Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna

Transkrypt

1 Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia. Cele i obszary działań promocji zdrowia. Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Zdrowie publiczne. Studia pierwszego stopnia. (Załącznik nr 117 do Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz.U. 2005, Nr 164 poz.1365 z późn. zm.)

2 Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Promocja zdrowia w miejscu pracy. Promocja zdrowia w placówkach opieki zdrowotnej. Zasady opracowywania, wdrażania i ewaluacji programów promocji zdrowia. Etapy działania i środki dydaktyczne edukacji zdrowotnej. Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Zdrowie publiczne. Studia pierwszego stopnia. (Załącznik nr 117 do Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz.U. 2005, Nr 164 poz.1365 z późn. zm.) Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Kształtowanie postaw prozdrowotnych w różnych okresach rozwoju człowieka. Zachowania zdrowotne. Styl życia. Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Zdrowie publiczne. Studia pierwszego stopnia. (Załącznik nr 117 do Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz.U. 2005, Nr 164 poz.1365 z późn. zm.)

3 Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Źródła i zasady finansowania oraz pozyskiwania środków na promocję zdrowia. Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Zdrowie publiczne. Studia pierwszego stopnia. (Załącznik nr 117 do Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz.U. 2005, Nr 164 poz.1365 z późn. zm.) Definicja zdrowia rodzaje definicji zdrowia: POTOCZNE zdrowie rozumiane jest jako brak choroby lub dolegliwości

4 Definicja zdrowia Definicja zdrowia wg Światowej Organizacji Zdrowia (WHO): Wnioski: Zdrowie to stan dobrego samopoczucia (dobrostanu) fizycznego, psychicznego i społecznego a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności. zdrowie: - jest kategorią pozytywną dobre samopoczucie (dobrostan), - posiada trzy wymiary: zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne (obecnie podaje się jeszcze czwarty wymiar - zdrowie duchowe). Wymiary zdrowia Zdrowie fizyczne (somatyczne): prawidłowe funkcjonowanie organizmu, wszystkich jego układów i narządów; Zdrowie psychiczne: - umysłowe (zdolność do jasnego, logicznego myślenia); - emocjonalne (zdolność do rozpoznawania własnych uczuć i wyrażania ich w odpowiedni sposób; umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciami, depresją, lękiem);

5 Wymiary zdrowia Zdrowie społeczne zdolność do utrzymywania prawidłowych relacji z innymi ludźmi oraz pełnienia ról społecznych Zdrowie duchowe związane z wiarą i praktykami religijnymi, a także zasadami, zachowaniami i sposobami utrzymania wewnętrznego spokoju. Czynniki warunkujące zdrowie styl życia (ok. 50% udziału ) środowisko fizyczne i społeczne (ok. 20%) czynniki genetyczne (ok. 20%) organizacja opieki medycznej (ok. 10%)

6 Prozdrowotny styl życia Styl życia: sposób życia człowieka, tj. jego zachowania, postawy, działania oraz ogólna filozofia życiowa. Prozdrowotny styl życia: styl życia sprzyjający zdrowiu, na który składają się zachowania zdrowotne. Zachowania zdrowotne aktywność fizyczna zdrowa, zbilansowana dieta prawidłowa ilość snu unikanie nadmiaru stresów i skuteczny sposób radzenia sobie z problemami (stresem); korzystanie ze wsparcia społecznego; niepalenie tytoniu; ograniczone spożywanie alkoholu;

7 Zachowania zdrowotne bezpieczne zachowania seksualne; umiarkowana ekspozycja na słońce; samobadanie (np. piersi u kobiet) i samokontrola (np. masy ciała); okresowe badania profilaktyczne; zachowanie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Promocja zdrowia proces umożliwiający zwiększenie kontroli nad własnym zdrowiem oraz jego poprawę.

8 Promocja zdrowia Obszary działania promocji zdrowia wg Karty Ottawskiej: budowanie polityki prozdrowotnej; tworzenie środowisk sprzyjających zdrowiu; wzmacnianie działań społeczeństwa na rzecz zdrowia; rozwijanie indywidualnych umiejętności służących zdrowiu; reorientacja służby zdrowia. Edukacja zdrowotna proces, dzięki któremu ludzie uczą się dbać o zdrowie własne i społeczności, w której żyją.

9 Edukacja zdrowotna Poziomy edukacji zdrowotnej: podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności związanych z chorobą, funkcjonowaniem własnego organizmu, radzeniem sobie w sytuacjach trudnych, umiejętności związane z korzystaniem z systemów opieki zdrowotnej, zwiększenie poziomu świadomości na temat czynników wpływających na zdrowie. Profilaktyka ogół działań podejmowanych przez lekarzy, pedagogów oraz innych specjalistów w celu zapobiegania stanom zagrożenia zdrowotnego, kulturalnego, moralnego i społecznego jednostki

10 Profilaktyka Profilaktyka w pojęciu medycznym zapobieganie chorobom przez ich wczesne wykrywanie i leczenie Profilaktyka Profilaktyka w pojęciu pedagogicznym zapobieganie niepowodzeniom szkolnym, w tym błędom w uczeniu się oraz brakom w opanowywaniu materiału nauczania poprzez stosowanie odpowiednich metod i środków przeciwdziałających tym zjawiskom

11 Profilaktyka pierwszorzędowa (pierwotna) zapobieganie powstawaniu chorób, zakres działania ograniczony do zdrowej populacji, która może być lub jest narażona na zagrożenie zdrowia. Cel: przewidzenie wystąpienia ewentualnych zagrożeń lub zaburzeń zdrowia i nie dopuszczenie do ich rozwoju Profilaktyka drugorzędowa (wtórna) zapobieganie dalszemu rozwojowi już istniejącej choroby lub hamowanie czynników prowadzących do choroby, a także kontrolowanie zaistniałej sytuacji i podejmowanie działań mających na celu odwrócenie niekorzystnych tendencji wczesna diagnostyka, działania terapeutyczne.

12 Profilaktyka trzeciorzędowa odnosi się do osób, które zostały wyleczone, ale z powodu mniej lub bardziej trwałych skutków choroby mogą mieć pewne trudności w prowadzeniu normalnego życia Cel: zapobieganie niepomyślnym skutkom fizycznym i psychospołecznym choroby