Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
|
|
- Ksawery Matuszewski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tiredness (fatigue) and cancer: Polish Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór Niniejsza broszura zawiera informacje na temat zmęczenia. Uczucie bardzo dużego zmęczenia jest inaczej nazywane uczuciem wyczerpania. Może być spowodowane samą chorobą nowotworową lub metodami leczenia onkologicznego. Mamy nadzieję, że niniejsza broszura zawiera wszystkie niezbędne informacje. Jeśli jednak pojawią się jakiekolwiek pytania, dodatkowe informacje można uzyskać od lekarza lub pielęgniarki w szpitalu, w którym odbywa się leczenie. Podkreślone słowa zostały wyjaśnione w słowniczku na końcu tej broszury. Można zadzwonić do organizacji Macmillan Cancer Support pod numer , od poniedziałku do piątku, w godzinach od 9.00 do Możemy zapewnić pośrednictwo tłumacza, dlatego można skontaktować się z nami w języku polskim. Po uzyskaniu połączenia telefonicznego wystarczy powiedzieć język polski po angielsku ( Polish ). Nasi specjaliści w zakresie chorób onkologicznych odpowiedzą na pytania medyczne i porozmawiają o odczuciach pacjenta. Więcej informacji na temat chorób nowotworowych w języku polskim znajduje się na stronie: macmillan.org.uk/translations. Niniejsza broszura zawiera informacje na następujące tematy: Czym jest zmęczenie? Co powoduje zmęczenie? Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem w domu Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem w pracy Opieka nad osobą odczuwającą zmęczenie Gdzie znaleźć pomoc? Więcej informacji w języku polskim Strona 1 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
2 Czym jest zmęczenie? Zmęczenie, inaczej uczucie wyczerpania, to stan, w którym osoba czuje się bardzo zmęczona przez większość czasu lub przez cały czas. To powszechny problem wśród osób chorych na raka. Zmęczenie powodowane przez chorobę nowotworową różni się od zmęczenia, którego doświadcza osoba zdrowa. Osoby chore na nowotwór mogą męczyć się szybciej po wykonaniu różnych czynności, a odpoczynek i sen nie eliminują uczucia zmęczenia. Zmęczenie może wpływać na wszystkie aspekty życia. U niektórych osób zmęczenie jest łagodne i nie ma zbyt dużego wpływu na ich codzienne życie. U innych może mieć większy wpływ na funkcjonowanie. Niektóre powszechne skutki zmęczenia to: Trudności przy wykonywaniu codziennych czynności, takich jak branie prysznica czy gotowanie Brak energii i poczucie, że mogłoby się spędzić cały dzień w łóżku Brak sił Problemy z koncentracją, myśleniem, mówieniem i podejmowaniem decyzji Zapominanie Duszności/brak tchu po lekkim wysiłku Zawroty głowy Problemy ze snem Utrata popędu seksualnego Bycie bardziej emocjonalnym niż zazwyczaj. Odczuwanie zmęczenia przez większość czasu może być frustrujące i przytłaczające. Ważne jest, aby opowiedzieć lekarzom i pielęgniarkom o swoich odczuciach. Istnieją sposoby na złagodzenie tych dolegliwości. Są też rzeczy, które można zrobić samemu, aby sobie pomóc, na przykład pozostanie w miarę możliwości aktywnym. Z badań wynika, że zachowanie aktywności fizycznej jest jednym z najlepszych sposobów na poradzenie sobie ze zmęczeniem. Co powoduje zmęczenie? Powodem zmęczenia może być: sama choroba nowotworowa leczenie onkologiczne inne problemy fizyczne spowodowane przez nowotwór skutki emocjonalne choroby nowotworowej dojazdy do szpitala. Wiek i inne problemy zdrowotne również mogą przynieść taki skutek. Strona 2 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
3 Leczenie onkologiczne Jeśli zmęczenie jest spowodowane leczeniem onkologicznym, zazwyczaj ustępuje po zakończeniu leczenia. Czasami może jednak utrzymywać się przez miesiące, a nawet lata. Operacja chirurgiczna zmęczenie po operacji jest zazwyczaj tymczasowe, jednak zależy to od rodzaju operacji. Chemioterapia i radioterapia zmęczenie ustępuje zazwyczaj po 6-12 miesiącach po zakończeniu leczenia, ale czasami utrzymuje się dłużej. Terapia hormonalna i terapia celowana niektóre z tych terapii mogą powodować zmęczenie podczas ich stosowania. Posiadamy więcej informacji w języku polskim na temat operacji chirurgicznych, chemioterapii, radioterapii i działań niepożądanych leczenia onkologicznego. Prosimy wejść na stronę: macmillan.org.uk/translations lub zadzwonić pod numer: Anemia Anemia jest spowodowana niedoborem hemoglobiny (Hb) we krwi. Hemoglobina jest obecna w czerwonych krwinkach i przenosi tlen w organizmie, co daje nam energię. W przypadku anemii możliwe jest odczuwanie zmęczenia, duszności i zawrotów głowy. Anemia może być wywołana chemioterapią lub radioterapią. Lekarz wykona odpowiednie badania, aby sprawdzić, czy pacjent ma anemię. Jeśli okaże się, że tak, konieczne może być wdrożenie leczenia, aby pacjent poczuł się lepiej. Problemy żywieniowe Jeśli je się mniej niż zazwyczaj, może to spowodować spadek energii i uczucie zmęczenia. Ważne jest, aby poinformować lekarza lub pielęgniarkę o swoich problemach żywieniowych. Jeśli pacjent odczuwa zbyt silne nudności, aby jeść, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Przepisze on leki, które pomogą. W przypadku zmniejszonego apetytu lub innych problemów żywieniowych należy umówić się na konsultację u dietetyka w szpitalu. Udzieli on porady na temat tego, co najlepiej jeść. Pomocne może być przygotowywanie posiłków przez inne osoby. Można również kupić gotowe posiłki lub zamówić je z dostawą do domu w firmie cateringowej. Posiadamy więcej informacji w języku polskim na temat problemów żywieniowych. Prosimy wejść na stronę: macmillan.org.uk/translations lub zadzwonić pod numer: Strona 3 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
4 Ból Jeśli występują dolegliwości bólowe, może to powodować zmęczenie. Pomogą środki przeciwbólowe oraz inne metody leczenia bólu. Zmniejszenie bólu spowoduje również zmniejszenie zmęczenia. Inne problemy fizyczne spowodowane chorobą nowotworową Zmęczenie może być także spowodowane innymi problemami związanymi z nowotworem, na przykład dusznościami, zatrzymywaniem płynów w organizmie czy infekcjami. Wyleczenie tych problemów często wpływa także na zmniejszenie uczucia zmęczenia. W przypadku wystąpienia innych objawów należy powiedzieć o nich lekarzowi lub pielęgniarce. Inne problemy zdrowotne Cukrzyca, problemy z sercem lub tarczycą również mogą powodować nasilenie uczucia zmęczenia. Czasami zmęczenie wywołane jest także lekami przyjmowanymi na inne schorzenia. Skutki emocjonalne choroby nowotworowej Niepokój, depresja, stres i problemy ze snem mogą być przyczynami zmęczenia. Pomóc może rozmowa o swoich odczuciach z partnerem/partnerką, członkiem rodziny lub bliskim przyjacielem. Można też porozmawiać z lekarzem pierwszego kontaktu. Wyda on skierowanie do psychologa w celu uzyskania wsparcia emocjonalnego i w razie potrzeby przepisze odpowiednie leki. Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem Niniejsza sekcja dotyczy różnych rzeczy, jakie można zrobić dla siebie, aby poradzić sobie ze zmęczeniem. Niektóre z nich pomogą zmniejszyć uczucie zmęczenia. Inne pomogą lepiej sobie z nim radzić. Dieta Prawidłowe odżywianie pomoże podnieść poziom energii. Można poprosić lekarza o wydanie skierowania do dietetyka w celu uzyskania porady. Warto wykorzystać okazję i jeść do syta, gdy apetyt dopisuje. Zawsze należy pić dużo płynów. Warto też prowadzić dziennik odżywiania, w którym zapisuje się spożyte danego dnia posiłki i ich pory. Dzięki temu można sprawdzić, czy po konkretnych pokarmach poziom energii jest wyższy. Posiadamy więcej informacji w języku polskim na temat zdrowego odżywiania. Prosimy wejść na stronę: macmillan.org.uk/translations lub zadzwonić pod numer: Strona 4 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
5 Ćwiczenia i aktywność fizyczna Łagodna aktywność fizyczna pomoże zmniejszyć zmęczenie. Nawet spacerowanie po domu może pomóc. Dla niektórych osób korzystne mogą być ćwiczenia takie jak joga, qigong i tai chi. Nie należy ćwiczyć przy złym samopoczuciu, dusznościach lub gdy odczuwa się ból. O złym samopoczuciu należy poinformować lekarza. Przed podjęciem jakiejkolwiek aktywności fizycznej lub zwiększeniem intensywności ćwiczeń ważne jest, aby zasięgnąć porady pracownika służby zdrowia. Onkolog lub lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta do fizjoterapeuty. Może on pomóc zbudować kondycję fizyczną. Sen Jeśli występuje uczucie zmęczenia, dobra jakość snu w nocy jest bardzo ważna. Może zminimalizować potrzebę snu w ciągu dnia. Oto kilka porad: Wstawać i chodzić spać codziennie o tej samej porze. Starać się nie spać rano dłużej niż potrzeba. Zachowanie aktywności i regularne wykonywanie ćwiczeń może pomóc w podniesieniu jakości snu. Zadbać o to, żeby sypialnia była relaksującym miejscem. Powinna panować w niej ciemność, cisza i odpowiednia temperatura. Pomocne mogą okazać się zatyczki do uszu. Przed spaniem warto wypić ciepły napój mleczny. Unikać herbaty i kawy zawierającej kofeinę. Ograniczyć ilość alkoholu spożywanego wieczorem. Przed spaniem wykonywać relaksujące czynności. Warto wziąć ciepłą kąpiel lub prysznic, poczytać, posłuchać relaksującej muzyki lub audiobooka. Można również wypróbować techniki relaksacyjne (patrz poniżej). Jeśli nie można zasnąć, warto pooglądać telewizję, poczytać lub posłuchać audiobooka. Jeśli zmartwienia nie pozwalają w nocy spać, warto je zapisać. Sterydy mogą powodować problemy ze snem. Jeśli przyjmuje się leki sterydowe (steroidy), warto zapytać lekarza, czy można je brać o wcześniejszej porze. Relaksacja Stres pozbawia energii i wzmaga uczucie zmęczenia. Należy znaleźć czas na relaks. Można: porozmawiać z kimś o swoich zmartwieniach stosować technikę relaksacyjną przez 5 do 15 minut każdego dnia lekarz lub pielęgniarka pomoże znaleźć najlepszą technikę dla pacjenta wypróbować terapię uzupełniającą (patrz poniżej). Strona 5 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
6 Terapie uzupełniające Istnieją też inne terapie, które mogą pomóc poradzić sobie ze zmęczeniem. Są to między innymi: medytacja akupunktura refleksologia aromaterapia masaż muzykoterapia. Są one odpłatne, ale czasami można z nich skorzystać w ramach państwowej służby zdrowia NHS. Warto zapytać o to lekarza pierwszego kontaktu lub pielęgniarkę, jeśli pacjent jest zainteresowany którąś z tych terapii. Ważne jest, żeby była ona bezpieczna dla pacjenta i prowadzona przez terapeutę z odpowiednimi kwalifikacjami. Wykwalifikowanego terapeutę w swojej okolicy można znaleźć na stronie internetowej Brytyjskiego Stowarzyszenia Medycyny Komplementarnej (ang. British Complementary Medicine Association, bcma.co.uk). Można też skontaktować się ze stowarzyszeniem, pisząc na adres: office@bcma.co.uk lub dzwoniąc pod numer: Pomoc psychologiczna Czasami radzenie sobie ze zmęczeniem może być trudne. Zmęczenie może prowadzić do odczuwania niepokoju i stanów depresyjnych. Jeśli pacjentowi trudno jest porozmawiać z bliskimi o swoich emocjach lub jeśli to nie pomaga, być może przyda się pomoc psychologa. Psychologowie są odpowiednio przygotowani, aby pomóc pacjentom wyrazić ich odczucia i znaleźć sposoby, aby sobie z nimi poradzić. Onkolog lub lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta do psychologa. Nie zawsze pomoc psychologiczna jest dostępna w ramach państwowej służby zdrowia NHS, dlatego porada może być odpłatna. Grupy wsparcia Niektórym osobom pomaga rozmowa z innymi osobami, które odczuwają zmęczenie. W większości regionów w Wielkiej Brytanii działają grupy wsparcia. Czasami są prowadzone przez pracownika służby zdrowia. Inni członkowie grupy wsparcia mogą być w podobnej sytuacji, co pacjent. Aby dowiedzieć się więcej o grupach wsparcia działających w danej okolicy, prosimy zadzwonić na linię wsparcia organizacji Macmillan pod numer: Możemy dowiedzieć się, czy w danej okolicy działa grupa wsparcia prowadzona w języku, którym mówi pacjent. Można również odwiedzić naszą stronę internetową pod adresem: macmillan.org.uk/supportgroups. Strona 6 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
7 Wsparcie duchowe Niektóre osoby w trudnych sytuacjach znajdują oparcie w religii. Rozmowa z kapelanem, kapłanem, księdzem, rabinem lub innym przywódcą religijnym może być pomocna. Osoby te przywykły do pomagania innym ludziom w trudnych chwilach, nawet jeśli nie mają oni konkretnego wyznania. Wizyty w szpitalu Warto przygotować się do kolejnej wizyty w szpitalu i zapisać wszystkie pytania dotyczące zmęczenia, na jakie chce się uzyskać odpowiedzi. Jeśli rozmawianie lub rozumienie języka angielskiego sprawia problemy, przed wizytą można poprosić o pośrednictwo tłumacza. Jeśli podczas wizyty powstały jakieś niejasności, trzeba poprosić lekarza lub pielęgniarkę o ponowne wyjaśnienie danej kwestii. Ważne jest, aby opisać uczucie zmęczenia zespołowi opieki medycznej. Być może trzeba będzie wyjaśnić, w jaki sposób zmęczenie wpływa na życie pacjenta. Lekarz postara się ustalić wszystkie przyczyny zmęczenia, które można wyleczyć. Być może pomocne będą następujące pytania: Co może powodować moje zmęczenie? Jakie metody leczenia mogą pomóc? W jaki sposób mogę poradzić sobie ze zmęczeniem? Jaka pomoc jest dostępna? Co mogę zrobić, aby zmniejszyć uczucie zmęczenia? Warto zabrać ze sobą na wizytę krewnego lub przyjaciela, aby zapamiętać informacje przekazane przez zespół opieki medycznej. Osoba towarzysząca może również zapisać to, co należy zapamiętać. Farmakoterapie stosowane przy zmęczeniu Nie ma żadnych oficjalnych farmakoterapii stosowanych, aby zapobiec lub złagodzić uczucie zmęczenia. Jednakże leki sterydowe (steroidy) takie jak deksametazon, czasami pomagają. Lekarz onkolog powie pacjentowi, czy w jego sytuacji pomocne będzie ich zastosowanie. Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem w domu Jeśli pacjent odczuwa zmęczenie, ważne jest, aby planować z odpowiednim wyprzedzeniem. Dzięki temu będzie on mógł nadal wykonywać większość rzeczy, na których najbardziej mu zależy. Prowadzenie dziennika pomoże prześledzić, kiedy samopoczucie jest najlepsze, a kiedy odczuwa się największe zmęczenie. Warto planować większe zadania na czas, gdy zmęczenie prawdopodobnie będzie mniejsze. Strona 7 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
8 Po okresie zwiększonej aktywności należy zaplanować wystarczającą ilość czasu na odpoczynek. Należy dbać o swoje potrzeby i wystarczająco odpoczywać, nawet jeśli pacjent musi troszczyć się nie tylko o siebie. Nie należy jednak odpoczywać jednorazowo zbyt długo, ponieważ mięśnie osłabiają się, co może nasilić uczucie zmęczenia. Ważne jest również, aby sen w ciągu dnia nie sprawiał, że mniej śpi się w nocy. Jeśli pacjent czuje, że męczy się, wykonując zbyt wiele czynności, nie wywoła to pogorszenia choroby nowotworowej, ale należy później odpowiednio wypocząć. Jeśli w pobliżu mieszkają przyjaciele lub krewni, warto poprosić ich o pomoc. Czasami może być trudno prosić kogoś o pomoc, ale przyjaciele, krewni czy sąsiedzi często z chęcią pomogą przy wykonywaniu codziennych czynności. Jeśli pacjent nie radzi sobie ze zmęczeniem, należy poinformować o tym lekarza onkologa, pielęgniarkę lub lekarza pierwszego kontaktu. Poniżej przedstawiamy kilka porad na temat radzenia sobie ze zmęczeniem w domu. Sposoby radzenia sobie z codziennymi czynnościami Rozplanować zadania na cały tydzień. Codziennie robić po trochu, a nie dużo naraz. Przy wykonywaniu domowych obowiązków przyjmować pozycję siedzącą zamiast stojącej. Unikać wyciągania się i schylania podczas sprzątania. Używanie mopów i szczotek z długimi trzonkami może pomóc. Poprosić kogoś o wyniesienie śmieci. Jeśli ma się ogród, poprosić, aby ktoś się nim zajmował. Zakupy Jeśli jest osoba, która mogłaby zrobić zakupy, będzie to pomocne. Jeśli nie, poniższe sugestie mogą pomóc: Zrobić listę przed wyjściem na zakupy, zgodnie z rozkładem sklepu. Korzystać z wózka na kółkach, a nie z koszyka. Robić zakupy w mniej uczęszczanych porach. Robić zakupy z przyjacielem, aby mieć dodatkową pomoc. Poprosić personel sklepu o pomoc w spakowaniu zakupów i zaniesieniu ich do samochodu. Robić zakupy przez Internet z dostawą do domu. Strona 8 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
9 Gotowanie Starać się gotować dania, których przygotowanie wymaga mniej czasu. Siedzieć podczas przygotowywania posiłków, na przykład przy siekaniu produktów. Gdy odczuwa się mniejsze zmęczenie, przygotowywać dodatkowe posiłki lub podwójne porcje, aby je zamrozić i użyć później w razie potrzeby. Używać naczyń do zapiekania, w których można również podawać potrawy, aby zmniejszyć ilość naczyń do zmywania. Przy zmywaniu raczej namaczać naczynia w celu usunięcia resztek jedzenia, zamiast je skrobać. Jeść dania gotowe, gdy zmęczenie jest tak duże, że uniemożliwia gotowanie. Mycie i ubieranie się Brać kąpiel zamiast prysznica lub siadać pod prysznicem. Nosić ubrania, które łatwo zdjąć i założyć. Jeśli nigdzie się nie wychodzi, można nosić piżamę. Siadać przy ubieraniu się. Zajęcia w wolnym czasie Jeśli zmęczenie jest zbyt duże, aby czytać, warto słuchać audiobooków. Słuchać radia zamiast oglądać telewizję. Krótkie wizyty przyjaciół czy krewnych mogą być lepsze dla pacjenta. Warto powiedzieć tym osobom, kiedy spotkanie nie jest możliwe. Pranie Używać wózka na kółkach jeśli się taki posiada do zawożenia i przywożenia prania z pralki. Korzystać z pomocy przy rozwieszaniu prania, jeśli jest taka możliwość. Siadać przy prasowaniu lub składaniu ubrań. Nosić ubrania niewymagające prasowania. Dzieci Jeśli ma się dzieci, fakt, że nie można robić z nimi tyle, co zwykle, może być frustrujący. Oto kilka pomysłów, które mogą pomóc: Wyjaśnić dzieciom, że odczuwa się zmęczenie i nie można robić z nimi tyle, co wcześniej. Planować z dziećmi aktywności, przy których można siedzieć. Odwiedzać miejsca, w których można posiedzieć, gdy dzieci bawią się i zajmują sobą. Tam, gdzie to możliwe korzystać z wózka, zamiast nosić dzieci. Strona 9 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
10 Spróbować zaangażować dzieci do pomocy przy wykonywaniu obowiązków domowych. Przyjmować propozycje pomocy ze strony innych osób, którym się ufa. Mogą one zaprowadzić lub przyprowadzić dzieci ze szkoły lub zaopiekować się nimi podczas nieobecności chorego. Jazda samochodem Prowadzenie samochodu może być trudne przy bardzo dużym zmęczeniu. Może być również niebezpieczne, ze względu na możliwy brak koncentracji. Ważne jest, aby zanim wsiądzie się za kierownicę, uświadomić sobie, w jakim stopniu zmęczenie wpływa na zdolność kierowania pojazdem. Nie należy prowadzić pojazdów, jeśli odczuwa się duże zmęczenie. Oto kilka rad, które mogą pomóc: Jeśli odczuwa się zbyt duże zmęczenie, żeby kierować autem, poprosić członka rodziny lub przyjaciela, żeby poprowadził. W przypadku wizyty w szpitalu zapytać pielęgniarkę lub lekarza, czy jest dostępna pomoc, żeby pacjent nie musiał kierować sam. Jeśli trzeba poprowadzić pojazd, planować wszelkie wyjazdy wtedy, gdy zazwyczaj jest się bardziej wypoczętym. Jeździć w miarę możliwości w porach mniejszego natężenia ruchu. Jeśli zmęczenie nasila się podczas jazdy, zatrzymać się w bezpiecznym miejscu i zrobić sobie przerwę. W przypadku długich tras robić regularne przerwy lub zatrzymać się gdzieś na nocleg. Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem w pracy Konieczna może okazać się rezygnacja z pracy lub ograniczenie godzin pracy. Pomóc może rozmowa z pracodawcą, działem kadr lub działem HR. Warto poinformować ich, co się dzieje i że potrzebna może być tymczasowa przerwa w pracy. Można również zrobić pewne rzeczy, aby praca była mniej męcząca. Każda osoba chora na nowotwór jest chroniona Ustawą o równości z 2010 roku. Oznacza to, że pracodawcy nie powinni traktować osób z nowotworem w sposób nieuczciwy. Oznacza to również, że od pracodawcy oczekuje się, że wprowadzi odpowiednie modyfikacje w pracy, aby okazać wsparcie osobom z chorobami onkologicznymi. Rzeczy, które może zrobić pracodawca, aby pomóc: Zmienić godziny pracy tak, aby dojazdy/powroty z pracy odbywały się w porach mniejszego natężenia ruchu. Poprosić innych pracowników, aby okazywali wsparcie i pomoc w wykonywaniu części obowiązków. Znaleźć miejsce parkingowe w pobliżu miejsca pracy. Strona 10 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
11 Pozwolić na robienie przerw, aby się położyć lub odpocząć. Pozwolić na pracę zdalną z domu, jeśli jest taka możliwość. Znaleźć lżejsze zajęcie, jeśli praca wymaga wysiłku fizycznego lub podnoszenia ciężkich rzeczy. W przypadku osób samozatrudnionych (self-employed) warto odwiedzić witrynę gov.uk, aby sprawdzić, jaka może przysługiwać pomoc finansowa. Posiadamy więcej informacji w języku polskim na temat ubiegania się o zasiłki. Prosimy wejść na stronę: macmillan.org.uk/translations lub zadzwonić do nas. Można zadzwonić do organizacji Macmillan pod numer: , aby uzyskać więcej informacji. Z naszymi specjalistami można porozmawiać na temat pracy i pomocy finansowej. Możemy zapewnić pośrednictwo tłumacza, dlatego można skontaktować się z nami w języku polskim. Opieka nad osobą odczuwającą zmęczenie Opieka nad inną osobą może być wyczerpująca. Ważne jest, żeby dbać o siebie i unikać przemęczania się. Może zaistnieć konieczność poproszenia innych osób lub organizacji o pomoc w opiece. Jeśli potrzebne jest wsparcie, prosimy zadzwonić do organizacji Macmillan pod numer: Możemy zapewnić pośrednictwo tłumacza, dlatego można skontaktować się z nami w języku polskim. W przypadku opieki nad osobą odczuwającą zmęczenie można: Zachęcić chorego przyjaciela lub krewnego, aby prowadził dziennik, w którym będzie zapisywać, kiedy czuje się lepiej, a kiedy uczucie zmęczenia jest największe. Można pomóc w prowadzeniu takiego dziennika. Warto z niego korzystać, aby określić najlepsze pory robienia zakupów czy przyjmowania gości. Spróbować zminimalizować zmęczenie chorego przyjaciela lub krewnego, pomagając mu wprowadzić małe zmiany w zakresie snu i diety. Można zachęcić go do wykonywania łagodnych ćwiczeń fizycznych (patrz strony 5). Towarzyszyć choremu przyjacielowi lub krewnemu podczas wizyt w szpitalu i zabierać ze sobą dziennik. Porozmawiać z lekarzami i pielęgniarkami o tym, co może powodować zmęczenie i co może pomóc. Strona 11 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
12 Gdzie znaleźć pomoc? Wiele osób może udzielić pomocy pacjentowi i jego rodzinie: Macmillan Cancer Support można zadzwonić do organizacji Macmillan pod numer , od poniedziałku do piątku, w godzinach od 9.00 do Nasi specjaliści w zakresie chorób onkologicznych mogą porozmawiać o zmęczeniu i możliwych sposobach pomocy. Mogą również ułatwić rozmowę o emocjach osoby chorej i opowiedzieć o zasiłkach, do których może być uprawniona. Możemy zapewnić pośrednictwo tłumacza, dlatego można skontaktować się z nami w języku polskim. Po uzyskaniu połączenia telefonicznego wystarczy powiedzieć język polski po angielsku ( Polish ). Pielęgniarki rejonowe (ang. district nurses) ściśle współpracują z lekarzami pierwszego kontaktu. Specjalistki z tego zespołu odwiedzają pacjentów w domach. Pracownicy socjalni w szpitalu mogą zorganizować pomoc przy praktycznych czynnościach, takich jak gotowanie czy opieka indywidualna. Mogą również zorganizować kogoś do opieki nad pacjentem. Pielęgniarki opieki paliatywnej są specjalistkami w leczeniu objawów. Czasami są nazywane pielęgniarkami Macmillan. Pielęgniarki Centrum Marie Curie opiekują się osobami, które wkrótce odejdą, w domu. Lekarz pierwszego kontaktu może skierować do takiej pielęgniarki. Psychologowie są wyszkoleni w słuchaniu. Ułatwią pacjentowi rozmowę o jego odczuciach oraz znajdą sposoby radzenia sobie z nimi. Lekarz w szpitalu lub lekarz pierwszego kontaktu może skierować chorego do psychologa. Strona 12 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
13 Słowniczek Akupunktura terapia uzupełniająca polegająca na wbijaniu w skórę cienkich igieł. Aromaterapia terapia uzupełniająca z wykorzystaniem olejów roślinnych. Uważa się, że olejki korzystnie wpływają na ciało i umysł. Chemioterapia leczenie onkologiczne polegające na podawaniu leków, które niszczą komórki nowotworowe. Cukrzyca schorzenie polegające na zbyt wysokim poziomie cukru we krwi, gdyż organizm nie potrafi prawidłowo go wykorzystać. Dietetyk specjalista w zakresie żywności i żywienia. Może wskazać, które produkty są najlepsze dla danej osoby. Duszności trudności z oddychaniem lub szybki oddech. Fizjoterapeuta specjalista opieki medycznej wykwalifikowany w zakresie leczenia metodami fizycznymi, takimi jak praca ze stawami i mięśniami, masaż oraz leczenie ciepłem. Infekcja przedostanie się bakterii lub wirusa do organizmu. Joga rodzaj ćwiczeń wykorzystujących łagodne rozciąganie, głęboki oddech i ruch. Masaż terapia uzupełniająca, polegająca na zastosowaniu dotyku i łagodnego ucisku w celu eliminacji napięcia. Obszar, na którym znajduje się nowotwór, nie powinien być masowany. Medytacja technika stosowana w celu głębokiego zrelaksowania się i uspokojenia umysłu. Muzykoterapia terapia polegająca na zastosowaniu muzyki, aby pomóc pacjentowi wyrazić swoje odczucia. Operacja chirurgiczna metoda leczenia raka polegająca na wycięciu części lub całości guza. Jest to również nazywane zabiegiem chirurgicznym. Qigong rodzaj ćwiczeń wykorzystujących postawę ciała, ruch, oddech i medytację. Radioterapia metoda leczenia polegająca na stosowaniu promieni rentgenowskich o dużej energii w celu zniszczenia komórek nowotworowych. Refleksologia terapia polegająca na masażu stóp lub dłoni. Tai chi rodzaj ćwiczeń łączących głęboki oddech i relaksację z powolnymi ruchami. Tarczyca gruczoł umiejscowiony w szyi, uwalniający hormony do krwi. Strona 13 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
14 Techniki relaksacyjne ćwiczenia pomagające się zrelaksować, na przykład głębokie oddychanie lub medytacja. Terapia celowana metoda leczenia nowotworów za pomocą leków, które wpływają na sposób namnażania się komórek nowotworowych. Jest również nazywana terapią biologiczną. Terapia hormonalna leczenie skierowane na niektóre hormony organizmu. Może spowolnić lub zatrzymać rozwój raka. Terapie uzupełniające szereg różnych terapii, które pomagają poczuć się lepiej. Mogą być czasami stosowane równocześnie z leczeniem onkologicznym. Mogą pomóc złagodzić skutki raka i leczenia przeciwnowotworowego. Należy zawsze skonsultować się ze swoim lekarzem przed zastosowaniem tych terapii. Zatrzymywanie płynów nagromadzenie płynów w organizmie powodujące opuchliznę. Więcej informacji w języku polskim Posiadamy informacje w języku polskim na następujące tematy: Rodzaje chorób nowotworowych Rak piersi Rak jelita grubego Rak płuca Rak prostaty (gruczołu krokowego, stercza) Metody leczenia Chemioterapia Radioterapia Leczenie chirurgiczne Sposoby radzenia sobie z rakiem Zasiłki socjalne Problemy żywieniowe a nowotwory U schyłku życia Zmęczenie a nowotwór Skutki uboczne leczenia nowotworu Jak można sobie pomóc? Aby przejrzeć te informacje, należy odwiedzić stronę: macmillan.org.uk/translations. Strona 14 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
15 Można porozmawiać z nami w języku polskim. Wystarczy zadzwonić na bezpłatną infolinię organizacji Macmillan pod numer , aby porozmawiać z nami w języku polskim za pośrednictwem tłumacza. Można porozmawiać z nami o swoich obawach i kwestiach medycznych. Po uzyskaniu połączenia telefonicznego wystarczy powiedzieć język polski po angielsku ( Polish ). Nasi specjaliści są dostępni od poniedziałku do piątku, w godzinach Osoby niedosłyszące mogą zadzwonić za pomocą telefonu tekstowego pod numer lub skorzystać z usługi transmisji tekstu. Źródła i podziękowania Niniejsza broszura została napisana oraz zredagowana przez zespół Cancer Information Development organizacji Macmillan Cancer Support. Informacje zawarte w niniejszej broszurze zostały opracowane na podstawie publikacji Sposoby radzenia sobie ze zmęczeniem wydanej przez organizację Macmillan. Możemy przesłać egzemplarz tej publikacji, ale jest ona dostępna tylko w języku angielskim. Broszura została zatwierdzona przez doktora Tima Ivesona, specjalistę onkologa i głównego redaktora medycznego organizacji Macmillan. Z podziękowaniami dla pani Terry Capecci, pielęgniarki opieki paliatywnej, oraz pani Jane Eades, kierownika ds. skuteczności klinicznej z Centrum Marie Curie. Z podziękowaniami dla osób dotkniętych chorobą nowotworową, które pomogły w redagowaniu tego wydania. Nasze informacje są przygotowane w oparciu o najlepsze dostępne dowody. Aby uzyskać więcej informacji na temat źródeł, z których korzystamy, prosimy skontaktować się z nami, pisząc na adres: bookletfeedback@macmillan.org.uk. MAC15754_POLISH Ostatnia edycja tekstu: grudzień 2015 r. Następna zaplanowana edycja tekstu: 2018 r. Strona 15 z 15 Broszura Macmillan 2015: Zmęczenie (uczucie wyczerpania) a nowotwór
Jeśli zdiagnozowano raka krótki poradnik
If you re diagnosed with cancer a quick guide: Polish Jeśli zdiagnozowano raka krótki poradnik Niniejsza broszura zawiera informacje o tym, czego spodziewać się po zdiagnozowaniu nowotworu i gdzie otrzymać
Bardziej szczegółowozdrowia Zaangażuj się
Ochrona Twojego zdrowia Zaangażuj się Niniejszy projekt jest finansowany przez Ochrona Twojego zdrowia Zaangażuj się www.oha.com 1. Zainteresuj się ochroną swojego zdrowia. Jeśli masz pytania lub wątpliwości
Bardziej szczegółowo6.1. Terapie. ZALECENIA: Porozmawiaj ze specjalistą (lekarzem, farmaceutą) jeśli jesteś nawet trochę niepewny jak podawać leki pacjentowi.
6.1. Terapie 6.1.1. Leki i zalecenia Osoba, którą się opiekujesz być może zażywa wiele leków na receptę. Te leki dostępne są wyłącznie na receptę od lekarza. Możesz być odpowiedzialny za podawanie ich
Bardziej szczegółowoZakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów
Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,
Bardziej szczegółowoKochaj swoje serce. Wskazówki, jak pomóc w odzyskaniu zdrowia serca. Plan powrotu do zdrowia. Polish
Kochaj swoje serce Wskazówki, jak pomóc w odzyskaniu zdrowia serca Polish W szpitalu Opuszczenie szpitala Plan powrotu do zdrowia W szpitalu Co się stało z moim sercem? Zrozumienie stanu swojego serca
Bardziej szczegółowoDZIŚ STAWIĘ CZOŁA IPF. walczzipf.pl. Dla osób, u których zdiagnozowano IPF: Porady, jak rozmawiać z lekarzem o chorobie i opcjach jej kontrolowania
walczzipf.pl WSPIERAMY PACJENTÓW Z IDIOPATYCZNYM WŁÓKNIENIEM PŁUC DZIŚ STAWIĘ CZOŁA IPF Dla osób, u których zdiagnozowano IPF: Porady, jak rozmawiać z lekarzem o chorobie i opcjach jej kontrolowania PL/ESB/1702/0001
Bardziej szczegółowoPRZYJĘCIE DO SZPITALA NA PODSTAWIE SZPITALNEGO NAKAZU BEZ OGRANICZENIA PRAW
PRZYJĘCIE DO SZPITALA NA PODSTAWIE SZPITALNEGO NAKAZU BEZ OGRANICZENIA PRAW (Paragraf 37 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2. Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoWsparcie i. informacje o. chorobie Parkinsona. Parkinson s information and support Polish
Wsparcie i informacje o chorobie Parkinsona Parkinson s information and support Polish Diagnoza choroby Parkinsona może wywróci życie do góry nogami - dlatego warto zwrócić się do nas Jeśli chorują Państwo
Bardziej szczegółowoyour smear test results
Wyniki badania cytologicznego your smear test results Informacje szczegółowe explained POLISH Twój ostatni wynik badania cytologicznego wykazał pewne nieprawidłowości. Niniejsza ulotka wyjaśnia, co oznacza
Bardziej szczegółowoKalendarz badań kontrolnych
Kalendarz badań kontrolnych -miesięczny kalendarz dla pacjentów leczonych produktem leczniczym LEMTRADA Maj r. Kwiecień r. Wprowadzenie Lekarz przepisał pacjentowi lek stosowany w leczeniu stwardnienia
Bardziej szczegółowoRozsiany rak piersi z przerzutami rady dla pacjentek i ich rodzin
Rozsiany rak piersi z przerzutami rady dla pacjentek i ich rodzin Rozsiany rak piersi oznacza, że komórki rakowe z pierwotnego guza rozprzestrzeniły się na inne części ciała. Te komórki rakowe tworzą nowe
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym
Bardziej szczegółowoCo to jest demencja (demens)?
Hva er demens? Co to jest demencja (demens)? Zapominasz tyle rzeczy, że trudno jest ci funkcjonować na co dzień? Masz problem z zapamiętaniem zwykłych słów albo z zapamiętaniem drogi do sklepu? To może
Bardziej szczegółowoOpieka i medycyna paliatywna
Lek. med. Katarzyna Scholz Opieka i medycyna paliatywna Informator dla chorych i ich rodzin Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Drodzy Pacjenci, Rodziny.
Bardziej szczegółowoWynagrodzenie chorobowe (ang. Statutory Sick Pay, SSP) Zasiłek uniwersalny (ang. Universal Credit) W przypadku nieuleczalnej choroby
Claiming benefits: Polish Więcej informacji w języku polskim na temat nowotworów znajduje się na stronie: www.macmillan.org.uk/translations Zasiłki socjalne Niniejsza broszura przedstawia informacje na
Bardziej szczegółowoUlepszenia w Usługach Wspierających Loklną Służbę Zdrowia. poradnik skrócony
Ulepszenia w Usługach Wspierających Loklną Służbę Zdrowia poradnik skrócony Nowe prawo ulepszające usługi W październiku 2012r. weszły w życie nowe przepisy prawne, których celem jest usprawnienie działania
Bardziej szczegółowoZasady bezpieczeństwa podczas upałów
Zasady bezpieczeństwa podczas upałów Zasada nr 1 Noś jasne, luźne, swobodne oraz bawełniane ubrania. Zakładaj tak mało ubrań jak to jest możliwe gdy jesteś w domu. Zasada nr 2 Pij dużo płynów W czasie
Bardziej szczegółowoNiniejsza broszura informacyjna przedstawia informacje na temat ubiegania się o przyznanie różnych zasiłków.
Claiming benefits: Polish Zasiłki socjalne Niniejsza broszura informacyjna przedstawia informacje na temat ubiegania się o przyznanie różnych zasiłków. Jeśli jesteś chory(-a), niepełnosprawny(-a) lub masz
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Bardziej szczegółowoCo Polacy wiedzą na temat żywienia w chorobach onkologicznych?
Co Polacy wiedzą na temat żywienia w chorobach onkologicznych? Wprowadzenie do raportu Choroba nowotworowa ma bardzo duży wpływ na odżywianie się pacjentów. Terapia często powoduje osłabienie apetytu,
Bardziej szczegółowoPodstawowa opieka zdrowotna w ramach Usług Opieki Zdrowotnej (HSE) Your service your say: Ankieta
Podstawowa opieka zdrowotna w ramach Usług Opieki Zdrowotnej (HSE) Your service your say: Ankieta Nazwa zespołu podstawowej opieki zdrowotnej, z którą ą miał(a) Pan(i) kontakt dzisiaj: Dzisiejsza data:
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy
Aktywność fizyczna Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny
Bardziej szczegółowoPolish Patients with MRSA. Informacja dla pacjentów cierpiących na MRSA
Polish Patients with MRSA Informacja dla pacjentów cierpiących na MRSA Wersja 1 Sierpień 2008 Co to jest MRSA? Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) to często spotykana bakteria. Około 30% zdrowych
Bardziej szczegółowoOdczulanie na jad osy i pszczoły
Odczulanie na jad osy i pszczoły Oddział Immunologii Broszura informacyjna dla pacjentów Wstęp Niniejsza broszura przeznaczona jest dla osób uczulonych na jad pszczoły i osy. Zawiera ona informacje na
Bardziej szczegółowoPORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH
PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH Co mam zrobić gdy podopieczny skarży się na boleści? Co zrobić gdy zachoruje? Jak opiekować się osobą z Alzheimerem, Demencją czy inna chorobą? Jakie problemy mogą
Bardziej szczegółowoimmunoonkologii. Przewodnik dla pacjenta dotyczący Co powinieneś wiedzieć o immunoterapii nowotworów.
Przewodnik dla pacjenta dotyczący immunoonkologii. Co powinieneś wiedzieć o immunoterapii nowotworów. Możliwe, że znasz już niektóre z dostępnych opcji leczenia nowotworów, takie jak leczenie operacyjne,
Bardziej szczegółowoFundacja TAM I Z POWROTEM
Fundacja TAM I Z POWROTEM NASZE ZADANIA Wspieranie finansowe polskiej onkologii poprzez rozmaite formy zbiórki pieniędzy i realizacje niezbędnych projektów. Szeroko pojęte działanie informacyjno promocyjne,
Bardziej szczegółowoWażne informacje nie wyrzucać! Agolek. w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych. Broszura dla Pacjenta
Ważne informacje nie wyrzucać! Agolek w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych Broszura dla Pacjenta 1 Agolek jest lekiem przeciwdepresyjnym, który pomaga leczyć depresję. Aby zoptymalizować
Bardziej szczegółowoKiedy rozpocząć przyjmowanie dawki Jak przyjmować lek Uptravi? Jak zwiększać dawkę leku? Pominięcie przyjęcia leku...6
PORADNIK DOTYCZĄCY DOBIERANIA DAWKI - PAKIET DOBIERANIA DAWKI Strona 1 Uptravi tabletki powlekane seleksypag Poradnik dobierania dawki Rozpoczynanie leczenia lekiem Uptravi Przed rozpoczęciem leczenia
Bardziej szczegółowoLepsze usługi medyczne
Uniwersytecki Zarząd Służby Zdrowia Hywel Oda Lepsze usługi medyczne Pomóż nam usprawnić naszą Narodową Służbę Zdrowia na terenie Środkowej i Zachodniej Walii 1 Spis treści Strona Uniwersytecki Zarząd
Bardziej szczegółowoPrzewodnik pacjentów/opiekunów, dotyczący zapobiegania
Szpitale Uniwersyteckie Coventry i Warwickshire NHS Trust Zespół zapewnienia witalności Informacje dla pacjentów Przewodnik pacjentów/opiekunów, dotyczący zapobiegania Odleżynom Czym są odleżyny? Odleżyny
Bardziej szczegółowoZasady Byłoby bardzo pomocne, gdyby kwestionariusz został wypełniony przed 3 czerwca 2011 roku.
Opieka zdrowotna przyjazna dziecku - Dzieci i młodzież: powiedz nam co myślisz! Rada Europy jest międzynarodową organizacją, którą tworzy 47 krajów członkowskich. Jej działania obejmują 150 milionów dzieci
Bardziej szczegółowoJeśli odpowiedź sprawia Ci trudność, możesz poprosić członka rodziny, pielęgniarkę lub badacza o pomoc w wypełnianiu kwestionariusza.
Samoocena Szanowni Państwo, Ta ankieta pomoże Twojemu lekarzowi uzyskać lepszy obraz konsekwencji, jakie dla Ciebie niesie choroba. To ważne informacje, które są nam potrzebne, aby dostosować naszą opiekę
Bardziej szczegółowoPRZYJĘCIE DO SZPITALA NA PODSTAWIE SZPITALNEGO NAKAZU U Z OGRANICZENIEM PRAW
PRZYJĘCIE DO SZPITALA NA PODSTAWIE SZPITALNEGO NAKAZU U Z OGRANICZENIEM PRAW (Paragrafy 37 i 41 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2. Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoMożna stosować w połączeniu z chemioterapią, dla poprawienia skuteczności jej działania.
Zespół lekarzy różnych specjalności uczestniczy w planowaniu leczenia. W przebiegu leczenia chłoniaków nieziarniczych stosuje się szereg metod, do których należą: chemioterapia, radioterapia oraz terapia
Bardziej szczegółowo10 wskazówek dla chorych na nowotwory piersi
NOWOTWORY PIERSI Roz poznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychofizycznym. Obecność kogoś bliskiego, rodziny, pielęgniarki i innych chorych pomoże Ci poradzić sobie w tych trudnych
Bardziej szczegółowoBadanie INNODIA. Informacje dla dzieci chorych na cukrzycę typu 1 w wieku od 5 do 8 lat
Badanie INNODIA Informacje dla dzieci chorych na cukrzycę typu 1 w wieku od 5 do 8 lat ID IRAS: 210497 ND PIS 5-8 years Wersja 1.0 Data 7 WRZEŚNIA 2016 r. Strona 1 z 11 INNODIA Nadal nie wiemy, jak wyleczyć
Bardziej szczegółowoPRZYJĘCIE DO SZPITALA W CELU PRZEPROWADZENIA OCENY
PRZYJĘCIE DO SZPITALA W CELU PRZEPROWADZENIA OCENY (Paragraf 2 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2. Imię i nazwisko osoby sprawującej opiekę nad
Bardziej szczegółowoPRZEGOŃ JESIENNY SMUTEK!
PRZEGOŃ JESIENNY SMUTEK! Jesień to niełatwy czas dla naszego samopoczucia mała ilość słońca i krótki dzień nie wpływają na nas pozytywnie. Co zatem zrobić, aby nie tracić energii i nie popadać w stany
Bardziej szczegółowoNocne wizyty w toalecie?
Polska/Polski Nocne wizyty w toalecie? Informacje na temat NYKTURII wstawania nocą do toalety Informacje dotyczące nykturii Czym jest nykturia? Przyczyny nykturii Pomocne rady i środki zapobiegawcze Rozpoznanie
Bardziej szczegółowoDAWN Postawy Życzenia i Potrzeby cukrzyków (Diabetes Attitudes Wishes & Needs)
Biuro obsługi klienta Novo Nordisk Przewodnik po insulinoterapii metodą BASAL BOLUS 0845 600 5055 Koszt jak za połączenie lokalne. Rozmowy mogą być nagrywane w celach szkoleniowych. (Godziny pracy biura
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna. Jak postępować w cukrzycy?
Aktywność fizyczna Jak postępować w cukrzycy? AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny jest
Bardziej szczegółowoKod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8
// Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla
Bardziej szczegółowoJak pomóc samemu sobie w walce z NZJ. Dorota Jakubczak
Jak pomóc samemu sobie w walce z NZJ Dorota Jakubczak Każdy człowiek doświadcza choroby nieco inaczej We współczesnym, holistycznym modelu opieki zwraca się uwagę na emocjonalne doznania pacjenta, jego
Bardziej szczegółowoKronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 1
Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 1 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 2 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 3 Kronika zdrowia rodziny 08/08/12 14:09 Page 4 Zanim pójdziesz do
Bardziej szczegółowoDZIENNICZEK PACJENTA BÓL NEUROPATYCZNY. miejsce na pieczątkę poradni/lekarza. Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych. Rekomendowany przez
DZIENNICZEK PACJENTA BÓL NEUROPATYCZNY miejsce na pieczątkę poradni/lekarza Polskie Towarzystwo Badania Bólu Polish Association for the Study of Pain Rekomendowany przez Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych
Bardziej szczegółowoRysunek. Układ limfatyczny.
Poniższa informacja dotyczy rodzaju chłoniaka nieziarniczego, zwanego chłoniakiem anaplastycznym z dużych komórek. Chłoniak nieziarniczy Chłoniak nieziarniczy jest nowotworem układu chłonnego, który jest
Bardziej szczegółowoBADANIE NA TEMAT WIEDZY OCZEKIWAŃ I DOSTĘPNOŚCI TERAPII BIOLOGICZNYCH W POLSCE #KUPAPYTAŃ
PIERWSZE W POLSCE PACJENCKIE BADANIE NA TEMAT WIEDZY OCZEKIWAŃ I DOSTĘPNOŚCI TERAPII BIOLOGICZNYCH W POLSCE #KUPAPYTAŃ PREZENTACJA WYNIKÓW PATRONATY HONOROWE PARTNERZY Badanie zostało przeprowadzone dzięki
Bardziej szczegółowoPłacz niemowląt. Ponieważ niemowlęta nie umieją mówić, używają płaczu jako środka wyrazu i komunikowania swoich potrzeb.
Płacz niemowląt Wprowadzenie Wszystkie niemowlęta płaczą, zwłaszcza w ciągu pierwszych paru tygodni po urodzeniu. Płaczą, kiedy czegoś potrzebują, ale nie zawsze oznacza to, że dzieje się coś złego. Czasem
Bardziej szczegółowo(Prosimy o zakreślenie jednej cyfry)
KWESTIONARIUSZ SAMOOPIEKI W NIEWYDOLNOŚCI SERCA (ang. SELF-CARE OF HEART FAILURE INDEX) Wszystkie odpowiedzi są poufne Formatted: Polish Proszę pomyśleć o wykonywanych czynnościach dotyczących samoopieki
Bardziej szczegółowoJAK BYĆ SELF - ADWOKATEM
JAK BYĆ SELF - ADWOKATEM Opracowane na podstawie prezentacji Advocates in Action, Dorota Tłoczkowska Bycie self adwokatem (rzecznikiem) oznacza zabieranie głosu oraz robienie czegoś w celu zmiany sytuacji
Bardziej szczegółowoZapominasz częściej niż przedtem? used
Glemmer du oftere enn før? Zapominasz częściej niż przedtem? used Wszyscy ludzie zmieniają się, kiedy stają się starsi. To normalne, że nie pamiętasz wszystkiego tak dobrze, jak w czasach młodości. Niekiedy
Bardziej szczegółowoInformacje dla pacjentów Serwis Wybierz i zarezerwuj
Informacje dla pacjentów Serwis Wybierz i zarezerwuj Serwis Wybierz i zarezerwuj to świetny pomysł, ponieważ daje pacjentom takim jak ja, możliwość wyboru szpitala, w którym chcieliby umówić się na wizytę
Bardziej szczegółowoNovoMix 30. NovoMix 30. przewodnik po insulinoterapii z. Biuro obsługi klientów Novo Nordisk 0845 600 5055. novo nordisk
Biuro obsługi klientów Novo Nordisk 0845 600 5055 przewodnik po insulinoterapii z NovoMix 30 Dla klientów BT koszt rozmów wynosi do 5 pensów za minutę. Rozmowy klientów korzystających z usług innych operatorów
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM
KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM Zdrowy pracownik, to wydajny pracownik. VERIDIS PREZENTUJE - OFERTA DLA FIRM Ci, którzy myślą, że nie mają czasu na ćwiczenia fizyczne, będą musieli wcześniej
Bardziej szczegółowoNorowirus: zimowa grypa żołądkowa
Norowirus: zimowa grypa żołądkowa Zapobiegaj rozprzestrzenianiu się wirusa. Porady dla wszystkich Polish version: Norovirus: the winter vomiting bug Jak uniknąć zakażenia norowirusem Nie ma stuprocentowo
Bardziej szczegółowoŚpij dobrze! Jak ważny jest dobry sen Dlaczego dobry sen nie jest czymś oczywistym Co możemy zrobić, żeby lepiej spać
Śpij dobrze! Jak ważny jest dobry sen Dlaczego dobry sen nie jest czymś oczywistym Co możemy zrobić, żeby lepiej spać 2 3 Traumatyczne przeżycia mogą spowodować zaburzenia snu Kto doświadczył wojny, innych
Bardziej szczegółowoAMULET BROSZURA DLA PERSONELU MEDYCZNEGO
Projekt AMULET: Nowy model opieki medycznej z wykorzystaniem nowoczesnych metod nieinwazyjnej oceny klinicznej i telemedycyny u chorych z niewydolnością serca jest realizowany przez Konsorcjum Naukowe,
Bardziej szczegółowoCo należy wiedzieć na temat skierowań i konsultacji dla pacjentów ambulatoryjnych
Szpitale uniwersyteckie przy zespole opieki zdrowotnej NHS w Morecambe Bay (University Hospitals of Morecambe Bay NHS Foundation Trust UHMBT) Co należy wiedzieć na temat skierowań i konsultacji dla pacjentów
Bardziej szczegółowoCMS świadczenia dla chorych na choroby przewlekłe w lokalnej aptece
CMS świadczenia dla chorych na choroby przewlekłe w lokalnej aptece C ARE Nowa forma pomocy świadczonej przez NHS na rzecz osób leczonych na choroby przewlekłe CMS - dostępne w lokalnej aptece usługi NHS
Bardziej szczegółowoZATRZYMANIE PACJENTÓW JUŻ PRZEBYWAJĄCYCH W SZPITALU
ZATRZYMANIE PACJENTÓW JUŻ PRZEBYWAJĄCYCH W SZPITALU (Paragraf 5 punkt 2 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2. Imię i nazwisko lekarza prowadzącego
Bardziej szczegółowoPRZYJĘCIA DO SZPITALA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI ZNALEZIONYCH W MIEJSCACH PUBLICZNYCH
PRZYJĘCIA DO SZPITALA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI ZNALEZIONYCH W MIEJSCACH PUBLICZNYCH (Paragraf 136 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2.
Bardziej szczegółowoo zdrowiu psychicznym
Jak rozmawiać z lekarzem rodzinnym o zdrowiu psychicznym Znajdź odpowiednie słowa Kiedy źle się czujemy, większość z nas w pierwszej kolejności udaje się po pomoc do lokalnej przychodni rodzinnej. Zadaniem
Bardziej szczegółowoZAGUBIENIE PACJENTA W SYSTEMIE. ŚWIADCZENIA GWARANTOWANE A RZECZYWISTOŚĆ.
ZAGUBIENIE PACJENTA W SYSTEMIE. ŚWIADCZENIA GWARANTOWANE A RZECZYWISTOŚĆ. Krystyna Wechmann Prezes Federacji Stowarzyszeń Amazonki Wiceprezes Polskiej Koalicji Organizacji Pacjentów Onkologicznych Gigantyczne
Bardziej szczegółowoPRZENIESIENIE DO SZPITALA WIĘŹNIA BEZ WYROKU (Z OGRANICZENIEM LUB BEZ OGRANICZENIA PRAW)
PRZENIESIENIE DO SZPITALA WIĘŹNIA BEZ WYROKU (Z OGRANICZENIEM LUB BEZ OGRANICZENIA PRAW) (Paragraf 48 Ustawy o zdrowiu psychicznym [Mental Health Act 1983] z 1983 r.) 1. Imię i nazwisko pacjenta 2. Imię
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Praktyczny przewodnik WSTĘP Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii dla
Bardziej szczegółowo"50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia się, i Przechodzenia na Emeryturę w Europie
Uniwersytet Warszawski Numer seryjny kwestionariusza: 2910001 Nr ID gospodarstwa domowego 2 9 0 6 2 0 0 Nr ID osoby Data wywiadu: Nr ID ankietera: Imię respondenta: "50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia,
Bardziej szczegółowoOCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA
Katedra i Zakład Promocji Zdrowia Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum UMK OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA I. WYWIAD WIEK.. PŁEĆ WYKSZTAŁCENIE. MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Bardziej szczegółowomgr Agnieszka Bartczak mgr Agnieszka Bartczak
Łuszczycowe zapalenie stawów jako przewlekła choroba z dużymi dolegliwościami bólowymi, ograniczeniem sprawności fizycznej oraz współwystępującymi łuszczycowymi zmianami skórnymi często jest powodem stygmatyzacji,
Bardziej szczegółowoAgomelatyna. Broszura dla pacjenta
Istotne informacje Nie wyrzucaj! Agomelatyna w leczeniu dużych epizodów depresyjnych u dorosłych Broszura dla pacjenta Informacje dotyczące leku Agomelatyna jest lekiem przeciwdepresyjnym, który pomoże
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK: 6 WYMIARÓW ŻYCIA. S2-Efektywne radzenie sobie ze stresem jako czynnik zwiększający kompetencje interpersonalne.
Strona1 ZAŁĄCZNIK: 6 WYMIARÓW ŻYCIA S2-Efektywne radzenie sobie ze stresem jako czynnik zwiększający kompetencje interpersonalne. Praca zawodowa to ważny aspekt życia. Aby uniknąć stresu warto zaplanować,
Bardziej szczegółowoNASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK
NASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK Upadłam Nie mogę Nie umiem Wstać Sama po ziemi stąpam w snach Sama, samiutka próbuję wstać. Nie umiem Chcę się odezwać Nie wiem do kogo Sama tu jestem, nie ma nikogo Wyciągam
Bardziej szczegółowoDecyzje dotyczące resuscytacji krążeniowooddechowej
Resuscytacja Szpitale Uniwersyteckie Coventry i Warwickshire NHS Trust Decyzje dotyczące resuscytacji krążeniowooddechowej Informacje przeznaczone dla pacjentów szpitali Coventry and Warwickshire, ich
Bardziej szczegółowoDzienniczek obserwacyjny dla pacjenta
Dzienniczek obserwacyjny dla pacjenta Służy do regularnego zapisywania własnych obserwacji w zakresie monitorowania odczuwania bólu Szanowny Pacjencie, Choroba nowotworowa to ogromne wyzwanie dla każdego
Bardziej szczegółowo10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE GRUCZOŁÓW ŚLINOWYCH Rozpoznanie choroby JAKIE SĄ PRZYCZYNY?
10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE GRUCZOŁÓW ŚLINOWYCH Rozpoznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym i psychicznym.obecność kogoś bliskiego, pielęgniarki i innych
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoFORMULARZ DO WYPEŁNIENIA PRZED KONSULTACJĄ. Jeżeli jesteś umówiony/a na konsultację stacjonarną zabierz plik ze sobą na spotkanie.
! FORMULARZ DO WYPEŁNIENIA PRZED KONSULTACJĄ Jeżeli jesteś umówiony/a na konsultację stacjonarną zabierz plik ze sobą na spotkanie. Jeżeli jesteś umówiony/a na konsultację online prześlij plik najpóźniej
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowoRysunek. Układ Limfatyczny.
Informacja dotyczy chłoniaka rozlanego z dużych komórek B, będącego odmianą chłoniaka nieziarniczego. Chłoniak nieziarniczy Chłoniak nieziarniczy jest nowotworem układu chłonnego, który jest częścią systemu
Bardziej szczegółowoAfter your child is immunised (Polish) [cover] Po zaszczepieniu dziecka
[cover] Po zaszczepieniu dziecka Zaszczepienie dziecka oznacza podjęcie ważnej decyzji dotyczącej zabezpieczenia dziecka przed jedną lub kilkoma chorobami. Niniejsza broszura zawiera ważne informacje dotyczące
Bardziej szczegółowoWARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA
WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j
Bardziej szczegółowoInformacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie
brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu
Bardziej szczegółowoBROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA. PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina)
BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina) Podmiot odpowiedzialny Stiefel Laboratories (Ireland) Ltd Finisklin Business Park, Sligo Irlandia Przedstawiciel podmiotu
Bardziej szczegółowoTwój szpital to szpital akredytowany
Twój szpital to szpital akredytowany Dlaczego leczyć się w szpitalach akredytowanych? Zgadzając się na hospitalizację trzeba wiedzieć, że szpital jest skomplikowaną i złożoną organizacją, w której leczonych
Bardziej szczegółowoAcute Services Division [Dział Leczenia Szpitalnego] Informacje dla Pacjenta. Kolonoskopia
Acute Services Division [Dział Leczenia Szpitalnego] Informacje dla Pacjenta Kolonoskopia Dlaczego muszę mieć wykonaną kolonoskopię? Zabieg kolonoskopii jest konieczny, gdy w ramach badań przesiewowych
Bardziej szczegółowoWysoki poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c)
Wysoki poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) Cukrzyca wieku dziecięcego Ulotka informacyjna dla pacjentów Wprowadzenie Otrzymaliście Państwo tę ulotkę ze względu na wysoki poziom hemoglobiny glikowanej
Bardziej szczegółowoDobór zabiegów terapeutycznych
Dobór zabiegów terapeutycznych Rodzaje zabiegów terapeutycznych dobierane są indywidualnie do potrzeb klientów w czasie pierwszej wizyty, na podstawie krótkiego wywiadu oraz diagnozy wykonywanej w trakcie
Bardziej szczegółowoSmacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia?
Smacznie, zdrowo, aktywnie! Jak zachęcić młodzież do zdrowego stylu życia? Omówienie ankiety na temat stylu życia dla uczniów klas 2 gimnazjum i 7 szkoły podstawowej 1.Czy spożywasz śniadanie codziennie
Bardziej szczegółowoCukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce
Bardziej szczegółowoWstępne informacje o chorobie Parkinsona
Wstępne informacje o chorobie Parkinsona A quick introduction to Parkinson s Polish Jeśli chorują Państwo na chorobę Parkinsona lub znają kogoś kto na nią cierpi, najprawdopodobniej mają Państwo wiele
Bardziej szczegółowoHipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.
Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy
Bardziej szczegółowoONKONAWIGATOR. Kompleksowa opieka onkologiczna dla Ciebie i Twoich bliskich
ONKONAWIGATOR Kompleksowa opieka onkologiczna dla Ciebie i Twoich bliskich Grupa LUX MED sprawdzony wybór w leczeniu onkologicznym! Zdrowie to najcenniejszy skarb każdego z nas. Grupa LUX MED dzięki połączeniu
Bardziej szczegółowoPrzewodnik po leczeniu produktem leczniczym BOTOX
Przewodnik po leczeniu produktem leczniczym BOTOX (toksyna botulinowa typu A) Dostarczony w ramach działań edukacyjnych prowadzonych przez firmę Allergan w profilaktyce bólów głowy u pacjentów dorosłych
Bardziej szczegółowoWYBRANE ZACHOWANIA ŻYWIENIOWE OSÓB LECZONYCH PRZECIWNOWOTWOROWO
WYBRANE ZACHOWANIA ŻYWIENIOWE OSÓB LECZONYCH PRZECIWNOWOTWOROWO Ewa Lange, Jolanta Krusiec, Bronisława Tymolewska-Niebuda, Aleksandra Skrzypkowska Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i
Bardziej szczegółowoBadanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów
Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest przedstawienie lekarzom i personelowi medycznemu technik właściwej komunikacji
Bardziej szczegółowoZgoda na przeprowadzenie operacji, zabiegu lub badania i zapewnienie opieki
INFORMACJE DLA PACJENTÓW Zgoda na przeprowadzenie operacji, zabiegu lub badania i zapewnienie opieki Niniejsza ulotka informacyjna została przygotowana z myślą o pacjentach, którzy ukończyli 18 rok życia.
Bardziej szczegółowoCommunity Children and Young People s Service (Wydział usług dla dzieci i młodzieży) Newcastle, Northumberland oraz South of Tyne
Community Children and Young People s Service (Wydział usług dla dzieci i młodzieży) Newcastle, Northumberland oraz South of Tyne Informator dla młodzieży Rozjaśniamy przyszłość Shining a light on the
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest zapoznanie lekarzy i personelu medycznego
Bardziej szczegółowo