Nowy system wspomagania pracy szkół i nauczycieli. Warszawa, 27 września 2012r.

Transkrypt

1 Nowy system wspomagania pracy szkół i nauczycieli Warszawa, 27 września 2012r.

2 Rekomendacje dotyczące zmian w systemie doskonalenia zawodowego nauczycieli System doskonalenia nauczycieli był analizowany w ramach prowadzonego przez MEN projektu systemowego Wzmocnienie systemu wspierania rozwoju szkół ze szczególnym uwzględnieniem doskonalenia nauczycieli i doradztwa metodycznego (POKL, Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty, Poddziałanie Efektywny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli)

3 Rekomendacje dotyczące zmian w systemie doskonalenia zawodowego nauczycieli System doskonalenia nauczycieli powinien: być blisko szkoły pracować na potrzeby szkoły (rady pedagogicznej jako całości i szkoły jako instytucji) wykorzystywać potencjał różnych instytucji, które mogą świadczyć na rzecz szkoły, tj. placówek doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno pedagogicznych, bibliotek pedagogicznych

4 Rekomendacje dotyczące zmian w systemie doskonalenia zawodowego nauczycieli wspomagać pracę szkół zwiększając ich zdolności do rozwiązywania problemów: diagnozowanie problemów szkoły/placówki, planowanie działań rozwojowych, organizację i realizację zaplanowanych działań, ocenę efektów przeprowadzonych działań być traktowany jako element wspomagania służący szkole: motywowanie nauczycieli do dalszego kształcenia w miejscu pracy, indywidualnie lub w grupie, dostarczanie odpowiedniej oferty szkoleń i ich organizowanie.

5 Rekomendacje dotyczące zmian w systemie doskonalenia zawodowego nauczycieli Realizowane przez placówki, wspierające pracę szkół, zadania powinny być podporządkowane potrzebom szkoły lub placówki, a ponadto: sprzyjać podnoszeniu poziomu osiągnięć uczniów i wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi opierać się na efektach kształcenia, w szczególności wynikach ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej szkoły/placówki, oraz wynikach sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych na podstawie planowej współpracy ze szkołą/placówką, zapewniać jej pomoc zarówno doraźną, jak i długofalową

6 Wsparcie projektowe dla zmodernizowanego systemu wspomagania rozwoju szkół i przedszkoli

7 Wsparcie projektowe dla zmodernizowanego systemu wspomagania rozwoju szkół i przedszkoli 1) Projekt systemowy realizowany w ORE: System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół 2) Projekty realizowane przez powiaty w ramach Działania 3.5 Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół, Priorytet III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 7

8 Wzajemne relacje obu projektów PRZEDSZKOLE Przygotowanie systemu 2012/2013 SZKOŁA SZKOŁA Narzędzia merytoryczne Szkolenia Ewaluacja Wdrożenie nowego systemu realizacja ofert doskonalenia w przedszkolach/szkołach, budowa sieci współpracy SZKOŁA PRZEDSZKOLE SZKOŁA 8

9 Na czym polega zmiana w modelu wspomagania szkół? Wspomaganie ROZWOJU ZAWODOWEGO PRACOWNIKÓW OŚWIATY (szkolenia, warsztaty, d oradztwo) indywidualnie i zespołowo Wspomaganie KOMPLEKSOWEGO ROZWOJU SZKOŁY (działania mające na celu wprowadzenie trwałych zmian jakościowych w wybranych obszarach funkcjonowania szkoły) 9

10 Czym różni się rozwój zawodowy nauczyciela od kompleksowego rozwoju szkoły? ROZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELA Pan Janek nie wie jak prowadzić godziny wychowawcze. Widzi, że uczniowie w jego klasie mają pewne powtarzające się problemy, ale nie wie jak o nich mówić i co z nimi robić. Chce wziąć udział w kursie doskonalącym na temat prowadzenia lekcji wychowawczych. Zwraca się do dyrektora o pokrycie kosztu kursu, wybiera odpowiednią ofertę i uczestniczy w zajęciach. Następnie wdraża nowo nabyte umiejętności w swojej pracy dydaktycznej. Poleca kolegom ten sam kurs. 10

11 Czym różni się rozwój zawodowy nauczyciela od kompleksowego rozwoju szkoły? KOMPLEKSOWY ROZWÓJ SZKOŁY Pani Janina nie wie jak prowadzić godziny wychowawcze. Widzi, że uczniowie w jej klasie mają pewne powtarzające się problemy, ale nie wie jak o nich mówić i co z nimi robić. Rozmawia o tym z kolegami, którzy przyznają, że mają podobne trudności. W trakcie warsztatu diagnostyczno rozwojowego identyfikują największe aktualne wyzwania wychowawcze. Na spotkanie z radą pedagogiczną zostaje zaproszony ekspert, który wyjaśnia psychologiczne uwarunkowania nowych problemów młodzieży i przedstawia kierunki działań wychowawczych, które mogą być najbardziej skuteczne. Potem nauczyciele dzielą się zadaniami: każda dwójka nauczycieli opracuje scenariusz i materiały do jednej lekcji wychowawczej. Następnie w trakcie kolejnych spotkań nauczyciele uczą się od siebie nawzajem prowadzenia zajęć zgodnie z nowymi scenariuszami. Nowe materiały i scenariusze zostają umieszczone na wspólnym dysku mogą z nich dowolnie korzystać wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole. Pani Janina jako przedstawicielka szkoły jest członkiem sieci współpracy i samokształcenia. Dzieli się swoimi doświadczeniami, korzysta z doświadczenia i wsparcia nauczycieli z innych szkół. 11

12 Czym różni się rozwój zawodowy nauczyciela od kompleksowego rozwoju szkoły? ROZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELA przynosi wzrost kompetencji poszczególnych osób i w rezultacie lepszą pracę tych osób w celu utrzymania efektu na poziomie całej organizacji cykl uczenia się musi być powtarzany na nowo w odniesieniu do każdego pracownika jest inicjowany i realizowany przez poszczególnych pracowników może być realizowany bez zgody i wsparcia przełożonego KOMPLEKSOWY ROZWÓJ SZKOŁY wprowadza trwałe zmiany jakościowe, a w rezultacie lepszą pracę całej placówki i jej pracowników wypracowane efekty stają się elementem kultury i procedur obowiązujących w szkole nowi pracownicy przystosowują się do nich samoistnie jest inicjowany i realizowany zespołowo przez grupy członków społeczności (nauczycieli, rodziców, uczniów, dyrekcję...) wymaga zaangażowania i wsparcia dyrektora placówki 12

13 Dyrektor szkoły korzyści z uczestnictwa w projekcie Dyrektor szkoły otrzyma pomoc w planowaniu i organizowaniu rozwoju szkoły, we wdrażaniu zmian związanych z realizacją polityki edukacyjnej państwa. Korzyści dla dyrektorów: pomoc w pogłębieniu diagnozy potrzeb szkoły oraz wyborze priorytetowego obszaru do rozwoju, pomoc w zaplanowaniu i organizowaniu doskonalenia nauczycieli zgodnie zaktualnymipotrzebamiszkoły, ułatwienie kontaktów z instytucjami odpowiedzialnymi za udzielanie pomocy uczniom, rodzicom i nauczycielom, wymiana doświadczeń w ramach lokalnych sieci współpracy isamokształcenia. 13

14 Nauczyciele korzyści z uczestnictwa w projekcie Nauczyciele otrzymają kompleksową pomoc w pracy dydaktycznej i/lub wychowawczej w obszarze wybranym przez radę pedagogiczną. Korzyści dla nauczycieli: pomoc we wdrażaniu do praktyki zawodowej zmian wprowadzanych woświacie, pomoc w zaplanowaniu i realizowaniu własnego rozwoju zawodowego zgodnie z aktualnymi potrzebami szkoły, organizacja szkoleń i warsztatów bezpośrednio w szkole, pomoc i wsparcie w okresie wdrażania nabytych umiejętności, wymiana doświadczeń w ramach sieci współpracy i samokształcenia.

15 Procesowe wspomaganie rozwoju szkoły (oferty doskonalenia i roczne plany wspomagania) 15

16 Procesowe wspomaganie rozwoju szkoły DIAGNOZA PLANOWANIE ZMIAN WDRAŻANIE ZMIAN DOSTARCZANIE NARZĘDZI SZKOŁA OCENA EFEKTÓW WNIOSKI 16

17 Szkolny organizator rozwoju edukacji (SORE) Osoba spoza szkoły odpowiedzialna za prowadzenie procesu (rocznego planu wspomagania) w szkole. Najważniejsze zadania to: wsparcie dyrektora i nauczycieli w pogłębieniu diagnozy potrzeb i określeniu priorytetowego obszaru rozwoju szkoły, przygotowanie wybranej oferty doskonalenia, utrzymywanie stałego kontaktu z dyrektorem i nauczycielami (spotkania, konsultacje indywidualne i grupowe). 17

18 Szkolny organizator rozwoju edukacji (SORE) wspólna diagnozapotrzeb, wspólne zaplanowanie działań służących rozwiązaniu zdiagnozowanych problemów (roczny plan wspomagania), pomoc w wyborze i zorganizowaniu najlepszej dla danej szkoły formy doskonalenia (np. szkolenie czy konsultacje), zaangażowanie nauczycieli i dyrektora w proces wprowadzania zmian (w formach doskonalenia oraz we wdrażaniu nowych rozwiązań), 18

19 Szkolny organizator rozwoju edukacji (SORE) udostępnianie przez SORE niezbędnych materiałów i narzędzi merytorycznych, wspieranie przez SORE nauczycieli we wdrażaniu nowych rozwiązań do codziennej praktyki, włączenie ewaluacji efektów procesu do ewaluacji wewnętrznej szkoły, wspólne opracowanie rekomendacji. 19

20 Oferty doskonalenia dostępne w projekcie Oferta doskonalenia jest to opis rocznego procesu wspomagania rozwoju szkoły. Oferta doskonalenia jest podstawą do zbudowania w konkretnej szkole szczegółowego rocznego planu wspomagania (wybranego aspektu pracy szkoły) opartego na wewnętrznej diagnozie potrzeb. 20

21 Roczny plan wspomagania (RPW) RPW jest zbudowany na bazie jednej z ofert doskonalenia. data rozpoczęcia i zakończenia realizacji RPW, krótki opis diagnozy potrzeb, cel realizacji RPW, wskaźniki realizacji, role osób realizujących RPW i korzystających ze wsparcia zadania osób realizujących RPW oraz osób korzystających ze wsparcia, harmonogram realizacji RPW. 25

22 RPW zadania ekspertów zewnętrznych zapoznanie się ze specyficznymi potrzebami konkretnej szkoły (współpraca z SORE) przygotowanie i przeprowadzenie dostosowanych do potrzeb szkoły warsztatów i/lub innych form szkoleniowych zaplanowanych dla nauczycieli w ramach RPW (konsultacji, wykładów itd.)

23 Sieci współpracy i samokształcenia 27

24 Sieci współpracy i samokształcenia Sieć współpracy i samokształcenia to zespół 20 25nauczycieli zróżnych szkół lub przedszkoli, którzy współpracują w zorganizowany sposób Cele: dzielenie się wiedzą i umiejętnościami, nabywanie nowych umiejętności i wiedzy, wspólne wykonywanie zadań, zespołowe poszukiwanie sposobów radzenia sobie z problemami, nawiązanie kontaktów i podjęcie współpracy.

25 Organizacja pracy sieci Sieci tworzy powiat zgodnie z potrzebami szkół i przedszkoli W powiecie powstaje minimum cztery sieci. Uczestnicy sieci spotykają się 3 5 spotkań w roku szkolnym. Uczestnicy sieci podejmują działania na platformie informatycznej udostępnionej przez ORE. Pracami sieci kieruje koordynator sieci. 29

26 Lista tematów sieci Rola dyrektora w promocji i budowaniu wizerunku szkoły Budowa spójności edukacyjnej (na poziomie powiatu) Zadania dyrektora w zakresie organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole Pozapedagogiczne obowiązki dyrektora szkoły Edukacja filmowa Skuteczne sposoby zachęcania uczniów do czytania Doświadczenia i eksperymenty na zajęciach przedmiotów przyrodniczych 30

27 Lista tematów c.d. Wycieczka jako forma nauczania przedmiotów przyrodniczych Matematyka w edukacji wczesnoszkolnej Jak wspierać dziecko w uczeniu się matematyki? Praca ze źródłem historycznym Praca z uczniem młodszym Jak rozwijać twórcze myślenie uczniów? Praca z uczniem zdolnym na zajęciach koła naukowego 31

28 Lista tematów c.d. Jak budować własny program nauczania? Promocja i budowanie wizerunku szkoły Nauczyciele pracują zespołowo Jak radzić sobie ze szkolną absencją? bezpieczeństwo w szkole Praca z nowoczesnymi technologiami TIK (rok I) bezpieczny internet Praca z nowoczesnymi technologiami TIK (rok II) bezpieczny internet

29 Działania w ramach sieci współpracy Spotkanie organizacyjne: Integracja uczestników sieci Rozpoznanie potrzeb i zasobów Ustalenie celów, harmonogramu pracy i działań na platformie Spotkania robocze: Dzielenie się doświadczeniami, narzędziami, dobrymi praktykami Spotkania z ekspertami Tworzenie nowych rozwiązań Spotkanie podsumowujące: Podsumowanie i omówienie pracy sieci Zaplanowanie promocji i sposobów udostępniania wypracowanych rozwiązań innym Ewaluacja 33

30 Praca na platformie informatycznej Dyskusje, wymiana informacji i spostrzeżeń dotyczących tematyki sieci (forum wymiany doświadczeń, forum dyskusyjne), Konsultowanie bieżących działań, Koordynowanie pracy uczestników nad wspólnie tworzonymi rozwiązaniami, Publikacja efektów pracy (np. wypracowane narzędzia, scenariusze itp.), Dzielenie się zasobami użytecznymi dla uczestników sieci (zamieszczanie dokumentów, filmów, prezentacji, zdjęć itp.), Udział w szkoleniach e learningowych. 34

31 Rola koordynatora sieci Proponowanie inicjatyw, tematów spotkań i sposobów pracy, Wspieranie aktywności i dzielenia się wiedzą przez uczestników, Zapewnianie bezpiecznej atmosfery do pracy, Motywowanie uczestników do pracy w sieci, Monitorowanie postępów pracy sieci, Otwartość na propozycje i sugestie ze strony uczestników, Wspieranie otwartości, Organizowanie pracy sieci. 35

32 Zadania ekspertów zewnętrznych Rozpoznanie potrzeb szkoleniowych uczestników konkretnej sieci współpracy i samokształcenia, zaproponowanie działań (współpraca z koordynatorem sieci) Przygotowanie i prowadzenie wykładów, warsztatów czy innych form szkoleniowych zaplanowanych w planie pracy sieci

33 Działania prowadzone w ramach projektu realizowanego w ORE Opracowanie nowych procedur i narzędzi merytorycznych (w tym roczne oferty doskonalenia, zasady sieciowania, scenariusze spotkań, przewodniki itp). Szkolenia (pracownicy nowego systemu osób; dyrektorzy szkół osób, koordynatorzy sieci 1800 osób). Przygotowanie platformy cyfrowej (baza zasobów wspierających doskonalenia, baza ekspertów, moduły interaktywne służące do budowy sieci współpracy i samokształcenia). Działania informacyjne (spotkania i konferencje, foldery i ulotki informujące o nowym systemie, strona internetowa).

34 Działania realizowane przez powiaty dofinansowane w ramach konkursu 1/POKL/3.5/2012 Przeprowadzenie procesu wspomagania w zainteresowanych szkołach i przedszkolach (realizacja w szkołach rocznych planów wspomagania wybranego aspektu pracy według zasad wypracowanych w projekcie systemowym ORE). Budowa i moderowanie lokalnych sieci współpracy dla dyrektorów szkół i nauczycieli Koszty pośrednie i koszty zarządzania zgodnie z wytycznymi MRR.

35 Więcej informacji na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji

36 Dziękuję za uwagę Marianna Hajdukiewicz ORE