r. ZALACZNIK DO TESTU REGULACY JNEGO

Transkrypt

1 r. ZALACZNIK DO TESTU REGULACY JNEGO 1. Konsultacje spoleczne: Projekt zalozen zostal przekazany do konsultacji nastypuj'l_cym podmiotom: I. Forum Zwictzk6w Zawodowych; 2. Komisji Krajowej NSZZ,Solidamos6"; 3. Og6lnopolskiemu Porozumieniu Zwictzk6w Zawodowych; 4. Business Centre Club; 5. Pracodawcom Rzeczypospolitej Polskiej ; 6. Krajowej lzbie Gospodarczej ; 7. Konfederacji Lewiatan; 8. Og6lnopolskiej Federacji Organizacji Pozarzctdowych; 9. Zwictzkowi Rzemiosla Polskiego; 10. Zwictzkowi Powiat6w Polskich; 11. Stowarzyszeniu Samorzctdowych Osrodk6w Pomocy Spolecznej, FORUM"; 12. Komisji Wsp6lnej Rzctdu i Samorzctdu Terytorialnego. Opinia w sprawie projektu zostala przekazana przez: Krajow'l_ Izby Gospodarczq, Pracodawc6w RP, Konfederacjy Lewiatan, OPZZ, KK NSZZ, Solidarnos6", Zwictzek Rzemiosla Polskiego i BCC. Projekt zalozen zostal w dniu 4 kwietnia 2013 r. pozytywnie zaopiniowany przez Zesp6l do spraw Ochrony Zdrowia i Polityki Spolecznej Komisji Wsp61nej Rzctdu i Samorzctdu Terytorialnego (Komisja w dniu 20 marca br. upowaznila Zesp6l do wydania opinii wi'l_z'l_cej), zas w dniu 24 kwietnia r. Komisja, na posiedzeniu plenarnym, potwierdzila opiniy wictzctcct Zespolu. 2. Wplyw projektu zalozen projektu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektorych innych ustaw na finanse publiczne, w tym budzet panstwa i budzety jednostek samorz~du terytorialnego:

2 2 1) Fundusz Pracy (FP) Fundusz Gwarantowanych Swiadczen Pracowniczych (FGSP) Wydatki Funduszu Pracy z tytulu wprowadzanych zmian pozostanq_ na niezmienionym poz10m1e. Bilans skutk6w finansowych dla FP (por6wnanie wydatk6w FP bez zmian i z wprowadzeniem zmian do ustawy (w tys. zl) Por6wnanie na podstawie Planu FP (c z~sc A) s t an o wi ~c e g o za l ~c z n iknr 6 do ustawy budzetowe J na rok 20 I 3 lp. tresc Projekt planu na 2014 r. plan na podstawie na 2013 r ze z mi a n~ ustawy I od 1 do 8 Zadania wy nikaj~c e z ustawy tworz~cej fundusz celowy ,0 I Obligatoryjne (poz. w planie finansowym 1-4), z tego: s S89 98S,O 2 Aktywne formy przeciwdziala nia bezrobociu (poz. S), w tym: 4 6SS 080,0 koszty zwi(j_zane ze specjalizacj(j_ oraz realizacj 'l. stai:y podyplomowych lekarzy, lekarzy dentyst6w, pi e l ~g ni are k 2.1 i poloi:nych (poz. 5. I 0) , ,0 s S89 98S,OO 4 S41 681,0 0,0 Projekt planu na 201 S r. na podstawie 2013 ze zmi a n ~ ustawy ,0 s S89 98S,OO 4 SIS 202,0 0,0 2.2 dotychczasowe formy zawarte w poz. od 5.1 do z wyl(j_czeniem 5. 10, w tym : , ,0 3 sss 202, nowe formy aktywizacj i (szczeg6ty w tabeli ponizej) 0, zlecanie usl ug WUP 0, KFS 0, BGK - pozyczki 0,0 Wynagrodzenia, skladki, dodatki do wynagrodzen oraz odpisy 3. na zakladowy fundusz swiadczen socjalnych (poz. 6), w tym: ,0 * - wynagrodzenia i skladki pracownik6w PU P ,00 4 Pozostale zada nia (poz. od 7. I do 7.13) ,0 CliPKZ badania, opracowania, prognozy, ekspertyzy, analizy, s wydawnictwa, konkursy dot. l)'nku pracy 0,0 6 audyt zew n ~trzn y w PUP 0,0 7 I etat do obslugi EURES w MPiPS 0,0 8 Wyda tki inwestycyjne (poz. 8) , , , , , , , , , ,00 87, , , , , , SI,OO , , ,00 I 000,00 78, ,0 *wynagrodzenia i skladki pracownik6w PUP w przypadku braku zmian w ustawie obowi(j_zuj'l. do r.

3 1 Nowe fonny aktywizacji: ,00 w tys. z1 I. Grant na teleprac~ ,00 2. Swiadczenie aktywizacyjne za zatrudnienie ,00 po przerwie zwiq_zanej z wychowaniem dziecka lub sprawowaniem opieki nad osobq_ zaleznq_ 3. Dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnien iem ,00 bezrobotnego w wieku Refundacja sk1adek na ubezpieczen ia spo1eczne ,00 za bezrobotnych do 30. roku zycia podejmujq_cych pierwszq_ prac~ ,00 5. Finansowanie koszt6w ksztakenia bezrobotnych do 30. roku zycia (bon) 6. Pokrycie koszt6w wynajmu mieszkania, w zwiq_zku ,00 z podj~ciem zatrudnienia poza miejscem zamieszkania (bezrobotni do 30. roku L:ycia) Projektowane nowe formy aktywizacj i nie spowoduj<t wzrostu wydatk6w FP w 2014 r. w por6wnaniu z wydatkami zaplanowanymi na rok w ustawie budzetowej na rok Nowe dzialania i instrumenty finansowane b~d ll w ramach posiadanych srodk6w poprzez zmian~ struktury wydatk6w Pianu FP. Wydatki w 2014 r. ksztahowac si~ b~d<l na poziomie pianowanych w roku Utworzenie KFS Wi'lzac s i~ b~dzie z nakladem srodk6w w 2014 r. w kwocie: 100 min zl. Na pozostale nowe dzialania przewiduje s1~ l<1cznie przeznaczyc w ramach przesuni~cia srodk6w w poszczeg6lnych pozycjach Planu FP 500 mln zl. W r. i kolejnych latach planuje si~ poniesc wydatki zwi<1zane z wprowadzonymi zmianami w kwocie 700 min zl w ramach posiadanych srodk6w poprzez zmian~ struktury wydatk6w Planu FP. Wydatki ksztahowac si~ b~dll na poziomi e pianowanych w roku a) KFS KFS zasilony bylby w 2014 r. srodkami FP w wocie: 100 min zl. Wydatki FP w 2014 r. i kolejnych latach nie wzrosnll z tytulu wprowadzonych zmian, pochodzic b~dll z przesuni~c i a srodk6w w poszczeg6lnych pozycjach Planu FP. Wydatki FP w 2015 r. i kolejnych latach z tytulu KFS wynios<1200 min zl, pochodzic b~dll r6wniez z przesuni~cia srodk6w w poszczeg61nych pozycj ach Pianu FP. Kwota ta pozwoii na obj~cie wsparciem w formie szkolenia rocznie ok. 3,3% (182 tys.) os6b pracujllcych w wieku 45 + (ok. 250 min zl rocznie, przy zalozeniu, ze koszt kontraktowanego przez PUP szkol nia przeci ~ tnie na osob~ to zl,

4 4 a wklad pracodawcy wynosi 20% koszt6w szkolenia) oraz innych form podnoszenia kwalifikacji. b) pozos tale zmiany przewidziane w projekcie zaloi:en: finansowanie od 1 stycznia 2014 r. koszt6w wynagrodzen pracownik6w urzed6w pracy w wysokosci 7%-owej kwoty srodk6w Climitu) FP ustalonej na rok poprzedni na realizacj~ program6w na rzecz promocji zatrudnienia, lagodzenia skutk6w bezrobocia i aktywizacji zawodowej. Przyjmuje s1~, ze dotychczasowe zasady finansowania wynagrodzen tzw. pracownik6w kluczowych, czyli pracownik6w zatrudnionych na stanowiskach, o kt6rych mowa w art. 91 pkt 1-5 ustawy, tj. posrednik6w pracy, doradc6w zawodowych, specjalist6w do spraw rozwoju zawodowego, specjalist6w do spraw program6w, lider6w klub6w pracy, kt6rzy w PUP b~dq_ pelnic funkcj~ doradcy klienta, zostanq_ zmienione z finansowania bezposredniego na finansowanie zalezne od efektywnosci program6w realizowanych przez te urz~dy. Podstawa naliczenia (limit na realizacj~ program6w w roku ubieglym) nie uleglaby zmianie. Wyniki uzyskiwanej efektywnosci zatrudnieniowej i efektywnosci kosztowej prowadzonej w jednolitej metodologii publikowane b~dq_ corocznie na stronie internetowej ministra wlasciwego do spraw pracy; zlecanie uslug aktywizacyjnych Minister wlasciwy do spraw pracy b~dzie ustalal na wniosek marszalka wojew6dztwa limity srodk6w na zlecanie uslug aktywizacyjnych w ramach kwoty zapisanej w Planie FP. Koszty dla FP generowac b~dzie koniecznosc wprowadzania zm~an w systemach informatycznych publicznych sluzb zatrudnienia (PSZ) w zwiqzku z dostosowaniem zakresu gromadzonych danych do zmian zaproponowanych w ustawie; programy PAl Finansowane b~dq_ przez starost~ powiatu w ramach srodk6w (limit6w) FP ustalonych wedlug algorytmu i rozdysponowanych pomi~dzy samorzq_dy powiat6w na realizacj~ program6w na rzecz promocji zatrudnienia, lagodzenia skutk6w bezrobocia i aktywizacji zawodowej.

5 Programy te b~d<t. mogly obejmowac okres dluzszy niz rok budzetowy. W przypadku realizacj i programu we wsp6lpracy z osrodkami pomocy spolecznej blok AKTYWIZACJA finansowany b~dzi e ze srodk6w FP (60%) i gminy (40%), blok INTEGRACJA finansowany b~dzi e z budzetu gminy. W przypadku realizacji programu samodzielnie przez urz'l_d pracy - blok AKTYWIZACJA finansowany b~d z ie analogicznie, tj. w 60% ze srodk6w FP i 40% ze srodk6w gminy, blok INTEGRACJA finansowany b~d z ie ze srodk6w FP, przy czym urz~dy pracy b~d<t. zlecaly re alizacj ~ dzialan reintegracyjnych na zewn'l_trz. Z uwagi na fakultatywny charakter proponowanego rozwiqzania, zaklada s1~, ze regulacja nie b~dzie generowac dodatkowych koszt6w zwi'l_zanych z koniecznosci<t. zwi~kszenia liczby pracownik6w urz~d6w pracy i osrodk6w pomocy spolecznej. Prace Zaj((cia Prace spoleczn ie Zaj((cia realizowane spolecmie uzytecme realizowane w ramach uzytecme realizowane w ramach bloku Koszt Bezrobotni realizowane w w ramach bloku!ntecracja programu Wyszczeg6lnienie swiadczeniobiorcy ramach bloku bloku!ntecracja * razem pomocy spolecznej AKTYW!ZACJA AKTYWIZA CJA * l<tcznie koszt l<tcmie koszt dla wskazanej jednostkowy dla wskazanej jednostkowy grupy grupy 2 miesi<tce koszt dla Funduszu Pracy zl zl 32 1 zl zl koszt dla gminy 277 zl** I zl 321 zl zl *pr::.yj~t o zalo:ienie, :ie w polowie przypadk6w program b~dz ie realizowany wsp6lnie przez PUP i osrodek pomocy spolecznej, poprzez zlecenie zaj~c reintegracyjnych przez PUP na zewnqtrz. ** koszt jaki ponosi gmina w ramach bloku AKTYW!ZACJA - stanowi 40% wysokosci swiadczenia przyslugujqcego bezrobotnemu z ty tulu wykonywania prac spolecznie utytecznych zgodnie z art. 73a ustawy. Do oszacowania skutkow finansowych programu przyjr:to nastr:pujqce zalozenia: 1. Liczba rodzin, kt6re z powodu bezrobocia otrzymaly pomoc w formie swiadczen (pieni~znych, w naturze i uslugach) - wynosi (MPiPS-03, stan za okres I-XII 2011). Sposr6d tej liczby rodzin rodzin otrzymalo pomoc w formie zasilk6w okresowych przyznawanych z powodu bezrobocia. 2. W ramach bloku AKTYWIZACJA Kwota wydatk6w poniesionych na prace spolecznie uzyteczne realizowane w okresie 2 miesifcy - ustalona zostala w oparciu o wynikaj'l_ce z ustawy zasady, tj.: ~ dlugosc trwania prac spolecznie uzytecznych (do 10 godzin tygodniowo) i

6 6 ~ wysokosci swiadczenia przysluguj'l_cego bezrobotnemu z tytulu wykonywania prac spolecznie uzytecznych zgodnie z art. 73a ustawy - 7,70 zl, przy czym koszt FP, tj. wysokosc refundacji swiadczenia wynosi maksymalnie 4,62 zl/godz., tj. 60% stawki godzinowej, a koszt gminy min. 3,08 zllgodz. 3. W ramach bloku INTEGRACJA K wota wydatk6w na finansowanie dzialan ustalona zostala w oparciu o nast~puj'l_ce zalozenia: ~ bezrobotny uczestniczyc b~dzie w co najmniej 10 godzinach zajfc reintegracyjnych tygodniowo, usredniona stawka godzinowa pracy trenera - 71,36 zl, dla ustalenia tej wartosci posilkowano si~ stawkami godzinowymi pracy trener6w przyj~tymi w jednym z projekt6w konkursowych realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapital Ludzki Priorytet I Zatrudnienie i integracja spoleczna. Na wartosc t~ skladaj'l_ si~ stawki godzinowe trener6w realizuj'l_cych szkolenia (przedzial 12,50-37,00 zl), poradnictwo rodzinne obejmuj'l_ce: terapi~ psychologiczn'l_ oraz terapi~ rodzinn'l_ - stawka godzinowa wynosila 80,00 zl. Stawka godzinowa nie uwzgl~dnia stawki przyj~ tej dla porad prawnych, z kt6rych mogli korzystac beneficjenci projektu, wynosz'l_cej 200 zl/godz. ~ Jeden trener pracowac b~dzie z grup'l_ ok. 10 osob. Liczba trener6w niezb~dn a do obslugi wskazanej w tabeli liczby bezrobotnych wynosi osoby. 4. Szacowany koszt programu realizowanego w okresie 2 miesi~cy, obejmuj'l_cy obydwa bloki AKTYWIZACJ~ I INTEGRACJ~, w przypadku realizacji programu: ~ wylqcznie przez urzqd pracy stanowic b~d zie dla FP wydatek zl, dla gminy zl, ~ we wsp6lpracy z osrodkiem pomocy spolecznej stanowic b~dzie dla FP wydatek zl, dla gminy zl. Przy zalozeniu, ze limit srodk6w mozliwych do wydatkowania na finansowanie programu realizowanego przez okres 2 miesi~cy wyniesie nie wi~cej niz 5% i blok INTEGRACJA, zlecony przez urz'l_d pracy, finansowany b~dzie z FP, pomoc'l_ b~dzie mozna obj'l_c ponad 180 tys. bezrobotnych oddalonych od rynku pracy, tj. niespelna I 0% og6lu bezrobotnych.

7 7 W przypadku gdy w ramach programu blok INTEGRACJA zostani e sfinansowany z budzetu gminy - dzialaniami b ~ dz i e mozna obj lc blisko 270 tys. bezrobotnych oddalonych od rynku pracy, tj. ponad 13% og6lu bezrobotnych. Przewiduje sif, ii: minister wlasciwy do spraw pracy okresli rozporz~dzeniem minimaln~ PAl; wysokosc srodkow FP, przeznaczonych na finansowanie programu EURES Trudno jest podac skutki finansowe. Natom iast szacunkowe roczne wydatki na dziatan ia EU RES w kraj u wynosz&_: Rodzaj koszt6w Szacunkowy koszt Obecne ir6dlo fi nansowani a Koszty wynagrodzenia kadry EU RES ok. 800 tys. zl (w tym Budzet MPi PS w MPiPS, WUP i PUP (ok. 200 ok. 50 tys. z FP na 7% Budzet s a m orz~du pelnych etat6w) dodatki ) wojew6dztwa Koszty reali zacji dzialan (dotychczasowe granty z KE) wynikaj ~cy ch z rocznego Krajowego Planu Dzialan EU RES, w cz~sc i do ty c z~c ej : MPiPS i WUP i 6 PU P przygranicznych (bez u wzg l ~ dn ie ni a ok. 3,5 m in zt koszt6w dostosowania system6w IT MPiPS do transferu ofert pracy i CY akredytowanych partner6w EU RES na portal EU RES KE), WUP w zakresie partnerstw transgran icznych EU RES -TriRegio, EU RES-T Beskydy. ok. 300 tys. zl Budzet sa m orz~d u powiatu FP w cz ~ sc i dodatk6w do wynagrodzeni a w WUP ipup Koszty MPiPS dot. : publikacji ok. 430 tys. zl FP materi al6w in form acyjnych, uslug IT Budzet Departamentu zw i ~zan yc h z transferem ofert pracy In fonn atyki MPiPS z CBOP na portal EU RES, szkoleni a (prawdopodobnie r6wniez kadry i inne. FP) Koszty WUP dot.: utrzymani a ok. I,5 min zl FP i rozwoju in frastruktury IT, szkolenia Budzet sa m orz~du dla kadry EU RES z PU P, dzialani a wojew6dztwa in formacyjne, materialy biurowe, zakup s prz~ tu IT, delegacje krajowe i zagraniczne, zakup prasy FP

8 specjalistycznej, ksiq_zek, slownik6w, ustugi kurierskie i pocztowe i inne. Koszty PUP (opr6cz wynagrodzeil trudne do przewidzenia, nie finansowane do tej pory kadry EURES) w zaleznosci od potrzeb z FP danego PUP Koszty ochotniczych hufc6w pracy trudne do przewidzenia, nie fi nansowane do tej pory (wynagrodzenia kadry EURES oraz w zaleznosci od potrzeb z FP koszty realizacji dzialail EURES) danego ochotniczego hufca pracy Koszty zatrudnienia I pracownika na ok. 78 tys. zl, w tym: nie finansowane do tej pory stanowisku do spraw obslugi EURES z FP - wynagrodzenia ok. 72 w urz~dz ie ministra wlasciwego do tys. zl (6 tys. zl x I osoby spraw pracy x 12 m-cy), - koszty utrzyman ia I stanowiska pracy 6 tys. zl ( I osoba x 500 zl!m iesi<tc x 12 m-cy - czynsz, media, itp.). Dodatkowo w r. jednorazowy koszt wyposazenia stanowisk pracy ok. 9 tys. zl (I osoba x 9 tys. zlkomputer, biurko, szatka, fotel, itp.). Razem minimum MPiPS, WUP i cz~sc PUP ok. 6,61 min zl, w tym ok. 5,86 min zl z FP oraz dodatkowo w 2014 r. jednorazowy koszt wyposazenia I stanowiska pracy ok. 9 tys. zl Dodatkowo MPiPS oraz partnerzy EURES, zar6wno z PSZ, jak i spoza PSZ (ochotnicze hufce pracy, agencje zatrudnienia i inne) b~d~ mogli aplikowac o srodki z EFS na dzialalna EURES. Kwota nie jest mozliwa do przewidzenia. Akredytowani partnerzy EURES spoza PSZ, kt6rzy b~d~ realizowac dzialania z Krajowego Planu Dzialan EURES, b~d~ ponosic koszty finansowane z wlasnych srodk6w. Wyj~tek stanowi~ ochotnicze hufce pracy, kt6re ewentualnie moglyby korzysta6 ze srodk6w FP na rea l izacj~ dzialan EURES. Kwota nie jest mozliwa do przewidzenia; poszerzenie dostepu do informacji o ofertach pracy Szacuje si~, ze koszt stworzenia nowej bazy ofert pracy CB03P na poziomie ok. 3-4 mln zl. Koszt stworzenia bazy moze zostac pokryty ze srodk6w unijnych. Alternatywnym rozwi~zaniem jest sfinansowanie kosztu stworzenia CB03P ze srodk6w FP. 8

9 0 Nie przewiduje si~ skutk6w finansowych dla jednostek sektora publicznego; wprowadzenia pozyczki udzielanej przez BGK z FP Pozyczka na podj~cie dzialalnosci gospodarczej b~dzie udzielana do wysokosci 20-krotnego przeci~tnego wynagrodzenia, natomiast pozyczka na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego b ~dzie udzielana do wysokosci 6-krotnego przeci~tnego wynagrodzenia, kt6re b~dzi e rozumiane jako przeci~tne wynagrodzenie w poprzednim kwartale, od pierwszego dnia n ast~pnego miesi<tca po ogloszeniu przez Prezesa Gl6wnego Urz~du Statystycznego w Dzienniku Urz~dowym Rzeczypospolitej Polskiej,Monitor Polski", na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczen Spolecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z p6zn. zm.). Wprowadzenie nowego instrumentu w form ie pozyczek udzielanych przez BGK ze srodk6w FP pozwoli na to, aby w i ~ks za liczba os6b/podmiot6w niz obecnie mogla skorzystac ze srodk6w FP na podj~cie dzialalnosci gospodarczej b<tdi utworzenie nowych miejsc pracy. Srodki z oprocentowania i zwrotu udzielonych pozyczek b ~ d<t mogly bye ponowme wykorzystane na udzielenie wsparc1a kolejnym osobom/podmiotom. Jednoczesnie nalezy uwzgl~dnic realn<t s top~ procentow<t uwzgl((dniaj<tc<t inflacj((: w 2014 r. przy inflacji na poziomie 2,3% realna stopa procentowa wyniesie ok. minus 1,27% (0,0 1-0,023/1 +0,023=-0,0 127). W 2015 i 2016 r. z uwagi na planowany wzrost inflacji do poziomu 2,5% realna stopa procentowa wyniesie minus 1,46% (0,01-0,025/1+0,025=-0,0146) tak wi~c realna wartosc splacanych srodk6w b((dzie spadac rocznie o 1,27% w 2014 r. i o 1,46% w kolejnych latach. Ponadto, nalezy uwzg l ~dnic wartosc pozyczek umorzonych i niesplaconych. Do konca 2012 r. istnial system pozyczek udzielanych przez BGK w ramach rz<tdowego programu, Pierwszy Biznes". Wysokosc udzielonej pozyczki nie mogla przekroczyc 40 tys. zl na jedn<t uprawnionct osob~. Pozyczka mogla bye udzielana na okres do 36 miesi~cy z oprocentowaniem 0,75% stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Ponadto pozyczkobiorcy programu, Pierwszy Biznes", kt6rzy dodatkowo zatrudnili przez okres co najmniej 12 miesi ~ cy w pelnym wymiarze czasu pracy o s ob~ bezrobotnq, mogli ubiegac si~ o umorzenie 30% kwoty wykorzystanej pozyczki. Ok. 11% wartosci udzielonych pozyczek zostalo umorzonych. Okolo 0,6% udzielonych pozyczek zostalo zakwalifikowanych jako

10 10 pozyczki stracone, gdzie jest prawomocne orzeczenie komornika o bezskutecznosci egzekucji. Na podstawie dokonanej analizy programu, Pierwszy Biznes" projektowana nowa forma pozyczek na rozpocz~cie dzialalnosci gospodarczej w por6wnaniu do tych udzielanych w ramach, Pierwszego Biznesu" b~dzie znacznie wyzsza w przypadku rozpocz~cia dzialalnosci gospodarczej (20x3.884=ok. 77 tys. zl), z trzykrotnie nizszym oprocentowaniem (0,25 stopy redyskonta weksli) i dluzszym okresem splaty w przypadku rozpocz~cia dzialalnosci gospodarczej (do 7 lat ), co przyczyni si~ do wyzszej splacalnosci i wi~kszego powodzenia przedsi~wzi~cia. W zwictzku z tym zaklada si~, ze ryzyko kredytowe ksztahowac si~ b~dzie na pozwmre 0,5% wartosci udzielonych pozyczek, kt6re zostanct zakwalifikowane do pozyczek straconych, tj. pozyczek w przypadku kt6rych b~dzie prawomocne orzeczenie komornika o bezskutecznosci egzekucji. Pozyczkobiorcy korzystajctcy jednoczesnie z pozyczki udzielonej przez BGK na podj~cie dzialalnosci gospodarczej oraz z pozyczki na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego skierowanego przez PUP b~dct mieli mozliwosc skorzystania jednorazowo z umorzenia pozyczki udzielonej na utworzenie pierwszego stanowiska pracy, nie wi~cej jednak niz do wysokosci kwoty pozostalej do splaty, jezeli utrzymajct to stanowisko pracy przez minimum rok. Szacuje si~, ze z mozliwosci umorzenia skorzysta podobny odsetek os6b jak w przypadku, Pierwszego Biznesu", tj. ok. 11% z 390 os6b korzystajctcych z pozyczki na podj~cie dzialalnosci gospodarczej, tj. ok 42 os6b, co daje wartosc umorzonych pozyczek na poziomie ok. 647 tys. zl rocznie ( 42x 0,67x 23 tys. zl = 647 tys. zl). Wprowadzenie powyzszych rozwictzan me spowoduje dodatkowych skutk6w finansowych dla FP. W Planie FP na ten eel przewidziano przeznaczenie kwoty 100 mln zl; programy regionalne Programy regionalne finansowane b~dct ze srodk6w FP przyznanych na finansowanie zadan w wojew6dztwie w roku budzetowym (w wysokosci maksymalnie do 5% srodk6w FP ustalonych w biezctcym roku wedlug algorytmu dla wojew6dztwa na realizacj~ program6w na rzecz promocji zatrudnienia, lagodzenia skutk6w bezrobocia i aktywizacji zawodowej), a takze innych srodk6w, w tym srodk6w na wsp6lfinansowanie projekt6w EFS;

11 11 finansowanie poszczeg6lnych form aktywizacji realizowanych przez urzedy pracy Srodki na ww. eel b~dct zapisane w Planie FP i rozdysponowywane pomi~dzy wojew6dztwa (z og6lnej kwoty pomniejszonej o rezerw~ MPiPS) algorytmem. w puli srodk6w dla wojew6dztwa b~dzi e 0 eslana kwota na realizacj~ projekt6w wsp6lfinansowanych z EFS; wydatki na finansowanie zasilk6w i swiadczen obligatoryjnych K woty szacunkowych wydatk6w na ten eel b~ dct zapisane w Planie FP na dany rok. Srodki b~d ct przekazywane poszczeg6l nym urz~d om pracy przez MPiPS na dotychczasowych zasadach, zgodnie z art. 109 ust. 5 ustawy do wysokosci faktycznych potrzeb; Koszt wydluzenia zasilku o 6 miesifcy dla bezrobotnych samotnie wychowuj~cych co najmniej 1 dziecko do 15. r. z. Koszt zasilkow w zwi~zku z dodaniem okresu swiadczenia uslug na podstawie umowy uaktywniaj~cej Wzrost wydatkow na zasilki w zwi~zku z dodaniem okresu pobierania renty rodzinnej (osoba dostalaby zasilek z tytulu renty z powodu niezdolnosci do pracy) srednia liczba bezrobotnych samotnie wychowujctcyc co naj mniej I dziecko do 15. r. z. z prawem do zasilku w r. zasilek podstawowy w zl w okresie kolejnych mi esi~ cy posiadania prawa do zasilku srednia liczba bezrobotnych samotnie wychowujqcych co najmniej 1 dziecko do 18. r. t. z prawem do zasilku w 2012 r..\;rednia liczba bezrobotnych samotnie wychowujqcych co najmniej 1 dziecko do 15 r. t. z prawem do zasilku w 2012 r. 63,1 mln zl 2,0 min zl 0 zl , liczba os6b swiadczctcych uslugi na podstawie umowy uaktywniajctcej w koncu 2012 r. z te o w PUP moze zare estrowac si~ ok. 5% zasilek podstawowy w zl w okresie pierwszych 3 m ies i~cy posiadania prawa do zasilku zasilek podstawowy w zl w okresie kolejnych 3 m iesi~ cy posiadania prawa do zasilku koszt zasilku dla ww. os6b przy zalozeniu, ze bylby wyplacany przez 6 miesi~c y ,60 646, ,50

12 finansowania swiadczen obligatoryjnych, o kt6rych mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy, do wysokosci faktycznych potrzeb oraz finansowania swiadczen fakultatywnych, o kt6rych mowa w art. 62 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy w ramach limit6w przyznawanych na realizacj~ program6w na rzecz promocji zatrudnienia, lagodzenia skutk6w bezrobocia i aktywizacji zawodowej. Powyzsza propozycja nie spowoduje wzrostu wydatk6w FP og6lem, a jedynie odci<t:zenie o ok. 0,4 min zl limitu wydatk6w mozliwych do poniesienia przez PUP na aktywne formy przeciwdzialania bezrobociu; srodki na wydatki fakultatywne dla WUP i PUP B~d<t okreslane w Planie FP i dystrybuowane po naliczeniu algorytmem wedlug dotychczasowych zasad. c) zmiany informatyczne: oprogramowanie SyriuszStd, Slowniki Centralne (koszt ok. 24 min), w zakresie:./ zmiany w sposobie dystrybucji srodk6w FP,./ uzaleznienie srodk6w na aktywizacj~ bezrobotnych i na wynagrodzenia pracownik6w urz~d6w pracy od efekt6w dzialania urz~d6w pracy,./ profilowanie bezrobotnych,./ poprawa standard6w dzialania urz~d6w pracy,./ pol<tczenie uslug: poradnictwo i informacja zawodowa oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy,./ zlecanie uslug aktywizacyjnych,./ program P AI,./ reforma sieci EURES,./ elastycznosc stosowania uslug i instrument6w rynku pracy,./ wprowadzenie nowych form zatrudnienia,./ nowe narz~dzia wspieraj<tce tworzenie miejsc pracy i powr6t do zatrudnienia os6b bezrobotnych, w tym dla powracaj<tcych na rynek pracy po przerwie zwi<tzanej z wychowywaniem dziecka,./ utworzenie KFS,./ wsparcie pracodawc6w zatrudniaj<tcych mlodych pracownik6w,./ zmiany w ustawie, kt6re w wi~kszosci S<t skutkiem potrzeb, kt6re na bie:z<tco 12

13 11 pojawialy si<t od czasu ostatniej nowelizacji,../ zmiana w ustawie z dnia 13 pazdziernika 1998 r. o systemie ubezpieczen spolecznych. Zmiana w art. 50 ustawy rna na celu zapewnienie PUP, WUP, wojewodom oraz ministrowi wlasciwemu do spraw pracy dost<tpu do danych zgromadzonych na koncie ubezpieczonego; Aplikacja Centralna (koszt ok. 2,5 min), w zakresie:../ profilowanie bezrobotnych,../ polqczenie uslug: poradnictwo i informacja zawodowa oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy,../ program PAl,../ elastycznosc stosowania uslug i instrumentow rynku pracy,../ wprowadzenie nowych form zatrudnienia,../ nowe narz<tdzia wspierajqce tworzenie miejsc pracy i powrot do zatrudnienia osob bezrobotnych, w tym dla powracajqcych na rynek pracy po przerwie zwiqzanej z wychowywaniem dziecka,../ wsparcie pracodawcow zatrudniajqcych mlodych pracownikow,../ zmiany w ustawie, ktore w wi<tkszosci sq skutkiem potrzeb, ktore na biezqco pojawialy si~ od czasu ostatniej nowel izacji,../ zmiana w ustawie z dnia 13 pazdziernika 1998 r. o systemie ubezpieczen spolecznych. Zmiana w art. 50 ustawy rna na celu zapewnienie PUP, WUP, wojewodom oraz ministrowi wlasciwemu do spraw pracy dost<tpu do danych zgromadzonych na koncie ubezpieczonego; Aplikacja WUP-Viator (koszt 2,5 min), w zakresie:../ zwi<tkszenie roli samorzqdu wojewodztwa w polityce rynku pracy,../ zmiany w sposobie dystrybucji srodkow FP,../ uzaleznienie srodkow na aktywizacj<r bezrobotnych i na wynagrodzenia pracownikow urz<rd6w pracy od efektow dzialania urz<rd6w pracy,../ profilowanie bezrobotnych,../ poprawa standardow dzialania urz<rd6w pracy,../ polqczenie uslug: poradnictwo i informacja zawodowa oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy,../ zlecanie uslug aktywizacyjnych,

14 ./ program PAl,./ reforma sieci EURES,./ elastycznosc stosowania uslug i instrument6w rynku pracy,./ wprowadzenie nowych form zatrudnienia,./ nowe narz<rdzia wspierajqce tworzenie miejsc pracy i powr6t do zatrudnienia os6b bezrobotnych, w tym dla powracajqcych na rynek pracy po przerwie zwiqzanej z wychowywaniem dziecka,./ utworzenie KFS,./ wsparcie pracodawc6w zatrudniajqcych mlodych pracownik6w,./ zmiany w ustawie kt6re w wi<rkszosci Sq skutkiem potrzeb, kt6re na biezqco pojawialy si<r od czasu ostatniej nowelizacji,./ zmiana w ustawie z dnia 13 pazdziemika 1998 r. o systemie ubezpieczen spolecznych. Zmiana w art. 50 ustawy rna na celu zapewnienie PUP, WUP, wojewodom oraz ministrowi wlasciwemu do spraw pracy dost((pu do danych zgromadzonych na koncie ubezpieczonego; Aplikacje Rejestr Instytucji Szkoleniowych i Krajowy Rejestr Podmiotow Prowadz~cych Agencje Zatrudnienia (koszt ok. 1 min); CBOP (koszt ok. 1 min); Dodatkowe zmiany:./ powyzsze koszty nie uwzgl<rdniajc:t prac zaplanowanych do realizacji do konca 2013 r. przez Centrum Rozwoju Zasob6w Ludzkich ze srodk6w EFS w ramach projektu 1.12, lmplementacja i rozw6j systemu informacyjnego PSZ", w szczeg6lnosci wykonania: Brokera PSZ (a wi<rc narz<rdzia umozliwiajc:tcego obslug~ procesu wymiany zwi~kszonego wolumenu danych mi~dzy PUP i WUP oraz pelnic:tcego funkcj~ szyny komunikacyjnej umozliwiajc:tcej PSZ udost((pnianie uslug elektronicznych dla innych urz<rd6w np.: ZUS, PIP, Strazy Granicznej, itp.- koszt ok. 4,3 mln zl), zmodemizowanej hurtowni danych PSZ CeSAR (koszt ok. 9 mln zl) oraz Wortalu PSZ (umozliwiajc:tcego integracj~ stron intemetowych dotyczc:tcych obszaru PSZ, obslug(( intranetu PSZ, dost((pu do narz((dzi nowoczesnej komunikacji - w CBOP (koszt ok. 1,2 mln zl); koszt ok. 3,9 mln zl) oraz zmian 14

15 Wymiana informacji pomi ~dzy PUP a osrodkami pomocy spolecznej: v' zapewnienie urzydom pracy dostypu do funkcjonalnosci umozliwiajq_cej wymiany danych na poziomie lokalnym (m.in. urzydy pracy - osrodki pomocy spolecznej) poprzez narzydzie typu amorzq_dowa Elektroniczna Platforma Informacyjna (SEPI) bydzie wi q_zalo siy z koniecznosciq_ poniesienia dodatkowych wydatk6w z Funduszu Pracy w wysokosci ok. 10 min zl. Majq_c na uwadze powyzsze, lq_czny koszt dostosowania funkcjonalnosci system6w wdrozonych w obszarze PSZ do zm1an wynikajq_cych z projektu zalozen do ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wyniesie ok. 41 min zl (bez koszt6w zaplanowanych do poniesienia do konca r. w ramach PO KL). Skutki finansowe (negatywne in minus) dla sektora finansow publicznych w ramach FGSP: Z tytulu projektowanych zm1an do ustawy nastq_pi dodatkowo zmmejszeme przychod6w FGSP. Zaklada siy, ze bydzie to spadek przychod6w spowodowany projektowanymi zwolnieniami z obowiq_zku oplacania skladek na FGSP zatrudnionych przez pracodawc6w bezrobotnych w wieku do 30 lat. Zatem w 2014 r. przychody FGSP spadnq_ o zl (przy zalozeniu, ze wysokosc skladki na FGSP obliczana jest od prognozowanej przez Ministerstwo Finans6w (MF) wysokosci przeciytnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej oraz przy zalozeniu, ze ok. 35% bezrobotnych do 30. roku zycia podejmie pracy, a pracodawca z tego tytulu bydzie zwolniony z obowiq_zku oplacania skladek na FGSP za te osoby przez 12 miesiycy). Spadek przychod6w na FGSP w kolejnych Iatach obrazuje ponizsza tabela. Rok FGSP w zt zt zt zt zt zt Rok FGSP w zt zt zt zt zt zt

16 Skutki finansowe (negatywne in minus) dla sektora finansow publicznych w ramach FP: Z tytulu projektowanych zmian do ustawy nastcwi dodatkowo zmniejszenie przychod6w FP. Zaklada si~, ze b~dzie to spadek przychod6w spowodowany projektowanymi zwolnieniami z obowi'l_zku oplacania skladek na FP zatrudnionych przez pracodawc6w bezrobotnych w wieku do 30 lat. Zatem w 2014 r. przychody FP spadn'l_ o ,1 zl. Za kwot~ bazow'l_ przyj~to kwot~ z 2014 r. (przy zalozeniu, ze wysokosc skladki na FP obliczana jest od prognozowanej przez MF wysokosci przeci~tnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej oraz przy zalozeniu, ze ok. 35% bezrobotnych do 30. roku zycia podejmie prac~, a pracodawca z tego tytulu b~dzie zwolniony z obowi'l_zku oplacania skladek na FP za te osoby przez 12 miesi~cy). Spadek przychod6w na FP w kolejnych latach obrazuje ponizsza tabela. Rok FP w zt zt zt zt zt zt Rok FP w zt zt zt zt zt zt Podsumowanie skutkow finansowych dla budzetu panstwa oraz dla FP i FGSP: W celu oszacowania skutk6w finansowych propozycji zmian ustawowych uwzgl~dniono nowo proponowane dzialania, tj. zniesienie obowi'l_zku odprowadzania skladek na FP i FGSP przez okres 12 miesi~cy za bezrobotnego skierowanego do pracy w wieku do 30 lat, z uwzgl~dnieniem wplyw6w do budzetu panstwa z tytulu podatk6w oraz do Funduszu Ubezpieczen Spolecznych z tytulu skladek na ubezpieczenia spoleczne. Rok FGSP+FP w zt zt zt zt zt zt Rok FGSP+FP w zt zt zt zt zt zt Zalozono, ze kwota oszcz~dnosci po stronie pracodawc6w z tytulu zwolnienia ze skladek, w calosci zostanie przeznaczona na utworzenie nowych miejsc pracy. Jednostkowy koszt utworzenia miejsca pracy zostal wyliczony w oparciu o przeci~tny koszt zatrudnienia pracownika w gospodarce narodowej w poszczeg6lnych latach zgodnie z prognozami MF. Zgodnie z powyzszym zalozeniem, w gospodarce narodowej powinno zostac utworzonych corocznie okolo 6 tys. nowych miejsc pracy. 16

17 17 Uzyskany efekt netto wprowadzenia regulacji, tj. wplywy z tytulu podatku dochodowego oraz skladek na ubezpieczeni a spoleczne za pracownik6w zatrudnionych dzi((ki oszcz((dnosciom pracodawc6w z tytulu zwolnienia ze skladek na FP i FGSP, ksztaltuje si(( nast((pujctco: zt zt zt zt zt zt zt zt zt zt Uwzgl((dniaj ctc, ze udzialy we wplywach z podatku dochodowego od os6b fizycznych set r6wniez dochodami wlasnymi jednostek samorzctdu terytorialnego, zas lctczny udzial jednostek samorzetdu terytorialnego, tj. gmin, powiat6w oraz wojew6dztw wynosi 51,19% og6lnej kwoty wplyw6w z podatku dochodowego od os6b fizycznych, w tym: 39,34% to udzial gmin, 10,24% powiat6w a 1,60% woj ew6dztw, skumulowany efekt netto (bilans regulacj i dla fi nans6w publicznych) z podzialem wedlug typu jednostek sektora finans6w publ icznych ksztaltowac si(( b((dzie nast((pujctco: Budi:et panstwa zt zt zt zt zt Samorzqd terytorialny zt zt zt zt zt lnne j ednostki 0 zt 0 zt 0 zt 0 zt 0 zt Bu di:et panstwa zt zt zt zt zt Samorzqd terytorialny zt zt zt zt zt lnne jednostki 0 zt 0 zt 0 zt 0 zt 0 zt 2) Budzety jednostek s amorz~du terytorialnego a) Zwi((kszona zostanie rola samorzctdu wojew6dztwa, poprzez dodanie nowych zadan dotyczctcych KFS, realizacj i program6w regionalnych i zlecania uslug podmiotom zewn((trznym.

18 Nowe zadania b((d'l realizowane z dotychczasowych srodk6w i S<l wprowadzane w odpowiedzi na postulaty przedstawicieli samorz'ldu wojew6dztwa w zakresie zwi((kszenia wplywu na regionaln'lpolityk(( rynku pracy. b) Nie przewiduje si(( nalozenia nowych zadan na samorz'ld powiatu. Poniewaz w 2013 r. konczy si(( finansowanie 7% przeznaczonych na wynagrodzenia dla pracownik6w urz((d6w pracy, wprowadza si(( nowy rodzaj finansowania, kt6rego wprowadzenie b((dzie stanowilo pokrycie tych wydatk6w, kt6re si(( nie zbilansuj'l (5%+2%), uzaleznione od efektywnosci program6w realizowanych przez te urz((dy. W zakresie wsp6lpracy PUP-osrodki pomocy spolecznej nalezy zwr6cic uwag((, ze wsp6lpraca ta juz dzisiaj jest realizowana, niemniej jednak w projektowanych zmianach zwi ((kszony nacisk zostanie polozony na elektroniczn'l wymian(( danych mi((dzy tymi podmiotami. Na budow(( systemu informatycznego w tym zakresie przeznaczone zostan'l srodki z FP. c) Zwi((kszenie zakresu zadan gminy w zwi'lzku z realizacj'lprogramu PAL Wysokosc wydatk6w jakie b((dzie ponosic gmina w zwi'lzku z realizacj'l programu P AI, uzalezniona b((dzie od tego, czy program P AI realizowany b((dzie samodzielnie przez PUP czy tez we wsp6lpracy z osrodkiem pomocy spolecznej. Szacowany koszt programu realizowanego w okresie 2 miesi((cy, obejmuj<lcy obydwa bloki AKTYWIZACJ~ i INTEGRACJ~, b((dzie wynosil dla budzetu gminy w przypadku realizacji programu: ~ wylqcznie przez urzqd pracy zl, ~ we wsp6lpracy z osrodkiem pomocy spolecznej zl. 3. Wplyw na rynek pracy: Bezposrednim celem zmian proponowanych w polityce rynku pracy jest obnizenie wskaznika bezrobocia rejestrowanego oraz poprawa struktury zarejestrowanych w urz~dach pracy bezrobotnych poprzez swiadczenie bardziej efektywnej pomocy osobom bezrobotnym i pracodawcom, ale zmiany zaproponowane w nowelizacji ustawy powinny przyczynic si(( r6wniez do wzrostu aktywnosci zawodowej i wskaznika zatrudnienia Polak6w. Zatem powinny one wplyn'lc na zmniejszenie dystansu jaki wci'lz w tym zakresie istnieje pomi((dzy 18

19 lq Polsk<l, a rozwini~tymi krajami UE. Wprowadzenie przewidzianych w proj ekcie zalozen zm1an ustawy pozytywnie wplynie na rynek pracy. Zaklada si~, ze zmiany spowodujq_ zwi~kszenie oddzialywania polityki rynku pracy na spadek bezrobocia i wzrost zatrudnienia oraz aktywnosci zawodowej. Ponadto zaklada si~, ze proponowane zmiany spowodujq_: - popraw~ efektywnosci dzialania urz~d6w pracy, - popraw~ standard6w obslugi klient6w urz~d6w pracy, - zapewnienie bezrobotnym szerszego dost~pu do instrument6w aktywizacyjnych, - zwi~kszenie elastycznosci dzialania urz~d6w pracy poprzez dostosowanie dzialan urz~du pracy do potrzeb konkretnego bezrobotnego, - obj~cie realnq_ pomocq_ os6b dlugotrwale bezrobotnych, - pogl~bienie wsp6lpracy po mi~d zy urz~dami pracy a osrodkami pomocy spolecznej w celu poprawy skutecznosci aktywizacji szczeg6lnie trudnych klient6w, - ulatwienie lq_czenia pracy zawodowej z obowiq_zkami rodzinnymi zwiq_zanym i z wychowaniem dzieci, odbiurokratyzowanie, zracjonalizowanie Centr6w Aktywizacji Zawodowej, uporzq_dkowanie dzialalnosci - uzaleznienie wysokosci srodk6w FP dla urz~d6w pracy od efekt6w ich pracy, - zwi~kszenie roli samorzq_du wojew6dztwa w polityce rynku pracy, - szersze wlq_czenie partner6w spolecz ych w projektowanie i monitorowanie dzialan na rzecz aktywizacj i zawodowej. W III kwartale 2012 r. populacja aktywnych zawodowo w wieku 15 lat i wi~cej liczyla tys. os6b i byla blisko o 130 tys. os6b wyzsza niz w III kwartale 2011 r. (wzrost o 0,7%). W tym samym czasie liczba biernych zawodowo zmniejszyla si~ o 96 tys. (tj. o 0,7%) do tys. os6b. Wsp6lczynnik aktywnosci zawodowej ludnosci w wieku 15 lat i wiycej wzr6sl z 55,8% w III kwartale 2011 r. do 56,2% w III kwartale 2012 r. W tym samym okresie wsp6lczynnik aktywnosci zawodowej ludnosci w wieku produkcyjnym wg definicji Eurostat (15-64 lata) wyni6sl 66,9% i wzr6sl o 0,8 p. p. W 2011 r. wsp6lczynnik ten wyni6sl 66,1% wobec 71,2% w UE(27), zatem nadal aktywnosc zawodowa Polak6w jest niska w por6wnaniu z UE.

20 W III kwartale 2012 r. pracowalo 15,7 mln os6b w wieku 15 lat i WI<tCeJ i w por6wnaniu do III kwartalu 2011 r. odnotowano wzrost o 25 tys. os6b (tj. o 0,2%). Wzrost liczby pracujq_cych przelozyl si<t na zwi<tkszenie wskaznika zatrudnienia o 0,1 p. p., do poziomu 50,7% dla os6b w wieku 15 lat i wi<tcej, przy czym dla os6b w wieku produkcyjnym wg Eurostat (15-64 lata) wzr6sl o 0,4 p. p. i wyni6sl 60,2%. W 2011 r. wskaznik zatrudnienia os6b w wieku produkcyjnym wynosil w Polsce 59,7% wobec 64,3% w UE(27). Na koniec 2012 r. w urz<tdach pracy zarejestrowanych bylo 2 136,8 tys. os6b, czyli o 154,1 tys. bezrobotnych wi~cej niz przed rokiem ( wzrost o 7,8% ). Stopa bezrobocia rejestrowanego w koncu 2012 r. wyniosla 13,4% i wzrosla o 0,5 p. p. w stosunku do listopada 2012 r., natomiast w por6wnaniu do stanu z konca 2011 r. odnotowano wzrost tego wskaznika o 0,9 p. p. Zatem wskaznik bezrobocia rejestrowanego wciq_z pozostaje wysoki, choc oczywiscie zdecydowanie nizszy niz w pierwszych latach XXI wieku. Niemniej jednak utrzymujq_ si<t stale cechy naszego rynku pracy, jak sezonowosc i terytorialne zr6znicowanie, b~dq_ce wynikiem zar6wno nier6wnomiemego rozwoju spolecznogospodarczego region6w, jak i ich polozenia geograficznego, oraz niekorzystna struktura zarejestrowanych w urz<tdach pracy bezrobotnych - ok. 55% bezrobotnych nie posiada wyksztalcenia sredniego, co czwarty bezrobotny nie rna doswiadczenia zawodowego, a 3 na 10 bezrobotnych nie posiada kwalifikacji zawodowych. Sq_ to czynniki utrudniajq_ce znalezienie zatrudnienia szczeg6lnie, ze gros bezrobotnych to osoby pozostajq_ce w ewidencji bezrobotnych ponad 12 miesi<tcy od momentu zarejestrowania si<t (36,5%). Ponadto, niemal 4 na 10 bezrobotnych stanowiq_ osoby, kt6re nie ukonczyly 30. roku zycia, ale w strukturze dynamicznie zwi~ksza si~ r6wniez udzial os6b w starszych grupach wiekowych. ~ Zmiany dotyczq_ce: 1) poprawy efektywnosci dzialania urz~d6w pracy poprzez uzaleznienie srodk6w na aktywizacj~ bezrobotnych i na wynagrodzenia pracownik6w urz<td6w pracy od efekt6w dzialania urz<td6w pracy, a takze wykorzystanie srodk6w unijnych na aktywizacj~ bezrobotnych, 2) poprawy jakosci uslug swiadczonych bezrobotnym stosownie do ich potrzeb poprzez popraw~ standard ow dzialania urz~d6w pracy, zlecanie uslug aktywizacyjnych, wsp6lprac<t PUP i gmin, elastycznosc stosowania uslug 20