Metody pomiaru mikroklimatu w pomieszczeniach przedstawione są w następujących normach:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Metody pomiaru mikroklimatu w pomieszczeniach przedstawione są w następujących normach:"

Monika Piasecka
2 lat temu
Przeglądów:

1 Anna BOGDAN Celem projektantów i wykonawców instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnych powinno być dążenie do tworzenia środowiska komfortowego cieplnie dla użytkowników. W rzeczywistości jednak zmiany wprowadzane już na etapie zagospodarowania pomieszczeń i lokalizacji stanowisk pracy mogą powodować, że nie dla każdego pracownika środowisko cieplne będzie komfortowe. Z tej przyczyny warto jest przeprowadzić badania środowiska cieplnego w pomieszczeniach i na podstawie ich wyników dokonać niezbędnych zmian, które spowodują zmniejszenie dyskomfortu lub też obciążenia cieplnego pracowników. Metody pomiaru mikroklimatu w pomieszczeniach przedstawione są w następujących normach: - PN-EN ISO 7730:2006 Ergonomia środowiska termicznego. Analityczne wyznaczanie i interpretacja komfortu termicznego z zastosowaniem obliczania wskaźników PMV i PPD oraz kryteriów lokalnego komfortu termicznego (oryg.), - PN-EN 27243:2005 Środowiska gorące. Wyznaczanie obciążenia termicznego działającego na człowieka podczas pracy, oparte na wskaźniku WBGT, - PN-EN ISO 11079:2008 Ergonomia środowiska termicznego. Wyznaczanie i interpretacja stresu termicznego wynikającego z ekspozycji na środowisko zimne z uwzględnieniem wymaganej izolacyjności cieplnej odzieży (IREQ) oraz wpływu wychłodzenia miejscowego (oryg.), - PN-EN ISO 7726:2002 Ergonomia środowiska termicznego. Przyrządy do pomiaru wielkości fi zycznych (oryg.). 1 / 5

2 Wszystkie te normy mają na celu ocenę wymiany ciepła między człowiekiem i otoczeniem, a w konsekwencji sprawdzenie ryzyka wystąpienia dyskomfortu lub stresu (obciążenia) cieplnego. W niniejszym artykule przybliżono metody prowadzenia pomiarów, a także szczegółowo opisano wymagania, jakie powinna spełniać aparatura pomiarowa stosowana w tego rodzaju badaniach. Metody prowadzenia pomiarów Ogólnie ocena wpływu mikroklimatu na organizm człowieka realizowana jest w ramach 3 etapów: 1. Wizja lokalna, przygotowanie do badań, wyznaczenie punktów pomiarowych, ustalenie chronometrażu ekspozycji pracowników na zmienne warunki środowiska termicznego itp. 2. Pomiar parametrów środowiska termicznego, ocena elementów indywidualnych pracowników, tj. tempa metabolizmu oraz izolacyjności cieplnej odzieży. 3. Określenie wartości wskaźnika odpowiedniego dla danego rodzaju środowiska termicznego oraz porównanie tej wartości z wartościami dopuszczalnymi określonymi w normie. Ad.1. W zależności od rodzaju środowiska cieplnego występującego w pomieszczeniu należy pamiętać, że w poszczególnych przestrzeniach w pomieszczeniu parametry środowiska cieplnego mogą się różnić, w zależności od usytuowania stanowiska pracy wobec okien i przegród wewnętrznych i zewnętrznych, lokalizacji nawiewników lub też innych elementów mających wpływ na środowisko cieplne (grzejniki, belki chłodzące itp.). Z tej przyczyny bardzo istotne jest poprawne zlokalizowanie punktów pomiarowych. 2 / 5

3 Jednocześnie środowisko cieplne, szczególnie gorące, może zmieniać się również wraz z wysokością pomieszczenia. Z tej przyczyny, aby w sposób reprezentatywny ocenić jego wpływ na organizm człowieka, należy pomiary prowadzić jednocześnie na 3 wysokościach reprezentujących głowę, klatkę piersiową i stopy siedzącego lub stojącego człowieka, a następnie należy uwzględnić współczynniki wagowe do obliczania wartości średnich (tab. 1.). W przypadku zmiany miejsca przebywania pracownika w czasie pracy, pomiary wszystkich parametrów powinno się przeprowadzić we wszystkich środowiskach, w których przebywa pracownik. Jeżeli jest taka możliwość, aparatura pomiarowa powinna towarzyszyć pracownikowi i analiza powinna obejmować również okresy przejściowe przemieszczania się pracownika miedzy pomieszczeniami. W przypadku, gdy niemożliwe jest wykonanie pomiarów dokładnie w miejscu pracy, należy umieścić czujniki w takich miejscach, by symulowana wymiana ciepła była taka sama jakiej podlegałby człowiek. Ad.2. W zależności od rodzaju środowiska cieplnego oddziaływującego na organizm człowieka, 3 / 5

4 należy obliczyć odpowiednie wskaźniki i porównać uzyskaną wartość z wartościami dopuszczalnymi. W przypadku środowiska umiarkowanego zgodnie z normą PN-EN ISO 7730:2006 Ergonomia środowiska termicznego. Analityczne wyznaczanie i interpretacja komfortu termicznego z zastosowaniem obliczania wskaźników PMV i PPD oraz kryteriów lokalnego komfortu termicznego (oryg) do oceny komfortu cieplnego całego ciała stosowane są wskaźniki PMV i PPD, natomiast do wystąpienia ryzyka dyskomfortu miejscowego wskaźniki PD i DR. Jednocześnie, oprócz badań parametrów mikroklimatu należy przeprowadzić ocenę tempa metabolizmu oraz izolacyj ności cieplnej odzieży. W każdej z norm znajdują się odpowiednie tabele pomagające w oszacowaniu zarówno ilości ciepła produkowanego przez organizm jak i przenikającego przez odzież. Ad.3. Obliczone wartości odpowiednich wskaźników należy porównać z wartościami dopuszczalnymi przedstawionymi w odpowiednich normach. W przypadku dyskomfortu miejscowego obliczone wartości chwilowe należy wstawić do odpowiedniego wzoru i przeanalizować czy w ciągu całego dnia (8 godzin) wystąpił dyskomfort miejscowy. Dopuszczalne wartości dyskomfortu ogólnego miejscowego zamieszczono w tabeli 2. Korzystając z tabeli 2. należy pamiętać, że kategoria A są to pomieszczenia o szczególnie wysokich wymaganiach odnośnie środowiska termicznego (np. szpitale, przedszkola), kategoria B pomieszczenia biurowe, kategoria C pomieszczenia biurowe o obniżonym standardzie. W przypadku wystąpienia dyskomfortu ogólnego lub miejscowego, na podstawie wyników badań można określić przyczynę i podać konkretne rozwiązania poprawiające warunki środowiska pracy, np. obniżenie temperatury powietrza w okresie lata lub też obniżenie prędkości powietrza zimą, zastosowania przysłon zaciemniających okna itp. 4 / 5

Aparatura Wymagania PN-EN zycznych - średnia bezwzględna prędkość temperatura ISO (oryg.). pomiarowa 7726:2002 odnośnie temperatura powietrza, Zakres operacyjna.

5 Aparatura Wymagania PN-EN zycznych - średnia bezwzględna prędkość temperatura ISO (oryg.). pomiarowa 7726:2002 odnośnie temperatura powietrza, Zakres operacyjna. wilgotność aparatury Ergonomia normy promieniowania powietrza, obejmuje pomiarowej środowiska następujące oraz stosowanej termicznego. temperatura parametry do badań Przyrządy promieniowania mikroklimatu przedstawione do pomiaru powierzchni, wewnętrznego: są wielkości w normie fi W występuje normie środowiska Temperatura Średnia Wilgotność środowisku zależności dwie temperatura środowisko umiarkowanego bezwzględna klasy gorącym tego, wymagań zimne promieniowania jakiego lub zimnym i i względna dotyczących lub badań rodzaju gorące związanych występowanie planowane czy aparatury też środowisko z są komfortem pomiarowej stresu badania, cieplnego. umiarkowane, cieplnym tj. czy klasa na oraz stanowisku C dotycząca wprowadzono klasa S pracy badania w Prędkość Temperatura (...) Podsumowanie Na słuchowych, ze odczucie przepływu komfortu operacyjna powietrza zmian temperatura wilgotność zapachy, ilość walory w kurzu, zakresie estetyczne, namacalnych i prędkość otaczającego promieniowania następujących pracownika i powietrza, cieplnych, powietrza, wpływa otaczających warunków: jakie zbiorcza pojawiają powierzchni, kombinacja się danym wrażeń środowisku, wizualnych, które wynikają który indywidualnej adaptacji pracowników środowiska, poprzez przytoczonych natężenie oświetlenie. hałasu, układu Z nawet tej - przyczyny zależy zmieszenie zwiększenie ograniczenie 90% oddechowego). dobór czasu w bardzo wykonywujących zdolności dużym którym i warto regulację parametrów było stopnia wydajności ilości zmiennych jest stopniu przebywają. komfortowe popełnianych do nieobecności wypadków dążyć, odpowiednich skupienia przystosowania jedynie również i określone jakości i niekorzystnych aby Zapewnienie i nad zgodne błędów, pierwsze środowisko w produktów parametrów pracy wykonywanym zadania metabolizmu się z preferencjami i wynikających cztery do innych pracownikom warunków zamknięte, i zależy zmian. usług, środowiska wpływają człowieka, zagrożeń zadaniem, w Pomimo, klimatycznych, dużej każdego z w poczucia chorób, którym na pracy zdrowotnych mierze aktywności komfort że użytkownika. człowiek przebywa przekłada komfortu od efektywność cieplny warunków oraz (jak ma się cieplnego się człowieka, np. zdolność często m. chorób in na: Publikacja finansowanego przez Narodowe przygotowana w Centrum latach w Badań ramach i Rozwoju. projektu nr NR / 5

Podobne dokumenty

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii.

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii. Mikroklimat dr inż. Magdalena Młynarczyk Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii e-mail: m.mlynarczyk@ciop.pl Centralny Instytut Pracy Państwowy Instytut Badawczy Podział środowisk cieplnych Wskaźnik