-9- UZASADNIENIE. za kt6r~

Transkrypt

1 -9- UZASADNIENIE Obowi uj~ca obecnie definicja lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, zawarta w art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o swiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze srodk6w publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z pofu. zm.), zwanej dalej,ustaw~ o swiadczeniach", jest wynikiem zmian ustawowych z 2007 r., kt6rych gl6wnym celem byla implementacja przepis6w obowi uj~cej w6wczas dyrektywy Rady 93/16/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. maj~cej na celu ulatwienie swobodnego przeplywu lekarzy i wzajemnego uznawania ich dyplom6w, swiadectw i innych dokument6w potwierdzaj~cych posiadanie kwalifikacji. Wynikiem tych zmian, obok wymaganego przez ww. dyrektyw(( potwierdzenia uprawnien lekarzy medycyny rodzinnej, bylo nieznajduj~ce podstawy w jej przepisach zawyzenie swiadczen udzielanych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej wyl~cznie do swiadczen medycyny rodzinnej. Nalei:y r6wniez zauwai:yc, ze ww. ograniczenie stalo w sprzecznosci z ustawow~ definicj~ podstawowej opieki zdrowotnej (art. 5 pkt 27 ustawy o swiadczeniach), za kt6r~ uwai:a si(( swiadczenia zdrowotne profilaktyczne, diagnostyczne, lecznicze, rehabilitacyjne oraz piel((gnacyjne z zakresu medycyny og6lnej, rodzinnej i pediatrii, udzielane w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej. Skutkowalo to wyeliminowaniem pewnych grup lekarzy z udzielania swiadczen w podstawowej opiece zdrowotnej. Dotyczy to w szczeg6lnosci lekarzy pediatr6w i lekarzy intemist6w. W rezultacie lekarze pediatrzy, kt6rzy s~ profesjonalnie przygotowani do udzielania swiadczen zdrowotnych dzieciom, s~ tej mozliwosci pozbawieni, a dzieci maj~ ograniczony dostyp do swiadczen lekarza pediatry w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Proponowane zmiany maj~ t(( sytuacj(( poprawic. W tym celu projekt ustawy przewiduje dodanie ust. 2a w art. 55 ustawy o swiadczeniach, rozszerzaj~cego mozliwosc udzielania swiadczen zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej w ramach systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego przez lekarzy pediatr6w i lekarzy internist6w w wyniku otwarcia tego segmentu swiadczen zdrowotnych dla lekarzy, kt6rzy: - posiadaj~ specjalizacjy I stopnia w dziedzinie medycyny og61nej lub

2 specjalizacj(( I lub II stopnia, lub tytul specjalisty w dziedzinie chor6b wewnytrznych, (zwanych dalej,internistami") lub - specjalizacj(( I lub II stopnia, lub tytul specjalisty w dziedzinie pediatrii (zwanych dalej,pediatrami"). Projekt ustawy zaklada, w dodawanym do ustawy o swiadczeniach art. 55 ust. 2a, iz warunkiem udzielania swiadczen w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej przez lekarzy internist6w oraz pediatr6w bydzie wym6g udzielania tych swiadczen w zakresie swoich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami. Powyzsze uregulowanie rna na celu wla8ciwe zabezpieczenie swiadczen dla dzieci i doroslych. Konsekwencjq. tej zmiany jest uchylenie art. 5 pkt 13 ( definicji lekarza podstawowej opieki zdrowotnej). Obecnie lekarze internisci i pediatrzy mogct udzielac swiadczen z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy 0 swiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze srodk6w publicznych oraz niekt6rych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1172). Przepis powyzszy dotyczy jednakze tylko tych os6b, kt6re posiadaly ww. kwalifikacje w dniu wejscia w zycie ww. ustawy, tj. dnia 29 wrzesnia 2007 r. Wedlug stanu na dzien 1 stycznia 2013 r. Centralnego Rejestru Lekarzy i Lekarzy Dentyst6w RP prowadzonego przez Naczelnq. Rady Lekarskq.liczba lekarzy posiadajq.cych: - specjalizacj(( II stopnia lub tytul specjalisty w dziedzinie pediatrii wynosi 7 797, w tym wykonujq.cych zaw6d oraz dodatkowo lekarzy posiadajq.cych specjalizacj(( I stopnia w dziedzinie pediatrii, w tym wykonujq.cych zaw6d, - specjalizacjy II stopnia lub tytul specjalisty w dziedzinie chor6b wewn((trznych wynosi , w tym wykonujq.cych zaw6d oraz dodatkowo lekarzy posiadajq.cych specjalizacj(( I stopnia w dziedzinie chor6b wewn((trznych, w tym wykonujq.cych zaw6d. Wedlug danych Narodowego Funduszu Zdrowia (stan na czerwiec 2012 r.) w podstawowej opiece zdrowotnej na lekarzy, lekarze rodzinni stanowiq (27 %), pediatrzy stanowict6 560 (tj. 20,4%), natomiast lekarze internisci (31,6%). Liczba lekarzy wykonujq.cych zaw6d, posiadajq.cych jednoczesnie specjalizacjy w dziedzinie medycyna rodzinna oraz specjalizacjy II stopnia lub tytul specjalisty w dziedzinie pediatria wynosi 407, a specjalizacjy I stopnia w dziedzinie pediatria wynosi 2147.

3 -11- Biori:!C pod uwagy fakt, i:e prawo wsp6lnotowe, jak wskazano r6wniei: powyi:ej, nie przewiduje harmonizacji system6w opieki zdrowotnej i panstwa czlonkowskie zachowujll autonomiy w stanowieniu prawa w tym zakresie, rozszerzenie moi:liwosci udzielania swiadczen w podstawowej apiece zdrowotnej przez lekarzy pediatr6w i lekarzy internist6w w wyniku otwarcia tego segmentu swiadczen zdrowotnych dla lekarzy posiadajllcych inne kwalifikacje nii: tytul specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej jest moi:liwe, z zastrzei:eniem, i:e lekarze ci udzielajll swiadczenia w zakresie swoich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami. Proponowane brzmienie art. 55 ust. 2a czyni zadosc powyi:szym wymaganiom przy jednoczesnym uwzgl~tdnieniu praw nabytych lekarzy, o kt6rych mowa w art. 14 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o swiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze srodk6w publicznych oraz niekt6rych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1172). Lekarze ci mogll udzielac swiadczen z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej zgodnie z uzyskanymi prawami nabytymi, tj. w takim zakresie, w jakim udzielajll swiadczen w podstawowej apiece zdrowotnej 1ekarze posiadaji:!cy tytul specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej lub odbywaji:!cy szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej, lub posiadaji:!cy specjalizacj<( II stopnia w dziedzinie medycyny og6lnej ( dotychczasowi lekarze podstawowej opieki zdrowotnej). Ponadto zostala zmieniona definicja podstawowej opieki zdrowotnej przez dodanie do jej zakresu swiadczen z zakresu chor6b wewncttrznych w zwi u z mozliwoscill udzielania swiadczen opieki zdrowotnej przez lekarzy posiadajllcych specjalizacj<( I lub II stopnia lub tytul specjalisty w dziedzinie chor6b wewncttrznych. Majllc na uwadze nowe rozwii:!zania dotyczllce udzielania swiadczen w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej przez lekarzy pediatr6w i lekarzy internist6w, zmiany zawarte w projekcie ustawy odnoszll sict r6wniez do sposobu wyboru lekarza pediatry i internisty. Ponadto projekt ustawy wprowadza taki:e wyb6r swiadczeniodawcy udzielajllcego swiadczen w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, tak aby zloi:ona przez swiadczeniobiorcy deklaracja wyboru nie tracila wai:nosci w przypadku zmiany miejsca pracy przez lekarza, pielygniark~t czy poloi:nl:!. Powyi:sza zmiana rna na celu popraw(( dostypu do swiadczen zdrowotnych pacjentom, a swiadczeniodawcom ulatwienie zarz<:!dzania i rozliczania uslug z Narodowym Funduszem

4 -12- Zdrowia, w sytuacji zaprzestania udzielania swiadczeti przez lekarza, pielygniark<t czy polozilct.. Obecnie deklaracja wyboru rna charakter deklaracji imiennej, co powoduje, ze w przypadku zmian w tym zakresie zar6wno pacjenci jak i swiadczeniodawcy majct. problemy z uzyskaniem, czy rozliczeniem swiadczeti. Pacjent b<tdzie m6gl wybrac dowolnego lekarza, pielygniark<t lub polozilct. skladajct.c, tak jak dotychczas, jednct. lub kilka deklaracji wyboru z tct. r6micct., ze bydzie to r6wniez wyb6r swiadczeniodawcy, u kt6rego dany lekarz, pielygniarka lub polozila udzielajct. swiadczeti. w przypadku zmiany miejsca zatrudnienia przez wybranego przez siebie lekarza, pielygniark<t czy poloznc!-, pacjent b<tdzie m6gl wybrac nowego swiadczeniodawcy, u kt6rego osoba ta rozpoczyla udzielanie swiadcze:ti zdrowotnych. Ponadto w proponowanej zmianie art. 28 doprecyzowano, ze oplata za zmian<t deklaracji wyboru nie dotyczy przyczyn powstalych po stronie swiadczeniodawcy. W przepisie tym usuniyto regulacjy,oraz innych przyczyn niezalemych od woli swiadczeniobiorcy", z uwagi na trudnosci interpretacyjne, jakie ona powodowala. Dodatkowo zwiykszono mozliwosc bezplatnej zmiany swiadczeniodawcy udzielajct.cego swiadczeti z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej z dw6ch do trzech razy w cict.gu roku kalendarzowego. Ma to na celu zlagodzenie ograniczeti w wyborze swiadczeniodawc6w i wiykszct. swobod<t w ich zmianie. Zmiana art. 56 ust. 1 i 2 jest konsekwencjct. zmian wprowadzonych wart. 28 ustawy o swiadczeniach. Natomiast zmiana ust. 3 tego artykulu polega na dodaniu do ustawy o swiadczeniach upowazilienia ustawowego dla ministra wla8ciwego do spraw zdrowia do wydania rozporzct.dzenia okreslajct.cego wzory deklaracji wyboru lekarza, pielygniarki i polozilej podstawowej opieki zdrowotnej. Obecnie wz6r deklaracji wyboru jest okreslany przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Proponuje siy, aby rozporzct.dzenie bylo wydawane po uprzednim zasiygni<tciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Pielygniarek i PoloZilych. Dodatkowo przez zmiany w art. 56 ust. 1 wprowadzono mozliwosc zlozenia deklaracji wyboru swiadczeniodawcy, lekarza, pielygniarki i polozilej podstawowej opieki zdrowotnej w postaci elektronicznej. Dzi<tki tej zmianie nie b<tdzie koniecznosci zmian projektu PI -,Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostypniania zasob6w cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych" oraz nie zostanie ograniczony zakres uslug dostypnych pacjentowi w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). W ramach realizacji przez Centrum

5 -13- System6w lnformacyjnych Ochrony Zdrowia projektu P1 pacjentom zostanie bowiem udostypnione Intemetowe Konto Pacjenta (IKP). System ten umozliwial bydzie gromadzenie informacji medycznych pacjenta w jednym miejscu. Jednoczesnie jednym z uprawnien przewidzianych dla pacjenta bydzie mozliwosc zlozenia deklaracji wyboru swiadczeniodawcy udzielaj~cego swiadczen z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w postaci elektronicznej potwierdzonej przy wykorzystaniu np. profilu zaufanego epuap w rozumieniu art. 3 pkt 14 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji dzialalnosci podmiot6w realizuj~cych zadania publiczne (Dz. U. z 2013 r. poz. 235). w zwi~ku z mozliwosci~ zmiany swiadczeniodawcy udzielaj~cego swiadczen z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie odpowiednio lekarza, pielygniarki i polomej oraz w zwi~ku z tresci~ dodawanego art. 56 ust. 6, zgodnie z kt6rym zachowuj~ warnosc deklaracje wyboru w zakresie wyboru swiadczeniodawcy do czasu m.in. wyboru nowego swiadczeniodawcy i jednoczesnym brakiem przepisu stanowi~cego o obowi~u poinformowania 0 wyborze nowego swiadczeniodawcy tak, aby pierwotny swiadczeniodawca mial wiedzy, ze nie jest juz zwi~any poprzedni~ deklaracj~ wyboru, przyjyte w projekcie rozwi~anie nie bydzie prowadzilo np. do podw6jnego rozliczania swiadczeniobiorcy przez dw6ch r6mych swiadczeniodawc6w. Wynika to z zasad rozliczania swiadczen finansowych metod~ kapitacyjn~ okreslonych w 10 ust. 8 zarz~dzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nr 85/2011/DSOZ z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie okreslenia warunk6w zawierania i realizacji um6w o udzielanie swiadczen w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, zgodnie z kt6rymi w przypadku wyst((powania danych identyfikacyjnych tego samego swiadczeniobiorcy na listach swiadczeniobiorc6w przedstawionych przez wiycej nizjednego swiadczeniodawcy, w tym z innego wojew6dztwa, oddzial wojew6dzki Narodowego Funduszu Zdrowia przyporz~dkowuje swiadczeniobiorcy na podstawie deklaracji, zawieraj~cej najp6zniejsz~ dat(( dokonania wyboru. Natomiast proponowana zmiana art. 57 ustawy o swiadczeniach rna na celu ulatwienie dostypu do lekarza specjalisty w przypadku pozytywnego wyniku badan przesiewowych wykonywanych u dzieci do 1. roku zycia i finansowanych ze srodk6w publicznych. Dziecko, u kt6rego stwierdzono nieprawidlowy wynik badania przesiewowego bydzie kierowane niezwlocznie do lekarza specjalisty. Czysto badanie takie odbywa siy w tym samym dniu, w kt6rym rodzice czy opiekunowie dziecka otrzymuj~ wynik. Zgodnie z wprowadzanym przepisem pozytywny (nieprawidlowy) wynik badania przesiewowego bydzie jednoznaczny

6 -14- ze skierowaniem do poradni specjalistycznej, co bydzie wiqzalo siy z natychmiastowym objyciem dziecka chorego opiekq. specjalistycznq.. Wprowadzenie przepisu art. 57 ust. la, bydzie oznaczalo, ze leczenie w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej chor6b wrodzonych wykrytych w wyniku badail przesiewowych wykonanych u dzieci do 1 roku zycia bydzie mozliwe bez koniecznosci przedstawienia skierowania lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do lekarza specjalisty. Nalezy wskaza6, ze przepis ten dotyczyc bydzie wylq.cznie badail przesiewowych majq.cych na celu wykrycie wad wrodzonych, kt6re sq. wykonywane u dzieci do 1. roku zycia, w tym m.in. badan przesiewowych w kierunku hipotyreozy, fenyloketonurii, mukowiscydozy oraz innych rzadkich wad metabolicznych wykonywanych w ramach programu zdrowotnego,program badail przesiewowych noworodk6w w Polsce na lata ". Zmiany w ustawach wymienionych w art. 2-8 sq. konsekwencjq. rezygnacji z definicji lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i majq. wylq.cznie charakter redakcyjny. Projektowana ustawa zawiera r6wniez przepis przejsciowy, zgodnie z kt6rym swiadczeniodawca, u kt6rego przed dniem wejscia w zycie ustawy zlozono deklaracje wyboru staje siy swiadczeniodawcq., wybranym przez swiadczeniobiorcy zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy w znowelizowanym brzmieniu, co rna na celu unikniycie koniecznosci skladania przez swiadczeniobiorc6w nowych deklaracji. Wobec zmiany tresci przepisu art. 55 ust. 6 ustawy o swiadczeniach, aby uniknq.c ewentualnej luki prawnej, wprowadzono przepis utrzymujq.cy w mocy dotychczasowe rozporzq.dzenie wydane na mocy ww. przepisu. Okres 24 miesiycy jest konieczny do przeprowadzenia procedury legislacyjnej i wypracowania rozwiq.zail uwzglydniajq.cych stanowiska podmiot6w spolecznych. Proponowana nowelizacja wpisuje Sly w dzialania na rzecz zachowania 1 poprawy zdrowia dzieci, co stanowi jeden z priorytet6w polityki zdrowotnej. Projekt regulacji nie wymaga notyfikacji w rozumieniu przepis6w rozporzq.dzenia Rady Ministr6w z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i akt6w prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z p6zn.. zm.).