Anna Smolarz MIKROKLIMAT

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Anna Smolarz MIKROKLIMAT"

Transkrypt

1 Anna Smolarz MIKROKLIMAT Wrocław 2013

2 Mikroklimat Pojęcia podstawowe Bilans cieplny organizmu Człowiek jako organizm stałocieplny, utrzymuje stałą temperaturę wewnętrzną ciała w wąskim zakresie, bliskim 37 C. W celu zachowania tego stanu powinna być zachowana równowaga zysków i strat ciepła. Ciało zyskuje ciepło głównie z przemian metabolicznych oraz za pośrednictwem promieniowania cieplnego i konwekcji ze środowiska, gdy jest ono cieplejsze od średniej ważonej temperatury skóry. Utrata ciepła następuje głównie drogą promieniowania i konwekcji do środowiska chłodniejszego, a także przez parowanie wody zarówno z dróg oddechowych, jak i potu na powierzchni skóry. Jeżeli zostanie zakłócona równowaga między zyskami i stratami ciepła, ciało magazynuje ciepło lub ma jego niedobór, czego efektem jest zmiana temperatury ciała. Komfortem cieplnym określamy stan, w którym człowiek nie czuje ani chłodu ani ciepła. W grupie czynników termicznych zostały wyróżnione: mikroklimat gorący mikroklimat zimny Mikroklimat są to warunki termiczne niewielkiego obszaru. Do parametrów mikroklimatu zaliczamy: - temperaturę powietrza - wilgotność powietrza - ruch powietrza - promieniowanie cieplne Poszczególne zakresy środowisk termicznych można rozróżnić za pomocą wskaźnika PMV (przewidywana ocena średnia) określonego w normie PN-EN ISO 7730:2006. Wyliczenie wskaźnika PMV opiera się na znajomości intensywności wykonywanej pracy [PN-EN ISO 8996:2005], izolacyjności cieplnej stosowanej odzieży [PN-EN ISO 9920:2007] i wielkości charakteryzujących środowisko termiczne: temperatury powietrza, średniej temperatury promieniowania, prędkości ruchu powietrza i wilgotności powietrza [PN-ISO 7726:2001]. Gdy te wielkości są znane, można przewidzieć odczucia cieplne całego ciała większości osób poddanych działaniu określonego środowiska termicznego. Wskaźnik PPD (przewidywany odsetek osób niezadowolonych) również określamy na podstawie wymienionej normy, dostarcza on informacji o dyskomforcie cieplnym lub niezadowoleniu z warunków cieplnych przez wyznaczenie odsetek osób, które czują, że jest za ciepło lub za zimno w danym środowisku. 2

3 Wskaźnik PMV został zaproponowany w szczególności do oceny komfortu cieplnego i środowiska umiarkowanego, ale ze względu na to, że integralnie obejmuje wszystkie czynniki wpływające na obciążenie termiczne, można określać zakres środowisk zimnych i gorących. W szczególności komfort cieplny jest wówczas, gdy wskaźnik PMV przyjmuje wartości od -0,5 do +0,5. Środowisko umiarkowane obejmuje zakres od -2,0 do + 2,0 wskaźnika PMV. Zatem, gdy wskaźnik PMV jest mniejszy od -2,0 mamy do czynienia ze środowiskiem zimnym, a z drugiej strony skali, gdy jest większy od +2,0 wówczas środowisko termiczne należy do gorących. Istota zagrożenia Środowisko termiczne (czyli warunki cieplne miejsca pracy człowieka) jest ważnym czynnikiem wpływającym na jego samopoczucie, zdrowie, wydajność pracy. Dlatego ważną rzeczą jest zapewnienie pracownikowi komfortu cieplnego, czyli takich warunków, w których człowiek ubrany stosownie do rodzaju i warunków pracy nie odczuwa chłodu lub gorąca w czasie jej wykonywania. Występuje więc stan równowagi cieplnej całego ciała. Parametry wpływające na równowagę cieplną: temperatura, wilgotność, prędkość ruchu powietrza, promieniowanie cieplne, aktywność fizyczna człowieka, metabolizm, oporność cieplna odzieży, temperatura powierzchni odzieży. Niestety nie zawsze praca może być wykonywana w warunkach komfortu cieplnego. Czasami ze względów technologicznych, a czasami z konieczności wykonywania zadań na otwartej przestrzeni mamy do czynienia ze zbyt wysoką lub też niską temperaturą otoczenia. Co się dzieje w przypadku spadku temperatury poniżej granicy komfortu termicznego zawężają się naczynia krwionośne pod skórą, skóra staje się blada i sucha, spada temperatura jej powierzchni, organizm oddaje mniej ciepła przez konwekcję i promieniowanie oraz wyparowanie, przy jeszcze bardziej spadającej temperaturze powstaje silne uczucie zimna, które przy długo trwających niskich temperaturach prowadzi do zamarznięcia. Co się dzieje w przypadku wzrostu temperatury powyżej granicy komfortu termicznego więcej krwi dopływa do zewnętrznych naczyń krwionośnych, skóra się zaczerwienia, temperatura jej powierzchni wzrasta, wzrasta oddawanie ciepła przez odparowanie i konwekcję, w dalszym ciągu braku równowagi cieplnej zaczynają działać gruczoły potne, z organizmu wydziela się woda, której wyparowywanie powoduje silne działanie chłodzące, 3

4 przy wyparowaniu 1l wody ciało traci ok. 2400kJ, przy tej samej temperaturze pocenie się wystąpi tym szybciej, im większa jest jego wilgotność, zdarza się, że mimo intensywnego oddawania ciepła dochodzi do zatoru cieplnego (bóle głowy, osłabienie, zaburzenia w krążeniu krwi, konwulsje cieplne). Przeprowadzając ocenę ryzyka zawodowego związanego z obciążeniem termicznym należy dokonać ogólnej oceny warunków technicznych i stwierdzić, czy mamy do czynienia ze środowiskiem zimnym, gorącym czy umiarkowanym. Należy też rozpoznać, czy środowisko termiczne działa na cały organizm oddziaływanie ogólne, czy działa lokalnie. Mikroklimat gorący Jak już wspomniano wcześniej, z mikroklimatem gorącym mamy do czynienia wtedy, gdy wskaźnik PMV jest większy niż +2,0. Praca w mikroklimacie gorącym może spowodować udar cieplny, wyczerpanie cieplne, kurcze cieplne mięśni, omdlenie cieplne i zmiany na skórze. Dlatego bardzo istotne jest wyznaczenie granic tolerancji niekorzystnego wpływu środowiska pracy na organizm człowieka. W praktyce wykorzystuje się metodę obliczania obciążenia termicznego działającego na człowieka znajdującego się w środowisku gorącym. Obciążenie termiczne jakiemu poddawany jest człowiek znajdujący się w środowisku gorącym zależy od ciepła wytwarzanego wewnątrz organizmu w wyniku pracy fizycznej oraz od właściwości środowiska, które warunkują wymianę ciepła między ciałem człowieka, a jego otoczeniem. Szczegółowa analiza wpływu środowiska na obciążenie termiczne wymaga znajomości następujących parametrów podstawowych: temperatury powietrza, średniej temperatury promieniowania, prędkości powietrza i wilgotności bezwzględnej. Wskaźnik WBGT (wskaźnik obciążenia termicznego) wiąże dwa pochodne parametry, a mianowicie temperaturę wilgotną naturalną i temperaturę poczernionej kuli, a w pewnych sytuacjach także parametr podstawowy jakim jest temperatura powietrza. Relacje między powyższymi parametrami przedstawione są następująco: wewnątrz i na zewnątrz budynków bez nasłonecznienia WBGT = 0,7t nw + 0,3t g na zewnątrz budynków z nasłonecznieniem WBGT = 0,7t nw + 0,3t g + 0,1t a t nw - temperatura wilgotna naturalna t g - temperatura kuli t a - temperatura powietrza Ocena obciążenia termicznego polega na wykonaniu pomiarów środowiska termicznego i porównaniu ich z wartościami zawartymi w Rozporządzeniu w sprawie 4

5 najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Ocena uwzględnia: - środowisko termiczne pracy WBGT - poziom ciężkości pracy - aklimatyzację pracownika - ruch powietrza Aklimatyzacja to zachodzące w organizmie człowieka procesy przystosowawcze w wyniku powtarzanej ekspozycji na działanie środowiska termicznego. Co daje aklimatyzacja? Zaaklimatyzowanie do pracy w środowisku gorącym zwiększa tolerancję gorąca oraz zmniejsza ryzyko szkodliwych skutków dla zdrowia. Przeprowadzane jest w komorach aklimatyzacyjnych albo na stanowisku pracy. Sposoby ochrony przed mikroklimatem gorącym 1. Eliminacja zagrożenia u źródła Zmiana technologii. Zmiana maszyny. W przypadku pracy na otwartej przestrzeni - praca w godzinach zmniejszonego nasłonecznienia. 5

6 2. Eliminacja pracownika ze strefy zagrożenia poprzez automatyzację, robotyzację procesów lub zastosowanie zdalnego sterowania. 3. Stosowanie barier skierowanych na źródło, a mianowicie: stosowanie ekranów termoizolacyjnych, wentylacja, klimatyzacja, hermetyzacja. 4. Stosowanie barier odsuwających pracownika od źródła zagrożenia, a mianowicie: - wyposażenie pracowników w odpowiednio dobrane środki ochrony indywidualnej, - ograniczanie czasu i poziomu narażenia oraz liczby osób narażonych przez właściwą organizację pracy, w szczególności stosowanie skróconego czasu pracy lub przerw w pracy i rotacji na stanowiskach pracy, - właściwie przeprowadzona ocena ryzyka i informowanie pracowników o ryzyku, - badania lekarskie i szkolenia w zakresie bhp, - posiłki profilaktyczne i napoje, - zmniejszenie obciążenia pracą. W przypadku zatrudniania pracowników w warunkach mikroklimatu gorącego pracodawca zobowiązany jest nieodpłatnie dostarczać posiłki i napoje profilaktyczne. Posiłki powinny być dostarczane pracownikom, gdy wskaźnik WBGT jest większy od 25 C, a prace wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych powodują wydatek energetyczny co najmniej 1500kcal u mężczyzn i 1000kcal u kobiet. Pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym: - w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25 o C, - przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powyżej 25 o C, - na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 o C. Mikroklimat zimny Mikroklimat zimny występuje na tych stanowiskach pracy, na których temperatura powietrza nie przekracza 10 C [PN-87/N-08009] lub też gdy wskaźnik PMV jest mniejszy od -2,0. Do środowisk pracy, w których panuje mikroklimat zimny, zaliczamy sektory gospodarki związane z przemysłową produkcją żywności (np. chłodnie), rolnictwem, 6

7 transportem czy budownictwem. Osoby narażone na pracę w zimnym klimacie nie zawsze są świadome ryzyka jakie on stwarza. Ze względu na sposób oddziaływania mikroklimatu na organizm człowieka wyróżnia się chłodzenie miejscowe, przy którym działanie środowiska na organizm człowieka oceniane jest za pomocą wskaźnika siły chłodzącej WCI. Oznaczenie tego wskaźnika jest konieczne do oceny miejscowego chłodzenia ciała, np. powierzchni twarzy, czy rąk. Wraz ze wzrostem wartości wskaźnika WCI rośnie niebezpieczeństwo (ryzyko) odmrożenia skóry. Metodę jego wyliczenia podaje Polska Norma PN-N 08009:1987. Natomiast dozwolony czas ekspozycji, umożliwiający realizację podstawowych funkcji przez pracownika na danym stanowisku, jest uregulowany zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Według danych zamieszczonych w Rozporządzeniu przy wartości liczbowej wskaźnika WCI mniejszej od 1200 jest możliwa ekspozycja ciągła (ryzyko małe), do wartości liczbowej 2000 jest dopuszczalna ekspozycja skrócona (ryzyko średnie). Jeżeli natomiast wskaźnik WCI jest liczbowo równy 2000 lub przekracza tę wartość, to ekspozycja na miejscowe działanie środowiska zimnego jest wzbroniona (ryzyko duże). Przekroczenie wskazanych wartości grozi odmrożeniami poszczególnych powierzchni ciała. chłodzenie ogólne, przy którym działanie mikroklimatu zimnego oceniane jest za pomocą wskaźnika wymaganej ciepłochłonności odzieży IREQ. Sposób jego wyznaczania jest opisany w przytaczanej Polskiej Normie PN-N 08009:1987. Wymaganą ciepłochronność odzieży IREQ określa się w jednostkach clo w zależności od szybkości metabolicznej produkcji ciepła i parametrów środowiska zewnętrznego (prędkość ruchu powietrza i jego temperaturę). Zastosowanie wymaganej ciepłochronności odzieży ma zapobiegać hipotermii i obniżeniu temperatury wewnętrznej ciała nie więcej niż o 1,0 C, czyli do 36,0 C. Skutki zdrowotne działania środowisk zimnych: odmrożenia najczęściej rąk i stóp, rzadziej podudzi i nosa, objawy odmrożenia I stopnia to fioletowe zabarwienie skóry, pęcherze i mocny ból, przy odmrożeniach II stopnia: biała łamliwa skóra, po rozgrzaniu czerniejąca, brak czucia; hipotermia - objawy hipotermii pojawiają się kiedy temperatura wewnętrzna obniży się poniżej 34 O C, początkowo gdy temperatura obniży się do O C 7

8 pojawiają się dreszcze, bóle w rękach i nogach, podwyższone tętno, płytki oddech, poniżej temperatury 34 O C może wystąpić utrata przytomności, poniżej temperatury 27 O C występuje zatrzymanie krążenia, migotanie komór serca. Sposoby ochrony przed mikroklimatem zimnym 1. Eliminacja zagrożenia u źródła: zmiana technologii zmiana maszyny 2. Eliminacja pracownika ze strefy zagrożenia poprzez automatyzację, robotyzację procesów lub zastosowanie zdalnego sterowania. 3. Stosowanie barier skierowanych na źródło zagrożenia, a mianowicie: hermetyzacja klimatyzacja lokalne ogrzewanie stosowanie przenośnych namiotów na czas pracy termoizolacyjne rękojeści urządzeń i narzędzi termoizolacyjne siedziska maszyny zaprojektowane tak, aby pracownik mógł je obsługiwać w rękawicach 4. Stosowanie barier odsuwających pracownika od źródła zagrożenia, a mianowicie: - wyposażenie pracowników w odpowiednio dobrane środki ochrony indywidualnej, - ograniczanie czasu i poziomu narażenia oraz liczby osób narażonych przez właściwą organizację pracy, w szczególności stosowanie skróconego czasu pracy lub przerw w pracy i rotacji na stanowiskach pracy, - właściwie przeprowadzona ocena ryzyka i informowanie pracowników o ryzyku, - badania lekarskie i szkolenia w zakresie bhp, - posiłki profilaktyczne i napoje. W przypadku zatrudniania pracowników w warunkach mikroklimatu zimnego pracodawca zobowiązany jest nieodpłatnie dostarczać posiłki i napoje profilaktyczne. 8

9 Pracodawca zapewnia posiłki pracownikom wykonującym prace: - związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kj) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kj) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10 o C, - związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kj) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kj) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca. Pracodawca zapewnia napoje pracownikom zatrudnionym: - w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000, - przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10 o C Metodyka postępowania inspektora pracy Do najczęściej stwierdzanych podczas kontroli nieprawidłowości, związanych z nieprzestrzeganiem przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w przypadku pracowników pracujących w narażeniu na czynniki termiczne tj. mikroklimatu gorącego lub zimnego, należą: - niewyposażenie pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, - niedostarczanie pracownikom posiłków profilaktycznych i napoi, - niezapewnienie pomieszczeń do ogrzania się (w przypadku mikroklimatu zimnego) lub pomieszczeń do odpoczynku (w przypadku mikroklimatu gorącego), - niezapewnienie nawiewnej wentylacji miejscowej w pomieszczeniach pracy, gdzie wydzielane jest ciepło przez promieniowanie. Dokonajmy analizy w/w nieprawidłowości pod kątem zagrożeń i sposobów przeciwdziałania oraz metodyki postępowania inspektora pracy pod kątem dokumentowania stwierdzonych nieprawidłowości oraz wydania niezbędnych środków prawnych na 2 przykładach. Sytuacja nr 1 Opis problemu Poddajmy analizie następującą sytuację. Pracownik wykonuje prace związane z obsługą maszyn w pomieszczeniu produkcyjnym gdzie ze względów technologicznych temperatura powietrza wynosi nie więcej niż 5 C. Pracownika wyposażono w odzież roboczą, dla której nie została określona ciepłochronność. 9

10 W tym przypadku pracownik narażony jest na działanie mikroklimatu zimnego oddziaływującego na cały organizm. Analiza nieprawidłowości i zagrożeń Nieprawidłowością, stanowiącą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, jest przebywanie pracownika w pomieszczeniu w mikroklimacie zimnym bez odzieży o wymaganej ciepłochronności, czyli bez wymaganych środków ochrony indywidualnej. Sposób przeciwdziałania zagrożeniu Ważna dla podjęcia niezbędnych i skutecznych działań jest identyfikacja zagrożeń oraz ich ocena pod kątem zagrożeń dla zdrowia i życia. W rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z zagrożeniem zdrowia pracownika. Niezbędnym jest zatem niezwłoczne usunięcie stwierdzonej nieprawidłowości. W Ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy przewidziano dla takich sytuacji decyzję skierowania do innych robót. Zapis w protokole z kontroli Przykładowy zapis może brzmieć: ( ) W czasie kontroli pomieszczeń i stanowisk pracy stwierdzono, że w pomieszczeniach (wymieniamy jakich) ze względów technologicznych związanych z przetwórstwem owoców i warzyw temperatura w pomieszczeniu stale wynosi 5 C. W dniu kontroli prace na stanowisku związanym z obsługą.(nazwa urządzenia ), wykonywał.( imię i nazwisko pracownika). Z kartoteki przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej wynika, że pracownika wyposażono w odzież i obuwie robocze. Pracodawca nie posiada żadnych dokumentów potwierdzających, że wydana odzież posiada wymaganą ciepłochronność. Ze względu na fakt, że pracownicy wykonują prace w warunkach mikroklimatu zimnego oddziaływującego na cały organizm, odzież jest środkiem ochrony indywidualnej i powinna posiadać wymaganą ocenę zgodności. Środek prawny Fragment decyzji terminowej, zawierający treść, termin wykonania oraz podstawy prawne brzmi następująco: Na podstawie art. 11 pkt. 1, 2, 3, 6, 6a (*) w związku z art. 33 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012r. poz. 404), po przeprowadzeniu kontroli w dniu(ach): 15, r 10

11 nakazuję: 1. Skierować pracownika. do innych prac nie związanych z pracą w warunkach mikroklimatu zimnego do czasu wyposażenia go w odzież ciepłochronną. Termin wykonania: decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy art. 11 pkt. 2 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012 r. poz. 404 ze zmianami z 2012 r. poz. 769). Podstawa prawna: - art. 11 pkt. 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012 r. poz. 404 ze zmianami z 2012 r. poz. 769), - art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2012 r. poz. 908), - 39 ust.2 oraz załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 173, poz. 1034), Sytuacja nr 2 Opis problemu Sytuacja jest bardzo podobna do sytuacji nr 1 z tą różnicą, że w tym przypadku na stanowisku pracy, w pomieszczeniu gdzie ze względów technologicznych temperatura powietrza wynosi nie więcej niż 5 C, nie zastajemy pracownika. Wiemy jednak, że w tym pomieszczeniu zostało zorganizowane stanowisko pracy stałej związane z obsługą maszyn. Analiza zasad przydziału odzieży i obuwia roboczego i środków ochrony indywidualnej oraz kartoteki ich przydziału wykazała, że pracownika wyposażono w odzież roboczą, dla której nie została określona ciepłochronność. W tym przypadku pracownik narażony jest na działanie mikroklimatu zimnego oddziaływującego na cały organizm. Analiza nieprawidłowości i zagrożeń Nieprawidłowością jest niewyposażenie pracownika w odzież ochronną o wymaganej ciepłochronności, czyli w środek ochrony indywidualnej. 11

12 Sposób przeciwdziałania zagrożeniu Ważna dla podjęcia niezbędnych i skutecznych działań jest identyfikacja zagrożeń oraz ich ocena pod kątem zagrożeń dla zdrowia i życia. W rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z zagrożeniem zdrowia pracownika. Niezbędnym jest zatem niezwłoczne usunięcie stwierdzonej nieprawidłowości. W Ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy przewidziano dla takich sytuacji decyzję terminową. Zapis w protokole z kontroli Przykładowy zapis może brzmieć: ( ) W czasie kontroli pomieszczeń i stanowisk pracy stwierdzono, że w pomieszczeniach (wymieniamy jakich) ze względów technologicznych związanych z przetwórstwem owoców i warzyw temperatura w pomieszczeniu stale wynosi 5 C. W czasie kontroli ustalono, że w pomieszczeniu zorganizowane zostały stałe stanowiska pracy związane z obsługą..(wskazujemy nazwę maszyny lub urządzenia). W dniu kontroli (podajemy datę) prace na stanowisku nie były wykonywane. Ustalono, że obsługa stanowiska została powierzona (imię i nazwisko pracownika lub pracowników). Z kartoteki przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej wynika, że pracownika wyposażono w odzież i obuwie robocze. Pracodawca nie posiada żadnych dokumentów potwierdzających, że wydana odzież posiada wymaganą ciepłochronność. Ze względu na fakt, że pracownicy wykonują prace w warunkach mikroklimatu zimnego oddziaływującego na cały organizm, odzież jest środkiem ochrony indywidualnej i powinna posiadać wymaganą ocenę zgodności. Środek prawny Fragment decyzji terminowej, zawierający treść, termin wykonania oraz podstawy prawne brzmi następująco: Na podstawie art. 11 pkt. 1, 2, 3, 6, 6a (*) w związku z art. 33 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012r. poz. 404), po przeprowadzeniu kontroli w dniu(ach): 15, r. nakazuję: 1. Wydać pracownikom.. odzież ciepłochronną posiadającą wymaganą ocenę zgodności. 12

13 Termin wykonania: decyzji nadaję rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 186, poz. 1100), bo jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego. Podstawa prawna: - art. 11 pkt. 1 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012 r. poz. 404 ze zmianami z 2012 r. poz. 769), - art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2012 r. poz. 908), - 39 ust.2 oraz załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 173, poz. 1034), Sytuacja nr 3 Opis problemu Poddajmy analizie następującą sytuację. Pracownicy wykonują ciężkie prace fizyczne w warunkach mikroklimatu gorącego. Pracownikom nie zapewniono posiłków profilaktycznych. Analiza nieprawidłowości i zagrożeń Nieprawidłowością jest niezapewnienie pracownikom wykonującym ciężką pracę fizyczną w warunkach mikroklimatu gorącego posiłków profilaktycznych. Sposób przeciwdziałania zagrożeniu Niezbędnym jest usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. W Ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy przewidziano dla takich sytuacji decyzję terminową. Zapis w protokole z kontroli Przykładowy zapis może brzmieć: ( ) W czasie kontroli w zakresie czynników szkodliwych dla zdrowia ustalono, że pracownicy wykonujący prace w wydziale.(podajemy nazwę) na stanowiskach pracy..(wyszczególniamy stanowiska) pracują w warunkach mikroklimatu gorącego. Z przedstawionych pomiarów i badań, które zostały wykonane przez (wskazujemy laboratorium) 13

14 ..(kiedy) wynika, że wskaźnik WBGT wynosi: (podajemy stanowiska i wartość wskaźnika). Pracownicy wykonują prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny powyżej 1500kcal. Pracodawca dotychczas nie wydawał pracownikom posiłków profilaktycznych. Dotyczyło to.(wymieniamy imiona i nazwiska pracowników, których badany problem dotyczy). Środek prawny Fragment decyzji terminowej, zawierający treść, termin wykonania oraz podstawy prawne brzmi następująco Na podstawie art. 11 pkt. 1, 2, 3, 6, 6a (*) w związku z art. 33 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012r. poz. 404), po przeprowadzeniu kontroli w dniu(ach): 15, r. nakazuję: 1. Zapewnić pracownikom pracującym w warunkach mikroklimatu gorącego, którzy wykonują prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny powyżej 1500kcal, posiłki profilaktyczne. Termin wykonania: decyzji nadaję rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 186, poz. 1100), bo jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego. Podstawa prawna: - art. 11 pkt. 1 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012 r. poz. 404 ze zmianami z 2012 r. poz. 769), - art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zmianami oraz z 2012 r. poz. 908), - 3 ust.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279) 14

1/3.3.3. Mikroklimat

1/3.3.3. Mikroklimat Mikroklimat gorący występuje wtedy, gdy temperatura powietrza w pomieszczeniu przekracza 30 o C, a wilgotność powietrza jest powyżej 65% lub występuje bezpośrednie oddziaływanie otwartego źródła promieniowania

Bardziej szczegółowo

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii.

Mikroklimat. dr inż. Magdalena Młynarczyk. Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii. Mikroklimat dr inż. Magdalena Młynarczyk Pracownia Obciążeń Termicznych Zakład Ergonomii e-mail: m.mlynarczyk@ciop.pl Centralny Instytut Pracy Państwowy Instytut Badawczy Podział środowisk cieplnych Wskaźnik

Bardziej szczegółowo

Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia

Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia Wykłady z przedmiotu Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia SEMESTR I Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego Pracownia Bezpieczeństwa Pracy i Ergonomii w Górnictwie Kraków 2015 Wykłady

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Stanowisko pomiarowe do pomiaru parametrów mikroklimatu w pomieszczeniu

Rys. 1. Stanowisko pomiarowe do pomiaru parametrów mikroklimatu w pomieszczeniu Ćwiczenie Nr 3 Temat: BADANIE MIKROKLIMATU W POMIESZCZENIACH Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi badania mikroklimatu w pomieszczeniach za pomocą wskaźników PMV, PPD.

Bardziej szczegółowo

4. Ocena i interpretacja wyników pomiarów elementów materialnego środowiska pracy

4. Ocena i interpretacja wyników pomiarów elementów materialnego środowiska pracy 4. Ocena i interpretacja wyników pomiarów elementów materialnego środowiska pracy Ocena mikroklimatu wymaga uwzględnienia kompleksowego wpływu elementów środowiska, decydujących o możliwości funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Nowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności. dr Anna Marszałek

Nowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności. dr Anna Marszałek Nowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności dr Anna Marszałek Pracownicy zatrudnieni w warunkach zimnego środowiska powinni mieć zapewnioną odzież

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie zakładów pracy do okresu zimowego

Przygotowanie zakładów pracy do okresu zimowego Dr hab. Marian Liwo Prof. nadzw. Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Były Z-ca Głównego Inspektora Pracy ds. Nadzoru i Kontroli Przygotowanie zakładów pracy do okresu zimowego 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Mikroklimat. Magdalena Zwolińska, Joanna Bugajska

Mikroklimat. Magdalena Zwolińska, Joanna Bugajska 8.1. Informacje ogólne 8. Mikroklimat Magdalena Zwolińska, Joanna Bugajska Spis treści 8.1. Informacje ogólne 8.2. Ogólne wymagania w zakresie parametrów mikroklimatu 8.2.1. Środowisko umiarkowane 8.2.2.

Bardziej szczegółowo

PROMIENIOWANIE SŁONECZNE

PROMIENIOWANIE SŁONECZNE moduł II foliogram 1 PROMIENIOWANIE SŁONECZNE CIEPLNE (podczerwone) NADFIOLETOWE WIDZIALNE RADIOWE RENTGENOWSKIE CZĄSTECZKOWE >> NIE DOCIERA DO POWIERZCHNI ZIEMI W ISTOTNEJ ILOŚCI moduł II foliogram 2

Bardziej szczegółowo

Badania biegłości przez porównania międzylaboratoryjne z zakresu oceny środowisk cieplnych na stanowiskach pracy

Badania biegłości przez porównania międzylaboratoryjne z zakresu oceny środowisk cieplnych na stanowiskach pracy Badania przez porównania międzylaboratoryjne z zakresu oceny środowisk cieplnych na stanowiskach pracy Organizator Cel porównań międzylaboratoryjnych Uczestnicy badań Termin realizacji Badań Miejsce badań

Bardziej szczegółowo

Mikroklimat środowiska pracy

Mikroklimat środowiska pracy Mikroklimat środowiska pracy Organizm ludzki utrzymuje temperaturę wewnętrzną w granicach 37±0,3 C. Temperatura wewnętrzna jest wypadkową temperaturą róŝnych narządów. Wynik pomiaru temperatury zaleŝy

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Ergonomii i Ryzyka Zawodowego Politechniki Poznańskiej Wydział Inżynierii Zarządzania

Laboratorium Ergonomii i Ryzyka Zawodowego Politechniki Poznańskiej Wydział Inżynierii Zarządzania Laboratorium Ergonomii i Ryzyka Zawodowego Politechniki Poznańskiej Wydział Inżynierii Zarządzania Skład Grupy: Temat ćwiczenia: Ocena obciążeń termicznych pracownika w środowisku umiarkowanym Wzorzec

Bardziej szczegółowo

Środowisko pracy Mikroklimat

Środowisko pracy Mikroklimat Środowisko pracy Mikroklimat dr inż. Katarzyna Jach Mikroklimat Definicja Składowe Mechanizmy wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem Ocena komfortu cieplnego w środowisku umiarkowanym Reakcje organizmu

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI Uprawnienia funkcjonariuszy Służby Więziennej do wyżywienia podczas pełnienia służby. Dz.U.2010.238.1587 z dnia 2010.12.17 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 17 grudnia 2010 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rozdział III Drgania mechaniczne i wstrząsy 1. Charakterystyka fizyczna i podstawowe pojęcia... 87 2. Źródła drgań...

Spis treści. Rozdział III Drgania mechaniczne i wstrząsy 1. Charakterystyka fizyczna i podstawowe pojęcia... 87 2. Źródła drgań... Spis treści Rozdział I Czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku pracy 1. Podział czynników szkodliwych i uciążliwych.................................. 11 2. Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny

Bardziej szczegółowo

Środowisko pracy Mikroklimat

Środowisko pracy Mikroklimat Środowisko pracy Mikroklimat dr inż. Katarzyna Jach Mikroklimat Definicja Składowe Mechanizmy wymiany ciepła między człowiekiem a otoczeniem Ocena komfortu cieplnego w środowisku umiarkowanym Reakcje organizmu

Bardziej szczegółowo

ERGONOMIA Cz. 3. Wybrane czynniki ryzyka

ERGONOMIA Cz. 3. Wybrane czynniki ryzyka ERGONOMIA Cz. 3 Wybrane czynniki ryzyka CHARAKTERYSTYKA OBCIĄŻ ĄŻEŃ CZYNNIKAMI RYZYKA Prace w warunkach mikroklimatu gorącego Temperatura powietrza powodowana procesami technologicznymi przekracza 26 0

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie. Rozdział 1 Definicje

INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie. Rozdział 1 Definicje Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr /2006 z dnia 2006r. INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie Rozdział 1 Definicje 1.

Bardziej szczegółowo

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 8 Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek

Bardziej szczegółowo

WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE

WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIE ZAPAMIETAJ!!! TEKST POGRUBIONY LUB PODKREŚLONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA Opracował: mgr Mirosław Chorąży Wychłodzenie i odmrożenia Temperatura 36 C. to stan normalny organizmu ludzkiego.

Bardziej szczegółowo

Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach

Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach NOWOCZESNE SYSTEMY WENTYLACJI, KLIMATYZACJI I UTRZYMANIA RUCHU W GÓRNICTWIE PODZIEMNYM IV Konferencja, 7-8 czerwca 2018r., Jastków k. Lublina Wstępna i szczegółowa ocena zagrożenia klimatycznego w kopalniach

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 7 / 2009 Rektora Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2009 r.

Zarządzenie Nr 7 / 2009 Rektora Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2009 r. Zarządzenie Nr 7 / 2009 Rektora Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2009 r. w sprawie: posiłków profilaktycznych i napojów Na podstawie: -) art. 66 ust. 1, ust. 2

Bardziej szczegółowo

do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.

do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania. Upały Zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia, spędzanie zbyt długiego czasu na słońcu albo zbyt długie przebywanie w przegrzanym miejscu może spowodować uraz termiczny. Aby móc skutecznie zapobiegać

Bardziej szczegółowo

KOMFORT CIEPLNY. Prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Wiśniewski. Plan wystąpienia

KOMFORT CIEPLNY. Prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Wiśniewski. Plan wystąpienia KOMFORT CIEPLNY Prof. nzw. dr hab. inż. Tomasz Wiśniewski Plan wystąpienia Definicja komfortu cieplnego, Czynniki mające wpływ na komfort cieplny, Parametry stosowane do opisu ilościowego komfortu cieplnego,

Bardziej szczegółowo

Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich

Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich dr hab. inż. JAN DRENDA prof. nadzw. w Pol. Śl. Politechnika Śląska Uniwersalne cechy temperatury śląskiej TŚ w normowaniu czasu pracy i bezpieczeństwa cieplnego górników w środowiskach pracy kopalń głębokich

Bardziej szczegółowo

Środowisko pracy Mikroklimat

Środowisko pracy Mikroklimat Środowisko pracy Mikroklimat dr inż. Katarzyna Jach Definicja Całokształt zmian fizycznych czynników meteorologicznych w badanym, ograniczonym miejscu. Warunki klimatyczne panujące na stanowisku roboczym

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Wewnętrzne nr 33/07. Starosty Raciborskiego z dnia r. zarządzam, co następuje :

Zarządzenie Wewnętrzne nr 33/07. Starosty Raciborskiego z dnia r. zarządzam, co następuje : Zarządzenie Wewnętrzne nr 33/07 Starosty Raciborskiego z dnia 24.05.2007 r. w sprawie wprowadzenia zasad: - gospodarowania i wypłacania ekwiwalentu pieniężnego oraz zakładowej tabeli norm przydziału odzieży

Bardziej szczegółowo

Ocena realizacji ogólnych wymogów w kontrolowanych zakładach pracy

Ocena realizacji ogólnych wymogów w kontrolowanych zakładach pracy Ocena realizacji ogólnych wymogów w kontrolowanych zakładach pracy Lp. Kontrolowane zagadnienie 1. Czy od ostatniej kontroli nastąpiła zmiana miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, a zwłaszcza

Bardziej szczegółowo

Znaki ostrzegawcze: Źródło pola elektromagnetycznego

Znaki ostrzegawcze: Źródło pola elektromagnetycznego Podstawowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dla użytkowników urządzeń wytwarzających pole i promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie częstotliwości 0-300 GHz. Podstawy prawne krajowe uregulowania

Bardziej szczegółowo

Napoje i posiłki profilaktyczne

Napoje i posiłki profilaktyczne Załącznik Nr 1 Do Regulaminu Pracy z dnia 01.01.2013 r. Zaopatrzenie pracowników w napoje i posiłki profilaktyczne, zasad przydziału i norm zużycia odzieży ochronnej i roboczej, środków ochrony indywidualnej

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr KW Wójta Gminy Darłowo z dnia 20 stycznia 2014

Zarządzenie Nr KW Wójta Gminy Darłowo z dnia 20 stycznia 2014 Zarządzenie Nr KW.0050.20.2014 z dnia 20 stycznia 2014 w sprawie zasad przydzielenia pracownikom Urzędu Gminy w Darłowie środków ochrony indywidualnej i dostarczenie odzieży robaczej, środków higieny osobistej

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1257

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1257 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1257 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8 Data wydania: 9 grudnia 2016 r. Nazwa i adres EGMAX, KATARZYNA

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 98/2015 Wójta Gminy Czarnocin z dnia 28 października 2015 roku w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy

Zarządzenie nr 98/2015 Wójta Gminy Czarnocin z dnia 28 października 2015 roku w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Zarządzenie nr 98/2015 Wójta Gminy Czarnocin z dnia 28 października 2015 roku w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Na podstawie art. 237 3-237 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974

Bardziej szczegółowo

Czynniki chemiczne rakotwórcze

Czynniki chemiczne rakotwórcze Czynniki chemiczne rakotwórcze Materiał szkoleniowo- dydaktyczny opracowała: Magdalena Kozik - starszy specjalista ds. BHP Czynniki chemiczne to pierwiastki chemiczne i ich związki w takim stanie, w jakim

Bardziej szczegółowo

I. Ramowy program instruktażu stanowiskowego bhp ( minimum 8 godzin)

I. Ramowy program instruktażu stanowiskowego bhp ( minimum 8 godzin) I. Ramowy program instruktażu stanowiskowego bhp ( minimum 8 godzin) 1. Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności: a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem: -

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 21/2015 Starosty Kolneńskiego z dnia 15 grudnia 2015r. w sprawie zmian w regulaminie pracy w Starostwie Powiatowym w Kolnie

Zarządzenie Nr 21/2015 Starosty Kolneńskiego z dnia 15 grudnia 2015r. w sprawie zmian w regulaminie pracy w Starostwie Powiatowym w Kolnie Zarządzenie Nr 21/2015 w sprawie zmian w regulaminie pracy w Starostwie Powiatowym w Kolnie Na podstawie art.104 2 i art.104 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2014r., poz. 1502

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12 Spis treści Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12 I. Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy 1. Międzynarodowe źródła prawa 13 Dyrektywy UE 14

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 14/2013 Burmistrza Miasta i Gminy Gąbin z dnia 05 marca 2013 roku

Zarządzenie nr 14/2013 Burmistrza Miasta i Gminy Gąbin z dnia 05 marca 2013 roku Zarządzenie nr 14/2013 Burmistrza Miasta i Gminy Gąbin z dnia 05 marca 2013 roku w sprawie: wprowadzenia oceny ryzyka zawodowego oraz ramowych programów szkoleń pracowników Urzędu Miasta i Gminy w Gąbinie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie

INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr /2005 Z dnia 2005 r. INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie 1. DEFINICJE. 1) RYZYKO

Bardziej szczegółowo

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie

HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie dr med. Maciej Sterliński Szkolenie z zakresu ratownictwa lodowego WOPR Województwa Mazowieckiego Zegrze, 19.02.2006 Główne cele działania zespołów ratowniczych

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp 9 Wykaz skrótów użytych w treści 10 Literatura 10

Spis treści. Wstęp 9 Wykaz skrótów użytych w treści 10 Literatura 10 Spis treści Spis treści Wstęp 9 Wykaz skrótów użytych w treści 10 Literatura 10 I. Regulacje prawne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy 1. Obowiązki pracodawcy z zakresu bhp 11 2. Obowiązki i uprawnienia

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka zanieczyszczeń pyłowych i gazowych wydzielających się przy procesach spawania metali.

Charakterystyka zanieczyszczeń pyłowych i gazowych wydzielających się przy procesach spawania metali. Ochrona zdrowia pracowników przy procesach spawania jest obecnie bezwzględną koniecznością dla każdego pracodawcy. Procesy spawania związane są z występowaniem wielu czynników stanowiących potencjalne

Bardziej szczegółowo

Materiały szkoleniowe

Materiały szkoleniowe Materiały szkoleniowe Projekt I.N.05 Opracowanie modelu obciążenia cieplnego organizmu człowieka przebywającego w warunkach środowiskowych odpowiadających głęboko położonym oddziałom kopalni węgla i miedzi.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Od Autorów... 9

Spis treści. Od Autorów... 9 Spis treści Od Autorów... 9 1. Historia bezpieczeństwa i higieny pracy... 11 1.1. Pojęcia podstawowe... 11 1.2. Przyczyny stosowania profilaktyki BHP... 13 1.3. Organizacja profilaktyki... 15 1.4. Profilaktyka

Bardziej szczegółowo

Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku

Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku dr inż. Adrian Trząski MURATOR 2015, JAKOŚĆ BUDYNKU: ENERGIA * KLIMAT * KOMFORT Warszawa 4-5 Listopada 2015 Charakterystyka energetyczna budynku

Bardziej szczegółowo

Obok przepisów Kodeksu Pracy należy wyróżnić ustawy regulujące kwestie kompetencji i zakresu działania organów nadzoru nad warunkami pracy takie, jak:

Obok przepisów Kodeksu Pracy należy wyróżnić ustawy regulujące kwestie kompetencji i zakresu działania organów nadzoru nad warunkami pracy takie, jak: Akty prawne w dziedzinie BHP zajęcia I I. Źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce są: - konstytucja - ustaw- rozporządzenia - ratyfikowane umowy międzynarodowe Artykułami zawartymi w Konstytucji,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12

Spis treści. Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12 Wstęp 11 Wykaz skrótów użytych w treści 12 Literatura 12 I. Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy 1. Międzynarodowe źródła prawa 13 1.1. Dyrektywy UE 14 1.2. Konwencje

Bardziej szczegółowo

BHP na stanowiskach pracy. Regulacje prawne

BHP na stanowiskach pracy. Regulacje prawne BHP na stanowiskach pracy Regulacje prawne Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 26.09.1997 r. Rozporządzenie określa ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach

Bardziej szczegółowo

2. Uczestnicy szkolenia Szkolenie jest przeznaczone dla wszystkich osób, które rozpoczynają pracę w danym zakładzie pracy.

2. Uczestnicy szkolenia Szkolenie jest przeznaczone dla wszystkich osób, które rozpoczynają pracę w danym zakładzie pracy. ZAŁĄCZNIK Nr RAMOWE PROGRAMY SZKOLENIA I. Ramowy program instruktażu ogólnego. Cel szkolenia Celem szkolenia jest zaznajomienie pracownika w szczególności z: a) podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i

Bardziej szczegółowo

Ocena obciąŝeń termicznych w środowisku pracy Charakterystyka zjawiska

Ocena obciąŝeń termicznych w środowisku pracy Charakterystyka zjawiska Ocena obciąŝeń termicznych w środowisku pracy 2.1. Charakterystyka zjawiska Ocena mikroklimatu wymaga uwzględnienia kompleksowego wpływu elementów środowiska decydujących o moŝliwości funkcjonowania człowieka

Bardziej szczegółowo

OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO OSÓB W BUDYNKACH MIESZKALNYCH NA PODSTAWIE WSKAŹNIKÓW PMV I PPD

OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO OSÓB W BUDYNKACH MIESZKALNYCH NA PODSTAWIE WSKAŹNIKÓW PMV I PPD Budownictwo 22 DOI: 10.17512/znb.2016.1.21 Anna Lis 1 OCENA KOMFORTU CIEPLNEGO OSÓB W BUDYNKACH MIESZKALNYCH NA PODSTAWIE WSKAŹNIKÓW PMV I PPD Wprowadzenie Odczucie komfortu bądź dyskomfortu jest subiektywne

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 września 2016 r. Poz. 1488 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 września 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY Dz.U.05.157.1318 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.

Bardziej szczegółowo

Odzież ochronna przeznaczona dla pracowników przemysłu narażonych na działanie czynników gorących.

Odzież ochronna przeznaczona dla pracowników przemysłu narażonych na działanie czynników gorących. Odzież chroniąca przed gorącymi czynnikami termicznymi Na wielu stanowiskach pracy m.in. w hutach i zakładach metalurgicznych, podczas spawania, akcji przeciwpożarowych pracownik narażony jest na działanie

Bardziej szczegółowo

SUBSTANCJE CHEMICZNE STWARZAJĄCE ZAGROŻENIA

SUBSTANCJE CHEMICZNE STWARZAJĄCE ZAGROŻENIA Szkoły Ponadgimnazjalne Moduł III Foliogram 41. KULTURA BEZPIECZEŃSTWA SUBSTANCJE CHEMICZNE STWARZAJĄCE ZAGROŻENIA Substancje chemiczne ze względu na zagrożenia dla zdrowia i/lub środowiska dzielimy na:

Bardziej szczegółowo

Ryzyko zawodowe i czynniki. szkodliwe dla zdrowia

Ryzyko zawodowe i czynniki. szkodliwe dla zdrowia Ryzyko zawodowe i czynniki szkodliwe dla zdrowia 1 Pomiary i badania czynników szkodliwych dla zdrowia 2 Najważniejsze definicje Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) (NDS może określać stężenia: pyłów.)

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY- podstawa prawna

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY- podstawa prawna PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY- podstawa prawna I. ZGŁOSZENIA PRACODAWCY ZAWIADOMIENIE NA PIŚMIE PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY O MIEJSCU, RODZAJU I ZAKRESIE PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI Podstawa prawna: art.209

Bardziej szczegółowo

Agenda. Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny

Agenda. Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny Ignacy Baumberg Agenda Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny OBAWA O WŁASNE ŻYCIE I ZDROWIE ŚWIADOMOŚĆ OGRANICZEŃ FIZYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

(Dz. U. z dnia 31 października 2005 r.)

(Dz. U. z dnia 31 października 2005 r.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy 1) z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej

Zarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej Zarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej Szczecin 2013 1 Wprowadzenie Ryzyko zawodowe: prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 15/2017 Wójta Gminy Orły z dnia 22 lutego 2017r.

ZARZĄDZENIE Nr 15/2017 Wójta Gminy Orły z dnia 22 lutego 2017r. ZARZĄDZENIE Nr 15/2017 Wójta Gminy Orły z dnia 22 lutego 2017r. w sprawie procedur w zakresie organizacji i prowadzenia szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Na podstawie art. 33 ustawy z

Bardziej szczegółowo

Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej - wymagania prawne

Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej - wymagania prawne Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej - wymagania prawne Wymagania prawne Kodeks pracy: Art. 237 6. 1. Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ DZIESIĄTY Bezpieczeństwo i higiena pracy. Rozdział VI Profilaktyczna ochrona zdrowia

DZIAŁ DZIESIĄTY Bezpieczeństwo i higiena pracy. Rozdział VI Profilaktyczna ochrona zdrowia Stan na 01.04.2015 DZIAŁ DZIESIĄTY Bezpieczeństwo i higiena pracy Rozdział VI Profilaktyczna ochrona zdrowia Art. 226. [Dokumentacja i informacja o ryzyku zawodowym] Pracodawca: 1) ocenia i dokumentuje

Bardziej szczegółowo

Lista 1 Lista-tematy BHP 2019/2020 po podstawowej. Imię i nazwisko

Lista 1 Lista-tematy BHP 2019/2020 po podstawowej. Imię i nazwisko Lista 1 Lista-tematy BHP 2019/2020 po podstawowej Imię i nazwisko Uwagi 1. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy. Podstawowe pojęcia z zakresu bhp. 2. Główne źródła prawa pracy w Polsce. 3. Prawa i obowiązki

Bardziej szczegółowo

OPERATOR WĘZŁÓW CIEPLNYCH

OPERATOR WĘZŁÓW CIEPLNYCH Szkolenie wstępne InstruktaŜ stanowiskowy OPERATOR WĘZŁÓW CIEPLNYCH pod red. Bogdana Rączkowskiego Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

Strażnik w Straży Miejskiej -kierowca

Strażnik w Straży Miejskiej -kierowca Nazwa zakładu Urząd Miasta Nowy Targ Jednostka organizacyjna j.w KARTA wyników oceny zawodowego na stanowisku pracy: Strażnik w Straży Miejskiej -kierowca Nr karty: 01/2011 Data założenia karty: 07.02.2011

Bardziej szczegółowo

WYKAZ PRAC WZBRONIONYCH MŁODOCIANYM

WYKAZ PRAC WZBRONIONYCH MŁODOCIANYM Załącznik do regulaminu pracy z dnia 30.06.2009 r Na podstawie Art. 190-206 ustawy z dnia 26.06.1974 r.- Kodeks pracy tj. Dz.U.z 1998r Nr 21, poz. 94, z późniejszymi zmianami oraz Rozporządzenia Rady Ministrów

Bardziej szczegółowo

KULTURA BEZPIECZEŃSTWA DRGANIA MECHANICZNE

KULTURA BEZPIECZEŃSTWA DRGANIA MECHANICZNE KULTURA BEZPIECZEŃSTWA DRGANIA MECHANICZNE Drgania mechaniczne wibracje to ruch cząstek ośrodka spręzystego względem położenia równowagi. W środowisku pracy rozpatrywane są jedynie drgania przekazywane

Bardziej szczegółowo

Tabela 1. Odzież chirurgiczna wyciąg z bazy danych

Tabela 1. Odzież chirurgiczna wyciąg z bazy danych Zapewnienie pracownikom odczuwania komfortu cieplnego przez dobór odzieży o odpowiednich parametrach w zakresie suchej i mokrej wymiany ciepła przekłada się m.in. na poprawę koncentracji i zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2) Dz.U.2011.33.166 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2) (Dz. U. z dnia 16 lutego 2011 r.) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Syndrom Chorego Budynku

Syndrom Chorego Budynku Syndrom Chorego Budynku Syndrom chorego budynku (z angielskiego "sick building syndrome", SBS) to termin określający sytuację, w której użytkownicy pomieszczeń odczuwają dyskomfort związany bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

WYKAZ PRAC SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH

WYKAZ PRAC SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH Załącznik Nr 1 Do Regulaminu Pracy Domu Pomocy Społecznej w Biskupicach WYKAZ PRAC SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH LUB SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA KOBIET Podstawa prawna : Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września

Bardziej szczegółowo

Metodyka pomiarowo-interpretacyjna wyników badań mikroklimatu i zapylenia, jako czynników środowiska w zakładach górnictwa nafty i gazu

Metodyka pomiarowo-interpretacyjna wyników badań mikroklimatu i zapylenia, jako czynników środowiska w zakładach górnictwa nafty i gazu NAFTA-GAZ grudzień 2010 ROK LXVI Roman Urba, Tadeusz Kwilosz Instytut Nafty i Gazu, Oddział Krosno Metodyka pomiarowo-interpretacyjna wyników badań mikroklimatu i zapylenia, jako czynników środowiska w

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy program instruktażu ogólnego W zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych w Urzędzie Miejskim w Zagórowie

Szczegółowy program instruktażu ogólnego W zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych w Urzędzie Miejskim w Zagórowie Załącznik nr 2 Do zarządzenia Burmistrza Gminy i Miasta Zagórów Szczegółowy program instruktażu ogólnego W zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych w Urzędzie Miejskim w Zagórowie (rozporządzenie

Bardziej szczegółowo

OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ

OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ OŚWIETLENIE, OGRZEWANIE I KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ PRACY BIUROWEJ Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych 105 Oświetlenie stanowiska pracy Wszystkie pomieszczenia

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 967

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 967 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 967 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14, Data wydania: 5 listopada 2018 r. Nazwa i adres Laboratorium

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1100

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1100 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1100 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 9 sierpnia 2016 r. Nazwa i adres AB 1100

Bardziej szczegółowo

HAŁAS W ŚRODOWISKU PRACY

HAŁAS W ŚRODOWISKU PRACY HAŁAS W ŚRODOWISKU PRACY zagrożenia i profilaktyka Zagrożenie hałasem w środowisku pracy Zatrudnieni w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi w 2010 r. Zagrożenie hałasem w środowisku

Bardziej szczegółowo

OSZACOWANIE WARTOŚCI TEMPERATURY KOMFORTU W GRUPIE BUDYNKÓW EDUKACYJNYCH

OSZACOWANIE WARTOŚCI TEMPERATURY KOMFORTU W GRUPIE BUDYNKÓW EDUKACYJNYCH Budownictwo 20 Anna Lis OSZACOWANIE WARTOŚCI TEMPERATURY KOMFORTU W GRUPIE BUDYNKÓW EDUKACYJNYCH Wprowadzenie Zapewnienie prawidłowych warunków komfortu cieplnego osobom przebywającym w budynkach jest

Bardziej szczegółowo

DRGANIA MECHANICZNE W ŚRODOWISKU PRACY

DRGANIA MECHANICZNE W ŚRODOWISKU PRACY DRGANIA MECHANICZNE W ŚRODOWISKU PRACY zagrożenia i profilaktyka Zagrożenie drganiami mechanicznymi w środowisku pracy Zatrudnieni w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi w latach

Bardziej szczegółowo

4. WYPADKI PRZY PRACY - CHOROBY ZAWODOWE

4. WYPADKI PRZY PRACY - CHOROBY ZAWODOWE 4. WYPADKI PRZY PRACY - CHOROBY ZAWODOWE WYPADKI PRZY PRACY Czynnikami fizycznymi niebezpiecznymi i szkodliwymi w środowisku pracy są np.: - poruszające się maszyny i inne urządzenia, - ruchome części

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 7/2012 Starosty Nowodworskiego z dnia 16 lutego 2012r.

Zarządzenie nr 7/2012 Starosty Nowodworskiego z dnia 16 lutego 2012r. Zarządzenie nr 7/0 Starosty Nowodworskiego z dnia 6 lutego 0r. w sprawie: wprowadzenia ramowych programów szkoleń pracowników Starostwa Powiatowego w Nowym Dworze Mazowieckim w dziedzinie bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/10 USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2003 r. Nr 166, poz. 1608, z 2004 r. Nr 96,

Bardziej szczegółowo

Zasady organizacji szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zostały ujęte w załączniku do niniejszego zarządzenia.

Zasady organizacji szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zostały ujęte w załączniku do niniejszego zarządzenia. DOP-0212-48/2013 Poznań, 19 kwietnia 2013 roku Zarządzenie nr 48/2013 Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z dnia 19 kwietnia 2013 roku w sprawie szkolenia pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 19 Data wydania: 14 grudnia 2018 r. Nazwa i adres GRUPA INTERLIS

Bardziej szczegółowo

Pracuję legalnie. Prawa pracownika. w zakresie bhp

Pracuję legalnie. Prawa pracownika. w zakresie bhp Pracuję legalnie Prawa pracownika w zakresie bhp Obowiązki pracownika Pracowniku! Przepisy prawa pracy nakładają obowiązki nie tylko na pracodawców Ty również masz obowiązki, których musisz przestrzegać.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp Prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem

Spis treści. Wstęp Prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem Spis treści Spis treści Wstęp 9 I. PODSTAWOWE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 1. Źródła prawa pracy 11 1.1. Obowiązujące źródła prawa 11 1.2. Źródła prawa pracy 11 1.3. Wewnątrzzakładowe

Bardziej szczegółowo

ZASADY PRZYDZIAŁU ODZIEŻY ROBOCZEJ I OBUWIA ROBOCZEGO ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ. Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 128

ZASADY PRZYDZIAŁU ODZIEŻY ROBOCZEJ I OBUWIA ROBOCZEGO ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ. Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 128 ZASADY PRZYDZIAŁU ODZIEŻY ROBOCZEJ I OBUWIA ROBOCZEGO ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 128 Środki ochrony indywidualnej Środki ochrony indywidualnej to

Bardziej szczegółowo

Skutki przepływu prądu przez ciało człowieka

Skutki przepływu prądu przez ciało człowieka Działanie prądu na organizm ludzki Prąd rażeniowy przepływający przez ciało człowieka powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu wielu układów, szczególnie układów: nerwowego, oddechowego i krwionośnego. Każde

Bardziej szczegółowo

Wychłodzenie organizmu groźne dla życia!

Wychłodzenie organizmu groźne dla życia! W Polsce śmiertelność z powodu hipotermii wynosi 328-606 osób na rok. Przyczyną hipotermii może być długotrwałe oddziaływanie niskiej temperatury otoczenia powietrza, wody na organizm lub też zahamowanie

Bardziej szczegółowo

SOLARIUM DLA KONI WYWIAD Z PRODUCENTEM

SOLARIUM DLA KONI WYWIAD Z PRODUCENTEM SOLARIUM DLA KONI WYWIAD Z PRODUCENTEM Solaria dla koni już od dawna nie są wyposażeniem tylko wybranych, profesjonalnych stajni sportowych. Również właściciele mniejszych ośrodków jeździeckich, a także

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI projekt z dnia 10 maja 2010r. z dnia... 2010 r. w sprawie stosowania do funkcjonariuszy Służby Więziennej przepisów Kodeku pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny

Bardziej szczegółowo

Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i

Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Bezpieczeństwo i higiena pracy w energetyce Cz. 3 Jacek Przędzik

Bardziej szczegółowo

Karta charakterystyki mieszaniny

Karta charakterystyki mieszaniny Strona 1 z 6 1. Identyfikacja substancji / i identyfikacja przedsiębiorstwa a. Nazwa chemiczna produktu poli(alkohol winylowy) b. Zastosowanie tworzywo drukujące w technologii FDM c. Typ chemiczny polimer

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/10 USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2003 r. Nr 166, poz. 1608, z 2004 r. Nr 96,

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka zawodowegoto proste! Copyright by Zdzisław Wiszniewski

Ocena ryzyka zawodowegoto proste! Copyright by Zdzisław Wiszniewski Ocena ryzyka zawodowegoto proste! 1. Ryzyko zawodowe narzędzie do poprawy warunków pracy Kodeks pracy: 1991 r. - art. 215 1996 r. - art. 226, 227, 237 11a Pracodawca: ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe

Bardziej szczegółowo

Bilans energii komory chłodniczej

Bilans energii komory chłodniczej Bilans energii komory chłodniczej dr inż. Grzegorz Krzyżaniak Równanie bilansu energii bilans parownikowy 1 Zyski ciepła w komorze chłodniczej Zyski ciepła przez przegrody izolowane 2 Zyski ciepła przez

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy program szkolenia okresowego w zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych

Szczegółowy program szkolenia okresowego w zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych Załącznik nr 5 do Zarządzenia Burmistrza Gminy i Miasta Zagórów Szczegółowy program szkolenia okresowego w zakresie bhp i ppoż. pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych w Urzędzie Miejskim

Bardziej szczegółowo