Ewolucje Minister Zdrowia

Transkrypt

1 1 Na okładce Krupnicza 11a wraca ostatecznie do Izby! Nareszcie! Po wieloletniej batalii o zwrot naszej Izbie jej własności sprzed 1950 roku tj. nieruchomości przy ul. Krupniczej 11 a, z radością informujemy, że decyzją Wojewody Małopolskiego z dn. 11 października 2010 r. uzyskaliśmy prawo do 76,3 % części zabudowanej nieruchomości. O pozostałej części zostanie podjęta, mamy nadzieję szybko i pozytywnie, osobna decyzja. 20 Nasi kandydaci do władz samorządowych 20 listopada 2010 odbędą się w Polsce wybory samorządowe. Z punktu widzenia przeciętnego obywatela może najważniejsze. Bo to one zadecydują (...) jak będziemy dojeżdżać do pracy, jak będą funkcjonować przychodnie zdrowia, jak pomocna okaże się straż miejska... Nasza okładka Siedziba OIL ul. Krupnicza 11a; fot. Archiwum 12 Ewolucje Minister Zdrowia Nie będzie stażu podyplomowego, LEP-u i LDEP-u o planowanej (r)ewolucji Minister Zdrowia Ewy Kopacz usłyszeliśmy podczas XX Forum Ekonomicznego w Krynicy 35 VIII Igrzyska Sportowe w Zakopanem W tym roku na najwyższe wzniesienia wdarli się kolarze i to z 10 krajów, odbyły się bowiem Mistrzostwa Świata Lekarzy w Kolarstwie, a na podium znaleźli się m.in. Agnieszka Sendra-Pala ze Szpitala im. Żeromskiego w Krakowie oraz lekarz poeta z Nowego Targu dr Roman Dzioboń XIX Ogólnopolska Konferencja Młodych Lekarzy Całokształt propozycji ministerstwa jest przerażający i niebezpieczny mówią Młodzi Lekarze. Podobnego zdania jest niemal całe środowisko medyczne. 60 Jan S. Olbrycht Niezwykła postać! Lekarz; podczas I wojny Swiatowej w szpitalu frontowym; prof. med. sądowej we Lwowie i Krakowie; biegły m.in. w procesie Gorgonowej; w latach II RP prezes tut. Izby (kupił obiekt przy ul. Krupniczej 11a); w latach II wojny światowej aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau, zwolniony; więzień Auschwitz i Mauthausen; ekspert trybunałów antynazistowskich; dr hc Wydziału Prawa UJ. 1 W NUMERZE M.IN.

2 2 Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy, Rząd zaaprobował i przesłał do Sejmu tzw. pakiet ustaw zdrowotnych. Nie wiadomo jeszcze, jakie będą jego losy, ale już wiadomo, że zawarte w nim propozycje są dyskusyjne, a w części absolutnie nie do przyjęcia. Swoje negatywne stanowisko wyraziła już Naczelna Rada Lekarska. Zdecydowanie złym projektem jest likwidacja stażu podyplomowego. Nie zastąpi go zwiększenie ilości zajęć praktycznych na ostatnim roku studiów. Równie złym pomysłem jest rezygnacja z LEP-u, który umożliwia porównanie jakości nauczania i sprawdza wyszkolenie cudzoziemców chcących pracować w naszym kraju. Powyższe rozwiązania mogą osłabić uznawanie dyplomów naszych kolegów w UE. Czy o to chodzi naszemu rządowi, czy też chce zaoszczędzić na pensjach stażystów i przyspieszyć produkcję lekarzy? Kolejnym nieporozumieniem i zarazem przykładem, jak można popsuć dobry pomysł jest zmiana ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Chodzi o pozasądowy system kompensacji szkód stosowany np. w krajach skandynawskich. Chodzi o to, by pacjentowi, który w wyniku procesu leczniczego doznał szkody, przyznawano szybko odszkodowanie nie dochodząc, czy stało się to z czyjejś winy. Tymczasem projekt operuje pojęciem błędu medycznego, a więc związkiem przyczynowym działania lekarskiego ze szkodą, co jest de facto postępowaniem jakby sądowym, ale bez udziału lekarza i bez możliwości obrony. Pojęcie błędu medycznego powinno w tym postępowaniu być zastąpione pojęciem skutku medycznych zdarzeń niepożądanych. Projekty ustaw po macoszemu traktują samorząd lekarski. Chcą mu odebrać rejestr praktyk lekarskich, nie wspominają o udziale Izb w procesie specjalizacji. Być może w trakcie debaty parlamentarnej błędy zostaną wyeliminowane, ale jestem raczej pesymistą. Jan Kowalczyk 2 XIV Bal Lekarza W imieniu Komisji Kultury, Sportu i Rekreacji zapraszam Koleżanki i Kolegów na XIV Bal Leka rza, który odbędzie się w sobotę, 8 stycznia 2011 roku w hotelu Pod Różą o godz Cena biletu bez zmian 250 zł od osoby. Tradycyjnie w jej ramach m.in. znakomite menu, orkiestra tanecz na, wodzirej i rozliczne niespodzianki. Gorąco zachęcamy do wcześniejszej rezerwacji miejsc, ich ilość jest niestety ograniczona. Zgłosze nia, tudzież wpłaty przyjmuje p. Krystyna Trela z biura OIL w Krakowie, tel ; e mail: k.trela@hipokrates.org Dr Jacek Tętnowski

3 3 AKTUALNOŒCI Pakiet trudny do strawienia Minister Zdrowia Ewa Kopacz wystąpiła na Forum Ekonomicznym w Krynicy (8 11 IX) z pakietem reform, które mają jakoby uzdrowić naszą służbę zdrowia. Galimatias, jaki się zapo wiada, absolutnie temu nie posłuży, choć niektó re pomysły warte są uwagi. Ale, niestety, za nic sobie mając tzw. konsultacje społeczne (m.in. z samorządem lekarskim) rząd skierował część z nich do parlamentu, gdzie korzystając z prze wagi głosów, wszystko przejdzie. Z ważniejszych projektów wymienić trzeba przede wszystkim tzw. komercjalizację szpitali, czyli przeniesienie ciężaru ich utrzymania na sa morządy, z jednoczesnym oddłużeniem; ujedno licenie cen leków refundowanych w aptekach; powołanie Agencji Taryfikacji do wycen proce dur (uprawnienie to straci NFZ); wpuszczenie na rynek prywatnych towarzystw ubezpieczenio wych w 2012 roku; zmiana procedur wypłacania pacjentom odszkodowań za błędy w sztuce medycznej (bez czekania na orzeczenia sądów o winie); skrócenie studiów medycznych poprzez likwidację stażu podyplomowego i LEP u; wypełnienie luki w ilości specjalistów drogą zmia ny systemu ich kształcenia; pozbawienie samo rządu lekarskiego rejestru i nadzoru nad funkcjo nowaniem prywatnych gabinetów lekarskich. Wymieniamy to wszystko pobieżnie. Niektó re projekty rządowe stały się tematem zdecydo wanych protestów zainteresowanych środowisk, m.in. w kwestii zniesienia stażu podyplomowego ze strony Ogólnopolskiej Konferencji Młodych Lekarzy, Naczelnej Rady Lekarskiej i wielu Okrę gowych Rad Lekarskich (w tym krakowskiej), Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych. Piszemy o tym wewnątrz numeru, także w relacji z Forum Ekonomicznego w Krynicy. Inauguracja roku akademickiego W Auditorium Maximum UJ odbyła się 4 paź dziernika uroczystość inauguracji roku akademic kiego 2010/2011 Wydziałów: Lekarskiego, Far maceutycznego i Nauk o Zdrowiu UJ. Warto zasygnalizować nowe kierunki studiów, które ruszyły w tym roku, a to kosmetologia na Wy 3 dziale Farmaceutycznym i dietetyka na Wydziale Lekarskim (kierunek realizowany w ramach pro jektu Pro bono Collegii Medici Universitatis Jagiellonicae współfinansowanego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego). Natomiast w Białymstoku miała miejsce Cen tralna Inauguracja Roku Akademickiego Uczelni Medycznych połączona z Konferencją ich Rek torów (uczestniczył w niej prorektor UJ ds. CM prof. Wojciech Nowak). Rektorzy zdecydowanie zaprotestowali przeciwko planom Ministerstwa Zdrowia związanym z projektem pakietu ustaw, w tym ustawy o działalności leczniczej oraz o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Ten pierwszy, o działalności leczniczej, grozi paraliżem finansowym uczelni medycznych. Rektorzy sprzeciwili się również proponowanym propozycjom likwidacji stażu podyplomowego i zniesieniu Lekarskiego Egzaminu Państwowego. Ewa Kopacz w Szpitalu im. œw Rafa³a Ok. 30 mld zł wydamy w tym roku na prywat ne leczenie wg szacunków firmy badawczej PMR. To o 7 procent więcej niż przed rokiem. Ten boom to efekt m.in. abonamentów korpora cyjnych, czyli pakietów usług medycznych wy kupywanych przez firmy dla pracowników. Najwięcej szpitali posiadają Grupa Nowy Szpi tal i EMC Instytut Medyczny. W czołówce są też Medicover i Scanmed. I właśnie należący do tego ostatniego Szpital im. św. Rafała w Krakowie, jeden z czterech wie loprofilowych szpitali prywatnych w Polsce, odwiedziła 15 września br. Minister Zdrowia Ewa Kopacz mówiąc: Nie ma dla mnie znaczenia forma organizacyjno prawna placówki, byle speł niała ona odpowiednie standardy. Nie mam fobii, jak moi poprzednicy, na tle tego, co prywatne. W jakim procencie Szpital korzysta z kontrak tu z NFZ? nie udało się nam ustalić. Lekarz wiceministrem Edukacji Swego rodzaju wydarzeniem natury kadrowej stała się nominacja 33 letniego profesora nadzwy czajnego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 3

4 4 AKTUALNOŒCI dr. Macieja Banacha na stanowisko wiceministra ds. nauki w resorcie Edukacji. Dr Banach jest lau reatem wielu nagród i stypendiów, m.in. Funda cji na Rzecz Nauki Polskiej oraz stypendystą Polityki (2006). Doktorat zrobił w 2,5 roku po studiach, habilitował się z zagadnień pooperacyj nego migotania przedsionków w Klinice Kardio logii Łódzkiego UM, opracowując m.in. skalę ryzyka tego powikłania u chorych poddanych operacji serca. Nauce polskiej przysłużył się też umożliwieniem 10 polskim periodykom otrzy manie impact factor na liście filadelfijskiej. Sam kieruje też pismem Archives of Medical Science. Może resortowi zdrowia też by się przydał jakiś zastrzyk kadrowy z młodszej krwi... Nobel dla twórcy in vitro! Świat, a ściślej Komitet Noblowski postawił kropkę nad i decydując o przyznaniu 85 letnie mu Brytyjczykowi, prof. Robertowi Edwardsowi Nagrodę Nobla z fizjologii i medycyny, za opra cowanie przed 35 laty metody leczenia bezpłod ności drogą in vitro. Pierwsze dziecko urodziło się w 1978 roku, a do dzisiaj dzięki jej zastoso waniu 4 mln dzieci przyszło na świat, zaś setki tysięcy małżeństw doczekało się spełnienia swo ich marzeń o potomstwie. Ta decyzja to faktyczny werdykt nauki legi tymizujący tę metodę, co nie podważa koniecz nych rygorów etycznych związanych z wykorzy staniem ludzkich embrionów i zarodkowych ko mórek macierzystych. Szkoda, że zacietrzewie nie niektórych hierarchów Kościoła katolickiego stawia polskich parlamentarzystów przed tak egzotycznymi wyborami. Œwiatowy Dzieñ Serca 26 września obchodzony był po raz XI Świa towy Dzień Serca, wspomagany na świecie przez WHO, UNESCO i UNICEF. W Polsce centralne uroczystości odbyły się w Wadowicach, z udzia łem wybitnych krakowskich kardiologów z prof. Jerzym Sadowskim na czele. Oczywiście w ra mach towarzyszącego uroczystościom Festynu mieszkańcy mogli się poddać bezpłatnym pora dom i badaniom, ekg, stężenia glukozy i chore sterolu, cukru, ciśnienia krwi. Z powodu chorób serca i układu krążenia na świecie umiera blisko 18 mln osób. W Polsce wg danych za 2005 rok choroby układu krążenia sta nowiły 45,7% przyczyn wszystkich zgonów. Zdaniem Światowej Federacji Serca liczbę przed wczesnych zgonów można zmniejszyć jeszcze o 80 procent. Warunkiem właściwa dieta, odrzu cenie palenia, zdrowy styl życia. Sukces Wydzia³u Lekarskiego UJ podczas LEP-u Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi opublikowało wyniki jesiennej sesji Lekarskiego Egzaminu Państwowego, w trakcie którego ab solwenci Wydziału Lekarskiego CM UJ osiągnę li najwyższy w kraju sumarycznie średni wynik wśród zdających absolwentów wszystkich uczel ni medycznych w Polsce. Nasi absolwenci uzy skali średni wynik na poziomie 142,8 pkt., a naj lepszy wśród zdających uzyskał 174 punkty. Do egzaminów przystąpiło 329 lekarzy stażystów po studiach w Krakowie. Na drugim miejscu tego swoistego rankingu znaleźli się ex equo lekarze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i Uniwersytetu Me dycznego w Poznaniu. Niestety, jeśli powiedzie się zamysł Minister Zdrowia p. Ewy Kopacz, to już po raz ostatni po równamy poziom studiów na naszych uczelniach medycznych. W 2011 roku LEP u pewnie już nie będzie. Rotarianie ufundowali sprzêt dla I Kliniki Kardiologii 20 października br. Pracownia Elektrofizjolo gii I Kliniki Kardiologii i Nadciśnienia Tętnicze go Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie otrzy mała aparat do krótkotrwałego znieczulenia ogól nego, które znajdzie zastosowanie przy zabiegach wszczepiania rozruszników serca i ablacjach, w szczególności przy zabiegach u dzieci. W lutym br. Klinika zwróciła się z prośbą o pomoc w pozyskaniu tego aparatu do klubu 4

5 5 Przyjmowanie materia³ów do n-ru zakoñczono 24 paÿdziernika 2010 AKTUALNOŒCI Action in the field of Public Health) w latach Jego zadaniem jest opracowanie stra tegii dotyczącej opieki nad pacjentami z choro bami rzadkimi, ujętymi w Zaleceniu Rady UE z dnia 8 czerwca 2009 r. Plany tego typu powin ny być wdrożone przed końcem 2013 roku, o co zabiegała też 5. Konferencja nt. Chorób Rzadkich EURORDIS, odbyta w Krakowie w maju br. fot. Jerzy Sawicz RC Kraków. Dzięki zaangażowaniu fundatorów: pana Jana Dudka oraz jego kolegów z innych klu bów: RC Hamburg, RC Ratzeburg, dysktryktów rotariańskich D 1890 i D 1940, a także fundacji The Rotary Foundation zakupiono dla Pracowni urządzenie do znieczulania warte ponad 100 tys. zł. Dzięki niemu chore dzieci dostaną szybciej pomoc na miejscu, bez konieczności wyjazdu np. do Warszawy. To nie pierwsza inicjatywa Rotarian wspiera jąca krakowską ochronę zdrowia. Dla samej Kliniki Kardiologii jest to już ich trzeci zrealizo wany projekt. Dotychczas przekazali zewnętrzny symulator serca ERA i elektrody ablacyjne o war tości 10 tys. dolarów oraz cykloergometr o wato ści 50 tys. zł. Strategia dla chorób rzadkich nowe wyzwanie dla Polski W ramach Europejskiego Projektu na rzecz Opracowania Krajowych Planów Zwalczania Chorób Rzadkich (EUROPLAN) w dniu 22 paź dziernika 2010 roku odbyła się w Krakowie, w Collegium Nowodworskiego przy ul. św. Anny 12, konferencja nt. Strategia dla chorób rzadkich nowe wyzwanie dla Polski. Jej organizatorem był prof. Tomasz Grodzicki kierownik Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontologii CM UJ. EUROPLAN realizowany jest w ramach pierwszego wspólnotowego programu działań w dziedzinie zdrowia publicznego (Community III Zjazd Polskiego Towarzystwa Chirurgii Krêgos³upa W dniach października odbył się w Za kopanem III Zjazd Polskiego Towarzystwa Chi rurgii Kręgosłupa. Organizatorem konferencji był prof. Daniel Zarzycki, prezes Towarzystwa, a za razem kierownik Katedry i Kliniki Ortopedii i Rehabilitacji CM UJ. Tematyka konferencji skoncentrowana była wokół zmian zwyrodnienio wych kręgosłupa, deformacji kręgosłupa u dzieci i młodzieży oraz patologii pogranicza czaszko wo kręgosłupowego. IX Zjazd Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej W dniach października br. odbył się w Krakowie IX Zjazd Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej. Tematyka obrad skon centrowana była na rozwoju wiedzy neurofizjo logicznej, postępach i wykorzystaniu różnorod nych technik neurofizjologicznych w diagnosty ce i terapii. Szczegóły Kongresu znajdą Państwo na Œwiat chorych na nowotwory od zrozumienia do opieki W dniu 15 października br. w Auli Collegium Nowodworskiego przy ul. św. Anny 12 rozpoczęła się VI Krakowska Konferencja: Świat chorych na nowotwory od zrozumienia do opieki. Jej organizatorem była Fundacja Urszuli Smok Podaruj Życie Rejestr Dawców Szpiku Kost nego. Głównym tematem tegorocznego spotka nia była hematoonkologia dziecięca, nowotwory mózgu, profilaktyka i edukacja zdrowotna. Szcze góły znajdą Czytelnicy na: zycie.org 5

6 6 AKTUALNOŒCI Kongres Europejskiego Towarzystwa Patologów w Krakowie W dniach 31 sierpnia 3 września 2010 roku w Krakowie obradował Kongres Europejskiego Towarzystwa Patologów zorganizowany przez Europejskie Towarzystwo Patologów przy współ pracy Polskiego Towarzystwa Patologów oraz Katedry Patomorfologii CM UJ. Obrady między narodowego kongresu były poświęcone roli pa tomorfologii w diagnozowaniu i leczeniu chorób nowotworowych jak również promowaniu postę pu w tej dziedzinie. Italian Dent wreszcie przed s¹dem Na 263 tys. zł oszacowała prokuratura straty, jakie poniosło 17 klientów (tylko w okresie mię dzy II 2006 VII 2007) w wyniku działania kra kowskiej kliniki Italian Dent, prowadzonej przez Ewę P., z udziałem Salvatore Z. jako wybitnym włoskim specjalistą. Faktycznie professore obiecywał cuda, a niszczył nawet zdrowe zęby, za to honoraria pobierał słone rzędu kilkunastu tysięcy złotych. No cóż, możemy tylko przypomnieć, że jako Izba znacznie wcześniej nim wkroczy ła prokuratura informowaliśmy władze o szem ranych interesach kliniki. Ale nie chciano nas słuchać. Pocz¹tek prywatyzacji Rydygiera pod znakiem skoku na kasê Można sobie wyobrazić niesmak dotychcza sowych promotorów prywatyzacji Szpitala im. Rydygiera, wspierających dyrektora Kazimie rza Kłosa, gdy okazało się nieoczekiwanie tuż przed przekształceniem placówki w komer cyjną, iż Szpital w ostatniej chwili zakupił po tężną partię leków, sprzętu medycznego i kom puterowego oraz wszczął remonty, na które nie miał pokrycia finansowego. W sumie dyrektor zafundował Urzędowi Marszałkowskiemu, któ remu podlega Szpital, 12 mln zł długu, które obciążą budżet województwa, bo dyrektor ani myśli je zwracać. Marszałkowie Marek Nawara i Wojciech Ko zak nie tają irytacji, ale są już bezradni. W nowej strukturze o losach dyrektora decyduje Rada Nad zorcza spółki, która jak się można domyślać zaciera ręce z radości po udanym manewrze. Tyle że problem przejęcia dalszych długów Szpitala (27 mln) jeszcze nie jest przesądzony w nowej usta wie i być może trzeba będzie ponownie udać się do Canossy, a w tym wypadku do Urzędu Mar szałkowskiego. Bêdzie wiêcej, ale nie bêdzie lepiej Kontrakty 2011 O 16,5 mln złotych ma wzrosnąć w 2011 roku budżet Małopolskiego Oddziału NFZ. Niestety, wzrost cen leków, przejęcie z Ministerstwa Zdro wia finansowania niektórych procedur, wzrost kosztów niektórych usług, środków na wyrówny wanie płac, wreszcie uzasadnione oczekiwania kontraktów ze strony nowo otwartych placówek (ok. 10%) najprawdopodobniej sprawią, że pieniędzy będzie w odczuciu placówek ochrony zdrowia po prostu mniej. O ile mniej? Jak wygląda strategia MOW NFZ w trakcie przeszło 1400 kontraktów, które trzeba zawrzeć w tym roku czytajcie Państwo wewnątrz numeru GGL. Nagrody im. M. Sycha 20 października w Towarzystwie Lekarskim Kra kowskim rozdane zostały doroczne nagrody im. prof. Marka Sycha, przyznawane przez Towarzystwo od 1998 roku lekarzom w wieku nie przekraczającym 35 lat za wyróżniające się postępy w pracy nauko wo badawczej oraz postawę etyczno moralną. W 2010 roku nagrody otrzymali: dr Maciej Tomasz Matłok (promotor prof. Danuta Karcz), dr Przemysław Miarka (promotor prof. Wła dysław Sułowicz), dr Katarzyna Stopyra (promotor prof. Wie sława Piwowarska). Laureatom serdecznie gratulujemy. Zmiana terminów wydawania pisma uniemożliwia nam uwiecznienie ich na zdjęciach, ale nie przekreśla to naszej sympatii. 6

7 7 AKTUALNOŒCI Ods³oniêcie tablicy ku czci Antoniego Kêpiñskiego W Krakowie, na elewacji Apteki św. Floriana przy pl. Matejki odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci wybitnego psychiatry, filozofa i eseisty Antoniego Kępińskiego, internowanego w Hisz panii, pilota RAF u, autora m.in. tak fundamen talnych dzieł dla polskiej psychiatrii jak Psycho patologia nerwic, Schizofrenia, Melancholia, Lęk, Psychopatie, Kierunki psychoanalizy, Rytm życia. Antoni Kępiński zmarł w 1972 roku. Inicja torem wmurowania tablicy była Katedra Hist. Medycyny CM UJ (prof. Zdzisław Gajda). Wieczór Lekarski w Filharmonii Stowarzyszenie Przyjaciół Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, kierowa ne przez p. Elżbietę Dendurę (żonę popularnego kardiologa) wystąpiło z inicjatywą serii koncer tów dla lekarzy, które zainaugurowało w dzień patrona lekarzy św. Łukasza koncertem skrzyp cowym D dur i VII Symfonią Manfred z reper tuaru Piotra Czajkowskiego. fot. Jerzy Sawicz Koncert poprzedziło spotkanie w Złotej Sali Filharmonii Krakowskiej poświęcone przypo mnieniu życia i twórczości Czajkowskiego, wy konane przez muzykologa Piotra Lityńskiego. Wśród kilkudziesięciu przybyłych lekarzy do strzegliśmy szereg znanych twarzy (m.in. prof. Marka Moskałę, prof. Andrzeja Pająka, dyr. Stefana Bednarza, dyr. Małgorzatę Popławską), co jak się wydaje dobrze rokuje inicjatywie, któ ra stanie się miłą tradycją spotkań lekarskich. Redaktorzy biuletynów spotkali siê w P³ocku Na zaproszenie prezesa OIL w Płocku, dr. Ja rosława Waneckiego, doszło w dniach 1 3 paź dziernika br. do wspólnego spotkania dziennika rzy i lekarzy redagujących biuletyny izb lekarskich z całego kraju. Spotkanie, zorganizowane z okazji 20 lecia prasy samorządowej w Polsce, miało charakter nie tyle wspomnieniowy, co przede wszystkim przy szłościowy. Podczas sobotniego kolegium odbytego w sty lowo odrestaurowanej (godnej pozazdroszczenia) siedzibie płockiej OIL, redaktorzy omawiali wi zję przyszłej współpracy biuletynów i Gazety Lekarskiej. A na tę ostatnią niebagatelny wpływ ma podpisana w ostatnich miesiącach umowa po między Naczelną Radą Lekarską a wydawnic twem Axel Springer Polska. Nie wnikając w szczegóły obszernej dyskusji redaktorów z udziałem prezesa NRL dr. Macieja Hamankiewicza, szefa GL dr. Ryszarda Golań skiego i przedstawicieli Axel Springer nt. zmiany terminów kolportażu biuletynów (teraz będą do stawać je Państwo w pierwszych dniach każdego miesiąca) warto podkreślić trud organizatorów tegorocznego spotkania: prezesa płockiego OIL dr. J. Waneckiego oraz red. Joanny Sokołowskiej, którzy po obradach zapewnili uczestnikom miłe i bogate w atrakcje zwiedzanie miasta. Zamieszczane wiadomości z życia Collegium Medicum Uni wersytetu Jagiellońskiego oraz Szpitali Uniwersyteckich po chodzą od rzecznika prasowego CM UJ Macieja Rogali, marogala@cyf kr.edu.pl; komentarze pochodzą od redakcji. 7

8 8 Jesień tym razem okazała się nie mniej gorąca niż lato, tyle że nie pod względem astronomicznym a politycznym, zwłaszcza na tle pomysłów reformatorskich resortu zdrowia, zgłoszonych nieoczekiwanie na Forum Ekonomicznym w Krynicy przez Panią Minister Zdrowia Ewę Kopacz. A pojechałem do Krynicy w przekonaniu o spokojnym reprezentowaniu Izby na tle strategicznych koncepcji Unii Europejskiej w kwestiach zdrowia. Ale najpierw KALENDARIUM PREZESA sierpień październik sierpnia Spotkanie z Wojewodą Małopolskim p. Stanisławem Kracikiem cd. rozmów dot. przeszkód formalnych związanych z przekazywaniem Izbie nieruchomości przy Krupniczej 11a sierpnia Przyjęcie w Krakowie prezydenta Słowackiej Izby Lekarskiej prof. Milana Draguli i prezydenta Regionalnej Izby Lekarskiej w Żilinie dr. Józefa Tholta szczegółowe omówienie warunków umowy o współpracy pomiędzy samorządami lekarskimi z obu krajów 1 września ( ) Życzę Państwu aby akt przyjęcia tego dokumentu był swego rodzaju kompasem wskazującym drogę postępowania w trudnych sytuacjach lekarza, których z pewnością będzie w przyszłym życiu zawodowym wiele ( ). ( ) Raz jeszcze gratuluję, uświadamiając Państwu, że przed Wami staż podyplomowy, LEP bądź LDEP oraz żmudna ścieżka specjalizacji. A więc jesteście dopiero w połowie drogi. Życzę w jej pokonywaniu powodzenia oraz za- praszam do aktywnego uczestnictwa w pracach naszego samorządu... (z wystąpienia podczas uroczystości wręczenia ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarzom stażystom w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie patrz relacja wewnątrz numeru) 2 września Warszawa posiedzenie Konwentu Prezesów ORL, na którym omawiano wspólne stanowisko w sprawie przekazywania izbom lekarskim środków finansowych na pokrycie kosztów czynności wykonywanych przez izby na rzecz administracji państwowej 3 września Warszawa udział w posiedzeniu NRL 8 września Posiedzenie Prezydium ORL w Krakowie nt. m.in. sprawy wprowadzenia obowiązkowego ubezpieczenia OC dla lekarzy oraz kas fiskalnych. Nadto omawiano kwestię obiektu dla siedziby Delegatury OIL w Przemyślu, przygotowania do Konwentu Prezesów ORL w Krakowie Plenarne posiedzenie ORL (patrz relacja wewnątrz numeru) 8-9 września Uczestnictwo w XX Forum Ekonomicznym w Krynicy-Zdrój w sesjach poświęconych najważniejszym problemom w ochronie zdrowia z udziałem ministrów zdrowia z krajów europejskich. Zapoznanie się z pakietem reform proponowanych jesienią br. w polskim systemie opieki zdrowotnej, zaprezentowanym nieoczekiwanie w Krynicy przez Panią Minister Zdrowia Ewę Kopacz (patrz relacja wewnątrz numeru) 8

9 9 11 września Udział w Komitecie Honorowym oraz uroczystym wręczeniu medali z okazji zakończenia VIII Igrzysk Lekarskich w Zakopanem i Mistrzostw Świata Lekarzy w Kolarstwie ( ) Okręgowa Izba Lekarska w Krakowie, którą reprezentuję, jest dumna z organizacji przedsięwzięcia reakreacyjno-sportowego, integrującego nasze środowisko w wymiarze nieporównywalnym z jakimikolwiek innymi zawodami. Samorząd lekarski, to na przykładzie Zakopanego, nie tylko egzekutor składek czy moderator rozmaitych ustaw, często źle postrzeganych przez środowisko. To organizator naszego życia, naszego wypoczynku, naszej wspólnej zabawy. I tak niech pozostanie ( ) września Bratysława udział w uroczystościach 20-lecia Słowackiej Izby Lekarskiej, podczas których m.in. podpisano umowę o współpracy pomiędzy Słowacką Izbą Lekarską a Okręgową Izbą Lekarską w Krakowie (patrz relacja wewnątrz numeru) 26 września Wadowice uczestnictwo w Centralnych Uroczystościach Światowego Dnia Serca (patrz Aktualności) 27 września Prezydium ORL poświęcone wypracowaniu stanowisk dotyczących projektów ustaw nadesłanych z Ministerstwa Zdrowia w sprawie: 1. ustawy o działalności leczniczej 2. ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty 3. ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (dokumenty w powyższych sprawach znajdą Czytelnicy na str. internetowych Izby, w zakładce Dokumenty Prezydium ORL w Krakowie ) września Udział w Konferencji z okazji 20-lecia Samorządowych Kolegiów Odwoławczych. Wykład nt. Samorząd Lekarski wczoraj i dziś (patrz relacja wewnątrz numeru) 29 września 3 października Białystok, Wilno uczestnictwo (wspólnie z wiceprezesem J. Friedigerem) w IX Ogólnopolskiej Konferencji Polka w Europie Profilaktyka kluczem do zdrowia: wyzwanie dla Unii Europejskiej, prelekcja nt Studia Medyczne i co dalej? 5 października Udział w konferencji Miejsce interny i pediatrii w polskim systemie opieki zdrowotnej (patrz relacja wewnątrz numeru) października Konwent Prezesów w Krakowie, poświęcony gł. skoordynowaniu działań okręgowych rad lekarskich dla uzyskania jak najszerszego wsparcia dla stanowisk Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawie zmian ustawowych proponowanych przez Ministerstwo Zdrowia oraz omówienie umów refundacyjnych z MZ na 2010 rok Udział w XIX Ogólnopolskiej Konferencji Młodych Lekarzy (patrz relacja wewnątrz numeru) 18 października Spotkanie w siedzibie OIL z przedstawicielami władz Krakowa: sekretarzem p. Pawłem Stańczykiem, dyrektorem Biura Ochrony Zdrowia p. Michałem Marszałkiem, dyrektorem Zarządu Budynków Komunalnych p. Anitą Wójcik nt problemów związanych z remontami wynajmowanych lokali przeznaczonych na świadczenia zdrowotne 19 października spotkanie z Naczelnikiem Wydziału do Walki z Korupcją Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie podinsp. Grzegorzem Marchwicą omówienie skali przestępczości w opiece zdrowotnej. Problematyka ta będzie kontynuowana w dalszym cyklu spotkań w siedzibie OIL października udział w Ogólnopolskiej Konferencji Lekarzy Stomatologów Rytro-Jesień 2010, wykład wprowadzający pt. Świadczenia stomatologiczne w ramach NFZ 9

10 10 SEKRETARZ ORL INFORMUJE Luka... w myśleniu! 1 Listopada. Kolejne Święto Zmarłych kieruje nasze myśli i wspomnienia do tych, którzy przeszli na drugą stronę. Cześć Ich Pamięci! A po stronie życia kolejna rewolucja ze strony Pani Minister: znieść staże, LEP, odebrać rejestry Izbom Lekarskim, to tylko niektóre pomysły oprotestowane przez wszystkich, których dotyczą, tj. Młodych Lekarzy, Naczelną i Okręgowe Izby Lekarskie oraz wielu innych. Problem tylko w tym, czy ktoś te głosy weźmie pod uwagę. Od wielu lat podnosimy problem zagrożenia luką pokoleniową systemu ochrony zdrowia i znacznym obniżeniem ilości specjalistów, a także ogólnej liczby lekarzy. I zawsze w odpowiedzi słyszeliśmy przesada, jest wręcz odwrotnie. Opublikowane ostatnio dane świadczą o tym, że mieliśmy rację. Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie w tych zestawieniach! Jednak przyśpieszona produkcja młodych lekarzy bo jak inaczej nazwać powyższe pomysły kosztem obniżonego poziomu wykształcenia naraża zarówno ich samych, jak i pacjentów! Wracając do spraw codziennych, a wcale nie mniej ważnych dla Izby, informuję, że zaawansowane są nasze starania o zakup mieszkania zastępczego dla lokatorki parteru budynku przy Krupniczej 11a (która zwolni dla potrzeb Izby zajmowany lokal o pow. ponad 160 m 2 ). Będzie ono stanowić własność OIL w Krakowie, a nasza Lokatorka będzie miała prawo dożywotniego w nim zamieszkiwania. W zamian zwolni nam mieszkanie w budynku Izby, co pozwoli na rozpoczęcie generalnego remontu krakowskiej siedziby. A że koniec roku już blisko, przypominam stałym bywalcom, ale także zapraszam nowych na tradycyjny już XIV Bal Lekarza, który odbędzie się tradycyjnie w hotelu Pod Różą 8 stycznia 2011 roku (bilety w niezmienionej cenie jak zawsze do nabycia u p. Krysi Treli, od 15 listopada br.). Przypominam również wszystkim organizatorom imprez sportowych i kulturalno-turystycznych w nadchodzącym 2011 roku o potrzebie przesłania propozycji i wniosków o dofinansowanie, w terminie do 10 grudnia. W przypadku imprez, które odbywały się w tym roku i w poprzednich latach, uprzejmie proszę o przypomnienie wysokości dofinansowania w 2010 roku, a także o całkowitym koszcie imprezy w nadchodzącym roku oraz o przewidywanej ilości uczestników. Propozycje można przesłać mailem: drjacek@su.krakow.pl lub złożyć osobiście w Sekretariacie OIL. Brak wniosków będzie skutkować brakiem dofinansowania i żadne reklamacje po 1 stycznia nie będą uwzględniane, ponieważ plan budżetowy będzie już zamknięty. A przy okazji, w związku z rezygnacją Pani dr Barbary Ożarowskiej-Styczeń z kierowania Klubem Seniora, składam Jej tą drogą serdeczne podziękowania za wieloletnią pracę na rzecz OIL w Krakowie! Serdecznie pozdrawiam! Sekretarz ORL w Krakowie dr n. med. Jacek Tętnowski PS: Przy okazji informuję, że nasza inicjatywa uruchomienia dyżurów Biura OIL w soboty nie spotkała się z zainteresowaniem Koleżanek i Kolegów. W związku z tym z dniem 15 listopada 2010 roku odwołujemy je na stałe.

11 11 WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA 20 lat Słowackiej Izby Lekarskiej W dniach września w Bratysławie delegacja ORL w Krakowie w składzie: An drzej Matyja prezes ORL, Anna Maciąg skarbnik ORL i Jerzy Friediger wiceprezes ORL uczestniczyła w obchodach 20 lecia Sło wackiej Izby Lekarskiej. W roli gospodarza wystąpił prezydent Słowackiej Izby Lekar skiej prof. Milan Dragula. Współpraca między Słowacką Izbą Le karską a naszą Izbą trwa już dwa lata. Przy gotowujemy wspólne projekty, m.in. (o czym informowaliśmy na łamach GGL ) ew. bu dowę ośrodka szkoleniowo wypoczynko wego k. Liptowskiego Mikulasza, wspólny cykl konferencji szkoleniowych, a także wspólne imprezy szkoleniowe i integracyj ne (na stronie 65 oferta wypoczynkowa ośrodka w Rajeckich Teplicach dla człon ków OIL w Krakowie). W uroczystościach w Bratysławie uczest niczyły także delegacje izb lekarskich: cze skiej, węgierskiej, austriackiej, polskiej (pre zes NRL Maciej Hamankiewicz) i przewod niczący Stałego Komitetu Lekarzy Europej skich Konstanty Radziwiłł. Przed oficjalnymi uroczystościami miało miejsce uroczyste podpisanie porozumienia o współpracy pomiędzy naszą Izbą a SLK (Slovenska Lekarska Komora). W trakcie uroczystego spotkania wieczo rem, w pałacu Prezydenta Bratysławy prócz życzeń, złożonych przez Ministra Zdrowia Słowacji, szefa parlamentarnej komisji zdro wia i gości zagranicznych (w imieniu na szej Izby występował prezes Andrzej Maty ja) wręczono odznaczenia zasłużonym le karzom. Odczytano także list gratulacyjny od Prezydenta Republiki Słowackiej. Zjazd lekarzy słowackich, odbywający się dnia następnego rozpoczął się od wystąpień gości, którzy w krótkich prezentacjach przedstawiali swoje Izby. Prezentację o na szej Izbie przedstawił wiceprezes Jerzy Frie diger. Trudno nie zauważyć różnicy w trakto waniu lekarzy. Minister Zdrowia Słowacji uczestniczył w całych uroczystościach i na Zjeździe Lekarzy Słowackich, mówiąc na wstępie, że jest to jedno z najważniejszych wydarzeń dla ochrony zdrowia w Słowacji. Minister Zdrowia Rzeczypospolitej Polskiej nie znalazła czasu żeby choć pokazać się na sprawozdawczo wyborczym zjeździe pol skich lekarzy. (jf) 11

12 12 MEDYCYNA I FINANSE XX Forum Ekonomiczne w Krynicy Ewolucje Minister Zdrowia Na krynickie jubileuszowe Forum Ekonomiczne przyjechało w tym roku 2300 gości z 60 krajów z całego świata. Po raz pierwszy w jego dwudziestoletniej historii pojawiły się osobne sesje plenarne poświęcone ochronie zdrowia, m.in. efektywności systemów w kontekście nakładów finansowych, roli prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych, wpły wie technologii ICT na transformacje systemu ochrony zdrowia czy problemom dostę pu do innowacyjnych leków w Europie Środkowo Wschodniej. Wśród wielu istotnych przemówień i dysku sji, z naszego punktu widzenia najwięcej kontro wersji i komentarzy wzbudziło wystąpienie Minister Zdrowia Ewy Kopacz, która w piątek 10 września br. zaprezentowała swój czteroletni, całościowy projekt usprawnień systemu ochrony zdrowia zawarty w 12 ustawach. Przedtem jednak prezes Sequence HC Part ners sp. z o.o., Stefan Bogusławski przedstawił prognozy poziomu wydatków na ochronę zdro wia w Polsce w 2015 roku. Jego zdaniem za pięć lat całkowite wydatki w tym sektorze wzrosną z 90 do 140 mld zł. Przyrost ten będzie możliwy za sprawą podwyższenia części wydatków niepu blicznych, czyli świadczeń opłacanych bezpośred nio z kieszeni pacjenta. Prezes podkreślił, że wszelkie zmiany, jakie mają się dokonać, muszą być procesami wieloletnimi. To jest ten czas, kiedy należy reformę wprowadzać podsumo 12 wał, po czym minister Ewa Kopacz przedstawiła najważniejsze obszary modyfikacji w ramach pla nowanej reformy. Zniesienie stażu, LEPU u i LDEP u Największe zmiany szykują się w kształceniu lekarzy. Proces nauki trwa zdaniem Minister Zdro wia zbyt długo, powodując powstawanie luki po koleniowej. By temu zaradzić, resort planuje szyb ciej wykształcić więcej specjalistów przyspiesza jąc ich wejście do zawodu poprzez drastyczne skrócenie czasu nauki do egzaminu specjalizacyj nego a także zniesienie stażu podyplomowego oraz LEP u i LDEP u. Czas trwania kształcenia może się skrócić tym samym aż o dwa lata. Zmia nie ma ulec również sposób odbywania specjali zacji. Zamiast kilkuletniego szkolenia, lekarze będą odbywać krótkie kursy przygotowujące do

13 13 wykonywania konkretnych czynności medycz nych w wąskim zakresie. Pomysły Pani Minister wywołały wyraźny sprzeciw i wręcz przerażenie środowiska lekar skiego. Prezes Andrzej Matyja obecny na Forum od razu protestował. Okręgowa Izba Lekarska w Krakowie już wielokrotnie wcześniej alarmo wała, że likwidacja stażu i LEP u spowoduje nie douczenie przyszłego pokolenia lekarzy, a kon sekwencje będą ponosić pacjenci. Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy pytał, jak bez stażu i LEP u będziemy weryfikować wiedzę lekarzy? Podobne Stanowisko zajęła oficjalnie na nad zwyczajnym posiedzeniu Naczelna Rada Lekar ska w dniu 8 października 2010 roku (o czym pi szemy poniżej). Minister tłumaczyła na Forum, że praktyka zdobywania zawodu będzie przeniesiona na VI rok studiów (w przypadku lekarzy dentystów na V rok). Do tego potrzeba jednak gruntownej zmiany programu nauczania poczynając od I roku studiów. Jak studenci mają leczyć na VI roku, skoro nie posiadają nawet ograniczonego prawa wykonywania zawodu, niezbędnego do czynnego uczestniczenia w leczeniu pacjentów? nie wiadomo. Nie mniejsze kontrowersje budzi inny pomysł Minister, że kierowanie placówką zdrowotną jest wykonywaniem zawodu lekarza. Oznacza to, że np. chirurg, który przez 8 lat kierował szpitalem i nie przeprowadzał operacji, może bez przejścia tzw. stażu przypominającego znów je przeprowa dzać. Samorządy będą płacić długi szpitali Co się dzieje w naszych szpitalach? Niewy korzystane łóżka, niekiedy dublujące się oddzia ły. Kolejne oddłużenia polskich szpitali koszto wały pacjentów 20 mld zł na przestrzeni kilkuna stu lat mówiła Minister. Dlatego według pro jektu ustawy o działalności leczniczej, rząd prze każe samorządom terytorialnym placówki me dyczne na własność. Warunkiem ma być prze prowadzenie całej akcji w ciągu trzech miesięcy. MEDYCYNA I FINANSE Kto się na to nie zdecyduje, ten ponosić będzie ciężar długów szpitalnych. Samorządy jednak wcale nie kwapią się do przejmowania szpitali, a władze uniwersytetów są przerażone. Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych wyraźnie sprzeciwia się projektowi ustawy o działalności leczniczej, widząc w nim niebezpieczeństwo zapaści finansowej uczelni medycznych. Przekształcenia szpitali w spółki mogą pogrążyć uczelnie, które nie dysponują tak ogromnymi kwotami umożliwiającymi spłatę dłu gów, a wielu z nich podlega więcej niż jeden szpi tal (np. aż siedem szpitali ma Śląski Uniwersytet Medyczny). Tymczasem projekt ustawy nie za wiera odpowiedzi na pytanie, skąd uczelnie mają te pieniądze wziąć (budżet państwa przekazuje dotacje jedynie na dydaktykę i badania naukowe). Co się stanie w przypadku, gdy dług nie zostanie spłacony w całości? Rząd nie ukrywa, że pokryje tylko jego część. Przez kilka najbliższych lat pań stwo ma przeznaczyć na ten cel ok. 1,4 mld zł. Jest jednak pytanie znacznie ważniejsze. Co będzie dalej ze szpitalem, jeśli budżet samo rządu nie udźwignie ciężaru jego finansowania? To na samorządzie spocznie odium jego likwida cji. Nic dziwnego, że entuzjazmu cała ta idea nie wzbudza, a wręcz pachnie próbą zrzucenia przez rząd z siebie odpowiedzialności za ochronę zdrowia. Koniec monopolu NFZ? Przybędzie ubezpieczeń zdrowotnych. Wkrót ce pacjent będzie miał szansę wyboru, czy zapła cić składkę prywatnemu płatnikowi czy NFZ. Zda niem minister wprowadzenie konkurencji o obo wiązkowe składki i rozbudowanie prywatnej po lisy stworzy tzw. zdrową konkurencję wśród ubezpieczycieli i da możliwość lepszego rozpo znania potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. Ponadto pacjent, opłaciwszy dodatkową skład kę, będzie mógł skorzystać z zabiegu, na który jest długa kolejka, a kontrakt szpitalny z płatni kiem jest już wykorzystany. Na takim zabiegu, wykonanym np. po godzinach podstawowej pra cy szpitala, skorzystają teoretycznie wszyscy: pacjent z polisą, bo świadczenia zostaną mu udzie 13

14 14 MEDYCYNA I FINANSE lone szybciej i na lepszych warunkach; pacjent, którego nie stać na wykupienie polisy, bo skróci się jego czas oczekiwania na zabieg; a także szpi tal, gdyż zostaną mu przyznane dodatkowe pie niądze. By uniknąć zagrożenia, że firmy będą wybierać zdrowszych i bardziej zamożnych klien tów, powstanie tzw. system wyrównawczy. Na wprowadzenie ubezpieczeń alternatyw nych czekamy od dawna, ale czy w takiej formie? Opozycja wciąż zwraca uwagę, że konsekwencją tego może być podział pacjentów na 2 kategorie. No cóż, podział pacjentów i tak jest faktem. Powinien jednak być wyraźnie regulowany. Również w sprawie ustalania wysokości punk towej poszczególnych terapii i zabiegów rola NFZ zostanie wyraźnie zredukowana. Tym od przyszłe go roku zajmą się prawnicy i ekonomiści ze spe cjalnie powołanej Agencji Taryfikacji. System z kilkoma funduszami ma wystartować w 2014 roku, a już za dwa lata zostanie przetestowany na Dolnym Śląsku i Pomorzu. 14 Takie same ceny w aptekach, koniec z lekami za złotówkę Aż cztery ustawy dotyczyć będą leków. Znaj dzie się w nich zapis o jednolitych cenach leków i badaniach klinicznych nad nowymi specyfika mi. Obecnie ok. 10 mld zł rocznie przeznacza nych jest przez NFZ na refundację leków i pro gramów lekowych. Mimo że w ciągu trzech lat udział polskiego pacjenta w dopłacie do leków z poziomu 36% spadł do poziomu 33% to i tak jest wysoki. Wydajemy na ten cel najwięcej pieniędzy spo śród wszystkich krajów członkowskich UE. Ma się to zmienić m.in. dzięki nowelizacji co kwartał listy leków refundowanych. O wpisaniu leku na listę będzie decydować Agencja Ochrony Technologii Medycznych, opiniująca wnioski od producentów. Zadaniem Agencji ma też być pro wadzenie badań klinicznych nad skutecznością nowych leków. MZ będzie negocjowało stałą cenę leku refundowanego, z urzędową marżą 5%. W efekcie ceny we wszystkich aptekach mają być takie same. Naczelna Izba Aptekarska ostro za protestowała przeciwko projektowi nowej usta wy refundacyjnej. Zdaniem farmaceutów, wpro wadzenie sztywnych marż doprowadzi nie tylko do znacznego wzrostu cen leków, ale i do ban kructwa małych aptek. Szybkie uzyskiwanie odszkodowań za błędy medyczne Pamiętajmy, że w centrum naszego zainte resowania jest pacjent. To wokół niego ma być zbudowany system podkreślała wielokrotnie Minister Ewa Kopacz. Resort planuje m.in. skró cenie czasu oczekiwania na odszkodowanie przez ofiary błędów medycznych z kilku lat do siedmiu miesięcy. Komisje zajmujące się tymi sprawami będą miały odgórnie ograniczony czas na ich sfi nalizowanie. Ich zadaniem nie będzie ocena osób winnych błędu, ale decyzja, czy faktycznie został on popełniony. Nowe przepisy mają obowiązy wać od 2011 roku, a więc skorzystają z nich oso by dochodzące swoich roszczeń dopiero po dacie ich wejścia w życie. Na koniec minister zdrowia zapowiedziała wprowadzenie informatyzacji zapisów do szpital nych kolejek oraz zwrócenie szczególnej uwagi na sprawy związane z dziećmi chorymi onkolo gicznie, ciężarnymi kobietami i osobami w pode szłym wieku. W końcu to właśnie starzenie się społeczeństwa jest, zdaniem Minister Ewy Ko pacz, prawdziwą pandemią XXI wieku.

15 15 * * * Organizacje samorządowe i związkowe, a tak że wielu ekspertów oprotestowało szereg pomy słów Pani Minister. Kwestionuje się m.in. propozycje zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawo dach lekarza i lekarza dentysty. 8 października br. Naczelna Rada Lekarska zajęła wyraźne stano wiska w sprawie planowanych reform, nie pozosta wiając na projektach przysłowiowej suchej nitki. Negatywnie oceniła m.in. wspomnianą na wstępie likwidację stażu podyplomowego, który jest podstawą podjęcia praktyki lekarskiej przez MEDYCYNA I FINANSE rzy dentystów m.in. w zakresie organizacji szko lenia specjalizacyjnego, prowadzenia rejestru le karzy i lekarzy dentystów odbywających specja lizację oraz przeprowadzenia akredytacji instytu cji prowadzących kształcenie podyplomowe. Kolejny stanowczy sprzeciw tak naszej ORL, jak NRL wzbudził pomysł przekazania wojewodom zadania prowadzenia rejestru prak tyk lekarskich oraz nadzoru nad nimi. W Sta nowisku nr 14/10/VI NRL z dnia 8 październi ka w sprawie projektu ustawy o działalności leczniczej napisano, że jest to jedno z podsta wowych zadań samorządu, stanowiące wypeł absolwentów studiów lekarskich i stomatologicz nych w większości krajów UE i dlatego powinien być bezwzględnie zachowany (Stanowisko nr 12/ 10/VI NRL z dnia 8 października 2010 roku). To samo tyczy się LEP u i LDEP u, które są z kolei podstawą do potwierdzenia posiadanej wiedzy wymaganej do wykonania zawodu, uzy skanej w różnych uczelniach. Skracanie studiów w zakresie nauczania teoretycznego może, zda niem NRL, spowodować podważenie zgodności kształcenia przeddyplomowego w polskich szko łach medycznych z przepisami Dyrektywy 2005/ 36/WE i pozbawić polskich lekarzy i lekarzy den tystów prawa do uznawania dyplomu w krajach Unii Europejskiej. Wzorując się na rozwiązaniach w wielu kra jach UE, Samorząd Lekarski zadeklarował jed nocześnie chęć przejęcia zadań organizacyjnych dot. kształcenia podyplomowego lekarzy i leka nienie jego konstytucyjnej roli. Pozbawienie samorządu lekarskiego możliwości tak rejestra cji jak i kontroli nad praktykami lekarskimi może być potraktowane jako naruszenie art. 17 Konstytucji. * * * Mimo wielu protestów, 12 października br. rząd przyjął 7 z 12 projektów ustaw zdrowotnych, m.in. projekty zmiany przepisów o informatyzacji w służbie zdrowia oraz zmiany w kształceniu leka rzy i lekarzy dentystów. Tym samym zaakceptował propozycję likwidacji stażu podyplomowego i LEP u. Teraz rzecz wędruje do Sejmu i Senatu, w któ rych rząd PO ma większość. Jak powiedział Rzecz pospolitej Marek Balicki z SLD: Rząd liczy, że przyjmując mniej ważne ustawy, będzie mógł się pochwalić, iż pakiet reform rusza, a obywatele i tak się nie zorientują, o co chodzi. tekst i fot.: Joanna Depa 15

16 16 MŁODZI LEKARZE XIX Ogólnopolska Konferencja Młodych Lekarzy przeciw likwidacji stażu podyplomowego i LEP u XIX Ogólnopolska Konferencja Młodych Lekarzy, planowana pierwotnie wiosną i przełożona w ostatniej chwili wskutek klęski powodzi, odbyła się w dniach października w Krakowie w klimacie niewiele lepszym, choć spowodowanym nie tyle anomaliami pogodowymi, co wyczynami legislacyjnymi resortu zdrowia. Oto w imię rzekomych (co za chwilę udowodnimy) oszczędności systemu oraz wypełnienia luki pokoleniowej w szeregach specjalistów (co jest raczej iluzją) posta nowiono nagle, depcząc mało elegancko zasadę konsultacji społecznych, zlikwido wać staż podyplomowy po studiach medycznych oraz Lekarski Egzamin Państwo wy, stanowiący m.in. etap selekcyjny do podjęcia specjalizacji. Atrapy, którymi postanowiono zastąpić dotych czasowe rozwiązania, spotkały się ze zgodnym pro testem środowisk lekarskich. Z zastrzeżeniami wy stąpiła Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Medycznych. Podobne stanowisko zajęła Naczelna Izba Lekarska, wsparta opiniami Okręgowych Izb Lekarskich. Identycznie zachowały się przedstawi cielstwa samorządowe młodych lekarzy przybyłe z niemal wszystkich regionów kraju na relacjono waną tutaj Konferencję. Nazywając rzecz po imieniu, jest klinicznym przejawem arogancji władzy zlekceważenie tych wszystkich opinii w stylu budzącym niesmak. Oto bowiem tzw. konferencję uzgodnieniową (stano wiącą praktycznie przedłożenie rządowe) odbyto w pospiesznym trybie, przed nadzwyczajnym po 16 siedzeniem Naczelnej Rady Lekarskiej, przeznacza jąc siłą faktu jej opinie, konsultowane notabene z całym środowiskiem lekarskim kraju, na makula turę. Tymczasem, jak powiedział prezes NRL Ma ciej Hamankiewicz, cały pakiet propozycji resorto wych opracowany był ponoć już w czerwcu, tyle że nie uznano za stosowne go ujawnić. W podobny sposób potraktowano zaproszenie Młodych Lekarzy na XIX Ogólnopolską Konferen cję w Krakowie, nie wysyłając na nią bodaj referen ta. Kilkudziesięciu przedstawicieli młodego poko lenia lekarzy z całej Polski otrzymało od swego mi nisterstwa lekcję demokracji, zaś przewodniczący KLM NIL dr Bartłomiej Guzik nie krył rozczaro wania. Przybyli natomiast na posiedzenie swojego konwentu prezesi Okręgowych Izb Lekarskich

17 17 z całego kraju i wzięli w obradach młodzieży bar dzo żywy udział. Miło, że także władze wojewódzkie w osobach marszałka Marka Nawary, wojewody Stanisława Kracika i prorektora UJ ds. CM prof. Wojciecha Nowaka dopisały. Ten ostatni w krótkim, acz tre ściwym wystąpieniu podkreślił spójny charakter sta żu podyplomowego i LEP u, które stanowią swego rodzaju pakiet nieźle funkcjonującego systemu kształcenia medycznego w Polsce. Nie trzeba tego psuć... mówił. Konferencję prowadził dr Piotr Oleksy, prze wodniczący Komisji Młodych Lekarzy ORL w Kra kowie. Obszerny wykład z tabelami ilustrującymi lukę pokoleniową wśród specjalistów przedstawił w imieniu gospodarzy Konferencji, wiceprezes ORL dr Jerzy Friediger. Na dwa szczegóły tego wystą pienia zwróciłbym uwagę. Oto punkt wyjściowy do późniejszych dylematów: rok 1997, od którego na bór na studia medyczne pod wpływem rzekomej nadwyżki lekarzy w Polsce stale maleje przez kil ka lat. Nie wnikając w szczegóły, tu upatrywać trzeba źródeł deficytu wyrażającego się dzisiaj brakiem 15 tys. specjalistów. A drugi szczegół nieco ponu ry, to statystyczny wskaźnik śmiertelności wśród lekarzy, który sięga 25% przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Ilu lekarzy zyskamy anulując staż podyplomo wy? pytał prelegent. Ano jeden zaledwie rocznik. Natomiast, gdzie odbędą niezbędną praktykę studen ci VI roku, nie wiadomo, bo baza kliniczna uczelni medycznych jest zbyt szczupła. A nikt ich nie do puści przecież bez uprawnień do pacjentów w szpi talach powiatowych mówił prezes Grzegorz Ma zur z ORL w Łodzi. Jego zdaniem nie wolno też ruszać LEP u. To jedyny obiektywny test kwalifi kujący do specjalizacji, pozwalający utrzymać wy równany poziom kształcenia we wszystkich uczel niach. Po zastąpieniu go ocenami uczelnianych ko misji egzaminacyjnych (to ma być średnia ze stu diów) powrócą zjawiska protekcjonizmu, poziom uczelni będzie sztucznie zawyżany, narzędzie sty mulujące uczelnie do pracy zostanie zlikwidowane. Zaledwie 5% absolwentów miało problem z LEP em (i LDEP em), a w dodatku połowa z nich to słuchacze kierunków dla obcokrajowców mówił MŁODZI LEKARZE Mariusz Klencki z Centrum Kształcenia Medycz nego, które organizowało LEP. Trwałe niepowodze nie dotyczyło zaledwie 1% absolwentów. Młodzi lekarze dopełnili te opinie szeregiem konkretnych postulatów. Dr Mariusz Serwin w ich imieniu sformułował obszar zasadniczych zastrze żeń do propozycji resortu w czterech punktach: sprzeciw wobec zamysłu skrócenia studiów; sprze ciw wobec likwidacji stażu; sprzeciw wobec zastą pienia LEP u komisjami uczelnianymi j.w.; czę ściowe poparcie dla reformy programowej specjali zacji w oparciu o moduły (moduły mogą być ale niech 1 moduł podstawowy daje przywileje jak kie dyś 1 stopień specjalizacji). W imieniu ORL w War szawie i Warszawskiego Uniwersytetu Medyczne go mówił dr Ł. Nykanda Trepka. Staż to praktycz ny etap wchodzenia do zawodu, spełniający konsty tucyjny obowiązek zapewnienia obywatelowi bez pieczeństwa leczenia. Student jest do leczenia nie uprawniony. LEP został wprowadzony na wzór ame rykański. Mają go niemal wszyscy w Europie. Sprawdził się też u nas, więc po co ta likwidacja?. Ciekawe rezultaty ankiety przeprowadzonej wśród naszych stażystów przedstawił dr Maciej Kru piński. Oto 92% młodych absolwentów opowiedzia ło się za stażem, formułując wobec jego programu następujące wnioski: choroby wewnętrzne, chirur gię z ortopedią oraz ginekologię i położnictwo po zostawić bez zmian; medycynę ratunkową posze rzyć program; psychiatrię i med. rodzinną skrócić program; bioetykę i prawo medyczne pozostawić. Może najważniejszą opinię za pozostawieniem stażu i LEP u wypowiedział dr Michał Nowakow ski z Zakładu Dydaktyki Medycznej. Oto z prze prowadzonych w Wielkiej Brytanii wieloletnich badań wynika, że im lepiej przygotowani są do za wodu lekarze, tym większe wnoszą oszczędności do systemu ochrony zdrowia. Jakich narzędzi użyć, by powstrzymać rząd przed planowanymi reformami było tematem szczególnie gorącym. Doktor J. K. ze Śląskiej Izby Lekarskiej postulował grę na zbliżającą się prezy dencję Polski w UE. Doktor K. z Poznania był za jeszcze radykalniejszymi środkami (zmilczę). Kasia Wawrzycka, nasza współpracowniczka, a za razem szefowa studenckiego samorządu CM UJ 17

18 18 MŁODZI LEKARZE sugerowała powołanie się na unormowania unijne, które po likwidacji LEP u mogą doprowadzić do nie respektowania polskich dyplomów (jak wyjaśniał prezes Hamankiewicz, w UE taki rygor, niestety, nie ma miejsca); natomiast obowiązkiem jest wymóg odbycia 5,5 tys. godzin dydaktycznych podczas stu diów dodał dr Nykanda Trepka i chyba warto z tego limitu rozliczyć resort, gdy zacznie w pro gram studiów wprowadzać zajęcia kliniczne. Nie brakło też opinii katastroficznych, totalnie krytykujących rząd i resort za brak konsultacji spo łecznych przy projekcie, bądź lekko fantazjujących (a może jest szansa by projekty zawetował prezy dent?). Trzymając się realiów, przewodniczący kon wentu prezesów ORL dr Jerzy Jakubiszyn propono wał, by szczególną uwagę poświęcić mediom, gdyż to z nimi tak naprawdę liczą się politycy. Natomiast sam pomysł likwidacji stażu określił mianem fel czeryzacji systemu, w konsekwencji prowadzącym do wzrostu kosztów ochrony zdrowia. W drugiej części obrad, już pod nieobecność pre zesów Okręgowych Izb Lekarskich, przewodniczą cy KML NRL dr Bartłomiej Guzik odczytał przy gotowany przez prezydium Konferencji projekt oficjalnego Stanowiska w sprawie reform propono wanych przez Minister Zdrowia. Od strony meryto rycznej Młodych Lekarzy wspomagały panie mgr Maria Chowaniec z Ośrodka Doskonalenia Kadr Medycznych oraz doc. Jolanta Pytko Polończyk, se kretarz PTS. W przyjętym po burzliwej dyskusji Stanowisku, Młodzi Lekarze uznali całokształt propozycji mini sterstwa za przerażający i niebezpieczny. Stwier dzili m.in., że LEP/LDEP jest obecnie jedynym, obiektywnym kryterium kwalifikacyjnym na specja 18 lizację, a proponowane zmiany w oparciu o średnią ze studiów są metodą korupcjogenną i nieobiek tywną, bo otwierają drogę uczelniom do sztuczne go zawyżania ocen. Podobny sprzeciw wzbudziła likwidacja stażu przy jednoczesnym braku gotowych projektów gruntownej zmiany studiów (pełną treść Stanowiska drukujemy poniżej). Następnie, podczas referatowej części Konferen cji pt. Zanim będziemy pełnoprawnymi lekarzami, prof. Beata Tobiasz Adamczyk zaprezentowała pro pozycję programu reformy studiów z 2009 roku. Profesor, która uczestniczyła w pracach Komisji przygotowującej rok temu projekt zmian w syste mie studiów medycznych zaznaczyła, że według ów czesnych pomysłów osią centralną reformy progra mu studiów medycznych miało być laboratoryjne na uczanie umiejętności klinicznych od pierwszego roku, włączenie studenta w prace z pacjentem na 3 roku i rozszerzenie zakresu praktyk wakacyjnych ze 140 do 210 godzin. Tymczasem skrupulatnie opracowany projekt poszedł do szuflady minister stwa, a jak naprawdę będzie wyglądać program stu diów do dzisiaj nie wiemy. W kolejnym wykładzie prof. Jacek Składzień, kierownik ds. studiów doktoranckich CM UJ mówił o tym, że specjalizacja i studia doktoranckie powin ny być połączone. Za mojej kadencji kierownika studiów doktoranckich, tylko dwie osoby miały z innej dziedziny doktorat i z zupełnie innej dzie dziny specjalizację argumentował. Na koniec prof. Jan Zapała, dyr. Instytutu Stomatologii CM UJ zwrócił uwagę na problemy szkolenia specjalistycz nego w stomatologii. Płyną one z faktu, że kadra po uzyskaniu tytułu doktora i specjalisty rezygnuje ze stanowiska asystenta ze względów ekonomicznych. Profesor wielokrotnie występował w tej sprawie do MZ. Niestety bezskutecznie. O tym, że brakuje miejsc szkoleniowych dla sto matologów mówiła również dr Joanna Borzęcka. Na jednego absolwenta studiów stomatologicznych mamy jedynie 0,14 miejsca specjalizacyjnego! U lekarzy jest lepiej, ale także deficytowo, tylko dwóch na trzech lekarzy może rozpocząć specjali zację. Temat wywołał ożywioną reakcję uczestni ków na temat, kto ponosi winę za rażącą nieadekwat ność miejsc specjalizacyjnych w stosunku do real

19 19 nego zapotrzebowania konsultanci wojewódzcy czy ministerstwo? Dane statystyczne uzupełniła dr Wioletta Bere ziewicz. W Polsce w przeciągu 5 lat aż 4665 osób ukończyło studia stomatologiczne. Tymczasem miejsc na specjalizację było tylko 733. Rachunek jest więc prosty. Zabrakło możliwości kształcenia podyplomowego dla około 4 tys. absolwentów. Lekarze dentyści marzą o tym, żeby rozpocząć ja kąkolwiek specjalizację, nie patrząc już na to jaką mówiła dr Bereziewicz, pozostawiając otwarte py tanie, jak przekonać kierowników specjalizacji, żeby chcieli kształcić młodych? Na koniec Sebastian Sirek z Komisji Wyższego Szkolnictwa Medycznego Parlamentu Studentów RP odczytał protest do Ministerstwa Zdrowia nt miejsc szkoleniowych. Wynika z niego, że średni wiek le karzy specjalistów wynosi w Polsce lat. Oko ło 26 tys. lekarzy przekroczyło już wiek emerytal ny, a w ciągu najbliższych 5 lat na emeryturę odej dzie kolejne 11 tys. lekarzy, w tym 7 tys. specjali stów. Nie jest nowością, że specjalistów ubywa, a brak perspektyw rozwoju zmusił do migracji prawie 4 tys. młodych lekarzy. Protest trafił do MŁODZI LEKARZE Ministerstwa pół roku temu. Do dziś pozostał bez odpowiedzi. W niedzielne przedpołudnie odbyła się trzecia sesja Konferencji poświęcona roli i miejscu samo rządu lekarskiego w życiu i pracy młodych lekarzy. A jest ich (w wieku poniżej 35 lat) jak poinformo wał dr Maciej Krupiński ok. 33 tys., w ramach liczącej ok. 160 tys. osób społeczności lekarskiej. Co tu dużo mówić, rola samorządu postrzegana jest rozmaicie. Prezesi ze Śląska i Wielkopolski (Jacek Kozakiewicz i Krzysztof Kordel) akcentowali związki wynikające z obejmowania przez młodych lekarzy funkcji w samorządzie, ze sprawowaniem Stanowisko XIX Ogólnopolskiej Konferencji Młodych Lekarzy Kraków 17 października 2010 roku 1. Zniesienie LEP/LDEP jesteśmy przeciwni ponieważ: 1.1. LEP/LDEP jest obecnie jedynym, obiektywnym kryterium kwalifikującym na specjaliza cje lekarskie i lekarsko dentystyczne Kwalifikacja na specjalizację w oparciu o średnią ze studiów oraz w oparciu o predyspo zycję i motywację kandydatów (dodatkowo dorobek zawodowy i naukowy) jest nieobiektywną, a wręcz korupcjogenną metodą kwalifikacji na specjalizacje lekarskie i lekarsko dentystyczne Brak standaryzacji egzaminów oraz programów studiów pomiędzy uczelniami, także za granicznymi (programy wymian studentów). 2. Jesteśmy przeciwni skróceniu faktycznego czasu realizacji programu studiów i likwidacji stażu podyplomowego ze względu na: 2.1. Brak gotowych projektów gruntownej zmiany programu studiów Uczestnictwo w zespole terapeutycznym (nauka umiejętności praktycznych) jest możliwe dzięki posiadaniu (ograniczonego) prawa wykonywania zawodu Zgodnie z opublikowanymi danymi ( Gazeta Lekarska, 2/2010; str ) większość (92%) lekarzy stażystów jest przeciwko zniesieniu stażu podyplomowego. Całokształt propozycji, naszym zdaniem, jest przerażający i niebezpieczny w odniesieniu do jakości nauki medycznej, jakości świadczeń medycznych i bezpieczeństwa pacjenta. 19

20 20 MŁODZI LEKARZE przez nich mandatu delegata. Prezes Hamankiewicz przestrzegał przed tworzeniem sztucznych barier wiekowych. Gospodarz Konferencji i Konwentu dr Andrzej Matyja na przykładzie Krakowa, w któ rym 3 młodych lekarzy należy do ORL, organizo wane są Dni KARIERY, działa Klub Młodego le karza, w każdym wydaniu GGL są dwie strony oddane samorządowi studenckiemu twierdził, że nie należy przesadzać: udział młodego pokolenia w samorządzie jest na miarę potrzeb i aspiracji. Kropkę nad i postawił przewodniczący Konwen tu dr Jerzy Jakubiszyn, rekomendując Stanowisko dziękujące organizatorom XIX Konferencji za za angażowanie w sprawy medycyny i samorządu. WYBORY SAMORZĄDOWE Młodzi lekarze byli jak się wydaje usatysfak cjonowani aktywnością prezesów bardziej niż własną. I słusznie, co potwierdziła konferencja pra sowa prowadzona nadzwyczaj sprawnie przez dr. Władysława Kosiniaka Kamysza. Wbrew pesy mistycznym horoskopom, mimo niedzieli, frekwen cja dziennikarzy była znakomita, a opinie młodego pokolenia przyjęto z należną uwagą. Natomiast na pytanie, czy postulaty Konferen cji zostaną uwzględnione? naprawdę trudno od powiedzieć. Stefan Ciepły fot. Jerzy Sawicz Nasi kandydaci do w³adz samorz¹dowych! 20 listopada 2010 r. odbêd¹ siê w Polsce wybory samorz¹dowe. Z punktu widzenia przeciêtnego obywatela, mo e najwa niejsze. Bo to one zadecyduj¹ a œciœlej ludzie przez nas wybrani do rady miasta czy dzielnicy, do sejmiku samorz¹dowego o kszta³cie naszej codziennoœci. O tym, jak bêdziemy doje d aæ do pracy, jak bêd¹ funkcjonowaæ przychodnie zdrowia, jak pomocna oka e siê stra miejska, czy œmiecie bêd¹ sprz¹tane porz¹dnie, a latarnie bêd¹ œwieciæ noc¹, a nie dniem. Wœród radnych powinni siê znaleÿæ lekarze, przedstawiciele zawodu zaufania publicznego. Bez nich nie sposób sobie wyobraziæ bezpiecznego ycia. Mimo fatalnej opinii, jak¹ dziœ cieszy siê w³adza, niektórzy nasi Koledzy zdecydowali siê kandydowaæ w wyborach. Poprzyjmy ich! Niech czuj¹ nasze wsparcie. I niech dadz¹ jeszcze jedno œwiadectwo wizerunkowi œrodowiska, tak czêsto atakowanego, a przecie tak oddanego s³u bie publicznej. Ma³gorzata Radwan-Ballada (kandydat do Sejmiku Województwa Ma³opolskiego) Jerzy Friediger (kandydat do Rady Miasta Krakowa) Lekarz, specjalista pediatrii i medycyny rodzinnej. Dyrektor NZOZ Prokocim Nowy. Radna m. Krakowa od 1994 roku; inicjatorka procesu prywatyzacji us³ug medycznych w lecznictwie otwartym; w latach kierowa³a Komisj¹ Zdrowia; w latach przewodnicz¹ca Rady Miasta Krakowa. Rocznik Lekarz, dr n. med., specjalista chirurgii ogólnej; z-ca ordynatora w Szpitalu Zakonu Bonifratrów. Dzia³acz samorz¹du lekarskiego. W latach przewodnicz¹cy Okrêgowej Rady Lekarskiej w Krakowie, równoczeœnie szef Konwentu Prezesów Okrêgowych Rad Lekarskich. Inicjator Karty Praw Lekarza oraz 20