Biofeedback : -metoda, która umożliwia badanemu obserwować własne reakcje fizjologiczne. Dzięki mechanizmowi biologicznego sprzężenia zwrotnego

Transkrypt

1 Szklarska Poręba 2010

2 Biofeedback : -metoda, która umożliwia badanemu obserwować własne reakcje fizjologiczne. Dzięki mechanizmowi biologicznego sprzężenia zwrotnego (bio-feedback) uczy jak zmieniać niekorzystne reakcje organizmu wpływając tym samym m.in. na poprawę stanu zdrowia i wykonywania określonych zadań. Dzięki treningowi uczymy się większej kontroli nad naszym umysłem i ciałem.

3 PSYCHOLOGIA Psychofizjologia stosowana Biofeedback FIZJOLOGIA

4 PSYCHOFIZJOLOGIA STOSOWANA; To dyscyplina naukowa, której celem jest zrozumienie oraz wzajemne modyfikowanie zależności pomiędzy zachowaniem, oraz funkcjami fizjologicznymi. Stosuje metody obejmujące nieinwazyjny pomiar parametrów fizjologicznych.

5 Psychofizjologia obejmuje: Biofeedback; Metody relaksacji; Metody oddychania; Edukację klienta Techniki medytacyjne i wyobrażeniowe.

6 Istnieje ścisła zależność pomiędzy aktywnością poszczególnych fal mózgowych, a naszym stanem psychofizycznym.

7 1 sekunda Normalne występuje w stanie głębokiego snu. Powinna być niska w trakcie czuwania.

8 Jedna sekunda Theta wzrasta, w czasie wizualizacji, myślenia, zasypiania, medytacji Fale theta dominujące w zapisie; nieuważny, rozkojarzony, brak skupienia (ADHD, ADD).

9 Jedna sekunda Czynność dominująca przy oczach otwartych ( próżnująca ) Gdy występuje nadmiar może występować: Zniechęcenie, brak motywacji Zaburzenia koncentracji i depresyjny nastrój

10 Wycisza CUN. Jedna sekunda Pomocny w treningu: Zwiększa spokój, regulacja impulsywności, hiperaktywności, wewnętrznego hamowania.

11 Jedna sekunda Koncentracja uwagi Czynność najlepsza dla zadań umysłowych Wpływa na tempo pracy Poprawia precyzję wykonania

12 Wysoka Beta Hz Napięcie mięśniowe - lęk Jedna sekunda Nadmiar może wskazywać na: Stan wysokiego pobudzenia nerwowego Ekscytację\ lęk\strach Nadmierny stres\napięcie Artefakty mięśniowe.

13 Wzrost udziału fal Alfa obniża poziom lęku (i na odwrót: mniejszy udział fal Alfa wiąże się z nasileniem lęków). Zaobserwowano też, że zwiększeniu zawartości fal Alfa towarzyszył wzrost kreatywności i wydolności psychicznej, zwłaszcza w warunkach współzawodnictwa.

14 Zaobserwowano znaczący wzrost zawartości fal Alfa w lewej okolicy skroniowej i ciemieniowej u strzelców, łuczników, graczy w golfa tuż przed strzałem/ uderzeniem.

15 Przepracowanie/ Wypalenie powoduje trwałe osłabienie fal Alfa, czemu towarzyszy nadmierne zogniskowanie na świecie zewnętrznym, lęki i sztywność w rozwiązywaniu problemów.

16 Monotonne/ rutynowe zajęcia wiążą się ze wzrostem zawartości fal Teta. Trening obniżający ich zawartość zmniejszał ilość błędów popełnianych przez operatorów radarów oraz kierowców ciężarówek.

17 HRV Biofeedback zmienności rytmu serca zastosowanie: terapia zaburzeń lękowych, stabilizacja emocjonalna, rehabilitacja w chorobach układu krążenia SEMG - Powierzchniowe EMG, zastosowanie: relaksacja, rehabilitacja ruchowa SC i Temp często stosowane łącznie jako marker zmian aktywności autonomicznego układu nerwowego zastosowanie: kontrola reakcji na stres, relaksacja Resp Biofeedback oddechowy zastosowanie: kształtowanie prawidłowych wzorców oddychania

18 EEG Komputer EMG HRV RESP TEMP SC Pomiar fizjologiczny i trening

19 SEMG-Biofeedback Powierzchniowe EMG. Stosowane przez psychologów jako metoda wprowadzania w stan głębokiej relaksacji; - może być wykorzystywany jako trening siły mięśniowej (rehabilitacja i sporty wyczynowe). 19

20 Obszar czołowy - Elektrody single Mięsień czworoboczny Elektrody Triode Źródło: Thought Technology Mięśnie żwacze Elektrody Triode Obszar czołowy elektrody-triode

21 HRV Biofeedback HRV (Heart Rate Variability) zmienność rytmu serca - jest markerem krytycznym zdrowego organizmu. Niskie HRV zwiększa tendencję do zachorowań, a także ryzyko śmierci w chorobach serca. Obecnie prowadzone są badania nad wykorzystaniem HRV w terapii: zaburzeń lękowych, astmy, chronicznego zmęczenia, chronicznego bólu, napadów złości. 21

22 Biofeedback temperatury (Temperature Biofeedback): Stosowany w przypadku migrenowych bólów głowy, terapii w zespole stresu pourazowego i in. Powszechnie stosowany jako metoda relaksacji. Pomiar wykonuje się przy pomocy czujnika umieszczonego na opuszce palca środkowego lewej ręki (u praworęcznych). UWAGA: Temperatura skóry wykazuje wahania zależne od stanów psychicznych (stres, lęk i nadmiar pobudzeń temperaturę obniżają). W czasie treningu dąży się do podwyższenia temperatury w stosunku do temperatury wyjściowej. 22

23 EDA/SC/TEMP - Biofeedback (BFB reakcji skórno-galwanicznej): Używany do wnioskowania o reakcji emocjonalnej na podstawie reakcji skórnogalwanicznej, a także do prowadzenia terapii fobii, lęku, nadciśnienia, astmy, jąkania i pocenia się. Wspomaga psychoterapię i hipnoterapię. Duża dokładność pomiaru umożliwia obserwację wpływu myśli pozytywnych i negatywnych na funkcje biologiczne (wykrywacz kłamstwa). 23

24 Efektem aktywności gruczołów potowych jest wychłodzenie ciała. Wraz ze wzrostem przewodności skóry temperatura obwodowa spada (stres) i odwrotnie w stanie odprężenia przewodność spada a temperatura rośnie.

25 Amplituda Czas

26 Amplituda Czas

27 Biofeedback Oddechowy (Breathing Feedback): Stosowany jako metoda treningu relaksacyjnego, regulacji procesów oddychania. Ma duże znaczenie w działaniach mających na celu zredukowanie stresu. Trening ten pozwala nauczyć się prawidłowych nawyków oddechowych. Pomiar wykonuje się przy pomocy czujnika rejestrującego rytm oddechu i długość wydechów. 27

28 Percepcja efektów ma kilka faz. Początkowo wiele osób doświadcza tzw. efektu nowości (podobnie jak np. po zakupie samochodu), związanego z podekscytowaniem. Nie jest on zasadniczym celem treningu i zwykle wygasa w ciągu kilku dni.

29 Drugą składową, obserwowaną względnie regularnie, jest poprawa samopoczucia (uspokojenie, rozpogodzenie, ożywienie, klarowność itp. - zależnie od typu treningu). Występuje ona zwykle w trakcie treningu lub w ciągu kilku godzin po nim.

30 Trzecia składowa, uważana za główny cel neurofeedbacku, to postępująca stopniowo (na przestrzeni kilkunastu-kilkudziesięciu treningów) poprawa wymienionych wcześniej funkcji psychicznych (jak uwaga, koncentracja, wydolność psychiczna). Z czasem wyższy poziom funkcjonowania penetruje wiele dziedzin życia i zaczyna być postrzegany jako jego naturalny element.

31 Biofeedback zastosowanie w stresie Na poziomie biologicznym umożliwia dokonanie pomiaru i naukę kontrolowania fizjologicznych przejawów stresu, a także pozwala niwelować jego przykre konsekwencje.

32 Biofeedback zastosowanie w stresie Na poziomie emocjonalnym uczy wyciszania się i samodzielnego obniżania poziomu lęku. Usprawnia procesy myślowe ucząc koncentracji oraz poprawiając motywację zadaniową.

33 Biofeedback zastosowanie w stresie Poprzez możliwość kontroli reakcji fizjologicznych naszego organizmu oraz rozwijanie samoświadomości i samokontroli emocjonalnej daje szansę modyfikacji własnych zachowań i lepszą kontrolę własnego ciała i jego reakcji w sytuacjach skrajnych. Wpływając pozytywnie na nastrój i samoocenę wzmaga poczucie sprawstwa i sprzyja nastawieniu na sukces.

34 Biofeedback wpływ na zdrowie człowieka Ćwiczenia prowadzone metodą Biofeedback: przywracają naturalną równowagę fizjologiczną, uczą prawidłowych nawyków (np. oddychania przeponowego), pozwalają utrzymać równowagę emocjonalną, regenerują siły, pomagają radzić sobie z porażkami, wzmacniają poczucie odpowiedzialności, gdyż warunkiem skuteczności treningu jest silna wola i motywacja ćwiczącego.

35 Biofeedback w sporcie- korzyści; Uczy świadomie kontrolować procesy zachodzące w mózgu. Wykorzystując mechanizm sprzężenia zwrotnego uświadamia co przeszkadza, a co sprzyja uzyskaniu najlepszego wyniku. Poprawia szybkość reagowania. Pozwala wyciszyć się i skupić przed zawodami, a to bywa w sporcie decydujące.

36 Biofeedback w sporcie- korzyści; Usprawnia koordynację ruchową i wzrokoworuchową na poziomie neurologicznym. Poprawia koncentrację Uczy panowania nad emocjami podczas rywalizacji. Zmniejsza stres i redukuje napięcie

37 Optymalna ilość sesji BFB w zależności od trenowanego parametru wynosi optymalnie między 15 a 60 sesji. Sesje powinny się odbywać najlepiej 2-3 razy w tygodniu, po około 50 min. Minimalnie 1 x w tygodniu. Trening BFB daje możliwość monitorowania postępów.

38 Biofeedback jest stosowany w wielu dyscyplinach sportowych Piłkarski Milan w laboratorium od kilku lat stosuje System Infiniti. Złota medalistka -Renata Mauer wykorzystuje w swoich treningach ćwiczenia EEG-Biofeedback. Adam Małysz także stosował treningi Neurofeedbacku.

39 Coaching jest metodą pozwalającą docierać, odkrywać i wykorzystywać indywidualny psychologiczny potencjał każdego człowieka. Połączenie jej z treningiem Biofeedback pozwala na szybkie wprowadzanie zmian i monitorowanie ich poprzez narzędzia Biofeedback- na poziomie fizjologicznym i narzędzia coachingowe na poziomie emocjonalnym i operacyjnym.

40 Powoduje wzmacnianie siły osobistej, motywacji oraz skutecznego osiągania celów zawodowych i osobistych. Metoda coachingowa bazuje na zasobach indywidualnych, pozwala rozwijać kompetencje. Poszerza świadomość. Coaching nie jest psychoterapią.

41 Pozwala na rozwijanie elastyczności w podejściu do wyzwań. Poznawanie różnych strategii zdążania do celu.

42 Podstawowe narzędzia wykorzystywane w coachingu; Koło życia Siatka celów Służą jako diagnoza stanu wyjściowego.

43 Korzyści wynikające z udziału w procesie indywidualnego coachingu; Przekraczanie ograniczeń Motywacja Zarządzanie sobą Zarządzanie relacjami Rozumienie funkcji emocji i zasad współpracy ze swoimi stanami emocjonalnymi

44 Coaching dla zawodnika i trenera Aktualizacja wyznaczanych celów i pełnionych ról, Rozpoznawanie stylu uczenia się u innych Umiejętnego przekazywania informacji zwrotnej Zasad komunikacji sprzyjającej porozumieniu Zarządzania konfliktami w relacjach.

45 mgr Karolina Zienkiewicz neuroterapeuta, coach, trener rozwoju osobistego Tel

46 Dziękuję za uwagę