Ocena ryzyka w radiologii element audytu klinicznego
|
|
- Sylwia Barańska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 inżynieria biomedyczna / biomedical engineering Ocena ryzyka w radiologii element audytu klinicznego Dominika Oborska-Kumaszyńska Poprawa jakości i bezpieczeństwa opieki medycznej dotyczy ciągłego monitorowania, analizowania i doskonalenia procesów diagnostyczno-terapeutycznych. Poprawa jakości nakierowana jest na redukcję ryzyka zarówno u pacjentów, jak i u osób świadczących opiekę. Prowadzona jest w oparciu o monitorowanie i dokonywanie pomiaru funkcjonowania na przykład: wskaźników jakości, wyników audytów wewnętrznych i zewnętrznych, na podstawie których wdrażane są określone sposoby poprawy i doskonalenia. Wprowadzenie mechanizmów zwiększających bezpieczeństwo pacjenta i personelu w oparciu o przepisy prawne, ale również międzynarodowe standardy i dobre praktyki powinno być priorytetem zarówno poszczególnych jednostek, jak i systemów opieki zdrowotnej. W jednostkach opieki zdrowotnej przeprowadza się różne audyty, począwszy od audytów systemu zarządzania jakością, z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, poprzez audyty finansowe, na audytach klinicznych kończąc. W ramach procedur radiologicznych realizowane są zadania z zakresu diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej. Radiologia jest obszarem współczesnej medycyny, w przypadku której szacowane są dla pacjenta czynniki ryzyka związane ze skutkami użycia promieniowania jonizującego w stosunku do uzyskanych efektów diagnostycznych czy terapeutycznych. Są to techniki medyczne, których zastosowanie wynika z tego, że nie ma innych równoważnych, nieobciążonych użyciem promieniowania jonizującego, a pozwalających na uzyskanie wymaganej informacji diagnostycznej lub byłyby użyteczne przy realizacji zabiegów. W związku z tym procedury radiologiczne powinny podlegać dodatkowym procesom nadzoru i kontroli jakości, ponieważ właściwie ustawiony proces ich realizacji pozwala na optymalizację dawki promieniowania jonizującego i uzyskanie najkorzystniejszych efektów diagnostycznych i terapeutycznych. Procedurą medyczną wykorzystującą promieniowanie jonizujące i obciążającą pacjenta najwyższymi dawkami całkowitymi jest radioterapia. Błędy pojawiające się w realizacji procedur radioterapeutycznych skutkują efektami postradiacyjnymi, ającymi w sposób znaczący na jakość życia lub powodującymi śmierć leczonych pacjentów. Udokumentowana historia niepożądanych zdarzeń i wypadków radiacyjnych wskazuje na to, że pojawiające się błędy wynikały przede wszystkim z nieprawidłowo działającego sprzętu specjalistycznego lub oprogramowania, a także z błędów ludzkich, związanych z niewłaściwą kalibracją urządzeń terapeutycznych, złym wyspecyfikowaniem danych do systemów planowania, brakiem właściwych procedur weryfikacyjnych. Każdy przypadek nieprawidłowości pojawiający się podczas terapii wynikał z jednej lub więcej przyczyn związanych z określonymi czynnościami w procesie leczenia. Po analizie tych zdarzeń i czynników ających na ich powstanie stworzono mapy ryzyka. Na podstawie tych danych WHO, jako pierwsza organizacja światowa, opracowało profil ryzyka dla każdego etapu procedury radioterapeutycznej. Również na poziomie międzynarodowym (IAEA, EC, AAPM, IPEM itd.) zostały opracowane zunifikowane procedury nadzoru i kontroli. Literatura opisująca aspekty bezpieczeństwa dla procedur medycznych stosujących promieniowanie jonizujące jest ograniczona i dotyczy przede wszystkim krajów rozwiniętych lub jest wynikiem analizy pojedynczych krytycznych wypadków radiacyjnych. Mimo że istnieją szczegółowe raporty na temat niektórych poważnych incydentów radiacyjnych, które miały miejsce w ostatnich 30 latach, to prawdopodobne jest, że wiele z nich albo pozostało nieznanych ze względu na brak zgłoszenia do organów regulacyjnych, albo nie zostały opublikowane w literaturze. Z przeglądu dostępnej literatury wynika, że 3125 pacjentów w latach uległo wypadkom podczas radioterapii, które doprowadziły do niekorzystnych skutków zdrowotnych. Około 1% (N = 38) z tych pacjentów zmarło z powodu przedawkowania promieniowania. W latach odnotowano w literaturze i w dostępnych bazach danych ponad 4500 sytuacji niebezpiecznych (N = 4616). Największa ilość incydentóww nowoczesnej radioterapii wyniknęła z dezinformacji lub błędów w transmisji danych. Ze wszystkich incydentów, bez określonych efektów zdrowotnych u pacjentów, 9% (N = 420) było związanych z etapem planowania leczenia, 38% (N = 1732) z transferem informacji, a 18% (N = 844) ze zmianą realizacji leczenia. Pozostałe 35% incydentów było związane z pojawieniem się błędów na wielu etapach realizacji procedury radioterapeutycznej. Celem niniejszej pracy było przedstawienie możliwości implementacji oceny ryzyka w radiologii zalecanego przez organizacje międzynarodowe (WHO, IAEA, EC, AAPM, IPEM itd.) do procedur audytu klinicznego w Polsce. Ustawodawstwo Materiałem wykorzystanym do pracy był przegląd literatury polskiej i zagranicznej oraz następujące dokumenty prawne: Ustawa Prawo atomowe z dn r. Dz.U r., nr 70, poz. 632; Prawo atomowe z dn r. Dz.U r., nr 52; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej Dz.U. z dn r. nr 51, poz. 265, RADIOTHERAPY RISK PROFILE, Technical Manual, WHO Wyniki: Prezentacja udoskonalenia audytu klinicznego w radiologii o elementy oceny i zarządzania ryzykiem. Medyczna koncepcja ryzyka ukierunkowana jest na pierwotne i wtórne czynniki utrzymania ludzkiego życia. O czynniku wyzwalającym ryzyko można mówić wtedy, kiedy istnieje związek między przyczyną i skutkiem oraz kiedy ten związek przyczynowy jest dostatecznie silny. Usunięcie przyczyny może spowodować niewystąpienie choroby lub złagodzenie jej przebiegu. Nowelizacja ustawy w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej z marca 2011 r. definiuje ryzyko radiacyjne jako prawdopodobieństwo wystąpienia określonego szkodliwego efektu zdrowotnego w wyniku narażenia na promieniowanie jonizujące; ryzyko obejmuje także nasilenie i charakter niepożądanych następstw; Zarządzanie ryzkiem w radiologii powinno obejmować ryzyko występujące we wszystkich procesach decyzyjnych, począwszy od momentu planowania, poprzez realizację poszczególnych elementów, aż do zakończenia wykonania usługi. Autorzy niniejszej pracy opracowali poszczególne fazy procesu zarządzania ryzykiem w radioterapii, które prezentuje tabela
2 Tabela 1 Fazy procesu zarządzania ryzykiem w procedurach radiologicznych Fazy procesu zarządzania ryzykiem Podejmowane działania Identyfikacja ryzyka Ustalenie przyczyn ryzyka Stwierdzenie możliwych następstw Identyfikacja podmiotów dotkniętych ryzykiem (pacjent, pracownik) Analiza ryzyka Ustalenie prawdopodobieństwa zaistnienia zdarzenia Ustalenie konsekwencji danego zdarzenia Profile obszarów ryzyka Profil obszarów ryzyka Identyfikacja odpowiedzialności zawodowej Zdarzenia niepożądane Monitorowanie i analizowanie zdarzeń niepożądanych Priorytetowe traktowanie obszarów wysokiego ryzyka Sposoby postępowania w przypadku zdarzenia z obszaru wystąpienia wysokiego ryzyka Sterowanie ryzykiem Wybór narzędzi Zastosowanie optymalnych narzędzi organizacyjnych, zarządczych, technologicznych Kontrola, monitoring i ocena podjętych działań Sprawdzenie i ocena ex post skutków podjętych działań Zarządzanie ryzykiem i zapewnianie jakości w radioterapii musi być stałym elementem nadzoru ze względu na wymagany wysoki poziom dokładności na każdym kroku jej realizacji, tak aby przy maksymalnej kontroli guza spowodowano minimalne zagrożenie dla zdrowej tkanki. powinno być oceniane prospektywnie, a błędy w dostarczanej dawce powinny być utrzymane w wymaganych tolerancjach terapeutyczna dawka promieniowania powinna być dostarczona w zakresie błędu ± 5% zalecanej dawki. W kilku badaniach stwierdzono, że dla niektórych rodzajów nowotworów dokładność powinna być nawet większa (do 3,5%). Baza danych Planowanie Weryfikacja Terapia Przegląd Diagnostyka Szpitalny system zarządzania danymi Agencja Atomistyki zdefiniowała trzy rodzaje skutków pojawiających się błędów w realizacji procedury radioterapeutycznej: Incydent: jakiekolwiek niezamierzone wydarzenie, w tym błąd w pracy, awaria sprzętu, zdarzenie inicjujące prekursory wypadków radiacyjnych i zagrożeń, nieautoryzowane czynności obarczone dużym ryzykiem błędu lub inny rodzaj wypadku, który może być źródłem szkodliwych lub nieszkodliwych konsekwencji lub potencjalnych konsekwencji, które nie są bez znaczenia z punktu widzenia ochrony lub bezpieczeństwa. Zagrożenie: potencjalne znaczące zdarzenie, które może nastąpić w wyniku sekwencji rzeczywistych zdarzeń, ale nie doszło do skutku ze względu na panujące w tym czasie warunki. Wypadek radiacyjny: każde niezamierzone wydarzenie, włączając błędy obsługi, awarie urządzeń lub inne nie- Rys. 2 Transfer danych w procesie radioterapii Źródło: [4]. szczęśliwe wydarzenia, których następstwa lub możliwe następstwa są istotne z punktu widzenia ochrony lub bezpieczeństwa i skutków zdrowotnych dla pacjenta. Jako uzupełnienie powyższych kategoryzacji skutków błędów w realizacji procedury radioterapeutycznej należy przytoczyć definicje medycznego wypadku radiologicznego w radioterapii zamieszczone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dn r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej: 1. Medycznym wypadkiem radiologicznym w radioterapii jest w szczególności niezamierzona różnica między całkowitą przepisaną dawką promieniowania jonizującego a dawką rzeczywiście zaaplikowaną w trakcie całego cyklu radioterapii, albo między przepisaną aktywnością produktu radiofarmaceutycznego a rzeczywiście zaaplikowaną pacjentowi w medycynie nuklearnej, zwiększająca ryzyko powikłań u pacjenta, z utratą życia włącznie, lub spadku wyleczalności. 2. Wypadkiem w radioterapii jest również napromienienie niewłaściwego pacjenta, a także błędna anatomicznie lokalizacja obszaru napromienienia oraz niewłaściwy rozkład dawki, w tym przy użyciu nieprawidłowego typu wiązki lub energii wiązki lub niewłaściwego produktu radiofarmaceutycznego, a także niewłaściwe frakcjonowanie, jeżeli prowadzą one do nieosiągnięcia założonych efektów terapeutycznych lub odległych w czasie ciężkich następstw zdrowotnych. inżynieria biomedyczna / biomedical engineering DIAGNOSTYKA TERAPEUTYCZNA PROTOKÓŁ TERAPEUTYCZNY POZYCJONOWNIE I UNIERUCHOMIENIE SYMULACJA, OBRAZOWANIE I OKREŚLENIE OBSZARÓW TERAPEUTYCZNYCH PLANOWANIE LECZENIA KONTROLA SPRZĘTU I OPROGRAMOWANIA TRANSFER DANYCH TERAPEUTYCZNYCH UŁOŻENIE Rys. 1 Etapy procedury radioterapeutycznej Źródło: [4]. LECZENIE 219
3 inżynieria biomedyczna / biomedical engineering Podstawową formą zabezpieczenia przed pojawianiem się niekontrolowanych wydarzeń radiacyjnych jest stworzenie i regularne aktualizowanie międzynarodowych wytycznych, dotyczących bezpieczeństwa wraz z wymaganiami dla sprzętu i kontroli dozymetrycznej. Nie wprowadzono jeszcze ustaleń dotyczących weryfikacji błędów i zunifikowanego systemu kontroli zapewnienia jakości. W ramach inicjatyw międzynarodowych zaproponowano opracowanie elementów bezpieczeństwa dla pacjenta wysokiego ryzyka. Procedura radioterapeutyczna jest procesem złożonym (rys. 1, 2), wymagającym zrozumienia zasad fizyki medycznej, radiobiologii, bezpieczeństwa radiologicznego, dozymetrii, planowania radioterapii, symulacji i interakcji radioterapii z innymi metodami leczenia. Dotrzymanie jakości (QA) w procedurach radiologicznych gwarantuje spójność zaleceń diagnostycznych lub terapeutycznych, zapewniając bezpieczeństwo ich realizacji, optymalizację dawki, wraz z minimalnym narażeniem personelu, przy odpowiednim monitorowaniu pacjenta, mającym na celu określenie końcowego wyniku diagnostyki lub leczenia. W tym celu należy zapewnić odpowiednie środki nadzoru i kontroli jakości w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wypadków i występujących błędów, przy wzroście prawdopodobieństwa, że błędy zostaną rozpoznane i usunięte, jeżeli się pojawią. Wytyczne dla procedur kontroli jakości zostały wydane przez takie organizacje, jak WHO, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) i Międzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej (ICRP). Bezpieczeństwo pracy i protokoły realizacji powinny być przestrzegane na wszystkich etapach procedury radiologicznej. Zaleca się, aby powyższe procedury nie ograniczały się tylko do aspektów fizycznych i technicznych realizacji procesu radiologicznego, ale powinny dotyczyć wszystkich działań od momentu wejścia pacjenta do jednostki radiologicznej do czasu jej opuszczenia, a w przypadku procedur terapeutycznych całego okresu obserwacji. W przeciwieństwie do radioterapii w procedurach radiologicznych z zakresu diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej nie został jeszcze opracowany profil ryzyka. Problem ten dotyczy przede wszystkim radiologii zabiegowej, ponieważ obciążenie pacjentów wysokimi dawkami w jednej ekspozycji może być większe niż w procedurach radioterapeutycznych. Szacuje się, że w przypadku około 10% procedur z zakresu radiologii zabiegowej dawka otrzymywana przez pacjenta jest większa niż 5,0 Gy. Profil ryzyka w procedurach radiologicznych polega na identyfikacji i analizie ryzykownych obszarów w ich realizacji wraz z określeniem odpowiedzialności zawodowej poszczególnych grup profesjonalistów (tabela 1, 2). W ramach tej oceny należy zarówno rejestrować pojawiające się zdarzenia niepożądane, jak i zdefiniować prospektywnie potencjalne niebezpieczne obszary w procedurze radiologicznej. W przypadku zaistniałych wydarzeń należy: wykonać ich opis, zdefiniować bezpośrednie przyczyny, określić czynniki sprzyjające, oznaczyć etap procesu radiologicznego, w czasie którego wystąpił incydent, wykonać analizę zaistniałych lub potencjalnych efektów, zainicjować działania korygujące i zapobiegające przyszłym incydentom. Pojedyncze Człowiek Systematyczne Urządzenie Rys. 3 Ramy pojęciowe do priorytetowego traktowania obszarów wysokiego ryzyka w procedurach radiologicznych Źródło: [5]. 220
4 inżynieria biomedyczna / biomedical engineering Aby ocenić obszary ryzyka w procedurach radiologicznych, należy najpierw określić etapy ich realizacji: WSTĘPNE ROZPOZNANIE TRANSFER DANYCH DIAGNOSTYCZNA OPIS BADANIA Rys. 4 Diagnostyka obrazowa etapy realizacji Źródło: Opracowanie własne. PROTOKÓŁ DIAGNOSTYCZNY POZYCJONOWNIE WYBÓR PROJEKCJI TERAPEUTYCZNA KONTROLA SPRZĘTU I OPROGRAMOWANIA związane z realizacją procedur radiologicznych Identyfikacja pacjenta (tabela 4) Głównym zagrożeniem na etapie oceny jest nieprawidłowa identyfikacja pacjenta i błędna diagnoza. Podstawowym efektem popełnienia tych błędów jest niewłaściwa realizacja procedur diagnostycznych i terapeutycznych. Nieprawidłowe zarządzanie procesem identyfikacji pacjenta i jego danymi administracyjnymi oraz medycznymi można uznać za elementy realizacji procedury obciążone wysokim ryzykiem ze względu na możliwe skutki dla pacjenta. W przypadku identyfikacji pacjenta można przyjąć proste rozwiązania, począwszy od sprawdzenia dokumentów tożsamości, poprzez nadawanie DIAGNOSTYKA TRANSFER DANYCH DIAGNOSTYCZNA/ TERAPEUTYCZNA OPIS BADANIA/ WYNIKU LECZENIA Rys. 5 Radiologia zabiegowa etapy realizacji Źródło: Opracowanie własne. PROTOKÓŁ TERAPEUTYCZNY POZYCJONOWNIE WYBÓR TECHNIKI TERAPEUTYCZNEJ KONTROLA SPRZĘTU I OPROGRAMOWANIA indywidulanego numeru medycznego, a także czytniki kodów kreskowych identyfikujących np. zlecenie. Decyzja diagnostyczna/terapeutyczna (tabela 5) Decyzja diagnostyczna/terapeutyczna jest podstawowym elementem realizacji procedury radiologicznej, co często jest pomijane w procedurach zapewnienia jakości. Popełnienie błędu na tym etapie może skutkować eskalacją niekorzystnych efektów podjętego leczenia. Błędna diagnoza lub stosowanie niewłaściwego protokołu terapeutycznego może mieć znaczący na przyjętą metodę leczenia i jego wynik. Inne błędy to niewłaściwa koordynacja, opóźnienia i brak właściwego poinformowania pacjenta. m jest przyjęcie na przykład standardowych protokołów, udzielanie pełnej informacji w procesie uzyskiwania zgody pacjenta z podpisanymi formularzami i wzajemna weryfikacja. Są to elementy łatwe w realizacji i nie wymagają znaczących nakładów rzeczowo-finansowych, a mogą spowodować poprawę jakości. Tabela 2 Profil obszarów ryzyka w radiologii diagnostyka obrazowa/radiologia zabiegowa Czynniki pacjenta Czynniki personelu Obszar Badanie kliniczne Patologia Sprzęt Komunikacja Protokół Szkolenie Liczba personelu Ocena pacjenta Decyzja diagnost. Decyzja Zalecony protokół badania Zalecony protokół Transfer danych x x x x x Wykonanie badania x Leczenie Opis badania Obserwacja efektów Sugerowane pomiary zapobiegające Przegląd procesu, Procedury wzorcowe x x Przegląd procesu, Standardowe protokoły, Certyfikacja kompetencji, Konsultacje z ekspertami Przegląd procesu, Standardowe protokoły, Certyfikacja kompetencji, Konsultacje z ekspertami Klarowna dokumentacja, Weryfikacja systemu Weryfikacja transferu danych QA, Obserwacja, Nowy personel, Wyposażenie, Certyfikacja kompetencji, Monitorowanie incydentów, Niezależny audyt 222
5 Tabela 3 Identyfikacja odpowiedzialności zawodowej Obszar Personel Opis TE LR/LO FM Komunikacja Ocena pacjenta x Historia choroby, badanie fizykalne, przegląd materiału diagnostycznego Decyzja diagnost. x Uwzględnienie zaleceń/procedury wzorcowe, potrzeby pacjenta Decyzja x Uwzględnienie zaleceń/procedury wzorcowe, potrzeby pacjenta Zalecony protokół badania Zalecony protokół x x x x x x Wstępne rozpoznanie, określenie zasad wykonania projekcji (procedury wzorcowe/procedury robocze), procedury kontroli jakości Wstępne rozpoznanie, informacja diagnostyczna, określenie zasad realizacji zabiegu (procedury wzorcowe/procedury robocze), procedury kontroli jakości Transfer danych x Transfer danych administracyjnych, transfer informacji obrazowej, procedury kontroli jakości Wykonanie badania x x Procedury wzorcowe/procedury robocze, standard opisu, analiza zdjęć odrzuconych Leczenie x x Procedury wzorcowe/procedury robocze, analiza zabiegów, które nie przyniosły oczekiwanych efektów Opis badania x Procedury wzorcowe/procedury robocze, standard opisu, analiza zdjęć odrzuconych Obserwacja efektów Tabela 4 Profil obszarów ryzyka dla procesu identyfikacji pacjenta x Analiza zabiegów, które nie przyniosły oczekiwanych efektów, monitorowanie stanu pacjenta przez stałą kontrolę Tabela 5 Profil obszarów ryzyka dla procesu decyzji diagnostycznej / terapeutycznej inżynieria biomedyczna / biomedical engineering Niewłaściwa identyfikacja pacjenta 3-punktowa weryfikacja pacjenta Zdjęcie pacjenta w systemie Unikalny numer identyfikacyjny pacjenta, Pytania kontrolne Utrata koordynacji zinnymi dyscyplinami medycznymi (konsultacje, konsylia) Menadżer koordynujący Organizacja i protokołowanie spotkań multidyscyplinarnych Złe przypisanie rekordów Błąd w diagnozie wstępnej/błąd w diagnozie Niewłaściwy zapis danych medycznych 3-punktowa weryfikacja pacjenta Zdjęcie pacjenta w systemie Unikalny numer identyfikacyjny pacjenta, Pytania kontrolne Audyt Wielodyscyplinarne zespoły Konsylia Elektroniczny zapis danych medycznych/elektroniczne bazy danych Tabela 6 Profil obszarów ryzyka dla procesu wydania zlecenia protokołu diagnostycznego/terapeutycznego. Niewłaściwa identyfikacja pacjenta Utrata koordynacji z innymi modułami diagnostycznymi/ terapeutycznymi Wszystkie elementy procedury diagnostycznej/ procedury terapeutycznej Niewłaściwa autoryzacja i niekompletne zlecenie Przypadkowa/ niekontrolowana zmiana zlecenie 3-punktowa weryfikacja pacjenta Zdjęcie pacjenta w systemie Unikalny numer identyfikacyjny pacjenta, Pytania kontrolne Menadżer koordynujący Multidyscplinarne spotkania Standaryzacja protokołów dla każdego rodzaju diagnostyki/terapii Protokół dla zleceń Zlecenie protokołu diagnostycznego/terapeutycznego (tabela 6) Zlecenie na wykonanie procedury diagnostycznej/procedury terapeutycznej określa schemat realizacji diagnostyki/leczenia. Wprowadzenie standardowych protokołów może zmniejszyć ryzyko niewłaściwego przypisania zlecenia i realizacji, a co za tym idzie uzyskania nieprawidłowej informacji diagnostycznej lub efektu terapeutycznego. Prostym rozwiązaniem jest przyjęcie standardowych protokołów postępowania dla każdego jw. jw. Certyfikacja kompetencji Protokół akceptacji zlecenia/właściwa autoryzacja Zaniechanie identyfikacji najbardziej odpowiedzialnego lekarza (główny lekarz prowadzący lub nadzorujący) Brak przekazania formalnego decyzji diagnostycznej/ terapeutycznej innemu lekarzowi prowadzącemu Brak zgody lub zrozumienia zagadnień Zła diagnoza/ Zły protokół/ Zła decyzja terapeutyczna Nieobecność multidyscyplinarnej dyskusji/protokołów Standardowe protokoły dla każdej decyzji diagnostycznej/terapeutycznej po spotkaniach multidysciplinarnych rodzaju procedury radiologicznej, multidyscyplinarne weryfikacje decyzji oraz koordynacja elementów składających na tę procedurę. Nie podlega dyskusji także konieczność utrzymania ustawicznego kształcenia kadr medycznych i menadżerskich. Diagnostyka/terapia (rentgenodiagnostyka/radiologia zabiegowa (tabela 7) Właściwie ustawione procedury zapewnienia jakości i certyfikacja kompetencji są podstawą do zapobiegania poważnym błędom systematycznym i przypadkowym w procedurach radiologicznych. Protokoły postępowania, nadzór i kontrola powinny być weryfikowane przez niezależne profesjonalne grupy zawodowe, partycypujące w tych procedurach. Niezmiernie ważnym krokiem jest transfer informacji administracyjnych i medycznych, dlatego wymaga on niezależnej weryfikacji. Dotyczy to również analizy usług niezgodnych, czyli takich, które nie przyniosły oczekiwanych efektów diagnostycznych lub terapeutycznych, jako podstawowego źródła informacji o przyczynach nieprawidłowej realizacji procedur diagnostycznych/ terapeutycznych. jw. Procedura informowania i uzyskiwania zgody wraz z formularzem Audyt formularzy zgody Audyt przeglądowy Standardowy protokół dla listy kontrolnej 223
6 Tabela 7 Profil obszarów ryzyka dla procesu diagnostycznego/terapeutycznego Niewłaściwa identyfikacja pacjenta Błąd w ocenie bieżącego statutu medycznego pacjenta Brak weryfikacji skierowania na badanie/zabieg Niewłaściwy protokół diagnostyczny/ niewłaściwa realizacja procedury 3-punktowa weryfikacja pacjenta, Zdjęcie pacjenta w systemie, Unikalny numer identyfikacyjny pacjenta, Pytania kontrolne Certyfikacja kompetencji, Właściwa edukacja i poziom personelu Multidyscyplinarne spotkania, Konsultacje profesjonalistów, Certyfikacja kompetencji, Audyt Multidyscplinarne spotkania, Standaryzacja protokołów dla każdego rodzaju diagnostyki/terapii, Protokół dla zleceń, Audyt Niewłaściwe pozycjonowanie pacjenta Certyfikacja kompetencji, Niezależne sprawdzenie i weryfikacja ze zleceniem Niewłaściwy diagnozowany obszar Niewłaściwa informacja o stronie pacjenta (lewa/prawa, supine/prone) Niewłaściwie działający zestaw diagnostyczny (niewłaściwe parametry pracy) Certyfikacja kompetencji, Niezależne sprawdzenie i weryfikacja ze zleceniem, Właściwa edukacja, Niezależne sprawdzenie Niezależne sprawdzenie i weryfikacja ze zleceniem, Niezależne sprawdzenie Kontrola jakości, Właściwe procedury kontroli Niestandardowy protokół diagnostyczny Lista kontrolna dla standardowego protokołu, Audyt Utrata niezależnej weryfikacji zlecenia i realizacji badania Analiza wyników niezgodnych on-line, Certyfikacja kompetencji, Niezależne sprawdzenie i weryfikacja zlecenia inżynieria biomedyczna / biomedical engineering Przekroczenie limitów dawek diagnostyka Niewłaściwy transfer danych administracyjnych/diagnostycznych Niewłaściwe parametry monitora i stacji diagnostycznej Pomiar dawek, Analiza przyczyn przekroczenia limitu dawek, Certyfikacja kompetencji, Kontrola jakości Automatyczny transfer danych, Niezależna weryfikacja danych, Indywidualny numer identyfikacyjny pacjenta, Protokół listy kontrolnej, Jednoznaczna dokumentacja i protokoły, Zapis i weryfikacja systemu Kontrola jakości, Właściwe procedury kontroli Zła interpretacja wyniku badania Certyfikacja kompetencji, Konsultacje multidysciplinarne Niewłaściwy wynik badania Certyfikacja kompetencji, Konsultacje multidysciplinarne, Protokół wyniku badania Niewłaściwy protokół realizacji zabiegu/niewłaściwa realizacja procedury Certyfikacja kompetencji, Właściwa edukacja, Standaryzacja protokołów realizacji procedury zabiegowej, Spotkania multidyscyplinarne, Audyt Niewłaściwa praca aparatury zabiegowej Kontrola jakości, Właściwe procedury kontroli Przekroczenie limitów dawek radiologia zabiegowa Przypadkowa/ niekontrolowana zmiana zlecenia Niewłaściwa obsługa/ opieka nad pacjentem Pomiar dawek, Analiza przyczyn przekroczenia limitu dawek, Certyfikacja kompetencji, Kontrola jakości Certyfikacja kompetencji, Weryfikacja zleceń Certyfikacja kompetencji, Właściwa edukacja, Standardy opieki nad pacjentem Brak opinii pacjenta o efektach leczenia (follow-up) Wnioski Doświadczenia międzynarodowe z zakresu wykorzystania analizy ryzyka w audycie klinicznym w ramach procedur radiologicznych mogą w znacznym stopniu przyczynić się do podniesienia jakości usług oraz wzrostu bezpieczeństwa pacjentów. Implementacja nowych elementów audytu klinicznego (analizy i zarządzanie ryzykiem) jest ze wszech miar pożądana i konieczna. Follow-up, Formularze i protokoły weryfikacji usługi 2. T.T. Kaczmarek: i zarządzanie ryzykiem Ujęcie interdyscyplinarne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008, s Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej, Dziennik Ustaw z 9 marca 2011 nr 51, poz Radiotherapy risk profile, Technical Manual, WHO C. Lemer: World Health Organization, WHO Press, 2000 Switzerland. Literatura 1. Dyrektywa 97/43 Euratom (Dyrektywa Rady 97/43/Euratom z dnia w sprawie ochrony zdrowia osób fizycznych przed niebezpieczeństwem wynikającym z promieniowania jonizującego związanego z badaniami medycznymi oraz uchylająca dyrektywę 84/466/Euratom. Dziennik Urzędowy L-180 z ) określa audyt kliniczny w jednostkach stosujących promieniowanie jonizujące w celach medycznych (radioterapii, diagnostyce obrazowej, medycynie nuklearnej) jako systematyczną kontrolę lub przegląd medycznych procedur radiologicznych. Jego celem jest poprawa jakości i wyników opieki nad pacjentem, poprzez ustrukturyzowany przegląd realizowanych praktyk, procedur i osiąganych wyników w kontekście uprzednio założonych kryteriów (przyjętych standardów i norm). dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska¹, ² doborska-kumaszynska@wp.pl, dominika.oborska@nhs.net dr Izabela Witczak³ iwitczak@aszk.wroc.pl ¹ Zakład Radiologii Ogólnej, Zabiegowej i Neuroradiologii Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, Polska ² Wolverhampton Royal Hospitals, New Cross Hospital, MPCE Department, Wolverhampton, United Kingdom ³ Katedra Zdrowia Publicznego, Akademia Medyczna we Wrocławiu 225
J E Z I E R S K A K A R O L I N A
Warunki bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej: Zapobieganie i postępowanie w sytuacjach awaryjnych. J E Z I E R S K A K A R O L I N A Wypadek
Bardziej szczegółowoPrzyczyny i czynniki powodujące wypadki w radioterapii.
Przyczyny i czynniki powodujące wypadki w radioterapii. Na podstawie raportów opracowanych przez US Nuclear Regulary Commision i MAEA. (Poniższe tabele przedstawiają klasy i częstotliwość wypadków w radioterapii
Bardziej szczegółowoWymagany zakres szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień
Dziennik Ustaw 5 Poz. 1534 Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2012 r. (poz. 1534) Wymagany zakres szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony
Bardziej szczegółowoProgram szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień Inspektora Ochrony Radiologicznej
Program szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień Inspektora Ochrony Radiologicznej - RMZ z dnia 21 grudnia 2012 r. (DZ. U. z 2012 r. poz. 1534) Lp. Zakres tematyczny 1. Podstawowe pojęcia
Bardziej szczegółowoSystem zarządzania jakością
System zarządzania jakością mgr inż. Wioletta Korycka-Sawińska Zachodniopomorskie Centrum Onkologii Szczecin czerwiec 2013 System zarządzania jakością Zespół systematycznie planowanych i wykonywanych działań,
Bardziej szczegółowoSzczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej
Załącznik nr 1 Szczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej Lp. Zakres tematyczny (forma zajęć: wykład W / ćwiczenia obliczeniowe
Bardziej szczegółowoSYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI W RENTGENODIAGNOSTYCE I RADIOLOGII ZABIEGOWEJ. mgr Aneta Krawiec
SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI W RENTGENODIAGNOSTYCE I RADIOLOGII ZABIEGOWEJ mgr Aneta Krawiec Zezwolenie w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej Wykonywanie działalności związanej z narażeniem
Bardziej szczegółowoObrazowanie MRI Skopia rtg Scyntygrafia PET
Wyzwania wynikające z rozwoju metod obrazowania Technika i technologia Konferencja w ramach projektu Wykorzystywanie nowych metod i narzędzi w kształceniu studentów UMB w zakresie ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoWymagania ogólne dla wszystkich części zamówienia
Załącznik A do Zaproszenia Spis treści Wymagania ogólne dla wszystkich części zamówienia... 1 Miejsce szkolenia:... 1 Termin wykonania zamówienia i harmonogram realizacji... 1 Opis warunków podmiotowych
Bardziej szczegółowoCiąża - radiofarmaceityki
Warunki bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej: Ekspozycje medyczne dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących Jezierska Karolina Ciąża - radiofarmaceityki
Bardziej szczegółowoRamowy program szkolenia w dziedzinie ochrony radiologicznej pacjenta
Ramowy program szkolenia w dziedzinie ochrony radiologicznej pacjenta Liczba godzin lekcyjnych zależna od specjalności zgodnie z tabelą załącznika 7 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011
Bardziej szczegółowoOCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA. System Zarządzania Jakością
OCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA System Zarządzania Jakością SZJ SYSTEM - zbiór wzajemnie powiązanych ze sobą elementów, których suma jest czymś więcej niż suma oddzielnych jego elementów - wspólne zadanie
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYKI III część zakres Radioterapia KIERUNEK: ELEKTRORADIOLOGIA
DZIENNIK PRAKTYKI III część zakres Radioterapia KIERUNEK: ELEKTRORADIOLOGIA Imię i nazwisko studenta. Numer albumu.. Rok/sem.... Specjalność Opiekun w instytucji Opiekun z ramienia uczelni. Nazwa zakładu
Bardziej szczegółowoOCENA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ PACJENTA W RADIOTERAPII ONKOLOGICZNEJ
OCENA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ PACJENTA W RADIOTERAPII ONKOLOGICZNEJ Kontrolowane zagadnienia Podstawa prawna INFORMACJE O DOKUMENTACJI Jednostka posiada inspektora ochrony radiologicznej Art. 7 ust. 3 (Dz.U.
Bardziej szczegółowoOchrona przed promieniowaniem jonizującym. Źródła promieniowania jonizującego. Naturalne promieniowanie tła. dr n. med.
Ochrona przed promieniowaniem jonizującym dr n. med. Jolanta Meller Źródła promieniowania jonizującego Promieniowanie stosowane w celach medycznych Zastosowania w przemyśle Promieniowanie związane z badaniami
Bardziej szczegółowoSystem Zarządzania Jakością Prawo atomowe oraz inne wymagania prawne / ISO 9001
System Zarządzania Jakością Prawo atomowe oraz inne wymagania prawne / ISO 9001 RAZEM czy OSOBNO? Auditor wiodący Beata Kiercz maj 2015 SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ NARZĘDZIE BIZNESOWE oparte na: ścisłym
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 31 grudnia 2012 r. Poz. 1534. Rozporządzenie. z dnia 21 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 31 grudnia 2012 r. Poz. 1534 Rozporządzenie Ministra Zdrowia 1) z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej
Bardziej szczegółowoOchrona radiologiczna kobiet w ciąży
Ochrona radiologiczna kobiet w ciąży Mirosław Lewocki Zachodniopomorskie Centrum Onkologii Instytut Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 1 sierpnia 2013 r. Poz. 874
Warszawa, dnia 1 sierpnia 2013 r. Poz. 874 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie minimalnych wymagań
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2015/2016 Kod: EIB-1-180-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria Biomedyczna
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFM-1-603-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoWydział Fizyki Uniwersytet w Białymstoku. ul. Lipowa 41, Białystok. tel. (+48 85) fax ( ) EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wydział Fizyki Uniwersytet w Białymstoku ul. Lipowa 41, 15-424 Białystok tel. (+48 85) 745 72 22 fax (+ 48 85) 745 72 23 EFEKTY KSZTAŁCENIA dla kierunku poziom kształcenia profil Fizyka studia 2 stopnia
Bardziej szczegółowoQP-PJ/2-00 ZDARZENIA NIEPOŻĄDANE W TRAKCIE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH W SPZOZ NR 1 W BEŁŻYCACH
Strona 1 z 9 SPIS TREŚCI 1. Cel procedury... 2 2. Przedmiot procedury... 2 3. Zakres stosowania... 2 4. Określenia i definicje... 2 5. Sposób postępowania... 3 6. Odpowiedzialność i uprawnienia... 5 7.
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:2018-02 DR INŻ. AGNIESZKA WIŚNIEWSKA DOCTUS SZKOLENIA I DORADZTWO e-mail: biuro@doctus.edu.pl tel. +48 514
Bardziej szczegółowo4) wzorcowanie przyrządów dozymetrycznych, sprawdzanie ich sprawności
Komunikat Dot.: Nowelizacji Prawa atomowego: Ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowe została opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 23 sierpnia
Bardziej szczegółowoAudyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala. dr Marek Koenner, radca prawny
Audyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala dr Marek Koenner, radca prawny Przesłanki Audytu rosnąca liczba postępowań w sprawach o błędy medyczne, zarówno
Bardziej szczegółowoZARZĄDZNIE RYZYKIEM W SZPITALU W OBSZARZE SPRZETU I INSTRUMENTÓW MEDYCZNYCH
Copyright 2013 Prometriq Akademia Zarządzania, Marek Najmajer, Wioletta Liesius. Wszystkie prawa zastrzeżone. ZARZĄDZNIE RYZYKIEM W SZPITALU W OBSZARZE SPRZETU I INSTRUMENTÓW MEDYCZNYCH Wioletta Liesius
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 33 2534 Poz. 167 167 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie kryteriów raportowania zdarzeń z wyrobami, sposobu zgłaszania incydentów medycznych i działań
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYKI KIERUNEK: ELEKTRORADIOLOGIA CZĘŚĆ I ZAKRES: DIAGNOSTYKA OBRAZOWA
DZIENNIK PRAKTYKI KIERUNEK: ELEKTRORADIOLOGIA CZĘŚĆ I ZAKRES: DIAGNOSTYKA OBRAZOWA Imię i nazwisko studenta.... Numer albumu.. Rok/sem. studiów... Specjalność Opiekun w instytucji Opiekun z ramienia uczelni.
Bardziej szczegółowoPOLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1.1.Ilekroć w dokumencie jest mowa o: 1) ryzyku należy przez to rozumieć możliwość zaistnienia zdarzenia, które będzie miało wpływ na realizację
Bardziej szczegółowoKARTA PRAKTYK STUDENCKICH. Kierunek: Elektroradiologia Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Ramowy Program Praktyk pracownia radiografii cyfrowej KARTA PRAKTYK STUDENCKICH imię i nazwisko studenta... Kierunek: Elektroradiologia Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Rok studiów...semestr studiów...
Bardziej szczegółowoSTANDARDOWA INSTRUKCJA PRACY SOP Tytuł: Działania naprawcze przy przekroczeniu dopuszczalnego zakresu błędu
Data obowiązywania: Wydanie: 1 Strona 1 z 5 Karta zmian Nr zmiany Punktu Podpunktu rozdziału Zmiany Akapitu lub fragmentu tekstu ze strony nr Opis zmiany Data zmiany Podpis autora zmiany Data obowiązywania:
Bardziej szczegółowo7a. Kontrola fizycznych parametrów urządzeń radiologicznych w jednostce ochrony zdrowia obejmuje wykonywanie
Warszawa, dnia 2 września 2014 r. Poz. 1162 U S T A W A z dnia 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo atomowe Art. 1. W ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264 i 908
Bardziej szczegółowostr. 1 Procedury wzorcowe i audyty kliniczne zewnętrzne w zakresie radiologii diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej
Procedury wzorcowe i audyty kliniczne zewnętrzne w zakresie radiologii diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej Procedury wzorcowe remanent Audity kliniczne cel Audity kliniczne specyfika i główne
Bardziej szczegółowoP O L I T Y K A Z A R Z Ą D Z A N I A R Y Z Y K I E M W UNIWERSYTECIE JANA K O CH ANOWSKIEGO W KIELCACH
Załącznik do zarządzenia Rektora UJK nr 69/2017 z dnia 30 czerwca 2017 r. P O L I T Y K A Z A R Z Ą D Z A N I A R Y Z Y K I E M W UNIWERSYTECIE JANA K O CH ANOWSKIEGO W KIELCACH 1 Podstawowe definicje
Bardziej szczegółowoISO 9000/9001. Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania
ISO 9000/9001 Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania Co to jest ISO International Organization for Standardization największa międzynarodowa organizacja opracowująca standardy 13700 standardów zrzesza narodowe
Bardziej szczegółowoInspektor ochrony radiologicznej Jezierska Karolina
Inspektor ochrony radiologicznej Jezierska Karolina wymagania dotyczące uzyskania uprawnień szkolenie i egzamin obowiązki inspektora. Prawo atomowe z dnia 13 marca 2012 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY KRAJOWEGO CENTRUM OCHRONY RADIOLOGICZNEJ W OCHRONIE ZDROWIA
Załącznik nr 2 REGULAMIN ORGANIZACYJNY KRAJOWEGO CENTRUM OCHRONY RADIOLOGICZNEJ W OCHRONIE ZDROWIA 1. Krajowe Centrum Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia, zwane dalej Centrum, działa na podstawie
Bardziej szczegółowoInformacje dla jednostek ochrony zdrowia udzielających świadczeń zdrowotnych z udziałem promieniowania jonizującego
Informacje dla jednostek ochrony zdrowia udzielających świadczeń zdrowotnych z udziałem promieniowania jonizującego 1. Wydanie zezwolenia na uruchomienie pracowni RTG oraz uruchomienie i stosowanie aparatów
Bardziej szczegółowoPOLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W KROŚNIE ODRZAŃSKIM
Załącznik nr 3 do Zarządzenia Dyrektora Nr 6/2011 z dnia 14.12.2011 POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W KROŚNIE ODRZAŃSKIM POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM 1.1.Ilekroć w dokumencie jest
Bardziej szczegółowo1 S t r o n a ZAŁĄCZNIK NR 1 P1.1 PODEJŚCIE DO KLASYFIKACJI DLA DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ - AKTUALNY STAN PRAWNY
1 S t r o n a ZAŁĄCZNIK NR 1 P1.1 PODEJŚCIE DO KLASYFIKACJI DLA DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ - AKTUALNY STAN PRAWNY 2 S t r o n a Informacje o dokumencie Właściciel Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia
Bardziej szczegółowoSystemy zarządzania jakością w ochronie radiologicznej
DOZYMETRIA Systemy zarządzania jakością w ochronie radiologicznej Jakub Ośko System zarządzania jakością zespół systematycznie planowanych i wykonywanych działań, koniecznych dla wystarczającego zapewnienia,
Bardziej szczegółowoAnaliza ryzyka nawierzchni szynowej Iwona Karasiewicz
Analiza ryzyka nawierzchni szynowej Iwona Karasiewicz VI Konferencja Nawierzchnie szynowe. Rynek-Inwestycje-Utrzymanie" WISŁA, 22-23 MARCA 2018 r. POZIOMY DOJRZAŁOŚCI ZARZĄDZANIA RYZYKIEM Poziom 1 naiwny
Bardziej szczegółowoNiskie dawki poza obszarem napromieniania: symulacje Monte Carlo, pomiar i odpowiedź radiobiologiczna in vitro komórek
Niskie dawki poza obszarem napromieniania: symulacje Monte Carlo, pomiar i odpowiedź radiobiologiczna in vitro komórek M. Kruszyna-Mochalska 1,2, A. Skrobala 1,2, W. Suchorska 1,3, K. Zaleska 3, A. Konefal
Bardziej szczegółowoPolityka zarządzania ryzykiem na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Definicje
Załącznik do Zarządzenia nr 70/2015 Rektora UEP z dnia 27 listopada 2015 roku Polityka zarządzania ryzykiem na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu 1 Definicje Określenia użyte w Polityce zarządzania
Bardziej szczegółowoPacjent SOR w aspekcie ochrony radiologicznej - kobiety w ciąży. dr Piotr Pankowski
Pacjent SOR w aspekcie ochrony radiologicznej - kobiety w ciąży dr Piotr Pankowski Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. 2012.264) Art. 33c 6. Dzieci, kobiety w wieku rozrodczym, kobiety
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OCHRONY RADIOLOGICZNEJ dla pracowników zatrudnionych w pracowni rtg w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące.
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OCHRONY RADIOLOGICZNEJ dla pracowników zatrudnionych w pracowni rtg w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące. lp 2 3 4 5 temat Promieniowanie rentgenowskie ) powstawanie
Bardziej szczegółowoRyzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych. Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością
Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością Plan Prezentacji Cel artykułu Dlaczego działalność przemysłowa wiąże się z ryzykiem?
Bardziej szczegółowoPrzykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
Bardziej szczegółowoEpilog. audyty kliniczne. AKO 005 str. 1. Audyty kliniczne - epilog mgr inż. Ryszard Kowski AKO 005. AW - rentgenodiagnostyka. 53 c. d. 53 c. d.
Epilog mgr inż. Ryszard Kowski Łódzki Ośrodek Szkoleniowo-Konsultacyjny ŁOŚ Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Polskie Towarzystwo Inżynierii Klinicznej audyty kliniczne 53 1. Kliniczny audyt wewnętrzny
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 24/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem
Zarządzenie Nr 24/2012 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie Polityki zarządzania ryzykiem Na podstawie art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie
Bardziej szczegółowoSYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W DZIAŁALNOŚCI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ FILII w PŁOCKU
P OLITECHNIK A W AR S Z AWSKA FILIA W PŁOCKU ul. Łukasiewicza 17, 09-400 Płock SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W DZIAŁALNOŚCI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ FILII w PŁOCKU Opracowano na podstawie załącznika do
Bardziej szczegółowoMedycyna rodzinna - opis przedmiotu
Medycyna rodzinna - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Medycyna rodzinna Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-MRodz Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj
Bardziej szczegółowoNowoczesny model funkcjonowania ośrodka badawczego a risk-based monitoring. Marek Konieczny Prezes Zarządu Łukasz Pulnik Partner Zarządzający
Nowoczesny model funkcjonowania ośrodka badawczego a risk-based monitoring Marek Konieczny Prezes Zarządu Łukasz Pulnik Partner Zarządzający Warszawa, dn. 20 maja 2014 Plan prezentacji 1. Obecny a oczekiwany
Bardziej szczegółowoARKUSZ OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZAPEWNIANIA I DOSKONALENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WFCh
ARKUSZ OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZAPEWNIANIA I DOSKONALENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA NA WFCh 0 Kryteria oceny nie spełnia wymogów - brak spełnienia jakichkolwiek wymagań w danym elemencie oceny, dotyczącym
Bardziej szczegółowoRola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska
Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 60/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 2 kwietnia 2012 r.
Zarządzenie Nr 60/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i funkcjonowania w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego Systemu zarządzania ryzykiem
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O ZALICZENIE PRAKTYK NA PODSTAWIE ZATRUDNIENIA/PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ*
... Imię i nazwisko Studia stacjonarne/niestacjonarne* Sosnowiec, dnia...... Kierunek studiów... Nr grupy i nazwa bloku... Nr legitymacji WNIOSEK O ZALICZENIE PRAKTYK NA PODSTAWIE ZATRUDNIENIA/PROWADZENIA
Bardziej szczegółowoWymagania prawne wydawanie zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych
Wymagania prawne wydawanie zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych mgr Helena Harmansa Oddział Higieny Radiacyjnej WSSE w Opolu DOSIOR - Opole 26.XI.2011r. Ustawa z 29 listopada 2000r. Prawo atomowe
Bardziej szczegółowo1.2. Zlecenie może być wystawione w formie elektronicznej z zachowaniem wymagań, o których mowa w poz. 1.1.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2005 r. (poz. ) Załącznik Nr 1 Podstawowe standardy jakości w czynnościach laboratoryjnej diagnostyki medycznej, ocenie ich jakości i wartości diagnostycznej
Bardziej szczegółowoPRAWA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO I PAKIET ZMIAN DLA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO W 2015 R. dr Emilia Sarnacka
PRAWA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO I PAKIET ZMIAN DLA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO W 2015 R. dr Emilia Sarnacka sarnacka.emilia@gmail.com PRAWA PACJENTA Do świadczeń zdrowotnych Do informacji Do tajemnicy informacji
Bardziej szczegółowoBezpieczny pacjent w środowisku szpitalnym?
Bezpieczny pacjent w środowisku szpitalnym? Co już robimy dla bezpieczeństwa opieki? Wdrażamy systemy jakości, w tym normy ISO Zmieniamy kontekst relacji pacjent lekarz- pacjenta ma nie tylko być uczestnikiem
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Moduł pozatechniczny - Zagadnienia prawno-organizacyjne w medycynie Rok akademicki: 2015/2016 Kod: JFM-2-303-DE-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka
Bardziej szczegółowoZDARZENIE NIEPOŻĄDANE I ICH ODDZIAŁYWANIA NA PRAKTYKĘ MEDYCZNĄ
ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE I ICH ODDZIAŁYWANIA NA PRAKTYKĘ MEDYCZNĄ w Szpitalu Klinicznym Przemienienia Pańskiego. ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE TO : Uszczerbek na zdrowiu pacjenta, wywołany w trakcie diagnostyki i
Bardziej szczegółowoAutor: Artur Lewandowski. Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski
Autor: Artur Lewandowski Promotor: dr inż. Krzysztof Różanowski Przegląd oraz porównanie standardów bezpieczeństwa ISO 27001, COSO, COBIT, ITIL, ISO 20000 Przegląd normy ISO 27001 szczegółowy opis wraz
Bardziej szczegółowoKultura organizacji a zdarzenia niepożądane
Kultura organizacji a zdarzenia niepożądane Piotrków Trybunalski, 2013 Jerzy Kulikowski DEFINICJA ZDARZENIA NIEPOŻĄDANEGO (JCAHO) ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE TO USZCZERBEK NA ZDROWIU PACJENTA WYWOŁANY W TRAKCIE
Bardziej szczegółowoPolityka zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu
Załącznik nr do zarządzenia nr 156 Rektora UMK z 15 listopada 011r. Polityka zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu 1 1. Polityka zarządzania ryzykiem, zwana dalej Polityką,
Bardziej szczegółowoKsięga Zintegrowanego Systemu Zarządzania ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNICTWA
Strona: 1 z 6 1. Zaangażowanie kierownictwa Najwyższe kierownictwo SZPZLO Warszawa Ochota przejęło pełną odpowiedzialność za rozwój i ciągłe doskonalenie ustanowionego i wdrożonego zintegrowanego systemu
Bardziej szczegółowoOdpowiedzialność karna lekarza
Sławomir Turkowski Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności karnej Warszawa 2012 2 Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY HARMONOGRAM KURSU
SZCZEGÓŁOWY HARMONOGRAM KURSU DZIEŃ I - WPROWADZENIE DO OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH REJESTRACJA UCZESTNIKÓW Zapytamy o Państwa oczekiwania wobec szkolenia oraz o zagadnienia, na wyjaśnieniu których szczególnie
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono
Bardziej szczegółowoWeryfikacja systemu TK dla potrzeb radioterapii. Dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska The Royal Wolverhampton NHS Trust MPCE Department
Weryfikacja systemu TK dla potrzeb radioterapii Dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska The Royal Wolverhampton NHS Trust MPCE Department Symulator TK Transopzycja geometrii Testy dla TK Mechaniczne dopasowanie
Bardziej szczegółowoSPECYFICZNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W OCHRONIE ZDROWIE
1 Marek Rączka Katedra Inżynierii Procesów Produkcyjnych Politechnika Krakowska SPECYFICZNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W OCHRONIE ZDROWIE 1. Wstęp Organizacje świadczące usługi zdrowotne coraz częściej
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 19/2011/2012 DYREKTORA PRZEDSZKOLA KRÓLA Maciusia I w Komornikach z dnia w sprawie przyjęcia regulaminu kontroli zarządczej
ZARZĄDZENIE NR 19/2011/2012 DYREKTORA PRZEDSZKOLA KRÓLA Maciusia I w Komornikach z dnia 30.11.2011 w sprawie przyjęcia regulaminu kontroli zarządczej Na podstawie art. 69 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: przedmiot obowiązkowy moduł kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: Projekt OCHRONA RADIOLOGICZNA Radiological Protection Forma studiów: studia
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie Krajowego Centrum Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia
Dz.Urz.MZ.08.8.50 ZARZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie Krajowego Centrum Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia (Dz. Urz. MZ z dnia 29 lipca 2008 r.) Na podstawie art. 33j
Bardziej szczegółowoKryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej
Załącznik nr 2 do Zasad kontroli zarządczej w gminnych jednostkach organizacyjnych oraz zobowiązania kierowników tych jednostek do ich stosowania Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej Ocena Środowisko
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE)
KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE) Pharmaceutical Care Network Europe 6 kategorii problemów lekowych 6 kategorii przyczyn problemów lekowych 4 kategorie możliwych interwencji 3 kategorie wyników działań
Bardziej szczegółowoZasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym. w Łubnianach
Załącznik nr 3 do Regulaminu systemu kontroli wewnętrznej B S w Łubnianach Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Łubnianach Rozdział 1. Postanowienia ogólne 1 Zasady systemu kontroli
Bardziej szczegółowoKalendarium obowiązki przedsiębiorców prowadzących praktyki zawodowe KTO? OBOWIĄZEK TERMIN EWIDENCJA ODPADÓW INFORMACJE O KORZYSTANIU ZE ŚRODOWISKA
Kalendarium obowiązki przedsiębiorców prowadzących praktyki zawodowe KTO? OBOWIĄZEK TERMIN 1. - lekarze prowadzący praktyki zawodowe, wytwarzający odpady medyczne, z wyjątkiem praktyk kontraktowych oraz
Bardziej szczegółowoWniosek o wydanie zezwolenia na:
Wniosek o wydanie zezwolenia na: uruchamianie i stosowanie aparatu (ów) rentgenowskiego (ich) do celów diagnostyki medycznej / radiologii zabiegowej / radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń
Bardziej szczegółowoZasady realizacji kontroli świadczeniodawców Programu profilaktyki raka piersi w zakresie jakości badań mammograficznych.
Zasady realizacji kontroli świadczeniodawców Programu profilaktyki raka piersi w zakresie jakości badań mammograficznych. Zadanie finansowane przez Ministra Zdrowia w ramach programu wieloletniego pn.
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r. OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA 1 Druk DNiSS nr PK_IIIF NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Nowoczesne techniki diagnostyczne
Bardziej szczegółowoAudyt zgodności z RODO, analiza ryzyka i DPIA dwudniowe warsztaty
Audyt zgodności z RODO, analiza ryzyka i DPIA dwudniowe warsztaty SZCZEGÓŁOWY HARMONOGRAM WARSZTATÓW DZIEŃ I PRZYGOTOWANIE PLANU WDROŻENIA I AUDYT ZGODNOŚCI GODZINY REJESTRACJA UCZESTNIKÓW 09.00 9.15 Zapytamy
Bardziej szczegółowoMinister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx
Bardziej szczegółowoPlatforma Informatyczna Radimetrics
Kraków 18-19.10.2014 Platforma Informatyczna Radimetrics 2012 Bayer HealthCare. All Rights Reserved. Certegra, P3T, Stellant, MEDRAD, Bayer and the Bayer Cross are registered trademarks of the Bayer group
Bardziej szczegółowoCentrum Kompetencyjne Zarządzanie Ryzykiem RISK ALERT
Centrum Kompetencyjne Zarządzanie Ryzykiem RISK ALERT Szef Centrum Kompetencyjnego Tomasz Leśniak 7/29/2015 [Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie tylko
Bardziej szczegółowoZarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej
Zarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej Szczecin 2013 1 Wprowadzenie Ryzyko zawodowe: prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń
Bardziej szczegółowoOchrona radiologiczna 2
WYDZIAŁ FIZYKI UwB KOD USOS: 0900-FM1-2ORA Karta przedmiotu Przedmiot grupa ECTS kierunek studiów: FIZYKA specjalność: FIZYKA MEDYCZNA Ochrona radiologiczna 2 Formy zajęć wykład konwersatorium seminarium
Bardziej szczegółowoOcena dojrzałości jednostki. Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej.
dojrzałości jednostki Kryteria oceny Systemu Kontroli Zarządczej. Zgodnie z zapisanym w Komunikacie Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009r. standardem nr 20 1 : Zaleca się przeprowadzenie co najmniej
Bardziej szczegółowoBadania obserwacyjne w ocenie bezpieczeństwa leków This gentle murmur it could be stings of remorse
Badania obserwacyjne w ocenie bezpieczeństwa leków This gentle murmur it could be stings of remorse Magdalena Władysiuk 1. Pharmacovigilance: Co to jest pharmacovigilance? Podstawowe założenia systemu
Bardziej szczegółowoWybawi się od niebezpieczeństwa jedynie ten, kto czuwa także gdy czuje się bezpieczny Publiusz Siro. Audyt bezpieczeństwa
Wybawi się od niebezpieczeństwa jedynie ten, kto czuwa także gdy czuje się bezpieczny Publiusz Siro Audyt bezpieczeństwa Definicja Audyt systematyczna i niezależna ocena danej organizacji, systemu, procesu,
Bardziej szczegółowoTECHNIK ELEKTRORADIOLOG
Absolwent kierunku technik elektroradiolog będzie przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: przygotowywania pacjenta do badań diagnostycznych i zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej,
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO. z dnia 21 czerwca 2013 r.
DZIENNIK URZĘDOWY Warszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE z dnia 21 czerwca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr 384/2008 Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie wymagań
Bardziej szczegółowoKsięga Zintegrowanego Systemu Zarządzania ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA
Strona: 1 z 5 1. Opis systemu zintegrowanego systemu zarządzania 1.1. Postanowienia ogólne i zakres obowiązywania W Samodzielnym Zespole Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Ochota jest ustanowiony,
Bardziej szczegółowoPOLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne
POLITYKA ZARZĄDZANIA RYZYKIEM ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne 1. 1. Zarządzanie ryzykiem jest elementem łączącym kontrolę zarządczą z audytem wewnętrznym. Należy dążyć do minimalizacji ryzyka w funkcjonowaniu
Bardziej szczegółowoRadiobiologia, ochrona radiologiczna i dozymetria
Radiobiologia, ochrona radiologiczna i dozymetria 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL
PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL WAŻNE INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA: INSTANYL, AEROZOL DO NOSA LEK STOSOWANY W LECZENIU PRZEBIJAJĄCEGO BÓLU NOWOTWOROWEGO Szanowny Farmaceuto, Należy
Bardziej szczegółowoPLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego
PLATFORMA DIALOGU DLA ONKOHEMATOLOGII Model kompleksowej i koordynowanej opieki onkohematologicznej Wyniki badania ankietowego Warszawa, 24 kwietnia 2018 r. Cancer Care: Assuring quality to improve survival,
Bardziej szczegółowoSYLABUS x 8 x
SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Reumatologia Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie 5-letnie Stacjonarne polski Rodzaj
Bardziej szczegółowo