Ć w i c z e n i e 4 OBWODY TRÓJFAZOWE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ć w i c z e n i e 4 OBWODY TRÓJFAZOWE"

Transkrypt

1 Ć w i c z e n i e 4 OBWODY TRÓJFAZOWE 1. Wiadomości ogólne Wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej odbywa się niemal wyłącznie za pośrednictwem prądu przemiennego trójazowego. Głównymi zaletami prądu trójazowego są: łatwość transormacji napięcia, prostota budowy oraz niezawodność silników asynchronicznych trójazowych. Odbiorniki jednoazowe (zazwyczaj niewielkich mocy) są zasilane również z układów trójazowych. Napięcie trójazowe otrzymuje się z prądnic synchronicznych trójazowych napędzanych odpowiednimi turbinami w elektrowniach. Napięcie z prądnicy jest przekazywane przez transormator podwyższający do linii przesyłowych wysokiego napięcia. W miejscu odbioru energii elektrycznej są instalowane transormatory obniżające napięcie do napięć znamionowych odbiorników Sieć rozdzielcza niskiego napięcia Sieci zasilane z transormatorów obniżających napięcie a zasilające odbiorniki trójazowe i jednoazowe, budowane jako trójazowe czteroprzewodowe o napięciach 0/80 V, nazywają się sieciami rozdzielczymi niskiego napięcia. Sieć rozdzielczą czteroprzewodową uzyskuje się dzięki połączeniu uzwojeń wtórnych transormatora obniżającego w gwiazdę (rys. 4.1) lub w zygzak. Rys Sieć rozdzielcza niskiego napięcia zasilana z transormatora obniżającego o układzie połączeń Dy 77

2 rzewody azowe L1, L, L sieci rozdzielczej (aza L1, aza L, aza L) przyłączone są do początków A1, B1, C1 uzwojeń wtórnych transormatora. rzewód neutralny N przyłączony jest do punktu neutralnego, który tworzą złączone razem końce A, B, C tych uzwojeń. Napięcia azowe 1,, występują między przewodem neutralnym N a poszczególnymi przewodami azowymi (rys. 4.1). Napięcia azowe zmieniają się w czasie wg zależności: u = sin t, 1 m ω ( ωt ) u = msin 10, (4.1) ( ωt ) u = msin 40, gdzie: u 1, u, u - wartości chwilowe napięć azowych, m - amplituda napięcia azowego. Wykresy zależności (4.1) przedstawia rys. 4.a, natomiast wykres wskazowy tych zależności w odniesieniu do wartości skutecznych przedstawia rys. 4.b. Rys. 4.. Napięcia azowe trójazowej czteroprzewodowej sieci rozdzielczej: a) przebiegi czasowe, b) wykres wskazowy napięć azowych, c) wykres wskazowy napięć międzyprzewodowych W sieci trójazowej symetrycznej, napięcia azowe posiadają tę samą wartość skuteczną i są przesunięte wzajemnie o 10. Suma algebraiczna wartości chwilowych napięć azowych jest równa zeru, u 1 + u + u = 0, (4.) jak również suma geometryczna wartości skutecznych napięć azowych (rys. 4.b) jest równa zeru, = 0. (4.) 78

3 Napięcia międzyprzewodowe, lub krócej napięcia przewodowe 1,, 1 występują między poszczególnymi przewodami azowymi L1, L, L sieci rozdzielczej (rys. 4.1). rzy symetrycznym układzie napięć azowych, otrzymuje się również symetryczny układ napięć przewodowych: 1 = = 1 = p =. (4.4) Dla układu symetrycznego napięcie przewodowe p jest napięcia azowego : razy większe od p =. (4.5) Na wykresie wskazowym napięcia przewodowe układu trójazowego przedstawia się w postaci trójkąta (rys. 4.c). 1.. Odbiorniki trójazowe Odbiorniki trójazowe mogą być kojarzone w gwiazdę ( ) lub w trójkąt ( ). Zaciski początkowe odbiorników składowych są oznaczone: 1, V1, W1, natomiast końcowe odpowiednio:, V, W. Jeżeli odbiornik jest skojarzony w gwiazdę lub w trójkąt w sposób trwały, to ma tylko zaciski (końcówki) oznaczone literami, V, W do których przyłącza się przewody azowe sieci zasilającej. Zasady kojarzenia odbiorników trójazowych w gwiazdę i w trójkąt przedstawiono na rys. 4.. Muszą być one przestrzegane przy urządzeniach elektromagnetycznych np. silnikach asynchronicznych azowych. Rys. 4.. Odbiornik trójazowy: a) gwiazdowy zasilany z sieci trójazowej czteroprzewodowej, b) trójkątowy zasilany z sieci trójazowej 79

4 Odbiornik trójazowy jest symetryczny jeżeli impedancje odbiorników azowych są jednakowe: oraz są jednakowe ich współczynniki mocy: Z = Z V = Z W = Z, (4.6) cosϕ = cosϕ V = cosϕ W = cosϕ. (4.7) sinϕ = sinϕ V = sin ϕ W = sin ϕ. (4.8) Odbiornik gwiazdowy niesymetryczny, zasilanie trójazowe czteroprzewodowe. Napięcia na poszczególnych odbiornikach azowych (rys. 4.a) są takie same i równe napięciom azowym sieci ( 1 = = = ). Znając wartości napięć azowych oraz impedancje poszczególnych odbiorników składowych, możemy obliczyć wartości skuteczne prądów płynących w przewodach azowych zasilających odbiornik, z zależności: = 1 =, =,. (4.9) Z ZV ZW Współczynniki mocy odbiorników azowych: R R R cos = V W ϕ =, cos ϕv =, cos ϕw. (4.10) Z ZV ZW Wykres wskazowy napięć i prądów rozpatrywanego układu przedstawia rys. 4.4a. 80 Rys Wykresy wskazowe odbiornika gwiazdowego zasilanego z sieci trójazowej czteroprzewodowej: a) odbiornik niesymetryczny o obciążeniu czynno-indukcyjnym, b) odbiornik symetryczny o obciążeniu czynnym rąd N w przewodzie neutralnym równa się sumie geometrycznej prądów płynących w przewodach azowych (rys. 4.4a):

5 Odbiornik gwiazdowy symetryczny. N = (4.11) rądy płynące w przewodach azowych zasilających odbiornik posiadają tę samą wartość: = = = (4.1) Z 1 = i tworzą symetryczny układ trójazowy (rys. 4.4b). Suma geometryczna prądów w przewodach azowych zasilających odbiornik równa się zeru; = N = 0. (4.1) rąd w przewodzie neutralnym nie płynie. Odbiornik gwiazdowy symetryczny nie wymaga przewodu neutralnego. Do odbiorników symetrycznych zalicza się: silniki trójazowe, trójazowe oporowe urządzenia grzejne itp. Odbiornik gwiazdowy niesymetryczny, zasilanie trójazowe trójprzewodowe. Napięcia przewodowe występujące między przewodami azowymi sieci zasilającej tworzą trójkąt równoboczny, natomiast ulega zniekształceniu gwiazda napięć azowych występujących na odbiornikach składowych (rys. 4.5) Rys Wykres wskazowy napięć i prądów niesymetrycznego odbiornika gwiazdowego o obciążeniu czynnym przy zasilaniu trójazowym trójprzewodowym 81

6 Na odbiorniku azowym o mniejszej impedancji wystąpi niższe napięcie a o większej impedancji napięcie wyższe. p W rozpatrywanym przypadku: natomiast p, (4.14) 1 = + + 0, (4.15) jest zawsze prawdziwe dla zasilania trójazowego trójprzewodowego. W układach z odbiornikami gwiazdowymi niesymetrycznymi konieczne jest stosowanie przewodu neutralnego, który zapewnia symetryczny rozkład napięć na odbiornikach azowych. Dla takiego układu połączeń prawdziwa jest zależność: + =. (4.16) 1 + N Odbiornik trójazowy skojarzony w trójkąt. Sposób kojarzenia odbiornika trójazowego w trójkąt przedstawiono na rys. 4.b. Dla symetrycznego zasilania mamy = p =. (4.17) rądy azowe płynące przez odbiorniki składowe określane są zależnościami: = =, V =, W. (4.18) Z ZV ZW rądy przewodowe płynące w przewodach azowych zasilających odbiornik, zgodnie z prawem Kirchhoa dla węzłów trójkąta są różnicą geometryczną odpowiednich prądów azowych: 1 = - W, = V -, (4.19) = W - V. Zależności (4.19) przedstawiono graicznie na rys

7 - 1 v v w - u 1 - w u 1 Rys Wykres wskazowy napięć i prądów symetrycznego odbiornika trójkątowego o obciążeniu czynnym Dla odbiornika symetrycznego prądy azowe: jak również prądy przewodowe: p = V = W = =, (4.0) Z 1 = = = p =, (4.1) tworzą symetryczne układy trójazowe. rąd przewodowy p = jest razy większy od prądu azowego. = cos0 =. (4.) p W przypadku odbiorników symetrycznych połączonych w trójkąt i gwiazdę, o tej samej impedancji azowej Z prawdziwy jest wzór: Na podstawie zależności, że = (4.) Z = i = dla połączenia w trójkąt, oraz = i = dla połączenia w gwiazdę zachodzi następujący związek między prądami przewodowymi przy połączeniu w trójkąt i gwiazdę: 8

8 = = Z Z = (4.4) Moce w układach trójazowych Moc czynna odbiornika trójazowego jest sumą mocy czynnych odbiorników składowych, niezależnie od tego czy odbiornik jest skojarzony w gwiazdę czy w trójkąt = (4.5) przy czym moce czynne odbiorników składowych określają zależności: cos = ϕ, cos 1 = ϕ, (4.6) cos = ϕ, gdzie: 1,, - napięcia azowe na odbiornikach składowych, 1,, - prądy azowe płynące przez odbiorniki składowe, cosϕ 1, cosϕ, cosϕ - współczynniki mocy odbiorników składowych. W przypadku odbiornika symetrycznego: gdzie:, - wielkości azowe napięcia i prądu, lub = cosϕ, (4.7) = cosϕ, (4.8) gdzie:, - wielkości przewodowe napięcia i prądu. rzy skojarzeniu odbiornika w gwiazdę: =, =. rzy skojarzeniu odbiornika w trójkąt: =, =. Moc bierna odbiornika trójazowego, analogicznie jak moc czynna, jest sumą mocy biernych odbiorników składowych (moce bierne indukcyjne - dodatnie i pojemnościowe - ujemne, w sumowaniu uwzględniamy z odpowiednimi znakami).

9 Q = Q 1 + Q + Q, (4.9) Q 1 = 1 1 sinϕ 1, Q = sinϕ, (4.0) Q = sinϕ. W przypadku odbiornika symetrycznego: Q = sinϕ, (4.1) lub Q = sinϕ. (4.) Moc pozorna odbiornika trójazowego. W przypadku odbiornika symetrycznego gwiazdowego lub trójkątowego: lub S =, (4.) S =. (4.4) W przypadku odbiornika niesymetrycznego, ze względu na różne cosϕ w poszczególnych azach, S nie jest sumą algebraiczną S = S 1 + S + S. Jej wartość można ustalić ze wzoru: S = + Q. (4.5) Wypadkowy współczynnik mocy odbiornika niesymetrycznego: cos ϕ =. (4.6) S Dla odbiorników trójazowych symetrycznych wyznaczyć można zależność Ze wzoru na moc czynną odbiornika trójazowego wynika:. = cosϕ. (4.7) Dla odbiornika połączonego w trójkąt otrzymujemy zależność: = cosϕ = cosϕ = cosϕ, (4.8) Z Z 85

10 a dla odbiornika połączonego w gwiazdę: Stąd otrzymujemy: = cosϕ = cosϕ = cosϕ. (4.9) Z Z cosϕ Z = = cosϕ Z Analogiczne prawdziwe są zależności: (4.40) Q = Q S i =. (4.41) S Szczególne przypadki pracy odbiorników trójazowych Nienaturalne warunki pracy (naturalne - odbiornik symetryczny połączony w gwiazdę lub w trójkąt, zasilanie trójazowe symetryczne) odbiornika trójazowego mogą wystąpić w przypadku zakłócenia w układzie zasilającym, bądź w samym odbiorniku, lub też mogą być celową działalnością dla uzyskania odpowiednio stopniowanej mocy. Dla podstawowych układów połączeń odbiornika trójazowego można wyróżnić:. Odbiornik połączony w trójkąt (rys. 4.7a): 1 - praca naturalna, zasilanie trójazowe, wszystkie odbiorniki azowe pracują, - praca dwuazowa, odbiorniki azowe włączone, przerwa w jednym przewodzie azowym zasilającym odbiornik, - zasilanie trójazowe, przerwa w jednym odbiorniku azowym, 4 - zasilanie trójazowe, przerwa w dwóch odbiornikach azowych.. Odbiornik połączony w gwiazdę (rys. 4.7b): 5 - praca naturalna, zasilanie trójazowe czteroprzewodowe, wszystkie odbiorniki azowe pracują, 6 - praca dwuazowa, przerwa w jednym przewodzie zasilającym odbiornik, 7 - praca dwuazowa, przerwa w jednym przewodzie azowym i przerwa w przewodzie neutralnym, 8 - praca jednoazowa, przerwa w dwóch przewodach azowych zasilających odbiornik.

11 Rys Szczególne przypadki pracy odbiornika trójazowego: a) przy połączeniu w trójkąt, b)przy połączeniu w gwiazdę W poszczególnych przypadkach moce odbiornika są różne. Dla ilościowego ujęcia, moce odbiornika z poszczególnych przypadków odniesiemy do mocy odbiornika trójkątowego w naturalnych warunkach jego pracy. Dla uproszczenia zapisów przyjęto, że odbiornik azowy posiada tylko rezystancję R (cosϕ = 1) i napięcie przewodowe symetrycznej sieci zasilającej wynosi. rzypadek 1 1 = = = = (4.4) R R rzypadek rzypadek = 1 = + = (4.4) R R R rzypadek 4 rzypadek 5 = + = = (4.44) R R R 4 = 1 = (4.45) R 1 1 = = = (4.46) R R R 5 = rzypadek 6 87

12 rzypadek 7 1 = = = (4.47) R R R 9 6 = 7 = 1 = (4.48) R 6 rzypadek = = = (4.49) R R R 9 8 = Należy zaznaczyć, że w żadnym z rozpatrywanych przypadków odbiorniki azowe nie są przeciążone prądowo omiary mocy czynnej w układach trójazowych omiary mocy czynnej odbiorników trójazowych mogą być realizowane metodą jednego watomierza, dwóch lub trzech watomierzy. 1. Metodę pomiaru mocy czynnej odbiornika trójazowego za pomocą jednego watomierza stosuje się przy całkowitej symetrii układu, czyli przy symetrii napięć zasilających i symetrii odbiornika (rys. 4.8a).. Metodę dwóch watomierzy zwaną metodą Arona, stosuje się w trójazowych trójprzewodowych układach zasilających odbiorniki gwiazdowe i trójkątowe zarówno symetryczne jak i niesymetryczne (rys. 4.8b).. Metodę trzech watomierzy stosuje się w układzie trójazowym czteroprzewodowym niesymetrycznym (rys. 4.8c). Rys omiary mocy czynnej w układach trójazowych: a) za pomocą jednego watomierza, b) za pomocą dwóch watomierzy, c) za pomocą trzech watomierzy 88

13 . Wykonanie ćwiczenia Część praktyczna ćwiczenia obejmuje: badanie wpływu rodzaju skojarzenia, zakłóceń w odbiorniku i zakłóceń w zasilaniu na moc odbiornika, badanie wpływu przewodu neutralnego na pracę odbiornika gwiazdowego niesymetrycznego..1. Wpływ układu pracy na moc odbiornika trójazowego Do badań wykorzystać, dla wszystkich przypadków podanych w p. 1.4, trzy oporniki o jednakowych rezystancjach. omiary wykonać dla jednej wartości napięcia przewodowego (wartość napięcia poda prowadzący zajęcia). Do badań wykorzystać zestaw tablicowy woltomierzy i amperomierzy (rys. 4.9a). rzyłączyć do tablicy oporniki. stalić z prowadzącym zajęcia wyłączniki do realizacji poszczególnych zakłóceń. Dla odbiornika trójkątowego zastosować pomiar mocy metodą dwóch watomierzy (rys. 4.9b), natomiast dla odbiornika gwiazdowego zastosować pomiar mocy metodą trzech watomierzy (rys. 4.9c). o nastawieniu autotransormatorem AT zadanej wartości napięcia międzyprzewodowego, dla poszczególnych przypadków, dokonać odczytów wskazań przyrządów wyszczególnionych w tabeli 4.1 dla odbiornika trójkątowego i w tabeli 4. dla odbiornika gwiazdowego. Tabela 4.1. omiary Obliczenia Teor. rzypadek V W W1 W V V V V A A A A A A W W W rzypadek Tabela 4.. omiary Obliczenia Teor N 1 W1 W W V V V A A A A V V V W W W W

14 W tabelach 4.1 i 4.; / 1 są to stosunki mocy poszczególnych przypadków do mocy odbiornika trójkątowego 1 w jego naturalnych warunkach pracy uzyskanych z badań i wynikających z rozważań teoretycznych przeprowadzonych w p Na podstawie otrzymanych wyników badań należy: dla wszystkich przypadków narysować wykresy wskazowe napięć i prądów, przeprowadzić dyskusję stopniowej regulacji mocy odbiornika trójazowego, dla pracy naturalnej odbiornika trójkątowego (przypadek 1) sprawdzić związek między prądami azowymi i przewodowymi, ustalić stosunki prądów przewodowych / i prądów azowych / występujących w przypadku 1 dla odbiornika trójkątowego i w przypadku 5 dla odbiornika gwiazdowego (ustalać wartości średnie z pomiarów)... Odbiornik gwiazdowy niesymetryczny Do badań wykorzystać układ pomiarowy 4.9c. Asymetrii odbiornika dokonać wspólnie z prowadzącym zajęcia. Badania przeprowadzić dla jednej wartości napięcia międzyprzewodowego dla trzech przypadków: 1 - zasilanie L1; L; L; N, - zasilanie L1; L; L, - zasilanie np. tylko L1 i L. Wyniki pomiarów zestawić w tabeli 4.. rzypadek 1 Tabela N 1 W1 W W V V V A A A A V V V W W W W Na podstawie przeprowadzonych badań należy: dla trzech przypadków narysować wykresy wskazowe napięć i prądów, omówić znaczenie przewodu neutralnego, porównać moce odbiornika w przypadkach 1 i 90

15 Rys kład pomiarowy do badań odbiornika trójazowego: a) zestaw tablicowy woltomierzy i amperomierzy, b) zasilanie i pomiar mocy dla odbiornika trójkątowego, c) zasilanie i pomiar mocy dla odbiornika gwiazdowego 91

16 .. Wykaz przyrządów i aparatów Należy, zgodnie z wytycznymi podanymi w części ogólnej skryptu podać wszystkie przyrządy pomiarowe, urządzenia wykorzystywane w ćwiczeniu. Zagadnienia do samodzielnego opracowania 1. Sieć rozdzielcza niskiego napięcia: rodzaje przewodów, rodzaje napięć oraz warunki symetrii sieci.. Wykresy wskazowe napięć azowych i napięć międzyprzewodowych.. Rola przewodu neutralnego w sieci rozdzielczej niskiego napięcia. 4. Zasady łączenia odbiornika trójazowego w gwiazdę i w trójkąt. 5. Metody pomiaru mocy czynnej w układach trójazowych. 6. Wykres wskazowy napięć i prądów odbiornika gwiazdowego symetrycznego rezystancyjnego zasilanego trójazowo czteroprzewodowo. 7. Wykres wskazowy napięć i prądów odbiornika rezystancyjnego trójkątowego symetrycznego. 8. Odbiornik gwiazdowy symetryczny rezystancyjny ma moc np. = 600W przy zasilaniu trójazowym trójprzewodowym, ustalić moc odbiornika po wystąpieniu przerwy w jednym przewodzie zasilającym. 9. Wykres wskazowy napięć i prądów dla odbiornika trójkątowego symetrycznego przy wystąpieniu przerwy w przewodzie azowym zasilającym odbiornik. 10. Odbiornik trójkątowy symetryczny rezystancyjny ma moc np. = 600W przy zasilaniu trójazowym, jaka będzie moc 1 odbiornika po wystąpieniu przerwy w jednym przewodzie azowym zasilającym ten odbiornik. 11. raktyczne wykorzystanie właściwości odbiornika gwiazdowego i trójkątowego w urządzeniach grzejnych i w silnikach asynchronicznych trójazowych. Literatura [1] Opolski A., rzeździecki F.: Elektrotechnika i elektronika. WRiL, Warszawa [] Wawszczak J., Walusiak S., Rutka Z.: Laboratorium elektrotechniki i elektroniki. Skrypt olitechniki Lubelskiej. Lublin [] asko M., iątek Z., Topór-Kamiński L.: Elektrotechnika Ogólna cz.1. Wydawnictwo olitechniki Śląskiej, Gliwice

I. WIADOMOŚCI TEORETYCZNE

I. WIADOMOŚCI TEORETYCZNE omiary mocy w obwodach trójazowych. Cel ćwiczenia oznanie metod pomiaru mocy czynnej i biernej w układach trójazowych symetrycznych i niesymetrycznych za pomocą watomierzy. I. WIADOMOŚCI TEORETYCZNE omiary

Bardziej szczegółowo

st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE

st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE Układem

Bardziej szczegółowo

Data oddania sprawozdania BADANIA ODBIORNIKÓW TRÓJFAZOWYCH

Data oddania sprawozdania BADANIA ODBIORNIKÓW TRÓJFAZOWYCH LORTORIUM ELEKTROTEHNIKI I ELEKTRONIKI Grupa Podgrupa Numer ćwiczenia 5 Lp. Nazwisko i imię Ocena Data wykonania 1. ćwiczenia. Podpis prowadzącego 3. zajęcia 4. 5. Temat Data oddania sprawozdania DNI ODIORNIKÓ

Bardziej szczegółowo

POMIARY MOCY (OBWODY JEDNO- I TRÓJFAZOWE). POMIARY PRĄDÓW I NAPIĘĆ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH

POMIARY MOCY (OBWODY JEDNO- I TRÓJFAZOWE). POMIARY PRĄDÓW I NAPIĘĆ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH POMIRY MOCY (OBWODY JEDNO- I TRÓJFZOWE). POMIRY PRĄDÓW I NPIĘĆ W OBWODCH TRÓJFZOWYCH. Pomiary mocy w obwodach jednofazowych W obwodach prądu stałego moc określamy jako iloczyn napięcia i prądu stałego,

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrotechniki

Podstawy elektrotechniki Wydział Mechaniczno-Energetyczny Podstawy elektrotechniki Pro. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, pro. zw. PWr Wybrzeże. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 tara kotłownia, pokój 359 el.: 71 320 3201

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5 BADANIA ODBIORNIKÓW TRÓJFAZOWYCH

Ćwiczenie 5 BADANIA ODBIORNIKÓW TRÓJFAZOWYCH Ćwiczenie 5 BADANIA ODBIORNIKÓW TRÓJFAOWYCH Celem ćwiczenia jest poznanie własności odbiorników trójfazowych symetrycznych i niesymetrycznych połączonych w trójkąt i gwiazdę w układach z przewodem neutralnym

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METROLOGIA.

Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METROLOGIA. Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METROLOGIA Kod przedmiotu ES1C 200 012 Ćwiczenie pt. POMIAR

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO

Ć w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO Ć w i c z e n i e POMIAY W OBWODACH PĄDU STAŁEGO. Wiadomości ogólne.. Obwód elektryczny Obwód elektryczny jest to układ odpowiednio połączonych elementów przewodzących prąd i źródeł energii elektrycznej.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr.13 Pomiar mocy czynnej prądu trójfazowego

Ćwiczenie nr.13 Pomiar mocy czynnej prądu trójfazowego 1 Ćwiczenie nr.13 Pomiar mocy czynnej prądu trójfazowego A. Zasada pomiaru mocy za pomocą jednego i trzech watomierzy Moc czynna układu trójfazowego jest sumą mocy czynnej wszystkich jego faz. W zależności

Bardziej szczegółowo

Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej

Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru mocy w obwodach prądu przemiennego.. Wprowadzenie: Wykonując pomiary z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e 1 6 BADANIE PROSTOWNIKÓW NIESTEROWANYCH

Ć w i c z e n i e 1 6 BADANIE PROSTOWNIKÓW NIESTEROWANYCH Ć w i c z e n i e 6 BADANIE PROSTOWNIKÓW NIESTEROWANYCH. Wiadomości ogólne Prostowniki są to urządzenia przetwarzające prąd przemienny na jednokierunkowy. Prostowniki stosowane są m.in. do ładowania akumulatorów,

Bardziej szczegółowo

43. Badanie układów 3-fazowych

43. Badanie układów 3-fazowych 43. elem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi właściwościami symetrycznych i niesymetrycznych układów trójfazowych gwiazdowych i trójkątowych. 43.1. Wiadomości ogólne 43.1.1 Określenie układów

Bardziej szczegółowo

ENS1C BADANIE OBWODU TRÓJFAZOWEGO Z ODBIORNIKIEM POŁĄCZONYM W TRÓJKĄT E10

ENS1C BADANIE OBWODU TRÓJFAZOWEGO Z ODBIORNIKIEM POŁĄCZONYM W TRÓJKĄT E10 Politechnika iałostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii nstrukcja do zajęć laboratoryjnych ENS1200 013 DNE OWOD TRÓJFOWEGO ODORNKEM POŁĄONYM W TRÓJKĄT Numer ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu. (Cz. 4)

Politechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu. (Cz. 4) Politechnika Wrocławska nstytut Maszyn, Napędów i Pomiarów lektrycznych Materiał ilustracyjny do przedmiotu LKTROTCHNKA Prowadzący: (Cz. 4) Dr inż. Piotr Zieliński (-9, A0 p.408, tel. 30-3 9) Wrocław 003/4

Bardziej szczegółowo

15. UKŁADY POŁĄCZEŃ PRZEKŁADNIKÓW PRĄDOWYCH I NAPIĘCIOWYCH

15. UKŁADY POŁĄCZEŃ PRZEKŁADNIKÓW PRĄDOWYCH I NAPIĘCIOWYCH 15. UKŁDY POŁĄCZEŃ PRZEKŁDNIKÓW PRĄDOWYCH I NPIĘCIOWYCH 15.1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z najczęściej spotykanymi układami połączeń przekładników prądowych i napięciowych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1)

Ćwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1) 1 Ćwiczenie nr.14 Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego 1. Zasada pomiaru Przy prądzie jednofazowym moc bierna wyraża się wzorem: Q=UIsinϕ (1) Do pomiaru tej mocy stosuje się waromierze jednofazowe typu

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Wiadomości do tej pory Podstawowe pojęcia Elementy bierne Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Moc w układach 1-fazowych Pomiary

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2014/2015

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2014/2015 EROELEKTR Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 014/015 Zadania z elektrotechniki na zawody II stopnia (grupa elektryczna) Zadanie 1 W układzie jak na rysunku 1 dane są:,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1. Badanie obwodów jednofazowych RLC przy wymuszeniu sinusoidalnym

Ćwiczenie nr 1. Badanie obwodów jednofazowych RLC przy wymuszeniu sinusoidalnym Ćwiczenie nr Badanie obwodów jednofazowych RC przy wymuszeniu sinusoidalnym. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rozkładem napięć prądów i mocy w obwodach złożonych z rezystorów cewek i

Bardziej szczegółowo

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego, zawierającego elementy R, L, C.

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego, zawierającego elementy R, L, C. espół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYNA EEKTONNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE SEEGOWEGO OBWOD rok szkolny klasa grupa data wykonania. el ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Pomiary mocy w układach trójfazowych dla różnych charakterów obciążenia"

Ćwiczenie: Pomiary mocy w układach trójfazowych dla różnych charakterów obciążenia Ćwiczenie: "Pomiary mocy w układach trójfazowych dla różnych charakterów obciążenia" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską

Bardziej szczegółowo

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego zawierającego elementy R, L, C.

I. Cel ćwiczenia: Poznanie własności obwodu szeregowego zawierającego elementy R, L, C. espół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYNA EEKTONNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE SEEGOWEGO OBWOD rok szkolny klasa grupa data wykonania. el ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Badanie silnika indukcyjnego jednofazowego i transformatora

Badanie silnika indukcyjnego jednofazowego i transformatora Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych Ciężkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie M3 - protokół Badanie silnika indukcyjnego jednofazowego i transformatora Data

Bardziej szczegółowo

Wielkości opisujące sygnały okresowe. Sygnał sinusoidalny. Metoda symboliczna (dla obwodów AC) - wprowadzenie. prąd elektryczny

Wielkości opisujące sygnały okresowe. Sygnał sinusoidalny. Metoda symboliczna (dla obwodów AC) - wprowadzenie. prąd elektryczny prąd stały (DC) prąd elektryczny zmienny okresowo prąd zmienny (AC) zmienny bezokresowo Wielkości opisujące sygnały okresowe Wartość chwilowa wartość, jaką sygnał przyjmuje w danej chwili: x x(t) Wartość

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia tablicowe nr 1

Ćwiczenia tablicowe nr 1 Ćwiczenia tablicowe nr 1 Temat Pomiary mocy i energii Wymagane wiadomości teoretyczne 1. Pomiar mocy w sieciach 3 fazowych 3 przewodowych: przy obciążeniu symetrycznym i niesymetrycznym 2. Pomiar mocy

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Ćwiczenie 5 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Rodzaje transformatorów.

Bardziej szczegółowo

Obliczanie i pomiary parametrów obwodu prądu trójfazowego 724[01].O1.06

Obliczanie i pomiary parametrów obwodu prądu trójfazowego 724[01].O1.06 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Teresa Birecka Obliczanie i pomiary parametrów obwodu prądu trójfazowego 724[01].O1.06 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4) OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu

Bardziej szczegółowo

Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki

Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki Laboratorium ytwarzania energii elektrycznej Temat ćwiczenia: Badanie prądnicy synchronicznej 4.2. BN LBOTOYJNE 4.2.1. Próba biegu jałowego prądnicy synchronicznej

Bardziej szczegółowo

Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego

Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Impedancje i moce odbiorników prądu zmiennego (E 6) Opracował: Dr inż.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7. Pomiar mocy czynnej, biernej i cosφ

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7. Pomiar mocy czynnej, biernej i cosφ INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7 Pomiar mocy czynnej, biernej i cosφ Wstęp Układy elektryczne w postaci szeregowego połączenia RL, podczas zasilania z sieci napięcia przemiennego, pobierają moc czynną, bierną

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 3 Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w trójkąt

ĆWICZENIE 3 Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w trójkąt ĆWICZENIE 3 Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w trójkąt 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem napięć i poborem mocy w obwodach trójfazowych połączonych w trójkąt:

Bardziej szczegółowo

Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki

Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki Zakład Zastosowań Elektroniki i Elektrotechniki Laboratorium Wytwarzania energii elektrycznej Temat ćwiczenia: Badanie alternatora 52 BADANIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH ALTERNATORÓW SAMO- CHODOWYCH

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 6. BADANIE TRANSFORMATORÓW STANOWISKO I. Badanie transformatora jednofazowego V 1 X

Ćwiczenie 6. BADANIE TRANSFORMATORÓW STANOWISKO I. Badanie transformatora jednofazowego V 1 X 4 Laboratorium elektrotechniki Ćwiczenie 6. BADANIE TRANSFORMATORÓW STANOWISKO I. Badanie transformatora jednofazowego Wykonanie ćwiczenia Prowadzący ćwiczenie określa obiekt naszych badań jeden z dwu,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 BADANIE OBWODÓW PRĄDU SINUSOIDALNEGO Z ELEMENTAMI RLC

Ćwiczenie 3 BADANIE OBWODÓW PRĄDU SINUSOIDALNEGO Z ELEMENTAMI RLC Ćwiczenie 3 3.1. Cel ćwiczenia BADANE OBWODÓW PRĄD SNSODANEGO Z EEMENTAM RC Zapoznanie się z własnościami prostych obwodów prądu sinusoidalnego utworzonych z elementów RC. Poznanie zasad rysowania wykresów

Bardziej szczegółowo

LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NIELINIOWE ODBIORNIKI W SIECI OŚWIETLENIOWEJ

LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NIELINIOWE ODBIORNIKI W SIECI OŚWIETLENIOWEJ Przedmiot: SEC NSTALACJE OŚWETLENOWE LAMPY WYŁADOWCZE JAKO NELNOWE ODBORNK W SEC OŚWETLENOWEJ Przemysław Tabaka Wprowadzenie Lampy wyładowcze, do których zaliczane są lampy fluorescencyjne, rtęciowe, sodowe

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY RLC W OBWODACH PRĄDU SINUSOIDALNIE ZMIENNEGO

ELEMENTY RLC W OBWODACH PRĄDU SINUSOIDALNIE ZMIENNEGO Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii nstrukcja do zajęć laboratoryjnych ELEMENTY RLC W OBWODACH PRĄD SNSODALNE ZMENNEGO Numer ćwiczenia E0 Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Pracownia elektryczna MontaŜ Maszyn Instrukcja laboratoryjna Pomiar mocy w układach prądu przemiennego (dwa ćwiczenia) Opracował: mgr inŝ.

Bardziej szczegółowo

z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANIE RÓWNOLEGŁEGO OBWODU RLC (SYMULACJA)

z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANIE RÓWNOLEGŁEGO OBWODU RLC (SYMULACJA) Zespół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej Sprawozdanie PAOWNA EEKTYZNA EEKTONZNA imię i nazwisko z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: BADANE ÓWNOEGŁEGO OBWOD (SYMAJA) rok szkolny klasa grupa data wykonania.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej Ćwiczenie 6 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Kompensacja mocy biernej Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Co to jest kompensacja

Bardziej szczegółowo

Badanie trójfazowych maszyn indukcyjnych: silnik klatkowy, silnik pierścieniowy

Badanie trójfazowych maszyn indukcyjnych: silnik klatkowy, silnik pierścieniowy Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie M2 protokół Badanie trójfazowych maszyn indukcyjnych: silnik klatkowy, silnik pierścieniowy

Bardziej szczegółowo

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1 Źródła energii elektrycznej prądu przemiennego: 1. prądnice synchroniczne 2. prądnice asynchroniczne Surowce energetyczne: węgiel kamienny i brunatny

Bardziej szczegółowo

BADANIE OBWODÓW TRÓJFAZOWYCH

BADANIE OBWODÓW TRÓJFAZOWYCH Katedra Energetyki Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczenia: BADAIE OBWODÓW TÓJFAZOWYCH . Odbiornik rezystancyjny ołączony w gwiazdę. Podłączyć woltomierze ameromierze

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 Badanie układów przekładników prądowych stosowanych w sieciach trójfazowych

Ćwiczenie 1 Badanie układów przekładników prądowych stosowanych w sieciach trójfazowych Ćwiczenie 1 Badanie układów przekładników prądowych stosowanych w sieciach trójfazowych 1. Wiadomości podstawowe Przekładniki, czyli transformator mierniczy, jest to urządzenie elektryczne przekształcające

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektroenergetyki 2

Podstawy Elektroenergetyki 2 POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Katedra Elektroenergetyki, Fotoniki i Techniki Świetlnej Laboratorium z przedmiotu: Podstawy Elektroenergetyki 2 Kod: ES1A500 037 Temat ćwiczenia: BADANIE SPADKÓW

Bardziej szczegółowo

Układy Trójfazowe. Wykład 7

Układy Trójfazowe. Wykład 7 Wykład 7 kłady Trójazowe. Generatory trójazowe. kłady ołączeń źródeł. Wielkości azowe i rzewodowe 4. ołączenia odbiorników w Y(gwiazda) i w D (trójkąt) 5. Analiza układów trójazowych 6. Moc w układach

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Silnik indukcyjny"

Ćwiczenie: Silnik indukcyjny Ćwiczenie: "Silnik indukcyjny" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Zasada

Bardziej szczegółowo

PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA. Zespół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej. Sprawozdanie z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: POMIARY MOCY

PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA. Zespół Szkół Technicznych w Skarżysku-Kamiennej. Sprawozdanie z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: POMIARY MOCY Zespół zkół Technicznych w karżysku-kamiennej prawozdanie z ćwiczenia nr Temat ćwiczenia: OWN ELEKTYZN ELEKTONZN imię i nazwisko OMY MOY rok szkolny klasa grupa data wykonania. el ćwiczenia: oznanie pośredniej

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Urządzeń Elektrycznych

Laboratorium Urządzeń Elektrycznych Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl Laboratorium Urządzeń Elektrycznych Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Badanie obwodów rozgałęzionych prądu stałego z jednym źródłem. Pomiar mocy w obwodach prądu stałego

Badanie obwodów rozgałęzionych prądu stałego z jednym źródłem. Pomiar mocy w obwodach prądu stałego Badanie obwodów rozgałęzionych prądu stałego z jednym źródłem. Pomiar mocy w obwodach prądu stałego I. Prawa Kirchoffa Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rozpływami prądów w obwodach rozgałęzionych

Bardziej szczegółowo

Badanie obwodów z prostownikami sterowanymi

Badanie obwodów z prostownikami sterowanymi Ćwiczenie nr 9 Badanie obwodów z prostownikami sterowanymi 1. Cel ćwiczenia Poznanie układów połączeń prostowników sterowanych; prostowanie jedno- i dwupołówkowe; praca tyrystora przy obciążeniu rezystancyjnym,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO

Bardziej szczegółowo

Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa

Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa POLTECHNK ŚLĄSK WYDZŁ NŻYNER ŚRODOWSK ENERGETYK NSTYTT MSZYN RZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LBORTORM ELEKTRYCZNE Obwody liniowe. Sprawdzanie praw Kirchhoffa (E 2) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGLEWCZ 3 1. Cel

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne

Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne Katedra Sterowania i InŜynierii Systemów 1 Budowa silnika inukcyjnego Katedra Sterowania i InŜynierii Systemów 2 Budowa silnika inukcyjnego Tabliczka znamionowa

Bardziej szczegółowo

Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej

Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej UNIWERSYTET RZESZOWSKI Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej Ćw. 3 Pomiar mocy czynnej w układzie jednofazowym Rzeszów 2016/2017 Imię i nazwisko Grupa Rok studiów Data wykonania Podpis

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch

Bardziej szczegółowo

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Katedra lektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Laboratorium Teorii Obwodów Przedmiot: lektrotechnika teoretyczna Numer ćwiczenia: 1 Temat: Liniowe obwody prądu stałego, prawo Ohma i prawa Kirchhoffa

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO

Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe Ćwiczenie BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO Instrukcja Opracował: Dr hab. inż. Krzysztof Pieńkowski, prof. PWr Wrocław, listopad 2014 r. Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

7 Dodatek II Ogólna teoria prądu przemiennego

7 Dodatek II Ogólna teoria prądu przemiennego 7 Dodatek II Ogólna teoria prądu przemiennego AC (ang. Alternating Current) oznacza naprzemienne zmiany natężenia prądu i jest symbolizowane przez znak ~. Te zmiany dotyczą zarówno amplitudy jak i kierunku

Bardziej szczegółowo

ENS1C BADANIE OBWODU TRÓJFAZOWEGO Z ODBIORNIKIEM POŁĄCZONYM W GWIAZDĘ E09

ENS1C BADANIE OBWODU TRÓJFAZOWEGO Z ODBIORNIKIEM POŁĄCZONYM W GWIAZDĘ E09 Politechnika iałostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki eoretycznej i Metrologii nstrukcja do zajęć laboratoryjnych E1200 013 DE OWOD ÓJFOWEGO ODOKEM POŁĄOM W GWDĘ umer ćwiczenia E09 Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

Badanie układów prostowniczych

Badanie układów prostowniczych Instrukcja do ćwiczenia: Badanie układów prostowniczych (wersja robocza) Laboratorium Elektroenergetyki 1 1. Cel ćwiczenia Poznanie budowy, zasady działania i właściwości podstawowych układów elektronicznych,

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 3 Zagadnienie mocy w obwodzie RLC przy wymuszeniu sinusoidalnym Przypomnienie ostatniego wykładu Prąd i napięcie sinusoidalnie

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1) Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDLNEGO

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E nr 9 BADANIE TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO

Ć W I C Z E N I E nr 9 BADANIE TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO Ć W I C Z E N I E nr 9 BADANIE TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO CEL ĆWICZENIA: poznanie zasady działania, budowy, właściwości i metod badania transformatora. PROGRAM ĆWICZENIA. Wiadomości ogólne.. Budowa i

Bardziej szczegółowo

X X. Rysunek 1. Rozwiązanie zadania 1 Dane są: impedancje zespolone cewek. a, gdzie a = e 3

X X. Rysunek 1. Rozwiązanie zadania 1 Dane są: impedancje zespolone cewek. a, gdzie a = e 3 EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 20/202 Odpowiedzi do zadań dla grupy elektrycznej na zawody II stopnia Zadanie Na rysunku przedstawiono schemat obwodu

Bardziej szczegółowo

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i normatyki aboratorium Teorii Obwodów Przedmiot: Elektrotechnika teoretyczna Numer ćwiczenia: 4 Temat: Obwody rezonansowe (rezonans prądów i napięć). Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2 Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w gwiazdę

ĆWICZENIE 2 Badanie obwodów trójfazowych z odbiornikiem połączonym w gwiazdę Laboratorium Wirtualne Obwodów w Stanach stalonych i ieustalonych ĆWZ adanie obwodów trójowych z odbiornikiem połączonym w gwiazdę. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem napięć i poborem

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 i 2 Regulacja napięcia w elektroenergetycznej sieci rozdzielczej za pomocą kompensacji równoległej i szeregowej

Ćwiczenie 1 i 2 Regulacja napięcia w elektroenergetycznej sieci rozdzielczej za pomocą kompensacji równoległej i szeregowej Ćwiczenie 1 i 2 - Regulacja napięcia w elektroenergetycznej sieci rozdzielczej Strona 1/16 Ćwiczenie 1 i 2 Regulacja napięcia w elektroenergetycznej sieci rozdzielczej za pomocą kompensacji równoległej

Bardziej szczegółowo

Przetworniki Elektromaszynowe st. n.st. sem. V (zima) 2016/2017

Przetworniki Elektromaszynowe st. n.st. sem. V (zima) 2016/2017 Kolokwium poprawkowe Wariant A Przetworniki Elektromaszynowe st. n.st. sem. V (zima 016/017 Transormatory Transormator trójazowy ma następujące dane znamionowe: 60 kva 50 Hz HV / LV 15 750 ± x,5% / 400

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi"

Ćwiczenie: Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi Ćwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 4. Badanie filtrów składowych symetrycznych prądu i napięcia

Ćwiczenie nr 4. Badanie filtrów składowych symetrycznych prądu i napięcia Ćwiczenie nr 4 Badanie filtrów składowych symetrycznych prądu i napięcia 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą składowych symetrycznych, pomiarem składowych w układach praktycznych

Bardziej szczegółowo

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY. Budowa i zasada działania silników indukcyjnych Zasadniczymi częściami składowymi silnika indukcyjnego są nieruchomy stojan i obracający się wirnik. Wewnętrzną stronę stojana

Bardziej szczegółowo

Pomiary mocy i energii elektrycznej

Pomiary mocy i energii elektrycznej olitechnika Rzeszowska Zakład Metrologii i ystemów omiarowych omiary mocy i energii elektrycznej Grupa Nr ćwicz. 1 1... kierownik... 3... 4... Data Ocena I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie

Bardziej szczegółowo

dr inż. Krzysztof Stawicki ks@zut.edu.pl

dr inż. Krzysztof Stawicki ks@zut.edu.pl Zakłócenia w układach elektroenergetycznych dr inż. Krzysztof Stawicki ks@zut.edu.pl e-mail: w temacie wiadomości proszę wpisywać tylko słowo STUDENT strona www: ks.zut.edu.pl/z Literatura Kacejko P.,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO

Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO

Bardziej szczegółowo

Urządzenia przeciwwybuchowe badanie transformatora

Urządzenia przeciwwybuchowe badanie transformatora Temat ćwiczenia: Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie Urządzenia przeciwwybuchowe badanie transformatora - - ` Symbol studiów (np. PK0): - data wykonania ćwiczenia godzina wykonania ćwiczenia Lp.

Bardziej szczegółowo

Lekcja Układy sieci niskiego napięcia

Lekcja Układy sieci niskiego napięcia Lekcja Układy sieci niskiego napięcia Obwody instalacji elektrycznych niskiego napięcia mogą być wykonane w różnych układach sieciowych. Mogą się różnić one systemem ochrony przeciwporażeniowej, sposobem

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROWANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆWICZENIE: E19 BADANIE PRĄDNICY

Bardziej szczegółowo

2.Rezonans w obwodach elektrycznych

2.Rezonans w obwodach elektrycznych 2.Rezonans w obwodach elektrycznych Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie podstawowych właściwości szeregowych i równoległych rezonansowych obwodów elektrycznych. 2.1. Wiadomości ogólne 2.1.1

Bardziej szczegółowo

PRACA RÓWNOLEGŁA PRĄDNIC SYNCHRONICZNYCH WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI

PRACA RÓWNOLEGŁA PRĄDNIC SYNCHRONICZNYCH WZBUDZANYCH MAGNESAMI TRWAŁYMI Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 66 Politechniki Wrocławskiej Nr 66 Studia i Materiały Nr 32 2012 Zdzisław KRZEMIEŃ* prądnice synchroniczne, magnesy trwałe PRACA RÓWNOLEGŁA

Bardziej szczegółowo

BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5

BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5 BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5 BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO 1. Wiadomości wstępne Silniki asynchroniczne jednofazowe są szeroko stosowane wszędzie tam, gdzie

Bardziej szczegółowo

Kod przedmiotu: EZ1C Numer ćwiczenia: Kompensacja mocy i poprawa współczynnika mocy w układach jednofazowych

Kod przedmiotu: EZ1C Numer ćwiczenia: Kompensacja mocy i poprawa współczynnika mocy w układach jednofazowych P o l i t e c h n i k a B i a ł o s t o c k a W y d z i a ł E l e k t r y c z n y Nazwa przedmiotu: Techniki symulacji Kierunek: elektrotechnika Kod przedmiotu: EZ1400 053 Numer ćwiczenia: Temat ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE. Badanie układu kompensacji mocy biernej

LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE. Badanie układu kompensacji mocy biernej LABORATORIUM URZĄDZENIA I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE Badanie układu kompensacji mocy biernej . Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z ideą stosowania kompensacji mocy biernej, poznanie jej

Bardziej szczegółowo

W5 Samowzbudny generator asynchroniczny

W5 Samowzbudny generator asynchroniczny W5 Samowzbudny generator asynchroniczny Program ćwiczenia: I. Część pomiarowa 1. Wyznaczenie charakterystyk zewnętrznych generatora przy wzbudzeniu pojemnościowym i obciąŝeniu rezystancyjnym, przy stałych

Bardziej szczegółowo

XXXIII OOWEE 2010 Grupa Elektryczna

XXXIII OOWEE 2010 Grupa Elektryczna 1. W jakich jednostkach mierzymy natężenie pola magnetycznego: a) w amperach na metr b) w woltach na metr c) w henrach d) w teslach 2. W przedstawionym na rysunku układzie trzech rezystorów R 1 = 8 Ω,

Bardziej szczegółowo

POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C

POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C ĆWICZENIE 4EMC POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C Cel ćwiczenia Pomiar parametrów elementów R, L i C stosowanych w urządzeniach elektronicznych w obwodach prądu zmiennego.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5 Badanie wpływu asymetrii napięcia zasilającego na pracę sieci

Ćwiczenie 5 Badanie wpływu asymetrii napięcia zasilającego na pracę sieci Ćwiczenie 5 - Badanie wpływu asymetrii napięcia zasilającego na pracę sieci Strona 1/9 Ćwiczenie 5 Badanie wpływu asymetrii napięcia zasilającego na pracę sieci Spis treści 1.Cel ćwiczenia...2 2.Wstęp...

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Pomiary mocy i energii w sieciach jednofazowych i trójfazowych

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Pomiary mocy i energii w sieciach jednofazowych i trójfazowych Ćwiczenie 2 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Pomiary mocy i energii w sieciach jednofazowych i trójfazowych Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do

Bardziej szczegółowo

TRANSFORMATOR TRÓJFAZOWY

TRANSFORMATOR TRÓJFAZOWY TRANSFORMATOR TRÓJFAZOWY Do transformacji energii elektrycznej w układach trójfazowych można wykorzystać trzy jednostki jednofazowe. Rozwiązanie taki jest jednak nieekonomiczne. Na Rys. 1 pokazano jakie

Bardziej szczegółowo

Elementy i obwody nieliniowe

Elementy i obwody nieliniowe POLTCHNKA ŚLĄSKA WYDZAŁ NŻYNR ŚRODOWSKA NRGTYK NSTYTT MASZYN RZĄDZŃ NRGTYCZNYCH LABORATORM LKTRYCZN lementy i obwody nieliniowe ( 3) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGLWCZ 3 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Układy przekładników napięciowych

Układy przekładników napięciowych Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Katedra Urządzeń Elektrycznych i TWN 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A www.kueitwn.pollub.pl LABORATORIUM URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH Instrukcja

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 10/16. JAROSŁAW GUZIŃSKI, Gdańsk, PL PATRYK STRANKOWSKI, Kościerzyna, PL

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 10/16. JAROSŁAW GUZIŃSKI, Gdańsk, PL PATRYK STRANKOWSKI, Kościerzyna, PL PL 226485 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226485 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 409952 (51) Int.Cl. H02J 3/01 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Maszyny Elektryczne i Transformatory st. n. st. sem. III (zima) 2018/2019

Maszyny Elektryczne i Transformatory st. n. st. sem. III (zima) 2018/2019 Kolokwium poprawkowe Wariant A Maszyny Elektryczne i Transormatory st. n. st. sem. III (zima) 018/019 Transormator Transormator trójazowy ma następujące dane znamionowe: S 00 kva 50 Hz HV / LV 15,75 ±x,5%

Bardziej szczegółowo

Zespół B-D Elektrotechniki

Zespół B-D Elektrotechniki Zespół B-D Elektrotechniki Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Samochodowej Temat ćwiczenia: BADANIE ALTERNATORA Opracowanie: dr hab. inż. S. DUER 1 5.1. Stanowisko laboratoryjne do badania alternatora

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLAGU

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLAGU PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLAGU INSTRUKCJA LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI Dla studentów II roku kierunku MECHANIKI I BUDOWY MASZYN Spis treści. POMIAR PRĄDÓW I NAPIĘĆ W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO....

Bardziej szczegółowo

LINIA PRZESYŁOWA PRĄDU PRZEMIENNEGO

LINIA PRZESYŁOWA PRĄDU PRZEMIENNEGO Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych LINIA PRZESYŁOWA PRĄDU PRZEMIENNEGO Numer ćwiczenia E1 Opracowanie: mgr

Bardziej szczegółowo

TEST DLA GRUPY ELEKTRYCZNEJ

TEST DLA GRUPY ELEKTRYCZNEJ XXXIX Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej K R A K Ó W, R A D O M 12.02.2016, 22-23.04.2016 WYJAŚNIENIE: TEST DLA GRUPY ELEKTRYCZNEJ Przed przystąpieniem do udzielenia odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie M-2 Pomiar mocy

Ćwiczenie M-2 Pomiar mocy POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH INSTRUKCJA do ćwiczeń laboratoryjnych z Metrologii wielkości energetycznych Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

METROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki

METROLOGIA. Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki METROLOGIA Dr inż. Eligiusz AWŁOWSKI olitechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki rezentacja do wykładu dla EINS Zjazd 9, wykład nr 16 rawo autorskie Niniejsze materiały podlegają ochronie

Bardziej szczegółowo

Spis treści 3. Spis treści

Spis treści 3. Spis treści Spis treści 3 Spis treści Przedmowa 11 1. Pomiary wielkości elektrycznych 13 1.1. Przyrządy pomiarowe 16 1.2. Woltomierze elektromagnetyczne 18 1.3. Amperomierze elektromagnetyczne 19 1.4. Watomierze prądu

Bardziej szczegółowo