacji (czytniku) to znaczy tak, aby strona do zapisu (ta metaliczna, grafitowa lub niebieska) skierowana była do dołu, a etykieta z nazwą płyty i logiem producenta był skierowana do góry. Jeśli spełniliśmy powyższe warunki możemy śmiało zabrać się do nagrywania płyt, a jak to zrobić opisałem w sześciu poniższych punktach. 1. Klikamy Mój komputer, a następnie wybieramy Stację dysków DVD-RW, czyli napęd, czy też urządzenie umożliwiające nagranie nam danych na dysk optyczny CD/DVD. 2. Po kliknięciu na stację CD/DVD dostajemy komunikat: Włóż dysk i w tym momencie powinna wysunąć się tacka na płytę. Komunikat nie będzie wyświetlony jeśli w stacji znajdować się będzie płyta. 3. Po włożeniu płyty i zamknięciu tacki napędu komputer musi pomyśleć - Co się właśnie stało i co mam zrobić dalej? Po chwili zobaczymy pusty obszar pamięci dysku i klikamy prawym przyciskiem myszy na środek białego obszaru i wybieramy Wklej.

65 4. Widzimy teraz pliki lub/i foldery gotowe do zapisu na dysk. Informuje nas o tym także dymek widoczny w prawym dolnym rogu ekranu. Nagrywanie inicjujemy poprze wybranie z niebieskiej wstęgi menu opcji Nagraj na dysk CD. Widzimy okno nagrywania na dysk CD. Tytuł dysku zmieniamy na Mój dysk i zaznaczamy opcję Zamknij kreator po zakończeniu nagrywania plików. Chyba, że chcemy nagrać kilka płyt jedna po drugiej wtedy nie zaznaczamy tej opcji. 5. Po naciśnięciu przycisku Dalej rozpocznie się proces nagrywania. Musimy pamiętać, że danych zapisanych na płycie nie można usuwać ani edytować! Zobaczymy pasek postępu nagrywania, oraz zakańczania zapisu na płycie. Po tych czynnościach płyta sama wysunie się ze stacji i będziemy mogli ją podpisać lub przetestować.

66 6. Płyta z danymi gotowa! Możemy teraz przesłać zdjęcia, czy dokumenty znajomym, zarchiwizować ważne dane, czy po prostu nagrać film lub muzykę dla własnej rozrywki. CD z ang. Compact Disc, to płyta przeznaczona do zapisu danych cyfrowych za pomocą lasera. Jest to dysk optyczny, czyli taki, który odczytujemy i zapisujemy za pomocą światła. Postał w latach 70-tych na potrzeby przemysłu muzycznego. Może zmieścić 700MB danych lub 80 minut dźwięku (np. muzyki). Nie można skasować ani edytować zawartych na nim informacji. DVD z ang. Digital Video Disc, to dysk o takich samych właściwościach jak CD, z tym że powstał na potrzeby branży filmowej i co za tym idzie może zmieścić znacznie więcej danych, bo 4,7GB (4812 MB) ponad 6 razy więcej niż płyta CD. Do tego umożliwia zapis na wielu warstwach i najnowsze nośniki tego typu potrafią pomieścić filmy o wielkości 17GB (17408MB).

67 PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE INTERNETU

68 PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE INTERNETU W Internecie można znaleźć niemal wszystko istnieje nawet takie powiedzenie, że Jeśli nie ma czegoś w Internecie to nie istnieje, ale wracając do tematu możemy za pośrednictwem sieci zdobyć wiele cennych informacji. Rozkłady jazdy Jeżeli wiemy dokąd chcemy jechać i jakim środkiem komunikacji miejskiej możemy sprawdzić, kiedy jest odjazd z najbliższego nam przystanku. Możemy to zrobić na wiele sposobów, ale najprościej i najszybciej będzie odwiedzić stronę gdzie po naciśnięciu na przycisk Rozkład jazdy zostaniemy przeniesieni na stronę do zakładki rozkład jazdy. Tam wybieramy interesujący nas numer linii i kierunek jazdy i możemy z tabelki odczytać godzinę odjazdu, a nawet wydrukować rozkład przyciskając napis Wydruk. Załóżmy, że chcemy gdzieś pojechać na początek w obrębie naszego miasta Wrocławia i nie za bardzo wiemy jaki wybrać autobus albo tramwaj. Możemy wtedy zajrzeć na stronę gdzie znajduje się wyszukiwarka połączeń komunikacji miejskiej. Dla przykładu połączenie z Pilczyckiej na Lindego. Wyszukiwarka wskazuje nam na zielono trasę tramwaju 31 Plus oraz na niebiesko trasę autobusu 119. Na styku kolorów mamy przesiadkę, a dodatkowo wiemy, że czas trwania podróży to około 36 minut i najlepiej kupić bilet 60 minutowy za 4.40zl.

69 Co do rozkładów jazdy to możemy w analogiczny sposób wyszukiwać połączenia nie tylko komunikacji miejskiej, ale także ogólnopolskiej lub światowej. Przyjrzyjmy się przykładowo rozkładom jazdy pociągów, które można odnaleźć na stronie Ustawiamy tu oczywiście stację początkową i docelową, wybieramy datę oraz godzinę rozpoczęcia podróży i przyciskamy Wyszukaj połączenie. Na ekranie pojawia się lista pociągów wraz z czasami przejazdu, ilością przesiadek, a także możliwością zakupienia biletu. Analogicznie wygląda sytuacja, kiedy chcemy wyszukać połączenie autobusowe np. PKS lub innego przewoźnika regionalnego. Musimy oczywiście udać się w tym celu na odpowiednią stronę jaką jest w tym przypadku i wpisujemy miejsce Starku i zakończenia podróży oraz datę i czas jak w przypadku rozkładu PKP. Tu także dostaniemy całą listę możliwych połączeń oraz całą gamę informacji takich jak czas podróży, ilość przesiadek, cena biletu, mapa trasy i wiele innych. Śledzenie tras autobusów i samolotów Oprócz wyszukiwania samych połączeń komunikacji publicznej mamy jeszcze możliwość śledzenia tras konkretnych pojazdów takich jak np. autobusy na stronie w zakładce Jak jedziemy > Mapa pojazdów, gdzie po wybraniu odpowiedniej linii np. 31 Plus możemy na mapie śledzić aktualną pozycję pojazdu znaną dzięki nadajnikom GPS.

70 W podobny sposób da się śledzić trasy lotów niemal wszystkich linii lotniczych. Wystarczy wejść na stronę i w polu wyszukiwania wpisać numer interesującego nas lotu, lub kliknąć na żółty lub pomarańczowy model samolotu na mapie.

71 Wyszukiwarka grobów W celu wyszukania grobu musimy wejść na stronę Zarządu Cmentarzy Komunalnych we Wrocławiu. Nie musimy wiedzieć na jakim cmentarzy dana osoba jest pochowana. Wystarczy nazwisko, imię, data urodzenia, śmierci lub pochówku. Wybieramy wyszukiwarkę grobów i zostajemy przekserowani do specjalnego formularza gdzie wpisujemy nazwisko oraz imię naszego bliskiego i przynajmniej jedną z trzech dat. To znaczy datę urodzenia, śmierci lub pochówku. Ostatecznie dostaniemy informacje, gdzie jest pochowana nasza bliska osoba oraz wyszukiwarka da nam możliwość podejrzenia mapy, by lepiej zorientować się w rozkładzie cmentarza oraz lokalizacji danego grobu. Mapkę taką można oczywiście wydrukować i zabrać ze sobą dla lepszej orientacji w terenie.

72 Dostaniemy także szczegółowe informacje na temat tego na jakim cmentarzu leży oraz będziemy mogli przeczytać o konkretnym położeniu grobu tzn. Pole/Rząd/Grób, co pozwoli na zlokalizowanie dość dokładnie gdzie mamy się udać. W Internecie możemy także wyszukiwać wiele innych ciekawych i przydatnych informacji, takich jak np. ceny produktów, opinie o różnych towarach i formach oraz sklepach. Nie ma także żadnego problemu z wyszukaniem np. składu i zastosowań leków i innych tego typu produktów. O tym opowiem na kolejnych spotkaniach.

73 GMAIL.COM NIE TYLKO POCZTA

74 Najpierw poczta elektroniczna GMAIL.COM NIE TYLKO POCZTA Pisanie wiadomości rozpoczynamy od naciśnięcia przycisku Utwórz. Naszym oczą ukazuje się wtedy okno nowej wiadomości. W polu Do wpisujemy adres odbiorcy, czyli osobę do której chcemy napisać. Jeśli chcemy utworzyć kopię wiadomości dla kogoś innego lub dla siebie klikamy na DW (skrót: do wiadomości, czyli kopia naszego listu). Trzeba jednak pamiętać, że każdy odbiorca będzie wiedział do kogo wysłano kopię i ile ich było. Jeśli chcemy ochronić dane osobowe naszych odbiorców możemy wybrać opcję UDW (skrót: ukryte do wiadomości, czyli ukryta kopia naszego listu), wtedy odbiorcy nie będą wiedzieć ile powstało kopii i do kogo zostały one wysłane. Do wiadomości Ukryte do wiadomości Załącznik np. obrazek, muzyka, dokument Zdjęcie w treści maila Potem wystarczy wpisać temat i treść wiadomości oraz nacisnąć Wyślij, aby co dziwne wysłać wiadomość do odbiorcy. Jeśli chcemy dołączyć do wiadomości jakiś plik (załącznik) np. muzykę, zdjęcie lub inną treść wystarczy, że klikniemy na spinacz widoczny obok przycisku Wyślij i wybierzemy z listy interesujący nas plik. Mamy także możliwość wstawienia zdjęcia bezpośrednio do treści naszej wiadomości poprzez najechanie na znak +, a następnie kliknięcie ikony aparatu fotograficznego Wstaw zdjęcia. Nie tylko poczta Mało kto wie o tym, że popularna poczta Gmail to nie tylko poczta, ale i wiele więcej. Można za jej pomocą wykonywać rozmowy tekstowe tzw. czat (rozmowa pisana w czasie

75 rzeczywistym coś jak SMS tylko za darmo). Rozmowa taka wygląda tak samo jak w programach Skype lub Gadu-Gadu. Sekcja Czat Rozmowę tekstową (czat), głosową lub wideo rozpoczynamy od sprawdzenia, czy rozmówca jest aktualnie przy komputerze. Symbolizują to kropki przy nazwiskach w sekcji Czat. Zielona oznacza, że rozmówca jest dostępny i możemy nawiązać połączenie, pomarańczowa mówi nam, że rozmówca ma włączony komputer, ale od jakiegoś czasu już przy nim nie pracuje. Szara oznacza, że rozmówca ma wyłączony komputer, więc nie możemy się z nim połączyć. Po wybraniu dostępnej osoby z listy naszych adresatów możemy rozpocząć rozmowę wpisując nasz tekst w błękitną ramkę i potwierdzając (wysyłając go) za pomocą klawisza Enter. W tym samym oknie możemy także wybrać inne formy rozmowy tzn. rozmowę głosową, do której wymagane jest posiadanie słuchawek lub głośników oraz mikrofonu, albo rozmowę wideo do której dodatkowo musimy posiadać kamerę internetową. Po wybraniu opcji rozmowa wideo, po pierwsze będziemy mogli zobaczyć samych siebie w celu ustawienia kamery tak, aby cała nasza postać była wyraźnie widoczna, a po drugie zobaczymy naszego rozmówcę o ile ma kamerę i zgodzi się na rozmowę. Rozmowy takie są całkowicie bezpłatne!

76 Na ty nie kończą się jednak możliwości Google Gmail. Oprócz rozmów wirtualnych, że tak je nazwę, czyli z komputera na komputer możemy także porozmawiać z osobami nie posiadającymi komputera dzwoniąc na telefony stacjonarne lub komórkowe. Takie rozmowy wiążą się jednak z koniecznością opłaty, choć są to stawki relatywnie niskie, bo wahające się od 2 do 13 euro centów za minutę połączenia. Poniższe tabelki prezentują przykładowe ceny na tle europy oraz świata, a także na terenie Polski na telefony stacjonarne oraz komórkowe. Stawki na tle europy i świata.

77 Stawki w Polsce telefony stacjonarne oraz komórkowe Wracając do opłat to możemy dokonywać ich na dwa sposoby, albo przedpłatą jak w przypadku telefonów na kartę, albo podając numer karty i zgadzając się na obciążenia poprzez polecenie zapłaty. Całość rozmów rozpoczynanych jest z poziomu poczty Gmail poprzez wybranie symbolu słuchawki obok nazwiska wybranego rozmówcy. Jeśli mamy zapisany jego numer telefonu zostaniemy połączeni automatycznie. W przeciwnym razie musimy wybrać numer ręcznie. Należy jednak pamiętać, że trzeba podawać pełen numer, czyli kierunkowy do kraju, kierunkowy do miasta, numer abonenta np. dla polski i Wrocławia Rozmowy takie odbywają się poprzez wyżej wspomniane połączenie, czyli ang. voice over IP (przesyłanie dźwięku po kablu internetowym). Technologia ta daje bardzo dobrą jakość i niezawodność po niskich kosztach. Tak działają telefony sieci Dialog oraz Netia.

78 BANKOWOŚĆ I ZAKUPY W INTERNECIE

79 BANKOWOŚĆ I ZAKUPY W INTERNECIE Bezpieczeństwo Ta część materiałów powstała pod hasłem Bezpieczeństwo w sieci. Bardzo ważne jest to, by podczas korzystania z banku lub sklepów internetowych pamiętać o sprawdzeniu, czy strona na której jesteśmy jest prawdziwa nie podrobiona przez złodziei. Bardzo istotne jest także nie zapamiętywanie w przeglądarce haseł do naszych kont oraz bezwzględne pamiętanie o wylogowaniu się z konta przed zamknięciem strony, czy wyłączeniem komputera. Bank na przykładzie: Zielona zakładka oznacza bezpieczne połączenie szyfrowane za pomocą SSL. Do nauki korzystamy z konta demonstracyjnego klikając link > Wersja demo. Do banku logujemy się oczywiście swoimi danymi, ale do demonstracji wykorzystujemy fikcyjne konto, więc podajemy numer klienta oraz litery hasła składające się z samych zer 0. Po tej operacji logujemy się na wirtualne konto bankowe i możemy przećwiczyć parę czynności.

80 Podawanie numeru klienta, czyli Podawanie znaków hasła, czyli cyfry zero 0.

81 Po pierwsze po zalogowaniu się na stronę banku możemy sprawdzić saldo stan naszego konta lub kont, jeśli mamy kilka rachunków. Możemy także najechać na operacje i kliknąć na jedną z dwóch opcji: Historia operacji lub Wyciągi. Historia operacji to zestawienie wszystkich operacji wpłat i wypłat na naszym koncie.

82 Wyciągi z kolei to zestaw operacji z danego okresu rozliczeniowego. Można je oglądać zamiast wersji papierowej przysyłanej, co miesiąc przez bank. Wykonywanie przelewów odbywa się w taki sposób, że wybieramy Przelew jednorazowy, a następnie wypełniamy pola ręcznie.

83 Możemy także wypełnić z zapamiętanego szablonu poprzez > Uzupełnij danymi z przelewu zdefiniowanego. Wybieramy opcję Czynsz lub dowolną inną i klikamy Wybierz >.

84 Jak widać wszystkie pola się wypełniły. Teraz wystarczy podać kwotę i przejść dalej pozwoli to na dokonanie autoryzacji i potwierdzenie wykonania operacji. W karcie Usługi możemy wybrać Doładowania dowolne, służą one do doładowywania telefonów komórkowych. Nie musimy iść na do kiosku po zdrapkę tylko robimy to sami i bez dodatkowych opłat. Wystarczy wybrać operatora, kwotę, podać numer telefonu i zatwierdzić operację tak jak podczas przelewów. Na koniec wylogowujemy się zawsze i bezwzględnie o tym pamiętając. To dla naszego bezpieczeństwa musimy zakończyć połączenie z bankiem jeśli nie korzystamy już z jego usług.

85 Zakupy w Internecie Duża część sklepów marketów daje nam obecnie możliwość robienia zakupów poprzez Internet lub telefon i daje nam wybór, czy odbieramy towary sami, czy przywozi nam je kurier. Sieć Tesco jest liderem jeśli chodzi o handel w sieci, więc na jego przykładzie pokażę jak powinno się to robić. Po pierwsze odwiedzamy stronę sklepu Tesco i wybieramy kategorię z której chcemy kupić produkty. Dla przykładu będzie to Pieczywo, cukiernia. Po wybraniu głównej grupy produktów będziemy mogli wybierać pomiędzy różnymi pod kategoriami takimi jak chleby, bułki, ciastka, ciasta itp. Dla przykładu wybieramy chleby, a konkretniej pieczywo białe.

86 Widzimy teraz zdjęcia poszczególnych chlebków, ich wagi oraz ceny, po kliknięciu na nazwę dostaniemy bardziej szczegółowe dane takie jak rodzaj ziarna, skład, producent itp. Jeśli jesteśmy na coś zdecydowani to wybieramy ilość i klikamy Do koszyka. W tym miejscu musimy założyć kont na stronie Tesco, żeby sklep wiedział komu i gdzie przysłać produkty. Taką czynność robimy raz. Potem przy kolejnych zakupach logujemy się tylko do swojego konta tak samo jak do poczty, czy banku. Innym przykładem sklepu internetowego jest Astra. Tu postępujemy dość podobnie jak w poprzednim przypadku. Wchodzimy na stronę domu handlowego Astra, przechodzimy do sklepu internetowego.

87 W tym miejscu widzimy stronę główną sklepu Astry, która jest obsługiwana przez firmę ToTu. Postępujemy analogicznie, jak w przypadku Tesco. Wybieramy kategorię Hipermarket. Następnie wybieramy Mięso i wędliny i w tej kategorii widzimy znów zdjęcia produktów, wraz z ceną i wagą, a po kliknięciu na nazwę dostaniemy szczegółowe dane. Jeśli jesteśmy zdecydowani klikamy na obrazek koszyka i dodajemy produkty da wirtualnego wózka zakupowego. Po zakończeniu kompletowania zawartości wózka klikamy na Płacę i wybieramy sposób zapłaty i dostawy. Tu nie musimy się rejestrować, możemy za każdym razem podawać dane gdzie ma się znaleźć przesyłka, bez zapamiętywania ich na stałe.

88 Sklep internetowy na przykładzie: Zasady korzystania ze sklepów są wszędzie takie same i by zrobić zakupy musimy pamiętać o kilku wspólnych krokach: Wybieramy produkty i dodajemy do koszyka Przeglądamy koszyk i przechodzimy do kasy Logujemy się na stronę sklepu W kasie wybieramy ilość towarów, sposób zapłaty oraz dostawy Czekamy na towar ;)

89 Inne sklepy to: Porównywarki cen i opinii o produktach na przykładzie: Wystarczy wyszukać interesujący nas produkt i sprawdzić co do powiedzenia na jego temat mają użytkownicy, bo wiadomo, że producent i sprzedawca zawsze będą chwalić. Do tego mamy możliwość sprawdzenia gdzie dany produkt możemy kupić najtaniej. Czasem są to małe różnice, ale nie rzadko bywa, że nawet kilkadziesiąt złotych.

90 Inne tego typu trony to: Dobrymi porównywarkami są także: