O słowach kluczowych prawie wszystko

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "O słowach kluczowych prawie wszystko"

Szczepan Świątek
7 lat temu
Przeglądów:

1 O słowach kluczowych prawie wszystko prof. dr hab. Jadwiga Woźniak-Kasperek Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytet Warszawski Sulejówek, 13 listopada 2014 r.

2 Rola języka i semantyki Jadwiga Woźniak-Kasperek 2

3 Język służąc Praktykowaniu komunikacji Wyrażaniu myśli i uczuć Organizowaniu i trasmitowaniu informacji i wiedzy jednocześnie jest barierą w dostępie do treści Jadwiga Woźniak-Kasperek 3

4 Triada Pojęcie Słowo, wyraz Termin Jadwiga Woźniak-Kasperek 4

5 Czy na pewno wiesz, co mam na myśli? Jadwiga Woźniak-Kasperek 5

6 Czy na pewno tę samą myśl, to samo pojęcie ubierzemy w te same słowa? Jadwiga Woźniak-Kasperek 6

Adam Kowalski, w systemach nieznormalizowanych może widnieć jako: Kowalski Adam, Kowalski A., A. Kowalski, Kowalski, z inicjałem drugiego imienia jako: A.X.Kowalski, Adam X.Kowalski, Kowalski A.X. z różnymi spacjami pomiędzy inicjałami: A.

7 Adam Kowalski, w systemach nieznormalizowanych może widnieć jako: Kowalski Adam, Kowalski A., A. Kowalski, Kowalski, z inicjałem drugiego imienia jako: A.X.Kowalski, Adam X.Kowalski, Kowalski A.X. z różnymi spacjami pomiędzy inicjałami: A. X. Kowalski, Adam X. Kowalski, Kowalski A. X. Jeśli do tej listy dodamy literówki, to zapis popularnego nazwiska może być wprowadzony na kilkadziesiąt sposobów. Jadwiga Woźniak-Kasperek 7

8 Czy to jest obraz: Alfreda Wierusza-Kowalskiego, Alfreda Wierusz-Kowalskiego, Kowalskiego-Wierusz A., Wierusz-Kowalskiego Alfreda? Jadwiga Woźniak-Kasperek. Źródło: 8

9 Dostawca informacji 1) potrzebuje opisać zawartość dokumentów, 2) używając jednego znaku (hasła) do wyrażenia jednego pojęcia, np. kobieta 3) hasło kobieta będzie użyte do zaindeksowania i wyszukania dokumentów/informacji. Jadwiga Woźniak-Kasperek 9

Poszukujący informacji/użytkownik 1) potrzebuje pozyskać pewne informacje (zawarte w dokumentach), 2) używa wielu znaków językowych do wyrażenia pojęcia, np.

10 Poszukujący informacji/użytkownik 1) potrzebuje pozyskać pewne informacje (zawarte w dokumentach), 2) używa wielu znaków językowych do wyrażenia pojęcia, np. kobieta, niewiasta, pani, płeć piękna, 3) warianty hasła powinny być możliwe do użycia w wyszukiwaniu dokumentów/informacji, np. kobieta NU niewiasta, pani, płeć piękna. Jadwiga Woźniak-Kasperek 10

kobieta, niewiasta, pani, płeć piękna, 3) warianty hasła powinny być możliwe do użycia w

11 Systemy niekontrolowane Słowa kluczowe Tagi 11

12 Słowa kluczowe Zalety: Intuicyjna gramatyka Otwarty słownik 12

13 Słowa kluczowe, c.d. Ważniejsze wady: Brak kontroli pojęć synonimicznych i bliskoznacznych Brak kontroli ekwiwalencji wyszukiwawczej różnych pojęć i ich kategorii Brak kontroli wieloznaczności nazw pospolitych i wielodenotacyjności nazw własnych Brak możliwości oznaczania relacji pomiędzy słowami kluczowymi 13

kontroli ekwiwalencji wyszukiwawczej różnych pojęć i ich kategorii Brak

tematycznego, cech strukturalnych i użytkowych w różny sposób przystosowane do zastosowania w

14 Systemy organizacji wiedzy: są produktem tworzonym na polu bibliologii i informatologii, choć stosowane również poza jej obszarem kompetencji i oddziaływania zróżnicowane co do zakresu tematycznego, cech strukturalnych i użytkowych w różny sposób przystosowane do zastosowania w środowisku cyfrowym kontrolujące semantykę! do przejęcia i zmodyfikowania. Jadwiga Woźniak-Kasperek 14

15 Systemy organizacji wiedzy Zalety: a) Kontrolują semantykę, tworząc wspólną płaszczyznę komunikacji b) Organizują pola semantyczne c) Ułatwiają wyszukiwanie informacji Wady: a) Niekiedy zbyt daleko posunięta kontrola (sztuczność) b) Niekiedy zbyt mało ekwiwalentów wyszukiwawczych c) W wielu wypadkach nieintuicyjna gramatyka 15

informacji Wady: a) Niekiedy zbyt daleko posunięta kontrola (sztuczność) b)

16 Systemy organizacji wiedzy, c.d. a) Języki haseł przedmiotowych b) Klasyfikacje c) Języki deskryptorowe 16

17 Tezaurus to słownik języka deskryptorowego przeznaczony do indeksowania obiektów (tezaurus indeksujący), ich wyszukiwania (tezaurus wyszukiwawczy) lub jednego i drugiego. Język deskryptorowy Jadwiga Woźniak-Kasperek 17

antonimii (opposite of) czy hierarchii (broader than, narrower

18 Tezaurusy Definiują pojęcia (choć nie zawsze wprost) Pokazują synonimy (relacja same as) I inne relacje, np. antonimii (opposite of) czy hierarchii (broader than, narrower than) Często porządkują pojęcia w postaci taksonomii Jadwiga Woźniak-Kasperek 18

19 Tezaurusy, c.d. 19

TESE 06-Szkoły i placówki edukacyjne placówka edukacyjna.. NT1 centrum kształcenia nauczycieli.... RT kształcenie nauczycieli (02).. NT1 mobilne służby edukacyjne.. NT1 ośrodek szkoleniowy.

20 TESE 06-Szkoły i placówki edukacyjne placówka edukacyjna.. NT1 centrum kształcenia nauczycieli.... RT kształcenie nauczycieli (02).. NT1 mobilne służby edukacyjne.. NT1 ośrodek szkoleniowy.. NT1 placówka kształcenia dorosłych.. NT1 placówka przedszkolna.... NT2 placówka przedszkolna o charakterze nieedukacyjnym.... NT2 placówka przedszkolna o charakterze opiekuńczym RT edukacja przedszkolna (02).... RT edukacja przedszkolna (02) Jadwiga Woźniak-Kasperek. Źródło: 20

... NT2 placówka przedszkolna o charakterze nieedukacyjnym.... NT2 placówka przedszkolna o charakterze opiekuńczym.

21 Dziękuję za uwagę. Do zobaczenia za rok! Wykład przeprowadzony na szkoleniu: Perspektywy rozwoju języków informacyjnowyszukiwawczych przy charakterystyce rzeczowej źródeł edukacyjnych, Ośrodek Szkoleniowy Ośrodka Rozwoju Edukacji, Sulejówek, 13 i 14 listopada 2014 r.

Podobne dokumenty

prof. dr hab. Jadwiga Woźniak-Kasperek Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Jadwiga Woźniak-Kasperek Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytet Warszawski Rola języka i semantyki w procesach reprezentowania i wyszukiwania treści Możliwości