Język polski test dla uczniów klas piątych

Transkrypt

1 Język polski test dla uczniów klas piątych szkół podstawowych w roku szkolnym 2007/2008 Etap międzyszkolny (60 minut) [suma punktów] Imię i nazwisko... Szkoła... Przeczytaj uważnie wiersz. Wisława Szymborska Kot w pustym mieszkaniu Umrzeć tego nie robi się kotu. Bo co ma począć kot w pustym mieszkaniu. Wdrapywać się na ściany. Ocierać między meblami. Nic niby tu nie zmienione, a jednak pozamieniane. Niby nie przesunięte a jednak porozsuwane. I wieczorami lampa już nie świeci. Słychać kroki na schodach, ale to nie te. Ręka, co kładzie rybę na talerzyk, także nie ta, co kładła. Coś się tu nie zaczyna w swojej zwykłej porze. Coś się tu nie odbywa jak powinno. Ktoś tutaj był i był, a potem nagle zniknął i uporczywie go nie ma. Do wszystkich szaf się zajrzało. Przez półki przebiegło. Wcisnęło się pod dywan i sprawdziło. Nawet złamało zakaz i rozrzuciło papiery. Co więcej jest do zrobienia. Spać i czekać. Niech no on tylko wróci, niech no się pokaże. Już on się dowie, że tak z kotem nie można. Będzie się szło w jego stronę jakby się wcale nie chciało, pomalutku, na bardzo obrażonych łapach. I żadnych pisków na początek. 1

2 1. Wypisz z pierwszej zwrotki dwie pary wyrazów bliskoznacznych. 2. Połącz z kotem, bohaterem wiersza, nazwy uczuć i stanów, które mu towarzyszą. osamotnienie strach rozleniwienie zdziwienie tęsknota chęć zabawy opuszczenie smutek 3. Z wiersza Kot w pustym mieszkaniu wypisz: epitet z rzeczownikiem, uosobienie, wyraz dźwiękonaśladowczy. epitet z rzeczownikiem... uosobienie... wyraz dźwiękonaśladowczy... Na podstawie wiersza, który przeczytałeś, zaznacz poprawne odpowiedzi w zad. od 4. do W wierszu Kot w pustym mieszkaniu wypowiada się a. kot. b. narrator. c. właściciel kota. d. podmiot liryczny. 5. Kot, bohater wiersza, a. nudzi się. b. myśli tylko o rybie. c. bardzo lubi bałaganić. d. jest przywiązany do swego pana. 6. Co stało się z właścicielem kota? a. Zmarł. b. Porzucił kota. c. Poszedł na ryby. d. Wyprowadził się. 2

3 7. Nastrój wiersza jest a. smutny. b. radosny. c. spokojny. d. przygnębiający. 8. W której zwrotce występują czasowniki w 3 osobie liczby pojedynczej, czasu przeszłego, rodzaju nijakiego? a. W drugiej. b. W trzeciej. c. W czwartej. d. W piątej. 9. Czasownik w trybie rozkazującym występuje w a. pierwszej zwrotce. b. trzeciej zwrotce. c. czwartej zwrotce. d. piątej zwrotce. Przeczytaj uważnie tekst. O pochodzeniu kota Kot nie dał się tak łatwo ujarzmić; zachował sporo rezerwy i niezależności; dlatego też potrafi szybciej i skuteczniej powrócić do całkowitej samodzielności niż większość innych zwierząt domowych. Choć pochodzenie kota pokrywają mroki przeszłości, jego dzieje w starożytnym Egipcie sięgają 4500 lat, lub może jeszcze dawniej, brak jednak autentycznych śladów udomowienia kota przed rokiem 1500 p.n.e. Około roku p.n.e. stał się w Egipcie zwierzęciem świętym, nie wiadomo jednak, czy już oswojonym. Dopiero w III IV wieku zakonnicy opuszczający Egipt zabierali ze sobą koty do Grecji i na Wschód, wraz z jego nazwą grecką kattos, łacińską cattus stąd nasz kot. W Chinach kot domowy był obecny już około roku 500 p.n.e. W Indiach wspominają o nim pisma około 100 roku p.n.e., a Japończycy zapoznali się z nim dopiero około 600 roku n.e. W średniowiecznej Europie kot był niemal nieznany przed XIII wiekiem n.e. Kiedy był jeszcze rzadkością, przesądy ówczesne głosiły, że koty, zwłaszcza czarne, są siedliskiem diabła i ulubionym towarzystwem czarownic. Skutek był taki, że traktowano go okrutniej niż jakiekolwiek inne zwierzę. Nie sądźmy jednak, że wyzbyliśmy się w stosunku do kota całkiem średniowiecznych zabobonów. Ileż osób do dziś jeszcze ogarnia strach, gdy czarny kot przebiegnie im drogę! Na podstawie Opowieści o rzeczach powszednich Władysława Opalińskiego 3

4 Na podstawie tekstu, który przeczytałeś, zaznacz poprawne odpowiedzi w zad. od 10. do Kota otaczano kultem w a. Grecji. b. Polsce. c. Egipcie. d. Japonii. 11. Z powyższego tekstu nie dowiemy się, a. w jaki sposób kot został oswojony. b. jaki stosunek mieli do kota Egipcjanie. c. kto przywiózł kota do Grecji i na Wschód. d. dlaczego w średniowieczu traktowano go okrutniej. 12. Najpóźniej kot dotarł do a. Indii. b. Chin. c. Europy. d. Japonii. 13. Stwierdzenie: pochodzenie kota pokrywają mroki przeszłości oznacza, że a. ludzie oswoili kota nocą. b. kot wywodzi się z dawnych czasów. c. kot pochodzi z czasów, gdy panował mrok. d. nie wiadomo dokładnie, kiedy pojawił się kot. 14. W wierszu Kot w pustym mieszkaniu i w tekście O pochodzeniu kota a. kot został przedstawiony podobnie. b. przedstawiono tylko pozytywne cechy kota. c. mowa jest tylko o negatywnych cechach kota. d. kota ukazano z dwóch różnych punktów widzenia. Zaznacz poprawne odpowiedzi w zad. od 15. do Wyjaśnienie znaczenia wyrazu zabobon znajdziesz w a. Słowniku ortograficznym. b. Słowniku języka polskiego. c. Słowniku poprawnej polszczyzny. d. Słowniku wyrazów bliskoznacznych. 16. Szereg, zawierający wyłącznie wyrazy pokrewne do wyrazu kot, to: a. okocić się, kotek, kocur. b. kocić się, futrzak, kotek. c. futrzak, zwierzę, puszek. d. okocenie się, zwierzę, koteczek. 17. Liczebnik trzynasty odmienia się przez a. liczby i tryby. b. przypadki i osoby. c. osoby, liczby i rodzaje. d. przypadki, liczby i rodzaje. 4

5 18. Szereg, zawierający wyrazy należące wyłącznie do odmiennych części mowy, to: a. kot, powrócić, lecz, historia. b. Chiny, sądzić, łatwo, obecny. c. Indie, dwa, domowy, wspominać. d. zachować, krótko, zakonnicy, rezerwa. 19. W którym szeregu nie ma ani jednego przyimka? a. jeśli, i, a. b. bo, pod, gdyż. c. oraz, gdyż, na. d. w, u, ponieważ. 20. W którym z poniższych zdań znajduje się wyrażenie przyimkowe? a. Zakonnicy opuścili Egipt. b. Kot był wtedy rzadkim okazem. c. Traktowano go gorzej niż inne zwierzę. d. W Chinach kot pojawił się około 500 r. p.n.e. 21. W którym szeregu znajdują się wyłącznie czasowniki dokonane? a. zabrać, być, wspominać. b. potraktować, głosić, ogarnąć. c. wybiec, wyzbyć się, opuścić. d. zachować, pokryć, kupować. 22. Zaznacz szereg, w którym znajdują się wyłącznie przysłówki niepodlegające stopniowaniu. a. uporczywie, źle, wcale. b. bardzo, zielona, daleko. c. wcale, pomalutku, nagle. d. miło, metalowy, niebiesko. 23. Wyrazy, z którymi cząstkę nie zapiszemy łącznie, to: a. łaska, krótko, szukać. b. jasny, drugi, porządek. c. przyjaciel, grzeczny, ładniej. d. domagać, wiele, samodzielnie. 24. Wśród podanych wyrazów podkreśl spójniki. słowo, czy, iść, zza, w, bądź, jednak, blisko, toteż, przy, dlatego, wokół, ponieważ, już 25. Wyjaśnij przenośne znaczenie podanych związków frazeologicznych. drzeć z kimś koty... kupić kota w worku... odwrócić kota ogonem... 5

6 26. Opisz wygląd i zwyczaje twojego ulubionego zwierzątka domowego. Twoja praca musi zająć co najmniej 10 linijek. 6