Ramowe zasady ochrony przed chorobami zaka nymi i bioterroryzmem. [ 1,2 ]

Transkrypt

1 Autor:st. bryg. dr in. Jerzy Ranecki zastpca komendanta miejskiego PSP Ramowe zasady ochrony przed chorobami zakanymi i bioterroryzmem. [ 1,2 ] Ramowe zasady ochrony przed chorobami zakanymi i bioterroryzmem znajduj si w artykule st. bryg. dr in. Jerzego Raneckiego Ochrona zdrowia publicznego przed chorobami zakanymi i bioterroryzmem w magazynie Na Ratunek 2/2012. A. Ramowe zasady ochrony przed chorobami zakanymi. [1] 1.Osoby przebywajce na terenie Polski s obowizane na zasadach okrelonych w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zaka i chorób zakanych u ludzi, min. do: poddawania si badaniom sanitarno-epidemiologicznym, poddawania si obowizkowym szczepieniom ochronnym, poddawania si leczeniu, hospitalizacji,, izolacji, kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, stosowania si do nakazów i zakazów organów administracji publicznej, poddawania si zabiegom sanitarnym. 2. Kierownicy zakadów opieki zdrowotnej oraz inne osoby udzielajce wiadcze zdrowotnych s obowizani do podejmowania dzia zapobiegajcych szerzeniu si zaka i chorób zakanych. 3. Kierownicy szpitali lub zespoów zakadów opieki zdrowotnej, w skad których wchodzi szpital, s obowizani do wdroenia i zapewnienia funkcjonowania systemu zapobiegania i zwalczania zaka szpitalnych. 4. Wciciel, posiadacz lub zarzdzajcy nieruchomoci s obowizani utrzymywa j w naleytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakaeniom i chorobom zakanym. W razie niebezpieczestwa szerzenia si zakaenia lub choroby zakanej, uwzgldniajc aktualn sytuacj epidemiologiczn, minister wciwy d/s zdrowia moe okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegóowe wymagania sanitarnohigieniczne, jakim powinny odpowiada obiekty produkcyjne, usugowe, a take sposoby postpowania majce na celu zapobieganie zakaeniom i chorobom zakanym oraz kwalifikacji osób uprawnionych do realizacji procedur czystoci i dekontaminacji. 5. Organy Pastwowej Inspekcji Sanitarnej ( PIS ), Wojskowej Inspekcji Sanitarnej, Pastwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji, Inspekcji Weterynaryjnej ( IW ), Wojskowej Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Ochrony rodowiska ( IO ) oraz orodki referencyjne i jednostki badawczo-rozwojowe wspódziaaj w celu rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz zapewnienia systemu wczesnego powiadamiania o zagroeniu epidemicznym kraju.

2 6. Organy PIS, IW, oraz IO wspódziaaj w zakresie zwalczania zaka i chorób zakanych, które mog by przenoszone ze zwierzt na ludzi lub z ludzi na zwierzta. 7. Gówny Inspektor Sanitarny oraz wskazane przez niego podmioty wspópracuj z pastwami czonkowskimi Unii Europejskiej, Komisj Europejsk i Europejskim Centrum do Spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób w ramach wspólnotowej sieci nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakanych. Przy ministrze wciwym do spraw zdrowia dziaa krajowy punkt kontaktowy wspólnotowego systemu wczesnego ostrzegania i reagowania dla zapobiegania i kontroli zaka oraz chorób zakanych. 8. Lekarz, felczer, pielgniarka lub pona, którzy podejrzewaj lub rozpoznaj zakaenie lub chorob zaka, s obowizani pouczy zakaonego lub chorego na chorob zaka o dalszym zachowaniu i dziaaniu. 9. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakaenie, chorob zaka lub zgon z powodu zakaenia lub choroby zakanej ma obowizek zgosi ten fakt: pastwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu wg. wciwoci lub pastwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu lub innym podmiotom wciwym ze wzgldu na rodzaj choroby zakanej, zakaenia lub zgonu. W przypadku osób przyjmowanych do szpitala z powodu zakaenia lub choroby zakanej lub poddanych hospitalizacji i stwierdzenia zakaenia lub choroby zakanej obowizek w/w spoczywa na kierowniku szpitala. 10. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje chorob szczególnie niebezpieczn i wysoce zaka, stanowi zagroenie dla zdrowia publicznego podejmuje nastpujce dziaania: kieruje osob podejrzan o zakaenie lub zachorowanie oraz zakaon lub chor na chorob zaka do szpitala specjalistycznego zapewniajcego izolacj i leczenie, organizuje transport uniemoliwiajcy przeniesienie zakaenia na inne osoby, poucza osob chor lub osob sprawuj prawn opiek nad osob maoletni, niezwocznie powiadamia pastwowego inspektora sanitarnego wciwego dla miejsca zdarzenia. 11. Kierownik laboratorium wykonujcego badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych ma obowizek zgoszenia dodatniego wyniku badania, w cigu 24 godzin od momentu uzyskania wyniku, pastwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu wciwemu dla siedziby laboratorium lub podmiotom którym s przekazywane zgoszenia dodatnich wyników bada, wciwe ze wzgldu na rodzaj biologicznego czynnika chorobotwórczego. W celu weryfikacji wyników bada kierownik laboratorium przekazuje badany materia lub wyizolowany biologiczny czynnik chorobotwórczy wyznaczonemu orodkowi referencyjnemu lub jednostce badawczorozwojowej.

3 12. Organy Pastwowej Inspekcji Sanitarnej lub wskazane przez nie specjalistyczne jednostki, ciwe ze wzgldu na rodzaj zakaenia lub choroby zakanej, prowadz rejestr zaka i zachorowa na chorob zaka, ich podejrze, zgonów oraz przypadków stwierdzenia dodatniego wyniku badania laboratoryjnego. 13. Dane zgromadzone w rejestrach s przekazywane w formie raportów podmiotom wyej wymienionym ( punkt 12 ) oraz krajowemu punktowi kontaktowemu wspólnotowego systemu wczesnego ostrzegania i reagowania. 14. Pastwowy powiatowy inspektor sanitarny wciwy ze wzgldu na miejsce rozpoznania zakaenia, zachorowania na chorob zaka lub zgonu z powodu tych chorób lub uzyskania dodatniego wyniku bada w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, niezwocznie po otrzymaniu zgoszenia od lekarza, felczera lub kierownika laboratorium ( dodatni wynik badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych ), po rozpoczciu lub przeprowadzeniu dochodzenia epidemiologicznego, podejmuje czynnoci majce na celu ograniczenie szerzenia si zaka i chorób zakanych. 15. W przypadku podejrzenia epidemii, zagroenia epidemi lub wystpienia choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakanej, pastwowy powiatowy inspektor sanitarny ma obowizek niezwocznego zgoszenia tego faktu pastwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu. 16. W celu zapobieenia szerzeniu si zakaenia lub choroby zakanej pastwowy powiatowy inspektor sanitarny moe w drodze decyzji administracyjnej wprowadzi nakazy ( powstrzymania si od wykonywania pracy przez osob podejrzan o chorob zaka, przeprowadzenie zabiegów sanitarnych ) oraz zakazy ( korzystania z wody podejrzanej o skaenie, wstpu do pomieszcze skaonych, spoywania ywnoci podejrzanej o skaenie, inne ). 17. Osoby zdrowe, które pozostaway w stycznoci z chorymi na choroby zakane, mog by poddane obowizkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu. 18. W przypadku koniecznoci poddania osób izolacji lub kwarantannie, wojewoda zapewnia warunki izolacji lub kwarantanny przez zapewnienie odpowiednich pomieszcze, wyposaenia oraz skierowania do pracy osób posiadajcych odpowiednie kwalifikacje. 19. Lekarz przyjmujcy osob do szpitala, miejsca izolacji lub odbywania kwarantanny, jest obowizany niezwocznie zawiadomi pastwowego powiatowego inspektora sanitarnego ciwego do szpitala, miejsca izolacji lub odbywania kwarantanny. 20. Minister wciwy d/s zdrowia zleca, w drodze umowy, realizacj zda z zakresu ochrony zdrowia publicznego przed zakaeniami i chorobami zakanymi szpitalom i oddziaom zakanym oraz poradniom i punktom konsultacyjnym. 21. W/w jednostki ( punkt 20 )realizujc zadania z zakresu ochrony zdrowia publicznego przed zakaeniami i chorobami zakanymi wspópracujc z: Pastwow Inspekcj Sanitarn, Wojskow Inspekcj Sanitarn i Pastwow Inspekcj Sanitarn Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji, Jednostkami systemu Pastwowego Ratownictwa Medycznego,

4 Jednostkami organizacyjnymi uczelni medycznych, placówkami naukowymi, jednostkami badawczo-rozwojowymi, Narodowym Funduszem Zdrowia, Midzynarodowym nadzorem epidemiologicznym, Organami samorzdu terytorialnego, Policj, Pastwow Stra Poarn i Stra Graniczn 22. W celu ochrony zdrowia publicznego przed zakaeniami i chorobami zakanymi wojewoda sporzdza wojewódzki plan dziaania na wypadek wystpienia epidemii. 23. Stan zagroenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze województwa lub jego czci ogasza i odwouje wojewoda, w drodze rozporzdzenia, na wniosek pastwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. 24. Jeeli zagroenie epidemiczne lub epidemia wystpuje na obszarze wicej ni jednego województwa, stan zagroenia epidemicznego lub stan epidemii ogasza i odwouje, w drodze rozporzdzenia, minister wciwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem wciwym do spraw administracji publicznej, na wniosek Gównego Inspektora Sanitarnego. B. Ramowe zasady ochrony po ataku bioterrorystycznym.[2] 25. W sytuacji, gdy nie jest znany uyty czynnik biologiczny podczas bioataku lub wstpnie okrelono go jako czynnik o charakterze zakanym i transmisyjnym, bezwzgldnie zaleca si stosowanie nastpujcych zasad : kady naraony na atak biologiczny powinien by traktowany jako zakaony, kady objawowy przypadek choroby zakanej powinien by uwaany za nastpstwo ataku lub kontaktu z chorym, konieczne staje si wprowadzenie reimu przeciwepidemicznego na kadym etapie pomocy i ewakuacji medycznej. 26. Zorganizowa segregacj chorych i zakaonych. 27. Izolowa chorych i likwidowa ogniska zakaenia. 28. W warunkach polowych ( przedszpitalnych ) naley zorganizowa: ewakuacj osób z ognisk skaenia po bioataku do miejsc czystych i bezpiecznych, segregacj zakaonych i chorych, zabiegi dezynfekcyjne,

5 transport chorych i zakaonych do szpitali zakanych ( oddziaów zakanych ) i zapewni wstpne leczenie. 29. Podczas transportu chorych i zakaonych do szpitali zapewni izolacj chorych i zakaonych wewntrz terenu objtego skaeniem jak i na zewntrz. 30. Kada osoba z terenu objtego skaeniem biologicznym powinna przej cay proces dekontaminacji. Literatura 1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zaka i chorób zakanych u ludzi ( Dz. U. z 2008 r. Nr 234 poz. 1570, 2009 r. Nr 76, poz. 641 ). 2. Gall W. Pomoc medyczna po ataku biologicznym ( str ). W : Redakcja pk prof. dr hab. n. med. Krzysztof Chomiczewski, pk w st. spocz. dr hab. n. med. Wiesaw Gall, prof. dr hab. n. biol. Jacek Grzybowski ( Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii Warszawa ), Epidemiologia dzia wojennych i katastrof. Wybrane problemy ograniczania masowych zaka ( rozdzia 11 ). Wydanie pierwsze. Orodek Wydawniczy Augustana Bielsko- Biaa, wydawnictwo -medica Press Bielsko- Biaa 2001.