Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia

Transkrypt

1 Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia SEMESTR I Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego Pracownia Bezpieczeństwa Pracy i Ergonomii w Górnictwie Kraków 2015

2 Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia STUDIA STACJONARNE SEMESTR I Wykłady zostały opracowane przez zespół pracowników Pracowni Bezpieczeństwa Pracy i Ergonomii Katedry Górnictwa Podziemnego Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii Akademii Górniczo Hutniczej w składzie: dr hab. inż. Stanisław Nawrat, prof. nadzw. AGH Kierownik Pracowni dr inż. Mariusz Kapusta adiunkt, Z-ca Kierownika Pracowni mgr inż. Sebastian Napieraj - asystent w Pracowni mgr inż. Dagmara Nowak - Senderowska asystent w Pracowni mgr inż. Natalia Schmidt - Polończyk, - asystent w Pracowni Marek Pers specjalista ds. dydaktyki

3 Wykład 12 z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia STUDIA STACJONARNE SEMESTR I Temat wykładu: Zdarzenia wypadkowe.

4 JSW S.A. KWK Borynia-Zofiówka JSW SA WYPADEK ŚMIERTELNY zaistniały w dniu r. o godz. 035, któremu uległ pracownik JSW S.A. KWK BoryniaZofiówka Ruch Borynia

5 Charakterystyka zagrożeń naturalnych JSW SA Ściana C-22 pokł.415/4 zagrożenie metanowe: III kategoria zagrożenie wybuchem pyłu węglowego: klasa B zagrożenie tąpaniami: nieskłonny zagrożenie wodne: I stopień zagrożenie wyrzutami metanu i skał: niezagrożony warunki klimatyczne: temperatura 25ºC

6 Opis miejsca wypadku JSW SA Wyrobisko: ściana C-22 w pokł. 415/4 Poziom: 838 m Wysokość wyrobiska: 1,7 2,5 m System eksploatacji: podłużny z zawałem stropu w kierunku od pola Nachylenie podłużne: 6 Rodzaj obudowy: SATO-08/26 POz WII ze stropnicą wysuwną 45szt. JZR -08/26 POz WII 44szt. Oddział: G-4b

7 Poszkodowany JSW SA zatrudniony: JSW S.A. KWK BoryniaZofiówka Ruch Borynia od r. stanowisko: górnik p/z oddział: G-4b staż pod ziemią: 22 lata i 4 m-ce wiek: 42 lata stan cywilny: żonaty, 6 dzieci

8 Przebieg wypadku JSW SA Do wypadku doszło podczas czynności związanych z obsługą sekcji obudowy zmechanizowanej nr 50 w ścianie C-22 pokł. 415/4 Podczas czynności związanych z obsługą sekcji obudowy zmechanizowanej nr 50 przez górnika sekcyjnego, doszło do uszkodzenia złączki wtykowej DN12 zabudowanej na magistrali wysokociśnieniowej, zasilającej sekcje obudowy zmechanizowanej.

9 Przebieg wypadku JSW SA Górnik znajdujący się pod sekcją 49, prawdopodobnie został uderzony strugą wypływającego medium, co doprowadziło do utraty równowagi i uderzenia o elementy wyposażenia ściany.

10 Odniesione obrażenia JSW SA Pierwsza opinia lekarska z godz. 125 Rodzaj urazu: uraz wielonarządowy stłuczenie twarzoczaszki, klatki piersiowej, kończyny górnej prawej oraz krocza. Odma płucna. Podejrzenie złamania żeber wypadek ciężki Zgon godz. 525 w szpitalu WSS nr 2 w Jastrzębiu Zdroju.

11 Szkice miejsca wypadku JSW SA

17 JSW SA W związku z wypadkiem śmiertelnym, w dniu r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku wydał decyzję, w której zobowiązał Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. do:

18 JSW SA

19 JSW SA

20 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Trójnik magistrali ciśnieniowej NW32 Sekcja nr 49 JSW SA

21 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Trójnik magistrali ciśnieniowej NW32 Sekcja nr 48 JSW SA

22 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Trójnik magistrali ciśnieniowej NW32 Wejście na złączkę wtykową DN12

23 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Zbliżenie trójnika magistrali ciśnieniowej NW32 JSW SA

24 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Trójnik NW13 z sekcji nr 49 JSW SA

25 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Trójnik magistrali ciśnieniowej Wejście na złączkę wtykową DN12 Trójnik NW13 z sekcji nr 49 Wyłamana złączka wtykowa DN12

26 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Wyłamana złączka wtykowa DN12 w trójniku NW13 z sekcji nr 49 JSW SA

27 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Wyłamana złączka wtykowa DN12 w trójniku NW13 z sekcji nr 49

28 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA

29 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Sekcja nr 51 JSW SA Sekcja nr 50

31 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Widok na PZS spod sekcji nr 49 JSW SA

32 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Miejsce znalezienia poszkodowanego

33 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Okulary poszkodowanego Filtr z maski poszkodowanego Miejsce znalezienia poszkodowanego

35 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Maska poszkodowanego Miejsce znalezienia poszkodowanego

36 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Trójnik magistrali ciśnieniowej NW32 Trójnik NW13 z sekcji nr 49 JSW SA

37 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Wyłamana złączka wtykowa DN12 Trójnik NW13 z sekcji nr 49

38 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku JSW SA Wyłamana złączka wtykowa DN12 Trójnik magistrali ciśnieniowej NW32

39 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku Końcówka węża NW13 Trójniki z kawałkami wyłamanej złączki DN12 JSW SA

40 JSW S.A. KWK Budryk WYPADEK ŚMIERTELNY zaistniały w dniu r. o godz. 1025, któremu uległ pracownik firmy Jastrzębskie Zakłady Remontowe Sp. z o. o.

41 Opis miejsca wypadku Do wypadku doszło podczas prac konserwacyjnych wozu wiertniczego VSU -1E Wyrobisko Przekop C-4 Poziom 900m Wysokość wyrobiska 3800mm Szerokość wyrobiska 5500mm Nachylenie 6 po wzniosie Rodzaj obudowy ŁP10/V32 Oddział JZR Sp. z o.o.

42 Przebieg wypadku Podczas prac konserwacyjnych wozu wiertniczego VSU-1E nastąpiło zasterowanie i obrócenie ww. wozu, w wyniku czego poszkodowany został dociśnięty manipulatorem wiertnicy do konstrukcji podwieszonego przenośnika zgrzebłowego GROT 67. Dociśnięcie to nastąpiło w okolicach brzucha. Po mechanicznym cofnięciu wiertnicy VSU-1E przez sztygara maszynowego, pracownik o własnych siłach oddalił się z miejsca zdarzenia skarżąc się na ból brzucha. Po krótkim czasie nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia pracownika.

43 Przebieg wypadku Współpracownicy przystąpili do transportu poszkodowanego na noszach, a następnie z rejonu skrzyżowania przekopu C-4 z przekopem C-5 transport prowadzono zestawem sanitarnym kolejki podwieszanej. W zestawie sanitarnym rozpoczęto reanimację, kontynuując jazdę w rejon szybu VI poz. 900m. W rejonie podszybia lekarz zakładowy kontynuował reanimację. Po przetransportowaniu na powierzchnię, na zrębie szybu VI, zespół R-ki poprowadził dalszą reanimację. O godz lekarz stwierdził zgon.

44 Poszkodowany pracownik Firmy Jastrzębskie Zakłady Remontowe Sp. z o.o. stanowisko Ślusarz p/z staż pod ziemią 7 lat 6 miesięcy wiek 46 lat stan cywilny Żonaty, 3 dzieci zatrudniony W JZR Sp. z o.o. od r. uraz tępy uraz jamy brzusznej, podejrzenie wewnętrznego krwotoku, reanimacja. Zgon godz. 1140

45 W związku z wypadkiem śmiertelnym, w dniu r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach wydał decyzję, w której nakazał:

46 1. 2. Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej eksploatacji uniwersalnej maszyny wiertniczej typu VSU-1E w przekopie C-4 na poziomie 900m do czasu przeprowadzenia jej prób funkcjonalnych. Zabezpieczyć maszynę wiertniczą typu VSU-1E przed dostępem osób niepowołanych do czasu przeprowadzenia prób funkcjonalnych w obecności pracowników OUG w Gliwicach.

47 3. Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej eksploatacji uniwersalnej maszyny wiertniczej typu VSU1E w przekopie C-4 na poziomie 900m do czasu zatwierdzenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego instrukcji obsługi i konserwacji uniwersalnej maszyny wiertniczej typu VSU-1E, opracowanej na podstawie instrukcji nr NkP 02/2007 maszyny wiertniczej uniwersalnej VSU-1E, opracowanej przez DUVAS UNI, s.r.o. w Republice Czeskiej

48 Szkice miejsca wypadku

52 Dokumentacja fotograficzna z miejsca wypadku

61 Informacja o zapaleniu metanu, pożarze i wypadku zbiorowym zaistniałych w dniu r. JSW S.A. KWK Krupiński

62 Zapalenie metanu, pożar oraz wypadek zbiorowy (14 wypadków), zaistniał w dniu r., o godzinie 19:45, w JSW S.A. KWK Krupiński w Suszcu, któremu ulegli pracownicy oddziałów: G-2, W-I, MD-1 i firmy ZSRG oraz sztygar zmianowy oddziału G-2, zatrudnieni w rejonie ściany N-12 w pokł. 329/1, 329/1-2 na poziomie 820 m, w tym 2 ratowników, biorący udział w akcji ratowniczej.

63 POSZKODOWANI Wypadkom śmiertelnym ulegli: górnik oddz. G-2, 2 ratowników górniczych. Wypadkom ciężkim ulegli: sztygar zmianowy oddz. G-2, 6 górników oddz. G-2, metaniarz oddz. W-1, wiertacz/pomiarowiec firmy ZSRG. Wypadkom lekkim ulegli: młodszy ślusarz oddz. MD-1, robotnik transportowy oddz. W-1 (pomocnik metaniarza).

64 MIEJSCA WYPADKU Ściana N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 na poziomie 820m. Ściana została uruchomiona w dniu r. Do dnia wypadku ( r.) uzyskała średnio około 50 m postępu, prowadzona była systemem podłużnym na zawał. Ściana przewietrzana była sposobem na U, powietrze w ilości około 1440 m3/min doprowadzane było chodnikiem N-12 i odprowadzane chodnikiem wentylacyjnym N-12 (nadścianowym). Dodatkowo, w dniu r., w pochylni N-10 zabudowany został wentylator WLE-803A, którym za pomocą lutniociągu Ø800 mm, poprzez przegrodę wentylacyjną, doprowadzane było powietrze do skrzyżowania chodnika wentylacyjnego N-12 ze ścianą.

65 MIEJSCA WYPADKU Metanowość bezwzględna ściany wynosiła 19,8 m3ch4/min, w tym metanowość wentylacyjna - 13,0 m3ch4/min, zaś 6,8 m3ch4/min ujmowane było odmetanowaniem górotworu. Od dnia r. zaprzestano rabowania obudowy chodnika wentylacyjnego N-12 z uwagi na jej deformację. W chodniku tym za ścianą wykonywano wygrodzenia w postaci tam deskowych, obitych płótnem wentylacyjnym, wypełniając przestrzeń pomiędzy nimi pianką.

66 CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ NATURALNYCH w ścianie N-12 zagrożenie metanowe IV Kategoria zagrożenie wybuchem pyłu węglowego Klasa B zagrożenie pożarowe samozapalności III grupa zagrożenie wodne I stopień

67 Ściana N-12 w pokładzie 329/1, 329/1-2 wyposażona była w: 144 sekcje obudowy zmechanizowanej typu Pioma-Jankowice 19/32.8 Oz, kombajn typu KSW 460 NE z organami o średnicy 1600 mm, przenośnik zgrzebłowy ścianowy typu PAT-E300 przenośnik zgrzebłowy podścianowy typu PZP Kobra z kruszarką typu DLB-1000.

68 PRZEBIEG WYPADKU W dniu r., na zmianie 3, rozpoczynającej się o godzinie 1800, w rejonie ściany N-12 zatrudnionych było 27 pracowników kopalni (w tym jedna osoba dozoru ruchu) oraz 5 pracowników firmy ZSRG. Na początku zmiany wykonywano roboty związane z przygotowaniem ściany do wydobycia, m.in. w chodniku wentylacyjnym N-12, w rejonie skrzyżowania ze ścianą, sześciu górników z oddziału G-2 wykonywało transport drewna do ściany za pomocą przenośnika ścianowego,

69 PRZEBIEG WYPADKU dwóch pracowników z oddziału W-1 (metaniarz i pomocnik) oraz wiertacz/pomiarowiec z firmy ZSRG, wykonywało pomiary stężeń metanu i kontrolę rurociągu odmetanowania. Ponadto za przegrodą wentylacyjną przebywał młodszy ślusarz z oddziału MD-1. W chodniku wentylacyjnym N-12, w odległości ok. 75 m oraz ok. 130 m od ściany, przebywały dwa dwuosobowe zespoły z firmy ZSRG, których zadaniem było wiercenie otworów odmetanowania i przebudowa wiertnicy. W trakcie ww. prac sztygar zmianowy oraz przodowy ściany przebywali w ścianie, w rejonie sekcji numer 140.

70 PRZEBIEG WYPADKU O godzinie 1945, w rejonie wylotu ze ściany N-12, z nieznanych przyczyn nastąpiło zapalenie metanu, które spowodowało pożar. O godzinie 1946 czujnik prędkości przepływu powietrza typu SAT, zabudowany w chodniku N-12 (podścianowym) zarejestrował spadek prędkości powietrza z 1,3 m/s do 0,1 m/s, co spowodowało wyłączenie energii elektrycznej w ścianie. Powiadomiony o zdarzeniu dyspozytor ruchu kopalni rozpoczął akcję ratowniczą. W zagrożonym rejonie znajdowało się 32 pracowników. Pracownicy, przebywający w ścianie, podjęli bezskuteczną próbę aktywnego gaszenia pożaru za pomocą gaśnic oraz emulsji z instalacji hydraulicznej obudowy zmechanizowanej.

71 PRZEBIEG WYPADKU Na skutek zapalenia metanu i pożaru, o godzinie 1959, doszło do uszkodzenia dwóch czujników metanometrii automatycznej, zabudowanych w rejonie wylotu ze ściany (brak pomiarów), które nie zarejestrowały wzrostu stężeń metanu (bezpośrednio przed zdarzeniem i w jego trakcie). Maksymalne stężenie metanu, zarejestrowane przez czujnik zabudowany nad napędem PZS, wyniosło 1%. Czujnik typu CSCO, zabudowany na wylocie z chodnika wentylacyjnego N-12, przed skrzyżowaniem z pochylnią N-10a, od godziny 1955 rejestrował gwałtowny wzrost stężeń tlenku węgla, do wartości przekraczającej jego zakres pomiarowy (1000ppm), o godzinie 1958.

72 PRZEBIEG WYPADKU Z zagrożonego rejonu wycofało się samodzielnie 27 pracowników, a 5 wycofywało się wewnątrz lutniociągu Ø800 mm. Pozostali w nim w odległości około 100 m od wylotu z chodnika wentylacyjnego N-12. W wyniku prowadzonej akcji zastępy ratownicze wyprowadziły ich z rejonu zagrożenia, jednak jeden z pracowników zmarł (o godzinie 1300 w dniu r. lekarz stwierdził zgon). W trakcie akcji ratowniczej w chodniku wentylacyjnym N-12 zaginęło 2 ratowników, z których jeden został odnaleziony i przetransportowany do bazy, gdzie, o godzinie 1415 w dniu r., lekarz stwierdził jego zgon. Drugiego ratownika odnaleziono w dniu r. o godz. 555 i przetransportowaniu na powierzchnię. Lekarz o godz. 701 stwierdził jego zgon.

73 PRZEBIEG AKCJI RATOWNICZEJ Poszkodowani pracownicy, po udzieleniu im pierwszej pomocy w kopalnianym punkcie opatrunkowym, zostali przewiezieni do szpitali. Dziewięciu do Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich, a dwóch, początkowo przebywało w Szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju, skąd zostali wypisani do domu.

74 Wycinek mapy pokładu 329/1, 329/1-2 na poziomie 820 m

77 PRZCZYNY WYPADKU Przyczyną zaistniałych wypadków było oddziaływanie na pracowników i ratowników wysokiej temperatury (płomienia) a także trujących gazów pożarowych. W związku zaistniałym zdarzeniem, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego powołał Komisję dla zbadania przyczyn i okoliczności zapalenia metanu oraz wypadku zbiorowego,

78 Literatura pomocnicza Seria norm PN-N Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.: PN-N SZBHP. Wymagania, PN-N SZBHP. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego, PN-N SZBHP. Wytyczne, PN-N SZBHP. Wymagania ogólne audytowania, Koradecka D. i inni, (2008): Bezpieczeństwo i higiena pracy, Rączkowski B. (2010): BHP w praktyce, Szlązak J. i Szlązak N. (2010): Bezpieczeństwo i higiena pracy, J. Korski materiały niepublikowane