PI - Zrozumieć seniora kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
|
|
- Mieczysław Kwiecień
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 Raport z badań przeprowadzonych w ramach projektu innowacyjnego PI - Zrozumieć seniora kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+ Kielce, styczeń 2013
3 Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Człowiek - najlepsza inwestycja Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich. Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspierania aktywności zawodowej w regionie. Poddziałanie Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy. Temat innowacyjny: Poszukiwanie nowych, skutecznych metod aktywizacji zawodowej i społecznej grup docelowych wymagających szczególnego wsparcia. Raport opracowany został w ramach projektu innowacyjnego PI - Zrozumieć seniora kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+, realizowanego na podstawie umowy z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Kielcach, pełniącym rolę Instytucji Pośredniczącej II stopnia w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. ISBN Realizator projektu: Grupa Doradcza Projekt spółka z o.o. ul. Ładna Kraków tel./fax biuro@gdp-krakow.pl Przeprowadzenie badań i opracowanie raportu Partner projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego s.c. Dagmara Bieńkowska, Cezary Ulasiński, Justyna Szymańska ul. Szlak 65 biuro Kraków tel: , tel./fax: cds@cds.krakow.pl www: PUBLIKACJA DYSTRYBUOWANA BEZPŁATNIE
4 Spis treści Metodologia badań w projekcie... 4 Ilościowe badanie osób bezrobotnych w wieku 50+ z terenu województwa świętokrzyskiego... 4 Ilościowe badanie pracodawców z terenu województwa świętokrzyskiego... 5 Jakościowe badanie trenerów z terenu województwa świętokrzyskiego... 6 Jakościowe badania doradców zawodowych w Powiatowych Urzędach Pracy z terenu województwa świętokrzyskiego... 7 Indywidualne wywiady pogłębione... 7 Zogniskowany wywiad grupowy... 7 Analiza danych zastanych... 7 Rozdział 1: Sytuacja osób w wieku 50+ na rynku pracy województwa świętokrzyskiego Charakterystyka bezrobotnych 50+, którzy wzięli udział w badaniu z wykorzystaniem techniki ankiety audytoryjnej Pracownicy powyżej 50. roku życia w opinii pracodawców Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwach skuteczna polityka wydłużania aktywności zawodowej osób w wieku Słabe i mocne strony bezrobotnych i pracowników powyżej 50. roku życia perspektywa doradców zawodowych i trenerów Mocne strony bezrobotnych i pracowników 50+, jakie wskazali doradcy zawodowi oraz trenerzy Słabe strony bezrobotnych i pracowników 50+ jakie wskazali doradcy zawodowi oraz trenerzy Ogólne stereotypy i mity dotyczące pracowników powyżej 50. roku życia Rozdział 2: Osoby w wieku 50+ a szkolenia Motywacja osób w wieku 50+ do udziału w szkoleniach Najpopularniejsze szkolenia w grupie wiekowej Ocena szkoleń przez osoby bezrobotne w wieku Rozdział 3: Specyfika potrzeb i możliwości osób 50+ w zakresie uczenia się i korzystania z usług doradczych Cechy specyficzne 50+, sprzyjające podnoszeniu efektywności uczenia się i usług doradczych adresowanych do tej grupy wiekowej Cechy specyficzne 50+, które przyczyniają się do obniżenia efektywności uczenia się i usług doradczych adresowanych do tej grupy wiekowej Rozdział 4: Jak powinna wyglądać usługa doradcza i szkoleniowa, adresowana do osób 50+? Usługa doradcza dla grupy Usługa szkoleniowa dla grupy Metody i techniki szkoleniowe Organizacja pracy w ramach szkolenia Sposób przygotowania materiałów szkoleniowych Rozdział 5: Rekomendacje Usługa doradcza dla osób 50+ pozostających bez zatrudnienia Usługa szkoleniowa dla osób Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwach... 96
5 4 Metodologia badań w projekcie Raport stanowi podsumowanie badań przeprowadzonych w ramach opracowanego przez Grupę Doradczą Projekt sp. z o.o., projektu innowacyjnego pod nazwą PI - Zrozumieć seniora kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie, Poddziałanie Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy. Głównym celem projektu jest zwiększenie aktywności zawodowej osób w wieku 50+ poprzez wypracowanie nowych metod nauczania i przygotowanie do ich stosowania m.in. pracowników instytucji szkoleniowych i urzędów pracy. Celem bezpośrednim zrealizowanych w ramach projektu badań (zarówno ilościowych, jak i jakościowych) było natomiast określenie potrzeb osób bezrobotnych w wieku powyżej 50. roku życia (dalej 50+), pracodawców i instytucji rynku pracy w zakresie zwiększania efektywności metod nauczania osób 50+. Wyniki badań wywołanych uzupełniają wyniki analizy danych zastanych. Badaniami wywołanymi objęto następujące grupy respondentów z terenu województwa świętokrzyskiego: pracodawców (w tym pracodawców zatrudniających osoby w wieku 50+); osoby bezrobotne w wieku 50+; doradców zawodowych, zatrudnionych w Powiatowych Urzędach Pracy; trenerów, posiadających doświadczenie w realizacji projektów dla grupy 50+. W ramach badań wywołanych skoncentrowano się na takich zagadnieniach, jak ocena szkoleń, w których uczestniczyły osoby 50+, gotowość pracodawców do kierowania takich osób na szkolenia, identyfikacja efektywnych metod pracy z grupą 50+. Celem analizy danych zastanych było przede wszystkim uchwycenie specyfiki procesów uczenia się 50+ oraz określenie polityki zarządzania wiekiem w przedsiębiorstwach. 1) Ilościowe badanie osób bezrobotnych w wieku 50+ z terenu województwa świętokrzyskiego Badanie to przeprowadzono z wykorzystaniem techniki ankiety audytoryjnej. Technika ta pozwala na zebranie obszernego materiału badawczego w stosunkowo krótkim czasie (co zarazem obniża koszt badania). Jest stosowana zazwyczaj w sytuacjach, które pozwalają na zgromadzenie w jednym pomieszczeniu większej liczby respondentów, jednorodnych ze względu na pewną określoną cechę (tak jak w przypadku osób bezrobotnych 50+). Główną zaletą tej techniki badawczej jest możliwość uzyskania niemal stuprocentowego zwrotu materiału badawczego oraz kontroli pomiaru. Zrozumieć seniora
6 Badanie przeprowadzono na próbie n=370 bezrobotnych 1 osób 50+, we wszystkich powiatach województwa świętokrzyskiego 2. Do udziału w badaniu zostały zaproszone (przez Powiatowe Urzędy Pracy) wszystkie osoby 50+, ujęte w rejestrach tych instytucji, które w ostatnich trzech latach wzięły udział w szkoleniach. Początkowo zakładano, że w badaniu wezmą udział wyłącznie osoby, które uczestniczyły w szkoleniach w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Konieczność wydłużenia tego okresu do trzech lat wynikała z faktu, że liczba osób spełniających pierwotnie wyznaczone kryterium była zbyt niska, aby przeprowadzić ankietę na założonej próbie (przeciętnie tylko 40% - 50% zaproszonych osób bezrobotnych zgłaszało się do urzędu pracy, aby wypełnić ankietę). Nad przebiegiem badania czuwał przeszkolony ankieter. Do jego zadań należało wyjaśnienie respondentom celów badania oraz sposobu wypełniania kwestionariusza, zapewnienie o anonimowości, a także rozwianie potencjalnych wątpliwości i niejasności, jakie mogą pojawić się w trakcie udzielania odpowiedzi. Najistotniejsze zagadnienia badawcze w ramach tego badania to: doświadczenia edukacyjne respondentów, ocena szkolenia, w którym respondenci brali udział (jeśli ankietowany brał udział w więcej niż jednym szkoleniu, pytano o ostatnie z nich). 5 Ocenie w tym obszarze podlegały m. in. takie aspekty, jak: organizacja szkolenia (np. czas trwania, tempo pracy), dostęp do sprzętu wykorzystywanego w trakcie szkolenia (np. oprogramowanie komputerowe), jakość materiałów szkoleniowych, przydatność szkolenia w kontekście poszukiwania pracy, plany edukacyjne respondentów. 2) Ilościowe badanie pracodawców z terenu województwa świętokrzyskiego Badanie zostało zrealizowane techniką wspomaganego komputerowo wywiadu telefonicznego. Jest to technika, w której ankieter dzwoni do respondenta, odczytuje pytania i zapisuje jego odpowiedzi, a cały proces jest koordynowany przez specjalny program komputerowy. Technika ta przypomina tradycyjne badania kwestionariuszowe, jednak ze względu na wykorzystanie systemu komputerowego pozwala na większą kontrolę nad przebiegiem badania (system minimalizuje ryzyko pomyłki ankieterskiej). Główną zaletą badań telefonicznych jest możliwość ich przeprowadzenia na rozproszonych grupach badanych. Jest to niezwykle istotna zaleta 1 Jako osobę bezrobotną traktowano osobę, która spełnia kryteria określone w art. 2 ust. 1 pkt. 2 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm. 2 Szczegółowy opis próby badawczej prezentowany jest w Rozdziale 1: Sytuacja osób w wieku 50+ w kontekście rynku pracy w województwie świętokrzyskim. kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
7 w przypadku badań obejmujących populacje, które nie są skoncentrowane w jednym miejscu ale - tak jak pracodawcy - są rozproszone na terenie całego województwa. Wywiady telefoniczne pozwalają także na realizację badania na próbie losowej (dobranej w oparciu o spis telefonów) i uzyskanie wyników reprezentatywnych dla całego województwa świętokrzyskiego. 6 Badanie przeprowadzono na próbie n=380 pracodawców i było ono poprzedzone pilotażem. Próba w badaniu została dobrana w sposób proporcjonalno-warstwowy. Warstwy wyodrębniono według wielkości przedsiębiorstwa proporcjonalnie do liczebności w województwie w podziale na mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, gdzie: mikroprzedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 10 pracowników; roczny obrót nie przekracza 2 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów euro; małe przedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 50 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 10 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów euro; średnie przedsiębiorstwo: zatrudnia mniej niż 250 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro; duże przedsiębiorstwo: zatrudnia co najmniej 250 pracowników, oraz jego roczny obrót przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny przekracza 43 milionów euro. W ramach każdego wylosowanego przedsiębiorstwa respondentem był przedstawiciel kierownictwa przedsiębiorstwa lub działu kadr. Kwestionariusz badania obejmował 6 pytań zasadniczych oraz pytania metryczkowe, które dotyczyły zagadnień związanych z zatrudnianiem pracowników w wieku 50+ oraz podnoszeniem kwalifikacji przez te osoby. 3) Jakościowe badanie trenerów z terenu województwa świętokrzyskiego Badanie to zostało przeprowadzone przy pomocy techniki indywidualnego wywiadu pogłębionego. Rozmowa taka jest prowadzona w oparciu o scenariusz wywiadu, zawierający pytania, jakie należy zadać respondentowi. Ta technika badawcza ma w swoim zamierzeniu przypominać rozmowę ankietera i respondenta, w związku z czym ankieter może swobodnie modyfikować kolejność czy sposób zadania pytania tak, aby z jednej strony pogłębić interesujące zagadnienia, a równocześnie nie zaburzyć naturalnego toku rozmowy. Respondent swobodnie odpowiada na pytania, a sytuacja rozmowy pozwala na uzyskanie bardziej szczerych i pogłębionych informacji niż w trakcie wywiadu kwestionariuszowego. Wywiad jest nagrywany (jeśli respondent wyrazi na to zgodę), spisywany, a jego Zrozumieć seniora
8 transkrypcja poddawana analizie. Badanie przeprowadzone zostało na próbie n=10 trenerów, pracujących w różnych instytucjach szkoleniowych na terenie województwa świętokrzyskiego. Włączeni do badań trenerzy posiadali duże doświadczenie szkoleniowe w pracy zarówno z osobami 50+ aktywnymi zawodowo, jak i bezrobotnymi. Ze względu na cele badania wybrano również takich respondentów, którzy specjalizowali się w szkoleniach z zakresu IT, obsługi komputera oraz księgowości komputerowej. Głównym celem badania było poznanie pogłębionych opinii trenerów na temat ich doświadczenia w pracy z osobami w wieku 50+ w kontekście przygotowania szkolenia oraz jego przeprowadzenia dla tej grupy wiekowej. Najistotniejsze zagadnienia badawcze w ramach tego badania to: charakterystyka osób w wieku 50+ (m.in. różnice pomiędzy osobami bezrobotnymi a pracującymi w wieku 50+), specyfika w przeprowadzaniu szkoleń dla osób w wieku 50+ (m.in. potrzeby edukacyjne), jak powinno wyglądać modelowe szkolenie dla osób w wieku ) Jakościowe badania doradców zawodowych w Powiatowych Urzędach Pracy z terenu województwa świętokrzyskiego Badanie wśród doradców zawodowych przeprowadzono z wykorzystaniem dwóch technik: indywidualnych wywiadów pogłębionych, zogniskowanego wywiadu grupowego. Indywidualne wywiady pogłębione Głównym celem badania było poznanie pogłębionych opinii przedstawicieli Powiatowych Urzędów Pracy na temat szkoleń i kursów, podnoszących kwalifikacje bezrobotnych 50+ oraz sposobów na zwiększenie ich motywacji do podjęcia szkoleń zawodowych. Najistotniejsze zagadnienia badawcze w ramach tego badania to: specyfika pracy doradczej i szkoleniowej z osobami 50+ (m.in. motywacja bezrobotnych 50+ do uczestnictwa w szkoleniach, specyfika procesów edukacyjnych), efektywność szkoleń i warunkujące ją czynniki. Badanie przeprowadzone zostało na próbie n=28 przedstawicieli Powiatowych Urzędów Pracy z województwa świętokrzyskiego (po dwie osoby z każdego Powiatowego Urzędu Pracy, wskazane przez kierownictwo danego urzędu). kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
9 8 Zogniskowany wywiad grupowy Zogniskowany wywiad grupowy to technika badawcza polegająca na zaproszeniu uczestników do udziału w grupowej dyskusji, prowadzonej przez doświadczonego moderatora. Wywiad grupowy sprzyja uzyskaniu efektu synergii, gdyż uczestnicy spotkania nawzajem stymulują się do wypowiedzi, dzięki czemu można uzyskać bogatszy materiał, w porównaniu do indywidualnych badań. W wywiadach grupowych dużą rolę odgrywa moderator, którego zadaniem jest poprowadzenie dyskusji w oparciu o wcześniej ustalony scenariusz wywiadu będący zbiorem zagadnień, które należy poruszyć w trakcie rozmowy. Scenariusz jest jednak tylko wskazówką dla moderatora i ze względu na przebieg dyskusji może być wzbogacany o pojawiające się wnioski i spostrzeżenia. Materiał badawczy ze spotkania został zarejestrowany w formie nagrania video, a następnie spisany i poddany szczegółowej analizie. Głównym celem badania było poznanie opinii przedstawicieli Powiatowych Urzędów Pracy na temat szkoleń i kursów podnoszących kwalifikacje bezrobotnych 50+. Równie istotne było rozpoznanie efektywnych metod pracy z osobami bezrobotnymi w wieku 50+, zwiększających ich motywację do uczestnictwa w szkoleniach. W ramach projektu zorganizowano w Kielcach jeden zogniskowany wywiad grupowy, w którym wzięło udział siedmiu przedstawicieli Powiatowych Urzędów Pracy. 5) Analiza danych zastanych Analiza danych zastanych przeprowadzona została w oparciu o dostępne opracowania i statystyki. Była ona punktem wyjścia do przygotowania narzędzi badawczych (pogłębienie wniosków z dotychczasowych badań i analiz), podstawą do formułowania wniosków i rekomendacji. W ramach analizy danych zastanych wykorzystano następujące materiały: dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Kielcach - analiza zjawiska bezrobocia, w tym wśród osób w wieku 50+; dane Głównego Urzędu Statystycznego - analiza struktury wiekowej mieszkańców województwa świętokrzyskiego oraz aktywności zawodowej osób w wieku 50+; Bilans kapitału ludzkiego w Polsce. Raport podsumowujący pierwszą edycję badań realizowaną w 2010 roku (PARP-UJ 2011) - analiza trendów demograficznych oraz sytuacji osób w wieku 50+ na rynku pracy i rynku szkoleniowym; Rynek pracy a osoby bezrobotne 50+. Bariery i szanse (Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Warszawa 2007) - analiza sytuacji osób 50+ na rynku pracy, podejście pracodawców do tej grupy wiekowej, omówienie stereotypów dotyczących osób 50+ na rynku pracy; Zrozumieć seniora
10 - analiza sytuacji zawodowej osób w wieku 50+, w tym w kontekście zmian demograficznych i systemowych, związanych z wydłużeniem wieku emerytalnego; Raport o szkoleniach organizowanych w województwie świętokrzyskim z wykorzystaniem środków publicznych (WUP Kielce, 2011) - analiza rynku szkoleniowego w województwie świętokrzyskim z uwzględnieniem analizy instytucji szkoleniowych, oferty szkoleniowej, źródła identyfikacji potrzeb szkoleniowych, tematyki szkoleń, efektywności szkoleniowej oraz dobrych praktyk w zakresie organizacji szkoleń; Diagnoza sytuacji osób w wieku 45+ na rynku pracy w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej. Aspekt ekonomiczny (Sobocka-Szczepa H. [red.]: IPiSS w Warszawie, Łódź 2011) - analiza sytuacji osób w wieku 45+ na rynku pracy w aspekcie porównawczym w Polsce i na tle krajów europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów dezaktywizacji zawodowej i związanych z tym konsekwencji społecznych, gospodarczych i ekonomicznych; Dożywotnio skazani na bezrobocie. Co czwarta osoba bez pracy skończyła 50 lat (Dziennik Gazeta Prawna, ) - analiza sytuacji zawodowej osób 50+ na rynku pracy, stereotypy odnoszące się do osób 50+ na rynku pracy oraz kwestie wprowadzania elementów zarządzania wiekiem w organizacjach; Nowe spojrzenie na pracowników 50+ (Manpower) analiza wyników badania dotyczącego stosowania przez pracodawców elementów zarządzania wiekiem w swoich organizacjach w Polsce i na tle porównawczym; Zarządzanie wiekiem szansa dla przedsiębiorców. Mini przewodnik zarządzania wiekiem (Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce) - analiza korzyści wynikających z wdrażania w organizacji elementów zarządzania wiekiem, instrumenty zarządzania wiekiem w organizacji; PI - Systemowe rozwiązania zwiększające udział w szkoleniach osób o niskim poziomie wykształcenia - raport z badań (Grupa Doradcza Projekt, Centrum Doradztwa Strategicznego s.c.; Kraków 2012) - analiza wyników badań odnoszących się do gotowości podnoszenia kwalifikacji przez osoby w wieku 50+ o niskich kwalifikacjach zawodowych; Publikacja: Rożnowski B., Wieloaspektowa charakterystyka sytuacji życiowej osób 50+ w perspektywie aktywności zawodowej, Europerspektywa uwarunkowania i specyfika potrzeb i możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; Publikacja: Brzezińska, A. (2000) (red.), Społeczna psychologia rozwoju, Wydawnictwo Naukowe Scholar uwarunkowania i specyfika potrzeb i możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; 9 kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
11 10 Publikacja: Olejnik, M. (2000), Średnia dorosłość wiek średni, w: Harwas Napierała, B. i Trempała, J. (red.) Psychologia rozwoju człowieka, t.2, rozdz. 7. uwarunkowania i specyfika potrzeb oraz możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; Publikacja: Bee, H. (2007), Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Zysk i S-ka uwarunkowania i specyfika potrzeb i możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; Publikacja: Appelt, K. (2005) Środkowy okres dorosłości, jak rozpoznać potencjał dojrzałych dorosłych, w: Brzezińska, A., I. (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, rozdz. 15. uwarunkowania i specyfika potrzeb oraz możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; Publikacja: Trempała, J. (2002), Rozwój poznawczy, w: Harwas Napierała, B. i Trempała, J. (red.) Psychologia rozwoju człowieka, t. 3. rozdz.1. - uwarunkowania i specyfika potrzeb oraz możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+; Publikacja: Matlakiewicz, A. (2009), Uczenie się w dorosłości trudności i ich kompensacja, w: Rocznik andragogiczny, Akademickie Towarzystwo Andragogiczne założenia andragogiki, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Raport: Działania aktywizujące osoby w trudnej sytuacji na śląskim rynku pracy. Raport końcowy (Centrum Doradztwa Strategicznego s.c., Kraków 2012) - założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Artykuł: Kaczmarek Kurczak P. (2012), Mistrzowie nawigacji. Jak odnaleźć się w pracy, gdy szefowie są coraz młodsi, a pracownicy coraz starsi, Poradnik Psychologiczny Polityki Tom 9., Szczęśliwie dorosnąć, dojrzeć i nabrać patyny - założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Raport: Radzka B. (red.), Czynniki determinujące postawy i zachowania osób w wieku 50+ na rynku pracy. Istota i sposoby mierzenia wykluczenia społecznego ze szczególnym uwzględnieniem osób w wieku 50+ (Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2010) - założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Dokument: Jakacka Green B. (red.) (2010) Strategia polityki społecznej województwa świętokrzyskiego na lata specyfika grupy wiekowej 50+; Raport: Raport podsumowujący analizę danych zastanych i badania własne zrealizowane na potrzeby projektu Akademia 50+ (2012) Centrum Doradztwa Strategicznego s.c., Kraków uwarunkowania i specyfika potrzeb oraz możliwości edukacyjnych osób w wieku 50+, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Zrozumieć seniora
12 Publikacja: Wujek, T. (1996), Powstanie i rozwój refleksji andragogicznej, w: Wujek, T. (red.) Andragogika jako nauka o edukacji dorosłych. Warszawa, Ośrodek Kształcenia i Doskonalenia Kadr Instytutu Eksploatacji - założenia andragogiki, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Publikacja: Aleksander, T. (2009), Andragogika. Podręcznik akademicki, Radom Kraków, Biblioteka Pedagogiki Pracy - założenia andragogiki, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Publikacja: Knowles M. S. (1970), Modern practice of adult education. From pedagogy to andragogy, Cambridge Adult Education - założenia andragogiki, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Publikacja: Knowles, M. S. Holton III, E. F., Swanson, T. A. (2009), Edukacja dorosłych. Warszawa - założenia andragogiki, założenia dla konstruowania usługi doradczo-szkoleniowej dla osób 50+; Program Strategiczny Kapitał Intelektualny i Rynek Pracy , Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków 2012 analiza planów z zakresie zarządzania wiekiem. 11 kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
13 ROZDZIAŁ 1 Zrozumieć seniora
14 Rozdział 1: Sytuacja osób w wieku 50+ na rynku pracy województwa świętokrzyskiego W województwie świętokrzyskim w czerwcu 2011 r. liczba mieszkańców w wieku powyżej 50. roku życia wyniosła osób, co stanowiło ok. 1/5 ludności regionu (18%) 3. Na przestrzeni lat w populacji mieszkańców województwa świętokrzyskiego o ponad 9 punktów procentowych wzrósł odsetek osób w wieku 55-59, o około 25 punktów procentowych w wieku oraz o 1 punkt procentowy w wieku Podobne, silne tendencje wzrostowe charakterystyczne są także dla całego kraju. Tak znaczący wzrost liczby osób wchodzących w wiek przedemerytalny wymusza podjęcie przez państwo działań wydłużających aktywność zawodową. Stąd też wynika konieczność poszukiwania rozwiązań wspierających osoby w wieku 50+ w utrzymaniu aktywności zawodowej, poprawie ich kwalifikacji i ciągłym rozwoju sprzyjającym jak najdłuższemu pozostawaniu na rynku pracy. 13 Bardzo niska aktywność zawodowa osób w wieku niemoblinym 4 to jeden z najbardziej istotnych problemów rynku pracy w Polsce. Zjawisko to nasila się w ostatnich latach w związku z pasywną polityką rynku pracy nastawioną na przedwczesną dezaktywizację zawodową. Polska jest społeczeństwem o kulturze wczesnego wyjścia, w którym starzejący się pracownicy są wypychani z rynku pracy dominuje wczesne opuszczanie rynku pracy, istnieje niewiele mechanizmów mających na celu utrzymanie jednostek w aktywności, a mechanizmy socjalne są rozbudowane 5. Obecnie przeciętny wiek wycofywania się z rynku pracy w Polsce jest niższy od ustawowego wieku emerytalnego i jest jednym z najniższych w Unii Europejskiej. Ponad połowa osób w wieku przedemerytalnym pozostaje poza rynkiem pracy. Dodatkowo za kilkanaście lat, ze względu na postępujące procesy demograficzne prowadzące do starzenia się społeczeństwa, nieaktywna zawodowo grupa dorosłych Polaków stanowiąca większość społeczeństwa będzie na utrzymaniu malejącej liczby pracujących. Na koniec 2011 roku w Polsce pracujący w wieku 50+ stanowili 31,3% ogółu zatrudnionych w gospodarce narodowej, a w województwie świętokrzyskim 33,9%. Prawie 51% (47% w województwie świętokrzyskim) spośród nich mieszkało w miastach 6, co może wynikać z lepszego wykształcenia mieszkańców miast i lepszej dostępności do placówek oferujących kształcenie ustawiczne. Istnieje bowiem potwierdzona zależność pomiędzy aktywnością zawodową oraz wykształceniem: im jest ono wyższe tym większe staje się prawdopodobieństwo wydłużenia kariery zawodowej. 3 BDL GUS 2012; dostęp: Grupa wieku produkcyjnego obejmująca ludność w wieku: mężczyźni lata, kobiety lat. Źródło: dostęp: r. 5 Bilans kapitału ludzkiego w Polsce. Raport podsumowujący pierwszą edycję badań realizowaną w 2010 roku, PARP-UJ 2011, s Ibid. kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
15 14 O udziale osób w wieku 50+ w ogóle zatrudnionych decydują w głównej mierze pracodawcy, podejmujący decyzje kadrowe dotyczące własnych zakładów pracy. Z różnych powodów pracodawcy w Polsce nie są w pełni przekonani do zatrudniania osób, które przekroczyły 50. rok życia. Na ten fakt wpływa kilka zasadniczych czynników, ale i stereotypowych przekonań: przekonanie o niższych kompetencjach osób 50+ i postrzeganie ich jako mniej atrakcyjnych pracowników; traktowanie osób 50+ jako mniej efektywnych, mało elastycznych, niezaznajomionych z nowoczesnymi rozwiązaniami IT; niechęć do inwestowania w rozwój tej grupy wiekowej ze względu na krótką perspektywę zatrudnienia; słabo rozwinięte systemy zarządzania wiekiem (lub ich brak) w organizacjach. Badania pokazują, że aspiracje zarobkowe grupy 50+ nie są wygórowane bądź zaniżone w stosunku do osób w średnim wieku. Także realne zarobki osób w wieku przedemerytalnym w większości przypadków nie wykazują tendencji spadkowych 7. Warto zauważyć, że w przypadku pracowników biurowych w omawianej grupie wiekowej wynagrodzenia w ostatnim okresie pracy wzrastają, z kolei wśród zatrudnionych w handlu i usługach (w grupie mężczyzn) maleją. Sytuacja wzrostu wynagrodzenia wraz z upływem lat pracy zderza się jednak ze spadkiem produktywności osób starszych. ( ) rosnąca dysproporcja pomiędzy produktywnością i zarobkami starszych pracowników tworzy lukę, która negatywnie wpływa na podażową jak i popytową stronę rynku pracy. Problem ten nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, kiedy celem polityki publicznej staje się podwyższenie ustawowego i efektywnego wieku emerytalnego 8. Pracodawcy muszą wówczas wkalkulować we własną działalność dodatkowe koszty związane z zatrudnieniem osób w starszym wieku, pracownicy z kolei stają się mimowolnymi ofiarami negatywnych opinii na swój temat, które niekorzystnie wpływają na ich sytuację na rynku pracy. Zjawiskiem charakterystycznym dla polskiego rynku pracy jest proces wycofywania się z niego osób w wieku przedemerytalnym 9. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim nieadekwatny poziom kwalifikacji zawodowych osób starszych w stosunku do wymogów rynku. Wycofywanie się z rynku pracy osób starszych jest także wynikiem stereotypowego postrzegania tej grupy przez niektórych pracodawców. Właściciele firm często przekonani są o tym, że osoby w wieku 50+ nie są zainteresowane rozwijaniem swoich kwalifikacji, a jedynie chcą przetrwać na danym stanowisku pracy do momentu, kiedy możliwe będzie odejście na wcześniejszą emeryturę. Niechęć pracodawców do zatrudniania osób 50+ jest, więc w pewnym sensie wzmacniana przez dotychczasową politykę państwa, umożliwiającą stosunkowo wczesne (na tle innych krajów UE) korzystanie ze świadczeń przedemerytalnych. 7 Cyt. za: Ibid., s Cyt. za: Ibid., s Za wiek przedemerytalny przyjmuje się okres od 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Zrozumieć seniora
16 Warto przyjrzeć się, jak wygląda sytuacja osób 50+ na świętokrzyskim rynku pracy. Z danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Kielcach wynika, że na koniec czerwca 2012 roku ogólna liczba bezrobotnych w województwie świętokrzyskim wynosiła osób (w tym bezrobotnych 50+) i, w porównaniu do końca czerwca 2011 roku, wzrosła o 1%. Co piąty (21,5%) bezrobotny ukończył 50. rok życia 10. Wśród ogółu bezrobotnych ponad połowę stanowią kobiety (50,4%), natomiast wśród bezrobotnych 50+ przeważają mężczyźni (61,5%). Wykres 1. Struktura bezrobocia w województwie świętokrzyskim na koniec czerwca 2012 roku (kryterium wieku) lat - 20,6 % lat - 30,7 % lat - 19,0 % lat - 18,4 % lat - 8,9 % 60 lat i więcej - 2,4 % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z WUP w Kielcach. Wiek jest czynnikiem, który często wpływa na znalezienie pracy. Struktura bezrobocia w województwie świętokrzyskim w podziale na wiek pokazuje, iż ze znalezieniem pracy mają problem przede wszystkim osoby młode - prawie jedna trzecia bezrobotnych (30,7%) jest w wieku lat, a 20,6% znajduje się w przedziale lata. Warto jednak zauważyć, że wśród osób starszych problem bezrobocia nasila się już w grupie wiekowej lat (ponad 18% bezrobotnych). Niecałe 9% ogółu bezrobotnych stanowią osoby w wieku lat, zaś 2,4% to reprezentanci pokolenia 60+ (por. wykres 1). Warto dodać, że na tle całej Polski odsetek bezrobotnych w kategoriach wiekowych powyżej 50. roku życia kształtuje się dość podobnie. Nieco ponad 19% bezrobotnych w Polsce to osoby w wieku lat, prawie 10% jest w wieku 55-59, zaś 3% stanowią osoby, które mają 60 lat i więcej 11. Liczba bezrobotnych mieszkańców województwa świętokrzyskiego w wieku niemobilnym od 2009 roku sukcesywnie rośnie i w 2011 roku osiągnęła liczbę osób, co stanowiło 20,1% bezrobotnych zarejestrowanych w województwie świętokrzyskim 12. Szansą na znalezienie pracy w tym wieku jest przede wszystkim adekwatny do potrzeb rynku pracy poziom kwalifikacji. W przeciwnym wypadku szanse na powrót na rynek pracy są niewielkie. 10 Informacja miesięczna WUP Kielce; 11 BDL GUS 2012; dostęp: Ibid. kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
17 Wskaźnik zatrudnienia dla osób 45+ w regionie świętokrzyskim osiągnął w 2011 r. wartość 38% i był o około 2% wyższy niż średnia wartość w kraju 13. Co więcej, w 2011 roku ok. 20% wszystkich biernych zawodowo na regionalnym rynku pracy stanowiły osoby w wieku 50+. Wśród tej grupy dominowali mężczyźni (61,2%), co wiąże się przede wszystkim z wcześniejszym momentem przechodzenia na emeryturę kobiet Niski wskaźnik aktywności zawodowej osób w grupie 50+ jest wynikiem przede wszystkim niedopasowania kwalifikacji zawodowych do potrzeb pracodawców, małej mobilności i/lub niechęci do przekwalifikowania się 15. Taka sytuacja wymusiła podjęcie działań na szczeblu centralnym, czego efektem stał się rządowy program Solidarność pokoleń, mający na celu m.in. poprawę kwalifikacji i efektywności pracy osób 50+, dzięki czemu będą one mogły zachować stanowiska pracy i zdolność do konkurowania na rynku pracy. Program przewiduje działania na rzecz poprawy kwalifikacji pracowników 50+ poprzez tworzenie ścieżek kształcenia, upowszechnianie kształcenia ustawicznego i dopasowanie oferty szkoleniowej. Tego typu działania są istotne gdyż, jak wskazują badania, grupa 50+ charakteryzuje się specyficznymi potrzebami i uwarunkowaniami związanymi z prowadzeniem procesów edukacyjnych ukierunkowanych na pozyskiwanie nowych kwalifikacji. W kontekście wzrastającej potrzeby uaktualniania lub dopasowywania kwalifikacji wśród grupy osób w wieku 50+ pozwalającej na wydłużenie ich aktywności na rynku pracy, kluczowym jest pytanie: Czy potencjał zaplecza edukacyjno-szkoleniowego, istniejący na terenie województwa świętokrzyskiego zapewnia możliwości i odpowiednie warunki umożliwiające podwyższenie kwalifikacji zawodowych? Branża usług szkoleniowych w Polsce, w której obecnie przodują instytucje małe i mikro, działające w środowisku lokalnym i regionalnym, wraz z następującym wzrostem świadomości przedsiębiorców, czyli nabywców szkoleń, rośnie na znaczeniu. Liczba instytucji szkoleniowych w województwie świętokrzyskim wynosi prawie 250, co stanowi zaledwie 3% ogółu instytucji tego typu w Polsce. Największą liczbę firm zajmujących się realizacją szkoleń odnotowuje się na Mazowszu instytucji, co stanowi prawie 18% ogółu instytucji działających na terenie kraju. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że województwo świętokrzyskie jest czwartym najmniej licznym pod względem liczby mieszkańców województwem w Polsce 16. Obszar tematyczny usług oferowanych przez instytucje szkoleniowe jest bardzo różnorodny, a oferta jest stale poszerzana i dostosowywana do wymogów rynku. Instytucje szkoleniowe funkcjonujące w województwie świętokrzyskim oferują najczęściej szkolenia z następujących obszarów tematycznych: 13 BDL GUS WUP Kielce dostęp: r dostęp: r. 16 Raport o szkoleniach organizowanych w województwie świętokrzyskim z wykorzystaniem środków publicznych ; WUP Kielce, Zrozumieć seniora
18 usługi transportowe, kursy prawa jazdy; informatyka, wykorzystanie komputerów; języki obce; technika i handel artykułami technicznymi; zarządzanie i administrowanie. Ocena zapotrzebowania na daną tematykę szkoleń dokonywana jest głównie przez same instytucje szkoleniowe. Identyfikacja potrzeb szkoleniowych jest wynikiem przeglądu ogólnodostępnych ofert pracy oraz analizy trendów rynkowych. Instytucje szkoleniowe przyznają, że często prowadzą rozmowy i badania ankietowe z uczestnikami szkoleń, w celu rozpoznania ich potrzeb szkoleniowych. Zaledwie 15% ogółu firm współpracuje z publicznymi służbami zatrudnienia 17. Wynik ten pokazuje, że Powiatowe Urzędy Pracy które dysponują wiedzą na temat lokalnego rynku pracy, gromadzą ją, zlecają badania i upowszechniają wyniki, nie są równocześnie partnerem dla instytucji szkoleniowych w kreowaniu oferty edukacyjnej dla mieszkańców województwa świętokrzyskiego. 17 Autorzy Raportu o szkoleniach organizowanych w województwie świętokrzyskim z wykorzystaniem środków publicznych wskazują, że osoby bezrobotne korzystające ze szkoleń najczęściej wybierają te, związane z poszerzaniem umiejętności aktywnego poszukiwania zatrudnienia (m. in. umiejętność tworzenia życiorysu i listu motywacyjnego), rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej, przekwalifikowaniem się. Znaczna grupa bezrobotnych wybierała szkolenia z zakresu obsługi kasy fiskalnej, a także szkolenia z zakresu usług osobistych (np. kursy dla opiekunek/opiekunów dzieci i osób starszych, kursy fryzjerskie i kosmetyczne). Dużą popularnością cieszyły się również szkolenia dotyczące umiejętności technicznych np. kursy na robotników budowlanych (m. in. operator maszyn i urządzeń budowlanych, nowoczesne technologie wykończeniowe w budownictwie) i kursy operatorów wózków widłowych. W województwie świętokrzyskim na przestrzeni lat spośród ogółu osób bezrobotnych od 14% do 18 % zostało skierowanych na szkolenia. W ofercie Powiatowych Urzędów Pracy znalazły się przede wszystkim szkolenia trwające nie dłużej niż trzy miesiące. W przywołanym powyżej Raporcie o szkoleniach ( ) zwrócono ponadto uwagę na wciąż niski udział środków finansowych przeznaczanych na szkolenia osób bezrobotnych w ogólnej puli środków przeznaczanych przez publiczne służby zatrudniania na programy aktywizacyjne. Warto w tym miejscu przywołać zalecenia Komisji Europejskiej rekomendującej przeznaczenie ok. 25% środków na wsparcie szkoleniowe dla osób bezrobotnych. Dane te pokazują, że pożądane zmiany wymagają odpowiednich decyzji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na aktywizację zawodową. W państwach członkowskich Unii 17 Ibid. kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
19 Europejskiej środki przeznaczone na doskonalenie zawodowe i przekwalifikowanie bezrobotnych stanowią największą część wydatków przeznaczonych na programy prozatrudnieniowe. 18 Z przeprowadzonych badań wynika, iż efektywność szkoleń w województwie świętokrzyskim negatywnie odbiega od wskaźników efektywności w kraju, które z kolei znacząco odbiegają od efektów uzyskiwanych w innych krajach Unii Europejskiej 18. Badania europejskie dowodzą, że efektywność szkoleń ujawnia się po dłuższym czasie, a zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Polsce efektywność szkolenia mierzona jest po upływie 3 miesięcy od jego zakończenia. Być może jest to zbyt krótki okres na zaistnienie pozytywnej zmiany w statusie zawodowym osoby bezrobotnej objętej wsparciem szkoleniowym. Poniższa tabela pokazuje, że dla województwa świętokrzyskiego od 2007 roku efektywność zatrudnieniowa wahała się w okolicach poziomu 30%, co stanowiło wartość niższą od średniej krajowej o ok. 5% - 9%. Jest to wskaźnik z pewnością niesatysfakcjonujący, biorąc pod uwagę tendencję wzrostową jeżeli chodzi o koszty ponoszone na realizację szkolenia. W konsekwencji występującej coraz niższej efektywności zatrudnieniowej osiąganej w wyniku realizowanych szkoleń, pojawia się potrzeba innego podejścia do usługi szkoleniowej. W wielu badaniach diagnozujących efektywność wsparcia szkoleniowego w stosunku do osób pozostających w trudnej sytuacji na rynku pracy (w tym także osób w wieku 50+), podkreśla się iż oferowane szkolenia nie mogą być oderwane od całości procesu aktywizacji zawodowej. Preferuje się podejście integralne, polegające na bardzo precyzyjnym powiązaniu szkoleń z rynkiem pracy. W takim podejściu konieczna jest identyfikacja potrzeb szkoleniowych osoby bezrobotnej, wybór odpowiedniego szkolenia powiązanego z możliwością uzyskania realnego zatrudnienia bądź stażu w konkretnym zakładzie pracy oraz wsparcie poszkoleniowe o charakterze doradczym. W praktyce oznacza to, że pożądane jest oferowanie szkolenia osobie bezrobotnej wtedy, kiedy istnieje możliwość znalezienia dla tej osoby miejsca pracy lub stażu. Efektywność zatrudnieniowa tak pojętych szkoleń może być wówczas zdecydowanie wyższa, na poziomie ok %. Konieczność takiej zmiany w podejściu do wsparcia szkoleniowego dla osób bezrobotnych, w tym grupy w wieku 50+, potwierdzają wyniki badań przeprowadzonych wśród doradców zawodowych oraz bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego oraz badanie ewaluacyjne pn. Działania aktywizujące osoby w szczególnie trudnej sytuacji na śląskim rynku pracy zrealizowane w 2012 r. przez Centrum Doradztwa Strategicznego s.c Raport o szkoleniach organizowanych w województwie świętokrzyskim z wykorzystaniem środków publicznych; WUP Kielce, s Raport Działania aktywizujące osoby w trudnej sytuacji na śląskim rynku pracy Raport końcowy; Centrum Doradztwa Strategicznego s.c., Kraków 2012 r. Zrozumieć seniora
20 Tabela 1. Efektywność zatrudnieniowa a efektywność kosztowa szkoleń w województwie świętokrzyskim na przestrzeni roku. Efektywność zatrudnienia [%] Efektywność kosztowa [zł] Rok uczestnictwa w programie ponownego zatrudnienia kraj województwo województwo kraj świętokrzyskie świętokrzyskie kraj ,4 35, , , , , ,2 27, , , , ,0 województwo świętokrzyskie ,3 22, , , , , ,7 31, , , , ,8 Źródło: Raport o szkoleniach organizowanych w województwie świętokrzyskim z wykorzystaniem środków publicznych; WUP Kielce, Udział osób w wieku 50+ w całej populacji ulega stałemu zwiększeniu. Oznacza to, że grupa ta będzie musiała odgrywać coraz bardziej istotną rolę także na rynku pracy. Aby tak się stało, u osób w wieku 50+ powinna zostać wypromowana potrzeba stałej dbałości o własny rozwój zawodowy, uwzględniający oczekiwania pracodawców w tym zakresie. W tym kontekście fakt, że jedynie co piąty pracownik w wieku 50+ w ostatnim czasie uczestniczył w dowolnej formie kształcenia ustawicznego powinien być sygnałem alarmowym. Także wysoki poziom bezrobocia w analizowanej grupie wiekowej (często jest to bezrobocie o charakterze długotrwałym), wskazuje na pilną konieczność bezpośredniego włączenia osób 50+ w działania związane z kształceniem ustawicznym. Charakterystyka bezrobotnych 50+, którzy wzięli udział w badaniu z wykorzystaniem techniki ankiety audytoryjnej Badanie bezrobotnych zostało przeprowadzone za pomocą osobistych wywiadów kwestionariuszowych, na próbie osób bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego, wśród których nieznacznie dominowały kobiety (54% próby). Badane osoby łączy wiek wszystkie ukończyły 50. rok życia. Wiek wywiera istotny wpływ na sytuację zawodową tych osób (co zostało wcześniej opisane). Poza wspólną cechą wieku trudno jest jednak mówić o tym, że jest to grupa jednorodna. Wśród ankietowanych bezrobotnych najwięcej, bo ponad połowę, stanowiły osoby w wieku lat (51,5%). Drugą pod względem wielkości grupą były osoby znajdujące się w przedziale wiekowym lat (41%). Najmniej osób należało do najstarszej kategorii wiekowej, w tym przypadku ponad 60 lat (7,5%). W tym miejscu kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
21 trzeba wspomnieć, że niewielka liczebność tej grupy w porównaniu do pozostałych wynika przede wszystkim z faktu, że dla kobiet (stanowiących jak już wcześniej wspominano ponad połowę próby) jest to już wiek emerytalny. Wykres 2. Struktura wiekowa ankietowanych bezrobotnych lat - 51,5 % lat - 41,0 % 60 lat i więcej - 7,5 % 20 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego. Nie jest więc zaskoczeniem, że w próbie badanych bezrobotnych widać wyraźne różnice ze względu na płeć. Wśród kobiet wyraźnie dominują respondentki w przedziale wiekowym lat (stanowią 62% wszystkich badanych bezrobotnych kobiet), 37% to bezrobotne w przedziale lat, a jedynie 1% respondentek zadeklarowało ukończenie 60. roku życia. Wśród mężczyzn najwięcej jest respondentów, którzy są w wieku pomiędzy 55 a 59 rokiem życia 45,6%. Do młodszej grupy wiekowej należy prawie czterech na dziesięciu badanych bezrobotnych (39,6%), natomiast w najstarszej kategorii wiekowej (60 lat i więcej) znajduje się 14,8% badanych mężczyzn. Wykres 3. Struktura próby według płci w podziale na wiek. 62,1 % 39,6 % 36,9 % 45,6 % 1,0 % 14,8 % kobiety mężczyźni lat lat od 60 lat Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego. Zrozumieć seniora
22 W ankietowanej grupie osób bezrobotnych zdecydowanie przeważały te osoby, które posiadały wykształcenie średnie - stanowiły łącznie aż 3/4 badanych. W przypadku ponad połowy bezrobotnych w wieku 50+, którzy uczestniczyli w badaniu było to wykształcenie średnie zawodowe, natomiast 19% respondentów legitymowało się wykształceniem średnim ogólnym. Co piąty ankietowany to osoba, która posiada jedynie wykształcenie podstawowe. Wykształcenie wyższe było w badanej grupie najrzadsze, jedynie 6% respondentów posiadało ten poziom wykształcenia. Wyraźna dominacja osób z wykształceniem średnim w badanej grupie osób bezrobotnych staje się bardziej zrozumiała, gdy przeanalizuje się odsetek osób z takim wykształceniem w całej populacji mieszkańców województwa świętokrzyskiego. Z danych zebranych w trakcie Narodowego Spisu Powszechnego w 2011 roku, wynika, że w województwie świętokrzyskim wykształcenie średnie posiadało łącznie 63% mieszkańców w wieku lata 20. Rozkład wykształcenia w badanej próbie, potwierdza tendencje obserwowane w populacji osób w tym wieku. 21 Wykres 4. Poziom wykształcenia badanych bezrobotnych na tle populacji województwa świętokrzyskiego. podstawowe 20 % 21 % wyższe 11 % 6 % 57 % 8 % 55 % średnie zawodowe 19 % wśród osób w wieku w województwie świętokrzyskim średnie ogólne wśród badanych bezrobotnych 50+ Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego oraz Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku. Wyraźnie widać również, że w badanej grupie mniej niż w ogóle populacji mieszkańców województwa świętokrzyskiego jest osób o wykształceniu wyższym, a więcej osób posiadających wykształcenie średnie ogólne. Niepokojący jest fakt, że 20% ankietowanych bezrobotnych posiada jedynie 20 Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie świętokrzyskim, Urząd Statystyczny w Kielcach, 2012 (pokazane na wykresie odsetki nie sumują się do 100% ponieważ dla pewnej części populacji nie udało się ustalić poziomu wykształcenia). kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
23 wykształcenie podstawowe. Choć wykształcenia podstawowego nie można utożsamiać z brakiem kwalifikacji, to nie ulega wątpliwości, że wiele z osób legitymujących się takim właśnie wykształceniem znajduje się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (stanowią one w kraju 21% ogółu bezrobotnych, chodź ich udział w populacji jest znacznie niższy). Z pewnością więc część osób w wieku 50+ z wykształceniem podstawowym można zaliczyć do grupy podwójnie defaworyzowanych na rynku pracy (z uwagi na wiek oraz poziom wykształcenia). 22 Bardzo wysoki odsetek osób z wykształceniem zawodowym można z kolei interpretować dwojako. Z jednej strony są to osoby, które posiadają pewien zawód, a więc powinny posiadać kwalifikacje zawodowe pozwalające im na podjęcie pracy (inaczej niż w przypadku wykształcenia średniego ogólnego). Z drugiej strony kwalifikacje te mogą zupełnie nie przystawać do wymogów nowoczesnego stanowiska pracy, zwłaszcza w obszarze umiejętności IT (osoby te w większości kończyły szkoły zawodowe wiele lat temu). To, jak ostatecznie osoby te radzą sobie na rynku pracy zależy więc nie tyle od posiadanego wykształcenia, ale przede wszystkim od tego, czy osoby te podnosiły swoje kwalifikacje (np. poprzez szkolenia) oraz jakie doświadczenie zawodowe posiadają. W analizowanej grupie badanych widać również pewne zależności pomiędzy wiekiem, a posiadanym wykształceniem. Warto zwrócić uwagę, że badani z każdej kategorii wiekowej powyżej 50. roku życia najczęściej legitymują się wykształceniem średnim zawodowym (ponad połowa respondentów w każdej kategorii wiekowej). W przedziałach wiekowych lat oraz powyżej 60. roku życia co piąty badany (odpowiednio 23% i 21,4%) legitymował się wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym, natomiast w najmłodszej badanej grupie wiekowej było to jedynie niecałe 18%. Wykształcenie średnie ogólne występowało proporcjonalnie w każdej kategorii wiekowej. Ankietowani mężczyźni częściej posiadali wykształcenie podstawowe (25%) i średnie zawodowe (60%), natomiast wśród kobiet aż 27% posiadało wykształcenie średnie ogólne. Zrozumieć seniora
24 Wykres 5. Wykształcenie badanych bezrobotnych a płeć. wyższe 7 % 5 % średnie ogólne 9 % 27 % średnie zawodowe 60 % 51 % kobiety podstawowe 25 % 15 % mężczyźni Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego. 23 Większość badanych bezrobotnych 50+ z województwa świętokrzyskiego posiada długi staż pracy, co może świadczyć o sporym doświadczeniu zawodowym. Większość respondentów pracowała od 21 do 30 lat (43,4%). Prawie jedna trzecia (32%) respondentów to osoby, które posiadają staż pracy o długości od 11 do 20 lat. Zaś nieco ponad 14% badanych pracowało dłużej niż 30 lat. Stosunkowo krótki staż pracy (1-10 lat) ma 8% bezrobotnych, a najmniej liczną grupę stanowią osoby bez stażu pracy (ok. 3%). Wykres 6. Staż pracy (w latach) ankietowanych bezrobotnych 50+ z województwa świętokrzyskiego. brak stażu 1-10 lat lat 2,7 % 7,7 % 32 % 43,4% 14,2% lat powyżej 30 lat Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego. kompendium metod i narzędzi efektywnego doradztwa i edukacji osób w wieku 50+
25 Biorąc jednak pod uwagę fakt, że większość badanych posiada wykształcenie zawodowe, a ich kwalifikacje zawodowe mogą ulec dezaktualizacji jeśli nie są wykorzystywane ze względu na brak zatrudnienia, bardzo ważna jest informacja o długości pozostawania bez pracy. W przypadku analizowanej grupy długi okres bezrobocia nie tylko zmniejsza szanse na znalezienie pracy, ale powoduje również konsekwencje w postaci utraty kontaktu z zawodem i następującymi w nim zmianami (nowe technologie, nowe maszyny itp.). W rezultacie, aby osoby te mogły powrócić do aktywności zawodowej, niezbędne będzie zapewnienie im możliwości zaktualizowania kwalifikacji, na przykład poprzez udział w szkoleniach zawodowych. 24 Ponad połowa respondentów pozostawała bez pracy do dwóch lat, tj. 34,5% ankietowanych nie miało pracy przez okres nie dłuższy niż rok, natomiast kolejne 21% przez okres od roku do dwóch lat. Oznacza to, że więcej niż 4 na 10 badanych to osoby długotrwale bezrobotne. Jest to o tyle istotne, że w opinii ekspertów-praktyków rynku pracy właśnie dwa lata uznaje się często za granicę, po której przekroczeniu ponowna aktywizacja zawodowa jest procesem szczególnie trudnym. Wykres 7. Okres bezrobocia w latach. 34,5 % 21,7 % 11,2 % 5,3 % 7,5 % 19,8 % 1 rok 5 lat 3 lata 2 lata 4 lata powyżej 5 lat Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem techniki wywiadu bezpośredniego przy użyciu tradycyjnej ankiety na próbie 370 bezrobotnych w wieku 50+ z województwa świętokrzyskiego. Okazuje się, że okres pozostawania bezrobotnym nie rozkłada się równomiernie wśród osób o różnym poziomie wykształcenia. Najmniej osób długotrwale bezrobotnych jest w grupie badanych z wyższym wykształceniem (tylko 24%). W pozostałych kategoriach wykształcenia odsetek osób długotrwale bezrobotnych jest podobny i wynosi między 44% a 47%. Zrozumieć seniora
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK Załącznik Nr 1 do Uchwały nr III/18/15 Rady Gminy Gnojnik z dnia 30 stycznia 2015 r.
Załącznik Nr 1 do Uchwały nr III/18/15 Rady Gminy Gnojnik z dnia 30 stycznia 2015 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK 2015 GNOJNIK 2015 SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. CELE PROGRAMU
Bardziej szczegółowoOsoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim. Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne
Zachodniopomorskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne Analizy i informacje Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy Sytuacja w województwie zachodniopomorskim Biuro Programowania Rozwoju Wydział Zarządzania
Bardziej szczegółowoSytuacja demograficzna kobiet
dane za rok 2017 Sytuacja demograficzna kobiet Województwo pomorskie ma 2 324,3 tys. mieszkańców, z czego 51,3% stanowią (1 192, 3 tys.), z medianą 1 wieku 40,7 lat ( 38,0 lat). Rodzi się mniej dziewczynek
Bardziej szczegółowoAnaliza lokalnego rynku pracy Powiatu Sosnowieckiego oraz diagnoza zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności osób bezrobotnych aktualizacja 2014
Analiza lokalnego rynku pracy Powiatu Sosnowieckiego oraz diagnoza zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności osób bezrobotnych aktualizacja 2014 Prezentacja wyników badania Metodologia badawcza Projekt
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2011 r. -
Miejski Urząd Pracy w Lublinie ul. Niecała 14, 20-080 Lublin www.mup.lublin.pl Sprawozdanie z działalności Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie - I półrocze 2011 r. - Lublin, wrzesień 2011 Spis treści 1.
Bardziej szczegółowoWsparcie dla osób w wieku 50+ w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Warszawa, 28 czerwca 2012 r.
Wsparcie dla osób w wieku 50+ w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Warszawa, 28 czerwca 2012 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - 2012-07-19 Wsparcie dla osób w wieku 50+ w ramach PO KL 1. Formy
Bardziej szczegółowoCel badania. Analiza rynku szkoleniowego podsumowanie badania z 2011 r. Toruń,15 czerwca 2012 r. Rynek Pracy pod Lupą
Analiza rynku szkoleniowego podsumowanie badania z 2011 r. Seminarium dotyczące realizacji projektu systemowego WUP w Toruniu Rynek Pracy pod Lupą Toruń,15 czerwca 2012 r. Cel badania Pozyskanie informacji
Bardziej szczegółowoAktywizacja osób w podeszłym wieku na rynku pracy.
Aktywizacja osób w podeszłym wieku na rynku pracy. Aneta Maciąg Warszawa, 10.12.2015 r. Plan 1. Struktura demograficzna społeczeństwa. 2. Poziom zatrudnienia wśród osób powyżej 50 roku życia. 3. Przyczyny
Bardziej szczegółowoRezultaty projektu Pierwsza szychta realizowanego w ramach Inicjatywy. projektodawców w 2010 roku.
Rezultaty projektu Pierwsza szychta realizowanego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL inspiracją dla projektodawców w 2010 roku. Beata Białowąs Gdańsk, 25 listopada 2009 roku Geneza projektu: Wiosna
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE MARKET RESEARCH WORLD
2013 STRESZCZENIE MARKET RESEARCH WORLD S t r o n a 2 Badanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt systemowy Opolskie Obserwatorium Rynku Pracy
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002
POWIATOWY URZĄD PRACY W OPOLU ul. mjr Hubala 21, 45-266 Opole tel. 44 22 929, fax 44 22 928, e-mail: opop@praca.gov.pl INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU PRACY W POWIECIE OPOLSKIM I MIEŚCIE OPOLU ZA ROK 2002
Bardziej szczegółowoRAPORT. z wykonania projektu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
RAPORT z wykonania projektu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Nazwa projektu: Profesjonalizacja i konkurencyjność szkolenia specjalistyczne dla instalatorów i projektantów instalacji wodociągowych
Bardziej szczegółowoJak uczą się dorośli Polacy?
Jak uczą się dorośli Polacy? W ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających trzecią turę badania (a więc przez niemal cały rok 2011 r. i w pierwszej połowie 2012 r.) łącznie 36% Polaków w wieku 18-59/64
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY URZĄD PRACY w PRZEMYŚLU ul. Katedralna 5 37-700 Przemyśl Centrum Aktywizacji Zawodowej Dział Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego
POWIATOWY URZĄD PRACY w PRZEMYŚLU ul. Katedralna 5 37-700 Przemyśl Centrum Aktywizacji Zawodowej Dział Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego Analiza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2014
Bardziej szczegółowoSkuteczność instrumentów wsparcia wśród małopolskich przedsiębiorców - wyniki badań
Skuteczność instrumentów wsparcia wśród małopolskich przedsiębiorców - wyniki badań Metodologia badania 1. Przedmiot i cel badania: Celem głównym niemniejszego badania była ocena efektywności i skuteczności
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2015 I KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2015 I KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 43,2% ludności w wieku 15 lat i więcej co oznacza poprawę sytuacji w ujęciu rocznym. W województwie
Bardziej szczegółowoPriorytet 3: Promocja zatrudnienia, w tym przeciwdziałanie bezrobociu, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa bezrobotnych
Priorytet 3: Promocja zatrudnienia, w tym przeciwdziałanie bezrobociu, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa bezrobotnych Analiza SWOT 62 MOCNE STRONY 1. Wzrost środków na aktywne formy
Bardziej szczegółowoPROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK 2014. Załącznik 1 do Uchwały nr XXXIII/333/14 Rady Gminy Gnojnik z dnia 16 kwietnia 2014 r.
Załącznik 1 do Uchwały nr XXXIII/333/14 Rady Gminy Gnojnik z dnia 16 kwietnia 2014 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK 2014 GNOJNIK 2014 SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. CELE PROGRAMU
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PI Aktywni seniorzy
LITERATURA 1. Boni M., Generacja 50+:problemy, wyzwania, szanse [w:] Tokarz J., Rynek pracy a Bosoby bezrobotne 50+. Bariery i szanse, ARFP, Warszawa, 2007. 2. CBOS, Obraz typowego Polaka w starszym wieku,
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2014 I KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2014 I KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Sytuacja na mazowieckim rynku pracy wyróżnia się pozytywnie na tle kraju. Kobiety rzadziej uczestniczą w rynku pracy niż mężczyźni
Bardziej szczegółowoINFORMACJE O PROJEKTACH, O KTÓRYCH MOWA W ART. 2 UST
INFORMACJE O PROJEKTACH, O KTÓRYCH MOWA W ART. 2 UST. 1 PKT 26A USTAWY, W RAMACH KTÓRYCH MOŻNA UZYSKAĆ POMOC W ZAKRESIE PORADNICTWA ZAWODOWEGO I INFORMACJI ZAWODOWEJ ORAZ POMOCY W AKTYWNYM POSZUKIWANIU
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2014 IV KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2014 IV KWARTAŁ 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 42,4% ludności w wieku 15 lat i więcej co oznacza poprawę sytuacji w ujęciu rocznym. W województwie
Bardziej szczegółowoPodsumowanie projektu Pracujący absolwent
Podsumowanie projektu Pracujący absolwent O projekcie Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VI "Rynek pracy otwarty dla wszystkich", Poddziałanie 6.1.1 "Wspieranie
Bardziej szczegółowoW roku 2008 Ośrodek Pomocy Społecznej w Uścimowie przystąpił do realizacji projektu systemowego pt. Nowe umiejętności kapitałem na przyszłość
W roku 2008 Ośrodek Pomocy Społecznej w Uścimowie przystąpił do realizacji projektu systemowego pt. Nowe umiejętności kapitałem na przyszłość promocja aktywnej integracji społecznej i zawodowej w Gminie
Bardziej szczegółowoSYTUACJA NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY W III KWARTALE 2003 ROKU
SYTUACJA NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY W III KWARTALE 2003 ROKU 1. Bezrobocie rejestrowane Według stanu na koniec września 2003 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w łódzkich Powiatowych Urzędach Pracy wynosiła
Bardziej szczegółowoNowe podejście do finansowania usług szkoleniowych przez UE w latach
Nowe podejście do finansowania usług szkoleniowych przez UE w latach 2014-2020 Najważniejsze różnice w zasadach wsparcia MŚP między PO KL 2007-2013 a RPO WSL 2014-2020 PO KL 2007-2013 Podejście podażowe
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY II KWARTAŁ 2015 II KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 43,4% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza pogorszenie sytuacji w ujęciu rocznym o 0,5
Bardziej szczegółowotel. (075) 64-50-160, fax. (075) 64-50-170 e-mail: wrka@praca.gov.pl www.pupkamiennagora.pl Styczeń 2011 r.
POWIATOWY URZĄD PRACY CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ 58-400 Kamienna Góra, ul. Sienkiewicza 6a tel. (075) 64-50-160, fax. (075) 64-50-170 e-mail: wrka@praca.gov.pl www.pupkamiennagora.pl Działania podejmowane
Bardziej szczegółowoPriorytet 3: Promocja zatrudnienia, w tym przeciwdziałanie bezrobociu, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa bezrobotnych
Priorytet 3: Promocja zatrudnienia, w tym przeciwdziałanie bezrobociu, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa bezrobotnych Analiza SWOT 56 MOCNE STRONY 1. Wzrost środków na aktywne formy
Bardziej szczegółowoAKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE
AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec czerwca 2014r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) W czerwcu nadal
Bardziej szczegółowoInformacja o sytuacji na rynku pracy w powiecie grajewskim według stanu na 31 maja 2012 roku
Informacja o sytuacji na rynku pracy w powiecie grajewskim według stanu na 31 maja 2012 roku Poziom bezrobocia Poziom bezrobocia w końcu maja 2012r. był nieznacznie wyższy od notowanego w analogicznym
Bardziej szczegółowoSTAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec września 2013 roku
STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE CHRZANOWSKIM na koniec września 2013 roku POZIOM BEZROBOCIA I STOPA BEZROBOCIA Na koniec września 2013 roku w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Chrzanowie figurowało
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY URZĄD PRACY w PRZEMYŚLU ul. Katedralna 5 37-700 Przemyśl Centrum Aktywizacji Zawodowej Dział Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego
POWIATOWY URZĄD PRACY w PRZEMYŚLU ul. Katedralna 5 37-700 Przemyśl Centrum Aktywizacji Zawodowej Dział Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego Analiza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2013
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC GRUDNIA 2015 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoKAPITAŁ LUDZKI NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego EWALUACJA cyklu szkoleń Prawo jazdy kat. B, Kurs kroju i szycia z elementami rękodzieła artystycznego, Magazynier
Bardziej szczegółowo1 Efektywność podstawowych form aktywizacji zawodowej realizowanych w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków
Analiza efektywności podstawowych form promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej bezrobotnych i poszukujących pracy finansowanych z Funduszu Pracy w woj. podlaskim w latach 2009-2012 Niniejsze opracowanie
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Informacja o realizacji do 31 grudnia 2012 roku projektu Powiatowego Urzędu Pracy w Dębicy pt. Więcej szans w powiecie dębickim Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego
Bardziej szczegółowoCzłowiek najlepsza inwestycja
Człowiek najlepsza inwestycja Samorząd województwa w kwestii starzejącego się społeczeństwa Małopolski Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego 1 Sytuacja osób starszych w Małopolsce 530 tys. osób
Bardziej szczegółowoDobre praktyki Partnerów projektu Partnerstwo na transgranicznym rynku pracy - 2015r. Nazwa realizatora
Dobre praktyki Partnerów projektu Partnerstwo na transgranicznym rynku pracy - 2015r. Nazwa realizatora Powiatowy Urząd Pracy w Gorlicach ul. Michalusa 18, 38-300 Gorlice Telefon 18 353 55 20, 353 63 07,
Bardziej szczegółowoWzrost wiedzy oraz nabycie kompetencji w zakresie współpracy międzysektorowej
Wzrost wiedzy oraz nabycie kompetencji w zakresie współpracy międzysektorowej Raport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Standardy współpracy międzysektorowej w powiecie oleckim Program Operacyjny
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2016 I KWARTAŁ 2016 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY I KWARTAŁ 2016 I KWARTAŁ 2016 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 44,3% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza pogorszenie sytuacji w ujęciu rocznym o 1,1 p.
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Kapitał Ludzki Plan Działania na rok Priorytet IX. Biuro Koordynacji Projektów Oddział Projektów Społecznych
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Plan Działania na rok 2011 Priorytet IX Biuro Koordynacji Projektów Oddział Projektów Społecznych 1 Poddziałanie 9.1.1 Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechnienia
Bardziej szczegółowoRaport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Wzmocnienie konsultacji społecznych w powiecie oleckim. grudzień 2014
Znajomość problemów związanych z używaniem alkoholu, środków psychoaktywnych i infoholizmu wśród dzieci i młodzieży oraz potrzeb pogłębienia wiedzy przez osoby dorosłe w tym zakresie Raport z badań przeprowadzonych
Bardziej szczegółowoProblem badawczy Przeprowadzenia badania ewaluacyjnego projektu realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3
Problem badawczy Przeprowadzenia badania ewaluacyjnego projektu realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3 Przeprowadzenia badania ewaluacyjnego projektu realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał
Bardziej szczegółowoRybnik, dnia 12.03.2010 r. SZ.639-02/10/AM. Analiza skuteczności i efektywności szkoleń zorganizowanych w 2009 roku.
Rybnik, dnia 12.03.2010 r. SZ.639-02/10/AM Analiza skuteczności i efektywności szkoleń zorganizowanych w 2009 roku. Szkolenia to pozaszkolne zajęcia mające na celu uzyskanie, uzupełnienie lub doskonalenie
Bardziej szczegółowoRYNEK PRACY OSÓB 50+ W WOJ. PODLASKIM. Jarosław Sadowski Wicedyrektor ds. Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku
RYNEK PRACY OSÓB 50+ W WOJ. PODLASKIM Jarosław Sadowski Wicedyrektor ds. Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku BIAŁYSTOK, 8 MAJA 2013 R. PROGNOZA LUDNOŚCI W WOJ. PODLASKIM NA LATA 2007-2035
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2016 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2016 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2016 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoMonitorowanie wdrażania ZSK prace prowadzone w ramach projektu. dr Agnieszka Chłoń-Domińczak
Monitorowanie wdrażania ZSK prace prowadzone w ramach projektu dr Agnieszka Chłoń-Domińczak Monitorowanie ZSK - cele Celem prac w obszarze monitorowania na I etapie wspierania wdrażania Zintegrowanego
Bardziej szczegółowoAngielski z certyfikatem
Angielski z certyfikatem Kurs językowy przygotowujący do egzaminów TELC Projektodawca: Advance Ewelina Podziomek Priorytet: IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie: 9.6 Upowszechnianie
Bardziej szczegółowoRezultaty projektu Pierwsza szychta realizowanego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL inspiracją dla projektodawców w 2010 roku.
Rezultaty projektu Pierwsza szychta realizowanego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL inspiracją dla projektodawców w 2010 roku. Beata Białowąs Gdańsk, 25 listopada 2009 roku Geneza projektu: Wiosna
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2015 IV KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE
MAZOWIECKI RYNEK PRACY IV KWARTAŁ 2015 IV KWARTAŁ 2015 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Na Mazowszu nie pracowało 41,9% ludności w wieku 15 lat i więcej, co oznacza poprawę sytuacji w ujęciu rocznym o 0,5 p. proc.
Bardziej szczegółowokwartał KWARTALNA INFORMACJA O SYTUACJI OSÓB MŁODYCH PLANU GWARANCJI DLA MŁODZIEŻY II KWARTAŁ 2016 R. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku
II kwartał 2016 KWARTALNA INFORMACJA O SYTUACJI OSÓB MŁODYCH NA PODLASKIM RYNKU PRACY W KONTEKŚCIE REALIZACJI PLANU GWARANCJI DLA MŁODZIEŻY II KWARTAŁ 2016 R. Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku 2016
Bardziej szczegółowoAnaliza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2013 roku
URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY W ROPCZYCACH Analiza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2013 roku Ropczyce 2014 Zgodnie z 83 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
Bardziej szczegółowoRAMOWY PLAN DZIAŁAŃ W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ KRYTERIÓW WYBORU PROJEKTÓW
Załącznik nr 4 do Szczegółowego opisu osi priorytetowych RPO WP 2014-2020 Zakres: Europejski Fundusz Społeczny Projekt do konsultacji, 22 maja 2015 r. RAMOWY PLAN DZIAŁAŃ W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ KRYTERIÓW
Bardziej szczegółowoSPECYFIKA PRZYWÓDZTWA EDUKACYJNEGO I KOMPETENCJE POLSKICH DYREKTORÓW
Prezentacja przedstawiona podczas VIII Kongresu Zarządzania Oświatą, OSKKO, Warszawa 25-27.09.2013 www.oskko.edu.pl/kongres/ SPECYFIKA PRZYWÓDZTWA EDUKACYJNEGO I KOMPETENCJE POLSKICH DYREKTORÓW DR ROMAN
Bardziej szczegółowoZasiłki, staże, Pierwsza Praca, stypendia
Zasiłki, staże, Pierwsza Praca, stypendia Paweł Nowak Kogo jakiego pracownika poszukuje pracodawca? inaczej Jakie ma oczekiwania w stosunku do Nas? Oczekiwania w stosunku do zatrudnionych w organizacji
Bardziej szczegółowoAKTYWNA INTEGRACJA W SZCZECINIE
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Szczecinie Ul. Gen. Wł. Sikorskiego 3 70 361 Szczecin AKTYWNA INTEGRACJA W SZCZECINIE SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU SYSTEMOWEGO W 2013 R. Szczecin, luty 2014 r. Projekt
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój - ma przyczynić się do zwiększenia możliwości zatrudnienia osób młodych do 29 roku życia bez pracy, w tym w
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój - ma przyczynić się do zwiększenia możliwości zatrudnienia osób młodych do 29 roku życia bez pracy, w tym w szczególności osób, które nie uczestniczą w kształceniu
Bardziej szczegółowoToruń 26 marca 2012 r. Spotkanie robocze z pracownikami PUP odpowiedzialnymi za realizację badań pracodawców w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą
Toruń 26 marca 2012 r. Spotkanie robocze z pracownikami PUP odpowiedzialnymi za realizację badań pracodawców w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą Analiza rynku szkoleniowego podsumowanie badania z 2011
Bardziej szczegółowoEfekty wsparcia młodych osób niepracujących i niekształcących się w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój
1 Efekty wsparcia młodych osób niepracujących i niekształcących się w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój Najważniejsze wyniki 60% uczestników programu pracowało 6 miesięcy po zakończeniu
Bardziej szczegółowo50+ NA MAŁOPOLSKIM RYNKU PRACY
50+ NA MAŁOPOLSKIM RYNKU PRACY Alina Paluchowska Wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie Kraków, 22 luty 2012 r. Przemiany demograficzne w Małopolsce Starzenie się społeczeństwa w Małopolsce
Bardziej szczegółowoliczba zarejestrowanych bezrobotnych ogółem Rok 2013 w miesiącu sprawozdawczym styczeń ,5% luty ,7%
INFORMACJA PREZYDENTA MIASTA NA TEMAT AKTUALNYCH DANYCH DOTYCZĄCYCH STANU BEZROBOCIA NA TERENIE GMINY KATOWICE, PROGNOZY POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W KATOWICACH Katowice 2013 rok I. SYTUACJA NA KATOWICKIM
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy we Wschowie. Analiza rynku pracy w gminie Szlichtyngowa w latach 2013-2014 oraz w okresie styczeń marzec 2015.
Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie Analiza rynku pracy w gminie Szlichtyngowa w latach 2013-2014 oraz w okresie styczeń marzec 2015. Czerwiec 2015 WSTĘP Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie, działa w oparciu
Bardziej szczegółowoDziałalność Obserwatorium Rynku Pracy i istota jego funkcjonowania w obszarze edukacji regionalnej wybrane aspekty.
Działalność Obserwatorium Rynku Pracy i istota jego funkcjonowania w obszarze edukacji regionalnej wybrane aspekty Elżbieta Ciepucha Plan prezentacji: Cele i kierunki działania Obserwatorium Rynku Pracy
Bardziej szczegółowoInformacja o sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy oraz zrealizowanych w 2011 roku programach aktywizacji zawodowej.
POWIATOWY URZĄD PRACY W ZGORZELCU CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ 59-900 Zgorzelec, ul. Pułaskiego 14 Telefon/fax 75 77 55 605; 75 77 55 606 e-mail: wrzg@praca.gov.pl; http://pup.zgorzelec.ibip.pl Informacja
Bardziej szczegółowoKonferencja Projektu. Aktywność drogą do sukcesu
Konferencja Projektu Aktywność drogą do sukcesu dobre praktyki aktywizacji osób wykluczonych społecznie 30 czerwca 2009 r. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu
Bardziej szczegółowoZarządzanie wiekiem w Polsce -stan obecny i perspektywy rozwoju
Zarządzanie wiekiem w Polsce -stan obecny i perspektywy rozwoju dr Monika Maksim Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń, 29 listopada 2012 Zarządzanie wiekiem kwestie
Bardziej szczegółowoStart rekrutacji w ramach projektu Aktywny emeryt
Informacja prasowa Warszawa, 31.05.2012 r. Start rekrutacji w ramach projektu Aktywny emeryt Rozpoczął się proces rekrutacji do udziału w projekcie Aktywny emeryt. Usługa szkoleniowo-doradcza realizowana
Bardziej szczegółowoAKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE
AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY MAŁOPOLSKI INFORMACJE SPRAWOZDAWCZE stan na koniec październiku 2014r. (na podstawie miesięcznej sprawozdawczości statystycznej z Powiatowych Urzędów Pracy) Nadal spada
Bardziej szczegółowoMożliwości wsparcia rozwoju zasobów ludzkich w regionie w okresie programowania 2007 2013. Częstochowa, 21. 09. 2007 r.
Możliwości wsparcia rozwoju zasobów ludzkich w regionie w okresie programowania 2007 2013 Częstochowa, 21. 09. 2007 r. Działania wdrażane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach Działanie 6.1 Działanie
Bardziej szczegółowo1. Rozpoznanie profilu firmy - Klienta spotkanie z Klientem przedstawienie ogólnej oferty szkoleniowej i zakresu działania
PROCEDURA REALIZACJI USŁUG SZKOLENIOWYCH DARIUSZ PIERZAK SZKOLENIA PROJEKTY DORADZTWO Firma Dariusz Pierzak Szkolenia Projekty Doradztwo oferuje szkolenia dopasowane do potrzeb i wymagań Klientów, którzy
Bardziej szczegółowoLubuska Strategia Zatrudnienia na lata Zielona Góra, luty 2011 roku
Lubuska Strategia Zatrudnienia na lata 2011-2020 Zielona Góra, luty 2011 roku Przesłanki przygotowania Lubuskiej Strategii Zatrudnienia na lata 2011-2020 SYTUACJA GOSPODARCZA - Wzrost liczby miejsc pracy,
Bardziej szczegółowoRealizacja: MillwardBrown SMG/KRC Warszawa, ul. Nowoursynowska 154A
Badanie specyfiki bezrobocia w wybranych powiatach województwa mazowieckiego, w zakresie stanu obecnego, perspektyw rozwoju sytuacji na lokalnych rynkach pracy oraz wniosków dla polityki rynku pracy. Wyniki
Bardziej szczegółowoOSOBY W WIEKU 18 30 LAT
Powiatowy Urząd Pracy w Zakopanem - www.pupzakopane.pl 1 Osoby w wieku 18-30 lat. 2 Osoby długotrwale bezrobotne... 3 Osoby powyżej 50. roku życia. 4 Osoby niepełnosprawne... 5 Osoby korzystające ze świadczeń
Bardziej szczegółowoRaport Końcowy z ewaluacji w projekcie: Droga do bezpiecznej służby
Raport Końcowy z ewaluacji w projekcie: Droga do bezpiecznej służby 1.10.2011-30.04.2013 WYKONAWCA: HABITAT SP. Z O.O. UL. 10 LUTEGO 37/5 GDYNIA SPIS TREŚCI Sprawozdanie z działań ewaluacyjnych... 3 1.
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Kępnie. Wykaz potrzeb szkoleniowych bezrobotnych i poszukujących pracy
Powiatowy Urząd Pracy w Kępnie Wykaz potrzeb szkoleniowych bezrobotnych i poszukujących pracy Rok 2016 1 Spis treści WPROWADZENIE... 3 1. WSKAZANIA W INDYWIDUALNYCH PLANACH DZIAŁANIA... 3 2. ZGŁOSZENIA
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2014 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2014 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC CZERWCA 2014 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY URZ D PRACY
Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie styczeń 2011 Zgodnie z 40 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 marca 2007 w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia przez publiczne służby zatrudnienia
Bardziej szczegółowoAnaliza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2014 roku
URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY W ROPCZYCACH Analiza skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2014 roku Ropczyce 2015 Zgodnie z 84 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2012 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2012 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2012 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoBezrobotni 50+ charakterystyka grupy oraz źródła trudności osób bezrobotnych 50+ na polskim rynku pracy
Bezrobotni 50+ charakterystyka grupy oraz źródła trudności osób bezrobotnych 50+ na polskim rynku pracy Agnieszka Piątkiewicz Dolnośląski Urząd Wojewódzki 1 I. Sytuacja demograficzna i jej wpływ na rynek
Bardziej szczegółowoPriorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich. Województwo Plan działania na lata 2007 2008 Plan działania na rok 2009
Załącznik nr 4. Charakterystyka założeń Planów działań na lata 2007 2008 i 2009 rok dla Priorytetów VI IX PO KL według województw, z punktu widzenia działań skierowanych do osób w wieku 50+/45+ w aspekcie
Bardziej szczegółowoMonitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim. Informacja miesięczna MARZEC 2015 r.
Monitoring Rynku Pracy Bezrobocie rejestrowane w Powiecie Tczewskim Marzec 2015 Data wydania Informacja miesięczna MARZEC 2015 r. Tczew, marzec 2015 Marzec 2015 Str. 2 Uwagi metodyczne Podstawę prawną
Bardziej szczegółowoZałożenia Regionalnego Programu Operacyjnego - LUBUSKIE 2020 - EFS
Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego - LUBUSKIE 2020 - EFS Regionalny Program Operacyjny - Lubuskie 2020 cel główny Długofalowy, inteligentny i zrównoważony rozwój oraz wzrost jakości życia mieszkańców
Bardziej szczegółowoDziałanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty Cel Działania:
Bardziej szczegółowoRegionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej. Wejherowo, 9 październik 2013 r.
Regionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej Wejherowo, 9 październik 2013 r. Strategia 6 RPS RPO 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (wrzesień 2012)
Bardziej szczegółowoTu realizowany jest projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie w latach 2008-2013 realizuje projekt pn. Aktywność - kluczem do sukcesu w ramach Priorytetu VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia
Bardziej szczegółowoANALIZA SKUTECZNOŚCI I EFEKTYWNOŚCI ZORGANIZOWANYCH W 2013 ROKU SZKOLEŃ DLA OSÓB BEZROBOTNYCH.
ANALIZA SKUTECZNOŚCI I EFEKTYWNOŚCI ZORGANIZOWANYCH W 2013 ROKU SZKOLEŃ DLA OSÓB BEZROBOTNYCH. Niniejsze opracowanie przygotowane zostało na dzień 31.01.2014r. w oparciu o wytyczne Ministra Pracy i Polityki
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Oświęcimiu INWESTYCJA W KAPITAŁ LUDZKI POWIATU OŚWIĘCIMSKIEGO
Powiatowy Urząd Pracy w Oświęcimiu INWESTYCJA W KAPITAŁ LUDZKI POWIATU OŚWIĘCIMSKIEGO Projekty Powiatowego Urzędu Pracy w Oświęcimiu finansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC CZERWCA 2012 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoAngielski twoją szansą
Angielski twoją szansą program rozwoju językowego osób dorosłych z woj. dolnośląskiego Projektodawca: Advance Ewelina Podziomek Priorytet: IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie:
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ INDYWIDUALNEGO WYWIADU POGŁĘBIONEGO (IDI) ANKIETA BADAWCZA
SCENARIUSZ INDYWIDUALNEGO WYWIADU POGŁĘBIONEGO (IDI) ANKIETA BADAWCZA na potrzeby innowacyjnego projektu pn. Wypracowanie rozwiązań pozwalających na zwiększenie oferty istniejących instytucji działających
Bardziej szczegółowoOSOBY W WIEKU 18 24 LAT
Powiatowy Urząd Pracy w Limanowej - http://www.pup.limanowa.pl/pl 1 Osoby w wieku 18-24.. 1 2 Osoby w wieku 25-34.. 2 3 Osoby bez kwalifikacji zawodowych.. 3 4 Osoby bez doświadczenia zawodowego.. 5 5
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Prezentacja podsumowująca część II badania ewaluacyjnego lokalnych (gminnych/powiatowych) strategii rozwiązywania problemów społecznych przyjętych do realizacji przez władze samorządowe w województwie
Bardziej szczegółowoKOSZALIŃSKA WYŻSZA SZKOŁA NAUK HUMANISTYCZNYCH
KOSZALIŃSKA WYŻSZA SZKOŁA NAUK HUMANISTYCZNYCH LOSY ZAWODOWE ABSOLWENTÓW KWSNH STUDIA I STOPNIA ROCZNIK 2012 RAPORT Z BADAŃ Andrzej MICHALSKI, Tomasz BLAR Jarosław STANILEWICZ. AKADEMICKIE BIURO KARIER
Bardziej szczegółowoFundusze Europejskie na Podkarpaciu aspekty wdrażania RPO WP
Fundusze Europejskie na Podkarpaciu aspekty wdrażania RPO WP 2014-2020 Doświadczenia wynikające z wdrażania RPO WP 2014-2020 w części dotyczącej Europejskiego Funduszu Społecznego 8 grudnia 2017 r. G2A
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2014 ROKU
CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2014 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2014 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoWojewódzki Urząd Pracy w Warszawie ogłasza nabór wniosków o dofinansowanie
Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie ogłasza nabór wniosków o dofinansowanie projektów ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu I Osoby młode na rynku pracy, Działanie 1.2 Wsparcie
Bardziej szczegółowoANALIZA SKUTECZNOŚCI I EFEKTYWNOŚCI SZKOLEŃ ZAKOŃCZONYCH W 2013 ROKU
ANALIZA SKUTECZNOŚCI I EFEKTYWNOŚCI SZKOLEŃ ZAKOŃCZONYCH W 2013 ROKU W 2013 roku szkolenie rozpoczęły 342 osoby, w tym 185 kobiet, ukończyło- 336 osób (181 kobiet). 8 osób rozpoczęło szkolenie w 2012 roku.
Bardziej szczegółowoDziałanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie.
Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie. Cel Działania: Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób pozostających
Bardziej szczegółowo