Zagrożenie i bezpieczeństwo w Internecie z perspektywy dzieci w Europie

Transkrypt

1 Zagrożenie i bezpieczeństwo w Internecie z perspektywy dzieci w Europie -PL Lucyna Kirwil

2 Cel EU Dzieci (1) Poszerzyć wiedzę o doświadczeniach i praktykach, jakie dzieci i rodzice z Europy stosują w zakresie zagrożeń i bezpiecznego korzystania z Internetu i nowych technologii, (2) Informować i promować środowisko bezpiecznego Internetu dla dzieci. Korzyści Zagrożenia Online

3 Konstrukcja na bazie EU Kids Online I zespoły z 21 krajów zakodowały prawie 400 badań w internetowej bazie danych na stronie:

4 EU dzieci online (% 6-17 latków, Eurobarometer 2005/08)

5 Zagrożenia i możliwości online Co Internet niesie? Możliwości Zagrożenia Skutki dla dzieci Negatywne Wykluczenie cyfrowe (wykluczenie społeczne) Wstrząs/porażka (subiektywnie) Szkoda (obiektywnie) Pozytywne Pożytki z używania Internetu Uczenie się pokonywania trudności (odporność)

6 Klasyfikacja zagrożeń (przykłady) Treść (zawartość) Kontakt Zachowanie Agresywne Przemoc/ okrucieństwo/ drastyczne sceny Doznawanie dręczenia/znęcania się/napastliwości ze strony innych Dręczenie/ napastliwość Seksualne Pornografia Doświadczenie bycia uwiedzionym Seksting Wartości Rasizm/ nienawiść Perswazja ideologiczna Samouszkodzenia Rynkowe, komercyjne Marketing, perswazja Naruszanie prywatności/danych Ściąganie materiałów, Hazard online

7 Podatność na atak rówieśników Online Nie-ofiary Ofiary Offline Nieofiary Ofiary Większość dzieci Nowe ofiary Nowe zagrożenia Dzieci zagrożone Podwójne ofiary Migracja zagrożenia

8 Cele szczegółowe Skonstruować mocne narzędzie badawcze, stosowne do ustalenia: (a) dostępu dzieci do Internetu, korzystania, rozmiarów i natury doświadczanego przez nie zagrożenia, sposobów radzenia sobie i świadomości zagrożenia i bezpieczeństwa w Internecie (b) doświadczeń ipraktyk rodziców, jakie stosują w celu bezpiecznego używania Internetu przez ich dzieci Przeprowadzić rzetelnie i etycznie badania w poszczególnych krajach Europy na reprezentatywnych próbach użytkowników Internetu w wieku 9-16 lat oraz ich rodziców Zanalizować systematycznie wyniki w celu ustalenia, jakie są najbardziej istotne wyniki oraz bardziej złożone wzorce wyników na podstawie danych poszczególnych krajów i porównań międzynarodowych Ustalić i upowszechnić: (a) wyniki w sposób (czasowo i treściowo) przydatny dla instytucji i organizacji zajmujących się bezpieczeństwem dzieci w Internecie - w poszczególnych krajach oraz poziomie międzynarodowym (b) rekomendacje dotyczące inicjatyw nt. świadomości bezpieczeństwa Internetu w Europie (c) luki pozostające w wiedzy i wskazówki metodologiczne dla przyszłych badań

9 Grupy robocze WP1: Kierowanie i podsumowanie projektu. Zapewnia skuteczne przeprowadzenie i zakończenie pracy wszystkich grup roboczych: planowanie, kierowanie i ocenę etapów programu. WP2: Konstrukcja planu badania. Konstrukcja mocnych narzędzi badawczych dla dzieci i rodziców oraz kryteriów doboru losowego grupy badanej. WP3: Zbieranie danych. Ogłoszenie przetargu, wybranie, zatrudnienie i praca z podwykonawcą w celu przygotowania wywiadów i przeprowadzenia badań w terenie. WP4: Przedstawienie danych surowych. Opracowanie tabel krzyżowych, prezentacja i omówienie najbardziej istotnych wyników. WP5: Statystyczna weryfikacja hipotez. Testowanie istotności hipotez o zależnościach między zmiennymi. WP6: Porównania międzynarodowe. Interpretacja i kontekstualizacja podobieństw oraz różnic między krajami. WP7: Wskazania dla praktyki. Opracowanie wskazań dotyczących świadomości i inicjatyw dotyczących bezpieczeństwa w Internecie oraz przyszłych projektów w tym obszarze. WP8: Upowszechnienie wyników projektu. Opracowanie i upowszechnienie na bazie wkładu EU Kids Online wszystkich wyników programu.

10 Europa 25 krajów bierze udział Zakres: kraje duże/małe, północne/połud niowe/south, stare/nowe etc. Ograniczenia finansowe Plus 2 kraje spoza UE

11 Mocne strony wywiadów Prowadzone w domu bezpośrednio twarzą w twarz Samodzielne wypełnianie pytań drażliwych Zbieranie danych od par: dziecko-rodzic Próba badana dzieci dobierana losowo 1000 dzieci z każdego kraju Wiek od 9 do 16 lat Bezpośrednia porównywalność danych między krajami Możliwość analizowania wskaźników podatności na zagrożenia u dzieci Pytania umożliwiające porównania zagrożeń online i offline Pytania kontrolne o reakcje lub sposoby radzenia sobie przez dzieci z zagrożeniami online

12 Wyzwania stawiane przez wywiady Etyczność badań szczególnie o doświadczanie zagrożeń, podatne dzieci ostrożne pytanie, akceptacja instytucji, wersje wiekowe, instrukcje dla ankieterów i badanych Tłumaczenie porównywalność znaczenia kluczowych terminów (np. upset, bully ) Back translation (tłumaczenie w obie strony), sprawdzanie przez członków sieci, testowanie trafności rozumienia pytań) Rozumienie przez dzieci (np. terminów technicznych, platform, usług) Testowanie trafności rozumienia pytań, limitowanie liczby pytań, szczególnie w kwestionariuszu do samodzielnego wypełnienia Wyczerpanie, koncentracja i zainteresowanie dzieci Ograniczenie złożoności i długości kwestionariusza, krótsza prostsza wersja dla młodszych dzieci Standaryzacja (włączanie lub nie międzynarodowych i kontekstowych różnic) Standaryzacja (po długiej dyskusji) wg preferencji a nie różnic w kontekście Reprezentatywność próby badanej (wyjście od kryterium reprezentacji geograficznej nie dziecka-użytkownika) 3-stopniowy dobór losowy dla reprezentatywnej próby narodowej, konstruowanej, ważonej

13 Ulotka zostawiana każdemu dziecku

14 PRACUJĄC WSPÓLNIE, ABYŚ TY MÓGŁ BYĆ BEZPIECZNY W SIECI WSKAZóWKI Internet to wspaniałe miejsce do nauki, odkrywania, zabawy i komunikowania się ze znajomymi. Podobnie jak w świecie rzeczywistym, również w świecie wirtualnym pomimo korzyści istnieją różnego rodzaju zagrożenia. Aby pozostać bezpiecznym w sieci zapamiętaj poniższe wskazówki. 1. Jak wygląda Twój cyfrowy odcisk? Tekst w języku polskim (1) Pomyśl zanim umieścisz cokolwiek w sieci! Wszystko co wrzucasz do Internetu pozostawia cyfrowy ślad, do którego dostęp ma każdy użytkowik sieci. Pamiętaj o tym, że wszystko umieszczone dziś w sieci, może zostać przez kogoś innego znalezione za 5 lub 10 lat. Czy będzie to obraz prawdziwego Ciebie? 2. i h8 u Zawsze traktuj inne osoby w taki sam sposób, w jaki Ty sam chciałbyś być traktowany. Jeżeli jesteś ofiarą przemocy w sieci powiedz o tym osobie dorosłej komuś, kto będzie mógł Ci pomóc. Nie przeżywaj swojego cierpienia w milczeniu. Jeżeli otrzymasz nieprzyjemny sms bądź wiadomość na komunikatorze internetowym, zatrzymaj to jako dowód! 3. Z kim rozmawiasz? Bądź odpowiedzialnym użytkownikiem sieci; pamiętaj o tym, że osoby które znasz jedynie z Internetu są tak naprawdę Ci obce. Ważne jest, aby znajomi poznani w sieci pozostali wirtualnymi znajomymi nie spotykaj się z nimi w świecie rzeczywistym zanim nie porozmawiasz o tym najpierw z osobą dorosłą, której ufasz. 4. Gdzie możesz zgłosić problem? Jeżeli podczas korzystania z Internetu coś Cię przestraszy lub zaniepokoi, powiedz o tym swoim rodzicom, opiekunom bądź osobie dorosłej, której ufasz. Ponadto, na wielu stronach internetowych możesz znaleźć ikonkę pozwalającą na zgłoszenie niewłaściwego zachowania. Możesz również skontaktować się z konsultantami Helpline.org.pl, którzy udzielą Ci pomocy w przypadkach zagrożeń związanych z korzystaniem z Internetu i telefonów komórkowych. Więcej informacji na ten temat w dalszej części

15 Insafe jest siecią narodowych punktów Awareness, która na poziomie europejskim koordynuje prace na rzecz bezpiecznego korzystania z Internetu oraz urządzeń mobilnych przez młodych ludzi. Insafe jest współfinansowane przez program Komisji Europejskiej Safer Internet. Dodatkowe informacje dostępne są na stronie EU Kids Online II to nowy projekt mający na celu zbadanie doświadczeń oraz zachowań dzieci i rodziców, związanych z korzystaniem Internetu, oraz stopnia ryzyka jakim jest ono obarczone. W latach , w ramach projektu EU Kids Online II w państwach członkowskich przeprowadzone zostaną badania empiryczne, w których wezmą udział dzieci w wieku od 6 do 16 lat oraz ich rodzice. Dodatkowe informacje dostępne są na stronie W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat bezpieczeństwa w sieci prosimy o kontakt z Polskim Centrum Programu Safer Internet, które prowadzone jest przez Fundację Dzieci Niczyje oraz NASK: Tekst w języku polskim (2) Materiały edukacyjne nt. bezpieczeństwa online dostępne są pod adresem: Q. Gdzie mogę zgłosić nielegalne treści? A. Nielegalne treści znalezione w sieci można zgłaszać do punktu Dyżurnet: poprzez formularz na stronie mailem na adres: dyzurnet@dyzurnet.pl, telefonicznie pod numerem: Q. Z kim mogę porozmawiać, jeżeli mam wątpliwości na temat tego, co dzieje się w sieci? A. Porozmawiaj z rodzicami lub też z osobą dorosłą, której ufasz, bądź zadzwoń do Helpline.org.pl, gdzie uzyskasz pomoc w różnych sytuacjach zagrożenia w Internecie. Kontakt z konsultantami Helpline.org.pl: (połączenie bezpłatne), helpline@helpline.org.pl, rozmowa online (livechat) na stronie Q. Gdzie mogę znaleźć więcej informacji na temat tego, w jaki sposób moja rodzina może być bezpieczna w sieci? A. Odwiedź strony lub albo przeczytaj Elementarz bezpiecznego korzystania z sieci dla całej rodziny:

16 Tekst w języku polskim (3) Wskazówki dla rodziców: Porozmawiaj ze swoim dzieckiem na temat jego doświadczeń w świecie wirtualnym; poproś je, aby pokazało Ci co robi w sieci. Rozmowa jest kluczowym elementem mogącym przeciwdziałać nieodpowiednim zachowaniom. Zaprenumeruj newsletter Insafe pod adresem i bądź na bieżąco z najnowszymi zagadnieniami w zakresie bezpieczeństwa w sieci Pamiętaj, że większość ryzyka na jakie jesteśmy narażeni w sieci ma związek z naszym zachowaniem, a nie z technologią. Doświadczenie życiowe jest najlepszym przewodnikiem zarówno w świecie wirtualnym, jak i rzeczywistym.

17 Kwestionariusz wywiadu bezpośredniego z dziećmi Korzystanie z Internetu Technologie używane w celu korzystania z Internetu Miejsce korzystania z Internetu Czas korzystania Możliwości jakie daje Internet Aktywności podejmowane w Internecie Komunikacja online Z kim kontaktuje się online Korzystanie z portali społecznościowych Znajomość Internetu Umiejętności Poleganie na sobie online Wsparcie rodzice, koledzy, nauczyciele, inni Rodzicielskie wsparcie stosowane strategie Wsparcie od kolegówe -stosowane strategie Wsparcie od nauczycieli -stosowane strategie Uzyskane porady nt. bezpieczeństwa w Internecie

18 Kwestionariusz do samodzielnego wypełnienia przez dzieci Aktywności ryzykowne Eksperymentowanie/eksploracja Podatność Stopień podatności, zaradność, poszukiwanie ryzyka, zagrożenia offline, wsparcie społeczne, uzależnienie Doświadczanie zagrożeń w Internecie i radzenie sobie Rzeczy, które zaniepokoiły Cię online Doświadczanie nękania: czy, jak, jak często, co się zdarzyło, reakcja, radzenie sobie, wsparcie społeczne, podjęte czynności, porównanie z nękaniem offline Nękanie innych: czy, jak często, jak Doświadczanie zagrożeń w Internecie i radzenie sobie (cd) Pornografia: czy, jak często, co widziane, na jakiej platformie, reakcja, radzenie sobie, wsparcie społeczne, podjęte czynności, porównanie z pornografią offline Inne zagrożenia: czy widziało przekazy o samouszkodzeniach lub nienawiści, narkotykach; nadużycie osobistych danych, zawirusowanie komputera, wyłudzanie pieniędzy, kradzież hasła Spotkania w realu : czy, jak często, z kim, jak poznanym; komu powiedziało; czy zranione, jak zareagowało, poradziło sobie; jakie aktywności podjęło Seksting: czy, jak często, jak, co otrzymało/wysłało/zamieściło/widziało, na jakiej platformie, z jakimi uczuciami, jak poradziło sobie; wsparcie społeczne; podjęte czynności

19 Kwestionariusz dla rodziców Dane demograficzne Wiek dziecka Inne dzieci/dorośli w domu Poziom wykształcenia rodziców, status socjoekonomiczny gospodarstwa domowego, języki używane w domu, czy z grupy dyskryminowanej O dziecku Czy dziecko ma ograniczona sprawność fizyczną/umysłową/ma trudności szkolne? Obawy rodziców o dziecko Korzystanie z Internetu przez rodziców Tak/nie, miejsce/częstość/pewność korzystania/co dziecko robi w Internecie Pomoc/wsparcie rodziców Stosowane strategie wspierania Uzyskane/pożądane porady dotyczące bezpieczeństwa w Internecie Zagrożenia online dostrzeżone przez rodziców Czy dziecko niepokoiło się czymś z Internetu, jak często, proszę powiedzieć, czym, czy może się to powtórzyć w przyszłości, czy respondent ma poczucie, że jest w stanie to zminimalizować albo pomóc dziecku; czy dziecko jest w stanie poradzić sobie z rzeczami, które je niepokoją Czy dziecko: spotkało się z osobą najpierw poznaną w Internecie; w Internecie: natknęło się na treści seksualne, było nękane, nękało inne dzieci, otrzymało wiadomości o seksualnej treści, wysłało wiadomości o takiej treści, widziało sceny przemocy lub okrucieństwa, odwiedzało strony o samouszkodzeniach, nienawiści lub narkotykach, doświadczyło wykorzystania jego osobistych danych; jego komputer został zawirusowany, wyłudzono od niego pieniądze online; ktoś ukradł jego hasło

20 Kraj EEkonomiczne (GDP, Gini) Przepisy prawne (treści pozytywne, dotyczące komunikacji w Internecie, dobro dziecka) Wartości/religia Edukacja (provision, politka) Inne (Dodać) Społeczne Rodzina Status socjoekonomiczny Wykształcenie rodziców Media w domu Obawy rodziców Korzystanie z Internetu przez rodziców Relacje z rodzicami Wsparcie dzieci przez rodziców w korzystaniu z Internetu Radzenie sobie - pomoc rodziców Szkoła Relacje z rodzicami Wsparcie szkoły w zakresie używania Internetu Radzenie sobie pomoc nauczycieli Koledzy Relacje z kolegami Wsparcie rówieśników w zakresie używania Internetu Radzeniu sobie wsparcie kolegów Indywidualne Demograficzne Wiek Płeć Zasoby Osiągnięcia szkolne Zdrowie Samoocena Skuteczność Podatność na ryzyko Problemy emocjonalne Zaburzenia zachowania Problemy z kolegami Doświadczenie zagrożenia offline Poszukanie ryzyka vs. niekorzystanie vs. nonusage vs. pożytki Zdolności Skills vs. zagrożenia offline risks online Radzenie Coping sobie Korzystanie Usage Aktywności Activities Zagrożenia Risks Częstość Platforma Lokalizacja Kontekst Zakres: Treść Kontakt Zachowanie Dręczenie Pornografia Seksting Spotykanie się w realu Inne NB ofiara/ przesladowca Subiektywne Obiektywne Inni Informacja o bezpieczeństwie Wsparcie w radzeniu sobie Harm Szkody

21 Implikacje dla polityki społecznej Rząd Przemysł (media) 3-ci sektor Dzieci Rodzice Szkoły

22 Struktura i kierownictwo projektu (1) Kraje śródziemnomorskie i czarnomorskie Portugalia, Hiszpania, Włochy, Grecja, Cypr, Bułgaria, Rumunia, Turcja (2) Europa Zachodnia Francja, Belgia, Holandia, Irlandia, Wielka Brytania (3) Europa Centralna Niemcy,Austria, Polska, Republika Czeska, Słowenia, Węgry (4) Europa Północna Norwegia, Szwecja, Dania, Estonia, Finlandia, Litwa

23 Międzynarodowy Zespół Doradców Dieter Carstensen, Save the Children, Inhope Executive, Coordinator of enacso Maria José Cantarino, Corporate Responsibility Manager for Telefonica Spain David Finkelhor & Janis Wolak, Crimes against Children Research Center, U. New Hampshire Will Gardner, CEO of Childnet International Ellen Helsper, survey expert (World Internet Project), LSE Amanda Lenhart, Senior Research Specialist, Pew Internet & American Life Project Annie Mullins, Global Head of Content Standards for Vodafone. Eileen Munro, Professor of Social Policy, LSE, author of Child Protection (2007) Kjartan Ólafsson, survey expert, University of Akureyri Janice Richardson, project manager at European Schoolnet and director of Insafe Agnieszka Wrzesień, Koordynator Projektów, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa

24 Plan pracy Czerwiec 2009 Lipiec 2009 Październik 2009 Spotkanie inicjujące projekt Ogłoszenie przetargu na prowadzenie badań w terenie/sondażu Workshop 1: Plan badania i zawartości kwestionariusza sondażu Listopad2009-marzec 2010 Konstrukcja i tłumaczenie narzędzi, pilotaż Marzec-czerwiec 2010 Badania w terenie/sondaż Lipiec-Sierpień 2010 Lipiec 2010 Sierpień-październik 2010 Jesień 2010 Styczeń 2011 Marzec 2011 Maj 2011 Czerwiec 2011 Konsultacje wśród zainteresowanych instytucji rządowych i pozarządowych w sprawie analizy i upowszechniania wyników Czyszczenie i podstawowe analizy danych Workshop 2: Najważniejsze wyniki i konkluzje RAPORT: Najważniejsze wyniki i rekomendacje Analizy pogłębione wzorce, hipotezy wyjaśniające, porównania Konsultacje wśród zainteresowanych instytucji rządowych i pozarządowych w sprawie analizy i rekomendacji dla praktyki Workshop 3: Analizy, rekomendacje, upowszechnienie wyników RAPORT: Wzorce zagrożenia i bezpieczeństwa online RAPORT: Porównania międzynarodowe + rekomendacje Konferencja i RAPORT KOŃCOWY

25 Dziękujemy