Rola i zadania bibliotek pedagogicznych w świetle zmienionych zapisów prawa oświatowego

Transkrypt

1 Rola i zadania bibliotek pedagogicznych w świetle zmienionych zapisów prawa oświatowego Biblioteki pedagogiczne jako jeden z elementów systemu wspomagania szkół

2 Kontekst zmian 1. Nowa koncepcja wspomagania szkół i nauczycieli wspólne zbliżone zadania dla PDN, PPP, BP 2. Wyznaczniki nowych zadań publicznych bibliotek pedagogicznych: Efektywne wykorzystanie zasobów ww placówek wspierających pracę szkoły Zmiana filozofii doskonalenia nie pojedynczy nauczyciel, ale cała szkoła dążąca do rozwoju System doskonalenia usytuowany bliżej szkoły Wykorzystanie różnorodnych źródeł informacji o szkole, w tym wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego, Planowanie pracy PDN w ramach roku szkolnego, z uwzględnieniem określonych przez MEN kierunków polityki oświatowej państwa Pozostawienie ww placówkom 2 lat na przygotowanie się do nowych zadań (obowiązek realizowania nowych zadań r.)

3 Co już zostało zrobione? Opracowano i są realizowane założenia Projektu systemowego System doskonalenia oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół (Wspieranie szkół i nauczycieli) Prowadzono system szkoleń dla SORE (Szkolnych Organizatorów Rozwoju Edukacji), animatorów w ramach projektu Nowa rola placówek doskonalenia Działania informacyjne dla dyrektorów szkół i placówek w zakresie nowych zadań dla systemu wspomagania Obecnie realizowany jest cykl 14-dniowych szkoleń dla pracowników PPP i BP w zakresie nowych zadań (planowane przeszkolenie 1000 osób) Realizowane są projekty konkursowe w 145 powiatach, które złożyły projekty na realizację nowych zadań w zakresie wspomagania szkół

4 Co już zostało zrobione? Nowe rozporządzenia, zmieniające zadania PDN, PPP, BP: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 listopada 2012r. Zmieniające rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz. U. poz. 1196) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych (Dz. U. poz. 199) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2013r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych (Dz. U. poz. 369)

5 Dlaczego dyrektor szkoły/placówki będzie zainteresowany wspomaganiem? Rozporządzenie MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. 168, poz i Dz. U r. poz. 560) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające przedszkolu/szkole/placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jego potrzeb

6 Zadania dla BP wg rozporządzenia 1. Gromadzenie, opracowanie, ochrona, przechowywanie i udostępnianie użytkownikom materiałów bibliotecznych, w tym dokumentów piśmienniczych, zapisów obrazu i dźwięku oraz zbiorów multimedialnych, obejmujących w szczególności: Literaturę z zakresu pedagogiki i nauk pokrewnych, Publikacje naukowe i popularnonaukowe z różnych dziedzin wiedzy objętych ramowymi planami nauczania Literaturę piękną, a także teksty kultury, o których mowa w przepisach w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Piśmiennictwo z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej Podręczniki szkolne oraz przykładowe programy nauczania i programy wychowania przedszkolnego

7 Zadania dla BP wg rozporządzenia Gromadzenie, opracowanie, ochrona, przechowywanie i udostępnianie użytkownikom materiałów bibliotecznych, w tym dokumentów piśmienniczych, zapisów obrazu i dźwięku oraz zbiorów multimedialnych, obejmujących w szczególności: materiały informacyjne o kierunkach realizacji przez kuratorów oświaty polityki oświatowej państwa, ustalanych przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania zgodnie z art. 35 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz wprowadzanych zmianach w systemie oświaty materiały, w tym literaturę przedmiotu, stanowiącego wsparcie szkół i placówek w realizacji ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, w zakresie: - wymagań stawianych szkołom i placówkom, których spełnienie jest badane przez organy sprawujące nadzór pedagogiczny w procesie ewaluacji zewnętrznej - realizacji podstawy programowej - wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego - wyników sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych materiały, w tym literaturę przedmiotu dotyczące problematyki związanej z udzielaniem dzieciom i młodzieży oraz rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej

8 Zadania dla BP wg rozporządzenia Organizowanie i prowadzenie wspomagania: - szkół i placówek w realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, w tym wykorzystywaniu technologii informacyjnokomunikacyjnej - bibliotek szkolnych, w tym w zakresie organizacji i zarządzania biblioteką szkolną polegającej na: Zaplanowaniu i przeprowadzeniu w związku z potrzebami szkoły lub placówki - Ustalenie sposobów działania prowadzącego do zaspokojenia potrzeb szkoły lub placówki - Zaplanowanie form wspomagania i ich realizację - Wspólną ocenę efektów realizacji zaplanowanych form wspomagania i opracowania wniosków z ich realizacji Organizowaniu i prowadzeniu sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli, którzy współpracują ze sobą w celu doskonalenia swojej pracy

9 Nowe zadania - podsumowanie: 1. Wspólne działania PDN, PPP, BP 2. Konieczność uwzględnienia w planowaniu pracy BP działań umożliwiających wsparcie potrzeb lokalnych szkół/placówek, w tym szczególnie kierunków polityki oświatowej państwa. 3. Wyodrębnienie dwóch obszarów wspomagania: Biblioteki szkolne TIK 4. Podjęcie nowych zdań: Wspomagania (procesowego) Sieci współpracy i samokształcenia

10 Na czym polega wspomaganie? Proces wspomagania szkoły/placówki rozpoczyna diagnoza potrzeb przeprowadzana przez dyrektora szkoły/placówki przy pomocy placówek wspomagania, uwzględniająca efekty kształcenia, a w szczególności: Wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej szkoły/placówki Wyniki sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych Kierunki polityki oświatowej państwa ustalone przez ministra edukacji narodowej, a w roku szkolnym 2013/2014 są to:

11 Na czym polega wspomaganie wg rozporządzenia? Pomoc w diagnozowaniu potrzeb szkoły/placówki Ustalenie sposobów działania prowadzących do zaspokojenia potrzeb szkoły/placówki Zaplanowanie form wspomagania i ich realizacja Wspólną ocenę efektów realizacji zaplanowanych form wspomagania i opracowania wniosków z ich realizacji

12 Sieci współpracy i samokształcenia Zespół ok. 20 nauczycieli z różnych przedszkoli/szkół/placówek, współpracujących ze sobą w sposób zorganizowany. Jakie cele? Nawiązanie współpracy Wspólne działania Dzielenie się wiedzą i umiejętnościami Nabywanie nowych kompetencji, Wspólne rozwiązywanie problemów

13 Sieci współpracy i samokształcenia Jak pracuje sieć? Tworzona jest zgodnie z potrzebami szkół/placówek Organizacja sieci wymaga koordynatora sieci Spotkania 3 5 razy w roku: organizacyjne, robocze, podsumowujące, połączone z ewaluacją Wsparcie w postaci udostępnionej przez ORE platformie informatycznej

14 Sieci współpracy i samokształcenia jako zadanie BP Wspomaganie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, polega na organizowaniu i prowadzeniu sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli, którzy w zorganizowany sposób współpracują ze sobą w celu doskonalenia swojej pracy, w szczególności przez wymianę doświadczeń

15 Jak zorganizować sieć? 1. Ustal (zdiagnozuj) potrzeby potencjalnych członków sieci. 2. Określ propozycje tematów (zagadnień) istotnych dla potencjalnych członków sieci. 3. Przygotuj informację o planowanych tematach i zainteresuj tym przyszłych sieciowiczów. 4. Opracuj ogólne zasady funkcjonowania sieci (regulamin), w tym wzajemne zobowiązania uczestników sieci i jej koordynatora. 5. Podaj w jaki sposób mogą się zgłaszać zainteresowani uczestnicy sieci, kto, kiedy i gdzie udziela informacji, adres kontaktowy, itp. 6. Zaproś uczestników na spotkanie inauguracyjne.

16 Ważne: Jak zorganizować sieć? Spotkanie inauguracyjne 1. Zadbaj o integrację grupy to wstęp do dobrej współpracy sieci. 2. Omów zasady działania sieci, w tym wszystkie wątpliwości, propozycje uczestników spotkania. 3. Wspólnie ustalcie cele, działania i harmonogram sieci.

17 Jakie są rola i zadania koordynatora sieci? 1. Wstępnie planuje działanie sieci inicjuje. 2. Organizuje pracę sieci. 3. Monitoruje pracę sieci i dba o realizację wspólnie ustalonych sieci. 4. Dokumentuje funkcjonowanie sieci i opracowuje sprawozdanie z pracy sieci. 5. Dba o wizerunek sieci, promocję działań i efektów pracy sieci.

18 O czym musimy pamiętać przy organizacji sieci? Jest to proces, który trzeba zakończyć, aby dostarczyć informacji do dalszego rozwoju jej członków: Działamy dobrowolnie, na podstawie oddolnych inicjatyw Opieramy się na potencjale (zasobach) członków sieci Dajemy możliwość starcia różnych stanowisk, poglądów, otwartych dyskusji i wspólnego rozwiazywania problemów Poświęcamy czas na spotkania, działania, aktywności Nie zakładamy hierarchii, wszyscy członkowie mają równe prawa, ale też wzajemne zobowiązania

19 Tematyka sieci - propozycje Katalog tematów sieci opracowany w ramach projektu systemowego: Praca z nowoczesnymi technologiami TIK (rok II) bezpieczny Internet Praca z nowoczesnymi technologiami TIK (rok I) bezpieczny Internet Jak radzić sobie ze szkolną absencją? bezpieczeństwo w szkole Nauczyciele pracują zespołowo Jak budować własny program nauczania? Praca z uczniem zdolnym na zajęciach koła naukowego Jak rozwijać twórcze myślenie uczniów? Praca z uczniem młodszym Skuteczne sposoby zachęcania uczniów do czytania jak nie zanudzić na lekcjach języka polskiego? Edukacja filmowa

20 Kompetencje pracowników BP 1) Organizacyjne Poznanie zmiany, radzenie sobie z odbiorcami zmian m.in. radzenie sobie z oporem w sytuacji zmiany, przeprowadzenia siebie/szkoły przez zmianę jak będziemy wspomagać szkoły i dlaczego właśnie my Planowanie pracy BP w zmianie 2) Trenerskie Praca z dorosłymi, umiejętności związane z moderacją grupy, efektywnym prowadzeniem spotkań, praca z grupą jako moderator, praca z nauczycielami w oparciu o dokumentację szkolną, rozwój umiejętności komunikacyjnych i radzenia sobie w trudnych sytuacjach E-learning Elementy coachingu, w tym organizowanie wymiany doświadczeń miedzy nauczycielami

21 Technologie Informacyjno-Komunikacyjne (TIK) 1) TIK jako informacja o BP i sposób jej promocji 2) Posługiwanie się informacją 3) Przedmioty nauczania/zajęcia edukacyjne: Zajęcia komputerowe Informatyka Technologia informacyjna 4) TIK jako zadanie nauczycieli różnych przedmiotów (zajęć edukacyjnych) 5) Internet jak efektywnie korzystać z zasobów, bezpieczeństwo w sieci, otwarte zasoby edukacyjne, prawo autorskie 6) e-learning

22 Biblioteka szkolna 1) Informacja o BP i promocja jej oferty 2) Naturalny sojusznik w realizacji nowych zadań 3) Sposób na kontakty ze szkołami i poznanie potrzeb szkoły 4) Obszar wspomagania nauczycieli bibliotekarzy 5) Materiał do budowania sieci współpracy i samokształcenia

23 Przykładowe działania wspomagające pracę bibliotek szkolnych 1. Dostęp do aktualnej literatury fachowej warsztat pracy nauczyciela bibliotekarza (przegląd literatury, omówienie zmian i nowych trendów. SERWIS) 2. Informacja o zasobach bibliotek szkolnych katalog centralny 3. Realizacja kierunków polityki oświatowej państwa wykaz literatury, zasoby internetu, itd. 4. Sieci współpracy i samokształcenia tematyka zgodna z potrzebami nauczycieli bibliotekarzy (inicjowanie i koordynowanie pracy sieci) 5. Pracownicy BP eksperci w rozwiazywaniu problemów organizacyjnych i merytorycznych w pracy nauczycieli bibliotekarzy 6. BP miejsce promocji działań szkół i bibliotek szkolnych. 7. BP kanał informacyjny o zmianach w oświacie jak?

24 Wykorzystane materiały Czerwonka D.: Spotkajmy się w sieci. Zadania pracowników bibliotek moderujących sieci współpracy i samokształcenia : materiały konferencyjne. Warszawa Soćko J.: Zacznijmy od diagnozy... Zadania pracowników bibliotek odpowiedzialnych za wspomaganie pracy szkół : materiały konferencyjne. Warszawa

25 Przydatne adresy internetowe Strona internetowa Ośrodka Rozwoju Edukacji Biblioteka Cyfrowa ORE Internetowe czasopismo edukacyjne Trendy Portal Scholaris Strona Projektu Wspieranie szkół i nauczycieli Strona Projektu Uczeń zdolny Strona Zespołu Informacji Pedagogicznej ORE zakładka Działania bibliotek pedagogicznych na rzecz wspierania pracy szkół Zakładka Rok Juliana Tuwima w bibliotekach pedagogicznych Portal SBP Serwis Elektroniczna Biblioteka Pedagogiczna Biuletyn Nauczycieli Bibliotekarzy Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy EBIB