Dziecięca matematyka wg Edyty Gruszczyk- Kolczyńskiej Zajęcia warsztatowe

Transkrypt

1 Dziecięca matematyka wg Edyty Gruszczyk- Kolczyńskiej Zajęcia warsztatowe

2 Dziecięca matematyka według Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej Wstęp Przedszkole odgrywa znaczącą rolę w rozbudowywaniu matematycznej sfery pojęciowej dziecka. Edukacja matematyczna musi być połączona z kształtowaniem odporności emocjonalnej, ćwiczeniami pewnych umiejętności matematycznych oraz z intensywnym rozwojem. Wiek przedszkolny jest szczególnym okresem w rozwoju dziecka z uwagi na sposób poznawania rzeczywistości, dokonujący się poprzez swobodne zdobywanie doświadczenia i mimowolne uczenie się oraz ze względu na środowisko wychowawcze domu i przedszkola. Następuje w tym okresie znaczny postęp w rozwoju umysłowym dziecka. Dzieci trzy i czteroletnie charakteryzujące się myśleniem sensoryczno-motorycznym działają na płaszczyźnie manipulacyjnej i ruchowo-spostrzeżeniowej, dzieci pięcioletnie działają praktycznie na przedmiotach, ich aktywność intelektualna związana z poznawaniem świata odbywa się w procesie spostrzegania i obserwacji. Edukacja matematyczna w przedszkolu ma przygotować dzieci do posługiwania się pewnymi pojęciami matematycznymi, do zrozumienia których dochodzą poprzez samodzielne działanie. Dzieci trzyletnie nabywają w przedszkolu umiejętność posługiwania się określeniami położenia przedmiotów w przestrzeni, kierunku (w przód, w tył, do góry, w dół), przyswajają określenia czasu (długo-krótko), podejmują próby klasyfikowania przedmiotów oraz gromadzą przedmioty mające wybraną wspólną cechę (wielkość, kształt, kolor, przeznaczenie), porównują liczebność zbiorów (dużo - mało, tyle samo), oraz posługują się liczebnikami: jeden i dwa. Dzieci czteroletnie rozróżniają, porównują i nazywają położenie przedmiotów w przestrzeni, kierunek i długość, przyswajają określenia czasu, klasyfikują przedmioty, porównują liczebność (równo, mniej, więcej), posługują się liczebnikami głównymi (jeden, dwa, trzy, cztery). Dzieci pięcioletnie coraz dokładniej rozróżniają, porównują i nazywają położenie przedmiotów w przestrzeni w odniesieniu do siebie (na prawo, na lewo, naprzeciw), kierunek (w prawo, w lewo), długość mierzoną miarą dowolnie obraną, nazywają dni tygodnia oraz pory roku, klasyfikują przedmioty, porównują dwa zbiory różnych przedmiotów przez łączenie w pary po jednym elemencie z każdego zbioru (zbiory równoliczne i nie równoliczne), liczą elementy zbioru do 10 oraz posługują się liczebnikami porządkowymi. Ostatnim etapem jest praktyczne zaznajomienie z dodawaniem liczb oraz działaniem odwrotnym odejmowaniem. Zajęcia dla dzieci muszą być wypełnione zabawami, ciekawymi zadaniami i grami. Trzeba także rozmawiać z dzieckiem, gdyż sprzyja to rozwojowi jego myślenia. Zabawy i gry dydaktyczne spełniają ogromną rolę w rozwijaniu kompetencji matematycznych tych dzieci. Kształtują pojęcia matematyczne, pomagają dzieciom w zdobywaniu doświadczeń w zakresie działań matematycznych, ćwiczą technikę rachunkową, umożliwiają zrozumienie trudnych pojęć matematycznych, pozwalają na samodzielne wyciąganie wniosków z przeżywanych sytuacji.

3 Wg. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej, program edukacji matematycznej dla dzieci w wieku przedszkolnym obejmuje następujące kręgi tematyczne: 1. Orientacja przestrzenna, czyli kształtowanie umiejętności, które pozwolą dziecku dobrze orientować się w przestrzeni i swobodnie rozmawiać o tym, co się wokół niego znajduje. Umiejętności te przydadzą się w szkole na lekcjach matematyki i środowiska społeczno-przyrodniczego. 2. Rytmy, traktowane jako sposób rozwijania umiejętności, skupiania uwagi na prawidłowościach i korzystania z nich w różnych sytuacjach. Jest to ważne przy nabywaniu umiejętności liczenia oraz dla zrozumienia sensu mierzenia. 3. Kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania, obejmuje proces począwszy od liczenia konkretnych przedmiotów, przez liczenie na palcach aż do rachowania w pamięci. 4. Wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania, którego celem jest tu dobre przygotowanie dziecka do zrozumienia pojęcia liczby naturalnej, co jest przecież kształtowane na lekcjach matematyki w klasie pierwszej. 5. Rozwijanie umiejętności mierzenia długości, w zakresie dostępnym dzieciom w wieku przedszkolnym. Będzie to potrzebne w szkole, a także w życiu codziennym. 6. Klasyfikacja, czyli wspomaganie rozwoju czynności umysłowych potrzebnych dzieciom do tworzenia pojęć. Jest to dobre wprowadzanie dzieci do zadań o zbiorach i ich elementach. 7. Układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych, jest dalszym doskonaleniem umiejętności rachunkowych dzieci i stanowi przygotowanie ich do tego, co będą robiły na lekcjach matematyki w szkole. 8. Zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia, obejmuje także kształtowanie ważnych czynności umysłowych potrzebnych dzieciom do rozwiązywania zadań. 9. Mierzenie płynów, to ćwiczenia, które pomogą dzieciom zrozumieć, że np. wody jest tyle samo, chociaż po przelaniu wydaje się jej więcej lub mniej. Doświadczenia te ułatwią dziecku zrozumieć sens mierzenia i rozwiązywanie zadań. 10. Intuicje geometryczne, czyli kształtowanie pojęć geometrycznych. 11. Konstruowanie gier przez dzieci, hartuje odporność emocjonalną i rozwija zdolności do wysiłku umysłowego. Jest to także dalsze ćwiczenie umiejętności rachunkowych dzieci. Forma pracy: Indywidualna Grupowa Zbiorowa Metody pracy: Czynna (zadania stawiane dzieciom) Słowna (instrukcje do działań, zagadki) Percepcyjna (obserwacja i pokaz)

4 Plan pracy Termin Temat zajęć Cele Osiągnięcia dzieci Listopad Wesołe zabawy - orientuję się w Kształtowanie świadomości własnego ciała Rozróżniają części swojego ciała przestrzeni" Ogólna orientacja w położeniu przedmiotów w przestrzeni Udział w zabawach ilustrowanych ruchem Rozróżniają określenia dotyczące położenia przedmiotów w przestrzeni: na, pod, za, obok, przede mną Wprowadzenie kierunku od osi ciała (lewa, prawa) Rozróżniają lewą i prawą stronę Grudzień Styczeń Matematyczne zabawy ze zwierzątkami - klasyfikowanie" Śniegowy bałwanek"- następstwa czasu Luty Misie" - szeregowanie, określanie długości Klasyfikowanie i porządkowanie przedmiotów Wskazywanie i grupowanie przedmiotów podobnych do siebie pod względem koloru, kształtu, przeznaczenia Umożliwienie liczenia i porównywania Pogłębianie wiadomości o charakterystycznych cechach pory roku zimy Uwrażliwienie na piękno przyrody Rozwijanie wyobraźni i twórczej inwencji dzieci Wzbogacanie doświadczeń plastycznych Szeregowanie Wykrywanie różnic między przedmiotami Stosowanie określeń: mały duży, szeroki, wąski Kolorowanie wg opowiadanej historyjki Przeliczają elementy w zbiorze Tworzą zbiór o określonych cechach Porównują liczebność zbiorów Znają charakterystyczne cechy zimy Znają podstawowe kolory Ćwiczą zdolności manuale Współdziałają w zespole Wskazują czy rzeczy są takie same czy różne Stosują określenie: małyduży, szeroki- wąski Uczestniczą w zabawie z dramą

5 Marzec Przygody kolorowego kurczątka" - przeliczanie Kwiecień W królestwie figur" kształtowanie pojęć geometrycznych Maj Wiosna na łące" - praca z kostką do gry Czerwiec Kolorowa woda i magiczne motyle" -zabawy z wodą - mierzenie Wypowiadanie się na podany temat Nazywanie zwierząt wykluwanych z jaj Przeliczanie w dostępnym zakresie Określanie kierunków liczenia od lewej do prawej Wyrabianie umiejętności poprawnego rozróżniania kształtów figur geometrycznych Rozwijanie podstawowych procesów umysłowych, aktywizowanie myślenia Pogłębianie wiadomości na temat zwierząt żyjących na łące Branie czynnego udziału w grze Manipulowanie kostką do gry i przeliczanie do sześciu Poznanie zastosowania wody, podanie przykładów Wykonywanie doświadczenia z wodą Prawidłowe reagowanie na polecenia nauczyciela Nazywają zwierzęta wykluwane z jaja, określa ich wygląd Prawidłowo przeliczają elementy Podejmują zabawy inicjowane przez nauczyciela Rozpoznają i nazywają poznane figury geometryczne Klasyfikują zbiory trójkątów, kół, kwadratów i prostokątów Układają z figur kompozycję płaską Przeliczają oczka na kostce z pomocą nauczycielki Rozpoznają i nazywają co najmniej dwa wybrane zwierzęta żyjące na łące Wykonują z papieru technicznego kostkę do gry z pomocą nauczycielki Wiedzą do czego ludzie używają wody Potrafią zmieszać wodę z kleksem farby Prawidłowo wykonują pracę plastyczną zgodnie z poleceniami nauczyciela Termin zajęć: czwartek, dwa razy w miesiącu.